________________
ર૭૪
તદેહન યાને ધર્મધ્યાનમાં જોડાઈ શકે છે અને ધર્મનું ધ્યાન સ્વપર ઉભયનું કલ્યાણ કરનારું નીવડે છે.
એટલે આપણે સહુએ સાચા સ્યાદવાદી બનવાની દિશામાં પ્રયત્નશીલ બનવાની ખાસ જરૂર છે, કે જેથી વિતંડાવાદને જન્મવાની એક પણ તક ઊભી ન થાય અને જીવનને સાર્થક કરવાની પ્રત્યેક તકને આપણે સફળતાપૂર્વક સદુપયોગ કરીને શ્રી જૈનશાસનને પૂરા વફાદાર બની શકીએ.
સુખ-દુ:ખ ઉભયનો અનુભવ એક કાળે હેઈ શકો નથી. જે કાળે આત્મા સુખનો અનુભવ કરે છે તે કાળે તેટલા વખત માટે તેને દુઃખથી મુક્તિ મળેલી હોય જ છે. એવા પ્રકારનાં દુઃખની મુક્તિને પણ જે “મુકિત' તરીકે ઓળખી યા ઓળખાવી શકાતી હોય તે સર્વ આત્માઓ મુક્તિને પામેલા જ છે. પછી મુક્તિ માટે પ્રયત્ન કરવાનો રહે છે જ કયાં ? પરંતુ તે સાચી મુક્તિ જ નથી, કે જે મુક્તિની પ્રાપ્તિ પછી આત્માનું કોઈ પણ દુઃખ કે બંધન બાકી રહી જતું હોય.
