________________
૨૦૬
તાહન
તેમ જ ખીજાની સહાય વિના તે દરિદ્રતાને દૂર કરવાની પેાતાની અશક્તિના ખ્યાલ તેને એ દૃઢ નિશ્ચય તરફ વાળે છે કે, મારું આ દુઃખ કેાઈ નિર્માંનથી દૂર નહિ થઈ શકે, પણ ધનવાનથી જ દૂર થઈ શકશે.
આ કારણે દરિદ્રતાની પીડાએથી લાચાર ખની ગયેલા રંક આત્મા, સર્વ પ્રકારના ગવના ત્યાગ કરીને, ધનવાનની પાસે ટ્વીન અને દયામણા મુખે યાચના કરતાં જરા પણ શરમાતા નથી. તેની યાચનાના બદલામાં તેને ધનવાન તરફથી અપેક્ષિત સહાય મળે યા ન મળે, તે પણ પ્રાથનાને તે છોડતા નથી. કારણ કે પેાતાની ઈષ્ટ સિદ્ધિ માટે તેને તે સિવાય અન્ય કોઈ માગ છે જ નહિ. અને ધનવાનની ક્રયા ઉપર જ પેાતાનું જીવતર છે, એવા તેને નિશ્ચય છે.
ધનના અથી જેમ ધનવાન પાસે ધનની યાચના કરે છે, તેમ અન્નના અર્થી અન્નવાળા પાસે, વસ્રને અર્ધી વસ્રાવાળા પાસે, વિદ્યાના અર્થી કેાઈ વિદ્વાન પાસે અને શાસ્ત્રના અથી કેાઈ શાસ્ત્રવેત્તા પાસે યાચના કરે છે. અને એ રીતે યાચના કરનારા આત્મા જ ઇષ્ટ વસ્તુના લાભ મેળવી શકે છે.
ઇષ્ટને મેળવવાની ઇચ્છાની પાછળ જેમ વસ્તુની ઇષ્ટતાનું જ્ઞાન કામ કરે છે, તેમ અનિષ્ટને દૂર કરવાની ઈચ્છાની પાછળ તે તે વસ્તુની અનિષ્ટતાનું જ્ઞાન કામ કરે છે,— કરી રહ્યું હાય છે.
