________________
ધર્મના સાધકને માર્ગદર્શન
૨૨૫ વિચારણાઓને લીધે છે, એમ જ માનવું જોઈએ. એ કલ્પનાઓ અને વિચારણાઓ અસત્ય અને અશાસ્ત્રીય છે, એમ નક્કી થવાની સાથે એ ભ્રમણાઓ આપોઆપ વિલય પામી જનારી છે.
કેટલાક સાધકો જાપ, શાસ્ત્ર પાઠ આદિ ક્રિયાઓને “અરે અચરે રામ' જેવી જણાવતા હોય છે.
પણ તેમણે એ સમજવું જોઈએ કે, “અરે અચરે રામ !” બેલનાર પોપટ એ જ કારણે અન્ય પંખીઓ કરતાં ઊંચો ગણાય છે. અને બીજી બાજુને વિચાર કરતાં એ કિયાએ કરનારાઓમાં પણ આજે ઘણા સાધુ, ઘણાં સાવીજીએ, ઘણું શ્રાવક અને ઘણું શ્રાવિકાઓ એવી નીકળશે કે જેઓ પોપટપાઠ નથી કરતાં પણ એ કિયા કરતી વખતે આત્મિક આનંદ અને જ્ઞાનીઓની આજ્ઞાનું પાલન ક્યને સંતોષ અનુભવે છે. તથા શ્રી તીર્થંકરદેવ, સપુરુષ અને મહાસતીઓનાં નામસ્મરણાદિ વડે પોતાના જન્મને ધન્ય અને કૃતાર્થ તરીકે અનુભવે છે. કારણ કે એ કિયાઓનાં સૂત્રની પાછળ પૂર્વાચાર્યોએ ઘણું સાહિત્ય વિસ્તાર્યું છે અને ભાષામાં પણ ઘણું ગોઠવ્યું છે. તેથી તેનું પદ્ધતિસર જ્ઞાન પણ સમાજમાં ફેલાતું જ રહે છે.
જોકે આજે અન્ય ક્ષેત્રોમાં વિદ્યાનો વિકાસ તથા ભાષાજ્ઞાનને પ્રચાર જેટલા પ્રમાણમાં વધી રહ્યો છે, તેટલે આપણે ત્યાં દેખાતું નથી. પણ આત્માના આરોત. ૧૫