________________
તે ચતુર્વણ
કરતી કોટિમાં ટકી શકે છે તેમ અહીં પણ
૨૪૪
તદેહને તે સિદ્ધ છે. મૃતની પરિભાષા કોઇને આધીન નથી. જો તેમ હેત તે ચતુર્વર્ણ શ્રમણ સંઘને તીર્થ અને તીર્થકર દેવને તીર્થબાહ્ય કહ્યા છે, તે વિચારની કોટિમાં ટકી શકે નહિ. અમુક પ્રકારના વ્યવહાર માટે જેમ તે પરિભાષાઓ બાંધી છે, તેમ અહીં પણ સમજવું. એકને (અનંત-કેટિસિદ્ધસ્થાન) કહેવું અને બીજાને ન કહેવું એ શાસ્ત્રીય પરિભાષાને આધીન છે. વિદ્વાન પુરુષો તેથી મૂંઝાતા નથી.”
પૂ. ઉપાધ્યાયજીને ચા સમાધાનથી શ્રી શત્રુંજયતીર્થની અનંત કોટિ સિદ્ધિસ્થાન તરીકેની પ્રસિદ્ધિ કેટલી બધી સહેતુક અને પ્રમાણસિદ્ધ છે, તે કઈ પણ મધ્યસ્થ બુદ્ધિવાળા વિદ્વાન સહેલાઈથી સમજી શકશે.
દ્રવ્યતીર્થોમાં લોકોત્તર દ્રવ્યતીથે શ્રેષ્ઠ છે અને તેમાં પણ શ્રી શત્રુંજયતીર્થ સૌથી ચડિયાતું છે, તેનું કારણ અનંત કોટિ સિદ્ધોની સ્થાપના છે. બીજે તે નથી. બીજે એકબે યા તેથી અધિક અરિહંત કે તીર્થની સ્થાપના છે. એ સ્થાપનાની કોઈ આદિ નથી. તેથી તે તીર્થ અનાદિ અને શાશ્વત છે.
સર્વ તીર્થકરેદેવ, ગણધરો, કેવળજ્ઞાનીઓ અને શ્રતધર મહર્ષિઓએ તે સ્થાપનાને માન્ય રાખી છે અને ઉપદેશી છે તથા તેને અનુસારે આજ પર્યત અનંત આત્માઓ તે તીર્થનાં દર્શન, સ્પર્શનાદિ કરી પાવન થયા છે, થાય છે અને થશે. તેથી શ્રી શત્રુંજયતીર્થને મહિમા
બધાં તીર્થોના મહિમા કરતાં અજોડ છે. અદ્વિતીય છે. અનંત ' છે. શ્રદ્ધાળુ આત્માએ તેના નામસ્મરણથી પણ રોમાંચ