________________
ધર્મના સાધકને માર્ગદર્શન
૨૩૭ સિવાય રહેવાનો જ નથી. કારણ કે કોઈ પણ મનુષ્ય પિતાની પ્રકૃતિથી વિરુદ્ધ આચરણમાં અધિક કાળ ટકી શકતો નથી. અને તે સમયે જ તેને ખરેખર એ ખ્યાલ આવે છે કે, ભૂતકાળની પિતાની સમજ બેટી હતી. જે ક્રિયા માટે પોતે પિતાને અગ્ય માનતો હતો, તે ક્રિયા માટે પિોતે ખરેખર ચગ્ય છે એવી શુદ્ધ સમજ તેના મનમાં દઢ થઈ જાય છે.
ધર્મકિયા તરફની એકાન્તિક સૂગ પરંપરાએ કેટલી ઘાતક નીવડે છે તે પ્રત્યેક સાધકે સ્પષ્ટપણે સમજી લેવું જોઈએ.
એકલે ભવિતવ્યતાવાદ કે સ્વભાવવાદ માનવાથી પુરુવાર્થવાદ સર્વથા ઊડી જાય છે. એક કમબદ્ધ પર્યાયવાદ કે દ્રવ્યને એકાંત સ્વતંત્રતાવાદ માનવાથી આખો કર્મસિદ્ધાન્ત ઊડી જાય છે. કર્મ કે પુરુષકાર ઊડી ગયા પછી જીવ અને પુગલના સંગરૂપ જે અનાદિ સંસાર કે તેનાથી જીવનો મેક્ષ, તે પણ ઊડી જાય છે અને સંસાર તથા મેક્ષ ઊડી ગયા પછી કમબદ્ધ પર્યાયને કે ભવિતવ્યતાવાદ વગેરે વિચાર આપોઆપ ઊડી જાય છે. પછી સાધકને કેવળ શૂન્યકાર કે અંધકાર જ આવીને ઊભે. રહે છે. અને એમાંથી પ્રથમ ક્રિયાને છોડવાને, પછી સપુરુષોની આરાધનાને છોડવાને અને કેમે કરીને શુભ સંક૯૫મય સઘળી સત્ પ્રવૃત્તિઓને મૂકી દેવાનો સંકિલષ્ટ અધ્યવસાય પ્રબળ થતો જાય છે. એનું પરિણામ પરંપરાએ કેવું અને કેટલું ભયંકર આવે એનો વિચાર સાધકે