________________
૨૦૮
તદેહના સપુરુષની પ્રશંસા આદિ એ ધર્મબીજનું વપન (વાવેતર) છે, ધર્મચિંતાદિ તેના અંકુરાઓ છે અને નિર્વાણની પ્રાપ્તિ એ તેનું ફળ છે.
પ્રશંસા એટલે વર્ણવાદ. આદિ શબ્દથી કુશલચિત્ત, ઉચિત કૃત્યકરણ વગેરે.
સપુરુષ પ્રત્યે મન વડે કુશળ ચિત્ત ધારણ કરવું કાયા વડે તેઓનું ઉચિત કૃત્ય કરવું, વાણી વડે તેઓની પ્રશંસા – સ્તુતિ ઈત્યાદિ કરવાં તે હદયરૂપી ભૂમિકામાં ધર્મબીજનું વપન કરવાની શુભ કિયા છે. ધર્મચિંતાદિ તેના અંકુર છે. ધર્મની ચિંતા અને આદિ શબ્દથી ધર્મની ઇચ્છા, ધર્મને અભિલાષ, ધર્મની અભિરુચિ ઈત્યાદિ ધર્મ બીજના અંકુરા છે.
ધર્મની ચિંતા પછી, ધર્મનું શ્રવણ થાય છે, ધર્મનું શ્રવણ થયા પછી ધર્મનું અનુષ્ઠાન થાય છે. અને તેના ફળરૂપે દેવ અને મનુષ્યની સંપદાઓ મળે છે. પરિણામે નિર્વાણ સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે. એ બધાં ધર્મબીજમાંથી કમશઃ ઉત્પન્ન થતાં અંકુર, કાંડ, નાલ, પુષ્પ અને ફળ સમાન છે.
બીજાંકુર ન્યાય શ્રી પંચ પરમેષ્ઠી નમસ્કાર એ બીજરૂપ બનીને કાળના પરિપાકે નિર્વાણરૂપી ફળને હેતુ થાય છે, તેથી તેની “જિજ્ઞાસા એટલે તેને સત્ય સ્વરૂપે જાણવાની ઈચ્છા એ પણ પરમ મહદયને સૂચવનારી છે. સાચી