________________
૨૧૬
તત્વદેહન
અથવા
“અનુચિત તેહન આચરે,
વાળ્યો વળે જિમ હેમ.” એ શબ્દોમાં જ્ઞાનીઓએ એ સદ્ગુણને વખાણ્યો છે.
ચિંતનપ્રધાન કેટલાક મુમુક્ષુ ગૃહસ્થોને ભાવપૂજામાં મન વિશેષ આત્માભિમુખ થતું લાગે છે, એ ઘણું જ ઉત્તમ ચિલ્ડ્રન હોવા છતાં, તે જ ચિંતનના બળે, “ગીને ઔષધની જેમ દ્રવ્યરોગીને અર્થાત્ આરંભ, પરિગ્રહ, મેહ-મમત્વ અને વિષયાદિકની અંદર રહેલા-ખૂંપેલા ગૃહસ્થ વર્ગને, તે રોગનું નિવારણ કરવા માટે દ્રવ્યપૂજા પણ કેટલી સમર્થ અને ઉપયોગી છે, તે સમજવાની રોગ્યસામગ્રી મળે, સમજાયા સિવાય રહેતું નથી.
દ્રવ્યપૂજાનું મહત્વ મહામહોપાધ્યાય પ. પૂ. શ્રી યશોવિજયજી મહારાજરચિત ૧૨૫ ગાથાના સ્તવનના ૮, ૯, ૧૦ એ ત્રણ ઢાળામાં એ વિષય પૂરેપૂરો સ્પષ્ટ કર્યો છે. જેને વાંચવાથી દ્રવ્યપૂજાનાં પરિણામ – સહદય જીવનાં – સતેજ થયા સિવાય રહેતાં નથી.
દ્રવ્યપૂજા કરનારા બીજાઓનાં જીવન અશુદ્ધ અને મલિન છે, એમ વિચારવા કરતાં જેઓનાં અંતર મલિન નથી અને જ્ઞાનીઓની આજ્ઞાનું આરાધન કરવાના પરિણામમાંથી જેઓને “દ્રવ્યપૂજાની કરણ કરવી છે, તેઓને એ અનુષ્ઠાન, કૂપના દષ્ટાંતથી સંસારને પાતળે કરનારું
