________________
૨૨૨
તત્ત્વદાહન
કરતાં ન કરવું,' અને ઉત્સૂત્ર-ભાષણ કહ્યું છે. ‘કરવું તા વિધિયુક્ત જ કરવું,' એ મનોવૃત્તિને અભિમાનજનિત ગણાવી છે.
કોઈ પણ ક્રિયા અભ્યાસથી જ શુદ્ધ થઈ શકે છે, તેથી અભ્યાસદશાની અવિધિને આગળ કરીને, અભ્યાસને છોડી દેવાનુ' કહેવુ', એ પ્રમાદને પેાષનારું તથા મૂળ વસ્તુનુ' મૂલ્ય ઘટાડનારું છે, એમ શાસ્ત્રકાર મહર્ષિઓએ ભારપૂર્વક ફરમાવ્યું છે.
અશુભ ક્રિયાથી અશુભ ભાવના અનુભવ થવે જેટલેા સહજ છે, તેટલેા શુભ ક્રિયાથી શુભ ભાવનેા અનુભવ થવા સહજ નથી, એ જ એમ બતાવે છે કે, એના અધિક અભ્યાસની અર્થાત્ વારવારના સેવનની પૂરતી જરૂર છે.
કક્ષાના વિચાર
હવે પ્રશ્ન એ રહે છે કે, આપણે નીચલી કક્ષાએ હાઇએ તે। ઉપલી કક્ષાની ક્રિયા આપણને કેવી રીતે લાભ કરે ? ચક્રવતી'નુ' ભેાજન ર'કને કેમ પચે ? મ’દાગ્નિવાળાને પૌષ્ટિક ખારાક કેવી રીતે લાભ કરે ? અહી' કક્ષાના વિચાર એ રીતે છે.
એક પ્રવૃત્તિરૂપે અને એક પરિણતિરૂપે. પરિણતિ તે ક્રિયાસાધ્ય છે, અને આવ્યા પછી ક્ષણવારમાં ચાલી જનારી પણ છે. તેથી પરિણિત વડે કક્ષાના વિચાર અશકય છે. માત્ર પ્રવૃત્તિ વડે જ કક્ષાનું
