________________
શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રની અલૌકિકતા
મંત્ર અને વિદ્યા વચ્ચેનો ભેદ જેનો પાઠ કરવા માત્રથી કાર્યની સિદ્ધિ થાય તેને મંત્ર કહે છે.
અને જેને સિદ્ધ કરવા માટે જપ હવન આદિ કિયાઓ કરવી પડે તેને વિદ્યા કહે છે.
શાસ્ત્રોમાં બીજી રીતે પણ મંત્ર અને વિદ્યાને ભેદ બતાવ્યો છે અને કહ્યું છે કે, જેને અધિષ્ઠાતા દેવતા પુરુષ હોય તે મંત્ર છે અને જેની અધિષ્ઠાતા દેવતા સ્ત્રી હોય તે વિદ્યા છે.
મંત્ર એટલે શું? મંત્ર શી વસ્તુ છે તેની સ્પષ્ટતા કરતાં શાસ્ત્રકાર મહર્ષિએ ફરમાવે છે કે, મંત્ર એ અક્ષર કે અક્ષરોને સમૂહ છે. અક્ષર કે અક્ષરોના સમૂહને છોડીને મંત્ર બીજી કોઈ વસ્તુ નથી.
“નવનમક્ષ નરિતા” અથવા “રાજ્યનક્ષ૬ મંત્ર' અર્થાત એ કેઈ અક્ષર નથી કે જેમાં મંત્રશક્તિ ન હોય. અક્ષરને છેડીને મંત્ર બીજી કોઈ વસ્તુ નથી.
