________________
૧૮૬
તત્ત્વદેહન પરિણામરૂપ નેહભાવ પણ શત્રુ જ છે. અર્થાત્ કર્મબંધના હેતુભૂત રાગદ્વેષ આદિ વિકારોને સર્વથા નાશ. કરનારા અને સર્વ પ્રાણ-પદાર્થો પ્રત્યે નિર્વેર અને નિઃસ્નેહવૃત્તિને ધારણ કરનારા, શાસ્ત્રીય પરિભાષામાં કહીએ તો “રાગદ્વેષાદિ આંતર રિપુઓનો અને તેના કારણભૂત જ્ઞાનાવરણાદિ ઘાતી કર્મોને સર્વથા અંત લાવનારા એવા એવા અરિહંતને. એ કાર અને દંતાળ એ બે શબ્દોને શબ્દાર્થ થયો.
શબ્દાર્થ જાણ્યા પછી એ બે શબ્દોનો ભાવાર્થ શું છે, તે વિચારવું જોઈએ.
અહીં એક શંકા જરૂર થાય તેમ છે. અને તે એ કે, “રાગાદિ આંતર શત્રુઓ કે જ્ઞાનાવણાદિ ઘાતી કર્મોને સર્વથા નાશ કરનારાઓને નમસ્કાર કરે એ જ જે પ્રથમ પદનો અભિપ્રેતાર્થ હોય તે તે નમો સિદ્ઘાળ પદથી પણ થઈ શકે છે અથવા પાંચમાં નમો ટોણ સત્ર સાહૂણં પદમાં પણ આવી જાય છે. કારણ કે લેકમાં રહેલા સર્વ સાધુઓને નમસ્કાર કરવાથી છવસ્થ મુનિઓ સાથે કેવળજ્ઞાની મુનિવરેને પણ નમસ્કાર થઈ જાય છે. તે પછી પ્રથમ પદમાં વિશેષ શું રહ્યું ?
આ શંકાનું સમાધાન કેવળ શબ્દાર્થોને જાણનાર નહિ કરી શકે, ભાવાર્થ જાણવાથી જ તેનું સ્પષ્ટ સમાધાન થઈ શકે છે.
કહ્યું છે કે ‘યાહ્યાનો વિશેષાવિત્તિી સૂત્રના વિશેષ અર્થનું જ્ઞાન વ્યાખ્યાનથી અર્થાત પૂર્વાપરના સંબંધ