________________
પરમાત્મધ્યાનનાં ચાર માધ્યમ
૧૪૩
છે, તે જ ફળ શ્રી જિનપ્રતિમાના દર્શન, વંદન, પૂજન, સ્મરણ અને ધ્યાનાદિથી મળે છે.
શ્રી અરિહંત પરમાત્માની મૂર્તિના દર્શીન વડે તેમની પૂર્ણ પ્રભુતાનુ જ્ઞાન થાય છે, તે વખતે આત્મદ્રવ્યની તુલ્યતા હેાવાથી સ્વાત્મામાં પણ તેવી પ્રભુતા રહેલી છે, તેનું ભાન થાય છે, તેની રુચિ પ્રગટે છે અને તે રુચિ અનુસાર આદર-બહુમાન જાગે છે.
અનુક્રમે વીલ્લાસ વધતાં જ્યારે પરમાત્માના ધ્યાનમાં તન્મયતા સધાય છે, ત્યારે ધ્યાતા પેાતાને ધ્યેય સ્વરૂપે અનુભવે છે.
એ અરિહંત પરમાત્માની મૂર્તિ, એ શ્રી અરિહંત પરમાત્માનું સાકાર સ્વરૂપ છે. તેથી તેને રૂપસ્થ યાન કહેવાય છે.
આકાર જ્યેાતિરૂપ છે, જ્યાતિ જ્ઞાનમય છે અને જ્ઞાન આત્મમય છે. તત્ત્વથી તે ત્રણની એકતા હાવાથી તેને અનુભવ પરમાત્માનું સાક્ષાત્ દર્શન કરાવનાર થાય છે.
દ્રવ્ય-નિક્ષેપે શ્રી અરિહંતની ભક્તિ
શ્રી અરિહંત પરમાત્માની પૂર્વ એટલે પહેલાંની અવસ્થા અને ઉત્તર એટલે પછીની અવસ્થા, એ દ્રવ્ય અરિહ'ત છે.
સિદ્ધ અવસ્થાને પામેલા અરિહતા જેમ દ્રવ્યજિન છે, તેમ ભવિષ્ય કાળમાં તીર્થંકર થનારા શ્રી ક્ષેણિક, કૃષ્ણાક્રિના જીવે। પણ દ્રવ્યજિન છે.