________________
મૂર્તિ અને મ'ત્ર
પર
સંગ્રહ તે જૈનશાસન છે. તેમાં મૂર્તિ અને મંત્ર મુખ્ય છે. શીઘ્રપણે આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવાનાં તે સર્વોત્તમ સાધને છે. કેમ કે તે બંનેમાં આત્મજ્ઞાની મહાપુરુષોનું પૂજન, સ્મરણ, ધ્યાન અને તે દ્વારા આત્મજ્ઞાનની સિદ્ધિ રહેલી છે.
આગમ આપ્તવચનરૂપ છે. તે અનેના મહત્ત્વને બતાવે છે અને ચવિધ શ્રી સંઘમાં ઉપદેશ દ્વારા એકવાકચતા જાળવી રાખે છે.
પદસ્થ ધ્યાનનું મૂળ, મંત્ર છે. રૂપસ્થ યાનનું મૂળ, મૂર્તિ છે. મંત્ર જિવાથી જપાય છે. મૂર્તિ ચક્ષુથી જોવાય છે.
જિહ્વા દ્વારા થતા મંત્રજાપ વડે અને ચક્ષુ દ્વારા થતા મૂર્તિનાં દર્શન વડે ચેાગનાં આઠે અ’ગેાનુ સેવન
થાય છે.
પ્રથમનાં પાંચ અ`ગ બહિરંગ સાધન છે. પછીનાં ત્રણ અંગ અંતરંગ સાધન છે.
બહિરંગ સાધનરૂપ બાહ્ય સયમ એ ઇન્દ્રિયાના અને પર'પરાએ પ્રાણ અને દેહનેા સયમ છે.
અંતરંગ સાધનરૂપ અંતર’ગ સયમ એ મન અને પરગરાએ બુદ્ધિ, ચિત્ત અને અહંકાર ઉપર સંયમ છે. અહિરિન્દ્રિયને સયમ જેમ સયમ છે, તેમ મન:સંયમ પણ ‘સંયમ' શબ્દ વાચ્ય છે.
માહ્યાભ્ય તર ઉભય સયમની સામગ્રી પૂરી પાડવાનું
