________________
વૈરાગ્ય અને ભક્તિ ભક્તિથી થાય છે.
ભક્તિ વડે આત્મગુણેની તુષ્ટિ પુષ્ટિ દોષ જેમ જેમ ટળતા જાય છે, તેમ તેમ આત્માનંદ વધતો જાય છે. અને આત્મ-અનુભવ પૂર્ણ થતાંની સાથે જ વિષયેની ભૂખ ભાગી જાય છે.
માટે જ કહ્યું છે કે જેમ ભેજન વડે તુષ્ટિ, પુષ્ટિ અને સુધાની શાન્તિ એ ત્રણ કાર્ય એકસાથે જ થાય છે, તેમ પ્રભુના નામમંત્રરૂપી ઔષધ વડે પણ ભક્તિરૂપી તુષ્ટિ, આત્માનુભૂતિરૂપી પુષ્ટિ અને વિષયોની વિરક્તિરૂપી સુધાની નિવૃત્તિ એકસાથે જ થાય છે.
શારીરિક ક્ષુધા-નિવૃત્તિ માટે જેટલી જરૂર આદરપૂર્વકના ભેજનની છે, તેટલી જ વાસનારૂપી સુધાના નિવારણ માટે આદરપૂર્વક પ્રભુના નામમંત્રની છે.
પ્રભુના નામનું ગ્રહણ એ આધ્યાત્મિક આહાર છે. નિર્બળ આત્માને બળવાન બનાવનાર છે.
- વાસનારૂપી માનસિક રોગોને કારણે જીવે પિતાનું શુદ્ધ બળ ગુમાવ્યું છે અને નિર્બળ બન્યું છે. તે નિર્બળતા પથ્ય ભજન વડે દૂર થઈ શકે તેમ છે. માનસિક પથ્ય ભજન, પ્રભુ-નામ-મંત્રનું શબ્દથી અને અર્થથી ગ્રહણ કરવું તે છે. તે વડે ભક્તિ, આત્માનુભૂતિ અને વિષયવિરક્તિરૂપી તુષ્ટિ, પુષ્ટિ અને સુધાનિવૃત્તિ સધાય છે.
વિષયોની વાસનાઓથી કોધાદિ કષાયોની ઉત્પત્તિ થાય છે અને ક્રોધાદિ કષાયોના પુનઃ પુનઃ સેવનથી આત્માની