________________
સાધુજીવનની સુગંધ
દર્શન એટલે સમ્યક જ્ઞાનથી નક્કી થયેલા મોક્ષના ઉપાયે ઉપરની અચળ શ્રદ્ધા.
અને ચારિત્ર એટલે સમ્યફ જ્ઞાન અને સમ્યગુ દર્શનથી નક્કી થયેલા મેક્ષના ઉપાયનું શક્તિ મુજબ જીવનમાં આચરણ.
આ ત્રણ ગુણે સર્વ ગુણોમાં પ્રધાન છે. માટે રત્નની ઉપમાને પાત્ર છે. અને એ ત્રણ જ સાધુજીવનની સાચી સુગંધ છે, સાચી શોભા છે. તેના પ્રતાપે જ તેમના મૂલગુણે અને ઉત્તરગુણો તથા દશ પ્રકારના યતિધમની શુદ્ધિ જળવાઈ રહે છે.
દશ પ્રકારની સામાચારી મોક્ષના ઉપાસેનું યથાસ્થિત જ્ઞાન અને શ્રદ્ધા ગૃહસ્થાવસ્થામાં પણ થઈ શકે છે, પરંતુ તેનું જીવનમાં સર્વાશે આચરણ – સર્વ સમય માટે પાલન – તો સાધુજીવનમાં શક્ય છે,” એમ શ્રી તીર્થકર દેએ ફરમાવ્યું છે. અને તે માટે જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રને પિોષક અનેક પ્રકારની ચર્ચાઓ અને સામાચારીએ બતાવેલી છે. તેમાં દશ પ્રકારની ચક્રવાલ સામાચારી અને દશ પ્રકારની પ્રતિદિન સામાચારી મુખ્ય છે.
સામાચારી મોક્ષના અનન્ય ઉપાયભૂત મૂલગુણો અને ઉત્તરગુણે, મહાવો અને સમિતિ-ગુપ્તિઓ એ બધાનું અખંડિત પણે આચરણ કરી શકાય તે માટે જે સરળ માર્ગ તેનું નામ સામાચારી.
