________________
તત્ત્વદેહન પરિણામ હોય, તો જ માર્દવ – નમ્રતા ટકે અને તે ટકે તે જ ક્ષમા ટકે. સાથે જે સંતોષ હોય તે જ સરળતા ટકી શકે. સંતોષ ન હોય તે માયા કરવાનું મન થાય જ.
તે રીતે દશેય પ્રકારના ચારિત્રધર્મ, એ સર્વ પ્રાણીવિષયક હિતચિંતાનો વિશુદ્ધ અમૃત-લક્ષણ પરિણામ ટકાવવા માટે જ જાય છે. દશેય પ્રકારના ધર્મમાં એ રીતની વ્યવસ્થા શ્રી તીર્થકર દેવોએ ગોઠવેલી છે અને તે વ્યવસ્થાથી તે ભાવ સ્થિર રહે છે. સમગ્ર વિશ્વવિષયક હિતચિંતાને એ ભાવ દશ પ્રકારના ધર્મના આંશિક કે પરિપૂર્ણ પાલન વડે સ્થિર રહેતા હોવાથી, એ ધર્મને લીધે જ સમગ્ર વિશ્વવ્યવસ્થા એક પણ નિયમને બાધા પહોંચ્યા વિના ચાલી રહી છે.
શ્રી તીર્થંકર પરમાત્માના આત્મા, શ્રી ગણધર ભગવંતેના આત્મા શ્રી આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ ભગવંતના આત્મા, સર્વ પ્રાણીવિષયક હિતચિંતાના ભાવથી ભરેલા છે અને એ ભાવની રક્ષા ખાતર, સતત દશ પ્રકારના ચારિત્રધર્મનું તેઓ પાલન કરી-કરાવી રહ્યા છે. તેથી તે ભાવ સમગ્ર વિશ્વમાં સતત વ્યાપેલે રહે છે. અને એ ભાવના પ્રભાવ વડે જ વિશ્વમાં સર્વ કાંઈ વ્યવસ્થિત ચાલી રહ્યું છે. આ હકીક્ત શાસ્ત્રમાં વારંવાર ઉપદેશવામાં આવી છે.
દશ પ્રકારને ચારિત્રધર્મ ત્યાં જ હોય છે અને ટકે છે કે જયાં સર્વ સત્ત્વવિષયક હિતચિંતારૂપ વિશુદ્ધ આત્મપરિણામ હયાતી ધરાવતો હોય અથવા તે પરિણામ