________________
• ઉપાસના કાની કરવી ? ]
૧૩
અહી અમે એટલું સ્પષ્ટ કરવા ઇચ્છીએ છીએ કે સારા અને ખાટાને સરખુ સમજી લેવુ', અર્થાત્ તેમાં ભેદન કરવા, એ એક પ્રકારની મૂઢતા છે અને તેનુ પરિણામ માઠું' આવવાને જ સંભવ છે. ગેાળ અને ખેાળને સરખા. સમજી લેનાર ગાળની ઉત્તમતા શી રીતે જાણવાના ? કંચન અને કથીરને સમાન લેખનાર કૉંચનની શ્રેષ્ઠતા શી રીતે પિછાણવાના ? અથવા હંસ અને બગલાના ભેદ ન કરનાર. હંસની પ્રશંસા શી રીતે કરવાના ? · ટકે શેર ભાજી અને ટકે શેર ખાજા,’એ ગ’ડુ રાજાને ન્યાય છે. તેનુ પરિણામ કેવું ભયકર આવ્યુ, તે આપણે જાણીએ છીએ; એટલે. સારા અને ખાટાને સરખા માની લેવાની ભૂલ કાઈ એ કરવા . જેવી નથી.
(
અહીં કાઈ એમ કહેતું હાય કે · એકને સારા અને ખીજાને ખાટા ઠરાવવા જતાં બીજાની નિદા થાય છે અને તે અમને પસંદ નથી. માટે સારા-ખાટાના ટાળા કરવા. છેડી દેવે, એજ ઈચ્છનીય છે. તેા આ વાતને અમે હરગીઝ મંજૂર રાખતા નથી. સાચા અને ખાટાના નિય એ કોઈની નિંદા નથી; એ તે આપણી ભૂલભરેલી માન્યતાની સુધારણા છે અને તે આપણે કરવી જ જોઇએ. આ વિષયમાં મહાત્મા હરિભદ્રસૂરિનાં ટંકશાળની વચના સાંભળે:नेत्रैर्निरीक्ष्य विषकण्टकसर्पकीटान् ।
सम्यग् यथा व्रजति तान् परिहृत्य सर्वान् ॥ कुज्ञानकुश्रुतिकुदृष्टिकुमार्गदोषान् ।
सभ्य विचारयथ कोऽत्र परापवादः ॥ १ ॥