________________
૩૨૪
[ જિનેપાસના પર વારંવાર ચિંતન-મનન કરવું જોઈએ. તે જ તેમાં રહેલું રહસ્ય યથાર્થ પણે સમજાય અને આપણા આત્માપર પડેલે અજ્ઞાનને પડદે હઠી જાય. જેમ દહીંનું મંથન કરવાથી માખણની–ઘીની પ્રાપ્તિ થાય છે, તેમ સૂત્રે અંગે 'વિચારમંથન કરવાથી જ તત્ત્વની પ્રાપ્તિ થાય છે અને તે આપણા કલ્યાણનું કારણ બને છે.
હવે ચૈત્યવંદન કેવી રીતે કરવું જોઈએ, તે દર્શાવીશું. ૧-પ્રણિપાત કરી આદેશમાગે.
મહાનિશીથ' આગમ કહે છે કે, દરેક ધર્મક્રિયા ઈરિચાહિય” પ્રતિક્રમવાપૂર્વક શુદ્ધ થાય છે, એટલે પહેલાં ઈપથિક–પ્રતિક્રમણની ક્રિયા કરાય છે. એમાં ખમાસમણ દઈ ઈરિયાવહિય, તસ્ય ઉત્તરી, અન્નત્થ સૂત્ર બેલી એક લેગસ (૨૫ ઉછુવાસ)ને કાર્યોત્સર્ગ કરી ઉપર લેગસસૂત્ર બોલાય છે. પછી કોઈ પણ ધર્માનુષ્ઠાન ગુરુ અગર દેવને વંદન કરી તેમની આજ્ઞાપૂર્વક કરવું જોઈએ, એ હેતુથી પ્રથમ ત્રણ વાર ખમાસમણુસૂત્રને પાઠ બોલવાપૂર્વક પ્રણિપાતની ક્રિયા કરવી જોઈએ અને ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવદ્ ! ચેઈયવંદણું કરેમિ” એ શબ્દો વડે ચેત્યવંદનને આદેશ માગ જોઈએ. અહીં એ ખાસ ધ્યાન રહે કે “ઈચ્છામિ ખમાસમણો–ઈચ્છાકરેણ સંદિસહ ભગવન....” વગેરે આદેશ માગતી વખતે બે હાથની અંજલિ જોડેલી જોઈએ. એટલે પહેલા ખમાસમણા પછી બીજા-ત્રીજા ખમાસમણ વખતે આ લક્ષ રાખવાનું.
