________________
૭૨
[ જિનેપાસના કહેવાય છે. જે ગુરુની વિદ્યમાનતા હોય તે તેમની સમીપે, નહિ તે ઉપાશ્રય કે પિતાના મકાનના એકાંત ભાગમાં બેસીને પણ આ ક્રિયા કરી શકાય છે. રેજ સામાયિક કરવાથી સમતા ગુણની વૃદ્ધિ થાય છે અને મન, વચન તથા કાયા પર કાબૂ આવતે જાય છે. દશમું દેશાવકાશિકન્વત
દિપરિમાણવ્રત વડે નિયત કરેલી મર્યાદામાંના કે કઈ પણ વ્રત સંબંધી કરવામાં આવેલા સંક્ષેપ પૈકીના એક ભાગને દેશ કહેવાય છે. તેમાં અવકાશ કરે એટલે અવસ્થાન કરવું, અર્થાત્ તે ભાગને જ નિયમ રાખ, એનું નામ દેશાવકાશ. તે સંબંધી જે વ્રત તે દેશાવકાશિક વ્રત કહેવાય છે. તેનું પાલન એક મુહૂર્તથી માંડીને સંપૂર્ણ અરાત્રિ, બે-પાંચ દિવસ કે તેથી પણ વધારે સમય માટે એક શય્યા, એક મકાન કે એક મહેલ્લા વગેરેને નિયમ કરવાથી તથા પ્રતિદિન નીચેના ચૌદ નિયમે ધારણ કરવાથી થઈ શકે છે :
(૧) સચિત્તનિયમ–સચિત્ત દ્રવ્ય અમુક પ્રમાણથી વધારે ન વાપરવાં.
(૨) દ્રવ્યનિયમ-કુલ દ્રવ્યો અમુક સંખ્યા કરતાં વધારે ન વાપરવાં.
(૩) વિકૃતિનિયમ-છ વિગઈ એ પિકી અમુક વિગઈને ત્યાગ કર.
