________________
રથયાત્રાદિ
૩૬ ત્રણ પ્રકારની યાત્રા અંગે જૈન શાસ્ત્રમાં આ પ્રમાણે સ્પષ્ટતા થયેલી છે
अष्टाहिकाभिधामेकां, रथयात्रामथापराम् । तृतीयां तीर्थयात्रा चेप्याहुर्यात्रां त्रिधा बुधाः ॥
એક અછાહિકા નામની, બીજી રથયાત્રા નામની અને ત્રીજી તીર્થયાત્રા નામની એમ ત્રણ પ્રકારની યાત્રાએને જ્ઞાનીઓએ કહેલી છે.”
હવે પછી અમે તીર્થયાત્રાનું વર્ણન એક સ્વતંત્ર પ્રકરણ દ્વારા કરવાના છીએ, એટલે અહીં અછાહિકા યાત્રા અંગે થોડું વિવેચન કરીશું. પ-અષ્ટાહિકા યાત્રાનું સ્વરૂપ
અષ્ટાહિકા યાત્રા આઠ દિવસના ઉત્સવરૂપ છે કે જેને સામાન્ય રીતે અદાઈ–મહોત્સવ કે અદ્વિકા–મહોત્સવ કહેવામાં આવે છે. આ મહોત્સવ પ્રસંગે ગામ કે નગરનાં મંદિરમાં અંગરચના કરવાની હોય છે તથા વિવિધ પ્રકારની પૂજા વિસ્તારપૂર્વક ભણાવવાની હોય છે. વળી પ્રભાવના–ભાવના વગેરે પણ યથાશક્તિ કરવાનાં હોય છે. તેનાથી શ્રી જિનેશ્વરદેવ પ્રત્યેની આપણું ભક્તિમાં ભરતી આવે છે, સમ્યક્ત્વની શુદ્ધિ થાય છે અને ભવારણ્યમાં ભટકી રહેલા અનેક આત્માઓનું વીતરાગકથિત ધર્મ પ્રત્યે આકર્ષણ થાય છે.
જીવાભિગમસૂત્રમાં કહ્યું છે કે “ઘણું ભવનપતિ.