________________
ધ્યાન ] અનુભવથી જ સમજી શકાય એવું છે, એટલે તેને માટે અનિર્વચનીય શબ્દનો પ્રવેગ કરવામાં આવે છે. ૭-પરમાત્માની સમીપે
શ્રી જિનેશ્વરદેવ અર્થાત્ વીતરાગ પરમાત્માનું ધ્યાન. જેમ જેમ આગળ વધતું જાય છે, તેમ તેમ ઉપાસકને આત્મા વીતરાગતાની સમીપે–પરમાત્મપદની સમીપે જતો જાય છે અને છેવટે તે પોતે જ વીતરાગ–પરમાતમાં બની જાય છે. ગસારમાં કહ્યું છે કે–વીતરામતો ક્યાચ7 વરરાજો વિમુક્યતે–વીતરાગદેવનું ધ્યાન કરતે આત્મા વીતરાગ થઈ સંસારથી મુક્ત થાય છે.” વળી ત્યાં એમ પણ કહ્યું છે કે
य एव वीतरागः स, देवो निश्चीयतां ततः । भविनां भवदम्भोलिः, स्वतुल्यपदवीप्रदः ॥
તેથી આ વાત નિશ્ચયથી માનવી જોઈએ કે જે વીતરાગ હોય તે જ દેવ છે (પરમાત્મા છે, અને તે જ સંસારી જીના સંસારરૂપી પર્વતને નાશ કરવા માટે વજ સમાન હોઈ ધ્યાતાઓને પિતાના જેવી પદવી(પરમાત્મદ) આપનાર છે.”
જૈન મહર્ષિઓએ કહ્યું છે કે જેથી ભિન્ન એ કેઈ પરમાત્મા આ લેક, વિશ્વ કે બ્રહ્માંડમાં અસ્તિત્વ ધરાવતું નથી. જે જીવ છે–આત્મા છે, તે જ પુરુષાર્થના ચોગે પરમાત્પદ સુધી પહોંચે છે અને જ્યાં અનંત સિદ્ધો વિરાજી રહ્યા છે ત્યાં, પ્રકાશમાં પ્રકાશ ભળે તેમ, ભળી. જાય છે. અલબત્ત અહીં પણ તેનું વ્યક્તિત્વ તો રહે છે જ, પણ તેને પૃથફ થવાને પ્રસંગ આવતું નથી.
