________________
સ્મૃતિનું આલેખન ]
૧૮૭
દર્શાવીએ, તે મૂળ જિનેશ્વરદેવ પ્રત્યે શ્રદ્ધા, ભક્તિ કે
આદરમાન બતાવ્યા ખરાખર છે.
"
કેટલાક કહે છે કે ' શ્રી જિનેશ્વર દેવના વિરહમાં તેમનું નામસ્મરણ કરીએ કે તેમને નમસ્કાર કરીએ તે શું પૂરતું નથી કે મૂર્તિનુ આલંબન લેવુ' પડે ? વળી મૂર્તિ ગમે તેવી પણ જડ છે અને જડનાં દૃન કરવાથી ચિત્તપ્રસાદ કે આત્મશુદ્ધિના લાભ ન થાય, એ દેખીતું છે; તેથી મૂર્તિના આલખનથી સયુ. ' પરંતુ તેમનું આ કથન ભૂલભરેલું છે. પ્રથમ તેા પાપ-પકથી ખરડાયેલા અને પ્રમાદથી ઘેરાયેલા મનુષ્યેા નામ સ્મરણુ બહુ ઓછું કરે છે અને જે નામ-સ્મરણ કરે છે, તે બહુ સામાન્ય કોટિનુ` કરે છે. નમસ્કાર 'ગે પણ તેમની સ્થિતિ આવી જ હાય છે, એટલે તેમણે વધારે સચાટ-વધારે અકસીર ઉપાય અજમાવવાની જરૂર રહે છે અને તે જ્ઞાનીઓના અભિપ્રાયથી મૂર્તિનું આલખન છે.
ખીજી, નામ કરતાં સ્થાપના વધારે બળવાન છે, એ ભૂલવાનું નથી. એક વસ્તુનું માત્ર નામ લઈએ તે કરતાં તેની આકૃતિ, તેનું ચિત્ર કે તેની મૂર્તિ જોઈ હાય તે તેના સંસ્કાર આપણાં મન પર વધારે ઊડા પડે છે અને તે આપણે સહેલાઇથી વિસરી શકતા નથી.
એ તે સહુએ જોયું જ હશે કે બાળકને મૂળાક્ષરા શીખવવા માટે સચિત્ર નકશાઆના ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને પ્રારભનાં પાત્ર પુસ્તકામાં અને તેટલાં