________________
મૂર્તિનું આલંબન ]
૧૮૯ સત્ર ઉજવાયું, ત્યારે નવગ્રહની ભવ્ય મૂર્તિઓ બનાવવામાં આવી હતી. તે જોવાને રોજ હજારે લેકે દૂર દૂરથી આવતા હતા અને જોયા બાદ પિતાનું મસ્તક ડેલાવતા હતા. તેમણે આજ સુધી નવગ્રહ વિષે ઘણું ઘણું સાંભળ્યું હતું, પણ તેનું મૂર્ત સ્વરૂપ નજરે નિહાળ્યું ન હતું, તે અહીં જોવા મળ્યું, એ જ એમના આકર્ષણનું મુખ્ય કારણ હતું.
તાત્પર્ય કે ચિત્ર કરતાં પણ મૂર્તિ કે પ્રતિમામાં ભાવોદ્દીપન કરવાની શક્તિ ઘણું વધારે પ્રમાણમાં રહેલી છે અને તેથી જ જગતના પ્રત્યેક દેશમાં મહાપુરુષોનાં બાવલાં તથા કોઈ પ્રેરણાદાયક ઘટનાઓનું શિલ્પ બનાવીને જાહેર સ્થાનમાં મૂકવામાં આવે છે. તેને જોઈને લેકે અનેક પ્રકારના બોધપાઠે ગ્રહણ કરે છે.
મૂર્તિનાં દર્શનને જડનાં દર્શન માનવા એ ભૂલભરેલું છે. મૂર્તિનાં દર્શન કરનારને એવી બુદ્ધિ હોતી નથી કે હું કઈ જડ વસ્તુનાં દર્શન કરું છું. એ તો એમ જ માને છે કે હું સાક્ષાત્ પ્રભુનાં દર્શન કરું છું, એટલે તેને ચિત્તપ્રસાદ તથા આત્મશુદ્ધિ વગેરેનો લાભ અવશ્ય થાય છે. “ચાદરી માવા તાદશી સિદ્ધિઃ” એ સિદ્ધાંતને શું કઈ ઈનકાર કરી શકે તેમ છે?
જે આટલા ખુલાસાથી સંતોષ થતો ન હોય તે અમે આ મહાનુભાવેને પ્રેમપૂર્વક પૂછીએ છીએ કે તમારા ઘરમાં તમારા માતાપિતાને કઈ ફેટે છે ખરે? તેને