________________
સાત પ્રકારની શુદ્ધિ ]
૨૫૩. અગ્ય છે. એ રીતે શરીર લૂછતાં કેટલેક મેલ રહી જાય છે અને તે જોઈએ તેવું સ્વચ્છ થતું નથી. પંચિયું છોડીને ઊનની કામળી આદિ વસ્ત્ર ધારણ કરવાનો હેતુ એ છે કે શરીર પર રહેલી સઘળી ભીનાશ ચુસાઈ જાય અને પૂજાનાં વસ્ત્રો જેવાં ને તેવાં સ્વચ્છ રહે.
પગનાં તળિયાં કેરાં કરીને બહાર નીકળવાનો હેતુ એ છે કે ભીના પગે ચાલવાથી જમીન પર રહેલા સૂમ કીડી-કંથવા વગેરે ચેટી જઈ વિનાશ પામે છે, તેમાંથી બચી શકાય. ત્યાર પછી પવિત્ર સ્થાનકે ઊભા રહેવાનો હેતુ એ છે કે શરીર અપવિત્ર થતું અટકે. જે સ્નાન કર્યા પછી કોઈ અપવિત્ર-અશુચિય જગાએ ઊભા રહીએ તો શરીર અશુચિવાળું થાય, અપવિત્ર થાય અને સ્નાનને હેતુ સરે નહિ. ઉત્તરાભિમુખ ઊભા રહેવાનો હેતુ એ છે કે આપણા શરીરની કિયાએ સંવાદી બને અને આપણું ચિત્ત જલદી સ્વસ્થ થાય. મંત્રસાધના વગેરેમાં પણ ઉત્તરાભિમુખ બેસવાને આશય એ જ છે.
દ્રવ્યસ્નાન ગૃહસ્થાને માટે સારું છે. તે અંગે શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે
कृत्वेदं यो विधानेन, देवताऽतिथियजनम् । करोति मलिनारम्भी, तस्येतदपि शोभनम् ।।
વિધિપૂર્વક આ દ્રવ્યસ્નાન કરીને જે મલિન આરંભી એટલે ગૃહસ્થ શ્રી જિનેશ્વરદેવનું પૂજન તથા સાધુઓના સત્કાર-સન્માનાદિ કરે છે, તેને આ દ્રવ્યસ્નાન અમુક અંશે