________________
૨૮૦
[ જિનપાસના
અન્યાય-અનીતિના દ્રવ્યથી મનુષ્યની બુદ્ધિ ભ્રષ્ટ થાય છે, તે સંબંધમાં બાવાજીનું દષ્ટાંત જાણવા જેવું છે.
બાવાજીનું દૃષ્ટાંત એક બાવાજી ગંગાકિનારે બેઠા બેઠા તપ-જપ કરતા હતા અને મોટા ભાગે ધ્યાનમાં રહેતા હતા. ત્યાં લેકે જે કંઈ પૈ–પૈસે મૂકી જાય તેના વડે એ પિતાને નિર્વાહ કરતા હતા.
એક વાર તેઓ ધ્યાનમાં બેઠા હતા, ત્યારે કોઈએ આવીને ત્યાં એક સોનામહેર મૂકી. આ સોનામહેર અનીતિની હતી અને તેનું શું પરિણામ આવે છે, તે જેવાને માટે જ ત્યાં મૂકાયેલી હતી. તેને મૂકનાર “હવે શું બને છે?” તે ગુપ્તપણે નિહાળી રહ્યો હતો.
બાવાજીનું ધ્યાન પૂરું થયું કે તેમની નજર પેલી સેનામહેર પર પડી અને તે આશ્ચર્યચકિત થઈને વિચાર કરવા લાગ્યા કે “ચાર આના નહિ, આઠ આના નહિ, રૂપિયે નહિ ને સીધી સેનામહેર ? ખરેખર ! કઈ દેવે જ મારા ત૫-જપથી પ્રસન્ન થઈને અહીં મૂકી લાગે છે.” તેમણે આસપાસ નજર કરી તે કઈ જણાયું નહિ, એટલે ફરી વિચાર કરવા લાગ્યાઃ “આ સેનામહોરનું શું કરું? રેટી તે જ મળે છે, વળી કાપડની ખાસ જરૂર પડી નથી. લંગોટી, એક બે વસ્ત્ર, અને ઊનને ધાબળે જોઈએ તે તે મારી પાસે પડેલાં છે, તેમજ મવામીઠાઈ પણ ભક્તો તરફથી ઘણી વાર મળતા રહે છે, તે આજે કઈ વિશેષ સુખ ભેગવું.” અને તે શરીર પર વસ્ત્ર ઓઢીને હાથમાં ચીપિયા લઈને શહેર ભણી ચાલી નીકળ્યા.