________________
૩૧૬
[ જિનેપાસના
જોઈએ તેવું શુદ્ધ બને છે અને સુગંધથી મહેકવા લાગે છે, માટે તે તરફ લક્ષ આપવું. આ પૂજા અંગે કહેવાયું છે કે
'કર્મસમિધ દાહન ભણી, ધ્યાનાનળ સળગાય; દ્રવ્યધૂપ કરી આત્મા, સહજ સુગંધિત થાય.
કર્મરૂપી લાકડાનું દહન કરવા માટે ધ્યાનરૂપી અગ્નિ પ્રકટાવ જોઈએ. દ્રવ્યધૂપ તેનું સૂચન કરે છે અને તેથી આત્મા સહજ સુગંધી બને છે.”
એટલું ધ્યાનમાં રાખવું કે ધૂપથી આખા મંદિરને વાસિત કરવું અને ત્યારબાદ તેને પ્રતિમાજીની ડાબી બાજુએ રાખે. ૧૮-દીપકપૂજા
પં. શ્રી વીરવિજયજી મહારાજે કહ્યું છે કે “દીપક જતિ બની નવરંગા, દીનદયાળ કે દાહિણ અંગા એટલે પૂજા નિમિત્તે જે દીપક પ્રકટાવે, તે શ્રી જિનેશ્વરદેવની જમણી બાજુ પ્રકટાવ. વળી આ દીપક કે હવે જોઈએ, તેનું પણ તેમણે વર્ણન કર્યું છે. “રાયણ જડિત વર્તુલ ભાજનમેં, ધેનુ-હવિષ ભરિયે ઉછરંગા.” રત્નથી જડેલા ગોળ વર્તનમાં ગાયનું ઘી ભરવું. અહીં ઉત્કૃષ્ટ ભાવે રત્નથી જડેલું સમજવાનું છે. તેવી શક્તિ ન હોય તે સુવર્ણ–ચાંદી વગેરેનું પાત્ર સમજવું. તે બને તેટલું સુંદર–કલામય હોવું જોઈએ. ભારતના કળાકારોએ -દીપક-નિર્માણમાં પિતાની નૈસર્ગિક પ્રતિભાને સુંદર