________________
૧૯૨
[ જિનેપાસાના છે, તે શું સમજીને ચિતર્યો છે? શું એ એક પ્રકારની મૂર્તિ નથી? એક વસ્તુને મૂર્ત આકાર આપ, એ તેની મૂતિ. તમે એ કારને પવિત્ર માને છે, તે એમાં પવિત્રતા કયાંથી આવી ? એ તો આડી-અવળી જડરેખાએનું એક પ્રકારનું સંજના છે. તમે ખરેખર મૂતિપૂજાના વિરોધી હો તે આવાં ચિત્રો ચિતરતાં બંઘ થવું જોઈએ. પણ તમે આટલેથી અટક્યા નથી, બલકે આગળ વધ્યા છે અને શ્રી દયાનંદ સરસ્વતીની મોટી મોટી છબીએ તૈયાર કરાવી તેને આર્યસમાજનાં દરેક સ્થાનમાં લટકાવે છે. અહીં પણ એવી એક છબી મારી નજરે દેખાય છે. શું તમે આ છબીને સાક્ષાત્ શ્રી દયાનંદ સરસ્વતી હોય એવી દષ્ટિએ નથી જોતા? બરાબર વિચારીને જવાબ આપે.”
પેલે અમારું આ દલીલભરેલું લાંબું વક્તવ્ય સાંભળીને ઠડે તે પડી જ ગયે હતું, છતાં “મીયાં પડયા પણ ટાંગ ઊંચી” એ ન્યાયે કહેવા લાગ્યો કે
અમે તે એને માત્ર ચિત્ર માનીએ છીએ, કંઈ સાક્ષાત દયાનંદ સરસ્વતી માનતા નથી.”
અમે કહ્યું : “વારુ !” અને અમારી ચંપલ હાથમાં લઈને જણાવ્યું કે જે અમે આ ચંપલને એ ચિત્ર પર ઘા કરીએ તે તમને કંઈ દુઃખ તે નહિ થાય ને?
પેલાએ કહ્યું : “એના પર ઘા કરી જુઓ એટલે