________________
૨૦૩.
મૂર્તિનું આલંબન ] જેટલી પ્રતિમાઓ છે કે જેની કિંમત ક્રોડ રૂપિયાની થવા જાય છે. એ પ્રતિમાઓને જોતાં જ આપણા મનમાં પ્રશ્ન ઉઠે છે કે આવાં રત્ન કયાંથી પ્રાપ્ત થયાં હશે ? અમે આજથી દશ-બાર વર્ષ પહેલાં આ મૂર્તિનાં દર્શન કર્યા, ત્યારે આશ્ચર્યચક્તિ થઈ ગયા હતા. ત્રણ-ત્રણ ચારચાર ઇંચના માણેક, નીલમ, શનિ વગેરે. અમે માનીએ છીએ કે આવા રને તે આજે કઈ રાજભંડારમાં પણ નથી. અને કદાચ કઈ મહાન રાજ્ય આવાં રને એકઠાં કરવાનો સંકલ્પ કરે તે પણ સેંકડે વર્ષ વીતી જાય, કારણ કે આવા મહાન રને ધરતીના પડમાંથી કયારેક જ સાંપડે છે. અમે ત્યાંના પૂજારીઓ તથા વૃદ્ધ પુરુષને પૂછયું, તે પરથી એટલું જાણી શક્યા કે અહીંના ધર્મ શ્રદ્ધાળુ શ્રાવકે મોટા ભાગે વહાણવટું ખેડતા હતા અને વ્યાપાર અર્થે દૂરદૂરના દેશમાં જતા હતા. ત્યાં અઢળક ધન કમાતાં રને ખરીદ્યાં અને તે અહીં આવીને શ્રી જિનેશ્વર દેવના ચરણે ધરી દીધાં. તેની આ મૂર્તિએ બની. ખરેખર! ભક્તિ આગળ ધન કેઈ વિસાતમાં નથી. તેને જેટલો ઉપયોગ કરીએ, તેટલે ઓછો જ છે. જિનેપાસનાનો પ્રવાહ અખંડ ધારાએ ચાલુ રહેવામાં જિનમૂતિઓએ મહત્ત્વનો ભાગ ભજવ્યો છે, એમ કહીએ તો જરા પણ અત્યુક્તિ નથી.
જિનમૂર્તિઓ કેમ બનાવવી? તેનું વર્ણન ઠક્કર ફેરુએ વસ્યુસાર (વાસ્તુસાર–પ્રકરણ) ના બીજા પ્રકરણમાં