________________
૨૩૬
[ જિનપાસના
/ “જિનપૂજા, ગુરુસેવા, જીવદયા, સુપાત્રદાન, ગુણાનુરાગ તથા આગમશ્રવણ, આ મનુષ્યભવરૂપી વૃક્ષનાં ફળે છે.”
મહાપુરુષોનાં અન્ય વચને પણ સાંભળે. તેઓ કહે છે –
देवपूजो गुरूपास्तिः स्वाध्यायः संयमस्तपः । दानश्चेति गहूस्थानां, षट्कर्माणि दिने दिने ॥
દેવપૂજા, ગુરુની ઉપાસના, સ્વાધ્યાય, સંયમ, તપ અને દાન, એ છ કર્મો ગૃહએ પ્રતિદિન કરવા રોગ્ય છે.?
જેમ બ્રાહ્મણ ગ્રંથમાં બ્રાહ્મણે માટે ષટકર્મનું વિધાન છે, તેમ જૈન ગ્રંથોમાં જૈન ગૃહસ્થ માટે ષટકર્મનું વિધાન છે. આ ષટકર્મમાં દેવપૂજા અને ગુરુઉપાસનાને પહેલાં મૂક્યાં છે, તે પરથી તેનું મહત્ત્વ સમજી શકાશે. જૈન શામાં સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે જેને દેવ–ગુરુ પર શ્રદ્ધા નથી, તેને ધર્મ પર શ્રદ્ધા નથી, અને આ રીતે દેવ-ગુરુ તથા ધર્મની શ્રદ્ધાથી વંચિત રહેલા આત્માઓને સમ્યકત્વને-સમ્યગદર્શનને લાભ થતો નથી કે જે મુક્તિ ભણું પ્રયાણ કરવા માટે પહેલી મજલ છે.
જેને “જિનશાસનને સાર” અને “ચૌદ પૂર્વને ઉદ્ધાર ” કહેવામાં આવે છે, તે નવકારમંત્રમાં શું છે ભલા? દેવ-ગુરુ પ્રત્યે પૂજ્યભાવ કે બીજું કંઈ ? “નમો
હૂિંતા” અને “નમો સિદ્ધા” એ બે પદે દેવ પ્રત્યે પૂજ્યભાવ પ્રકટ કરવા માટે છે અને “નમો આયરિયાળ',