________________
૧૮૮
[ જિનપાસના વધુ ચિત્રો આપવામાં આવે છે, કારણ કે તેથી બાળકને વસ્તુઓને બોધ થવામાં ઘણી સહાય મળે છે.
વળી એ પણ સહુએ જોયું હશે કે કથા-વાર્તાનાં જે પુસ્તક સચિત્ર હેય તે બાળકોની, વિદ્યાર્થીઓની, તેમજ પાઠકેની વધારે પસંદગી પામે છે, કારણ કે તેના વડે તેમને મહત્ત્વની ઘટનાઓનો તાદશ ચિતાર મળી રહે છે અને તેનાથી જ્ઞાનવૃદ્ધિ થતાં આનંદ આવે છે..
આજે વિજ્ઞાપન એટલે જાહેરાતની કળા ખૂબ વિકાસ પામી છે, તેમાં વસ્તુની છબીઓ, ચિત્ર કે આકૃતિઓ સિવાય બીજું શું હોય છે?
ચિત્ર કરતાં પણ મૂર્તિ કે પ્રતિમા મનુષ્યના મનમાં વધારે ઘેર સંસ્કાર પાડે છે. જેણે ઈલોરાનાં ગુફામંદિરો જોયાં હશે અને તેની કૈલાસગુફા આદિનું શિલ્પ બારીકાઈથી નિહાળ્યું હશે, તેને ખાતરી થશે કે મૂર્તિ અથવા પ્રતિમામાં ભાદ્દીપન કરવાની કેટલી શક્તિ રહેલી છે? યુરેપના પ્રસિદ્ધ શિલ્પકાર માઈકલ એજેએ બનાવેલી પ્રતિમાઓ જુઓ તો એમ જ લાગે કે જીવંત વ્યક્તિઓ સામે ઊભી છે અને તેમની સાથે વાતચીત કરીએ. ન્યુચોર્કના બારામાં દાખલ થનાર સહુથી પહેલાં શું જુએ છે? સ્વાતંત્ર્ય દેવીનું ૬૦ ફુટ ઊંચું પૂતળું. અને તે પ્રેક્ષકનાં મનમાં અમેરિકન લેકની સ્વાતંત્ર્યભાવના માટે માનભર્યા વિચારે જગાડી જાય છે.
મુંબઈમાં બે વર્ષ પહેલાં વિશ્વશાંતિ જૈન આરાધના