________________
[ જિનાપાસના
અહી વિચારવાનું એ છે કે જે ઇશ્વર રાગરહિત હાય તે ગેાપીએ સાથે ક્રીડા કેમ કરે ? સ્ત્રીને ખોળામાં કેમ બેસાડે ? તથા તેને પાતાની પાસે પણ શા માટે ઊભી રાખે ? આ ખધાં રાગનાં સ્પષ્ટ ચિહ્નો છે. વળી જેમણે દ્વેષને જિત્યેા હાય અને જેએ કાઈને પણ શત્રુ કે બૈરી ન માનતા હાય, તે પેાતાના હાથમાં ચક્ર, ગદા, ધનુષ્ય, ત્રિશૂલ, ફરસી, મુસલ વગેરે હિંસક હથિયારા કેમ રાખે ? આ બધાં દ્વેષનાં સ્પષ્ટ ચિહ્નો છે. વળી જેમણે હાસ્ય, રતિ, અતિ, ભય, શાક અને જુગુપ્સાને જિતેલી હાય તે વિકરાળ મુખવાળા, બિહામણા ચહેરાવાળા, હસતી કે રડતી સુરતવાળા કેમ હાય ? આ બધાં હાસ્યાદિ દોષાનાં સ્પષ્ટ ચિહ્નો છે.
જૈન મહિષઓએ કહ્યું છે કે
ર
दृष्टियुग्मं પ્રસન્ન,
प्रशमरस निमग्नं बदनकमलमङ्कः कामिनीसङ्गशून्यः । करयुगमपि यत्ते शस्त्रसम्बन्धवन्ध्यं तदसि जगति देवो वीतरागस्त्वमेव ||
"
તારું નયનયુગલ પ્રશમરસમાં નિમગ્ન છે, તારું વદનકમલ અત્યંત પ્રસન્ન છે, તારેા ખેાળા સ્ત્રીના સ`ગથી રહિત છે અને તારું કરયુગલ પણ શસ્ત્રના સંબંધ વિનાનું છે, તેથી હે દેવ ! આ જગતમાં ખરે વીતરાગ તુ જ છે!”
અહી એટલ' સ્પષ્ટ કરવુ જોઇએ કે રાગાદિ દોષાની વિશેષ સ્પષ્ટતા સારૂ શાસ્ત્રકારોએ અઢાર દૂષણેાની ગણના