________________
પ્રકરણ આઠમું
નામ-સ્મરણ
ઉપાસનાનું પ્રથમ અંગ નામ-સ્મરણ છે, એટલે પ્રસ્તુત પ્રકરણમાં તે સંબંધી કેટલીક વિચારણું કરીશું.
ઉપાસ્યદેવને યાદ કરવા, ઉપાસ્ય દેવનું નામ બોલવું, ઉપાસ્યદેવના નામનું રટણ કરવું, ઉપાસ્ય દેવના નામને • જપ કરવો, તેને નામ-સ્મરણ કહેવામાં આવે છે. કેટલાક તેને ભગવ-સ્મરણ કે પ્રભુ–સ્મરણ પણ કહે છે, કારણ કે, તેમાં ભગવાન અથવા પ્રભુના નામનું સ્મરણ હોય છે.
નામ-સ્મરણ એ સહજ સાધન છે, એટલે કે તે બહુ સહેલાઈથી થઈ શકે એવું છે. “હે અરિહંત ! હે વીતરાગ ! હે પરમાત્મા !” એ જિનનામ સૂચક શબ્દ મનથી યાદ કરવા હોય કે મુખથી બોલવા હોય તે શી તકલીફ પડે છે? વળી મનુષ્ય ના હોય કે મેટે હેય અથવા ગમે તે સ્થાને રહેલ હોય અને ગમે તે અવસ્થામાં રહેલે હોય તે પણ આ નામે બોલી શકે છે. એક અહેરાતમાં સ–બસે વાર પ્રભુનું નામ-સ્મરણ કરવું, એ જરાયે અઘરૂં નથી.
+ દિવસ અને રાત્રિમાં.