________________
૧૭૨
[ જિનપાસના ક્રિયાઓ જેમ અભ્યાસ અને પ્રયત્નથી જ સિદ્ધ થાય છે, તેમ નમસ્કાર પણ અભ્યાસ અને પ્રયત્નથી જ સિદ્ધ થાય છે.
અશુદ્ધ નમસ્કારનું કંઈ ફળ મને ખરૂં? ” તેને ઉત્તર એ છે કે “હા, એનું પણ કંઈક ફળ તે મળે જ; કારણ કે એ સાચી દિશામાં થયેલ એક શુભ પ્રયાસ છે, પરંતુ એ ફળ અલ્પ હોય છે, એટલે આપણું લક્ષ્ય શુદ્ધ નમસ્કાર તરફ જ રહેવું જોઈએ.” નમસ્કારને કમ
નમસ્કાર કરવાને કમ એવો છે કે પ્રથમ સર્વ જિનેને સામાન્ય નમસ્કાર કરે અને પછી ભરતક્ષેત્રમાં છેલ્લી અવસર્પિણમાં થઈ ગયેલા શ્રી ત્રાષભદેવાદિ વીશ જિનેને નામપૂર્વક નમસ્કાર કરો. તેમાં સામાન્ય નમઃ સ્કાર કરવા માટે “નમો અરિહંતાણં” “નમો વિઘi વિચમચાળ” “ શ નમ:' આદિ પદેની વ્યવસ્થા છે અને ઉપર્યુક્ત વશ જિનેને નામપૂર્વક વંદના કરવા માટે ચાવીરસ્થાણુરં અર્થાત્ લેગસ સૂત્રની વ્યવસ્થા છે.
“નમો અરિહંતાળ” પદનું સામર્થ્ય પ્રકાશતાં શ્રી મહાનિશીથસૂત્રમાં જણાવ્યું છે કે “નમો અરિહંતા सत्तम्खरपरिमाणं अणंतगमपन्जवत्थसाहगं सव्व-महामंतપારવિજ્ઞાન પરમવીગમૂત્ર 1 “નમે અરિહંતાણ” એ (પ્રથમ અધ્યયન) સાત અક્ષરના પરિણામવાળું, અનંત ગમ, -પર્યવ અને અર્થના પ્રકને સાધના તથા સર્વ મહામિત્રો અને સર્વ પ્રવર વિદ્યાઓનું બીજ છે.”