________________
પ્રકરણ ત્રીજું જિનદેવને વિશેષ પરિચય
૧-જિનદેવ કેણુ થઈ શકે?
આ લેકમાં અનંત આત્માઓ છે. તે બે પ્રકારમાં વહેંચાયેલા છેઃ (૧) અભવ્ય અને (૨) ભવ્ય. તેમાં અભવ્ય આત્માઓને કદી પણ સમ્યક્ત્વની સ્પર્શના થતી નથી, તેથી તેઓ મુક્તિ કે મેક્ષના અધિકારી બની શકતા નથી. તેઓ સદાકાલ સંસારમાં રખડ્યા કરે છે અને વિવિધ જાતિનાં દુઃખ અનુભવતા રહે છે, જ્યારે ભવ્ય આત્માઓ, જે અવ્યવહારમાંથી વ્યવહારમાં આવે તે તેઓને અમુક સમયે સમ્યક્ત્વની સ્પર્શના થાય છે, તેથી તેઓ મુક્તિ કે મોક્ષના અધિકારી બને છે. સમ્યક્ત્વ પામેલે આત્મા વધારેમાં વધારે અર્ધપુદ્ગલ પરાવર્ત જેટલા સમયમાં મક્ષ પામે છે.
જિનાગમાં કહ્યું છે કે “થવા તો ઘરમા–જે આત્મા છે, તે જ પરમાત્મા છે.” આનો ભાવાર્થ એ છે કે
જે આત્મા યેગ્ય પુરુષાર્થ કરે તે પરમાત્મદશા પ્રાપ્ત કરી શકે છે. આ સિદ્ધાન્ત ઉપર જણાવેલા ભવ્યાત્માઓને લાગુ પડે છે.
