________________
તાત્વિક ભૂમિકા ].
૧૪. વાસ વધ્યો, એટલે સમ્યક્ત્વ દૂષિત થયું અને ચાલ્યું ગયું. પરિણામે તેનાં બધાં વતે છૂટી ગયાં અને તે જળાશો વગેરે બંધાવવામાં જીવનનું શ્રેય સમજવા લાગે. પછી તેણે રાજગૃહી નગરીની બહાર એક સુંદર વાવ બંધાવી. લેકે તેની પ્રશંસા કરવા લાગ્યા. પણ અંત સમયે તેને જીવ વાવમાં ભરાઈ રહેવાથી તેનું મૃત્યુ બગડયું અને તે એ જ વાવમાં દેડકારૂપે ઉત્પન્ન થયે.
એક વાર તેણે વાવના કિનારે ઊભેલા માણસોને ભગવાન મહાવીરના આગમન સંબંધી વાતો કરતાં સાંભ
ન્યા, ત્યારે તેને એ અધ્યવસાય ઉત્પન્ન થયે કે આવું નામ મેં કઈક વાર સાંભળેલું છે. એમ કરતાં તેને જાતિ
સ્મરણ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું અને નિગ્રંથ મુનિઓ પાસેથી સમ્યક્ત્વપૂર્વક શ્રાવકનાં બાર વ્રતો ગ્રહણ કરેલાં, તે વાત યાદ આવી. સાથે એ પણ ખ્યાલ આવ્યો કે, મારું સમ્યકુત્વ નાશ પામ્યું અને વ્રત વગેરે છૂટી ગયાં, એટલે મારી આ દુર્દશા થઈ; પણ ફીકર નહિ, હવે હું બગડેલી બાજી સુધારી લઈશ.
તે ભગવાન મહાવીર પ્રત્યે શ્રદ્ધાન્વિત થયો અને તેમનાં દર્શન કરવાની અભિલાષાથી પ્રયત્નપૂર્વક વાવની બહાર નીકળે. પછી કૂદતી કૂદતે લેકપ્રવાહના આધારે ભગવાન મહાવીરના સમવસરણ તરફ જવા લાગ્યો, એવામાં ત્યાંથી શ્રેણિક રાજાની સેના પસાર થઈ અને તેના એક ઘોડાના પગ નીચે આવી જતાં તેનાં આંતરડાં પેટની બહાર નીકળી.