________________
૧૪૦
[જિનાાસના
અહી' સમ્યકત્વને રત્નની ઉપમા અપાયેલી છે. સાથે એ પણ જણાવી દઈએ કે આ જ રીતે સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક્રિયાને પણ રત્નની ઉપમા આપવામાં આવે છે અને એ રીતે મેક્ષમાર્ગની મજલના ત્રણ ભાગાને માટે રત્નત્રયી” શબ્દને પ્રયાગ થાય છે.
'
વ્રત–નિયમ એ ચારિત્રનું મુખ્ય અંગ છે.
લડાઈના મેદાનમાં સેના લડે છે, તે સેનાપતિની દારવણીના આધારે લડે છે. એવામાં સેનાપતિ માર્યો જાય કે નાશી જાય તેા સેનાને દોરવણી મળતી નથી, એટલે તે ગરખડમાં પડી જાય છે અને નાશભાગ કરવા લાગે છે. તેના શત્રુપક્ષ લાભ લે છે અને પ્રખળ હુમલેા કરી નાશ કરી નાખે છે. વ્રતાની ખાખતમાં પણ આવુ... જ છે. જ્યાં સુધી તેમને સમ્યક્ત્વનું ખળ મળતું હાય, ત્યાં સુધી તે ખરાખર ટકી રહે છે, અર્થાત્ તેમનું પાલન ખરાખર થાય છે; પણ સમ્યક્ત્વ ગયું કે બધાં તેા ઢીલાં પડી જાય છે અને આખરે છૂટી જાય છે.
નંદન મણિયારનું દૃષ્ટાંત
આ બાબતમાં નંદન મણિયારનું દૃષ્ટાંત જાણવા ચેાગ્ય છે. પ્રથમ તેણે નિગ્રંથ મુનિએ પાસે સમ્યક્ત્વપૂર્ણાંક શ્રાવકનાં ખાર ત્રતા ગ્રહણ કર્યા હતાં અને તેનુ પાલન ખરાખર કરતા હતા. પણ પાછળથી સામિકા તેમજ નિગ્રંથ મુનિઓને સહવાસ રહ્યો નહિ. ખીજી ખાનુ મિથ્યાત્વીઓના—મિથ્યા માન્યતાવાળાઓના સહ