________________
૨૯:
ઉપાસના કાની કરવી ! ]
કર્મ ભૂરાં હાય. તેમને દુ:ખ આપે છે, તે એના અ` એ થયા કે પ્રાણીઓનાં સુખ-દુઃખના આધાર ઈશ્વર પર નથી, પણ પેાતાનાં કર્મો ઉપર છે, એટલે એક મનુષ્ય સારાં કામે કરે તેા તેને સુખ મળે છે અને ખાટાં કામે કરે તે દુઃખ મળે છે.
આપણા નિત્ય અનુભવ પણ એમ જ કહે છે કે ‘ વાવીએ તેવું લણીએ અને કરીએ તેવું પામીએ.’ ખેતરમાં જો ડાંગર વાવીએ તે! ડાંગર ઊગે છે અને બાજરી વાવીએ તો ખાજરી ઊગે છે; પણ તેથી વિરુદ્ધ ડાંગર વાવીએ ને આજરી ઊગે કે બાજરી વાવીએ ને ડાંગર ઊગે એમ અનતુ નથી. તે જ રીતે જો નિયમિત પથ્ય આહાર લઇએ તો આરાગ્ય જળવાય છે અને અનિયમિત કુપથ્ય આહાર ગ્રહણ કરીએ તેા તંદુરસ્તી બગડે છે; સયમી અને સદાચારી જીવન ગાળીએ તો શરીર સુખકારી જળવાઈ રહે છે અને સ્વચ્છંદી તથા દુરાચારી જીવન ગાળીએ તો અનેક જીવલેણ દર્દીના હુમલા થાય છે; કરકસરથી રહીએ તો વ્યવહાર બરાબર ચાલે છે અને ઉડાઉ થઇએ તો દેવાળીઆ મનવાના વખત આવે છે; પણ તેથી નિયમિત પથ્ય આહાર ગ્રહણુ કરનારા બિમાર પડે અને અનિયમિત કુપથ્ય આહાર ગ્રહણ કરનારા તંદુરસ્ત રહે; અથવા સંયમી અને સદાચારી રાગી અને અને સ્વચ્છંદી તથા દુરાચારીની શરીર સુખકારી જળવાઈ રહે; અથવા કરકસરીઆના વ્યવહાર તૂટે ને ઉડાઉના વ્યવહાર જળવાઈ રહે, તેમ બનતું નથી. કદાચ આ ક્રમમાં