________________
એશિયાની ભૂમિકા સાથે ભારતીય અસ્મિતા-ભાગ-૨ જણાવ્યું. અરથ એ બધા જ કેયડાના સ્પષ્ટ ઉકેલ દાખવ્યા રાજાને ઈરાદો હતા પરંતુ ઝરથુસ્ત્ર જાતે જ ઉપવાસ પર આમ પવિત્રતાને સદ્ગુણને અંતિમ વિજય થયો. ઉતર્યા સાત દિવસ વીતી ગયા.
વિજય ને યશની પરાકાષ્ઠાએ વિરાજી ઝરથુષ્ય અહૂરા | ગુટ્ટાસ્પને એક માનીત શ્યામ અશ્વ અસ્પી શિયાહે મઝદાના પયગમ્બર તરીકે પોતાને મળેલ દૈવી આદેશ મહા- પવનવેગી હતે. મહારાજાને એણે ઘણા વિજ્યો અપાવ્યા હતા. રાજા સમક્ષ રજૂ કર્યો. પછી ગુસ્સાસ્પના હાથમાં અવેસ્તા ઝરથુનસા જેલવાસ પછી એક સવારે એ ટૂંટિયું વાળી પડેલે મૂકી. ને એનું રહસ્ય સમજાવ્યું. પછી ગુસ્ટાપે પ્રશ્ન કર્યો. જણાયે એના રખેવાળે રાજાને ખબર આપી. રાજા ચિન્તાતુર આપ પયગમ્બર તરીકે કઈ ચમત્કાર બતાવશે ?' ઝરથો બની ગયા. એમણે રાજવૈદ્યો ને બોલાવ્યા. પરંતુ એમના વિના સંકોચે તુરત જ જવાબ વાળ્યો ‘આપના હાથમાં મેં ઉપચાર કારગત નીવડ્યાં નહિ આખા રાજ્યમાં વિષાદની અવેસ્તા મૂકી છે એ જ સૌથી મહાન ચમત્કાર છે. એને છાયા પ્રસરી ગઈ. ઝરથુષ્યને કાને પણ એ વાત પહોંચી એમણે ધ્યાન પૂર્વક પાઠ કરવાથી ઈશ્વરી આદેશ સમજાશે” ગુચ્છાપે પિતાની સેવા આપવા તૈયારી બતાવી. મહારાજાએ કરથુસ્ત્રને ઝરથુસને અવેસ્તા વાંચવા ને સમજાવવા આદેશ આપ્યો. અAવ પાસે જવા રજા આપી. ઝરથુસ સ્નાન કરી મહારાજા પરંતુ ગુચ્છારૂનું માનમ હજી અવેસ્તાને મર્મ સમજવા સમક્ષ હાજર થયા. પિતાનામાં ને પોતાની કામગીરીમાં પુનઃ જેટલું તૈયાર ન હોતું એટલે એમણે ઝરથુસ્રને વહેલુ પરે શ્રદ્ધાદીપ પ્રગટાવવા ચાર શરતે રજૂ કરીઃ “મારામાં આપ શાહી મહેલમાં આવી અવેસ્તા સમજાવવા આદેશ આપ્યો. સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા રાખે; મહારાજાએ એ વાત કબુલ કરી :
અસ્પી શિયાહ સાજે થશે તે હુ આપના ધર્મને સંપૂર્ણ અથર્સના વિયથી રાજ્યના વિદ્વાનને ખૂબ લાગી આવ્યું પ્રચાર કરીશ. એમણે ભર દરબારમાં ઘોષણા કરી. ઝરથસ્રને હતા. એમના જૂના વિચારો ને પ્રાચીન માન્યતાઓ ધૂળમાં પ્રાર્થના કરીને અસ્પીશિયાહને જમણે પગ છૂટો થયા. સૌ મળી ગઈ હતી. એટલે એણે ઝરથુસ્રને કાંટો દૂર કરવા નિર્ણય કઈ આ ચમત્કારથી દંગ થઈ ગયા. પછી ઝરથુસ્ત્ર ગુટ્ટાસ્પનેલી. બે ચાલાક વિદ્વાને એ એક યોજના ઘડી કાઢી ઝર- પુત્ર અસ્પન્દિયારને બોલાવ્યા. અસ્પયિારે ઝરથુસ્રના હાથમાં થગ્ન તો મેલી વિદ્યાના સાધક છે એવું ગુચ્છાપને ઠસાવવા હાથ મૂકી પ્રતિજ્ઞા કરી ‘હું આપના ઈકવરી સંદેશને પ્રચાર નિર્ણય કર્યો. એ જમાનામાં મેલી વિદ્યા ધર્મગુરુઓમાં ખૂબ કરીશ.’ ફરી ઝરથુએ ઇશ્વરના આશિર્વાઢ માગ્યાને અશ્વને પ્રચલિત હતી.
પાછલે જમણો પગ છૂટો થયા પછી ઝરથુસ્ત્ર મહારાણી
બાની મુલાકાત માગી. ઝરથુસૈને મહારાણી પાસે લઈ જવામાં એમાં હાડકાં, વાળ ને મૃત પ્રાણી ઓના દેહને ઉપર આવ્યા. ઝરથુસ્ત્ર એમને પિતાને ધર્મ સ્વીકારવા ને તેનો થત. એટલે દરબારના ઈર્ષાળુ વિદ્વાનોએ એવી વસ્તુઓ પ્રચાર કરવા વિનંતિ કરી. મહારાણીએ ઝરથુસની વાતે પયગમ્બરના શયનખંડમાં ઘુસાડવા પ્રયાસ કર્યો; એમણે સાંભળી હતી. એમણે સ્ત્રીઓનાં ધર્મ પ્રચાર કરવા પ્રતિજ્ઞા ચોકિયાતને ફેડ ઝરથુસની શેતરંજી ને ઓશિકા નીચે લીધી. ઝરથુસ મહારાણીને આશીર્વાદ આપી પાછા ફર્યા કે એવી વસ્તુઓ મૂકી પછી જ્યાં ગુડ્ઝાસ્પ અવેસ્તાને પાઠ કરી • તુરત જ સૌના આશ્ચર્ય વચ્ચે અસ્પશિયાહને ત્રીજો પગ રહ્યા હતા ત્યાં ગયા ને ઝરથુસ્ત્ર એક જાદુગર છે ને એ દંભી છૂટો થયો. મનુષ્યમાં એમણે વિશ્વાસ ન રાખે જોઈએ એમ ઠસાવ્યું.
પછી ઝરથુસ પિતાના ખંડના ચેકિયાતને બોલાવવા પિતાના જ અગાઉના વિશ્વાસુ મંત્રીઓના ઝરથમ્ર વિનંતિ કરી. ‘ચોકિયાત સાચું બોલશે તો અને ચોથા વિરૂધના આવા વિધાનથી ગુરૂ અકળાયે. અમણે મંત્રી
પગ સાજો થશે.” ચેકિયાતને બેલાવી મંગાવવામાં આવ્યો એને પોતાના કથનના અનમેદનમાં પુરાવા રજૂ કરવા કહ્યું.
‘તું સાચે સાચું બેલીશ તો તારા ગુન્હા માફ કરવામાં આવશો? ઝડતીમાં પિલાં હાડકાં નખ ને પ્રાણીઓનાં માથાં મળી આવ્યા
મડારાએ કહ્યું ! ચેકિયાતને ઝરથુ ઝના મેર પડેલા પ્રભામહારાજાને આઘાત થયે. રથુસ પરથી વિશ્વાસ ઉઠી ગયે.
વની ખાતરી થઈ ગઈ ને એણે સાચે સાચી વાત કહી દીધી. રાજા એ ” જાદુગર’ કહી એમને ફિટકાર્યા. ઝરથુસને રાજાના
ને અશ્વ હતો તે ચંચલ બની ગયો. આ જોઈ સૌ કેઈને બાલે પણ અકળામણું ન થઈ પરંતુ પેલી અનિછ ચીજો જોઈ રધુસ્ત્રમાં શ્રધ્ધા પ્રગટી, મહારાજાએ પણે કરેલા અન્યાય એમને ધૃણુ છૂટી’ આ વસ્તુઓ મારી નથી. તે શાન્તિથી બદલ ક્ષમા યાચના કરી. ઝરથુસ્ત્રને અસલ સ્થાને પુનઃ સ્થાપિ બોલ્યા, “ આવી ચીજ હોય ત્યાં હું રહેતું નથી. આ કોઈ ત કરવામાં આવ્યા. દેવીઓનું કામ છે.” મહારાજાએ ઐકિયાતને બેલાવી મંગાબે આમ પવિત્ર ઝરણુસની એક વિદ્વાન વૈજ્ઞાનિક સુધારક તરી
સરકાર!” ચેકિયાત બોલ્યો ” ઝરથુસ્ત્ર બહાર નીકળ્યા પછી કેની ખ્યાતિ દૂર દૂરના દેશમાં પ્રસરી ગઈ. એમના આરોગ્ય ને એમના ખંડમાં કઈ ચકલું યે ફરકયું નથી ” ચેકિયાતના પવિત્રતાના નિયમો તથા “અહૂરા મઝદા” (સરજનહાર) અમેશા આવા બેલથી રાજાની શંકા દઢ થઈ. એમણે અવેસ્તા ફેકી પેન્ટાસ’ (અમર આત્મા) “યઝદા” (પ્રશસ્ય નૈસર્ગિક શકિતઓ) દીધી. ઝરથુસ્ત્રને જેલવાસ આપ્યો. એમને ભૂખે મારી નાખવાને ને “ફરેહર ( દિવ્ય આત્મ જ્યોત ) “ સ્પેરા મેઈન્યું
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
