________________
[૩૦]
માઓત્સ તુંગ કરડે દેરી પર નાચતાં લાકડાંનાં પુતળાં પિઠે રંગ પછી બીજો દિવસ ઈસ્વીસન ૧૮૯૩ની એ સાલ કિસમસની મંચ પાસેથી પસાર થતું બાલકનું ન્ય હજારે બાલકની કઈ અસર એના માનસ પર પડે એમ તે હતી જ નહિં હારની હાર ધૂળ ધોયા માર્ગ પર ચાલી જ જાય છે. હજરે ક્રિસમસ વિષે કંઈક એણે સાંભળ્યું ત્યાર પહેલા તે એ પુખ્ત પગ તાલબદ્ધ ઠેકા સાથે આગળ વધે છે. હજારો સ્વરે ઘેઘરી વયનો માનવી થઈ ચૂક્યો હતો એના મા બાપ ગરીબ હતાં. ચીસ નાંખે છે. ઉલ્લાસ ભરી કે દાખવતી
અસંખ્ય ગરીબ લોકો જેટલાં ગરીબ નહિ શાઓમશાન નદી
પાસે કેટલાય એંકર જમીન એ ખેડતાં હોનાન પ્રાંતની જમીન હજારો ડાબા હાથ ઉંચા થાય છે આથી જ પુતળાં
ચીનના બીજા પ્રાંતે જેવી જ ખૂબ ફળદ્રુપ જમીન છે ખડતલ સિન્યનો આભાસ થાય છે પરન્તુ ખરી રીતે તે એ બધા
ચબરાક સ્ત્રી એને ખેડે છે હોનાનને છેલ્લે માનવી અવસાન સૈનિકે જ છે બટકાને નાનકડા દરેકના હાથમાં નાનકડી
પામશે ત્યારે ચીન જીતાશે એ જુની પુરાણી કહેવતની પ્રતિ પાસપટ જેવી રાતી પુસ્તિકા છે. વાહન હંકારવાનું લાયન્સ
પઠાને એ લેકે લાયક છે. છે તા લો .
હવામાં લહેરિયા લેતી પ્રત્યેક પુસ્તિકામાં એક ગોળ ત્રણસો ત્રણસો વર્ષથી ચીન પર ધાતકી ને બ્રષ્ટાચારી મુખારવિંદ વાળી વ્યક્તિની છબી છે જેને કોઈએ વદનને બરા રાજવીઓની હકુમત હતી. એ મંચુ નામે ઓળખાતા એમને બર પ.છાનતું ન હોય તે એ કળી ન શકે કે એ સ્ત્રી છે કે ઉથલાવી પાડવાનો પ્રયાસ કરતા બીજા માનવીઓ ખભેખભા પુરૂષ આનંદી ઐણ વાળ વિનાનું મરતક કિરમજી ટોપીમાં મીલાવવાની યુવાન માઓને પ્રેરણા મળી હતી. એક મહાન છૂપાયેલું છે એની વય કળી શકાતી નથી. એ વ્યકિત ત્રીસ ચીનાઈ રાજપુરુષ માલેતુંગ કરતાં આજે પણ ચીન જેનું વર્ષની સાઠ વર્ષની કે નેવું વર્ષની પણ હોઈ શકે.
વધારે ત્રાણી છે. એણે એ વિષય પર અદ્દભૂત લખાણે પ્રગટ
કર્યા હતાં. ડોકટર સુન યાત મેન દક્ષિણ ચીનનો વા . વર્ષો તરીકે પૂજવા માટે આથી વધારે સારું વદન સુધી એ હવાઈ રહ્યો. હોંગકોંગમાં તબીબને બંધ કરવા ગયે. કમળ બીજુ કયું હોઈ શકે ? કરડે માનવીએ માસે મંચની પકડમાંથી પોતાના દેશને ઉદ્ધાર કરવાના કાર્યમાં તુંગને ઇશ્વરને અવતાર માને છે ખ્રિસ્તી દેવતાની પૂજા કર પડવાનું એના કિસ્મતમાં લખાયું હશે. તેથી એના ધંધા પર નાર માનવીની સંખ્યા કરતાં પણ માની ભક્તિ કરનારની પ્રતિબંધ મૂકાયે એ દેહને દાક્તર મટી ગયો. દેશને દાક્તર સંખ્યા વધારે છે ઈશ્વરને દૂર છે આપણા દરેકના દિલમાં થયે. ચીનના ખૂણે ખૂણે લેકે છુપા છૂપા મળવા લાગ્યા. ઈશ્વરની કઈને કઈ છબી ઉપસી આવતી હશે. ઈશ્વરની ઠાઇ ડેકટર સુનના લખાણાની ચર્ચા કરવા લાગ્યા અને કેમ અમપ્રકાશિત મૂતિ આપણે આપણા દિલમાં સ્થાપી હશે એ ઇશ્વ- લમાં મૂકાય એની યેજના કરવા લાગ્યા. રની વય આંકવી કે જાતિ કલ્પવી એ ઉછાંછળા આત્માની નીશાની નથી ?
છે તક એમનાં બારણાં ઠોકતી આવી ઉભી. હુંકાઉમાં અને છતાંય આ લાલ રક્ષકે પેકીગની શેરીઓમાં જાણે બોમ્બ ધડાકે થશે. મંચું રાજકર્તાઓએ એ કાવહારબંધ પસાર થાય છે બધાજ ઘણા નાના છે, પોતે કદી ને ત્રામાં સંડોવાયેલા કહેવાતા સુન યાત સેનના કેટલાક ઠેકેદારોને નથી અનુભવ્યું નથી એવા કારમા ભૂતકાળને ભૂંસી નાખવા ચીસ પકડી લેવાની તક ઝડપી લીધી બધાને ગરદન માર્યા, લશ્કરે પાડે છે. પરન્તુ કરડે સ્ત્રી પુરુષો એવા પણ છે જે પોતાના બંડ પોકાયું માઓજોતુંગને બીજા એમાં જોડાવા દોડી ગયા. અધ્યક્ષ ચીનના રાજ્યકર્તા માઓ તુંગને દૈવી ઓપ આપે છે. થોડા જ દિવસોમાં મંચુ રાજપાલને સંખ્યાબંધ ચીનાઈ
નગરમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા. બળ સફલતાને ચારે અતિશય ઠોકર ખાઉ સીધે સાદો માનવી ચીનાઈ
આવી ઉભે માઓએ લશ્કરી કારકીદીની કદીએ કલ્પના કરી શાળાનો એક શિક્ષક સમય ઇતિહાસમાં કોઈને પણ પ્રાપ્ત
નહોતી. એક જ રાતમાં એ ગજબનાક સૈનિક બની ગયે. ન થયું હોય એવું ઉન્નત સ્થાન ચિનાઈ માનસને હૈયામાં કેવી
હવે બધી દુનિયાં સ્વીકારે છે એવી છાપામાર ટુકડીને એ રીતે પ્રાપ્ત કરી શકો એ વિચારતાં પહેલાં એ કર્યું છે એણે નેતા અન્યો. છાપામાર પ્રવૃત્તિ પર પોતાના મંતવ્યો એણે શું કર્યું છે એ આપણે જોઈએ.
રજૂ કરવા માંડયા બીજા અનેક લખાણે પણ એણે પ્રગટ કર્યા ચિનના વિશાળ પ્રદેશના દક્ષિણાતા ભાગમાં આવેલા હનની સ્થિતિના હેવાલે એ પ્રાતમાં ક્રાન્તિની સફળતાની હોનાન પ્રાંતમાં એ જન્મ વસ્તી છે. એ દિવસ કિસમસ શકયતાઓ; ભીંત પ ઈત્યાદિ. મોટા મોટા શિર્ષકે કરવામાં
માંથી હાંકી કાઢ
સમાં ઈને પણ એના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
