________________
૯૦૬
એશિયાની ભૂમિકા સાથે ભારતીય અસ્મિતા ભાગ-ર
વાંસમાંથી અનેક પ્રકારની કલાત્મક વસ્તુઓ બનાવાય છે.
જે પ્રમાણે બાદમાં હિંન્દુ ધર્મ અને બૌદ્ધ ધર્મમાં સઘર્ષ થયા હતા તે જ પ્રમાણે બર્મામાં પહેલાં ગયેલા કિંતુ મને પાછળથી ગયેલા બોહો વચ્ચે સઘર્ષ થયાની અનેક જાતા પ્રચલત છે. તેમાં તેલંગ વીરાંગના ભદેવીની વાત અત્યંત ાકપ્રિય છે. પીયૂનો રાજ નિસ બુદ્ધ ધર્મ વિરુદ્ધ હતા અને બૌદ્ધ પ્રતિમાઓ તાકાથી ફેંકી દેતા. તે તેના મવમાં હિન્દુ ધર્મની જ ઉપાસના થાય એમ ઇચ્છતા.
પર હુમલો થયા. આ હુમàો તેવુઝે બુઢો સામે હિન્દુ એ કર્યા હતા. આક્રમણકારીઓના નેતા સાર વા હતા તેણે વિમલને પત્ર લખી જણાવ્યું કે જે કાઈ બૌદ્ધ તેને મલ યુદ્ધમાં હરાવશે તે તે હુમા હટાવી પામ ફરશે. વિમલ મયુદ્ધ માટે યોદ્ધાની શોધમાં હતા. એક શિકારીએ એ સમયે બેસાના જંગલમાં એક થીર યુવકને જોયા તેની થાત પનીને કરી. પત્નીએ એ વાત રાજાને કરી ઇનામ મેળવવા પતિને સમજાવ્યેા. રાજાને વાત મળતાં તેમણે વીર યુવકને લેવા મંત્રીઓને માકલ્યા અને તે યુવક આવતાં રાજાએ તેને પે!તાના ભત્રીજા તરીકે એળખી લીધા. રાત્રે પાચન કરી ગાદીત્યાગ કરવાની ઇચ્છા બનાવી. યુવકને લખ્ખા સાથે મન્દાયુદ્ધ કરબ જાવ્યું, યુવકે સાત
દિનની મહેતલ માંગી અને તે પાતાની પાલક ભેશની આજ્ઞા લઈ આવ્યે. અને લયખાને હરાખ્યું. આ યુવક તે વીર કુન અથ. તેના માનમાં રાજાએ થાટાન જિલ્લામાં કુન થા પેગોડા બધાગ્યે અને કુન અથાને રાજા બનાવ્યા.
એક વેપારીની પુત્રી ભદ્રદેવી ઔદ્ધ ધર્મની અનુયાયી હતી અને દસ વર્ષની વધુ બુદ્ધ પ્રચના સાંભળવા માતાપિતા સાથે જતી. જ્યારે તે ૧૬ (સી) વર્ષની થઈ ત્યારે નદીમાં સ્નાન કરતાં તેને હાય એક બૌદ્ધ પ્રતિમા પર. પા. સાનાની ડેનિમાં ન લ લીપી. તેની દાસીએ તેને કહ્યું કે રાજા નિક્સ બૌદ્ધ પ્રતિમા આ તેડીને ફેંકી દે છે. અને ખુદ ભગવાનની પૂજા કરનારને મારી નાંખે છે. ભદ્રેએ આ વાતથી ડર્યા સિવાય તે પ્રતિમા માટે એક નાનુ મંદિર પેગોડા બનાવી તેની પૂજા કરવા માંડી. રાજને આ વાતની ખબર પડતાં બદલીને દરબારમાં મેલાવી અને તેની સામે પાગલ હાથીઓને મળ્યા. ભદેવીએ ભગવાન બુદ્ધને અ ંતરથી જયદ્યાષ કર્યા અને કોઈ પણ હાથી તેની સામે ગયા નહિ. આ જાણી રાજાએ તેને જીવતી બાળી નાંખવા આશ આપ્યા. પર ભક્ત પ્રહલાદ જેમ ચિંતામાં પણ દૈવી બળી નહિં. રાતાઓ ચિરાઈ તેના સાત ટૂકડા કરવા હુકમ છોડયો પણ હદપારા દ્રવીને કાપી કે મારી શકવા નિ. આથી આશ્ચય પામી રાજાએ પાતે જ ઔદ્ધધર્મના સ્વીકાર કર્યો અને ભદ્રદેવીને પોતાની પરાણી બનાવી.
બર્માના ઈતિહાસ ૧૧મી સદીથી શરૂ થાય છે. તે પૂર્વની લાતા ઠંબા કકથાઓ જેવી છે. ૮૦૦ની સાલનો ચીની લેખામાં બર્માને ‘પ્પુ” દેશ તરીકે ઓળખાવાયા છે. રાજા પ્યુની રાજધાની પ્રેામ નગરમાં હતી. પ્રામના પ્યુ રાળ દત્તપાત્ર વિશે અનેક તકથા પ્રચલન છે. ગ્રુ રાજવંશના પાન પછી ધાન્ય કુટુબ પાગાન સુ' અને ત્યાં ૧૯ ગામાનું એક નગર વસાધ્યુ અને તે દેશનું મુખ્ય કેન્દ્ર બન્યુ'. પ્રસિદ્ધ યુરોપીય યાત્રી મા પેાલા એ જણાવ્યું કે એવા પામાન નગરમાં લાખ પગાઠા છે. પાગાનના ડેરામાં પાંચ હજાર પેંગે!ડા હજી ગણી શકાય છે. પહેલાંના હિન્દુ મિતરાનુ પણ પેગોડામાં પરિવર્તન થયુ છે. સને ૯૬૦ની લગભગ પાળાનના રાજા ન્યાંગ સવરાહન હતાં અને તે આરિ પુર્જારીઓના પ્રભાવ તળે હતા સને ૧૦૪૮માં અનુબહુત રાના યુગ શરૂ થયા. રાજા અનવહતે વૈશાલીની રાજકન્યા પચકછાણી સાથે લગ્ન કર્યું હતું
1
બીજી વાત છે તેવા વીરકુન થાની, પીકૂના તેલંગ કાબા થયો તેના નાનાભાઈ વિમાને પોતાના વારસા નિમ્યા અને તેને નકાશન વિદ્યાભ્યાસ માટે મોકયો. તે પછી રાજ ચાલે એક કરન સુરી સાથે લગ્ન કર્યું' અને
તે પાનાના ભાઈને વી તો વાત અભ્યાસ કરી પીંગ્બન શબ્દના પ્રથમ ઉદ્ગમ વગર પારી મળેલ
૯મી સદીના શિલાલેખમાં મળે છે.
પાછા આપો ત્યારે ઘુમલે તેનુ સ્વાગત ન કર્યું. આથી વિમલને કોષ તો ને થમસને મારી નાખ્યા. થમની રણીશ્રી પત્તા એવા બહાને પણ મારી નાંખવા તેનું હુકમ કર્યા. પણ રાણીએ નગર બહાર જંગલમા ભેસે વચ્ચે આળકને છુપાવી દીધા અને તે બેસે વચ્ચે ઉછર્યાં.
જ્યારે રાજકુમાર સાળ વર્ષના થયા ત્યારે રાજ્ય
Jain Education International
અમાં ગામડાંના પ્રદેશ છે. ૮૫ ટકા વસતી પ॰ હજાર ગામડામાં વસે છે. અને ખર્ચમાં ૨૮૪ જેટલા નગરા છે. રન બર્માની રાજધાની છે. રંગૂન અગાળના ઉપસાગરની ખાડીથી ર૦ માઈલ દૂર આવેલુ સારુ બદર છે અને દેશના આયાત નિકાશના ૮૫ ટકા વેપાર આ અંદર મારફતે થાય
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
