________________
અગ્નિ એશિયા પર ભારતીય સંસ્કૃતિનો પ્રભાવ
ટ્વેદમાંથી પ્રતિત થાય છે કે
૧ર પણ કહેવાય છે.
આપણે આપણી જાતે આ કહેવડાવી હતી
વિચા, મે તે પશ્ચિમચા ચણ તેમજ
શ્રી પુષ્કરભાઇ ગોકાણું માણુ હળીમળીને રહે ત્યારે તેનું સમુહ જીવન એક કાસ્પીઅન સમુદ્ર આસપાસથી સ્થાળતર કરી અયરાનઈરાન વિશિષ્ટ પ્રકારની રહેણી કરણી, વ્યવહાર, આદર્શ અને આવી વસ્યા હતા. ત્યાંથી એક શાખા અફઘાનીસ્તાન ( ઉદવ્યવરથાની નીતિ કેળવે છે. તેમાં તે સમાજને ભૂતકાળ અને યન) થઈને સપ્તસિંધુના પ્રદેશમાં આવીને સંઘર્ષ કરીને ત્યાં ભૌગોલીક સ્થિતિ બહુ મોટો ભાગ ભજવે છે. આમ એક વસી સિંધુના મીઠાજળે તેને ખેતીની અનુકુળતા આપી એટલે સમાજ રચાય છે. તે સમાજના ધારણ–પષણ માટે વણ ધીમે ધીમે તે ભારતમાં ફેલાયા. ગંગાયમુનાના ફળદ્રુપ લખ્યું દર્શન એ એની સંસ્કૃતિ કહી શકાય.
પ્રદેશ આસપાસ અને વિંધ્યારથીની નીચે પણ અગત્સ્યની
આગેવાની હેઠળ જલયાત્રા કરી દક્ષિણ ભારતમાં ગયા. ત્યારે આ સંસ્કૃતિ જે પ્રવાહિત ન હોય તો તેને નાશ થાય
દક્ષિણ ભારત એક ટાપુ હતું અને રાજસ્થાનના રણથી ઉત્તર છે. એટલે મિથ, સુમેરીઅન, મન, ગ્રીક વગેરે સંસ્કૃતિઓ
| આર્યાવર્ત તથા બ્રાહ્માવર્તથી છૂટો પડતો હવે તેમાં વાનર પ્રજા નાશ પામી પણ ભારતીય સંસ્કૃતિ પ્રાચીન કાળથી જળવાઈ
રહેતી (BANARS) એમને લેમુરિયન પણ કહેવાય છે. રહી છે કારણ કે તે પ્રવાહિત છે. સર્વને સમાવી લેનારી છે.
આપણે આપણી જાતે આ કહેવડાવીએ છીએ. આય શેમાં સમુદ્ર હ. (મંડળ ૧૦.૭પમી ત્રાચા). શબ્દ અર્ ધાતુ ઉપરથી આવ્યો છે. અરું એટલે ખેડવું, જ્યાં ખેતી થઈ શકે એવી શકયતાઓ મળી ત્યાં આર્યો ગયા. શ્રી
આમ આર્ય પ્રજા ભારત આવી તે પહેલાં જ તેણે તિલક કરે છે કે આ ઉ. ધવ નજીકના પ્રદેશમાંથી આવ્યા
પિતાની સંસ્કૃતિ ચારે તરફ ફેલાવી હતી એના કારણો જરા છે ત્યાંથી ઉ. એશીયા સ્કેન્ડીનેવિયા, મધ્યએશીઆ, કાપીઅન
ઝીણવટથી અન્ય પ્રાચીન સંસ્કૃતિ એને ના ઇતિહાસને સમુદ્ર આસપાસ થઈ. ઈરાન થઇ સમુદ્ર તે પશ્ચિમ ભારતમાં
તપાસીશુ તે મળી આવશે સર્વમાન્ય ઇતિહાસ વિદો કહે છે અને જમીન પર સપ્ત સિંધુનાં પ્રદેશનાં આર્યો આવ્યા
કે પ્રાચીન કાળમાં આફ્રિકા, એશિયા, પેસિફિક ટાપુઓ અને
મધ્ય તેમજ દક્ષિણ અમેરિકામાં હેલિએ લિથિક સંસ્કૃતિ હોય તેમ જણાય છે. લિથુનીઆની નદીઓના નામ Topineman1- srobati , narbudey આપણી તાપી, યમુના
ફેલા એલી હતી. એ સંસ્કૃતિના મુખ્ય લક્ષણો માં ૧ સૂર્ય સરસ્વતી કે નર્મદા સાથે પુરે પુરૂં સામ્ય ધરાવે છે. અંગ્રેજો
પૂજા ૨ પત્થરોનાં વિશાળ મંદિરે ૩ અગ્નિ પૂજા ૪ નરબલિ ઈગ્લેન્ડમાંથી અમેરીકામાં વસ્યા ત્યારે તેણે જેમ પિતાની પિતૃ
પ્રથા વગેરે હતા. આર્યોમાં નરબલિની પ્રથા વિશ્વા મિત્રના ભૂમિ ઈગ્લેન્ડના શહેરો અને ગામડાના નામે અમેરીકામાં
સમયથી નબળી પડી. તે પહેલાં વ્યાપક હતી જો કે છેક ન્યુ ઈગ્લેન્ડ, યુકે બોસ્ટન વગેરે નામે વસાહતે સ્થાપી
આદ્ય શંકરાચાર્યના સમય માં અઘોરીઓ દ્વારા તેનો પ્રચાર અને ડચ લેકેએ પિતાનાં પ્રાચીન ઉગમ સ્થાન લિજીનીઆના
ખૂબ હતે. પદ્મપાદા..ચાયે અઘેરીનો વધ ન કર્યો હોત તે નામો ભારતમાં ભૌગોલિક અમેરીકામાં ન્યુ એમસ્ટર ડેમ વગેરે
કદાચ શ્રી શંકરાચાર્ય નરબલી તરીકે ચડી ગયા હોત તે સ્થાપ્યા. તેમ આ એ સ્થાનને આપ્યા. ભારતીય પ્રજા સૌથી
ઇતિહાસ સુવિદિત છે.
હસિ વિદિત છે પ્રાચીન પ્રજા છે અને પહેલાંની સર્વ સંસ્કૃતિઓ નદી કાંઠે જ
ઉપર જણાવેલ હેલિઓ લિથિક સંસ્કૃતિ આપણા વસી છે. તેમ આર્યો પણ નદી કાંઠે વસ્યા અને તેથી ખાસ આર્યોમાં હજુએ દઢતર છે. સૂર્ય પૂજામાંથી વિષ્ણુપુજા ઉતરી કરીને પોતાની નદીઓના ઉપરોકત પ્રાચીન નામ આપ્યા. આવી. અગ્નિ પૂજામાં હોમ હવન યજ્ઞ યાગાદિ વિકસ્યા. આ નદી કાંઠે થતી વનસ્પતી; પ્રાણીઓ અને મત્સ્ય નરમા
નરઅલિ પ્રથાને બદલે પશુબલિ અને કેળાનાં બલિની પ્રથા
કાળબળે થઈ અને મંદિરો એ તો આપણી સંસ્કૃતિનું મુખ્ય ઉપર જ્યારે પિષણનો આધાર રાખતા હતા ત્યારે તેમણે જેમ કે જેમ વતી વધતી ગઈ અને પ્રદેશે વેરાન થતાં ચાલ્યા તેમ અન્ય 14 ગ
તે અંગ બની ગયું. સ્થળાંતર કર્યા કર્યું એટલે જ આર્યોની પ્રાચીન વસાહતેના
- હવે જોઇએ તો મિત્રની પ્રાતીન સંસ્કૃતિમાં “રા' નામે જળ થયા નથી પણ નદીના નામે રહ્યા છે. ધીમે ધીમે ની વાર્યો પૂજ, પિરામીડા અને નરબલિ પ્રથા સ્પષ્ટ જણાય આ ખેતી શીખ્યા અને તેથી આર્ય કહેવાયા. તે સમયે તેઓ
૨, શતપથ બ્રાહ્મણ ૧ નાઈલ કાંઠે મિશ્રની સંસ્કૃતિ, યુટીસ અને ટાઈઝીસનો ૩ ઇજિપ્તમાં (રાજા) ફારાએ ઈખનાતુન્ નું નામ સુર્યવંશી વચ્ચે અમે અને સંસ્કૃતિ અને સિંધુકાંઠે પ્રાચીન મોહન ને દડે અવઘાના સમ્રાટ અફવા કુને મળતું આવે છે.” સ્કિસ”નું સિંહ ની સંસ્કૃતિ એ વિકસી હતી.
માનવનું શિ૯૫ આપણા અવતાર નરસિંહની પ્રતિકૃતિ જેવું જ છે.
અને તેથી ખાસ આવી અને પૂજામાં હેમ હ
ળાના બલિની પ્રથા
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org