________________
ખજૂરને ખૂબસુરત દેશ
ઈરાક
શ્રી કૃષ્ણવદન જેટલી | દુર્લભ કિંમતી વસ્તુઓ સામાન્ય રીતે નાના પડિકામાં કાવ્યમાં સુંદર ભીખારણને રાણી બનાવનાર રાજા નેબુશાદનેઝરે પિક કરી હોય છે. એ જ પ્રમાણે ઈરાકને આરબ પ્રદેશ પણ ઈ. સ. પૂર્વે ૫૭૦માં ખાડીઅન શહેનશાહત સ્થાપી હતી. દુર્લભ આકર્ષણ અને નવીનતાઓથી ભરેલું છે. આપણે ઈ. સ. પૂર્વે ૩૫૦૦માં અમેરિયન ઇરાકમાં આવી વસ્યા અને ઇરાકથી આવેલી ખજૂર ખાઈએ છીએ, પણ તે ખજુરની તે પછી ઈ. સ. પૂર્વે ૨૩૦૦ માં સેમાઈટ લેકો આવ્યા. ધીમે મીઠાશ આપતા પ્રદેશને ઓળખવા પ્રયત્ન કરતા નથી. પૂર્વ ધીમે સેમાઈટ અને સુમેરિયને એકબીજા સાથે ભળ્યા. ઈ. સ. અને પશ્ચિમ જ્યાં ભેગા થાય છે અને ફંટાય છે ત્યાં ઇરાકને પૂર્વે ૧૭૫૦ માં સેમેટિક રાજા હામુરાબીએ બેબીલોનને પાટ૧૭૦૦૦ ચોરસ માઇલનો ૮૦ લાખની વસ્તી ધરાવતે દેશ નગર બનાવ્યું અને તેના શાસનમાં કાયદા ઘડાયા. હામુરાબી આવ્યું છે. “આરબ રાત્રીઓની વાર્તાઓવાળા શાહજાદો આથી મનુ જે પ્રખ્યાત કાયદા-ઘડનાર ગણાય છે. ઈ. સ. અને અલફ-લયેલાનો અને પ્રખ્યાત ખલીફ હારૂન અલ-રશીદ ૧૪૦૦ માં બિલેનની પાદશાહત પર એસિરિયએ વર્ચસ્વ ને આ પ્રદેશ અનેક પ્રાચીન સંસ્કૃતિઓનો પ્રદેશ છે, છતાં જમાવ્યું. એસિરિયને કુશળ શિકારીઓ, યોધ્ધાઓ અને પ્રથમ ટેલિવિઝન વિમાની પ્રવાસ આધુનિક સગવડવાળી હોટલે પગ વખત જ ઘડાને સવારી માટે ઉપયોગ કરનારા માનવ હતા. ધરાવે છે. તેની પૂર્વની સરહદે ઈરાન, પશ્ચિમે સિરિયા જોર્ડન એસિરિયને એ નિનેહને પાટનગર-શાસન કેન્દ્ર બનાવ્યું અને સાઉદી અરેબિયા, ઉત્તરે તુકી અને દક્ષિણે અરબી હતું, પણ ખાડીયન શાસનમાં બેબીલેન પાછું પાટનગર થયું. અખાત આવે છે. તુકીને ઊંચા પર્વતેમાંથી તીગ્રીસ અને તે પછી પશિયન લોકે સત્તા પર આવ્યા અને તેમને મહાન યુક્રેટીસ નદીઓ અહીં વહી આવે છે. અહીં એપ્રિલ અને સિકંદરે હરાવી બેબીલોનની પડતી બચાવી. હાલ ઈરાકનું નવેમ્બર માસમાં વરસાદ પડે છે અને મે થી સપ્ટેમ્બર માસ પાટનગર બગદાદ છે. ઈ. સ. ૬૩૭ માં આરબોએ ઈરાકમાં સુધી વરસાદ પડતું નથી. ઈરાકમાં ૨૫૦ થી ૩૦૦ લાખ સત્તા મેળવી અને તે પછી ૧૦૦ વર્ષ બાદ અબ્બાસીદ ખલીફ ખજુરનાં વૃક્ષો ૧૭૦ જાતની ખજુર પેદા કરે છે. ખેતીની અલ મન્સુરે બગદાદ વસાવ્યું. ૧૩મી સદીમાં મેંગોલ લોકોએ મહત્વની નિકાસ ખજૂર છે. દુનિયાની ૮૦ ટકા ખજૂરની બગદાદને કબજે લીધે અને તે પછી છસો વર્ષ ઇરાકે મહત્વ પેદાશ ઈરાકમાં થાય છે. અહલાદીનનો જાદુઈ દવે, અલી ગુમાવ્યું. ૧૬મી સદીથી પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ સુધી ઈરાક પર બાબાને ચાલીસ ચેર, બગદાદને ચેર અને તેની ઊડતી તકીનું શાસન હતું. ૧૯૨૧ થી ૧૯૩ર સુધી તે બ્રિટિશ શેતરંજી સીંદબાદ ખલાસીની મને રંજક મુસાફરીઓ આ સત્તા તળે આવ્યું અને ૧૪ મી જુલાઈ ૧૯૫૮ ના રોજ વાર્તાઓએ, દુનિયાના અનેક આબાલ-વૃધ્ધને આનંદ આપે ક્રાંતિ દ્વારા રાજાશાહીને ઉચલાવી ઈરાક પ્રજાસત્તાક રાજ્ય બન્યું છે અને આપે છે. આ વાર્તાઓ જ્યાં સર્જાઈ તે પ્રદેશની યાત્રા ૧૪મી જુલાઈ ઈરાકમાં પ્રજાસત્તાક દિન તરીકે ઈજપણ એટલી જ રોમાંચક છે મુસ્લિમ યાત્રાળુઓનું પવિત્ર કર- વાય છે. ઇરાકની રાજ્ય-ભાષા અરબી છે અને ઉત્તરમાં અરબી બલા પણ ઈરાકમાં જ આવેલું છે.
અને કુદીશ ભાષાઓ બેલાય છે. ઇરાક ૧૪ લીવામાં પ્રાંતમાં ઈરાકના જ પ્રદેશમાં ભટક્તા આદિ માનવે પ્રથમ
વહેંચાયેલું છે અને તે દરેકના રાજ્યપાલને “મુતસરીફ ” ખેતી શરૂ કરી અને આદિ માનવે જીવનની જરૂરિયાત ચક્ર
કહે છે. પ્રાંત-લીવાનું “કધા 'માં વિભાજન થયું છે. અને પૈડું અહીં શોધ્યું. ઉત્તર ઈરાકમાં શનિદરમાં એક ગુફામાંથી
કધાના અમલદારને “કેલકમ' કહે છે. અને “નહીઆ ’ના મળેલા બે હાડપિંજરે ૬૦,૦૦૦ વર્ષ પુરાણું છે. એમ સંશ
વડાને “મુદિર” કહે છે. ઇરાકમાં ઇરાકી દિનાર ચલણી નાણું ધકેએ જણાવ્યું છે. મેસોપોટેમિયા–જેને અર્થ થાય છે
છે અને તેની કિંમત એક પાઉન્ડ અથવા ૩,૮ ડેલર જેટલી બે નદી વચ્ચેનો પ્રદેશ–ઈરાકને જ અત્યંત ફળદ્રુપ ભાગ
થાય છે. ઈરાકમાં ખનીજ તેલ “કાળું સેનું' સારા પ્રમાણમાં હતે. બેબીલેનના ઝુલતા બગીચા-લેંગીંગ ગાર્ડન્સ, ચાલ્ડીસ
મળ્યું છે. અથવા ખાલીસનો પ્રાગે તિહાસિક ઊર પ્રદેશ બાઈબલનું - બગદાદમાં ૧૪ ઉપરાંત સારી હોટલો છે. ૧૫ જેટલી નિનેહ, “બેગમેઈડ–ભીખારણ” નામના જાણીતા અંગ્રેજી વિમાની--કંપનીઓ હવાઈ જહાજે દ્વારા ઈરાક સાથે સંબંધ
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org