________________
મૃતિ સંદર્ભ ગ્રંથ
પ૦૭
પિતના સૈનિકોમાં ઉત્સાહ પૂરવા જાણે દરેક સ્થળે એ હાજર રાખવામાં આવ્યો. અને સમગ્ર ધર્મ કલ્યાણને એ પાયો હેય એમ લાગતું. શત્રુ જોર પર આવે તે સિવાય જાતે કદી બની રહ્યો યુરપનાં મોટા મોટા રાજવીઓની સરદારી નીચે યુદ્ધમાં ભાગ લેતા નહીં.
મોટા મોટા સરદારને મોટા મોટા સૈન્ય એકઠાં મળ્યા નાણુનાં એમની ગુપ્તચર સેવા પણ સંગીન હતી. રણક્ષેત્ર
ધોધ વહ્યા. અશ્વોની લંગાર જામી ઘેરા નાખવાના સાધન
એકઠા થયા ધ સમ્રાટ ફેડરિક બાર્બરોસા ઈગ્લેન્ડના રાજા પસંદ કરવાની એમની સંભાળ ભરી નીતીથી ઈસ્વીસન ૧૧
રીચડે તે ફ્રાન્સના શહેન હિ ફિલિપે અધ્યક્ષ સ્થાન સંભાળ્યું ૮૭નાં જુલાઈની ચેથી તારીખે ટાયબરીયા સરોવરની થેડીક
બર્ગ- માં ..રિશંગ પર આવેલા વગૅલેના ધર્મમંદિરમાં પશ્ચિમે હીટીનને યુદ્ધ જેવા મહાન જગ જીતી લેવાની એમને
સમગ્રસેના એડી મળી. ને રાજા મહારાજાઓએ એકઠા મળી સવલત મળતી. આ યુદ્ધમાં ગ્રીષ્મના સખત તાપમાં પાણી પીધા સિવાય લાંબુ અંતર કાપી ખ્રિસ્તી ધર્મયુદ્ધનાં સૈનિકોને *
સમગ્ર યાજ તૈયાર કરી. સામનો કરે પડયો હતો. મધ્યપૂર્વના ઇતિહાસમાં આ એક છતાં પવિત્ર ધામ પહોંચતા એમને ઘણો સમય લાગ્યો. ઘણું જ મહત્ત્વનું યુદ્ધ હતું. ખ્રિસ્તી ધાઓને ભારે શિકસ્ત પેલેસ્ટાઈનમાં ધર્મયુધ્ધ ખેલનારાને પરાજય સંપૂર્ણ કરવા ખાવી પડી હતી. સપ્ટેમ્બરમાં સલાદ્દીને જેરૂસલેમ કબજે કર્યું સ સાદીનને પુરતે સમય મળે એટલે એ કિનારા પર પગ સમગ્ર પેલેસ્ટાઈન સેરેસનેને ચરણે ઢળ્યું. છેલલા સે વર્ષથી માવાનું ત્રીજું ધર્મયુધ્ધ ખેલવા આવનાર સૈન્ય માટે સરલ રસલેમ લેટીન રાજ્યનું પાટનગર હતું, સપ્ટેમ્બરમાં જ્યારે ન બન્યું પરંતુ ટાયરને ઘેરો ઉઠાવી લેવામાં સલાદ્દીને ગંભીર સલાદ્દીને એના પર આક્રમણ કર્યું ત્યારે ખ્રિસ્તીઓને કબ- ભૂલ કરી ને ખ્રિસ્તીઓને ત્યાં અડ્ડો જમાવવાની તક મળી જામાં જેરુસલેમ રહ્યું'. એ ગાળામાં એમણે મુસ્લીમ પર જે ગઈ. આ શાળામાં સલાદીન અવાર નવાર બિમારીને બિછાને અત્યાચાર ગુજાર્યા હતા તેને તે બદલા નહિ લેવામાં પટકાઈ પડતો. ઘેરા માટે સૈન્યને સંગઠિત રાખવાનું કાર્ય આવે એ ભયથી સઘળા ખ્રીસ્તીઓનાં કાળા કંપી રહ્યા હતા. હંમેશ મુશ્કેલ બની જતું. વળી ઈસ્વીસન ૧૧૮૯નાં આટા ઈસ્વીસન ૧૮૯૯માં ખ્રિસ્તી ધર્મયુદ્ધ ખેલનારાઓએ જંગલી બરને ચેથી તારીખે એક આગળ મહાન યુદધ ખેલાયું તેમાં રીતે જેરૂસલેમ કબજે કર્યું હતું ત્યારે જે લેહી રેડવામાં ખ્રિસ્તી ધર્મયુધ્ધ સૈનિકોને ભારે પરાજય મળે છતા સલાઆવ્યું હતું. તેણે ખ્રિરતી જગતના નામ પર ભારે લિંક
દીને એ દબાણ ચાલુ રાખ્યું નહીં ઇંગ્લેન્ડ ફ્રાન્સને જર્મનીથી લગાવ્યું હતું. પ્રેમ ને દયાના પાઠ જ્યાં ભણવામાં આવ્યા
મજબુત સૈન્યો ઘેરો ઘાલવાના મોટા માટે સાધને લઈ આવી હતા. એ રથળને ગેઝારું બનાવી મુક્યું હતું. પરંતુ આ પહયા એટલે પરિસ્થિતિએ ભારે પટા લીધે. યાદગાર શરણાગતી સમયે સલાદ્દીને જે દિલની ઉદ્દારતા બતાવી તેવી તેણે અગાઉ કદી દાખવી ન હતી. જંગલી કે અવિવેકી ઈસ્વીસન ૧૧૯૧ ના જુલાઈ મહિનામાં એકનો સેરેસન કતલની સખત મનાઈ કરી. બધા જ લેકેને મુલ્ય આંકી ગઢ શરણે થયે ચોકિયાત સૈન્યને બચાવવા સલાદ્દીનને નામોશી છુટા કરવામાં આવ્યા મુસ્લીમ સૈનિકે એ ગજબ શિસ્ત દાખવી ભરી શરતેને સ્વીકાર કરવો પડ્યો. સલાદ્દીનનું વિશાળ સૈન્ય ખ્રિસ્તીઓને હેરાનગતિ ભોગવવી પડી નહીં સંખ્યાબંધ ગરીબ તે હજી અપરાજીત જ રહ્યું હતું પરંતુ રીચડે કલેજ બે લેક પ્રતિ સલાદીને આવી ઉદારતા દાખવી પરંતુ જ્યારે નિરા હજાર સાતસે ફી નકાના કતલ કરાવી નાંખી સલાદ્દીનને દયા શ્રીતે દરિઆ કાંઠે ખ્રિ તી ધર્મયુદ્ધના સૈનિકેના કબજામાં ભાવની વિચિત્રતાથી ને ગજબ ઉદારતા આગળ રીચર્ડનું પડેલા ત્રિપલી શહેરમાં પહોંચ્યા ત્યારે તેમના વિરુદ્ધ પ્રવેશ ધાતકી વર્તન અ. પ્રેરે છે. રીચર્ડની અસામાન્ય શકિતને બંધી ફરમાવવામાં આવી.
હૈયે ધર્મયુધ્ધ ખેલનાર ખ્રિસ્તીઓમાં નવું જોમ પેર્યું હતું.
આરસુફનાં યુધ્ધમાં પણ તેમને વિજય મળે છતાં તેઓ જે હીટીનનાં ધર્મ યુધ્ધમાં ખ્રિસ્ત ઓને સખત પરાજય સલેમ કદી પહોંચી શક્યા નહીં. ઈસ્વીસન ૧૧૯૨માં ખ્રિસ્તી મળે જેરૂસલેમનાં પતને સમગ્ર યુરપને ખળભળાવી મૂક્યું ન્ય સમુદ્ર કિનારે પાછું વળ્યું. પેલેસ્ટાઈનના શિયાળાની ટાયરનાં આ બિશય વિલિયમ મદદ માટે સાસલિી દાડા ગયા. ઠંડી એમને આકરી પડી. હકીકતમાં સલાદ્દીનનું સૈન્યતા હજી પછી ફ્રાન્સને ઇગ્લેંડ પહોંચ્યા. પોપે ખ્રિસ્તી જગતનાં વીરલા
સુવાંગ સંપૂર્ણ હતું એટલે સપ્ટેરમાં રનીલાનાં કેલ કરાર એને એકત્ર થવા હાકલ કરી ત્રીજા ધર્મ યુધ્ધ માટે બજાર થયા. રીચડે ઓકટોબરમાં પેલેસ્ટાઇન છેડ્યું. જેરુસલેમ ખ્રિસ્તીઓએ નામ નોંધાવ્યા રાજા મહારાજાઓએ પોતપોતાના સલાદીનના હાથમાં જ રહ્યું. માત્ર ટાયરથી જાફા સુધી દ્રવ્યાલંકા ખેલા મૂકયા. પરંતુ સલાદ્દીન વેરા છે. ભારેમાં દરિયાકાંઠા વિસ્તાર ખ્રિસ્તીઓના હાથમાં રહ્યો. ભારે કુમક મળી એથી સલાદ્દીનના કીતીમંદિરને સુવર્ણ કળશ ચઢયો વિજેતાના યશનું એ પ્રતિક બની રહ્યો એના નામે ખ્રિસ્તી યાત્રીકોને યાત્રાધે બીલકુલ કનડગત સિવાય કેટલે ભય પ્રેર્યો હશે એને સાક્ષી બન્યો. ધર્મયુદ્ધ માટે આવવા દેવામાં આવશે એવી સલાદ્દીને બાંહેધરી આપી વળી જ આ વેરો નાંખવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ એ નામે એટલી જેરુસલેમમાં પવિત્ર ધર્મમંદિરમાં ચાર લેટીન પૂજારીઓને બધી આવક થઈ કે તેને ધર્મયુધ પત્યા પછી પણ ચાલુ સેવા કરવા દેવાની ધુબ વેટરની વિનંતી પણ તેમણે માન્ય
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
