________________
[૨૭] મેઇજ મુત્સુ હીટ
ઈસ્વીસન ૧૯૧૨ના જુલાઈ માસમાં ટોકીઓમાં એક એમનું અવસાન થયું ત્યારે જાપાનમાં એક મહાયુગ આથમી સ્મશાન યાત્રા નીકળી રાત્રીનો સમય હતો દિપક પ્રકાશમાં ગયો, શબવાહિની બળદ ગાડામાં આગળ વધતી હતી. બ્રિટીશ
મુસુહીટો યા શહેનશાહ મેઈજીને સંસ્કારી સરકાર શાહી નૌકાદળની એક ટુકડી સરઘસમાં સામેલ હતી.
સ્થાપવા બદલ ગૌરવ આપવા આપણે વર્ષો જુને ઈતિહાસ જે ક્ષણે આ જનાજાએ રાજમહેલનું સિંહદ્વાર છોડયું
ઉકેલવો પડશે ઈસ્વીસન પૂર્વે ૬૦૦ વર્ષની વાત જવા દઈએ પિતાના મહાલયમાં બેઠેલા જનરલ નગીને તેમનાં પત્નીએ પરતુ ઈસ્વીસન બારમી સદીની વાત વીચારીએ એ સદીમાં હારાકીરી કરી.
શહેનશાહની શક્તિ પાતળી પડી હતી. છતાં હજીએ જાપાનના
સમ્રાટ હતા બાદ જાપાનના મહાન કુટુંબોએ રાજ્યધૂરા હાથમાં આ અને વિરોધાભાસી પ્રસંગે એક બીજા સાથે લઈ લીધી હતી. કુછવારા કુટુંબ વર્ષોથી મહત્વનું સ્થાન ખાસ સબંધ ધરાવતા જુન્શીના પ્રાચીન રિવાજ પ્રમાણે જાપાની ભોગવી રહ્યું હતું આ કુટુંબ પિતાની કન્યાઓ યુવાન શહેન સમ્રાટના બીલકુલ નિકટના ઉમરાવ શહેનશાહના મૃત્યુની શાને વરાવતું ને તેમને પુત્ર થાય કે તરત જ શહેનશાહને વાત સાંભળતા જ આપધાત કરતા. અને શહેનશાહ સાથે જ ગાદી ત્યાગ કરવા ફરજ પાડતું ને પોતે બાલરાજાને વાલી એમના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવતા પરિણામે પલેકમાં તરીકે રાજ્યતંત્રની લગામ હાથમાં લઈ લેતું આમ કુછવારા પણ તેઓ સાથે જ રહેશે એવું મનાતું સેંકડો વર્ષોથી જાપ કુટુંબને વડીલ રાજ્યનો સુકાની બનતે રાજ્ય ચલાવવાની નમાં કેઈ નામચીન સમ્રાટ થયા ન હતા એટલે આ રિવાજ કડાકૂટમાં પડવાની તમારે શી જરૂર છે? આ કુછવારા કુટુપણ લગભગ ભૂંસાઈ ગયા હતા ને માત્ર યુદ્ધાઓનાં માટીનાં બની શહેનશાહને સતત શીખવણી રહેતી તમે તમારે અમારા પુતળાં જ શહેનશાહ સાથે અતિમ ક્રિયા પામતાં પરન્ત કુટુંબની કન્યાના પતિ તરીકે મોજ કર્યા કરો હેસ્ટીંગ્સના તદ્દન અણુધારીને આઘાત જનક રીતે કઈ પણ પ્રકારનાં યુદ્ધ પછીનાં સે વર્ષના ગાળામાં કુછવારા કુટુંબે પુષ્કળ અગાઉની વિચારણુ વિના જનરલ નગી એ વિશ્વને બતાવી સત્તા ભેગવી પરંતુ પછી કુછવારા કુટુંબ અંદર અંદરના આપ્યું કે જાપાનને પ્રાચીન રિવાજ હજીયે મોજુદ હતે સંઘર્ષોથી નિર્બલ બ યું ને વિનાશ વહોર્યો. શહેનશાહની સ્મશાન યાત્રામાં સામેલ થવામાં એ મોડા પડયા હતાં. છતાં પરેલેકમાં એ સમ્રાટ સાથે જ હશે એ વાતમાં
- આમ કુછવારા કુટુંબના ભયંકર ઝઘડાને કારણે સત્તા કઈ શંકા નથી.
વળી ત્રી ન જ કુટુંબના હાથમાં સરી ગઈ. તામેરા કુટુંબે
રાજ્ય તંત્રમાં પિતાનું વર્ચસ્વ સ્થાપી દીધું પરંતુ. ઇસ્વીસન આમ અવસાન પામનાર વ્યકિત જાપાનના એક ૧૭૮પના નૌકા યુદ્ધમાં લેહી તરસ્યા ધમસાણમાં એનું પણ બાવીસમાં સમ્રાટ મુલુહીટ હતા. વીસ વર્ષથી પણ નાની વયે પતન થયું. મીના માટે કુટુંબને વિજય થયે મીને મેટાના એ સિંહાસના રૂઢ થયા હતા. પિસ્તાલીસ વર્ષ એમણે જાપા આગમન સાથે કુટુંબોમાં વહેચાતી રાજ્યસત્તાની પ્રથાને અંત નનું સુકાન સંભાળ્યું હતું જાપાનના પહેલા શહેનશાહ જન્મ આ નિર્બલતા પ્રેરતા વાતાવરણથી દૂર થવા પાટનગર પણ ટેનેના એ સીધા વારસ હતા. જાપાને ઇતિહાસ પ્રમાણે ખસેડી નાખવામાં આકીટોને બદલે હવે કામાકરા જમ્મુએ ઈસ્વીસન પૂર્વે ૬૬૦ વર્ષ પહેલાં તેમણે જાપાની પાટનગર બન્યું. રાજતંત્રની સ્થાપના કરી હતી ઈસ્વીસન ૧૯૪૮માં તેની
આમ છતાંય હજી શહેનશાહ તે અલિપ્ત જ હતા. છવ્વીસમી જયંતી મહોત્સવ ઉજવવામાં આવ્યો હતો. પરન્તુ એ કશું કરી શકતા નડિ ને કદાચ કાંઈક ખોટું કરી બેસતા છેલ્લાં સાત વર્ષમાં મુત્યુહીટ એકલા એજ સાચા સમ્રાટ તે એમને કઈ દેષ દેવામાં આવતું નહિ. તરીકે જાપાનનું સિંહ સન ભાવ્યું હતું. -
ઈજી સિંહાસન પર વિરાજ્ય ત્યાં સુધી જાપાની જીવન શહેનશાહની હારમાળામાં એકાએક આવું પરિવર્તન લશ્કરવાદને આધીન રહ્યું સામુરાઈ કવચધારી વીર યે દ્ધાઓ આવ્યું એ પ્રસંગે યુવાન મુહીટથી સાવ નિરાલા હતા. પ્રગટ થયા હારાકીરીની પ્રથાએ જોર પકડયુ નિર્બલ હાથમાંથી પરન્તુ જાપાનને સદ્ભાગ્યે મુસુફીટો મહાન ને શાણું સમ્રાટ રાજ્યસત્તા લઈ લેવામાં આવી અને બાકુ છાવણી સરકારને બનવા નિર્માયેલા હતા જાપાનના ઇતિહાસમાં એમને સૌથી સુપ્રત કરવામાં આવી એવી સરકારના વડાને સામુરાઈની ઉચ્ચ શ્રેષ્ઠ લેખવામાં આવે છે ઈસ્વીસન ૧૯૧૨ના જુલાઈમાં જ્યારે કક્ષાની પદવી શૌત્રુન વિજેતા મહાન સનાધ્યક્ષ બક્ષવામાં આવી
Jain Education Intenational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org