Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ha999999999999999 A pustakane (na) jJAna khAte mukarara karyo che 704777777770% IT For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra OUR U Re www.kobatirth.org wwwwwvvvvv zrI jaina tatva saMgraha. savat 1960 AAA AAA AtmArthe bhAionA hitane arthe racanAra tathA prasiddha kattA zA khemacaMda pItAMbaradAsa su vaLAda amadAvAdamAM zA. jeThAlAla dalasukhabhAie zrI jaina prinTiMga presamAM chApyu 2. 1 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prSHt * sane 1904 For Private and Personal Use Only * In C drd ddl dee d AAAAAARRR AARRARE 0
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sarva hakka svAdhina. For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org www.kobairthong Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Lian Lian Lian Lian Lian Lian Tie Ji Bian Qi arpaNa patrikA. mArA parama upakArI, zruta dharmamAM sahAyakArI - AbhArI guNadhArI. zeTha, ravacaMdabhAI jayacaMda subA sAheba. jaina vidyAzALAnA mukhya adhipatI-amadAvAda sAdharma bhAIone dharmopadeza A5vA khAsa prayatnathI prayAsa leI svadharmamAM joDavA udhamI hovAthI tathA mane puratI rIte puSTa kara vAthI temanI sthApelI vidhAzALAmAM A apUrva graMtha arpaNa Pche. . P ( lI. huM chuM. zA khemacaMda pItAMbaradAsa muka vaLAda. ** Ji Tie Shi Ji Yuan She Tie Lu Ji Qi : : - Ni For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org prastAvanA. => Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mArgAbhimukhI vAcaka varSa svajana puruSone sucanA je bIjI' pustaka ekavAra vaMcavAthI khasa che . paNa A pustakane tA dararAja anubhava karavA yeAgya che. kAraNa dareka viSaya vAMcavAthI vRrtamAna nirvikalpa dazA thayA vinA raheja nahIM eTaluMja nahIM paNa zreAtAne zravaNa gAcara cavAthI saheja samyakatva guNu prakaTa thavA parama sAdhanabhuta che e nirvivAda che. prathama samyakava dharmaratnanI oLakhANu thavAthI kuzaLAnuMbadhIpaNuM ( mekSamAM kheDavApaNuM) thAya che je kAraNa mATe prathama eja viSaya dAkhala karI pachI dharmanuM svarUpa darzAvyuM che tathA tene lagatAM aneka sAdhatA batAvyAM che ghaNA dIvasathI mArA priya mitrAno zubha Agraha hatA ke ekaja pustakamAM aneka dhArmika viSayo dAkhala karI bahAra pADavA kAraNa ke avakAza maLavAthI temAM praveza thAya te svarupAnuyAyIpaNAnA apUrva lAbha uttarAttara karI zakAya AvI bhalAmaNathI mArI utArelI neTa tathA bIjA keTalAMka zAstromAMthI viSayA lai dAkhala karyA che. A pustakanI racanAne prayAsa prIye sAmAyakamAMja lIdhelA che. temAM je sUtranAM dRSTAMtA ApelA che te dRSTigocara karIne tathA gurUmukhathI dhArIne tathA bIjA zAstranI bhalAmaNathI ApyA che. A pustaka zodhavAmAM eka vidvAna tathA saMdhavI cheTAlAla lalubhAie je parizrama lIdhA che temanA upakAra mAnuM che tema chatAM daSTidoSathI tathA mArI alpabuddhithI apUrva zrutAnubhavanI khAmIthI jinAjJA virUddha adhika nyuna lakhAyu` hoya tene caturvidha saMdha sAMthe mInIdukkaDaM dekhuM vaLI mATI bhula thaI hoya teA sujJa jatAe patrADAe mane jAhera karavI jethI punarAvRttimAM sudhAravA lakSa ApuM bIjI keTalIka kavitAo tathA stavanAdi viSayA nAMkhavAne vicAra hatA paNa chApavAne ghaNA kALa rAkAvAthI mAku" rAkhyuM che eja lI. zevaka, zA. khemacada pItAMbaradAsa. su vaLAda For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org anukramaNIkA. prasa. viSaya. 1 samyaka dharmarUpa ppavRkSanuM khIja evuM je samati te zuM padArtha che te TuMkAmAM samajAve... 2 sarva leAkA pAtapotAnA kula dharmane viSe prItI pUrvaka mekSa mAnI rahelA che te vAre vastugate satyadharmanuM svarUpa zuM che te prakAza kare... 3 sAmAyakamAM manatA savara sarvathA thaI zakate nathI ane manatA kubyApArathI sAmAyaka bhaga thAya che mATe tenuM prAyazcita purI karI karavuM joie jethI karyA karatAM na karavuM teja bhaluM che. ... 4 meAkSane mArga jJAna darzata cAritra vIrya che, te kema pAmIe? 5 siddha bhagavAna z2Ie anaMta che tathA temane pArUpI kema kahyA. 6 siddha bhagavAna kyAM che, ane temanuM kevuM svarUpa che tathA temane anaMta caturthAMIvaMta tathA temanA sukhanuM pramANa ane samazreNI, cena pramANa cAra nikSepAdravya kSetrAyanu svarUpa vata kare... 7 krama saMta AtmA teja samaye leAkAMte zI rIte jAya che. ane tenI gatI kevI che ? ... ... ... ... 8 sidghazIlanuM samyaga svarUpa, tathA sukha, nAma, gugu, malAdikanuM zAstrAnusAre varNana karo. 9 sena praznamAM puchelA praznAtara madhyethI keTalAka upayogI uttara lakhIe ... chIe. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 030 10 gRhasthanA AcAravALA yatI, sAdhu, gAjI, mahAtmA, sAmAyaka lIdhA vInA pratIkramaNu kare ke kema ?... 11 zrI hIrasUrijIe zrIpatana ( pATaNa) nagare samasta saMdha AgaLa saMvata 1646 nA pAsa suda 13 zukravAre bara ja5 kahyA te kevI rIte. 12 jadhanya, madhyama, utkRSTa caityavaMdanA kevI rIte thAya che, tathA praNAma keTalI prakAre thAya che. ... 13 tuccha sa`sAra kema samajAya? ... 14 darzana, jJAna, cAritranA paryAya kIyA. ane tethI zA gugu thAya che. ... 15 cAra prakAranA jIva kIyA, 16 pAMca khATakIzALAnAM sthAna kIyAM. 17 dara agnikAya tathA apakAya kayAM sudhI che. 18 abhavI jIvanAM prasiddha nAma tathA te zuM na pAme tenuM svarUpa kahe 19 bhAma`DaLanu teja sUryathI adhikatara che te kema ... For Private and Personal Use Only 20 cAra kAraNu vastu mAtra mAMDe che te kIyAM ?... 21 mithyAtva viSe cAbagI, tathA sAdi anAdi mithyAtva ne kahIe ane mithyAtvane guNuThThANuM kema karyuM. . pR. 1 14 19 12 21 21 21 22 28 29 28 30 30 a 30 31 1 31 31 32 32
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * 34 34 34 22 cAra prakAranA mithyAtvanuM svarUpa kahe. * * 23 jainamArga tene kahIe.... ... ... 24 A saMsAramAM kayA kayA padArtho kaI kaI vastuthI trasta pAmatA nathI ane tethI zuM phaLa maLe che..... . . . . 25 sacita acita bhUmi keTalI heya.. . . . . 26 pAMca iMdriyonAM nAma ane tene viSaya keTaluM che . . . 7 cha kAyanAM nAma tathA gotra kahe. .. . 28 vigale dra eTale bereDhi, teredri cidrine rasanA Idhi chatAM kema belatA nathI. * * * * * * * -28 pAMca IniA trevIsa vizvane svAbhAvika che. paraMtu tethI thatA tenA (25) vikAravaDe jIva karmabaMdha kare che te vikAranuM svarUpa tathA kAmI bhegI koNa che ane te zI vastuo bharelI che. .. . 30 cha prakAranA pudgala tathA traNa prakAranA pulanuM svarUpa zI rIte che? 31 cAra prakAranA purUSa viSe cAbhaMgI kahe. * * * 32 cAra prakAranA purUSa kIyA ? . . . 33 pAMca prakAre chapane kAyAmAMthI nikaLavAne mArga kahyo che te kema? . 34 jAtI smaraNa, mati jJAnavALo keTalA bhava dekhe, ane jyAM jJAnanA bhedamAM che. * * * * * * * 35 pAMca prakAranI labdhinuM svarUpa kahe... ... ... 36 zrI vitarAga bhASita dharma koNa na pAme? .. * ka7 traNa prakAranAM karma ane tene TALavA prabaLa sAdhanabhUta upacAra zuM che? 38 saMgha thakI dura kone karo. * * * 3. devatAne zAstramAM nombiyA kahyA che te kema... ... 40 coda maherI vidhAnA nAma. ... ... ... - 41 laikika aDhAra purANanAM nAma kayAM ? ... ... ... 42 iMdra keTalI devI sAthe bhoga bhogave che. ... 43 eka bhavamAM cakravartI tIrthaMkaranI padavI bhagavatAM thakAM bhAgadhAdi tIrtha - sAdhatI vakhata aThama kare ke nahIM.... . ... 44 tIrthakarane janma thAya te vakhate sAte narakamAM keTaluM ajavALuM thAya ? 45 cAra cita kI... ... ... . * * 46 utsarga apavAda te zuM ... ... ... ... ... 47 siddhi saDaka batAve che ... 48 zuddha vyavahAra tathA azuddha vyavahAra kone kahIe? ... 48 gaMThasI muThasIvALAne zuM phaLa thAya che... ... ... 50 maithuna sevavAthI cAvIhAra bhaMga thAya ke nahIM? .. 51 dayAmAM dharma che ke AjJAmAM dharma che ? .. * 38 For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir : 44 44 45 4 (7) para cAra prakAranA purUSa kayA? .. * * * * 53 nava prakAranI bhakti batAve ? . . 54 tIrthaMkara jJAnavAna chatAM bhoga karma kema kare che? papa sAta kSetre dhana vAvaravuM te kevI rIte tathA punya kevI rIte kahevuM kevI rIte vAparavuM vagere vistArathI kahe. * * * 56 pUrvadhara kyAM sudhI hatA . * * * * pa7 sAta bhaya dravyabhAvathI kahe. . . .. ** 58 dravyastava ane bhAvastava te zuM ane tenuM phaLa zuM.. * paTa chava utpanna thavAnI ATha khANa che te kaI... ... ... 60 nizcaya vyavahAra jJAna tathA jJAna viSe cAra nikSepa utAre. * 61 nimedanuM svarUpa zI rIte che te samyaka prakAre TuMkAmAM samajAvo. dara cAra prakAranI zikSA samajAve. . . . 63 tresaTha lAkhI purUSanAM mAtA, pitA, jIva, deha, varNa, gatI AnuM svarUpa kahe. * * * * * * 64 ughADe mukhe bolatAM zuM duSaNa che?... ... ... ... ... 48 65 cAra dizA tathA traNa dazAnuM svarUpa samajAve. * 66 sADIpacavIsa Arya deza tathA tenA mukhya zahera, nagara, gAma keTalAM che? 48 67 aSTabhaMgInuM svarUpa samyam prakAre samajAve. ... ... . 68 SaTadraba tathA nava tatvane heya, ya, upAdeyarUpe tathA nava tatva draSTAMtarUpe kahe. 5 68 saccA kevalI, asaccA kevalI viSe zuM samajavuM. . . . para 70 manuSyane zuM karavuM kaThaNa che. ... ... ... ... ... para 71 duvihAra vihAravAlAne keTalI rAtrI sudhI paNa Ade vAvaravAnI marajAda che? para 72 "nizcaya vyavahAra che zuM" . .. ** .. * 73 jJAnathI mokSa ke kriyAthI mekSa che? ane e behunA paraspara saMvAdanuM zI rIte samAdhAna che. * * * * * 53 74 traNa prakAre muni nirjarA kevI rIte kare. . . 75 traNa sthAnake zrAvaka mahA mirjara kare te kevI rIte ? . .... 7, tamaskAyanuM svarUpa samajAve. * * * * * 77 cha prakAranI bhASA, tathA vaTadarzananAM nAma kayAM? .. 78 sAlaMbana, nirAlabata, be prakAranAM dhyAna kevI rIte thAya che ane dhyAnI kone kahIe ? . .. *** * * * 78 nimitta upAdAna kAraNa viSe bhagI kahe. . . . . 55 80 prakRti, sthiti, rasa, pradeza tathA parabhava Ayu zAthI baMdhAya che. - . 81 pArIThAvaNa yAgAreNa e paThamuni AzrI che te zrAvakane pacakhANamAM kema kahe che... ... ... ... . . . paNa - 2 zrAvakane pisahamAM bhegu sAmAyaka vrata levAnuM zuM kAraNa che tathA pUja For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 8 ) karyA vinA pAsaddha thAya ke kema. 83 jItezvara vItarAga che te tenI bhaktithI kevI rIte kula prApta thAya che! 84 sattA alI prakAranI hoya che ? ... 85 sasAra vyavahAra rAjanitI dharmanitI jJAnAdinI utpati thA tIrthaMkaranI ... utpati ane siddhi kyAre hAya. 86 koi matAvalI kahe che ke je gatImAMthI jIva marI jAya te pharI bhavAMtare teja gatImAM utpanna thAya che. manuSya marI manuSya thAya che ane jAnavara marI jAnavara thAya che. tenuM kema?... ... ... 87 sAta-yanuM svarUpa TuMkAmAM samajAve. 88 sasabha'gI paTa Avakane viSe utArA. --- 89 cha Avasyane viSe utpAda, vyaya, grupanuM svarUpa samajAve 90 IrIyA vahInA micchAmi dukkaDa keTalA te vistAra sAthe kaho. 81 phacu pANI UkSa (uttu) karI chakAyanI vaheMNI pIvuM te karatAM ThaMDu pANI vratamAM pItAM zuM harakata che ? 96 anvaya vyatirikta te zuM ... Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir .. For Private and Personal Use Only 93 bIjamAM tathA patra vIgeremAM eka jIva ke dhaNA jIva lAje.. 94 7 ArAnuM coDuka svarUpa kaheA. 95 adhika nyuna tApa paDe che te sUryanA kIraNunI vadhaghaTathI kema ? 6 pAMca AzradvAra tathA pAMca saMvara dvAra kahyA che te kIyA ? cha pAMca prakAranI sajhAya kahI te kei ? 98 pratimaNu vIgeremAM devatAne kAusagga karatAM mithyAta lAge ke kema ? 99 pratikramaNa viSe rUDI samavrutI Ape.. 100 zrIzetrujaya mAhAtIrthanA mAhAtmyanuM bIjA tIrthaM! karatAM vizeSa prakAre varNana karavAnA zA hatu che ? 101 dhaDI, prahAra, dIvasa, kAlamAna dharmadharma kAryoM joTatAM jIvane zuM phaLa thAya ? 102 cAra prakAranI dharmakathA kahe. 103 pramANunuM svarUpa samajAve.... 104 che anaMtAnuM varNana kare, 105 nirjarA ane vedanI viSe caiAbhaMgI svAmI sAthe kahe.... *** ... 106 sugatI kugatInA hetu kANu ? 107 purUSanuM Asana paraspara varjhavuM kahyuM che tenuM kAlamAna sarakhuM ke adhika nyu che.... ... # # ... : 600 ::: 108 jJAna te sAkAra ane darzana te nirAkAra upayoga kahyA che te zA mATe... 108 punarUkta deSa kIyA sthaLe na lAge.... 110 pAMca prakAranA vyavahAranuM svarUpa zI rIte che. 111 SaTa dravyanuM svarUpa sAmAnya prakAre prakAza karo, para paDa 57 57 # # # paTa zzzzzzzzz 3 4 x x3 4 4 7 73 EEdra * 9 71 75 15 75 7,
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 112 dIgabara dvAdazAMgI UthApe che. tIrthakara kevalI thAya che ahAra na kare kahe che. sthAvara ka5 uthApe che. cAMbaDAMnI masakanuM pANI cAMbaDAnA bhAjanamAM bhareluM ghata kasturI apavitra gaNe che. zukrane mukti nahI. munine nagna rahevuM. tresaTha lAkhI purUSa ahAra kare paNa nihAra na kare. patIne pAMca bharatAra nahI. tIrthaMkara AkAzamAM cAle nekAranAM pAMca pada. tIrthaMkaranI mAtA 16 supana dekhe. deva loka 16 IMdra 100) kevalI kevalIne na male iyAdi 84 belanA visaMvAdanuM pUrvAcAryoe samAdhAna kareluM che te tathA zAMta (nAnidhi graMthamAM paNa che vicAravAnuM je strI caturvidha saMghamAM chatAM dIgaMbarI kahe che je strIne mela nahI. kAraNa ke vastrAdi parigraha che te mucha bhAva che mATe cAritra nahI, tethI mokSa paNa nahI valI nasa rahevAnuM nathI, chaDI naraka sudhI javAnuM pApa vIrya hoya che. pUrva mAyA moha karma upArjana kareluM che, ekAMta sthAna dhyAna thatuM nathI vasti vinA rehevAtuM nathI. valI azuddha che, upasarga kema sahI zake, sAtamI naraka yogya AkarU karma na bAMdhe to mekSa vIrya kema hoya valI strI te cakri harI baladeva vidhA cAraNa jaMghAcAraNa na thAya te mokSa kyAMthI hoya te viSe zuM samajavuM. ... ... - 113 asajhAya viSe zuM samajavuM. e 114 samuIma manuSya paMceDhI kIyA sthAnake utpanna thAya che? .. 115 zrAvakanA ekavIza guNanuM varNana kare. .. * 116 bhAva zrAvaka kone kahI e.... .. ... ... 117 muni AzrI cAra prakAranA zrAvaka kIyA. . . 118 cAra kaSAyanA uttara 16 bhedanuM sArUpa sAmAnya prakAre samajAve.... 118 maraNa avasare saMthAro tape ArAdhanA kevI rIte karavI, .. 120 satara prakAranAM maraNa kIyA. ... 121 sopakramanirUpama AyuvAlA kIyA jIva jANavA, ane sAta prakAre AyuSa ghaTe che te kenA. ... - 122 akAle maraNa viSe zuM samajavuM. . .. - 123 manuSya janma viSe daSTAMta kahyAM che te TuMkAmAM kahe. ... ... . 124 pUrve dvAdazAMgI hatI, te vartamAna keTalAM sUtra che. ane tenI pada saMjJA keTalI che. ... ... ... . . .. *** * 125 coda pUrvanAM nAma ane tenuM mAna keTaluM che..... ... ... ... 126 yuga pradhAna kene kahIe... .. * 127 aDhAra bhAra vanaspati kevI rIte gaNAya ane te bhAranuM mAna ke rIte thAya che ? ... ... ... ... * * * * 128 pratika ane sAdhAraNa vanaspati lakhavAnuM lakSaNa zuM. . . 128 cAra prakAranA AhAra ane aNahAranuM svarUpa zI rIte samajavuM. - 84 For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ha7 (10) 130 pacakhANa keTalI prakAranAM che. ... 131 hareka pacakhANamAM cAra moTA AgAra kahyA che te kIyA. . . 132 sarva kAusagyAmAM anartha usasIeNe Ade bAra AgAra kahyA che te samajAyuM paNa eva bhAIeDi AgArehiM tene ze bhAvArtha samajavo?.. 133 pacakhANuM pAlatAM cha zuddhi saMbhalAvI te kevI rIte. . .. .. 134 pacakhaNa karanArane abhiprAya ne kArasI de che ane karAvanAra upa vAsAdikanuM pacakhANa Ape te viSe kharuM zuM samajavuM. ... . 135 pacANanA bhAMgI, ane kayuM pacakhANa zuddha che vagerenuM svarUpa kahe. 136 maitrAdika cAra bhAvanAonuM svarUpa kathana kare. ... 137 traNa prakAranA vairAgyanuM svarUpa samajAve. ... ... 101 138 daza caMdaravA daza ThekANe bAMdhavA te kevI rIte. .. ... *** 102 138 sAmAyakAdika kriyA karatAM nI sthApA karavI. 14. pAMca prakAranA deva kahyA temAM vAMdavA pUjavA yogya koNa. * 102 141 devatAne cAlavAnI gatIne mAna kevI rIte heya. ... *** 103 142 zAsvatAjInA prAsAdanuM svarUpa zAstranusAre samajAve. * * * 103 143 dAna dharmanuM svarUpa kaho. 104 144 zIla dharmanuM svarUpa samajAve. .. . .. 145 tapa dharmanuM svarUpa samajAve. .. . * * * 145 bhAva dharmanuM svarUpa samajAve. . . .. .. * 114 146 zrata dharma kone kahIe kemake jainI tathA anya matAvalaMbI paNa pita potAnA zAstrane zrata dharma kahe che, te vAre kharUM zuM samajavuM. . 115 17 ekatra sajIvanI anukaMpA asaMkhyAtA thAvarAdika jIva haNAya che je mATe, trasAturane kAcuM pANu pAtAM ane bhukhyAne sacita bhajana detAM zuM lAbha che ? ... ... ... . .. 116 148 eka vAra jIvane haNe heya, khoTu Ala nAkhyuM heya, corI karI heya I sAdi pApasthAna sevelu keTalI vAra Udaya Ave. .. * 116 148 cha prakAre jIva ghaNuM karma bAMdhe che te kema. ... ... . ( 117. 150 jIvane jama leI jAya che te kharU che ke nahI. ane te jIvane karma kevI rIte zodhI kADhe che ? ... >> 151 Izvarane kata mAnavAmAM zuM harakata che kemake vasya padArtha kata vinA kema 117; 15ra kama te zuM ane te karmane anya mata kevA rUpe mAne che. ... ... 118. 153 kama keTalI prakAranAM ane tenuM salamAna che. ApaNe, prakRti, sthiti, rasa, pradeza baMdhadhyA zAstrAnusAre kahe. * * * * 118 155 ceda guNa ThAMNAnuM svarUpa dukAmAM samajAve. .. 126. 156 upazamIka, pazamaka, lAyaka Arthika parimika bhAvakane kahIe. 130 157 agIyAra guNa zreNinuM svarUpa kevI rIti che. " * * * 130 : : : : : : : : : : : 108 For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) 158 je je kArya thAya che te pAMca kAraNa malyAthI thAya te svAmAM sAthe batAve. . . . . . . . 13 154 yatiSi Ade devenuM svarUpa tathA temanA vimAnanI vAkhyA tathA grahaNa viSe to dIpasamudranI saMkhyA Aje samajAya. * * * 132 160 A jaMbudhipamAM je kSetra che tathA parvata che tenuM thoDuka svarUpa samajo. . . . . . . 134 161 sarvadvipa samudranA nAmanI saMkalanA kevI rIte che tathA parvatanI saMkhyA keTalI che. ... .. para manuSya kSetramAM je padArtha che ane te bAhera nathI te kIyA. ... 163 aDhI dvIpanA manuSya garbhaja paryApta utkRSTa kAle keTalI saMkhyAmAM heya. 164 devatAne devI sAthe kAma bhega kevI rIte heya. .. .. .. 165 devatA ane sA kAraNathI AvatA nathI ane te kema olakhAya temane AhAra, lesyA, UpajavuM AkAra, nimala zarIra, saMghayaNa, saMsthAna, adanuM svarUpa zI rIte che. .. *** .. * * , 138 116 cAra nikAyanA devatAMmAM anukrame mahadhika kIkA, tathA sura sune kahIe. . . * * * * * * 167 bAsaTha mAgaNA belanI mAthA tathA prasaMge gatI IdrI AzrI alpa bahuvanu svarUpa samajAve. .. * 168 zubhAzubha karma prakRtinA rasanuM svarUpa zI rIte samajAvuM. . ... 138 168 Atmagala, usegha AMgala, pramANa AMgalanuM mAna zI rIte samajavuM. 170 tIrthaMkara prahavAsa chatAM pujanIya che ke tyAgo thayA pache ja pujanIka che ? 171 tIrthaMkara gRhanAme avirati chatAM temane muni vaMdaNA kare ke nahIM. .. 141 172 cAra sthAnake jIva aNahArI hoya te kaNe .. . . . . . 141 173 chalesyAnuM svarUpa svAtI sAthe samajAve. prasaMge tenA vaNa rasa pharasa paNa kahe. 141 74 nArakInuM svarUpa vedanA, AyuSya, kSetra svabhAva-dehamAna-roga -aMdhArU ajavALu, jAtI smaraNAdi koNa chava nara ke jAya ityAdi prakAza kare. 175 paramAdhAmInAM nAma ane tenI karaNa Ade kevI che ? . .. 145 176 cakravartInAM 13 ratna ane ThakurAI tathA vAsu devanAM sAta ratnanuM svarUpa samajo .. .. * * * * * 146 177-nava nidhinuM svara: kevI rIte che. .. 17 178 aSTa mAlA siddhinuM zuM prAkama che. .. * * 148 178 nI zabdane bhAvArtha ane traNa prakAranI yonI svarUpa zI rIte che? ... 18. sarIra nAza thavAthI jIva je AtmAno nAza kema thatuM nathI? .. 181 zarIrane viSe nADI tathA zvAsozvAsanuM cAlavuM zAthI thAya che, . .. 182 cha patinuM svarUpa samajAve kemake te sarvene jANavAnI jarUra che. * 183 svakAya zastra parakAya zasma nI kahIe. . . . . . 138 140 140 142 For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 12 ) 14 aSTAMga niti ni mattanAM ADeM aga kayAM ? rUpa zAstranusAra kahe. 185 batrIsa lakSaNa 186 ATha yemannoM lakSa mukIyAM, 187 traNa prakAranAM kuTuMba kayAM ? 188 micchAmi dukkaDano zabda akSarano ke 189 devadravya, jJAnadravya, sAdhAraNa dravya te 190 unmattalanA sakhAro kAlaviyA pache kAyA pANImAM nAMkhavA ke kema? 191 pAMca IMdrIyonA viSaya kANu to che. 192 saMsArI ane tyAgI viSe tAratamyatA (tAvata) kathana karI. 193 siddhAMtanA ardhapate naNavAnI icchA karanAra purUSoe agIyAra khela jANavA te kIyA ? ... 194 vAkhyAna karavAnA ane adhikAra che ? 195 jana vacana vaktA tathA zvetA kevA hoya ? 19ruM kevA muni desanAnA adhikArI hoya ane te kevI rIte desa nA Ape ane tethI ze! guNa thAya che ?... artha thAya che. samajAyu paNa gurUdravya te zuM. *** ... Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir *** 15 156 157 158 659 15TTa 159 11 204 jIna matamAM pAMca prakAranA sAdhu aveNIka kathA che te kIyA.... 161 162 205 pAMca prakAranA niyaMThA (niya) jaina matamAM vadaNIka kahyA che te kIyA, ... 206 muni khaTa kAraNe AhAra le temaja khaDha kAraNe AhAra na lIe te kevI rIte. 163 207 kevA muninI dIkSA A jIvIkArUpa che. 164 208 munine kei vakhate vAMDhavA nahI. 14 197 zrAvakane sUtra bhavAne tathA upadeza karavA adhikAra che ke kema. 198 dharmeApadeza kAnI pAse sAMbhaLavA ane kevA gurUne Adara kave. 199 bhAvi cevisImAM kAne jIva kai gatImAMthI nIkaLI kANu tIrthaMkara thaze? - 200 muni kevI bhASAe upadeza kare. 201 cAra prakAranA tikSepa tapa kevI rIte thAya che. 8 202 munirAja rAtrie dIvA rAkhe ke nahI. 203 munirAja ekalA vihAra kare ke kema ? ... 209 sAdhu AhAra karatAM bIjAnI najare na pADe tenuM zuM kAraNa che. 210 traNa prakAranA vAdanuM svarUpa zI rIte che. 211 suziSya kuziyanAM lakSaNa draSTAMta beMka kahA, ... zu sadhAya che. 214 munine 14 upagaraNa kahyAM che te kayAM. 215 sAta kaI tathA cAra mahA vigayAdinuM svarUpa vadhRta kare, 216 rAtri bhAjanane sarvathA prakAre niSedha karavAne zu hetu che. :: For Private and Personal Use Only : : 212 ATha dahInuM svarUpa TuMkAmAM samajAve. 213 munine traNa joga te ratnatraya guNe praNamyA che te kevI rIte. ane tethI : 10 150 151 112 1para 1para 153 153 153 154 : : : : 155 155 155 14 164 165 165 167 167 168 168
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (13) 2. pAMca prakAranI kriyAnuM svarUpa samajAve. .. 218 zrAvakane panara kamAina tajavAM kaNAM che ane te kArya vinA cAlatuM tenuM kema karavuM. * * * * 11 29 bAvIza abhakSa kIyAM. . . * * * * 174 220 zrImana mahAvIra svAmInA daza zrAvakanuM svarUpa TuMkAmAM kahe. * 221 akAma nirjarA te zuM ane sakAma nije te zuM. . 22 zrI zIkhadevajIthI Aja taka sudhI je je navIna patha nikaLyA che ane je jANavA bInA banI che tenuM kiMcata ralarU5 itihAsa rUpe kahe. 175 223 jI maMdIra rAvatAM AraMbha samAraMbha thAya che te te koNe karAvyA ane tethI zuM phaLa thAya che. .. ... ... .. * 170 224 jIna paDImA vize keTalAka leko AzaMkA kare che, ane te pUjAmAM hi.sA bhAnI niSedha kare che, ane dharma kriyAmAM svarUpa hiMsAne sAvadha karI gaNe che, mAtra batrIsa sUtra mAne che, ane tenI paMcAMgI uthApe che, jethI teja batrIsamAM paraspara virodha uThe che, ane ekAMta dayA mAnI nAnAM bhaMga kare che jIna paDImAM uthApe che mATe evA kutarka vAdIonuM zAstrAnusAre samAdhAna kare. ... .. * * * * 178 225 zrAvakane jina pUjAdika vidhi mArgamAM kevI rIte pravartavuM. ... .. rara6 chanabhUvane prathama praveza karatAM sAthe traNa nisiddhi kahevAnI rUDhI cAle che ane zAstramAM te ghara vyApAra niSedharUpa prema nisili janamadiramAM pesatAM khIjI dravyapUjA karatAM trIjI bhAvapUjA avasare te viSe zuM samajavuM. .184 227 sAta prakAranA cera kahyA che te kIyA. ... ... * * *** 184 228 kInI bhakita viSe bhaMgInuM svarUpa samajAve. * * * 195 228 Atma svarUpa vicAraNA Atma jJAnavila sa yapara bhAvanuM vivecana dravyArthika nayanu svarUpa samajAve.... . . . . . 195 230 nava rasanuM svarUpa dravyabhAvathI samajA. 231 sAta vyabana dravyabhAvathI samajAve... * * * * 22 2 32 Ama bedhahita zikSA svarUpa kartha kare. . . 203 233 tIrthaMkara devane kevala jJAna thayA vinA anaMta baLI kahIe ke kema. - 2017 * 234 keTalAka lokone maMdagI thavAnI anyadevadikanI mAnatA kare che. graha zAMti, maMtra jaMtrAdinA UpacAra karAve che te viSe kema vartavuM.... ... ... 298 235 mavAsanuM svarUpa ane temAM thatI vedanA tathA pudagalanA azucipaNanI bhAvanA vigere zI rIte che... ... .. ... ... ... 210 236 kalaMki saMvata 1914 nI sAlamAM thayo kahe che te viSe kharU zuM samajavuM . 21ra 237 strI purUSa saMjoge ke vAre jIva utpanna thAya che ane keTalA thAya che tathA viNasI jAya che ... ... . . . 23 For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org N ( 14 ) 238 jIvane daza dazA Upaje che te kevI rIte tathA te purUlatI avasthA keTa la!ka prakAranI hAya.. 238 leka svarUpa TuMkAmAM batAve, ... ... ... 240 aDhAra purUSo dIkSAne apezya che te krIyA ?.... 241 pAMca guNa Azaya ziSa dekhAyA che te kIyA ? 242 jInakalpI muni kAne kahIe.. -243 tama gacchanAM dhurathI guNu niSpana ghaTa nAma kevI rIte thayAM. 244 navAgraMtha stavanAdi joDavAnuM zu prayAjhana che kemake siddhAMtamAM zuM nI. 245 pAMca prakAre strI purUSa sAthe bhega kahI karatAM paNa garbha dhare te kema, 246 pAMca prakAre purUSa soMga chatAM paNa strI garbha na,dhare te kIma.... 247 cha prakAranA kRtsIta vacana ( duSTa vacana )-sAdhu sAdhvIne khelavAM na kalpe te z2Ima... ... ... ... ... ... -255 cAra sthAnake manuSya lokamAM adhakAra 25 cAra prakAre ajavALuM thAya te kevI 257 cAra prakAranA metra kIyA ?... ... ... thAya te kema. rIte ? ... 248 cAra prakAranA purUSa viSe cAbha'gI kaho. 249 pRthvi cale che ( ka2e che) tenuM zuM kAraNa che... 250 devatA traNa prakAranI vAMchA kare che temaja traNa prakAre pazcAtApa kare che te ... kevI rIte. 251 meSTi alpa thAya che tathA bIlakula na thavAnu kAraNa zuM che ?... 2para cAra prakAranI garhA kahI te ke. ... 258 cAra prakAranA kuMbha sarakhA cAra purUSa kIyA ?... 9259 pAMca prakAranA daMDa kIyA ?... -260 cha prakAre leka sthiti kahI te kekyu ?... 261 cha prakAre avidha jJAna kadyA te kema... 262 AcAranA pazcimath cha kahya! te kayA ? 262 cha prakAre pramAda paDilehaNA kahI te kema? 264 mULa sAta caitma kahyA te kIyA ? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ... For Private and Personal Use Only ... ... ... 253 cAra vizrAma kathA te kIyA... 254 vivekI purUSa! kAma begate viSe kevI rIte varte che. ane tethI tene kevI satatIne lAbha thAya che. *** ... 213 214 *** 25 ... ... ... ... ... ... 230 ...220 220 ... 221 221 * 223 222 222 223 ... 223 223 223 224 224 224 224 224 224 :: ... ... 265 sAta svaranAM nAma tathA sthAna vIgerenuM svarUpa TukAmAM kaho. - 266 zrIman mahAvIranA tIrthaMte viSe sAta pravayananA nihava thayA te kayA. 267 nava sthAnake jIvate rega Upaje te kema ? 268 zrIman mahAvIra svAmInA tIrthane viSe nava jIvee tIrthaMkara nAma karma gAtra karma nipajAvye te kANuM kANu, ... 217 218 218 219 220 220 ... 224 ... ya 225 *** 226
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ... www.kobatirth.org ... ( 15 ) kayAM ?... 69 daza prakAranAM sukha kahyAM te 270 daza prakAranAM vRkSa sukhama sukhama samayane viSe UbhegapaNe Ave che te yAM ? 600 400 ... ... 273 zrAvaka kevI rIte jApa tathA dhyAna kare. 722 bAnI purUSonA AkatanuM svarUpa tathA dhyAnanAM sthAna tathA traNa prakAre kA ... 22 yetsarga tathA prANAyamanuM svarUpa kahe.. 273 niyama dhAravAnuM svarUpa. ane tethI thatA guNanuM varNana TuMkAmAM samajAve. 274 pUrve bAra kulatI gAyarI muni karatA te bAra kula kIdhAM ? .. ... Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 282 vivAha keTalI prakAranA kahyA che ? ... ... 283 keTalIka zIkhamaNa jAnavara pAsethI levAnI che te kahe che. 284 mAtApitA, dharmAcAryanA UpagArane badale kema vaLe ?... ... ... ... ... For Private and Personal Use Only ... 272 zarIra saMbaMdhI sa dhAtu kei ? 231 231 233 276 svapna viSe zumamama klanuM zI rIte samajavuM... 277 tIrthaMkara nAma karma sAdhI badhAya che. ane tene udaya kayAraeN gaNAya che te kaheA?... 232 278 cAvisa tIrthaMkaranAM mAtA pitA kei gatie gayA che. 278 tera kADIyA kahyA che te kIyA. 280 aSTetarI snAna zAMtista!tra graha dIgapAkSa pUjana prAMte pratiSTAdi samAptI avasare prArthanA rUpa je traNa gAthA kahevAya che te karyu. 281 sarAdaya vidyAne vicAra zAstramAM zI rIte che. 233 ... ... ... ... ... ... ... sen ... 285 UtarAyaNu dIvase dAna kayeche. hutAsaNItA bhaDakAnu pUjana. gagresa ceAthe rAtri bhAjana kare che. nAga pAMcame nAganu pUjana, zItaLAnuM ThaMDuM khANuM, janmASTamInuM vrata. dhatterase dhata dhovAnuM. zrAddha naivedya. sanI bhekha eka bhakta bheAjI, yAganI mAnatA, devadevalAMnI mAnatA. akSata dekha!DavA, heDe tathA ubhA khAvuM. ucADe mastane karavuM. bAdhA rAkhI hAthe kaMkaNa cAlI pravuM. keza vadhAravA muMDana karavuM. kheDI ghAlavI UtAyaNa mukavAM dRSTi bAMdhavI. ghaDA thrIla ghaTI vAlavI. amuka vastunI ADI karavI. maranAranuM dukhI dekhI zIghra maraNanI vAMcchAe kaTIyAM AMkhela vIgerenuM mAnavuM. aMbAjI jai bhayeA karAvI brAhmaNa jamADavA vIgere pudagala sukha arthe tathA balAkAre jIvavA aneka prakAre ajJAna keTa apuSTa UpacAranuM sevavuM. mAnavuM e viSe tAtparya zuM samajavuM. 286 sugurUne vaMdanA kevI rIte karavI ane tenA samAgamathI ze! guchu thAya che. 287 thurakhanA ATha guru tathA buddhinA ATha guNu kIyA. 288 phAla jJAnanuM svarUpa tathA keTalI prakAranA rAge hoya ane te syAthI thAya chete kahe 289 7 rUtunAM nAma tathAM mAsa ane khArAkIte guNu khatave. .... 290 kayuM parve mIthI pramANu karavu. 21 nava prakAranA niyANunu svarUpa samajAve. 292 akSAnI kevA adhArAmAM athaDAya che. ... ... ... 22; ... 226 ... 229 230 231 233 233 235 236 237 238 239 240 241 244 244 244 245
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (16) 283 mithuna sevanAra gRhastha prabhAte nAna kavi namaMdIre jAya ke nahIM. ... 246 ra94 mamanAra pAchavavA kuTavA ane rAgaDAvAMkhavA vagerene rIja pAle chekenahi 246 285 vyavahAra zuddhi a, lekikalekAra hIta bhaNI vivekI zravakoe tevI rIte vartavuM 248 286 cAragatI cAvIsakaMDaka, tathA cAra gatinA chanI gatiagatinuM svarUpa samajAve 261 207 cAragatImAM cAvIsaDakane viSe jaganyauSTa dehamAna tathA oyumAna keTaluM hoya 262 288 vanaspati tathA jasakAyanu bIja sthAna tathA chakAya jI nI utpatti 253 sthAna kayAM sudhI che. * * rahada mula nAyaka prabhu daSTI dvAra sAkhAnA kayA bhAge sthApavI. tathA pa. 263 sananuM mApa kema thAya. * * * * * * 30* pratiSThAdi muhurta tathA zubhA zubha yogenI samajutI TukAmAM batAve. . 24 31 bAdhAdhika matavAlA bhAtanI pare prasiddha prANInA aMgane mAMsa) bhakSaNa karavuM mAne che. eTale cekhA che te ekeMdra prANInuM aMga che ane mAMsa che te paMceDhi prANInuM aMga che ema tulya gaNe gaNe che te viSe zuM samajavuM. 260 302 ghaNuM leke vipakSAMta tathA roga maMdagI nirvArtha maMtramaMtrAdi aneka prakA ranA anucita upacAra kare che ane mithyAtva jALamAM phasAya che te asatya pravRti haThAvA mATe jainamAM satya upacAranuM sAdhana keI che? . . 27 303 svAmila kevI rIte kare. . ... . ... *** *** * 268 304 purUSa strInAM zubhAzubha lakSaNa TuMkAmAM samajAve ? ... ... .. 268 305 have graMthakartA pitAnI lIdhuM che karate thake samabhAvanI saluNatA batAve che. 241 For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hana zrI jainatatvasaMgraha. // zrI ajitanAthAyanamaH zrI gurugautmaaynmH|| che atha paMcAvana . arhato bhagavaMta indramahitAH siddhAzcasiddhisthitAH / AcAryA jina zAsanonnatikarAHpUjyA upaadhyaaykaaH| zrIsiddhAntamupAThakA munivarA rtntryaaraadhkaaH| paMcaiteparameSTina pratidinaMkurvantuvomaMgalaM // 1 // mathanakarIbahuzAstranuM / navanitaperesAra // zodhine saMgraha karyo / tatvasAra niradhAra // 1 // prazna -samyaga dharmarUpa kalpavRkSanuM bIja evuM je samakti te zuM padArtha che te DhaMkAmAM samajAve ? uttara-mithyAtva vikArane aNaupajAvaNahAra e ke ati vizuddha adhyavasAya vizeSa AtmAnuM pariNamana te samakita kahIe, te bhavya saMjJi pacedriya jIvane svabhAvathI vA upadezathI chakta tatvone viSe rUci che jene te samyam zraddhAvata, viratipaNAnuM rUDa phala jANo tenI abhilASA karato chate apratyAkhyAna kaSAyodayathI karI zake nahI. anaMtAnubaMdhI kaSAyanI cokaDI, samati mehanI mizra hanI mithyAtva mehanI e sAta prakRtine upasama, kSapazama, kSaya thavAthI upasama, kSayopazama, lAyaka samakti prApta thAya che. tenA sama, saMvega, nirveda, anukaMpA, AstA, e pAMca lakSaNa jANavAM. vrata niyama nathI topaNa devagurU saMganI bhakti karavA utsAhavaMta thake jIna nAma kI, manudhyAya, devAyano baMdha kare che. utkRSTa arthe pugala parAvarta kAlamAM niyamAnirvANa pada pAme che. e guNa vinA saMjama japa tapa kriyA kalApathI bhava bhramaNa na TaLe For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jinatatvasaMgraha te samakita nizcaya vyavahAra be bhede jANavuM. vyavahAramAM arihaMta sarvajJa devanI pUjA bhakti ane nizcayathI to zuddhAtma svarUpa anubhavate nizcaya devatatva che. vyavahAra gute paMcamahAvratadhArI zramaNa ane nizcaya gurU tatva te zuddhAtma vijJAnapaka je he pAdeya upayoga yukta parivAra pravRtti jJAna te vyavahAra dharmate zuddha syAdvAdazailI vijJAnapUrvaka siddhAMtokta dAna zIla tapa bhAvanArUpa zubha pravRtti te. ane nizcaya dharma to vastu svabhAvane jANe zuddha caitanya amurti, a. vinAzI, avikArI saccidAnaMdAdi anaMta guNamANI alaMkRta e mAre AtmA upAdeya, ethI bhInna je pudagalAdi vastu te mAre dharma nahI. e traNa nizcaya tatvane pragaTa karavA sarva zuddha vyavahAra na nimita mAtra che. paraMtu mukhyapaNe te svasvabhAvamAM ramaNa karavuM eja zuddha sAdhana che. e traNa tatvonI je zraddhA nizcalapaNuM vA nittArUDha@red-jIta tatvane viSe rUci lakSaNa teja samakita kahIe eTale vastu svarUpa jANI tene viSe je pratIta karavI tene samakti kahIe. ethI viparitane mithyAtva kahIe. ihAM vyavahAra kahyuM te vyavahAra samakita ane nizcayathI kahyuM te nizcaya samakita kahIe, tathA jIvAdi nava padAthe-nayanikSepAdike jANI sahe tene samakita kahIe chatAM temAM praveza na thAya to kadAgraha choDI kevalInA gharanI vastunI kheMcatANa na karatAM mevAM-bhagavate bhAkhyuM te satya che ema dhArI halurmi chAe AjJA A rAdhaka thavuM sArAMza je sAcAmAM ja samakita che. viMda vahunA. pra0 -sa leke potapotAnA kula dharmane viSe prItI parvaka mekSa mAnI rahelA che te vAre vastugate satyadharmanuM svarUpa zuM che te prakAza kare, u0-duta patA: kALano pAravatata dharma-daratImAM paDatAM jIvane dhAraNa kare te dharma kahIe, vA AtmAne je zuddha svabhAva te dharma kahIe. vyavahAra dharmanA cAra prakAra che, 1 dAna, 2 zIla, 3 ta5, 4 bhAva, te samakita yukta karatAM karma nirjare, nahI to punya prakRti upArjana kare. 1 AcAra dharma vaLIAdara anAcArapaNuM Tale jethI anya paNa jainanI prazaMsA kare. 2 dayAdhama jethI hiMsA Tale, zubha punya bAMdhe. mukti pAme. 3 kiyAdharma zubha kiyA posaha pratikramaNa jIna prajAdiviAdha kriyA karate chato karmane kATa utAre, bhavatuccha kare. 4 vastudharma svarUpAcaraNa pUrNa samakti pAme, karma nirja, dharmarUpa rathanAM e cAra paiDAM che. tethI ratha cAle che, vastugane e dharmanA bheda che, temAM dAnAdika cAra prakArano dharma te kAraNarUpa che. dhanabalathI dAna devAya che, manabalathI zIla paLe che, tanabaLathI tapa thAya che. samyaga jJAnabaLathI bhAva dharma vadhe che, ane 1 vastune vastune je svabhAva, jema cetanane cetana svabhAva che. 2 daza prakAranA yatidharma kSamAdi, 3 jJAna dazana caritra e ratnatrayarUpa Atma pra For Private and Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, ( 3 ) NAma dharma, 4 jIvanI dravyabhAvathI dayA pAle te dharma e cAra prakAre have jIva dravyanA guNa paryAyanA ghAtaka tathA puSTikAraka koNa che te kahe che. 1 ajJAnapaNe te Atma dravyane ghAtI che, mithyAtva te AtmaguNa ghAta che. 3 avirati te AtmIka sukhaparyAya ghAtI che, eTale dAbe che, tema darzana zAna cAritra e traNathI jIvanA 1 dravya, 2 guNa, 3 paryAya, samare che e anukamathI samajavuM vaLI e ratnatrayI janma jarA maraNanA bhayane maTADavAne hetu che, eTale dazana. (samakita) thI ghaNuM janma ghaTe che jJAnathI jarA du:kha vedanA maTe che, cAritra guNathI maraNa bhaya TaLe che, ema e ratnatrayIthI traNa guru pragaTa thAya che. Iti have kyAM kayAM karma kyA kyA guNathI naSTa thAya che te kahe che traNa jagathI upArjana karelAM karma te tapa saMjamAdi zubha kriyAthI TaLe che, tathA sattA e karma che te zuddha upage nirjarAya che. mithyAtvanAM bAMdhyAM karma samakita pAmyAthI maTe aviratinAM te viratithI Tale, kaSAyanAM bAMdhyAM karma te upazamathI TaLe, Idriya viSayanAM bAMdhyAM karma te tapasyAe le che. 1 dharmanI utpatti satye karI thAya che. 2 dayA dAna karI vRddhi pAme che, 3 kSamAdi guNe karI sthira rahe che. 4 krodha lobhe karI vinAza pAme che. Iti dharma viSaya cAra bhAvanA. have dharma 1 karma (adharma) 2 punya, 3 pApa, 4 e cAranuM svarUpa kahe che, 1 zuddhApaga te dharma, eTale jIva potAnA dravya guNa pAyazuM tadAkAre AtmapaNe praName te dharma, tethI karma kSaya karI mukti pAme. * 2 azudhipaga te karma, je rAgadveSathI baMdhAya che tethI ghaNe saMsAra kare. 3 zubha yoga te punya eTale mana vacana kAyAnA yoga prazasta vyApAre, pUjA sAmAyaka dAnAdi zubha yege pravartana tethI punya baMdhAya, tethI jIva zubha * gatI zubha sAmagrI zAtApaNuM pAme. 4 azubha yoga te pApa, eTale mana vacana kAyAnA paga viSayAdika vyApAre tanmaya tallInatApaNe paNa tyAM pApa baMdhAya che, tethI ghaNI azAtA pAme arthAta pApe azAtA, punya zAtA, karma saMsAra vadhe, ane dharma mekSa, ema cAra prakAra jANavA lakSa ApavuM. valI vizeSe kahe che, dharma te Atma svabhAva janIta che, ane punya pApa te karma janIta che. karma te azudhdhapayoga ajJAna janIta che. ahIM punya ane dharmanI vahecaNa kare che. punya te ajapuLa nayLe A nava prakAre baMdhAya che ane UMca maitrAdi kara bhede bhegavAya che te baMdharUpe che. Azrava che, punya te mithyAdraSTine paNa heya, have dharma te khaMtI pramukha daza prakAre hoya tenuM phala mokSa che te draSTine hoya, te saMvararUpa che, nirjarArUpa akSaya che ema dharma, punya, vastu, bhinna gAtIbhinna, phalabhinna jANavuM have gharma karma upaje che te, chastha kema jANe che. kahe che. saMkalpa vikalpa pariNAma je vAre jIvane varte che tyAM karma nipaje che, ane je vAre jIva nirvikapa bhAve varte che tyAM dharma nipaje che, bahAM samakita pAmya pachI jJAna cetanA hoya, ane mithyAtvIne ajJAna cetanA heya, ema jIvana For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 4 ) zrI. jetatalasa grahu. cetanA e prakAre jANavI. zudhdhApayAga te samakti pAmyA pachI heAya zeSa sarva saMsArI mithyA draSTi jIvAne azudhdhApayoga heAya; ihAM mithyA chene zubha kriyA hoya paNa zubhepacega nahi, zubhapayoga te zuddhanA gharanA che, te tA azukarUpe hAya, ane mithyAtvIne tA zubha kriyArUpa zubha upayoga hoya paNa niyANa sahita hovAthI azubharUpa kahyA. ziSya-parve je punyanuM varNana karyuM te AdaryA jogache ke nahI. gurU--punya sAnAnI kheDI samAna che, ane pApa lADhAnI eDI samAna che. jethI ane muktine aTakAva karanAra che. jethI nizcayanayathI tajavA yAgya che paraMtu vyavahArathI teA AdaravA ceAgya che. have putya upara cAlagI kaheche ke. make keTalAka armi anyAi, sukhI dekhIe chIe ane keTalA dharmiSTa dukhI dekhIe chIe, te pUrva kRta karma phaLa jANavuM te kaheche. 1 punyAnudhi punya-pUrva punya prabhAve kahAM rAja riddhi didhAyu bhAgavatA chatA paNa punyanA anuadha kareche. bharatesaravat jethI sArA gharamAMthI nikaLIne vadhAre sArA gharamAM eTale utama sthAnamAM te jAyache. dayA, vairAgya, gurU pUjana zraddhAzila pacAzrava tyAga rUpa zudhdhavRti te punyAbaMdhI punya meAkSanuM nArache mATe sarva manuSyAe avazya Adaravu pa 2 pApAnubaMdhi punya-pUrvanA punyoge nirogI dvidhAcu rUpavaMta thAya paNa kahAM pApanA adha karI phugatIe gamana kare, kuNIkavat mArA gharamAMthI naThArA gharamAM eTale manuSyamAMthI nakAdimAM jAya e punya pUrva bhava ajJAna kachu karavAthI thAyache. 3 punyAnudhi pApa-pApanA uddayathI duHkhothakA paNa dayA pALe che, guNInI sevA kare, dharma kRtyamAM tatpara hoya duvidha dharma ArAdhe kubhaka munivat naDArA gharamAMthI sArA gharamAM eTale tiryaMcamAMthI manuSyamAM jAya tema che. te pUrvabhava leza mAtra yAdi sukRta karavAthI thAya che. 4 pApAnudhi pApa-kukarmanA uddayathI duHkha pAmatA zake paNa nirdayAdri pApa karmamAM ghaNA Azakta, kAla sArIka ivat naThArA gharamAMthI nikalI vadhAre naThArA gharamAM jAya eTale tiryaMcAdimAMthI nikalI nArakImAM jAya, arthAt evI rItanuM pApa AMdhyuM che ke te bhavAMtare paNa pApane udaya bhegavA chatA paNa pApaneAja dha pADe che. iti zrAddha vividha prathAdi vacanAt have prabhuta punyAyathI zuM zuM prApta thAyache te kaheche. pAMca iMdre khaDItapaNuM, mukula, Aryadeza chana bhASita dharma, mAtA, pitA pakSa mapaNuM e prabhuta punyAyathI thAyache, agaNyotera kaDAkADo sA garApamanI jhAjherI sthiti kSaya thAya dase UMNI eka kADAkeDInI sthiti rahethI prabhuta punyanA udaya hAya, jInanI sevA bhakti, sugurUnI bhakti, sajjhAyanuM karavu, kumatanuM tajavuM, moTAIpaNuM pAmavu, vinA prayAse edhinuM pAmavu, bhalA gurUnA samAgama kaSAyanuM tajavuM, sarve jIvanI taiyAnuM karavu, kapaDha rahita thavuM yathArtha vratanu pAlavuM, dharma zAstranuM bhaNavuM, syAdvAdamAM nipuN, svapara For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, 1 * matane jANa, traNa zuddhinuM dharavuM, avikAravaNa, virAgyapaNuM, paropakAranuM karavuM, dharma dAnamAM sthira citta, pitAnI prazaMsA ane paranI niMdyA na kare, dAna devAne ullAsa, cAra gatInA duHkhathI bhaya pAme, duSkRtyanuM niMdavuM, bhalA kRtyanuM anumedavuM prAyachitanuM levuM, tapa karavuM, namaskArAdi dhyAna karavuM, e pAmavuM ugra puje karI jIvane hoya ema punya kulakamAM kahyuM che. vaLI punya prabhAve 1 vanane viSe, 2 raNamAM, 3 zatra, 4 jala, 5 agni, 6 samudra, 7 - vaita e sAta viSama sthAnakamAM rakSaNa thAya che. puna: mALA vadhe te mAnI zAha zuM nirmaruM saMta zura juLavaMtanI pujo pAmI je ha I temaja rUDAM gAma, ThAma, jAta, bhAta, bhAta, tAta, kula bala, strI, putra, pAtra, kSetra, dAna, mAna, rUpa, vidyA, deva, gurU, dharma veza, deza, vAta e bAvIsa prakAranI samyaga sAmagrI prabala punya vinA na pAmIe, have dezavarati tathA sarva virati be prakAranA cAritra madhyethI, sAmAnya prakAre skula prANAtipAta viramaNadika te dezavirati zrAvakanA bAra vratanuM svarUpa nizcaya vyavahArathI Agama sArAdi graMthAnusAre lIkhyate. 1 prANAtipAta viramaNa vratoparajIvane ApaNuM jIva sarakho jANI sarva jI. vanI rakSA kare te vyavahAra prANAtipAta viramaNa vrata kahIe chaha muninI pare sarva jIvanI dayA kahI te sAmAnya bhede samajavuM. anyathA zrAvakane savA vazAnI dayA trasa jIva AzrI samajavI. thAvaranI paNa jayaNA kare arthAta banatI rIte thAvaranuM paNa chedana bhedana DuM thAya tema kare. ApaNe jIva karma vazya thavAthI duHkhI thAya che, jJAna darzana cAritra rUpa bhAva prANane mithyAtva kapAyAdika azuddha pravartanathI pratIkSaNe ghAta thAya che tethI chuTavAne upAya je parabhAva tyAga, A ramaNatA zuddha upage vAta, svabhAva mamratA e samasta karma zatrane udavA amegha zastra che etAvatA - kala parabhAva iSTatA dura karI svarUpa sanamukha upaga rAkhe tene bhAva prANatipAta viramaNa vrata kahIe, IhAM jJAna te zuddha svarUpanuM jANavuM te, darzana te zuddha svarUpanuM avalokana karavuM, cAritra te zuddha svarUpanuM AcaraNa karavuM, e rIte bheda jJAne karI jIvane karma baMdhanathI choDAve vA, AvatA karmane ane nubhava jJAnavaDe reke arthAta AtmahaMsA nivAravI, ema vyavahAra naye cAlavuM ane nizcayanaye sahavuM, chati, 2 juThuM belavuM nahIM te vyavahAra mRSAvAdi viramaNa vrata kahIe. te kanyAlika Ade pAMca bhede che. parapudagalAdika vastune ApaNI kahevI. siddhAMtanA artha beTA kare, jIvane ajIva kahe AjIvane jIva kahe ItyAdi ajJAna bhAva tethI vIramavuM tene nizcaya mRSAvAda viramaNa vrata kahIe corI karanAra mAtra cAritrathI bhaMga thAya cothA vratane bhAganAra muni prAyachita chuM, paNa mRSA upadezaka AleNe zuddha na thAya, nizcaya mRSAvAdI ratnatrayano nAza karanAra For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, che dulabha badhi thAya, dravya mRSAvAdanA tyAgI te anya dAnamAM che paNa bhAva mRSAvAdanA tyAgI to jIneM matamAMja che, mATe paTa dravyanA guNa paryAya jANavo khapa karo. 3 paravastu dhaNIne vagara kahe chupAve, corI kare, ThagAi le ityAdi tyAga kare te vyavahAra adattAdAna viramaNa vrata kahIe, tenA svAmI adatta Ade sAmAnya cAra bheda che. pAMca iMdrinA trevIsa viSaya, ATha karma varga ItyAdi para vastu levI nahI, tenI vAMchA karavo nahI, e AtmAne agrAhya che, te nizcaya adattAdAna viramaNa vrata kahIe. 4 svadAra saMtoSa para strI viramaNa te vyavahArathI maithuna viramaNa vrata kahIe. ratI kriDA, kAma sevA, cAra dA taje te, have brahmA mamatA viSayAbhilASArUpa kuvAsanAnuM tyAgapaNuM, he AtmA tuM jJAnAdi guNane bhegI che ane e pudagalabaMdha te anaMtA jIvanI eka che te kema bhegavAya e rIte tyAga buddhi te nizcaya mithuna viramaNa vrata kahIe, jeNe bAhya viSaya chAMDe che ane aMtaraMga lAlaca choDI nathI to tene maithunanAM karma lAgI rahyAM che, jJAna draSTithIpara paraNatI mamratA tyAge, zuddha cetanA saMgI thAya tene bhAva mithuna tyAga kahIe. IhAM dravya maithuna tyAgI te anya darzana namAM hoya paNa bhAva maithuna tyAgI te jIna matamAM bheda jJAnavaMta ja hoya che. 5 IcchA pUrvaka nava vidha parigrahanuM paramANu karI bADIne tyAga kare te vyavahAra parigraha parimANa vrata kahIe. jJAnAvarNAdi ATha karma te dravya karma che, ane rAga dveSarUpa bhAva karma che, zarIra Idri paravastu jANI parihAra kare, mithyAtva kapAyAdi cAda atyaMtara graMthIrUpa parabhAvanuM vajavuM, jeNe mucho choDI teNe parigraha choDe ema samajavuM te nizcaya parigraha parimANa vrata kahIe. 6 cha disInuM parimANa karI adhinA tyAga kare te vyavahArathI disIta parimANa vrata kahIe. vA dIga viramaNa vrata kahIe, cAra gatI bhaTakavuM eTale jIva pUrva karmAnusAre gatI bhramaNa kare che, paraMtu zuddha caitanya agatI nizcala svabhAvamayI che ema jANI sarva kSetrathI udAsa rahe siddha avasthAnuM UpAdeyapaNuM te nizcaya disI parimANa vrata kahIe, 7 ekavAra AhAradi vastu bhegave te bhega, ane vAraMvAra, ghara, sI, vastra, ghareNu Aje bhagave te Upaga, tenuM parimANa kare, Uge to zrAvakane niravadya AhAra kare kahe che, zakti abhAve sacitta tyAge, vA pramANa kare, abhakSa anaMtakAya tyAga kare te vyavahAra bhegapaga vrata kahIe paMdara kamAdAna vaje. arthAta bahu AraMbha tyAge alpAraMbha thAya tema kare. nizcayathI to AtmA svabhAvane kartA kyA che. paraMtu upagaraNa avarANAthI parabhAva bhegI thaye che tethI kArya karI zakatA nathI, etAvatA jaga For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kI janatatvasaMgraha, tamAM paravastu che te pudagala pathAya sarva jagatanI eka che tene bhAga kare tatva vettAne UcIta nahI ema jANuM parabhAva tyAre te nizcayathI bhegopaga viramaNa vrata kahIe, 8 je kAma vinA jIva vadha kare, vA, parane arathe AraMbha karAvavA AjJA ApavI te vyavahAra anartha DaMDa kahIe. te cAra prakAre 1 apadhyAnArtha ThaMDa, 2, pApakarmopadeza anartha DaMDa, 3 hiMsA pradAna anartha DaMDa, 4 pramAdAcaraNa anartha DaMDa te, kohala jue kriDA kare, iMdri viSaya puSTa kare, vikathA atI niMdrA kare ityAdi cAra prakAre anartha DaMDa tajavAthI. viramaNa vrata kahevAya che, je zubhAzubha karma mithyAtva avirati kapAya yogathI baMdhAya che tene jIva ApaNa karI jANe te nizcaya anartha kahIe, tene tyAga kare te nizcaya anartha DeDa viramaNa vrata kahIe, 9 zrIkaraNa jaga nirAraMbhapaNe vatAve tene vyavahAra sAmAyaka vrata kahIe. ramatA samabhAvamAM rahevuM. muhana kAlamAna che jenuM, pUrvokta ATha vratone tathA AtmaguNane puSTikAraka, avirati kavAyarUpa anAdi zuddhatA vibhAva pariNatI abhyAsane maTADavA, Atma anubhava sahajAnaMda pragaTa karavA navamuM sAmAyaka vata che, sAvadya varjavAthI zramaNavata zrAvaka kahIe, have jIvana jJAnAdiguNanuM vicAravuM, sarva jIva guNa sattAe samAna jANI sarva sAthe maitrIbhAva samatA praNAme verti tenizcayathI samatArUpa sAmAyaka kahIe, 10 trIkaraNa yoga eka Thera karI eka sthAnake besI dharma dhyAna kare te vyavahAra dezAvagAsIka vrata kahIe. chaThA vratamAM bahu kSetranI mokalAsa rAkhI che tene ahIM saMkSepa kare te muhUrta dInarAtri AdetuM thAya che. have pratAne karI SaTa dravya elakhI pAMca dravyathI nirapekSa thaI jJAnavaMtA jIvane dhyAve te nizcaya dezAvagAsIka vata kahIe, 11 cAra ATha pravara zuddhi samatA praNAme sAvadya tyAga karI sajhAya dhyAnamAM pravarte te vyavahAra paiSadhepavAsa vrata kahIe, te AhAra 1 zarira. - abrahma 3 avyApArAdi 4 cAra bheda che, je pitAnA jIvane jJAna dhyAnathI piSIne puSTa kare te nizcaya piSadha kahIe, "arthAta jIvane potAnA svaguNe karI piSIe te paiSadha vrata kahIe, 12 piSadhane pAraNe, vA sadA sarvadA sAdhune, vA zrAvakane potAnI zakti pramANe dAna devuM te vyavahAra atIthI saMvIbhAga vrata kahIe, ayota prAhuNAvata aNaciMte Ave tene saMvabhAga je nirdoSa AhAranuM dAna devuM te. pitAnA jIvane, vA, parane zAnadAna je bhaNavuM bhaNAvavuM te nizcayathI atithI saMvabhAga vata kahIe, e rIte zrAvakanAM bAra vrata sAmAnya kahyAte samakita sahita nizcaya vyavahArathI dhAre tene pAMcame guNa ThANe dezavirati zrAvaka kahIe. ekAda vatavAlAne paNa dezavirati kahIe vizeSa vratanuM svarUpa jevuM hoya For Private and Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, te bAra vratanI TIpa chApelo tathA dharmaratna prakaraNa graMtha che. yAvata jeTaluM bane teTaluM AdarIne pAlavuM. ane na thAya to tenuM zraddhAna karavuM. yahuddha che naMaiArA ahaM jalatahalAphA mALavAva pavAramALa ghA artha= re jIva tuM karI zake te kare, ane je na karI zake te jIna vacane sahaNa kara zuddha sadaNa rAkhanAra jIva ajarAmara je mekSa sthAna pAme che, Ityartha vyavahArathI vratanuM svarUpa jANavuM sulabha che paNa nizcayathI svarUpa samajavuM dukkara jANI atre vizeSa tenI vAkhyA karI che e sarva vrato prathama vratanI puNa aravADa che. mATe te paheluM vrata jIva dayA, te ATha prakAre kahe che, 1 dravyadayA-vatanApUrvaka sarva kAma karavuM-jIva rakSA karavI te. 2 bhAva dayA-bIjA jIvone guNanI prApti thavA sArU, vA, duggalathI rakSaNa karavA anukaMpA yuktaparane hitopadeza karavo te, vA, dharmathI paDatAne sthira karavo te, 3 svadayA--kaSAyAdi bhAva zavaDe potAnA AtmAnA jJAnAdi guNarUpa bhAva prANanI hiMsA thAya che mATe zuddhapaga dhArI viSaya kaSAyathI dura rahevuM, sukha du:khamAM harSa viSAda na kare. azubha karma nidAna dura karavAnI je ciMtA te, e svadayA dharma sAdhavA parama sAdhana bhUta che. 4 padayA-chakAya jIvanI rakSA karavI, jahAM svadayA tyAM paradayA niyama heya; ane paradayAmAM svadayAnI bhajanA che. eTale hoya athavA na hoya, 5 sparUpadayA-pudagala sukha arathe dekhAdekhI jIva rakSA kare te dekhavAmAM dayA che paraMtu bhAve hiMsA che. - 6 anubaMdha dayA-zrAvaka baDA ADaMbare munine vAMdavA jAya tathA upagAra budhie keine tADanA kare, zikSA Ape, sAdhu paNa ziSyane zikSA de, zAsananA pratyanikane labdhivaDa daMDa de, ItyAdi kAmamAM dekhItI hiMsA che paNa phala dayAnuM che. 7 vyavahAra dayA-vidhi mArgAnuyAyI save kiyA kalApa (samuhay upayoga pUrvaka kare jIva dayA pAle te, 8 nizcaya dayA-zuddha sAdhya upayogamAM ekatvabhAva abhedapaga sAdhya bhAvamAM ektA jJAna, te bhAva dayAthI chava uparele guNa ThANe caDhe che mATe zreSTha che. evuM paMcAMgI pramANa syAdvAdazailI siddhAMtaidAnAdi zubha pravRtti tenuM nAma zuddha vyavahAra dharma kahIe tenuM he bhavya cha sevana kare, eja ISTa sukhanuM puSTa sAdhana che, have saMsAra vyavahAramAM paNa sadaya praNAme jayaNA pUrvaka vartavuM te kahe che, IdhaNa chANa sedhI bAle, ghata telAdinAM bhAjana DhAMkI rAkhe, culA pANIyArA upara caMdaravA rAkhe chava rahita navAM dhAnya khAvA lAve, pANI galavA sArU draDha gAddha vastra rAkhe, eka prahara pache pANI phera gele. teno saMkhAre te lAvelA pANImAM nAkhe, varSA RtumAM ghaNuM jIva utpanna thAya che mATe gADI rathanI svArI na kare kemake jahAM caka phare tyAM asaMkhya jIvone vinAza thAya For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa'graha, ( 9 ) che, vanaspati bahu khIja latra sajIva sayukta na khAvuM, mAMcA saDeluM dhAnya dhrupamAM na nAkhe kemake trasa jIva bhasmabhUta thai jAya che. eThu pANI kuMDImAM na rAkhe jethI jIvApatti tathA rogapatti thAya che, phAguNa cAmAsAthI ATha mAsasudhI patronuM sAka na khAvu, kAraNa ke emAM dhaNA trasa jIva utpanna thAya che, pakavAna varSARtumAM dIna 15 zIyAle dIna. 30 UnhAle dIna. 20 UparAMta na khAtuM trasa jIva Upaje che mATe, khAnArane paNa roga thAya che, te pahelAM paNa tenA varNagAdi phare to te paNa abhakSa che, vAzI anna paNa varjavuM, sAvaraNI muAlI kAmala rAkhavI, snAna thoDA jalathI retImAM kare paNa chavAphUlabhUmie na kare, mahA pApakArI vyApAra na kare koinA haka tAru nahI, kAinI AjIvikA bhAge nahI. eThA jIThThI dhAnanuM pANI e ghaDI uparAMta rAkhe nahI hareka vastu letAM mukatAM joI pujIne kAma kare, dIvA battI phAnasamAM yatnathI kare, pIdhAnu vAsaNa phera pANImAM elavuM nahI, eka DAMDIvAlA caDue judA rAkhI kADhIne pANI pIvuM, nahI to mukhanI lArathI jIva utpanna thAya che. vaLI ghaNAnuM eThuM khAvApIvAthI te remInA roga bIjAne paNa lAge che mATe eThuM tathA ghaNA janAe bhegA besI khAvu nahI. nidhya'sapaNe pApArabha na kare, kAika nirdeza, sarpa, vidhu, dheTAM bakarAM sasalAM haraNa IMDAM vIgere jIvAno vinAza kare che gaNa gaLAve che, jhera Ape, sajja mAre, UMdara dheAnA khIla pheDe, kaTaka, patra ekaThA karI khAle che, vanaya ghAsa mAle, lAhya kare, jhIlaNAM jhIle, ragatAM dhALatAM bhIte karelI AThe ghasI nAkhe. khaNatAM, gutAM, chedamAM kudatAM, vRkSAnu chedana bhedana karatAM, iMTavADa, bha hInA ArA karatAM, karAvatAM, anumedatAM, pANInI (hera) kaDhAvatAM, mahAra'bhI bAi vAgharI macchI leo mAthe leNadeNa karatAM, hiMsaka jIvA je zvAna, majAra, kurkaTa kAga devalI, vAgha sarpa garelI Ade apara jIvAne mAratA dekhI duSTa muddhithI aAve nahI. ane he je e te ene bhakSa che mATe aMtarAya kANu kare, ehuvA 31 praNAmI ajJAnI niccAdraSTi mahAra! niI mAMsabhakSI honI va vavanA ja UchaLa karanAra adhiai pApISTa mAtra eka ja bhavanA kicita yugala mukha mATe anaMta bhavamAM du:khanI paraMparAnA pATalAnA mAjo UpADavA UMghama kare che hA tikhede, valI sacA, ina, ajIta, calAve, kuvA, talAva khaNAve, pANInA naLa calAve, kRSi karma (khetI) karAve, manuSyAdikanA vadha kare, trasa jIrenAM aMgopAMga cheThe, dai, bhakSaNa kare trAsa pADe ana ghAle, dhuNezyAno dhaNI pUvopArjIta karma UyathI kAI prANIne atyaMta vedanA thatI dekhIne tethI mukta karavA zighra tenA prANanA nArA karI dhama mAne che te mahA muDhamatI pApISTa jANavA. kemake keAi jIvane maNa prIya nathI. te mATe vaira bhAva cheDI maitrI bhAva karo. etAvatA, dhara AraMbha vyApAde hareka kAmamAM jatanA pUrvaka zuddha vyavahAramAM pravartatAM zrAvakane savA vizvAnI yA hoya te kahe che. For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 10 ) www.kobatirth.org zrI jainatatvasa'graha. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 5 rA 10 trasavane sa'kalpathI niraparAdhe haNavAnI buddhie haze nahI. te vistArathI kahe cheH prazna-munine dhruvasa vijJAnI dayA, ane zrAvakane sAvadhAnI dayA te kema ? u--trasa ane thAvara e prakAranA jIva madhye thAvaranI dayA gRhasthane na paDe mATe aDadhA gayAthI dRvidhA rahyA. phera trasajIvane sa'pI nahI paNa Araje haNyAthI pAMca rahyA, valI te nirAparAdhine na haze paNa sApAdhine hathI -aDhI rahyA, te nirapekSa na haze paNa gheADA khaLaH pramukha hAMkatA paMcaddina acAvA krIDA pramukhanu' esaDa karatAM sApekSa haNethI savA vasyA rahyA. etAthatA trasajIvane sa'kalpI, nirAparAdhe, kAraNa vinA hAlu nahI. lA. nirapekSa nirAparAdhI, vasavajIne, saMkalpI na huNuM e savA vidhAnI yA zuddha zrAvakane hAya. chatAM kAI kaheze ke, gRhasthAzramamAM rahevu tenAthI pUrvokta vAta kema ane? teNe samajavu ke jema mRgI maDsa khArA jalanA samUhamAM rahyA zake paNa sadA nadInu mIThu pANI pIe che, tema grahastha saMsAramAM rahIne paNa A sahita jIna vANIrUpa amRta rasanuM pAna kare che tene dhanya che. dvidhAcu, jazna, vidyA, sukha, lakSmI, saMtAna, manuSyapaNuM Ade sarve dharmasAe thAya che mATe eka dharma eja sAra che kemake,-- ( puna muktaM ca ) dharmI janma kule zarIra paTutA saubhAgyamArvalaM dharmeNeva bhavaMti nirmala yazo vidyArthI saMpatayaH / kAMtAzramahAbhayAcca satataM dharma paritrAyate / dharmaH samyaguNAstrito bhavatihisvargApavargapradaH // 1 // acAt dharma prabhAve pUlkta sAmagrI male che. yasmAt || na dhammakajjAparamAtthakaje. itivacanAt // vaLI kahyuMche ke, eSAM vidyAna taponadAnaM, nacApIzIlaM naguNo na dharma 1 te masu loke bhuvi bhAra bhUtA, manuSyarUpeNa mRgAzcaraMti // 1 // arthAt manuSyapaNuM pAmIne jemaNe evA dharma sAdhyA nahI te pazuvat jANavA. artha ane kAma e be varga te jAnavara paNa sAdhe che paraMtu trIjo varga je dharma sAthe te manuSya jANavA, ane tethIja cAthA meAkSa varga prApta thAyache. samasta sasArIka sukha chatAM paNa dharmavinA avara kAi sakhAI nathI. For Private and Personal Use Only ' (a) dArAputro na rANAM parijana suhRdo baMdhu vargo pisakhyaM / mAtA pitA vA svasura kula janau bhAgayaizvaryavittaM /
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 11 ) www.ro" vidyArUpaM vizeSa suvimala nayanaM yojanaM mAna darpa / sabai vy| janAnAMhi maraNa samaye dharma ekaHsahAyaH // 1 // have te dharma viSe draSTAMta Ape che zAMtitulyaM taponAsti / saMtoSA na paraMsukhaM / nAcavanAparAvyAdhi / nacadharmedayApara: // // tika have jIva hiMsAne tyAga zA mATe kare te kahe che, ___sacce jIvAvi icchaMti / jIviUnamarijaUM // lamhApANi vahaM ghoraM / niAgaMdhA, vajjayaMtiNaM // 1 // artha-sarve jIve jIvavuM che, paNa ke jIvo maravuM vAMchatA nathI, Te munie prANa vadhane tyAga kare che. punaH / yathA- mama prIyA prANA / tathA tasyApi dehIMnyaM / iti matvA na kartavyo / ghora prANI vadho budhaiH // have A jIva sarva jAti nimAM utpanna thaye che te kahe che, nasAjAi nasAloNI, nataM ThANaM nataM kulaM / sagAthA namubAna, zA mai I artha-jAtI, ni, maNa, kla, A jIve anubhavyAM je bhegAvyA vinA rahyA nathI, athAta sarva jIve temAM anatI vAra utpanna thaI gayA che mATe he bhavya che jyAM zuddhi dharmakaLAmAM nipuNapaNuM nathI tyAM zuddhi purUSanI bahetere kaLAyone parizrama vyartha jANave, kemake dharma vinA bhavATavInuM paribhra mATe kahyuM che ke, saMa vma ti vavanA che have te dharmane sanamukha karanAra zuM kartavya che te kahe che, jayaMvare jayaciche / jathaMmAle jayaMsaye / jayaM bhujaMto bhaassNto| pAvakammanabaMdhai / / 1 / / artha jyaNAe cAlatAM 1UbhAM rahetA, 2, besatAM, 3, sutA, 4, khAtA,5, belatAM, 6 jIva pApa na bAMdhe. ethI viparItapaNe vartata pApakarma bAMdhe ema daza vikAlIka sUtramAM kahyuM che. vaLI saMbodhasattarInI gAthA 67 mAM kahyuM che je jayaNAya dhammajaNaNI / jayaNA dhammassa pAlaNIceva / / tava zuddhi karI raya . para tavALA # 1 adharmanI janetA dharmanI pAlanArI, tapanI vRddhi karanArI, sukhanI ApanArI ekAMta jIvanI jatanA che. vega zAsanA bIjA prakAzamAM chApelI copaDI pRSTa 1papa mAM ikiyenuM jItavuM, devagurUnI sevA, sukha dAna, zAane abhyAsa, caMdrAyaNAdi tapa kare, paNa je hiMsAne taje nahI te sarve niSphaLa jANavuM For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrI janatatvasaMgraha anya zApi, ui. ahiMsA lakSaNo dharmaH / adharmaH prANInAM vadhaH / tamAna parmio . vartacAkALInA 1 iti. puna:tyajet dharma dayAhinaM / vidyAhinaMgurutyajet / tyajetkrodhamukhibhAryA / nisnehAbAMdhavAtyajet // 2 // ziSya-hiMsAe adharma che te kharI vAta paNa jIva dravya te amartimaMta che, keine mAryo marato nathI mATe tenI hiMsA zI rIte thAya? gurU-sarva jIva mAtranA cArathI daza zuddhi prANa heya che tene je vinAza kare tene hiMsA kahe che. yduktN| paMcaMdriyANi vividhabalaca / utsvAsa nizvAsamathAnyadAyu / prANAdazaitebhagavadbhiktA steSAMviyogIkaraNaMtuhiMsA // 1 // te, anA upayoga thAya tene dravya hiMsA kahIe ane jANIne tivra praNAme kare te bhAva hiMsA che. tenuM phaLa bhavAMtare tivra vedanAne rasodaya prApta thAya che te madhyama sthiti nikAcita varti tathA vidha UpAe chuTIe ane utkRSTa sthiti nikAcita vati karmabaMdha te bhagavyA vinA chuTe nahI. mATe tivra bhAve he bhavya jIva kaI karmabaMdha karaze nahI, IhA kaheze je tathA vidhakarmanuM zubhAzubha phaLa A bhavamAM maLe ke kema, (tatrAda) imi mANe tathAkSe mova ne 4i __ atyugra punya pApAni maheva phala jAyate // 1 // eTale atI ugra punya tathA pApanuM phaLa cha mahInA, cha pakSa cha dIvasamAM jarUra maLe che, mATe vicAra karI kAma karavuM, kemake thoDA jIvItavyane mATe jI. vane bhAre kamI kare nahI, kAcanA kaTakA mATe kAma kuMbha ane ratna ciMtAmaNI bhAgavuM. khIlA arthe jhAjha bhAgavuM, deraDI sArU naza kADhavI, UMdara 5. kaDavA DuMgara pheDa, sasalA sArU sainya mokalavuM, derA mATe nava lakha hAra toDave, e kevI ajJAna dazA che, tivra pApathI purvanA sukRtya paNa baLIne bhasma bhUta thaI jAya che, mATe bhava bhIrU purUSoe bhAre karmi na thavuM. mahAvrata aNuvrata, aDhAra pApa sthAna, sAta vyasana, pAMca pramAda, mithyAtvAdi cAra hetu jIvAdika navatatva, khaTa dravyAdi aneka padArthanI vAkhyA karI che te prAya ahiMsA dharmanI puSTIne mATe ja che, arthAt jIva rakSArUpa dayA dharmanAM sAdhana bhUta samasta kRtya jANavA vairAgya zatakamAM kahyuM che je jyAM sudhI Idri bala hINa thai nathI. jarA AvI nathI, rega thayuM nathI. mRtyu saraNa thayuM nathI, tyAM sudhI he cetana dharma banaze. pache te sarvene svAdhina thae chate kema dharma sAdhIza. jema ghara baLavA lAge te kupa bedI pANI kADhI na zakIe, valI pAchalI rAtrIe For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 13 ) - - - bhAvavuM je he cetana A deharUpa ApaNu ghara baLe che. ane te nizcita kema suI rahyo chuM, je dharma vinA divasa rAtri jAya che te pharI nahI Ave. A pudagala chavItavya viSaya sukha te azAsvata jema saMdhyAnAM vAdalAM, iMdra dhanuSa, paMthIne meLe nAzavaMta che tema jANe bUjha bUjha, pramAdarUpa aMdha kuvAmAM paDIne Apa ApaNe vairI thaye chuM. svajanavarga kei tAruM saraNa nathI. tAharAM kRta karma tuhIja bhegavIza. mATe jene dharmarUpa ratnanI parikSA nathI te naranA guNa ane DahApaNane dhikkAra che. iti te dharmanI parikSA suvarNanI pere thAya che, jema setu kasoTIe kasavAthI 1 chedavAthI, 2 tApa devAthI 3 kuTavAthI 4 mAlama paDe che tema dharmanuM svarUpa parikSA karI dhAravuM, IhAM dharmane pAMca vananI UpamA Ape che. 1 kacerI vana samAna, nAstika matIo che. 2 khIjaDI tathA bAvaLanA vana samAna, bAdhamatIo che. 3 jaMgalI vanavata, vaiznava niyAyIka, vaisika, sAMkhya, jemanIya, Ade lakIka dharma che. 4 rAjavana samAna, zrAvaka dharma, vratadhArI, samaktiI jANavA 5 devatAnA vana samAna, pulAka, bakusa, kusila, nigraMtha, snAtakAdi vicitra muniyo che. e cA pAMcame bheda uttama che ema janadharma praznottaramAM AtmArAmajIe kahyuM che. have zrAvakane sarvadA AraMbha tyAgI na zakAya te parvatIthI kalyANaka dIvasa aThAimAM jIvanuM chedanabhedana Ade avazya varjavuM, ane dharmAnuSThAna vicitra prakAre karavuM. na bane te pAMca tIthIe prAyaH chane parabhavanuM Ayu baMdhAya che mATe vizeSe karI parvamAM dharma ArAdhana karavuM. bIja be prakArane dharma ArAdhavA arathe, pAMcama pAMca jJAna ArAdhavA ara, AThama ATha karma khapAvavA sArU, ekAdazI agIyAra aMganI sevA nimite, cidasa cida pUrvanI ArAdhanA arathe jANavI. e pAMcamAM amAvAsyApunyama UmerIe to pratyeka pakSamAM utkRSTa cha parva thAya che, zubha kRtya karavAthI rUDI gatIne baMdha paDe che ane pApAraMbha azubha karma karavAthI mAThIgatIne baMdha paDe che. avaranAM parva te AraMbhakArI che, mAravuM, bALavuM, ramavuM, revuM, kApavuM, kuTavuM, dhULa UDADavI, dhaNavuM, rAtrie khAvuM, jApasoI kuTavI Aje aneka prakAranI AcaraNa kare che, ane vItarAganA parvamAM to dharmAcaraNa prakAsyuM che, te UpagArIne dhanya che, parapIDA jANe teja karUNAvaMta dayALa kahIe. paNa je pitAne dukha Ave te jANe paraMtu paranI pIDa na jANe te adhama duSTa jANavA, zrI harIcaMda rAsa maLe For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) zrI jinatatvasaMgraha rAjA vezyA yamo vanhi / pAhuNobAlayAcakA / pAnanAnAri daramiTa II iti have kSa. satya sateSa zIla Ade samasta suMdara parivAra che jehane, deva manuSyoe AjJA mAnI che jehanI e dayArUpI dharma, siddhirUpI grahanuM pagathAlIyuM, mekSa sukhanu mukhya sAdhana, jenA AdhAre nirAlaMba pRthvi adhdhara rahe che. jagata jIvone AzrayabhUta, saMsAra bhayane nAza karanAra, jenA pasAe jagatamAM sUya, megha, samudra, vAgha, dAvAnala pavanadi parAbhava karI zakatA nathI te sarve dharmane ja prabhAva jANa mAta tAta putra mitra sarvatra sajjana atyaMta Adara bahu mAna kare che te paNa ahI ja pasAe valI kaSTa avasare ghamarUpa batara sahAyakArI thAya che. vikaTa saMkaTathI bacAvanAra moTu rAja suMdara strI, putra, putrIo, kavita caturAI muzvara AregyapaNu guNa paricaya sajanapaNuM subuddhi ityAdi sarva dharmarUpa kalpavRkSanAM ja phala jANavAM te pUrva punyodayathI prApta thAya che, jenA mahimAthI arajuna mAlI, zuka parivrAjaka, rAya paradezI, gatamaziSya, Ade zivapUra gayA che, evo bhava samudrathI tAravA jhAjha samAna dharma te jayavato vartA he cetana jyAM sudhI tAharA svAdhIna A zarIra che tyAM sudhI tuM tAharU kalyANa kara. kemake talAva kuTI pANI bAhera nikalyA pache pAne kevI rIte bAMdhIza. samudramAM paDI gayeluM ciMtAmaNuM ratna pAchu pharI hAthamAM AvavuM ati durlabha che tema jIna prANita dharma maLavo muzkela che. mATe vilaMba rahita paramadhamAvalaMba na kara, arere dharma vinAne dhanavAna mANasa, kapAelA mULavALA vRkSa tathA kapAelA mastakavALA dvAnI mAphaka keTale kALa mahAlaze? arthAta dharmarUpI dhana che te ja nizcaLa sukhanu puSTa nidhAna che, e nirvivAda jANavuM. ahIM vizeSa e che je-dvividha dharmanuM ArAdhana samyakta saMyukta saphaLa jA, Iti pra-3 sAmAyikamAM manane saMvara sarvathA thaI zakto nathI ane mananA pha vyApArathI sAmAyaka bhaMga thAya che mATe tenuM prAyazcita pharI pharI karavuM joie jethI karyA karatAM na karavuM teja bhaluM che. U-jaghanyathI sAmAyaka vrata be ghaDInuM che temAM mana vacana kAyA karI sAvadya je pApa vyApAra karavo karAvavo tenuM paccakhANa che, te cha keTIe che, ane munine te tenI anudanA tyAgavAthI nava keTIe che. ema vizeSatA che, gRhastha sAmAyikamAM chatAM paNa saMsArIka riddhine mAlIka gaNAya che, Ihi anAbhege mana bhaMga nahI, jema UThabesa karatAM belatAM kAyA vacanathI chava hiMsa duSaNa na lAge tema samajavuM. rathA sAmAyaka mAhe mana AhaTa hiTa ciMtavyuM. ema A vratanA aticAranI AdimAM che, vA, tivihe duSaNihANe For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgrahu. ( 15 ) navamA vratanA pAMca aticAra kahyA che temAM paNa mana duHpratidhyAna aticAra kahyA che paraMtu anAcAra nahI. draSTAMta jema ? paravastu levA kalpanA kare te atikrama 2 paravastu levA prayANa kare vyatikrama 3 paravastu levA dharamAM praveza kare te aticAra. 4 paravastu grahaNa kare te anAcAra kahIe, mATe ihAM trIjA bhuMgavat aticArarUpa duSaNanA saMbhava thAya che. daza DhASa mananA TALavA e bhAva vadhe che, ane vacana kAyAnA bAvIsa dAkha TALavA te dravya vAMdha che, paraMtu mananI capaLatA sthira karavA azakyapaNuM te paNa tene upayoga A vyAthI khecatANa karatA rahevu je he cetana! tuM kAlpa kare che paNa tAharU asAdhAA Ujvala amulya padArtha je dezaviratarUpa pAMcamuM guNatANa, tene vikhara cittarUpa kAdave karI malIna kare che. hA, itikhede, mAtra be ghaDInuM vrata tAharAthI sAdhI zakAtuM nathI, ane samabhAva rahetA nathI teA tAharA duHprati dhyAnane dhikkAra ho. ema cetanane bedha karatA thakA jInAgamarUpa avalaMbana ahI jJAna dhyAna kare tene dhanya che. zAstramAM vikhara cittathI sAmAyikanuM niSpha LapaNuM' kahyuM che te kharU paraMtu koi ema kaheze ke avidha kayA karatAM na karavuM te sArU che jema koi rogIe vaidyanI davAne nivArelA kupathya sAthe khAdhI tethI rAga vRddhi pAmyA, duHkhI thayA tema vrata leI bhaMga karanAra du:khI thAya vaLI kRSi vANIjya dravya kSetra kAlArdike karI phaLIbhUta thAya che tema vidhie karavuM te vizeSe phaLIbhUta thAya che, ema AMzakA karanArane jainatatvAdaza pRSTha 418 thI uttara Ape che. // acikiyA / ramaka asUAvayagaMbhaNaMtisamayannu / pAyacchikae, guru aMcita kaelahu bhAvArtha-avividha karavAthI na karavuM sArU te asuA vacana che, jaina zAstranA jANAkAra te ema kahe che je na kare tene gurU prAyazcita ane je avidhi kare tene laghu prAyazcita che. kAraNa ke karanArane prathama vIrya ullAsa, zubhASyavasAya thAya che mATe dhamAnuSTAna nirtara karavuM, ane karanAre sarva zaktie karIne vidhimAna yatna kara eja zraddhAnuM lakSaNa che, kriyAnA prAMte avidhi AzAtanA nimitte mithyA 6kRta devuM, vaLI khatrIsa doSamAM mananA daza deSa aticArarUpe kahyA che, paNa anAcArarUpe nathI. mATe sAmAyakanuM nirmUlapaNuM karavuM yAga nathI, kAraNa sarva virati sAmAyakane viSe paNa gupti AdenA dASathI mithyA duSkRtya prAyacchita kahelu' che. vaLI sAtIcAra anuSThAna te paNa abhyAsathI niraticAra anuSTAna thAya che ema pUrvAcArye kahyuM che jema tiryaMcanuM bALaka anAdinA abhyAsathI janmaveLAe turata stana pAna kareche temaja janmAMtare pAchaLa cAlanAra abhyAsa che te baLavAna jANavA kabhI duvihuti vaheNa e cha bhAMgA mAMhethI kevAre eka bhAMgA duSita thAya tA paNa pAMca te akhaMDa rahe, ane mananA kuMvyApAranuM phaLa alpa hoya te micchAmi dukkaDathI chuTIe paraMtu zuddhanA khapa karyo. For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, vartamAna sAmAyaka dikSA ajyAsarUpa che jethI keka vakhate zuddha cAritrano lAbha thAya jema keika sArthavAha mArga bhraSTa trasAe pIDIta aTavImAM DahoLuM pANI pIvAthI sukhI thaye, pache nirmaLa pANI paNa maLyuM. paraMtu prathama je DaheLA pANI pIvAthI bhaDakI tene anAdara karyo heta to tRSAe pIDacha aTavImAM maraNa pAmata. tema sAticAra anuSThAna dharmane anAdara na karatAM utkRSTAne khapa kara, eja sAra paddhati che. anAga je manane supaga thavAthI upanyuM je dupaNa tema nathI micchAmi dukkaDa detAM chuTIe sarvathA nAza na thAya, na karavAthI vrata hINa thAya, jema alaga nAgA karatAM phaTAM TuTA vastra paheravA te sAro che, vyApAra karatAM dhana saMpadA nipaje, tema mokSarUpa nidhAna prApta karavA sAmAyaka kAraNa bhUta che, vacana kAyA vazya karanAra kejI vakhata manane paNa vazya karaze, manane mAravAthI anukrame siddhi sukha prApta thAya che, yathA) manamaraNe iMdiyamaraNaM / iMdiyanaraNe maraMti kammAi / mamaLAmu tAvamAM ghavALe ? Iti. sugamArtha-ema jANI sAdhaka purUe udyama choDa nahI, kahyuM che ke, abhyAse na sthiraM cittaM / abhyAle na jiteMdriyaH / / abhyAse na parAnaMdo / bhyAse naivAna darzanaM // 1 // have viAdha mArganI puSTi Ape che. zrAddha vidhinI chApelI cepaDImAM pRSTa 158 me kahyuM che je citrakAra putre sura priya jaNane vidhi yukta aSTa, paTa,mukha keSa, zarIra, vastra, pIchI, raMgAdi pavitra vastuthI citrIne page lAgI khamAbe jethI yakSa prasanna thai vara ApI mArIne upadravya nivArI citrakaLA ApI, ema devatA, maMtra, vidyA, sarva vidhie karI phaLe che. IhAM samajavAnuM e che je vidhi mArga baLavAna che jethI sidya phaLa maLe che, tathApi ekAMta nahI. sarva guNI to vItarAga che. paraMtu guNa vizeSe karI jema Atma dharma vRddhi pAme, jaDatAne ucheda thAya, vyavahAra kriyArUpa dhaka mAgane lepa na thAya ema pravartavuM, eja sAra che. asaTha gItA ratha aNamassarI / je je vAta kahete kharI / lAbhA lAbha vicAre jeha / vidhi gItAratha kahie teha // 1 // ema vaDIlonI chAparUpa pramANe chatAM kuvikalpa karI sAmAyaka na karavuM e kahevuM anucita che je avasare amadAvAdamAM zAMtisAgaranA mata viSe carcA cAlI hatI te vakhate mane sAmAyika dharma vize aneka prakAranA nyAya yukti mananI capaLatAnuM samAdhAna pUrNa draDhatA karI thIra bhAva vavanAra muni gulAba vijayajI mahArAjane mahAna upakAra mAnuM chuM. zrAvaka sAmAyika karato thake gRhakArya ciMtave, zidhyAna kare tenuM sAmAyika nirarthaka che ema saMbaMdha sattarIno gAthA 26 madhye kahyuM che mATe vikhare citta TALI svarUpanuyAyI thira citta For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graha ( 17 ) thaI samabhAve sAmAyaka karavuM zreSTache. prANAtipAta viramaNAddei ATha vratAne tathA Atma guNane puSTikAraka, tathA anAdi azuddhatArUpa vibhAva paraNatInA abhyAsane maTADavA ane Atma anubhava, sahajAnaMda svarUpa pragaTa karavA e navasu' vrata che. evu e ghaDInA kALa mAnanuM sAmAyaka te mukhyatAe te eka Asane besIne karavuM, zakti abhAve, athavA kAusagga karatAM kSamAsamaNAdi, zvetAM pUjI pramAI yatanA pUrvaka ubhA thAya have pAsahumAM te vadhAre kALa heAvAthI ane tenA bhAMgA pramANe karavAthI gamaNA gamaNa, tathA ahAra pANI kareche te vidhi mArga jANavA. rakhaDau haraiyu DhAra jema Dere mAMdhavAthI vaza thAyache tema pramAdI jIveAnA unmatta bhAvanA uchALA virati bhAvathI prAye vazya thAyache. have zruta sAmAyaka 1 samyakta sAmAyaka ra deza virati sAmAyaka 3 sarva virati sAmAyaka 4 evAM cAra prakAranAM sAmAyaka zAstramAM kahyAM che, vaLI traNa prakAranAM sAmAyaka paNa kahyAM che te kahe che, 3 jAvaniyamapajjuvAsAmI. 2 jAvasAhupajjuvAsAmI. 3 jAvacaityapajjuvAsAmI. have sAmAnya zrAvaka, ghera caitya, pASadhazALAe sAmAyaka kare. ane riddhivaMta zrAvaka, rAjA maMtrI, baDA ADakhare dhoDA tha sahita gurU pAse AvI sAmAyaka kare jethI khaTa darzanavAlA jainanI prazaMsA kare. pAsahumAM jema AbhUSaNanA niSedha karyo che tema sAmAyakamAM paNa A bhUSaNa rAkhavu. sena prakSAdike niSedhyu che. paraMtu strIne sAbhAgyapaNAnA niSedha nahI. ca punaH samaNoivasAva AhevaijamhA, itivacanAt, arthAta sAmAyakavAlA zrAvakane sAdhu sarakhA kahyA che te tAdAtmya muni vRtti AzrayI samajavu vartamAna rUDhIthI sAmAnyapaNe gRhastha loka AbhUSaNa chatAM sAsAyaka kare che tenA atize kadAgraha karavo ThIka nahI. kemake gRhasthane je vakhate avakAza maLe te vakhate sAyaka karI le ema punaH punaH kAyAtare avasara pAmI sAmAyakamAM praveza kare. paraMtu pukta mukhya vRttie AbhUSaNanI khAmI samajIne bhula sudhAravI. Adhunika vakhatamAM avirati chuTA zrAvaka mIjA zrAvakane sAmAyaka UcarAve che te pravRtti sArI samajAtI nathI. kemake sarva virati sAghdhi paNa purUSa pradhAnapaNAthI zrAvakane sAmAyaka ThaMDaka pATha na ucarAve te virati zrAvaka vinA bIjAthI sAmAyaka kema carAvAya; iAM kAi hero je aviratimAM beThA karatAM lAbha che ke kema ? teNe samajavuM je ANAmAM dharma che, vaLI vizeSe samajavAnuM e che je, bIjA pacakhANamAM pracakhkhAi, vAsIre kahevAya che, ane karemibhatenA pAThamAM teA pacakhkhAmI, vazizamI zabda che. jethI peAtAmAM vrata lAje che. A uparathI paNa siddha thAya che ke virativata hoya te 3 For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) zrI jainatatvasa graha, bIjAne sAmAyaka, carAve tema na bane teA chevaTa meAkalA zrAvaka sAmAyaka lenArane karemIbhatenA pAnA zabdacAra tenA mahADe karAve. pAlavAmAM chuTA zrAvaka palAve. kAi kAraNe mAlo zrAvaka bIjAne sAmAyaka levarAve te apavAdarUpa chIMDI che, paraMtu e dhoka mArga nahI. tatva bahu zruta gamya " mAre kuTaMbI bhAI mRtyu zaraNa thavAthI kSaNabhaMgura dehu jANI bhava bhayathI savata 1931 nI sAlathI nirtara sAmAyakanI zarUAta mAre cAlu thai che. te Aja paNa tathA vidha cAle che sAmAyaka vrata viSe mane pUrNa prItInA uchALA mAre che, kemake e ghaDInuM viratipaNuM amulya padArthane ApavA zaktimAna che ane te manuSya vinA khIjA trevIsa DaMDakanA jIvAthI sAdhi zakAya tema nathI, mATe je vakhate phurasada maLe te vakhate zrAvakane avazya sAmAyaka karavuMja, hiM vaTTunA. ochAmAM oche dIvasa ghaTI 24 hAya ane rAtri paNa thoDAmAM gheADI ghaTI 24 hAya che. temaja vadhAremAM vadhAre dIvasa tathA rAtri dhaTI 36 maLI kUla dhaTI 60 aheA rAtri madhyethI dharma kAryamAM je vakhata jAya che teja saphaLa jANavA, zeSa saMsAra phaLa hetu che. dravyathI kAi merUthI adhika dAna Ape paNa eka sAmAyakanA tAle na Ave, vaLI eka sAmAyaka karatAM thakAM, rapa9pa9pa palyApama jAjerU devAyu mAMdhe, e vyavahArathI jANavu, ane ati vizuddhAyava sAme kSepaka zreNi mAMDI kevaLa jJAna pAme. e ni:sa Mdehu che, hA lAyAMnoAMvacallAmI jethI vartamAnakAlanI viratinA lAbha thAya che. gAniyamapambuvAsAmI jethI bhaviSyakAlanI viratinA lAbha thAya che. talamaMttejhimAma te pahelAnuM pApa nidyA garhA karavAthI bhUtakALanI vira tinu phaLa thAya che. arthAt sAmAyaka karavAthI traNa kALanA sAvadya vyApAranA virAmarUpa viratinA lAbha thAya che, apratyAkhyAnI kaSAyanA abhAvathI pAMcamuM guThANu pragaTa thAya che, bIjA mUlAttara guNa paccakhANa kare, paNa pAMcamuM dezaziSati guNahANu kyAre hAya je pUrvokta kAyanI cAkaDI khapAve tyAre te cAcA guDANA sahita hAya. have sAmAyakanAM ATha nAma arthe sAthe lakhIe che. samasayAtitI sAmAya iti vyutpattayaH 1 sAmA=sama=samabhAva. 2 samarthya samasamyaga yA pUrvaka sarva jIveSu pravartana, rUsamAMyAo=samArI rAgadveSa bhAvADhi parihAreNa yathAsthita kathana. 4 samAta=samAna=stAkAkSare karma nAzaka statvAvabAdha, khu saMlevo=saMkSepa=stAkAkSarA mahAthA dvAdazAMgI aLavajyuMpa=anavayaM niHpApAcaraNa, 7 jaLA=rijJA=pApa tyAge na samAt vastu tatvajJAna, 8 vacalALeya=pratyAhyAna=pari haraNIya vastu tyAga, phUdInAmAni samAjJAti For Private and Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 9 ) ziSya-sAmAyika te jIve che ke ajIva che, tathA rUpI ke arUpI che, gurU-samabhAve varta, te AtmAne sAmAyakavaMta kahIe ane sAmAyaka te ehI ja AtmA che, mATe sAmAya che te jIva che, temaja arUpI che. i, aho iti Azcarya sarva virati cAritravata munirAjane ladhu bAMdhava deza virati sA. mAyakavaMta purUSane keNa Adara na kare IhAM gurU AdikanA vinaya bahu mAna artha Adeza pUrvaka ubhA thaI sAmAyaka vrata ucaravuM, caturaM vetane saMhitAdu vepaLe vAu iti vacanAt. - jenA AdarathI dhana-mItra, kesarI cera, sulasA revatI zrAvikA, Ade ghaNA eka svarga apavarga sukhanA bhAjana thayA che. ane thaze, mATe he priya mItro vagara prayAse mahA nirjarAnuM karanAra evuM je nizcaya vyavahAra be prakAranuM sAmAyaka teno lAbha levA avasara cukavo nahI, e ja mArI bhaktirAge bhalAmaNa che. Iti, prazna-4 mezane mArga jJAna darzana cAritra vIrya che, te kema pAmIe ? uttara-1 dharma sAMbhaLavAnI rUcI hoya te samyaga darzana guNa pamADe. 2 tatvA tatvanI gaSaNuM buddhi hoya te samyaga jJAna guNa pamADe, 3 pAMca IdrinA viSaya kaSAya pramAdanI tyAga buddhi hoya te cAritra guNa pamADe.. 4 vastugate anubhava lagna tallana hoya te vIrya guNa pamADe, Iti, pra--pa siddha bhagavAna kIe anaMta che tathA temane rUpArUpI kema kahyA. u-siddha bhagavAna AThame anaMte tathA pAMcame anaMte kahe che, paNa ni. gada AThame anaMta che, ane siddha pAMcame ane te saMbhave che, prasaMge abhavI cethA ane te che, jJAna vimalakata alpA bahuta sajhAyamAM pAThAMtara AThame a te siddha kahe che. AtmArAmajI paNa tema ja kahe che, siddha bhagavAna anAdi anaMta sAdi anaMta bhAMge varte che. siddha bhagavAnane rUpArUpI kahevAnuM je Atma svarUpe rUpa che, ane pudagala abhAve arUpI che. Iti. - prava- 6 siddha bhagavAna kyAM che, ane temanuM kevuM svarUpa che tathA temane - naMta catuSTayIvaMta tathA temanA sukhanuM pramANa ane samazreNi, yojana pramANa cAra nikSepA, dravya kSetrAdikanuM svarUpa varNana kare. u-siddha sillA pIstAlIsa lakSa je jana pramANa che te upara adhara siddha rahe che, te atre ubhA, beThA, sutAM jevI rIte je AkAre sIjhe tevI rIte tyAM avagAhanA trIjo bhAga deha polANane jatAM hoya che, te Atma pradeza nirAvarNa arUpI che. paNa ke pula nathI kAraNa ke khaTa dravyamAM pudagalarUpI che te atre saMbhave nahI. bharata eravate daza keDA keDI sAgaramAna, cha Ara heya temAM eka keDA keDI AgaramAM mukti haya, ane mahA videhe te sarva kAli mukti mArga For Private and Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) zrI jainatatvasa"graha, cAluche. e siddha anaMta padArthanA vetA hovAthI anata jJAnI kahIe, temaja anaMtI karma vINAnA AvarNa kSaya thayAthI nivarNa arUpI kahIe. iva vaLI jJAnAvaraNI, 1 darzanAvaraNI, 2 meAhanI, 3 aMtarAya 4 e cAranA kSayathI anaMta catuyIvata kahIe tathA te siddha eka jojananA cAvIsa bhAga kalpIne trevIsa bhAga heDaLa sukI uparanA cAvIsamA bhAganA kSetramAM pAMcase dhanuSanA trIjo bhAga ghaTADatAM zeSa avagAhanA utkRSTathI traNase tetrIsa dhanuSane batrIsa AMgaLano samAveza sapUrNa rIte utsedha AMgaLanA athAt cAra gAunA jojanamAM thAyache jadhanya chatrIsa aMzula avagAhanA hAya paraMtu sarva siddhanAM mastaka lAkAte rahelAM che. sena praznamAM paNa utsedha AMgaLa kahyA che. te upara alAka che, tyAM AkAstikAya vinA pAMce dravyanA abhAvache tethI tyAM javAya nahI. siddhi jatAM jIva samazreNe eka samaye leAkAMte jAya alamALA eTale srIjA pradezane aNupharo, arthAta je ihAM AkAzarUpa kSetranA pradeza pharasyA hatA tehIja tyAM pharasyA paNa bIjA pradeza aNu phasatAM, zuddha jJAnAdi cetanAnA guNarUpa bhAve sahita siddha paramAtmA Atma pradezanA dhana karI loka sikhare bIrAjamAna varteche. IhuAM eka samaya te kAla AzrI che, ane samazreNi te kSetra zrI jANavI. ema adhyAtama gItAnI gAthA 38 mAM kahyuM che. vaLI bIjA karma graMthanI gAthA 35 nA bhAvArthamAM ihAM je AkAza pradeza avagAhyA hatA tehanI urdhva samazreNie je siddhakSetranA AkAza pradeza te avagAhI acalarUpa rahyA. arthAt samazreNinA pharase bIjA nahI. cAra nikAyanA devatAnAM jinIta pudgalIka sukha traNe kALanAM bheLAM karIe tene anata varga vargIta karIe paNa siddha bhagavAnanA ajarAmara sthAnaka AtmIka sukhanA tAle eka leza mAtra paNa na Ave. te siddha dravyathI zuddha cetana 1 kSetrathI asakhyAta pradezI che 2 kALathI sAdi anaMta tathA anAdi anaMta che, 3 bhAvathI zuddha upayAga guNa mache, 4 have te siddha (meAkSa) viSe cAra nikSepA utAre che. 1 nAma meAkSa--mAkSa evuM nAma te. 2 sthApanA meAkSa--mAkSanA citrapaTa, kRtti, vA akSara lakhavA te. 3 dravya mAphamAramA teramA caiAdamA guNa TANe rahyA te kevaLI 4 bhAvamAkSalAkAte rahelA siddha bhagavAna te. ghANIthI kheALa tela judu kare valANAthI chAsa mAkhaNa jITu kare, agnithI dhAtu ane dhuLa jIdI kare, tema jJAnArdike karI jIva ane karma judAM kare te mekSa ziSya--siddhane daza prANa maccenA eke nahI chatAM jIva kesa kahIe ? gurU-siddhane dravya prANa nathI paNa bhAva prANa che tethI jIvache, anatajJAna prANa, darzana prANa, sukhaprANa, vIryamANu evaM cAra anatA prANa bhAve prANI jIveche tethI jIva kahIe. ityartha. kaheche For Private and Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, zrI ja ww .*-*^ ^ ^^ prava--7 karma rahita AtmA teja samaye lekAMte zI rIte jAya che. ane tenI gatI kevI che? u-jema DoDA mAMhethI mukANu eraMDa phaLa te svabhAva vizeSa AkAze uDa che, tathA dhUmragatI saheje UMcI hoya che. vaLI dhanuSathI chuTa bANuM pAdhare jAya che, tathA mATInA lepathI rahita tuMbaDu pANI mAMhe nAkhyuM chatuM UMcuM caDhI Ave che, ThaMDe karI pheravyA caka bhramanI pere prayoga karyo che, ane jIva karmabaMdhaNathI mukANe tethI jIvanI sahacArI gatI pariNAma UMceja che mATe te jIva eka samayamAM UMce lekAMte jAya, tyAM zAsvatAM sukha anubhave, uparAMta dharmastikAyAdikane abhAva hovAthI alokamAM javAtuM nathI, mATe sarva siddha tyAM ja rahe che. ziSya-niraMtara mukti mArga vahe che te paNa tyAM saMkaDAsa thatI nathI ane ahI saMsAra khAlI paNa thato nathI te kema? gurU-jema meghajalathI kAdava kacare samudramAM taNAI javAthI samudra purAte nathI ane bhUmie khADo paDato nathI, teja rIte anaMtAsiddhivare tepaNa saMsAra khAlI thavAnuM nathI. arthAta jyAre puchIe tyAre nigadane anaMtame bhAga siddhiva kahevAze. e nisaMdeha che. yu cheu-gaTenarAsa nigaudakI badhena sidhi anaMta 70 pra- siddhazillAnuM samyaga svarUpa, tathA sukha, nAma, guNa, balAdikanuM varNana zAstrAnusAre kahe? U- jainatatvadarza SaSTa pariccheda pRSTha 289 tathA 290 me AtmArAmajI lIkhate he ke iSata prAgabhArA nAma siddhazilA caMda raju lekake mastake upare vyavasthita cheUsaka siddhAke niTaka henese siddhazillA kahete hai, paraMtu siddha kucha Usa sillAke upara beThe hue nahI he, silphAse UMce lekAMtame birAjamAna hai, ve sillA kesI he, mA, maneharaNa, surabhI, karyuMrasethI adhika sugaMdhIvAlI che, arUke, maLa che, sukSma he avayava jIsake pavitra parama bhAsurA prakRSTa tejavAlI he, aDhI dvIpakA kaMkaNa rUpa, manuSya kSetrapramANa laMbI ciDI che, svata UtAna chatrAkAre che. UsakA baDA zubharUpa he, sarvArthasiddha vimAnase bAra jajane upari che, madhya bhAgame ATha jajana jADI he, prAMtame ghaTatI ghaTatI makSIkI pAMkhasebhI patalI che, te siddhAke upare eka jojana lekAMta he, usa jojanake visame bhAgame siddhAkI avagAhanA he, te AtmapradezekI avagAhanAkA AkAra lIkhate he, jesI kuThALI (muSA)-kulaDItI same mema, (miNa) bharake gALIe, tIsake galanese je AkAzaka AkAra che, te sA siDhAMkA AkAra che, te siddha cAda rajAtmaka lekakA svarUpa kevaLa jJAna darzanase sAmAnya vizeSarUpa karake dekhate he jAnate he, te siddhaka ATha karma kSaya karanese ATha guNa pragaTa bhaye he, cakravartikI padavIkA arU iMdrAdikakI padavIkA jo sukha For Private and Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 22 ) zrI jainatatvasa'graha, ' hai tInasebhI siddhAkA sukha anata guNA hai. "viSadunA " jJAnAdi ATha guNa ATha kamAMthI rAkAelA te chuTavAthI jIvane meAkSa hAya. Aza'kAM--siddhane pudgala abhAve khAvu nathI, pIvu nathI, bhAgasa joga nathI, khelavu cAlavuM nathI. zayyAmAM peADhavu nathI, gIta gAna tAnamAM niva lAsa nathI, rAjalIlA nathI, hukama adhikArIpaNuM nathI, paheravu' oDhavu nathI IMdrajanita kAMi paNa mukha nathI teA anaMtu sukha kIcuM? samAdhAna--jaDa saoNMgavikalpa dazA chuTavAthI ane sapUrNa vastu svarUpa de khavAthI jANavAthI siddha bhagavAna anaMta sukha anubhave che, kemake AdhivyAdhi bhaya kSudhAvedanI bhavapherI vidhaTI jethI gabhAvAsa, janma, maraNanAM anAdi kALanAM anaMtA duHkhavinAza thavAthI anatu sukha pragaTa thayuM che. vaLI te siddhasthAnaka kevu che-- 1 ra 3 4 5 7 ziva, maya, maga, maLata, maya, maLvAvAda, napuLAvitti, siddhi gai nAma dheyaM ThANaM saMpattANaM namojiNANaM // ti0 // // have te zuddha jIva dravyanAM nAma kaheche. parmezvara, paramayAni, paribhrama, pradhAna, anAdi, anaMta, avinAzI, amlAna, mukti, mukuda, aja, avyakta, sarvadazi, sarvajJa, siddha, Iza, jagadIza, bhagavAna, nirAkhAdha, niraMjana, nigama, nirvikAra, nirAkAra, nAtha, ziva, svAmI, paramapurUSa ItyAdi aneka nAma jAvAM temaja aSTamI bhUmi je siddha kSetranA nAma kaheche, siddhi, kaivalya, apurnabhava, brahmapada, mokSasukti, nirvANa, akSara, nivRti akSaya, acala, mahe kraya. ityAdi. ziSyasiddhanI avagAhanAmAM niAdIyA jIva hAya ke kema, gurU--siddhanI avagAhanAmAM niAdIyA jIva anatA lAbhe UttarAdhya yuna TIkAyAM. ziSya-siddha bhagavAna maLa phAravatA nathI tevAre anaMta vIryavata kema kahyA, gurU-maLa teA pudgala bhAvanuM che ane vIrya te Atmazakti janita che. eTale jJAnadarzanane viSe Atmazakti sthiratApaNe vistarelI che tethI anaMta vIryavaMta kahIe, aMtarAya karma kSaya thavAthI e guNa pragaTa thAya che. iti. pra09 u----sena praznamAM puchelA praznAtara madhyethI keTalAka upayogI uttara lakhIe chIe. 1 kamaLa prabhAcArye tIrthaMkara nAma karma bAMdhyuM te srInA saMdhathI liMgIyAe puchyuM tyAM pramAdathI ceAthA vratane duSaNa nathI evu' kahevAthI tIrthaMkaranAM dalI vikherI saMsAra vadhAyA. 2 sAtamA supArzvanAthanA matake. 1, 5, 9 phaNA hAya, kAraNa, temanI mAtAe svapramAM tevI phsAnA sarpa dIThAche, ane pArzvanAthanA mastake 3, 7, 11 For Private and Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graha, kRSNA thAya, temanI mAtAe svapramAM temaja dIThA che mATe 3 kevaLajJAnI sAghdhi chadamastha sAdhune na vAMde, temaja te sAdhu kevaLI sAlvine paNa na vAMde, purUSa pradhAna mATe. 4 kSu vikala je adha tene kevaLa jJAna upaje 5 auSadhamAM viSavALI vastu Ave te aiSadha buddhie bhakSache, ane kAma vikAra buddhie abhakSa che. ( 23 ) 6 aSTAttarI snAtre jagatyathI snAtrIyA 8 hAya. 7 mithyA draSTi icchA vinA tapa kare te akAma nirjarA, ane karma khapAvAnI abhilASAe tapa kare teA sakAma nirjarA alpa thAya, samakti sahita ghaNI nirjarA thAya. 8 dezavirati, sarva virati te dravya dhI cittanA saMdhaDhethI ane kSetrathI 100 hAtha uparAMta gamana karavAthI IrIyAvahI kahe. 9 chappana dI kumArI kahI te bhuvanapatInI kumAra krIDA kareche tethI jema asura kumAradikanI saMjJAche tema kumArI saMjJAche, paraMtu kumArI nahI. 10 pASadha maLye bhAjananA akSara zrAddha pratikramaNa curaNI tathA pacAsakanI caraNImAM che. 11 upadhAna vahyAnI zraddhA na rAkhatAM bhaNe te anaMta sasArI jANavA 12 gurUne vaDhaNA karatAM muhutti caravalA upara athavA bhUmi upara thApavI, paNa besavAnuM Asana je kaTAsaNA upara sukavI nahI 13 khATI chAza miThI chAza, uSNa jaLa, ThaMDu jaLa, khArUM, mIThuM jaLa, gAyanuM dudha, bheMsanuM dudha, dahIM, dhI, chAza, ekaja dravya gaNAya, nAma svADha vadi pherathI jIdu dravya gaNAya. 14 gagA nadI chaThThuM Are ratha patha pramANe raheze. bAkInI cADha hujAra nadIcA tApe karI sui jaze. 15 gavAra caNA methI pramukha viThThalanI bhAjI te paNa viThThala jevI jANavI temAM kAcu' gArasa eTale chAza dudha dahIM na khape. 16 janma maraNu sutaka nhAyA pache prabhu pUjA karavAnu niSedha jaNAtu nathI. 17 koi zrAvake sAmAnyapaNe rAjana uparAMta javuM niSedha karyuM che. chatAM dharma kArye adhika bhUmi jAya paNa tyAM sasArIka kAma na kare, paccakhANa atratanAM thAyache mATe jAya. For Private and Personal Use Only 18 jaththajala taththavana jyAM jaLa tyAM sAdhAraNa pratyeka vanaspati hAyaja ghaDA pANI vAvare tene jaLa vanaspati mehunI virAdhanA thAya, paNa vanaspatinA vratanA bhaMga nahI. 19 pAsasthAdikanI pratiSThita paDimA pUjavA vAMDhavA ceAgya che paNa pAsasthArdika vAMDhavA cAgya nathI,
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, ra0 prabhAti vihAra upavAsanuM pacakhANa karyuM hoya te sAMje mAtra 5DIkamaNAmAM saMbhAravuM - 21 jIvanA ATha caka pradeza gestana AkAre che, tene karma na lAge, jJAna dIpIkAmAM che. - rara UMca nica kuLanI gocarI muni kare, hAM raddhIvaMta te UMca ane arIddhIvaMta te nica kuLa kahIe, paNa nica zabda nica kuLa bIjuM na samajavuM ra3 citra mAsa be heya te pahelA citra vadamAM ane bIjA citra sudamAM kalyANakAdi citra mAsane tapa kare, ema sarave adhika mAsa samaje, pahele na gaNave. e zAkta punamIA mahInA pramANe jANavuM. 24 mallInAthane dezanA kAle bAra prakhadAdi sarva tIrthaMkaranI pere heya paNa viyAvacca avasare sAvie heya. ra5 cimAsI aDAI cidaza zuddhi jANavI paNa punyama parvatIthI che mATe ArAdhavI, 26 bhagavAnae Ade cAra khAmaNamAM prathama bhagavAna zabda dharmAcArya vA tIrthakara bhagavAna jANavA ra7 AgaLa pAchaLa ekAsaNu karyA vinA paNa ethabhakta chaTha bhattanuM 5khANa kalpasUtranI samAcArI anusAra apAya che. 28 lIlu zAka upadhAnamAM tathA chuTA pAsAmAM na khape. 29 zAnadravya derAsaramAM khape paNa devadravya jJAna dravyamAM na khape, temaja mALa sabaMdhI suvarNa rajata Ade devadravyamAM khape. 30 aMdhAre ahAra karatAM rAtribhejanane doSa lAge, tathA zeSa be ghaDIe sAMje tathA prabhAte bhajana karatAM rAtribhejanane doSa lAge, - 31 A citara ma 7-8-9ne UpavAsa visasthAnakamAM na gaNya, 32 keIka sacita tyAgIne kAraNe rAtrie pANI pIvuM paDe te USNa 33 zrAvakakRtya stutistotra maMDaLI maLe kahevuM zuddha che, paraMtu zrAvakRta sajhAya, sAdhu zrAvakane kriyAmAM na sujhe. 34 kAkAza pradeza ane jIvanA pradeza sarakhA jANavA 35 janamaMdIre pesatAM mokaLA zrAvakane nirisahI kahevI paNa nikaLatAM AvasahI na kahevI, pisAvALA tathA sAdhu AvasahI kahe, piSadhazALAmAM paNa jInamaMdiravata jANavuM, - 36 jInamaMdIre rAtrie gIta, nATaka, gAna, tAna karavuM zAstrAnusAre zuddha nathI, paraMtu devadravyanI vRddhi Ade kAraNe karatAM lAbha che. - 37 tIrthaMkara ane sAmAnya kevaLInuM vIrya aMtarAya karmanA kSayathI sarakhu heya paNa nAma karma bhede rUpa, zarIra, baLa, tIrthaMkaranuM ghaNuM heya, For Private and Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasa praha, 38 dahIne meLavyA pachI be rAtri vityA keDe abhakSa thAya, Aja prabhAte meLave te prahara seLa thAya ane Aja sAMje meLarve te prahara bAra thAya pachI abhakSa che. 39 devadarzana dravyapUjA karI ghaMTA vajADavI te harSanI rUDhI che. 40 pisahavALe zrAvaka iriyA sumati sAdhate dharma arathe icchA pramANe kSetrabhUmi jAya, gAmatare jAya, se hAtha UparAMta javAthI IriyAvahI gamaNAgamaNe AvavuM ane sAmAyaka maLe to so hAtha uparAMta kahyuM nathI, 41 vIraprabhu pahelAM ghaNuM dukALa paDayA che paNa zAstrAnusAre bAra varasanI dukAlI traNavAra paDI che. 42 jIvane keInuM devuM hoya te Ape karmathI chuTe, tathA tapa sajhAyAdildI karma nirjarAI vagara Ape chuTe. 43 madha, madIrA, mAkhaNane viSe beredrI jIva upaje, tathA vAsImAM paNa bekI jIva upaje ane vidala gerasamAM beDhiyAdika braza jIva upaje, ane tiryacanA mAsamAM te ekeddhi bAda2 nigodarUpa tathA bekI jIva upaje, ane manuSyanA mAMsamAM te bAdara nigadIyA tathA bereMddhi tathA samurhama manuSya jIva upaje yegazAstramAM paNa anaMtA nigadIyA kahyA che. 44 strI tathA sacittane anaMtara ane paraspara saMdha vacamAM eka be pu. rUSa hoya tyAM zuddhi lAge, traNathI na lAge. - 4pa thApanAcAryanI paDilehaNA karatAM pasaha vinA chuTA zrAvane paDileheNa paDilehAvoe Adeza mAgo nahI paDilehaNa karUM ema Adeza mAga, muhapanI pramukha vastra paDilehIne pache thApanAcAryanI paDilehaNA karavI. 46 keIka cAritra leI tathA brahmavata rahIne karmavaze bhaMga kare te ladhu karma jANa. kAraNa ke vrata letAM zubha praNAma thavAthI, ane kei vrata bhaMga bhayathI vAta ja nahI te bhAre kamI jANa 47 sthalIbhadra kesyAnA ghera rahyA, sajajAtara AhAra karyo te Agama vyavahArI bhaNI jANavuM. 48 pAsasthAdi dikSIta 1-2-3 para para zuddhi sAdhu gaNamAM kahevAya, te uparAMta pAsasthAdikanI paraMparA dikSIta sAdhu na kahevAya, 49 jugalIyAMne AhAra pahele Are tuvara eTale, bIjA Are bera jeTale, trIjA Are AMbaLA jeTale, te tuvara, bera, AMbaLAM te ArA pramANe jANavAM, 50 sAgArI aNasaNa karatAM anazmaNa bhegeNe A AgAra tathA jai mehukkapamAo te gAthA sahita kahevuM pa1 rAyapaNI sUtramAM suryabha vimAne bhamarAdika jIva kahyA che te pRthvi kAyarUpa jANavA, syA mATe je devakamAM vigateMddhi nathI, pannavaNApade vigaleki niSedhyA che mATe, For Private and Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, para tIrthaMkaranI sAthe je dikSA le te pitAnI meLe samajIne pATha ucare, ane tapasyA paNa kare. pa3 dravyakigIne dravya cetyane viSe kAma na Ave, paNa jIva dayAmAM tathA pustakamAM sarvane vAMcavA kAma Ave, 54 zrAvakane niMdrA avasare cAra vastu jevI, 1 tabela rAkhe te mukha gadhAya, 2 tIlaka rAkhethI Ayu ghaTe, 3 phulamALathI sarpa bhaya thAya, 4 zrI pAse rAkhe te baLahINa thAya, 55 sAvine zrAvaka vAMde te aNajANaha bhagavatI pasAya karI kahe, paNa khamAsamaNa nahI, 56 A avasaraparNIe samaya samaya anatI hANI kahI che te varNa gaMdha rasa pharasapara jAya praNAma AzrI jANavI. pa7 sulasAe batrIsa putra samakALe prasavyA che te vIra carItre che, 58 zarIranA melamAM, nAhyAnA pANImAM tathA parasevAnA vastramAM samuchama manuSya paddhi upaje. 59 vanItA nagarIthI bAra jojana cheTe aSTApada che eve prapa che, 60 zrAvaka sAdhu bhegu pratikramaNa kare te karemIbhate Aje kAMi paNa juduM 61 saMvacharI pratikramaNe kAusagna legassa 40) 1 nakArane kareparaMtu ekalA nekAra gaNe to 160) gaNavA, 62 cokhAnuM dhayaNa ane khyAnuM jaLaphAsu thAya paNa zrAvakane kape nahI. 63 gurU abhAve pote cAritra lIdhuM hoya pachI gurU maLyAthI pharI cAritra na le virAdhaka kahIe, 64 samavasaraNamAM devatA tathA devIone manuSya dekhe. 6pa zrAvakanA avaMgadvAra-udhADAM bAraNAM te bhIkSukane dAna devAnI udAratA e mukyAM che, 66 bhavI chuM ke abhavI e manamAM vicAra thAya te bhavi jANa. 67 eka kuLamAM 108 purUSa hoya tevI chappana kuLa keTI jAdavanI jANavI. 68 zAlIbhadra pUrvabhave saMgama govALabhave bhadrakabhAve munine dAna dIdhuM tethI punya upArjana karyuM paNa samakti nahI. 69 yavana (musalamAna) dhIvara (bhIla) zrAvaka thaye heya tene zarIra vasa zuddhi karI prabhu pUjA karavAne niSedha jAmyo nathI, 70 kaTAsaNuM upara besIne vaMdItA sIvAya pratikramaNa na thAya, 71 nAtabAhera mukelAne ghera kAraNa vinA munine vaheravuM na kalpa leka virUdha bhaNI.. 72 derAsaranA pUjArI pramukha pAse ApaNA gharanuM kAma na karAvavuM For Private and Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 7 ) 73 kaI zrAvaka ekAsaNuM besaNuM karyA vInA phAsu pANuM pIe che te pAsanA AgAra le tene sAMje cAvihAra thAya paNa pANahAranuM pacakhANa nahI. 74 kAcI kerI cIbhaDAM nirabIja karI kaDakA karyA hoya topaNa be ghaDI pache phAsu na thAya, ane pAkAM phaLa nirabIja karI kaDakA karyA hoya te sacitta tyAgIne be ghaDI pache kAma Ave. 7pa vikasIta phulanI nALa madhye saMkhyAtA, asaMkhyAtA, anaMtA jIva pannavaNAe kahyA che. 76 zrAvakane dAtaNanI zuddhi karI pUjA karavI, paraMtu vrata paccakhANa heya te dAtaNa karyA vinA paNa na pUjA thAya.. | 77 be ghaDI Adi zeSa rAtrisama e pisaha kare te maLa vidhi che, ane paDIlehaNa Ade karIne kALa atikrame posaha kare te apavAda che, 78 bALa athANuM pANInA bhAgathI thAya che. 79 comAsAmAM sAdhu carIe jatAM AvatAM pAMca gAu zuddhigamana kare, 80 pisAtI zrAvaka pustakanI pUrdike pUjA na kare, temaja zrAvakAe luchaNAM gahulI karavI gurUne na kalpa, dravyastava mATe. ( 81 ladhu, paMDita che, bIjA pAye jeSTa che, paraspara Adezane haTha ka. dAgraha na kare, 82 A bharata kSetre daza accharAM thayAM tevAM daza kSetre jANavA, paNa game te daza accharo thAya. 83 bhuvanapatI deva pahelA devaloka sudhI jAya, ane pahelA bIjA devalakanI devIe AThamA sudhI jAya ane pahelA devakanA devatA bAramA de. valeka sudhI jAya, ane nice trIjI naraka sudhI jAya, tyAM anugAmI avadhi che mATe teTaluM dekhe. 84 besaNuM karatAM beThA chatAM ulaTI thAya te pharI tyAM khAya paNa uThA pachI ulaTI thAya te pharI besaNuM karavuM na kalpa, 85 pAkhI, cAmAsI, saMvacharI pratikramaNamAM aticAra pahelI chIMka Ave te citya vaMdanathI pharI kahevuM. yAvata vADI zAMti sudhI chIMka nivAravI, ane aticAra pachI chIMka Ave te sajhAya pahelAM irIyAvahI legassa kahI, khamAsamaNe deI icchA, yuke paDhava vAraNArtha kAusagna karU ? I kupadrava vAraNArthe karemIkAusagga, legasa, 1 vA, 4 gaNIne eka jaNa pALI gAthA kahe bIjA kAusagamAM sAMbhaLe, tethI saMghapadrava TaLe che. te kahe che. te sarve yakSAM bikAyAye / vaiyAvRtya karAjine // | supara saMpati aa Tura te TrAva tunA zo Iti have pAkhI cimAsI pratikramaNamAM nAstu vardhamAnAyanI gAthA 2 kahyA pachI, ane saMvacharImAM gAthA, 3 kahyA pachI, ane devasImAM prathamanI gAthA 1 For Private and Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jinatatvasaMgraha, na kahyA bAda bIjA sarve traNa gAthA bele, e vaDIla muni AzrI jANavuM. 86 udhADe mukhe bolatAM iriyAvahI Ave paNa vAMdaNAM letAM vidhi mArga bhaNI na Ave che, L87 prabhAte vIsa pajA hAtha paga zuddha karI nirmAlya utAryA vinA paNa kare. 88 vyavahAra rAsI jIva pharI sukSma nigadamAM jAya to paNa vyavahArIyo kahevAya. 89 sAmudANI bhIkSA te dhanavaMta tathA dhana rahitanI gocarI karavI te. 90 sAdhu, zrAvakane ghera besIne kAraNa vinA gocarI na kare, ane regI vRddha, tapasvI hoya te besIne le. 1. abhavI jIva zatruMjaya tIrtha na pharaze. 92 suku lasaNa acita che, kAraNa AzrI munine levuM niSedha nahI. 93 lavaNa bAvIsa abhakSamAM nathI paNa AcaraNa nahI. 9i4 so dekaDAnAM phula mALI pAsethI laI prabhune caDhAvyAM hoya ane tene vastra goLa pramukha mAlIne ne daDAne Ape te daza dokaDAne lAbha o te devadravya jANu, bhaMDAramAM nAMkhe te doSa nahI, - 5 pisaha pAryo pache sAmAyaka pAravAnI mahepatI paDIlehatAM padrinI ADa paDe te pisaha paNa pharI pALave. 96 nIlavaNa tyAgavALAne kerIpAkapramukha teja dIvasane nipajele kahyuM, 97 chamAsI tapanuM phaLa pAMca padanI TIpa gaNatAM ane varasI tapanuM phaLa nava padanI anAnupuravI gaNatAM heya, 98 rAtri bhejananA pacakhANavALe be ghaDI zeSa dIvase bhajana kare te rAtri bhejanane aticAra lAge 99 zrAvakane deva dravya vyAje moTA kAraNa vinA na le. 100 kevaLajJAnI sudhA, za, zIta, uza, Dasa, vadha, raMga, traNa pharasa, mala, ca, (cAlavuM) zadhya. e agIyAra parisaha hoya. pra-10 gRhasthanA AcAravALe yatI, sAdhu, garajI, mahAtmA, sAmAyika lIdhA vinA pratikramaNa kare ke kema? u-hIra praznane viSe gRhasthanA AcAravALe thatI sAmAyaka ucArIne pratikamaNa kare - have IhAM anubhavI bhava bhIrU purUe vicAravuM je he cetana tArI pAse virati bhAvanI vAnagI bIlakula nahI chatAM phegaTa phaNa Tepa kare che tethI tAharU sukRtya kema sudharaze, mATe puna: puna: sAmAyaka saMjama no Adara karI pApa ni. vartavArUpa pratikamaNa kara. ema chanAlArUpa vyavahAranuM sevana karavuM, e ja uttama paddhati jANavI, For Private and Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 20 ) pra-11 zrI hari surijIe zrIpatana (pATaNa) nagare samasta saMdha AgaLa saMvat 1646 nA pisa suda 13 zukavAre bAra jalpa kahyA te kevI rIte. U-1 parapakSIne kaThaNa vacane bolavuM nahI, 2 parapakSI kRtya dharma kArya anumodavA gya che, zA mATe je dAnarUcIpaNuM, vinitapaNuM, alpakaSAyapaNuM paropakArapaNuM priya bhASitapaNuM, bhavyapaNuM, ItyAdi je mArganusAra dharma kartavya jIna zAsana thakI ane rAjIvane viSe paNa amedavA gya che. 3 gaccha nAyakane puchayA vinA zAstra saMbaMdhI navI prarUpaNa karavI nahI. 4 DIgaMbara sabaMdhI citya, kevaLa zrAvaka pratiSThita citya, dravyaliMgInA karthe nispana citya e traNa citya vinA bIjAM caitya vAMdavA pUjavA yogya che. 5 svapakSInA gharane viSe parve kahelI traNa pratimA avaMdaNIka che, paNa sAdhunA vAsakSepe vaMdanIka pajanIka thAya. 6 sAdhunI ja pratiSThA zAstramAM kahI che. ' 7 sAdharmI vatsala karatAM svajanAdika sabaMdha bhaNI kadAcita parapakSIne jamADavA teDatAM svAmI vatsala pheka nahI, * 8 zAstrokta deza visaMvAdInihva 7 ane sarva vasaMvAdI vinA bIjA keina ninhava kahe nahI bIjA eka chuTA patramAM sarva visaMvAdI, 1) paNa kahyA che tyAM gurUgama le. 9 parapakSI sAthe keie caracAnI udIraNA na karavI, ane parapakSI UdIraNA kare to zAstrAnusAre uttara de, paNa kaleza vadhe tema karavuM nahI. 10 zrI vijayadAnasUrijIe bahujana samakSa UsUtra kaMda kuDA graMthajala zaraNa karyo che te artha bIjA keI zAstramAM A heya te apramANa jANave 11 svapakSInA sAthanA abhAve, para sAthe yAtrA karatAM pheka nahI. 12 pUrvAcAryanA vAre parapakSI kRtya tetrAdi kahevAtA te kahetAM keine nA na kahevI. e bAra belathI viparIta prarUpaNa karavI nahI, senasUri ziSyAdi sammatta, punaH punyama sarva parvapaNe aMgIkAra karavI matAMtarIne aMta samaye kAra ArAdhana dharma buddhi e saMbhaLAvatAM lAbha che, pratimA sthApanA sacavAtAM jANuM upADe, AzAtanA nahIM, aNusaNIyA zrAvakane tivihAra pacakhANa karAvI rAtrie Uzna pANI pAvAthI aNasaNane kAraNe AzrI duSaNa nahI. e vahIrasUri kathIta ema eka chuTA patra madhye lakheluM hatuM te rIte atre utAryuM che. praH-12 jAnya, madhyama, utkRSTa caityavaMdana kevI rIte thAya che, tathA praNAma keTalI prakAre thAya che, U--sAdhune pratidIna sAta caityavaMdana karavA te kahe che, rAi pratikamaNe 1 jIna maMdIre, 2 AhArapANI avasare, 3 dIvasa carima vakhate 4 devasI pratikamaNamAM, pa suI rahevA pahelAM, 6 jAgyA pache 7 e rIte munine kahyA, have zrAvakane utkRSTathI sAta caityavaMdana kahe che, pratikamaNane avasare be sutAM jAgatAM For Private and Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3 ). zrI jenatatvasaMgraha, be trIkala pUjAmAM traNa evaM sAta jANavAM pratikramaNa na kare tene pAMcavAra ane ekavAra paDikamAvAlAne cha vAra thAya che. ahIM jaghanyathI traNavAra, madhyama pAMca vAra, utkRSTa sAtavAra jANavuM vaLI vizeSe kahe che. hAtha joDI namaskAra karavAthI, vA name arihaMtANuM, vA, ekAda leka stuti kahevAthI, vA, ekavAra namathurNa kahevAthI jaghanya caityavaMdana thAya che. arihaMtaiyANuM pATha kahI eka nakAra gaNI theya kahe te madhyama caityavaMdana kahIe, pAMca daMDaka eTale zakastava 1 cityastava, 2 nAmastava, 3 zrutastava, 4 siddhastava, 5 ATha thAya che kahI jyaviyarAyarUpa praNidhAna kahevAthI utkRSTa caityavaMdana thAya che. vaLI jadhanya, madhyama utkRSTa paraspara ulaTa pAlaTa nava bhede paNa cevaMdana thAya che te caturtha stuti nirNayathI jANavuM, have praNAma kahe che. 1 zarIra nAmavuM te ekAMga praNAma 2 be hAthathI dvayoge praNAma thAya che, 3 be hAtha mastakathI traaMga praNAma, 4 be hAtha, be ghuMTaNathI caturaMga praNAma thAya che, 5 be hAtha be ghuMTaNa, eka mastathI pacAMga praNAma thAya che vaLI ura 1 zIra, 2 pRSTha 3 jAnu 4 nAzA 5 grIvA 6 kara 7 nayana 8 evaM aSTAMga praNAma jANa, ema bAhya pratipatya tathA atyaMtara bahu mAnabhakita devavaMdana 2074 bole thAya che. ane gurUvaMdana 49ra bele thAya che. Iti, pra:-13 tuccha saMsAra kema samajAya? u-1 tucha niMdrA heya, 2 tuccha AraMbha hoya, 3 tuccha kaSAya heya, tene saMsAra paNa tuccha jANa prA-14 darzana, jJAna, cAritranA paryAyakIyA, ane tethI zA guNa thAya che. u-1 AsthA, 1 zraddhA, 2paratIta, 3 niradhAra, 4 rUci, 5 abhilASA 6 bahu mAna, 7 athapaNe 8 tatvaeha, 9 guNa adabhUtatA, 10 guNaguNI AzcaryatA,11 tadavirahakAraktA, 12e samakitanA paryAya jANavA, tethI khAra jAya che. 2 A lekina 1 bhASana 2 parichedana 3 vivecana 4 amukti cetatatva 5 sarvavettA 6 nirAvarNa- 7 ityAdi jJAna paryAya jANavA, tethI vera jAya che. - 3 thiratA 1 tatva ramaNatA 2 nizcalAnubhUti 3 paramakSamA 4 parama AjaivatA 5 paramamA daivatA 6 anAzaMsaya 7 sukha 8 ItyAdi anaMta paryAya cAritranA jANavA. tethI jhera jAyache ityAdi guNa thAya che. pra-15 cAra prakAranA jIva kIyA, u-1 saghana rAtri samAna bhAvAbhInaMdI chava mithyAtvI jemAM koI paNa ajavALuM nathI, 2 aghana rAtri samAna mArganusArI mAgabhImukhI jIva jANavA 3 saghana dIna samAna cothAthI bAramA guNa ThANa sudhI jIva jANavA. 4 aghana dina samAna kevaLI bhagavAna jANavA, evaM cevidhA, For Private and Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 3 ) pra-16 pAMca khATakIzALAnA sthAnakIyA u-1 calAnI khATakIzALA, 2 pANIhArInI khATakIzALA, 3 ghaTInI khATakIzALA, ke ukhala-khAMyaNIyAnI khATakIzALA, 5 sAvaraNInI khATakIzAbA, evaM chava vadhanAM sthAnaka jANavAM, arthata e pAMca sthAnaka chakAyajIvane kuTa karavA amogha zasrarUpa che, mATe yatanAe vartavuM, pra-17 bAdara agnikAya tathA apakAya kayAM sudhI che. u-bAdara teukAya trIchI aDhI dvipa zuddhi ane UMcI merUnI calikA sudhI kahI che, ane bAdara apakAya bAramA devaleka sudhI UMce ane trIchI svayaMbhU ramaNa samudra sudhI jANavI. praH-18 abhavI jIvanAM prasiddha nAma tathA te zuM na pAme tenuM svarUpa kaho, U-1 saMgame deva, 2 kalayasuri kaSaI, 3 kapIlA dAsI, 4 aMgAra maheMkA cArya, 5 pAlaka pApI, 6 kRzna putra bIjo pAlaka, 7 UdAI nRpa mAranAre e sAta abhavya prasiddha che, evA abhavya jIvate, supAtra dAna, 1 nirmala samakti, 2 samAdhi maraNa, 3 e traNa vAnAM na pAme. // yaduktaM // kAlesupattadAnaM, sammattaM vizuddha bohilAbhaM ca // samAdi kALA marajivA na vaMti che ? || itie. vaLI abhavI jIva zuM zuM na pAme te kahe che. idripaNuM, anuttara devapaNuM, vayasaTha lAkhInI padavI, kevalI, gaNadhara hAthe dIkSA, varasIdAna, kAMtIka devapaNuM, zAsananA adhiSThAyaka devapaNu, tetrIsa gurU sthAnakIyA devapaNuM, paramAdhAmIpaNuM, vimAnanA svAmIpaNuM, samya jJAna darzana cAritrapaNuM, guNaguNanI bhAvabhaktipaNuM, eTalAM vAnAM abhavI jIva na pAme, jugalIka manuSya na thAya, tIrthaMkaranA, vA, temanI pratimA zarIranA bhegAdika kAraNamAM paNa na Ave, cakinA cida ratnamAM paNa na Ave. saMsAra duHkhanI khANa che e bhAva na thAya, tIrthaMkaranA mAtA pitA strI na thAya, AcArya saMgha Ade daza padane vinaya na kare, traNa ahiMsAnuM svarUpa dravya bhAvathI na pAme, jIna ANAe sAdharminI, vA, saMghanI bhakti sahAyana sAdhI zake, saMbhInazreta pUrvadharanI ahAraka pulAka labdhi, kSIrAzava, vidyAcAraNuM aMdhAcAraNa, akSaNa mANasI labdhi na pAme, matI zrata, jJAnAdinI lAdhu na pAme. arthAta abhavI jIva e pUrvokta bhAva na pAme, + ziSya-abhavi jIva cAritra pALate chato mokSa kema na jAya, gurU-vaMdhyA strI ghaNuM kALa purUSa bhegave aneka upAya kare paNa putra na pAme tavata abhavya jIva vyavahAra cAritranI kriyA AdarI navamA graMyaka sudhI jAya paNa siddhi na pAme. ziSya-sarva jIva sattAe siddha samAna kahyA. kemake ATha rUcaka pradezane karma bIlakula lAgatAM nathI te mATe bhavya abhavya behu siddha samAna karyA, For Private and Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 32 ) zrI jainatatvasa Mgraha. chatAM abhavya tA mAkSa jatA nathI tenu kema ? tenA uttara Ape che je, alavyamAM parAvate dharma nathI. karmanA sabaMdha anAdi ana'tame bhAge varte che. tethI koI kALe meAkSa jaze nahI, ane bhavya jIvamAM teA parAvarta dharma che mATe kAraNa sAmagrI maLe palaTaNa pAme guNa zreNi caDhIne siddha thAya che. iti tatva0 prazna-19 bhAmaMDaLanuM teja sUryathI Adhakatara che te kema U--tIrthaMkaranuM pama udArIka zarIranu teja vizeSa che, je manuSyathI khamI zakAya nahI te bhaNI te tejanA pudagala devatA saharIne prabhunI pUMThe bhAmaDaLa kare te khAra sUryathI paNa adhika tejavata hoya che, je kAraNa mATe temanI pUjA bhakti karavI manuSyane ghaNI duSkara che. praH-20 cAra kAraNa vastu mAtra mAhe che te kIyAM? U--1 UpAdAna kAraNa-draSTAMta smRtikA, je mAMhe ghaTa upajavAnI zakti, 2 nimitta kAraNa-braTane utpanna karanAra cakra citrarAde jeNe karI ghaTa nipaje 3 asAdhAraNa kAraNa-kuMbhakAra je ghaTa nipajAve te. 4 apekSA kAraNa-vastu jema che temanI tema rahe paNa jenI sahAye ApaNu kArya karIe jema baTa nipanA temane tema rahe paNa tenI sahAye jalabhararUpa kAma nipaje tathA jema sUrya dIpe che tenI sahAye ApaNAM kArya karIe te apekSA kAraNa kahIe e cAramAM UpAdAna kAraNa rathI cheheDA sudhI rahe. ti pra:--21 mithyAtva viSe cAlagI, tathA sAde anAdi mithyAtva kone kahIe ane mithyAtvane guNa ThANu kema kahyuM. u:--1 anAdi anata mithyAtva, abhavIne heAya. 2 anAdi zAMta mithyAtva, bhavya jIvane hAya, 3 sAddei zAMta mithyAtva samakita pAmIne pharI pAche. mithyAtve jAya ane pharI samiti pAme tene hAya, 4 sAdi anaMta te koine na hAya. have je jIve mithyAtva graMthI beDhI nathI sarva kALa mamatAmAMja majJa rahe che. te jIva anAdi mithyAtvI jANavA, ane jeNe mithyAtva mAhunInA lane upasamAvI graMthI bhedIne samikatI thaine pAche mithyAtvamAM Ave tene sAdi mithyAtvI kahIe. e hu bheda jANavA, e ehu mithyAtva chatAM je anuSThAna kareche te niSphaLa thAya che. kahyuM che ke kaSTa karo paripari damo appA, dharma kAje dhana kharacojI / paNa mithyAtva chate te juTTho, tithe kAraNa tume viracojI // 1 // ema joAvijayajIe svAdhyAyamAM kahyuMche, jIna vacanathI viparita dRSTi te mithyAtva kahIe. have sa MsAra bhamatAM jIvane anADhi meha lakSaNa mithyAtva sadA sarvadA cheja, paraMtu je pragaTapaNe kuMdevadei upara mudevanI buddhi eja mithyAtva udayane guNasthAna kahIe. For Private and Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graha, praH-2ra cAra prakAranA mithyAtvanuM svarUpa kaheA. U--1 pradeza mithyAtva, 2 pAma mithyAtva, 3 parUpaNA mithyAtva, 4 pravartana mithyAtva eva' cAra prakAra temAM vyavahAra samakti pAme tyAre parUpaNA tathA pravartana ehu mithyAtva TaLe, ane graMthI bheda karI Upazama kSApazama samakti pAme te vAre mithyAtva praNAma mithyAtvathI TaLe ane kSAyaka pAme te vAre pradeza mithyAtva TaLe. arthAt jIna praNita arthathI viparIta parUpaNA karavI te parUpaNA mithyAtva kahIe. 1 lokIka lAkottara mithyAtvanI karaNI karavI te pravartana mithyAtva kahIe. ra kevaLI bhASita nava tatvanA artha yathArtha sahe nahI te paraNAma mithyAtva kahIe. 3 sattAe rahelI meAhanI karmanI sAta prakRtti te pradeza mithyAtva jANavu4 evA mithyAtvarUpa dhAra adhakAramAMthI nikaLI samyakatvarUpa dIpaka dharI Atma svarUpa avale kana karaze tene dhanya che. praH--23 jainamArgI kene kahIe. ( 33 ) U:-rAgadveSAdri duSaNe rahita vitarAga devanI AjJApUrvaka cAle tene jainamArgI kahIe. // kahyuM che !! pada ! paramagurU jaina kahA kayA hAve, syAdavAda pUrNa jojAne ! nayagarbhita jaza vAcA, guNapayAya Dubya jo yue, sAi jaina he sAcA, pama // 1 // paraparaNita apanI kara mAne kirIyA garave cehelA, unaku jaina kaheA kAM kahIe, sA murakhame pehelA. parma. // 2 // iti praH--24 A saMsAramAM kayA kayA padAthA kaI kaI vastuthI trapta pAmatA nathI ane tethI zuM phaLa maLe che. U--jagatavAsI jIvAne sarva padArtha maLe te paNa apUrNa IcchAthI vizeSanI vAMcchA kareche, jema hajAra maLethI lAkhanI icchA thAya che. lAkha dravya maLe teA krADanI vAMcchA thAya che. jIe ke sagar cakrane sAihajAra putra chatAM paNa traptI thai nahI, gAyAnA samUhathI kucIkaNa, tIlakaroDa dhAnyathI nadarAjA suvarNathI atrapta hatA. puna: 1 vipra sarvathI atrapta agnidhaNathI 2 yama jIvathI 3 rAjA, pRthvithI 4 samudra, nadIthI pa Udara azanathI 6 dhardhanyathI, 7 nArIvyubhicArathI 8 e A padAthI ATha vastuthI atRpta che. ahAhA !! mAhunI pramalatA, ahaMmama dazA kyAre chuTaze, ane parigrahanA puramAMthI kayAre nikaLazu parigraha pApanuM mULa che. zrImad yavijayajIe kahyuM che ke, parigrahamadagaru ataNe bhavamAMpaDe jaMtasalUNai / For Private and Personal Use Only yAnapAtra jemasAyare bhArAkrAMta atyaMta salUNe parigrahamamatApariharo // 1 // arthAta ghaNA bhArathI jema jhajha DubI jAya che temaja jIva mahA parigraha rUpa bhArathI bhava samudramAM DubI jAya che. mATe bhavya jIvAe satAya karavA. kemake saMtoSAnaparaMtuE kRti vacanA ihuAM dhanadhAnyAdi nava prakAranA ao parigraha kahIe ane mithyAtva. 1 hAsyAdi. 6 kaSAya. 4 veda, 3 eva cAda prakAre abhyaMtara parigraha jANavA, vA je vastu upara surAbhAva che tene parigrahavata kahIe, ti
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 34 ) zrI jainatatvasaMgraha, pra-rapa sacita acIta bhUmi keTalI heya. U-rAjamArganI bhUmikA AMgala pAMca acItta pachI heThaLa racIta heya zerInI bhUmi AgaLa 7 acIta hoya. gharanI bhUmi AMgaLa 10 maLamutranI bhUmi AMgaLI 15 gAya bheMsa barU pramukha bese tyAM AgaLa ra1 calA heThaLa AMgaLa 3ra nI bhADAnI bhUmi AMgaLa 72 ITavA ni bhUmi AMgaLa 101 acItta jANavI. zeSa sarva racIta jANavI, kemake jyAM upakrama vadhAre lAge tyAM vadhAre acIta thAya che. Iti. pra-26 pAMca indriyanAM nAma ane teno viSaya keTale che, nAma viSaya, 1 rasanA Iti, chahuvA nava je jana utkRSTa jANo, 2 netra, cakSu, indri lAkha jojana jhAjhare utkRSTa, 3 nAsikA, dhrANendri nava jajana utkRSTa. 4 karNa, teMdri bAra jojana utkRSTa pa zarIra, pati nava jajane utkRSTathI, jadhanyathI to AMgaLane asaMkhyAtamo bhAga pAMca dine viSaya heya have vizeSa samajutI Ape che, teMddhi garava zabda jajana bAra sAMbhaLe, temaja vAyu vege nava jajanathI AvyA khArA khATA udagalanuM jIdvAe grahaNa thAya, ane nAsIkA nava jajanathI surabhI dura grahe, addhi nava janathI vAyu vege AgrahaNa thAya, ane cakSu dine viSaya eka lakSa chejana kahyA chatAM ghaNA lAkha jejana sUrya bIbane kema dekhI zake che, tAta, Asare ApaNA gAU 1300 nu muryavimAna mahetu che te saMpurNa manuSyanI najare nathI AvatuM paNa tenA vimAnanA taLIyAne tejane AbhAsa mAna jhalaka kAMtI dIse che paNa vimAna jevaDuM che tevaDu DhaLe na Ave vaLI tejavaMta padArtha vadhAre dekhe te paNa niSedha nahI. iti. pra:-27 cha kAyanAM nAma tathA gotra kaho. U:- nAma, gotra, 1 dIthAvara kAya pRthvikIya gotra, mATInA jIva 2 baMbhIthAvara kAya apakAya gotra, pANInA jIva, 3 sIpIthAvara kAya . teukAya gotra, agninA jIva, 4 sumuiyA thAvarakAya vAukAya gotra, vAyunA jIva, 5 AvasyathAvarakAya vanaspatikAya gotra, vanaspatinA jIva, 6 jaMgama kAya nAma trasa kAya gotra, beDhi, tere,i reDhi, paMcaddhijIva, e rIte chakAyanAM nAma gotra jANavAM, jemAM sAta narakanAM nAma gotra che tema e paNa jANavAM, For Private and Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa grahuM. ( 35 ) pra:---8 vigaletri eTale are, teredri cAre drine rasanA dra chatAM kema ekalatA nathI. The.---- dakeitathI vacana uMcAra karI sakatA nathI paNa marda svare ele che. 2. iti. pra:---9 pAMca vidrAnA trevIsa viSaya nA svAbhAvika che. paraMtu tethI thatA tenA (252) vikAravas jIvakarma adha kare che te vikAranuM svarUpa tathA kA zrI bhagIna kache ane te zI vastue bharelI che. :-1 zretedrinAM 12 vikAra kaheche. sacita zabda rU| mayUra kAkIla prasukha 1 acita zabda muDhaga tAla pramukha, 2 sItra zabda bherI pramukha, 3 te zubha azubha bheda. huM te rAga dveSe 12 bheThe zrAte dvinA viSaya vikAra jANavA kahAM zubhA zubha sAMbhaLavu te te grAtedrino svabhAvIka viSaya che, paraMtu tene viSe rAgadveSanI buddhie kAniSTapaNe vartavu teja vikAra bhAva tajavA yAgya che, ema sarva sthaLe samajavu, 2 cakSu drinA 60 vikAra kaheche, vadhu pAMca, te zubha ratnAdika, azubha varNa kezAdi maLI 10 te sacittA citta mizra bhede trIguNa karatAM 30 bheda thAya te rAgadveSe amaNA karatAM 60 bheda jANavA. 3 dhrANedrinA ra4 kaheche, surabhIgadha, durabhIgadha, beDu beka te cittA citta mitra bhede chu thAya te zubhA jIbha karatAM 1ra bheda thAya, te rAgadveSe karI meDa beda raNavA 4 sedrInA 60 vikAra kaheche, pAMca rasa, te zubhAzubha karatAM 10 sacittAcitta mizra gaNatAM 30 te rAgadveSe karI 60 bheda jANavA, IhAM kaSAyalA rasa bhegA khArA rasane samAveza thAyache. 5 paroTrinA 96 bheda kaheche, sparI 8 halavA spardhA, arkatulya 1 gurU te vajradika, 2 mRdusparza, husanA gemarUpa, 3 kharasparza karavatadhAra, 4 zItasparzI hema pramukha, pa ukSasparza, agni pramukha, 6 snigdha spardhA, dhRtAdi, 7 lukhA sparza, rAkSAdi, 8 te sacittAcitta mizra bhede traguNA karatAM cevisa thAya, te rUDA ane bhuMDA karatAM 48 thAya, te rAgadveSe karatAM 96 bheda thAyache, eva sarva maLI pAMca ityekanA viSaya 23ane vikAra para jANavA. te taje tene dhanyache. ziSya:--pAkta pAMca vidyAmAM kAmI tathA bhegI keche, gurU-zrAdri zabdathI ane cakSutri rUpathI kAmIche ane sparzatri, seti, dhrANetri, e traNa pAta peAtAnA viSayanI bhAgIche. vaLI, ziSya: pAMca iMdriyA zI vastuthI bharelI che. gurU:--1 veke AkAra te maLamUtra raktamAMsAdi azubha pudgalAthI bharelI che. 2 bhAvede te rAgadveSa vikAra bharelI che. ihAM rasanAiMdranA vazava jIva pramaLa duHkhI thAyache mATe tene upadeza kareche je For Private and Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha he jIDhe kuru maryAdA / bhojane bhASaNe pivA // mATe niyate mRtyu nIddA topa mAnavA che ? iti sugamArtha. pra:-30 chaprakAranA pula tathA traNa prakAranA pugalanuM svarUpa zI rIte che? u-1 Adara pudgala, 2 bAda bAdara, 3 bAdara sUkSma, 4 sUkSma bAdara, 5 sUkSma, 6 sUkSma sUkSma eve che te vistArathI kahe che. 1 pANI, dudha, dhRta, tela, madhu ityAdinA pula te bAdara kahIe. je mATe chedyA thakA ekameka thAya, 2 mATI, pASANa, kASTa pramukhanA je pudgala te bAda bAdara kahIe, je mATe chellA thakA ekameka na thAya, bhInna rahe mATe, - 3 zarIranI chAyA, dhumADA.AzrI madhye vizrA dIse che tene bAdara sUkSma pugala kahIe je mATe najare dekhIe paNa hAthamAM na Ave, 4 cakSa vinA bAkInI cAra iMdrie grahIe te sUma bAdarapugala kahIe zA mATe je gaMdharasa sparza zabdanA pudgala AvatA na dekhIe te mATe sUkSma ane gaMdhe rase sparza zabda jANIe te mATe e jAtInA pulane sUrama bAdara kahIe, 5 karmanI vINAnA pudgala te kaSTa na Ave te mATe cophAsI A sUkSma pugala kahIe, 6 kamAtIta eka chuTe paramANu pudgala te sama sama kahIe. e rIte che prakAranA pugala saMsAra madhye vyApI rahyA che, jema kAyanA jIva vyApI rahyA che tema e jANavA. have traNa prakAranA pudgala kahe che. 1 jIve je grahaNa karelA temAM jIva che tyAM sudhi pragasA pudgala kahIe, 2 tejIva zarIramAMthI gayA pachI rahyA te mikasa kahIe, 3 svabhAvIka skaMdha pudgala aMdhArAnA vAdaLanA lIlA paLA svabhAvIka thai jAya che te vizvasA jANavA pra:-31 cAra prakAranA purUSa viSe cibhaMgI kahe, u-1 ugIne ugyA te bhAratesara, 2 ugIne AthamyA te brahmadatta caki, 3 AthamIne ugyA te harIkesI muni, 4 AthamIne AthamyA te kAlika zara kapAI Iti vairAgya ratnAkare, pra -3ra cAra prakAranA purUSa koyA? u-1. kSamAsUra arihaMta deva, mahAvIravata 2 tapasara aNagAra, draDha prahArIvata 3 dAnasara vaizramaNa devatA, lekapAlavata, 4 yuddhasara vAsudeva, traNa sATha saMgrAma kare te mATe pra-33 pAMca prakAre jIvane kAyAmAMthI nikaLavAne mArga kahe che te kema? u-jIvane aMta samaye je aMga pharakI, rahI jAya che te jovuM. 1 jemake sarva aMga rahyA pachI mAtra paganA pradeza hAlatA hoya te pachI baMdha thAya te jIva narake jAya 2 temaja dhAthI nikaLe te trIjaca thAya, 3 dadayathI nikaLe For Private and Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 37 ) te manuSya thAya, 8 matathI nikaLe te devaleke jAya, 5 saga pradeza sAthe upaDe te mokSa gAmI jIva jANa, iti ThANAMge. pra-34 jAtI smaraNa jJAnavALe keTalA bhava dekhe, ane kayA jJAnanA bhedamAM che. 3 u-jAtI smaraNa, mati jJAnanA bhedamAM che, ane te eka be traNa yAvata nava bhava parvanA dekhe, uparAMta tene viSaya nathI. eja ene svabhAva che. pUrve prabhunI vANI suNI jAtI smaraNa jJAnathI parva bhavasvarUpa vicArI cAritra laI saMsAra pAra thAya, jema vibhaMga zAnathI dekhe te avadhi dInanA bhedamAM che tema bahu jANavuM pra-35 pAMca prakAranI labdhinuM svarUpa kahe. u-1 kAlalabaMdhi, 2 iMdrilabdhi, 3 upadezalabdhi, 4 upasamalabdhi, 5 pragatAlabdhi, evaM pAMca labdhi pAme te vAre jIva Atmabodha samakita dharma pAme. IhAM kALalabdha te yathA pravRtti karaNa thaye Ave. Ayukarma varNa sAta karmanI sthiti akAma nirjarAdike ochI karate ghaTADato navI aNa bAMdhate utkRSTamAMthI eka keDIkeDI mAMhe ANI muke eTale sAta karmanI sAta keDA keDI sAgara mAMhe lAvI muke tyAre jIva kALalabdhi pAmyo kahIe, 1 paNa te ekaDhI vigaleDhI paNa pAme te kAma na Ave je mATe akAma nirjarAye UMce AvI saMjJI paMcadvIpaNuM pAme tevAre bIjI iMdriAlabdhi pAmyo kahIe. 2 trIjI upadezalabdhi pAme, 3 tyAre te same tyAM upazamabhAve vartato apUrva karaNa pAmethI gaMThIne bhede tyAM thI labdhi pAmya kahIe, 4 pachI anivRtti karaNa aMtara kAraNe vartato jIva progatA labdhi pAme, 5 tyAM vItarAga dharma rUci pratItAtmaka dhama zuddha zraddhAnI Atma svarUpane darzana zAna svarUpA caraNarUpe samakita pAme, iti, pra-36 zrI vItarAga bhASita dharma keNa na pAme? u-1 sAta kuLathI bhraSTa thaye te, 2 devane pujAre deva kema lakhAya te, 3 viSayAsakta lalupI, strI laMpaTa heya te, 4 AryAne putra eTale je sASyie vyabhicAra sevyuM hoya teno putra, 5 devagurUne niMdaka utthApaka, ghAtaka e pAMca nidhammA kahyA, eTale vItarAga bhASita dharma na pAme, pra-37 traNa prakAranAM karma ane tene TALavA prabaLa sAdhanabhUta upacAra zuM che? u-1 dravyakarma-ATha karmanI vaNArUpa pudgala te ati bhAvakarma AkarSaNe karma vargaNa baMdhAya te, 2 bhAvakarma-azupayoga vibhAva je rAgadveSa meharUpa AtmA praName te. 3 -kama-udArIkAdi pAMca zarIra dravyakarmane samI pe rahyAM mATe te zarIrane paNa karma kahIe. arthAta te karma vagaNuM je vAre pAMca zarIre praName te ne. karma kahIe e traNa prakAranA karmarUpa reganA mahA vaidya jInezvara gaNadharajI che, For Private and Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 38 ) zrI jainastavasa grahuM. te traNa prakAranI dezanA Apeche, te kaheche ? yathArca vAda dezanA-jIvAdikanuM svarUpa dhAyAthI praNamyAthI vastu tatvanA prakAza thavAthI bhAvakane roga TaLeche. 2 vidhi vAda dezanA-dezavirati sahApratIrUpa kriyA zubhepayAge AcaratA dravya karma roga TaLeche. 3 ciratAnuvAda dezanA-jabusvAmI pramukhanAM caritra mugrI viSaya kyAyanI nirtirUpa vairAgya guNa pragaTa thavAthI nAkane roga maTeche, eTale e traNa prakAranI derAnA traNa prakAranA karma rega TALavA kAraNabhUta che. iti. pra:-38 sadha thakI dura kAne karavA. :- jo bhagai nathI dhammo na sAmAiyaM caiva na vayA / so samaya saMgha bajjho kAyavvo samaNa saMgheNa // 1 // U:- 1 nabhAgaminI 3 rUpaparAvartanI 5 meAhanI 19 rajatasiddhi 9 dhamAkSaNI arca:--keI kahe je khAja te dharma nathI, sAmAyaka nathI, vrata natho ema khelanArane sathe maLI sadha thakI dura karave kahyA che te kema pra: 39 devatAne zAstramAM nava U:--ddezavirati sarva viratipaNuM nathI mATe paraMtu sakti dharma zruta dhamaiMnI apekSAe rmi che. eTale devatAne mata pacANu nathI paraMtu bhaktirAge nirjarA kareche. kRti. praH-40 cADha maheADI vidyAnAM nAma. 11 vasyakaraNI 13 sarva sa'pata karI tathA mIjI lAkI cADha vidhAnAM nAma kahe ? 1 phagaveda-karmamArga 3 araveda-devatAnA Aza 5 zikSAgurU ziSyano dharma Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2 parazarIra pravesanI, tu sanI 6. svasiddhi 8 rasiddhi 10 zatruparAyaNI 12 bhUtAdikramanI 14 zivapada prApaNI 9 vyAkaraNa-zuddha zabdasAdhana vAMdha 9 jotiSa-khagAlavidyA AkAzavinI 13 mImAMsaka-karmakAMDa vigere 2 yajuveMDha-yAgavidhi 4 syAmaveda-jJAnazAstra 6 75-AcAr 8 chaMda-aneka prakAre kAvya vigere 10 nicukti-siddhAMtanirNaya 12 AnvIkSIkA--jJAnakAMDa 5satre tarkavidyA karI che 14 purANa-dhaNA kAlanI bhInA kRti cAda vidyAnA nAma jANavAM, nathI ema vedamatIyeA kahe che. T 13 dharmazAstra-dharmanirNaya IhAM cAra vedanA kartA purUSa kei netra rU. paNa te kheTu che kemake samaya veda che te| tAlude sthAna For Private and Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 32 ) puruSane hoya che mATe kaI paNa purUSa karatA hova e e ni:saMdeha che. praH-41 likika aDhAra purANanAM nAma kayAM? u-1 brahmapurANa 2 padmapurANa 3 viSNupurANa 4 zivapurANa. pa bhAgavatapurANa 6 mArkayapurANu. 7 areyapurANa. 8 nAradapurANa 9 bhaviSyapurANa, 10 braharvivartapurANa 11 liMgapurANu. 12 dhapurANa 13 varAhapurANa 4 vAmana purANa. 15 kapurANa. 16 matsyapurANa. 13 garUDapurANa 18 brahmAMDa purANa e rIte aDhAra purANanA nAma jANavA pra-kara iMdra keTalI devAyo sAthe bhoga bhogave che. U--rAmane pAMca agra mahIdhI che, te prakane ATha ATha sahasra de. vino parivAra gaNatAM cAlIsa hajAra devI sAthe bega bhogavato vicare che. ane sudharma idrane ATha agra mahIdhI che, te ekeka sola hajAra rUpa vive te I paNa viSaya jogavatAM 128000 rUpa vike A rIte A devamanuSya sabaMdhI ghaNA pudagalIka he bhagAvyA paNa atraNa haju paNa tenI lA lachA chuTatI nathI hA iti . A tamAma punaH ti pra-43 eka bhavamAM cakavartI tIrthakaranI padavI meLavatAM thakA mAgadhAdi tIrtha sAdhatI vakhata aThama kare ke nahI. -tIrthakara caki mAgadhAdi tIrtha sAdhatAM AThama tapa na kare tIrthakara padavI che mATe zAMtinAtha caritre kahyuM che. pra--- 4 tIrthakarano janma thAya te vakhate jAte narakamAM keTaluM ajavA. zuM thAya ? " U-pahelI narake sUrya sarIkho uota thAya. bIjI narake bhra sUrya samateja. trIjI punyama caMdrasama uota thIe sAjacaMdra sama teja pAMcamI narake zukadigraha sarIkhe teja chaDIe nakSatra sarIkhe teja sAtamIe tArAsarIkho teja hoya eha udyAta tIrthakaranA kalyANaka avasare hoya. pra-45 cAra cita kIyAM. U-1 vikSipta-eTale capala cita vikhara cita te, 2 jAtAyata-kheMcI lAve te. 3 saMslaSTa-vaLagADI rAkhe che. 4 saMlInatA-nizcala citta, ityartha maNicaMdrakata sajhAyathI, pra-46 utsarga apavAda te zuM. U--Utsarga te-zakita sAmartha chate AgAmAkta vidhio sahita chane A For Private and Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (40) zrI janatatvasaMgraha, yukta utkRSTa gheravata pacakhANa brahmacaryadipALa parisaha sahana kare chamakalpI Ade nizcalapaNe Atma upayoge varte te punyama caMdravata che. 2 apavAda te kemala mArga, cha chIMDI cAra Agere karI sahita yathAzakti e kAraNa bhAve dravyakSetra kALabhAvathI nyunAdhikapaNe kare, ziSya sAkhAdika kare, dhamapadeza Ape asahya parihAra hovAthI kare te bIjanA caMdrAvata jANa, sAdhaka bhAvane bAdhaka paDatAM AtmaguNa rAkhavA karavuM te apavAda che. pra:-47 siddhi saDaka batAvo. u-1 Agama anusAra pravartavuM. 2 saMvigna gItArtha vRddhinI AcaraNAe cAlavuM, te mukti purI javA siddhi saDaka che, ane je strIne parapurUSanI ati abhilAkhA, vA purUSane ghaNI strInI abhilAkhA che teja naragatI javA siddhi saDaka che. jema viSa te khAdhAthI mAre che. ane viSayarUpa viSa te smaraNa kyAMthI mAre che. mATe uttama che ne te tajavA yogya che. Iti. pra-48 zuddha vyavahAra tathA azuddha vyavahAra kene kahIe? u-1 zuddha vyavahAra-jIva sAthe joDAelA karmanI nirjarA pUrvaka samakitAdi guNa zreNinuM caDhavuM ema praNAma vizuddhatApUrvaka jJAna, jJAnAdine viSe vartavuM, jenI hada prAye cothAthI cidamAM guNaThANu sudhI heya. 2 azuddha vyavahAra-zubhAzubha zrava lAgu paDe evA pramAda parvaka je zarIra janya vyApAra tenI hada prAye pahelAthI chaThThA guNa ThANA sudhI hoya, zubhA zubha upacarita anupacarita vyavahArane emAM je samAveza thAya che. praH- 9 gaMThasI hasIvALAne zuM phaLa thAya ? u-dIvase ekAsaNu, sAMje cAvihAra sahita karI gaMThasI pacakhANa kare tene mAsa eke ogaNatrIsa upavAsane lAbha kahe che, ane be vakhata bhejana karanArane aThAvIsa upavAsanuM phaLa kahyuM che, upaga cukavAthI, te vakhatathI cAvihAra bIje dIvasa sUryodaya sudhI kare, pramAda rahita je nakAra gaNI gAMDa bAMdhe che te mukti sukhanI gAMTha bAMdhe che, temaja kAra gaNI gAMTha choDe che te karmanI gAMTha choDe che. vaLI punaH punaH kAra saMbhALavAthI nirjarAne lAbha paNa thAya che. gAMTha tathA vIMTI pherave teTalI vakhata mokaluM che zeSa sarva kALane cevihArarUpa viratine lAbha thAya che. A kevI majenuM uttama svabhAvIka nIyamache, A vrata viSe mArA priya mItra maganalAla amInaMdanI pakkI draDhatA hatI, iti. pra -50 maithuna sevavAthI covihAra bhaMga thAya ke nahI? u-maithuna sevavAthI civihAra bhaMga nahI, paraMtu mukha cuMbana kare, athavA lepavALI AMgaLI mukhamAM ghAlavAthI civihAra, tivihAra bhaMga thAya, leparahita pitAnI AMgaLI mukhamAM ghAlavAthI vratabhaMga nahI,temaja apavAde aNahArI vastu vAparatAM civihAra bhaMga nahI, Iti. prA-pI dayAmAM dharma che ke AjJAmAM dharma che? For Private and Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, u-ANA sahita dayAmAM dharma che. nahI te jamAlIe rAja mukI dIkSA leImAkhInI pAMkha na duhavAya ema dayA pALI paNa mAtra vacana uthApavAthI saMsAra vadhAryo, arthata mahAvIra prabhue kahyuM ke je kAma karavA mAMDayuM te kaI kahIe ane jamAlI kahe ke purU thayA pachI eTale karyA pachI karyuM kahIe, Iha phakta zabda mAtrAne phera usUtra bhASaNathI bhava bhramaNa karyo, te vadhAre viparIta - rUpaNuM rUpa usUtra bhASaNanuM zuM kahevuM, zrI AnaMdaghanajIe cidamA prabhunA stavanamAM kahyuM che. jepaap nahI koiutsUtra bhASaNa jisyu dharma nahIM koi jaga sUtra sriikho| sUtrAnusAra je bhavika kirIyA kare zuddha cAritra tehanoja parakho ||dhaar.1|| bIjAM pApa karyA chatAM bhavAMtare samatinI prApti thavAno saMbhava che, paraMtu viparIta parUpaNAdika mithyAtvane lava mAtra paNa bhavAMtarane viSe bedhi je samakitane nAza kare che. kemake nAmaM mAvo, SaSTIzataka gAthA 10 mIthI jANavuM, vaLI juo ke parvata, vasurAjA ajAhema asatya vacanathI narake gayA, ane nAradano yaza che, mATe utsutra bhASaNa na karavuM. bahAM keine zaMkA thaze ke je kAma karavA prAraMhyuM temAM aneka vinna thAya che te purU thayA pachI thayuM kahevuM e ThIka che. teNe samajavuM ke bhaviSyakALe thavAnuM che paNa vartamAna karavAnA abhilASathI karyuM kahIe, jema keImANasa amuka nagare javA nikaLe, te vAre avara purUSe tenA saMbaMdhIne puchayuM je moTA bhAI kyAM gayA che, teNe kahyuM je amuka nagare gayA che, have te te rastAmAM che, TheTha pahoMe nathI, paNa gaye kahIe, vaLI kaI ke upavAsa karyo che te bIje dIvase purNa thAya che, to paNa teNe upavAsa karyo kahIe jema ghara vastra baLavA lAgyuM hoya te sarvatra nahI banyA chatAM paNa banyuM kahIe che. mATe vIra vacana satya kahIe, pra-para cAra prakAranA purUSa kIyA ? u-1 uttama purUSa-drAkSavata bAhyAvyaMtara behu narama, kemaLa hoya che, tema bAhya atyaMtara guNa paNa hoya che. 2 madhyama purUSa-nArIeravata, aMtara kemaLa haya, upara kaThaNa hoya che. 3 adhama purUSa-beravata, aMtara kaThaNa upara narama hoya. 4 adhamAdhama purUSa-sepArIvata, mAMhethI ane bAherathI behu kaThaNa hoya ema purUSanI parikSA karavI. pra-53 nava prakAranI bhakti batAve u-1 upAdeya svarUpane sAMbhaLavuM, 2 kIratana karavuM, 3 ciMtavana karavuM, 4 sevA pUjA karavI, 5 vaMdana stuti karavI, 6 dhyAna dharavuM, 7 tanmayatA karavI, 8 samAdhi karavI, 9 ekameka laya lIna thavuM. I. For Private and Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha praH-54 tIrthakara jJAnavAna chatAM bhega kama kema kare che? u-purvopAta je kama udaya AvyuM tenuM phaLa regavata jANI roganivArI bhagave, pravAla pere bAhyaraMgadhare paNa aMtaravikArabhAva, ati Azakta tivAbhilASa na hoya, kAraNa ke samyam prakAre vastu svabhAvanA verA che mATe. pra--55 sAtakSetre dhana vAvaravuM te kevI rIte tathA punya kevI rIte kahevuM ane kevI rIte vAparavuM vagere vistArathI kahe, U-1 jJAna, 2 jana bhavana, 3 jIna paDimA, 4 sAdhu, pa sAbiva 6 zrAvaka, 7 sAvi e rIte sAta punyakSetra jANavAM, IhAM munine mATe kahelu dhana te utsarga munine na kahyuM, paraMtu apavAde mahAgAdi kAraNe vidyAdikane, vA, apavAda nivAravA, ApadAthI vAravA, vA nivAraNa kharacamAM gRhastha abhAve e dravya vApare zeSa dhana jema ghaTe tema nimi mudatasara vAvaravuM zrAvakane ghaNuM karIne je punya kahevuM te mukhyatAe sAdhAraNamAM ja kahevuM, kAraNa ke harake dharamAdAmAM kaTa phuTa hoya tyAM vAparI zakAya, vaLI te tAkIdathI vAparavuM, kemake kALa akasmAta grAsa kare to e baMdhana chuTAya nahI, vA, narama hAlata AvI paDathAthI bhavAMtare e raNa duHkhadAI thaI paDe mATe hareka dharmadAnuM devuM hoya te pote jAtIthI jaladIe karI devuM." have maraNata avasare je punya kahevuM te ghaNA zrAvaka samudAya samakSa kahevuM joie, ane maranArane kahe che to tenI anumodanA karo. pachI te dhana pitAnA nAmathI nahI paraMtu pUrva vRtAMte te mudata pahelAM vAparI devuM, temAMthI je tIrthadike jaI vAvare te bhajana bhADu emAMthI na vAvaravuM. je temAMthI khAya to dhamAdAnuM bhakSaNa karanAra kahIe, devuM te keinuM rAkhavuM nahIM. paraMtu sAdhAraNa Aje punyanuM devuM to avazya nahI ja rAkhavuM, vaLI maranAra pAchaLa jAnavarane kahelA dANuM paNa mudatasara ApavA. temAM kasura kare to te dANane vyAja vadhA2nuM bhakSaNa karanAra te kabula karanAra vAlIvArasa jANavA. ihAM sAdhAraNa dravya sAta kSetramAM vAparavuM ka9pe paNa mAgaNane devuM kaze nahI. keTalAka loko zubha khAte punya kahelA rUpaiA madhyethI pustaka, ghaDI, kaTAsaNuM, caravelA, rUmAla, AjeThAdi UpagaraNa lAvI pitAne tAbe mArApaNa karI rAkhe che. vaLI UjabhaNuM kAThI jJAnAdikanAM UpagaraNane sighapaNe Upayoga nahI karatAM mAlIka tarIke potAne kabaje rAkhe che, te ghaNA prayAse amuka vastu dakSiNatAe Ape che. sIpArasa vinA jevA tevAne na Ape A kevI ajJAna dazA che. vaLI keIka kahelA punyanA rUpaiyAmAMthI tIrthayAtrAe jatAM bhejana bhADu sagAMsaMbaMdhInuM kharaca gaNI temAM UdhArI majare paDe che. vaLI te rakamamAMthI TIpa lakhatAM potAnA nAmathI bharI Ape che, tathA dharmAdAmAMthI ApIne huM ApuM chuM ema kahe, vA, bagaDelI vastunuM mula gaNa dharmade majare paDe che, eTale viNaseluM dhAnya, bagaDelI ghAsa, jIrNa vastra, najIvI vastu Upaga vaga For Private and Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jinatatvasaMgraha, ( 3 ). ranI jamIna, jhADa, ghara, hera, ghareNuM Ade sAdhAraNa khAtAmAM vALe. vaLI dAMtanI cuDIe dharmade TharAvelI, sarasanIrasa adalabadala karI Ape, tathA vepArAdikamAM dharmade kahela te kheDA Dhora vIgere DhaTa phuTa khAte nahI ApatAM mithyAvIonA makAnamAM athavA brAhmaNadikanI corAsI khAne, vA, kuTuMbAdikanA paSaNa artha, vA, paMcanA TaMTA phajetAdika kharacamAM vApare, vaLI vivAha saM. badhI vara kanyA lagnakara paMcanA TharAva pramANe dharmade rItabhAtamAM majare le Ape nahI. temaja kesarIAjI vagerenA hIssAnA rUpaiyA jame karI vyAja ane muDI sarva AkhuM keLuM dekhatA DeLe galata karI jAya che. gophaNa geLA sAthe uDAvI de che. dhamadhekha dhaNI Apu karI dhoLe dahADe dhADa pADe tevuM kare che hA Iti khede, A kevI dhIThAI che? e pUvakta sarva dharma Thaga, sabaLa pUrti khaLa purUSa duragatI gamI jANavA vaLI pratiSThAdi mahatsavamAM tIrthayAtrAe, UjamaNAmAM samosaraNa, dhajA zIkhara, pUjA Ade caDAvAnI mAgaNImAM seMkaDuM hajAre rUpaiyA kahelA te nImelI mudata aMdara ApatA nathI, ane pAchaLathI narama dazA AvavAthI tamAma deva dravyAdi dharmAdo devALA khAte paDI jAya che, kemake potAnI zaktinI tulanA na karatAM mAtra yaza kIrti leka raMjana uddhata abhimAnapaNathI mAgaNIne caDAve kare che tethI kema banI zake. mATe catura purUe vicAra pUrvaka Apazakti anusAre AtmahIta bhaNI deva dravyane vadhAre karavA mAgaNI karavI, paNa te jaladIthI ApavuM devuM rAkhavuM nahI. te upara zrAddha vidhimAM kahelA viSayanI vAkhyAmAM sAgara zeThanI kathA jevI, ihAM kaI kaheze ke na kare vaNaja ke nA TeTe, mATe bIlakula mAgaNI na karavI, te khaTapaTa zAnI thAya. te viSe samajavuM je. bhakti karaNa jina rAjanIre zakti chate kare nunya / punyAnU baMdhi punyanAre phalamAM te pAme uMna / ema rUpavijyajI pujAmAM lAvyA che arthAt zakita paNa gopavavI nahI. kuTilapaNu mukIne yathArtha jema kahelu tema viveka sahita gurU lAghavane vicAra karI jaladIthI bhalA mArgamAM upayoga kare. eTalu ja nahI paNa keinI rakama hIsAbamAM vadhAre AvI chatAM jANyA pachI majare na Ape, vA jANIne vadhAre le, saLAmAM gothave tela mApamAM gaDabaDa kare UlaTa pAlaTa seLabheLa sarasa nirasa vastu karI Ape, thApaNa oLave, ityAdi kapaTakriyA karI viSane vadhArI makalAya je amane Aja vyApAramAM sAre lAbha maLe, paraMtu vastunuM jaDAmULa satyAnAza dhAvyuM te samajatA nathI jue ke devAnaMda brAhmaNInA jIve pUrva bhave trIsalA devInI ratna DAbhaDI corI hatI to bhavAMtare amulya padArtha bhAvaratna zrIvIra prabhunuM apaharaNa zrItrIsalAnI kukhe thayu, eja rIte kareluM devuM bhavAMtare paNa ApyA vinA chuTe nahI, ema kamanI vi. For Private and Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (44) zrI janatatvasaMgraha citratA jANI huM bhavya che mithyA katya karI makalAso nahI. kemake pariNAme duHkhadAI che, jemAM bIlADa dudha dekhe paNa DAMga na dekhe, tema ajJAnI cho zera jAranA bhAtA mATe sekanDa maNa je UpADatA bIhatA nathI. e kevI khedanI vAta che zuM jJAnI nathI jANatA? anya darzana paNa kahe che ke - aMtarajAmInu nathI ajANyuM, mana mAne tyAM mAlho / punya pApanA do mAraga cha joi vicArI cAlo // 1 // je je karazo te bhogavazo bhavasAgaramAM bhmsho| baMTInuM bIja vAvIne tame kamoda kyAthI jamazo // 2 // ityartha-mATe bIjAnu devu nahI rAkhavuM te dharmadAnuM te kema rakhAya. jaladI ApI chuTavuM. pra-56 pUrvadhara kyAM zuddhi hatA? U:-bhagavatIjImAM vIsamA zatakanA AThamA Urese zrI vIra prabhue kahyuM che. he gatama mAharA pachI eka hajAra varSa zuddhi purvadhara hase. vaLI zrIvIra prabhuthI 470 varSa rAjA vikama saMvatsara pravartaze, te vAra pachI zrI sudharma svAmInA kIdhelA uparathI zrIdhanezvara sUrie zatruMjaya mahAmya 477 varSe kIdhu vaLI zrIharibhadrasUri 1444 graMthanA kartA zrI vIra prabhuthI 947 varSa thayA jaNAya che. i. pra:-57 sAta bhaya dravyabhAvathI kahe. U:-1 ihaloka bhaya, 2 paraleka bhaya, 3 AdAna bhaya, 4 akasmAta bhaya, 5 AjIvIkA bhaya, 6 apayaza bhaya, 7 maraNa bhaya, e sAta dravya bhaya kahIe, eTale 1 manuSyane manuSyane bhaya. 2 manuSyane davAdikane bhaya, 3rakhe mAharU keI leI jAya, 4 bhIMta pramukha paDavAne zabda bIka rAkhe, 5 rakhe mA. harI AjIvikA haNAi jAya, 6 apayaza thavAne bhaya, 7 rakhe mujane maraNa Ave, 1 kAma, 2 ke, 3 mada, 4 harSa, 5 rAga, 6 Sa, 7 mithyAtva, evaM sAta bhAvabhaya jANavA, te zrIvitarAga deva jItyA che, kAmavALa, ti gharanA che evA sAta bhaya vAraka jInezvaranuM sevana karavuM. pra--58 dravyastava ane bhAva tava te zuM ane tenuM phala zuM. UDa-devapujA, dAna, dIkSA mahotsavAdi dhanAdike karI vitarAganA chatA guNa pragaTa kare te dravyastava kahIe, ane zrata adhyavasAye karI kriyA anuSThAna kare te bhAva stava kahIe, dravya stavathI yAvat bAramA devalAke jAya, ane bhAvastavathI aMtara muhurtamAM mekSa thAya. yaduktaM Uko sadavya tthayaM ArANe jAi accuyaM / jAva bhAvacchavAo pAvai aMta muhUtteNa nivvANaM // 2 // iti. For Private and Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. pra:-pa9 jIva utpana thavAnI ATha khANa che te kei pApamaDA e ehu khANa trIjaca patra garabhajanI jAgRvI. 2. 3 jarAyu--e garbhaja manuSya tiryaMcanI khANa che, 4 rasayA--te vAsI vila, melAdikane viSe pANInA saMsargathakI erekriyAkrikanI khANu jANavI. 5 sase, } e ehu vigaledranI khANa jANavI, eTale berejhiMka terUDhi, cArehinI khANa jANavI. 6----UbhIyA. ke 7 samucchimA--e vigaledri, paMcaddhi, asanniyA samurchAma manuSya tiryaM canI khANa jANavI. ( 45 ) 8 UvavAIyA--utapAtIkA, e devatA nArakInI khANa jANavI, e rIte ArDa khANa trasa jIva upajavAnI zrIsamati parikSA graMthathI jANavI. iti. praH--60 nizcaya vyavahAra jJAna, tathA jJAna viSe cAra nikSepA utAre. U:-1 paradarzanInAM zAstra tathA jaina Agama cAra anuyAga te vyavahAra jJAna kahrIe. 2 khaDha dravyanA guNa paryAya jANe temAM pAMca ajIva che, chaTA jIva che, temAM pAMca chAMDavA cAgya ane jIva dravyamAkSanA kAraNabhUta anataguNI jANI dhyAve te nizcaya jJAna kahIe. jJAna vinA kriyA Akhara te mithyA che zA mATe jeabhavya paNa evI kriyA kareche mATe AtmasvarUpa oLakhyA vinA sAmAyaka pAsahu kare te dravya nikSepe punyAzrava che, paNa savar nathI, jIvasvarUpa jANyAvinA tapa sayama kare te devADhi gatI pAme paNa aMtaskaraNa jJAna upara rAga nathI teA jJAna saphaLa thAya nahI, have cAra nikSepA kaheche. 1 nAmajJAna--te nAma nikSepA 2 pustaka----te sthApanA nikSepa. 3 pustakamAM lakhelu--te dravya nikSepA 4 navatatva khaTadravyAdi svarUpa jANavu~te bhAva nikSepeA, e rIte jJAna viSe cAra nikSemA jANavA. samakti dRSTinuM bhaNavu gaNavuM jANapaNu te bhAvajJAna. For Private and Personal Use Only pra:--61 niAdanu svarUpa zI rIte che te samyaga prakAre TukAmAM samajAvo. U:--jIva dravya anatA che te kahe che. sajJi manuSya sakhyAtA che, asanni manuSya, nArakI, devatA tiryaMcapatri, vigalena, pAMca thAvara khAdara vi gere anukrame asaMkhyAtA che. tethI siddhanA jIva anatA che, tethI khAdara nigAdanA jIva anata guNA che, te sarvathakI sukSma niAdanA jIva anaMta guNA che, te sukSma nigAdanA vicAra kAMika kahIe che. jeTalA lAkAkAzanA pradeza che. teTalA gALA che: te eka eka gALAmAM a
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 ) zrI jainatatvasa'graha, saMkhyAtA nigeAda che. niAda zabdanA artha je anaMtA jIvane paDabhUta eka zarIra tene nigeda kahIe, eka eka niAda madhye anaMtA jIva che, atIta anAgata kALanA sarva samayane vartamAnakALanA eka samaya tene bheLA karI anataguNA karIe eTalA eka niAdamAM jIva che, arthAt anaMtA jIva che. A sasArI jIva ekekanA asakhyAtA pradeza che. te ekekA pradeze anatI karma vagaNA lAgI rahI che. te ekekI vINA madhye anaMtA pudagala paramANu che. ema anaMtA paramANu jIva sAthe lAgyA che, te thakI anataguNA pudgala pANu varahita chuTA nigeAdIyA jIva manuSyanA eka UzAsa mAMhe satara bhava jhAjherA kareche, te 773 zvAseAdhAsa eka suhurtanA thAya che. avyavahAra rAsI nigAhanA jIva tA kAi kALe nigeAdamAMthI nikalyAja nathI. pahelA paNa trasappu" pAmyA nathI, vAravAra emAMja upajavu che, te avyavahArI kahIe. have je mAdara ekedri vA, trasapaNuM' pAmIne pachI niAdamAM jaI paDayA tene teA vyavahAra rAzI nigeAda kahIe, ahArAdika cAra saMjJAnI maMdatAe UMcA Ave che, ane tenI ja tIvratAe pAche. phrI adhogatIe (nIcI gatI) jAya che, ihAM jeTalA manuSya eka samayamAM karma khapAvI mekSa jAya teTalA jIva eka samayamAM avyavahAra sukSma nigAdamAMthI nikaLIne UMcA Ave che koi vakhata bhavya ochA nIkaLe teA abhavya paNa ekAda nIkaLe. paNa vyavahAra rAzImAM jIva vadhe ghaTe nahI. A kevI khumI che, evA nigedanA asaMkhyAtA lAka mAMhelA gALA te madhenA jIva cha dvIsInA AvyA puddagalane mahArAdipaNe le che. te sakaLa gALA kahevAya. e sukSma niAdamAM pAMca thAvaranA mukSma jIva te sarve leAkamAM kAjaLanI kuMpaLo samalayA thakA vyApI rahyA che, sAdhAraNapaNA tA mAtra eka vanaspatimAM che. ihAM prateka vanaspatinA eka zarIre eka jIva che te vAta judI che, ane A tA eka zarIre anatA jIva che, te sukSma niAdanuM du:kha UdAharaNa sAthe kahe che. sAtamI nArakInA tetrIsa sAgare pamanA jeTalA samaya thAya teTalIvAra sAtamI nArakImAM jAya tene je chedanabhedanAdi duHkha thAya tene ekaThuM karIe tethI anaMta guNu duHkha niAdanA jIva eka samaya mAtramAM bhAgave che. draSTAMta-jema kei manuSyane UTha kreDa leDhAnI sAcA tapAvIne koi devatA samakALe cAMpe . tene je vedanA thAya tethI anaMtaguNI vedanA nigADha madhye che. niAdIyA jIvanA gALAnI avagAhunA aMzula asakhya bhAga che. lAka pradeza jeTalA jIvanA pradeza che. eka muhUrttamAM nigeADhIyA jIva, 65536 bhava kare. ane nigeAdanA eka bhava 256 AvalInA che. e bhulaka bhava pramANa che, ema AgamasArI jANavuM, etAvatA janma maraNa sabraTana jhAMsI bharelA jadhanya utkRSTa aMtara muhurtta Ayu. tethI atI vedanAnuM du:kha thAya che, narakathI adhika duHkha tenuM kAraNa je, nArIne vaikriya zarIre sahana zakti che, ane nigAdane udArIka zIre vedavu che; vaLI svajAtI For Private and Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 47 ) zastra dukha bhulaka bhava janma maraNathI mahA vedanA thAya che, hA iti khede, anaMtAjIva ekaThA thAsozvAsa kare ane ekaThA AhAra kare che, evI nigoda che. e duHkha kevaLa jJAnI gamya che. ziSya-te nigadIyA jIva akAma nirjarAdike UMcA Ave ke nahI? gurU-ekedri cha kala ahAra bIlakula karatA nathI te paNa temane upavAsanuM phaLa maLatu nathI. vaLI ekeMddhi cha mana vacana kAyAthI sAvadha vyApAra karatA nathI to paNa temane anaMta kALa te kAyamAM rahevuM paDe che te sarve aviratinuM phaLa jANavuM. eTaluM ja nahI paNa aviratipaNAthI ekeMddhine aDhAra pApa sthAna ane pAMca kiyA lAgI rahI che ema paMcama aMge kahyuM che. mATe UMce AvavAnuM prabaLa sAdhana nathI, jethI anaMtakALa temAM ja rahe che, ane te anaMtu duHkha anubhave che kadAca kAla svabhAve UMcA paNa Ave, sukSma vanaspatinA asaMkhyAtA zarIra ekaThA karIe te vAre eka vAyukAyanuM zarIra thAya, ema asaMkhyAtA vAyukAyanA zarIre eka teukAyanuM zarIra thAya tevA asaMkhyAtA te UkAyanA zarIre eka apAya thAya, evA asaMkhyAtA apakAe eka pRthvikAyanuM zarIra thAya, arthAta vanaspatimAM ghaNuM jIva rahyA che, te sucavavA bhaNuM A svarUpa kahyuM. tarUNa sukhI purUSanA sAta zvAsozvAse eka thava thAya, sAta thave eka lava thAya, sItera lave eka muharta thAya, IhAM keika AcArya nADInA UlArAne paNa zvAsozvAsa kahe che. te eka zvAsazvAsamAM nigodIyA jIva yulaka bhava sattara jhAjherA kare che. navA samayathI mAMDIne be ghaDI paryata eka samaya UNane aMtara muharta kahe che, tenA paNa ghaNuM bheda che. vaLI je kALe puchIe te vakhata nigadane anaMtame bhAge siddhi varyA che. ema zAstramAM kahyuM che. mATe bhavya jIva keI kALe khAlI thavAnA nathI, ane siddha sila bharAvAnI nathI. vaLI te nigadanA jIva, vaja jevI kaThaNa vastune paNa bhedIne cAlyA jAya che. bALyA baLe nahI. gaLyA gaLe nahI. khALyA khaLe nahI evA jIva nigodanA jANavA evA du:khathI ubhagI he bhavya Atma sAdhana rasika thAo, pra:-6ra cAra prakAranI zIkSA samajAve U-1 sAraNA-bhulatAne saMbhArI Ape te mArA vAraNA-khATI kriyA sASapaNathI vAre te. pADA ceyaNA-kriyAdimAM preraNA kare batAve che. jo paDice. caNA-pramAdI sAdhune vizeSa preraNA kare te. ema sarva sthaLe samajavuM, pra-63 tresaTha lAkhI purUSanAM mAtA, pitA, jIva, deha, varNagatI A denuM svarUpa kahe, U-rASabhAdika tIrthaMkara 24, 1 bharatakri, 2 sagara ca,i 3 madhavA, 4 sanata kumAra, 5 zAMti, 6 karyuM, 7 ara, 8 subhUma, 9 mahA padha, 10 hari paNa, 11 jyacaki, 12 bahAdatta, evabAracaki, 1 vipRSTha vAsudeva, raDhipuSTa, For Private and Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 48 ) zrI jinatatvasaMgraha, 3 svayaMbhu, 4 purUSottama, 5 puruSasiMha, 6 purUSa puMDarIka 7 datta, 8 lakSmaNa, 9 kRzna vAsudeva, evaMnava vAsudeva, 1 agrIva prati vAsudeva, 2 metArya, 3 meraka 4 madhukeTama, 5 nikuMbha, bala, 7 pralAha, 8 rAvaNa 9 jarAsiMdha evanava prati vAsudeva." 1 acaLa baLadeva, 2 vijaya, 3 bhadrA 4 suprabha, 5 suda na, 6 AnaMda, 7 naMdana, 8 rAmacaMdra, 9 balabhadra, evaM baladeva maLI. 63 salAnI jANavA. temAM tIrthaMkara paMcavarNa hoya ane caki suvarNa varNa hoya, vAsudeva syAmavarNa, baLadeva ujavaLa varNa heya, brahmadatta, ane suEma, beca. sAtamI narake gayA, zeSa daza cakri devalokamAM tathA mekSa gayA che. sarva vAsudeva tathA prati vAsudeva narake gayA che, balabhadra pAMcamA devaloke gayA che. zeSa ATha baLadeva mekSa gayA che. chevaTa sarve mekSa gamI che. nava vAsudevane vAre nava nArada thayA te sarve bhIma Aje mokSa gayA che. have IhAM gesaTha lAkhInA pitA (para) te keNa, 16-17-18 mA tIrtha kara cakinA pitA 3 ane salAkhI 6 vAsudeva 9 ane baLadeva 9 kula 18 nA pitA - eTale tresaTha madhyethI (12) bAda karatAM (51) rahyA, ane vIranA pitA sIdhArtha tathA rIkhavadata bane temAMthI eka umeratAM (para) pitA thayA. have salAkhI 63 nI mAtA (61) te kahe che. 16-17-18 tIrthakara cakinI mAtA 3 ane salAnI 6 eTale tresaThamAMthI traNa bAda karatAM (60) rahyA pachI vIranI mAtAo be, trIsalA ane devAnaMdA te eka vadhAratAM (61) mAtA thaI have salAkhI 63 nAM zarIra (60 te kIma 16-17-18 tIrthakara cakinAM zarIra 3 ane salAkhI 6 eTale tresaThamAMthI traNa bAda karatAM (60) deha rahyAM. have salAkhI 63 nA jIva (59) te kIma, 16-17-18 tIrthaMkara cakinA jIva 3 ane salAkhI 6 ane vIra trIkRSTa vAsudevane jIva eka maLI (4) jIva bAda karatAM (59) jIva rahyA. ahe iti Azcarya A kevI yukti che. pra:-- 64 ughADe mukhe bolatAM zuM duSaNa che. U:-bhagavatIjImAM vIra prabhune getamajIe prazna karyuM che je iMdra sAvadya ke niravadya bhASA bole che. tyAre bhagavAne kahyuM ke je vakhata iMdra vastrAdi rAkhI beleche te niravadya ane udhADe mukhe bole che tyAre sAvadya bhASA kahIe. A uparathI samajavu je zrAvakane paNa avasya mukha vastrIkA athavA hAtha rAkhI bolavuM ucita che, ziSya-sarvathA upayoga rahetuM nathI mATe hamezAM mukhavansIkA bAMdhI rAkhI e to kema? gurU-e paNa yukta nahI, kAraNa ke ghaNI vakhata bAMdhI rAkhe te mukhanI lArathI samuchama jIvanI utpatti tathA vinAzano saMbhava thAya che, tethI vrata bhaMga thAya che. vaLI vipAkasUtramAM mRgA leDhIAne jovA gayelA gatama svAmIne mRgAvatIe ati gaMdhathI mukhavAstrIkA bAMdhavAnuM kahyuM jethI nAsIkA paNa For Private and Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, kAya cheA uparathI purve paNa mahepatI mukhe bAMdhelI nahi ema siddha thAya che vizeSe karIne munine te bhASA samiti sAcavavA bhaNI avasya avasare eTale zabdacAra karatAM mukhavAstrIkA rAkhavIja tema na kare to nANA bhaMga deSa lAge, bIju thuMka uDavAthI gurU Adinu apamAna tathA jJAnanI AsAtanA ane trasAdika chavanI hiMsA paNa thAya che, mATe ughADe mukhe belanAranI bhagavate sAvadya bhASA kahI che, te prasaMga deSanA saMbhavathI muni ane gRhastha sarvane upogayukta belavuM zreSTha che vaLI ughADe mukhe bolatAM IriyAvahI Ave te kharU, paNa sugurU vaMdaNA karatAM vidhimArga bhaNI duSaNa nahI. itisena prakSa) Adhunika vakhatamAM ghaNe bhAge munigaNamAM mukhatrIkA mAtra keDe laTakAvI muke che te mATI bhula bharI vAta che. ane te pramAdAcaraNa tajavA yogya che, ahe, virativaMta uttama purUSone punaH punaH UpayogamAM khAmI lAge che. e kevI chema bharI vAta che? Ihi taka hamezAM niraMtara bAMdhI rAkhe che te tadana khoTuM che, kemake eghanirayuktI tathA AvasyakamAM muphariyaMkakuye mukha vasIkA jamaNA hAthe rAkhavI. evuM kahyA chatAM niraMtara bAMdhavAthI nigoda Utpatti samuchama hiMsA thAya che. vaLI kAusagnanA AgAramAM paNa, jaLa, chagn, ityAdi kAraNathI kAUsamAM paNa hAtha UpADI vastrAdi rAkhatAM kAusagya bhaMga nahI, tethI paNa siddha thAya che ke, hamezAM muhapattI bAMdhelI nahI. IhAM mukhanA pavanathI paNa vAukAya haNAya che mATe upaga rAkho. muhapattI raharaNa trasajIvanI rakSAne mATe zAstramAM kahyAM che. etAvatA mukha vansIkA mukhe bAMdhavI kahI che, paNa te avasare avasare che. jema paDIleheNa karatAM, kAje letAM, Thalle jatAM, mRtakane avasare bAMdhavA paNa sadAkAla bAMdhavI yukta nahI, IhAM keTalAka muni vAkhyAna avasare hAthamAM mahepattI rAkhI vAMce che, ane keTalAka muni mahoDe bAMdhI vAMce che. te vAtane atre kadAgraha nathI, paraMtu upayoganI khAmIne lIche mukhe bAMdhI rAkhyAna karavAnI paddhati sArI jaNAya che. pachabahu zrata gamya. iti. praH-65 cAra dizA tathA traNa dazAnuM svarUpa samajAve On:--mohoaNAinidvA // suynndshaabhvbohiprinnaamo|| apamattamuNijAgara // ujjhaavaralIvarAti / 1 / artha: jIvane anAdi moha te niMdadazA che. 1. bhavane viSe bedhi eTale samakitanA praNAma te supana dazA che ke 2 ke apramatamuni nI jAgara dazA che ke 3 che vitarAganI UjAgara dazA kahIe 4 1 mithyA tva daze te bAdhaka dazA jANavI. 2 samakitathI cidamAM guNa ThANa lage sAdhaka dazA jANavI, 3 sarvakarmathI rahIta dazA te siddha dazA jANavI, Iti, pra:-66 sADIpacavIsa Arya deza tathA tenA mukhya zahera, nagara, gAma keTalAM che ? For Private and Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (50) saMgraha, na devagurU dharmanI sAmagrIne sadabhAva che te Arya deza kahIe, jyAM salAkhI purUSanuM UpajavuM che, tevA sADI pacavIsa Arya deza che. ane 3197 4 anArya deza che, tyAM devagurU dharmanI sAmagrIne abhAva che, evuM sarva maLI 3ra000 deza A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM che, te jyAre cakavati thAya tyAre te sarva deza vA khaTakhaMDane dhaNI thAya, vAsudeva prati vAsudeva adhe nA traNa khaMDane dhaNuM thAya, 1 magadhadeza-rAjagRhI nagarI tyAM 16600000 gAma, 2 aMgadeza-caMpApura nagara-50000 gAma, 3 vaMgadeza-tAmalI nagara-80000 gAma, 4 kaliMgadeza-kaMcanapura nagara-100000 gAma, 5 kAzIdeza-banArasa nagara-519ra000 gAma, 6 kesaladeza-aplAnagarI-99000 gAma, 7 kurUde-gajapura nagara-8735 gAma, 8 kusAvartideza-aurIpura nagara-14283 gAma. 9 paMcAladeza-kapIlapura nagara-383000 gAma, 10 jaMgaladeza-ahichatrA nagarI-145000 gAma, 11 riThadeza-dvArakA nagarI-6805ra5 gAma, 12 videhadeza-mIthulA nagI--8300 gAma, 13 vacchadeza-kesaMbI nagarI-28000 gAma. 14 sAMDIladeza-naMdanapura nagara-25000 gAma, 15 mAlavadezabhadilapura nagara-700000 gAma. 16 virATadeza-vairATa nagara-28000 gAma. 17 disAraNa deza--viratAvatI nagarI 9ra000 gAma, 18 varUNadeza-iMdrapura nagara-24000 gAma, 19 videhadeza--satyavatI nagarI-24000 gAma, 20 siMdhu sevIradesa-vitabhayapura pATaNa-68000 gAma, 21 cedIdeza-soktA kAvatAnagara-6028 gAma, 22 surasayana deza-mathurA nagarI-36000 gAma, 23 bhagIdeza-pAvApura nagara-16025 gAma. 24 lATadeza--keTIvartanapura nagara-2116000 gAma. 25 kulAdeza-sAvathI nagarI-63000 gAma, 2pA kaikeIdeza-setaMbIkA nagarI-258 gAma, e rIte Aryadeza sADIpacavIsa bhavya jIvone jANavA sArU lakhyA che, bIjA keI sthale pAThAMtara deza nagara phAraphera hoya te te pramANa che. te pravacana sAradvAra, 275 vigerethI lakhyA che. zakadeza, yavanadeza, zabara, bAbara, ga For Private and Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha ( 11 ) Na, pArasa, kauzIka bukasa, pasaMda, caMcaka draviDa, kirAta, kharamukha, gajamukha, turagamukha, gajakarNa, keca, aMdha, cINa Aje bIjA ghaNA ane nAdeza che. jemAM mahA pApaSTa rUdra praNAmI, abhakSa bhakSaNa karanArA nirde, tevA jIvane anArya jANavA, ahIthI Arya kSetravALA tyAM jAya paNa anArya vAlA dharma pAme nahI, kadApI ArTa kumAravata ke jIva vizeSa jAtI smaraNAdika jJAne karI dharma pAme tene niSedha naho, iti. - pra:-67 aSTabhaMgInuM svarUpa pAmyam prakAre samajAve. U-1 keTalAka jIve dharmanuM svarUpa svAvAdazailIe karI jANe nahI, Ahare nahI, pAle nahI te sarve mithyA draSTi jANavA. e prathama bhaMga rakeTalAka jIvo dharmanuM svarUpa samyagU prakAre jANe nahI, Adare nahI, ane pALe te kaSTa kriyA tapa japa zIla Ade karI kAyA gALe te sarve mithyAtvI. e bIje jaMga jANa. 3 keTalAka dharmanuM svarUpa jANe nahI, Adare, pALe nahI, te mithyAdraSTi. e trIjo bhaMga. 4 keTalAka dharmanuM svarUpa jANe nahI, Adara, pALe te paNa mithyA draSTi. e ce bhaMga jANa. 5 keTalAka jIve dharmanuM svarUpa syAdvAdazailIe karI jANe paNa Adare nahI, pAle nahI, e zreNikata pAMcame bhAge aviratisamya draSTino jANavo. 6 keTalAka dhanu svarUpa jANe Adare nahI, ane zIla Ade pAle, te anuttara vAsadeva jANavA, e cheThe bhaMga kahe, 7 keTalAka dharmanuM svarUpa jANe, muni AdenAM vrata Adare, ane pAle nahI, paNa zuddha parUpaNa kare che, pitAmAM munapaNuM sthApatA nathI, evA jANa gItArtha saMvipakSI sarva samakitI jANavA. e sAtamo bhaMga samaja 8 keTalAka dharmanuM svarUpa jANe che, Adare che, pAle che, ehavA jInAmatanA jANa ratnatrayavaMta purUSe sarva samakatI jANavA, e AThamo bhaMga satkRSTa jANo. arthAta jANanI kiM zreSTa che, e pUkti aSTabhaMgama prathamanA cAra bhAMgA mithyA draSTine lAbhe, ane pAchaLanA cAra bhAMga samakitIne lA. e rIte samyaga prakAre aSTabhaMgInuM svarUpa samajIne yathAyogya grahaNa karavuM. zrI jJAnavimalajI paNa abhaMgInI svAdhyAyamAM evo bhAva lAvyA che. tAvatA jANe samajIne vA jANunI nizrAe karavuM te zuddha che. Iti. pra:-68 SaTadravya tathA nava tatvane heya, ya, upAdeyarUpe tathA nava tatva draSTAMtarUpe kaho. U -SaDa dravyamAM 1 jIva dravya jJAnAdi guNanI apekSAe AdaravA gya che. 2 dhAstikAya, 3 adhamaeNstikAya, 4 AkAstikAya, 5 kAla, jANavA che, 6 pudagalAstikAya choDavA yogya che. temaja ApaNu dravyanI zuddhatA heya For Private and Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, chAMDavA yogya che. ane SaTadvavyanuM svarUpa ya vicAravArUpa che. potAnA dravyanI zuddhatA upAdeya AcaraNarUpa che. 1 jIva tatva, 2 ajIva tatva jANavA yogya che, 3 punya, 4 poSa, 5 Azrava, 6 baMdha chAMDavA yogya che, 7 saMvara, 8 nirja rA, 9 mekSatatva AdaravA gya che, ene sAca karI jANe tene vyavahAra samakitI kahIe, jahAM ke zaMkA kare je punyane choDavAnuM kema kahyuM paNa te senA nI beDI samAna hovAthI guNaThANAnI had mujaba AbhIka dhamanI apekSAe jANavuM, jIvarUpa talAva. 1 ajIvarUpa pANI, 2 AzrayarUpa ghaDanAlAM, 3 temAM sArU pANI Ave te punya, 4 kharAba pANI Ave te pApa 5 te pANI ane talAva ekameka hoya te baMdha, 6 AvatAM ghaDanAlAM rokyA te saMvara, 7 arahATAdike AgaluM pANI kADhe te nirjara, 8 sarva talAva khAlI thAya te mekSa, 9 Iti nava tatvarUpa dravya kathana vyavahAre AdaravA gya che. pra:-9 soccA kevalI, asoccA kevalI viSe zuM samajavuM. U:---kevalI de dazAnI samIpe kevalI parU e dharma sAMbhaLIne kevala jJAna pAme te saMsthA kevalI kahIe, te dharmopadeza kare, zeSa asaccA kevalI te dharmopadeza na kare, dIkSA paNa na Ape, puchavAne Uttara Ape. pra--70 manuSyane zuM karavuM kaThaNa che, U:--pAMca iMdriyamAM rasanA Idri durjaya che. 2 ATha karmamAM mehanI karma chatavuM ghaNuM kaThaNa che, 3 vrata mAhe cothuM vrata pAlavuM duskara che, 4 traNa gupti mAhe manavaza karavuM muzkela che, temaja jIvane jina praNita dhama malavo durlabha che. Iti. te prabhuta pudayathI pAmI hAravuM nahI. pra--71 duvihAra tevihAravAlAne keTalI rAtrI sudhI pANI A vAvaravAnI marajAda che ? U--senaprazna 453 mAM UpavAsa kare che te madhyarAtri pache te sukhaDI pramukha naja vAvare, te uparathI jaNAya che ke prathamanA be prahara zuddhinI marajAda nekArasI Adenu pacakhANa karanAranI che. paraMtu bIjA dIvase mokalA pacakhANavALAne marajAdanuM pramANa jaNAtuM nathI. pra:--hara "nizcaya vyavahAra te zuM ? U:--AcArAMge mananI asamAdhie bhAva cAritra nahi e nizcayane mata che, vaLI mokSarUpa mahela upara caDhavA nizreNirUpanizcayanI draSTi rArAkhavI. eja prabaLa che, e vinA guNa zreNi na hoya. hareka sAdhanane viSe nizcayadraSTi sahita vyavahAramAM vartavuM e jainazailI che. ' 2 zuddha vyavahAra saMyamAnuSThAna pravRtirUpa vinA nizcaya pariName nahI, yathA malIna vacce kesarane raMga na lAge. temaja hINa vyavahAravaMtane guNa na na hoya, jalasekyAdi kriyAvinA bhukhyAnI IchAe UMbara phala na pAke tema ekale nizcaya nayavAdI jANa kSaNa tole kSaNamAse thAya paNa sthira bhAva For Private and Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa'graha, ( 53 ) na thAya. mATe dhrura paDanAlIkA vyavahAranI vAkhyA viseSa prakAre kareche, je muni AdhAkI AhAra zuddha jANI lAve te kevaLI vAvare, te vyavahAra sAcavavA bhaNI jANavuM, zrI mAiisathe lAlajyA izIla pALanArane dhanya kahyA che. jema dravya kriyArUpa zukalabIjanI cadrakaLA te punamane maLe che mATe vyavahAra paNa baLavAna kahyA che. mAkSarUpa nagare vahelA paheAcADavA ardhavat vyavahAra che, ihAM kAI bharatAdikanuM nizcaya AlaMbana ekAMta chIDI paDI devapUjA taiyA dAMna Avasyaka pAsahu sAmAyaka vratArdika mArga cheDeche rIkhavadata vipra putra, vIra chatAM sIdhAthe putra kahIe che te vyavahArathI jANavuM. midhu daise padase sAdhu bhukhyA tarasyA chatAM vora bhue acita jaLanA vahu ane talanuM gADu bharelu dIThuM paNa avasthA dASa bhaNI Adeza ApyA nahI, te paNa vyavahAra sAcavavA bhaNI jANavu, mATe baMnenaya sammata zraddhA upayoga sahita thADI kriyA paNa saphaLa che. jema maMtra thADA akSarI paNa viSa prahArI che. ratna nahAnu paNa prakAsakArI che. rasAyaNa thADu paNa rogApahArI che. agni kicita paNa mALe. amRta bIMdu mAtrathI roga bhukha trasAde zAMta thAya che. temaja nizcayanayathI Atma che RdhikArIne thADI vyavahAra kriyA kare teA paNa saphaLa jANavI. i0 praH--73 jJAnathI meAkSa ke kriyAthI mAkSa che? ane e ehunA paraspara savAdanu zI rIte samAdhAna che. U:-jJAnavAdI-mArA vInA kriyA jIThI che. kemake rUpu jANI chIpane 5kaDethI zuM kArya sadhAya ? arthAta ajANa zuM sAdhana karI zake. 2 kriyAvAdI-mArA vInA jJAna zuM kare, jema jaLamAM pesI hAtha paga na hulAve te nara kema karI tarI zake, matalama e che je jJAnavAdI pAMgaLA che, ane kriyAvAdI AMdhaLe che. dekhatA evA pAMgaLA mANasa agnithI maLI gayA ane dADatA evA AMdhaLeA mANasa te paNa dAjhayA mATe bahu bhegA thavAthI icchita sthAnake pahoce, athAt jJAnakriyA ehu maLe meAkSa che, jJAnathI vastu svabhAva jANe, ane kriyAthI temAM sthira rahe. anAdi azuddhatAnA vinAza thavAthI je zuddhatAnA pASaNanI Atma paraNatI thAya teja jJAnakriyA che teja mAkSadAyI che. tamAt jJAna yiAmyAM mokSaH i. pra:-94 traNa prakAre muni nirjarA kevI rIte kare, UH--1 kevAre huM thADuM paNa zruta bhaNIza. ema ciMtave te. 2 kevAre hu evihArInI paDimA dravyabhAvathI ekalApaNuM rAgadveSa rahitapaNe aMgIkAra karI vicarIsa. 3 kevAre huM mAMtika salekhaNA sevanA sevIsa, bhAta pANInA niSedha karI maraNane aNavAMchatA pAdApagamana aNusaNa karIsa. e traNa jogathI pragaTa karatA citavatA muni mahAnirjarA kare, karmakSaya kare. prati ThANAMge. praH-pa traNa sthAnake zrAvaka mahA nirjarA phare te kevI rIte ? For Private and Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, U-1 bAhya atyaMtara parigraha je mahA pApanuM mULa, duragatIne vadhAranAra paMcAvane AgAra, anarthakArI mAThI lesyAno karanAra, samakitane nAza karanAra, kaTuka phaledAI anitya azAsvato adhava eha AraMbha parihatene huM kevAre choDIsa te dIvasa dhanya che, e prathama moratha zrAvaka ciMtave. 2 kevAre huM sattara bheda saMjamadhArI, brahmacArI, apratibaMdha vihArI, virasa vizuddha AhArI sarva sAvadya parihAra aDapavayaNa dhArI janAjJAkArI ItyAdi guNadhArI aNagAra te huM kevAre thaisa, ema bIjo manoratha ciMtave. 3 kevAre huM sarva pApasthAna Aleine nisahya thaine sarva jIva rAsa khamAvIne sarva vrata saMbhArIne aDhAra pApasthAna trividha sarAvI, cAra ane hAra pacakhIne chelle zvAsozvAse zarIra vasarAvIne arihaMtAdi cAra saraNa karI pAdapapagamata saMthArA sahita aticAra TALI maraNane aNavAMchatothako aMtakALe eha paMDIta maraNa mujane kayAre . e traNa manoratha zuddha yoge dhyAvate karma nijArI saMsArane aMta karI anukrame mokSasukha pAme, itibhAva. pra-76 tamaskAyanu svarUpa samajAve U-jaMbudvipathI asaMkhyAta arUNavara samudra che, tenI jagatIthI 42000 jajana avagAhIe teNe pradeze tene pANI uparathI mahA aMdhakArarUpa apakAyamaya tamaskAya nikaLyo che, te 1723 je jana vistaryo che. valayAkAre trio vistarate vaLI brahmadeva lekanA trIjA pAthaDA zuddhi AvarI rahyo che, tamaje aMdhakAra, kAyane samUha tene tamaskAya kahIe. zrAvalAnA AkAre rahyuM che. traNa capaTImAM ekavIzavAra jaMbudvipa phare eha devatA paraMtu tamaskAya AgaLa jaI zake nahI, kadApI kei aparAdhI devatA mAMhe pesI gaye tene pakaDavA bIje deva bIhata thake te tamaskAya mAMhe praveza karI zake nahI. ema pravacana sAdhAra 255 thI jANavuM praH-77 cha prakAranI bhASA, tathA SaTadananAM nAma kayAM? U-1 saMskRta, 2 prAkRta, 3 sirasenI, 4 mAgadhI, pa paisAcIkI, 6 apabhraMzaka, e bhASAnA gagha, padya maLI bAra bheda thAya che. 1 , 2 naiyAyika, 3 sAMkhya 4 jaina, pazipika, 6 jemanIya iti SaTa darzana jANavAM. pra-- 38 sAlaMbana, nirAlaMbana, be prakAranAM dhyAna kevI rIte thAya che ane dayAnI kene kahIe, ? U-1 sAlaMbanasamavasaraNa sthajInajInA svarUpanuM dhyAna karavuM vA jI. namudrA dekhI jInezvaranA guNanuM ciMtana kare, jethI cetanA sthira thAya che. khera udavegAdi ATha deze karI rahita hoya te mananI ekAgratA eTale praNidhAna sAdhe, vaLI zAMta guNa paNa Ave, iti AlaMbana dhyAna, For Private and Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vasaMgraha, ( 5 ) 2 nirAlaMbana dayAna-siddha bhagavAnanuM rUpAtIta dhyAna kare je siddha to sala pradeze nirAvarNa thayA, AvyAbAdha sukhanA bhoktA thayA, vadi rahita anaMta jJAna darzanadharA sarva upAdhi rahita thayA, evuM nirAlaMbana ithAnaganI ekAgratAe tIvra praNAma kare te kSepaka zreNe caDhI tatkAla kevaLa jJAna pAme, vA, vitarAgane zuddha nirAvarNa Atma pradeza samudAya kevaLa jJAnAdika svabhAvanuM dhyAna karavuM te, thayu che zuddha paramAtma guNa dhyAnaM nirAlaMbana iti vacanAt // azubha kAryanA maratharU5 durvikalpa tethI virape te sadAdhyAnI ja che. mananI zubhAzubha kalpanA karIne mekSa naraka gamana thAya che. prasanna caMdramuni ane taMdulIA macchavat mATe mekSAbhAlAkhI cha trIkaraNa saMvare tene dhyAnI kahIe, tenuM phaLa kahe che. pUjA koTI samaM stotraM / stotra koTI samo japaH // japa koTI sama dhyAnaM / dhyAna koTI smolyH||1|| Iha =jIva. theMca-AtmasvarUpa. dAna vastu svarUpanuM Iti, praH-7 nimitta upAdAna kAraNa viSe caibhaMgI kaho. U-nimittaje saMjogarUpa kAraNa, ane upAdAna te vastunI sahaja zakti. 1 eka vaktA ajJAnI che ane zretA paNa ajJAnI che te te nimitta upAdAna bahu azuddha che. 2 bIje vaktA ajJAnI ane zrAtA jJAnI che te nimita azuddha ane upAdAna zuddha che, 3 trIjo vaktA jJAnI che ane zretA ajJAnI che te nimita zuddha upAdAna azuddha che. 4 ceAthe vaktA jJAnI ane zretA paNa jJAnI che te nimita upAdAna beha zuddha che, Iho nizcaya rUpa upAdAna che ane vyavahArarUpa nimita kAraNa jANavuM. jema jJAnarUpa cakSu, kriyArUpa caraNa bane zivamArganI dhArA che, tema e baMne kAraNa AlaMbana bhUta jANavA IhA vAje gurU upadezarUpanimitathI chetArUpa upAdAna balavAna thAya che. yathA vanarAjImAM phula svabhAva che paNa rUturUpa nimita maLyAthI sArI khIle che I. pra-Tha prakRti, sthiti, rasa, pradeza tathA parabhava AyuzAthI baMdhAya che. U gavaDe pratibaMdha ane pradeza daLa baMdhAya che. kaSAyathI sthiti ane rasa baMdhAya che. temaja yoga 1 kaSAya, 2 dhyAna, 3 lesyA, 4 e cAra ekaThA maLethI jIva parabhavatuM Ayu bAMdhe che. pra-81 pArIkavaNuM yAgAreNuM e pAThamuni AzrI che te zrAvakane pacakhANamAM kema kahe che, For Private and Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, U-zrAvakane pacakhANanI judI vivakSA karI nathI je mATe parIpATI pATha haTe nahI, jema nizcaMpara dAragamaNa virio. temAM parastrI viramaNa karyuM, tevAre zuM parapurUSa na vejI? eto sailI che vaLI rAi pratikramaNane viSe muni dananA aticAra AlevAya che. te zuM rAtrie dAna devAya che? jyAM purUSane udasIne upadeza karyo che tyAM strIne paNa samAveza thAya che jema navAvADamAM munine udezIne vAkhyA karI che. te zuM zrAvakanI hada pramANe parastrI AzrI navavADa na samajavI? vaLI suni bhegu pratikramaNa karatAM zrAvakane je me devasIo karemIbhate Ade judA pATha chatAM paNa prAye judA belavAnI jarUra nathI kemake potapotAnI maryAda pramANe vartavuM che. zrI viraprabhue gAmane udezIne kahyuM che ke he maitama lagAra mAtra pramAda na karIsa. tethI zuM bIjA jIvone mATe nathI? vaLI zreNIka udesIne upadeza karyo che tethI zuM virati guNIne anAdara gaNAya ? ityAdi ghaNAM draSTAMta che. vada A prazna mane eka hukamatIe puchele tenu zAkta yuktie nirAkaraNa karavA draSTAMta sAthe A viSaya dAkhala karyo che. pra:-82 zrAvakane pisahamAM bhegu sAmAyaka vrata levAnuM zuM kAraNa che tathA pUjA karyA vinA pasaha thAya ke kema. U-pisaha che te AhAradiccAra prakAre te esI bhAMge levAya che, ane sAmAyakamAM tevI rIte bhAMgAnA AgAra nathI. vaLI sarva sAvadya tyAga araze pisahamAM sAmAyika levuM kahyuM che. tathA sAmAyaka cAritra grahaNa karavA bhaNI sAmAyaka ThaMDaka ucaravuM che. ziSya-prabhu paDimA pUjIne pisaha kare kahe che te ekAMta ke syAdavAda. gurU-Utsarga mArga mukhya vRttie te suryodaya pahelAM pasaha ucarI pra. tikramaNa kare pachI paDilehaNa kare pachI devavaMdana vidhi kare. e saMvara jagarUpa bhAva pUjAmAM dravya pUjA niyama che, paraMtu kAraNasara saMsArIka kAryamAM rokAyA thake jInapUjA karI pasaha kare te paNa niSedha nahI. kAlAtIkame posaha ucare tene sena prazna apavAdamAM gaNe che. iti syAdavAda, pra-83 jInezvara vItarAga che te tenI bhaktithI kevI rIte phala prApta thAya che.? U-ciMtAmaNI ratna jema mane vAMchIta purNa kare che. eTale zubhaciMtakane zubha ane azubha Icchakane azubha phaLa maLe che te ja rIte prabhunI bhaktikArakane rUDa phala maLe che, ane niMdaka avarNavAdIne azubha phala maLe che. temajema ThaMDu chatAM vana rahe che tema prabhujI vItarAga chatAM tenI bhaktithI karmarUpa vana baLe che zrI devacaMdrajIe paNa kahyuM che ke, tuja kuruNA saU uparere sarakhI che mahArAya / paNa avirAdhaka jIvanure kAraNa saphalaM thAyare // caMdrAnanajina // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa'graha. pra:-84 sujJA keTalI prakAranI hoya che ? U:---IhAM daza prakAranI sa'jJA kahI che svAmI sAthe kaheche. 1 AhAra saMjJA--vRkSa jaLanA ahAra kareche. 2 bhayasaMjJA-bhayathI saMkAcAya te. 3 parigraha saMjJA-vela tatuvaDe vRkSane vIMTe che. 4 maithuna saMjJA-cInA hAvabhAve karI kadama vRkSa phaLe che, pa phodhasa jJA-krodhe karI kakadaM vRkSa huMkAra kareche. 6 mAnasa'jJA-mAne karI phAvatI rUeche je muja sarIkhI oSadhI chatAM lAka dukhIyA darIdrI kema raheche. jethI suvarNa siddhi thAya che te. 7 mAyAsa'jJA vela kapaTAIthI phaLene DhAMke che. 8 lAbharA'jJA-lAbe karI mIla, palAsa nidhAnane jaDe vIte che. 9 AdhasaMjJA-vRkSanA uttama agavela caDhe che te. 10 lAka sa'jJA rAtrIne viSe kamaLanA sakArlR thAya che te. e rIte ekedri vanaspati AdaeN jIvAnI sa`DyA jANavI vaLI manuSya Adene zrIjI cha sajJA vizeSe hAya te nice pramANe jANavI. 11 sukhasa nA. 12 duHkhasa'jJA 13 mahusa'jJA. 14 dugacchA sagA.15 seka sa`jJA,16dharma sajJA evaM prakAre sAla sa`jJA jANavo. (40) praH--85 saMsAra vyavahAra rAjanitI dharmanitI jJAnAdinI utpati tathA tIrthaMkaranI utpati ane siddhi kayAre hAya. U:--trIjA Arte nava phulagaranI jAtI, rAnitI, sarva sa`sAra vyavahAra jInadharma bAdara agnikAya, jJAna, vijJAna (kaLA) pramukha sarvanI utpatti thAya, laghukSetra samAsanI gAthA 99 utsarpiNI kALanA trIjA tathA ceAthA ArAnA nevyAsI pakSa jAya tevAre pahelA tathA chelA tIrthaMkara anukrame thAya. temaja avasarapaNI kALanA trIjA tathA ce!thA ArAnA pAchalanA nevyAsIpakSa zeSa rahe tevAre pahelA tathA chellA jIna anukrame siddhi pAme,ti gAthA 180 thI jANavuM. praH-86 koI matAvalakhI kaheche ke je gatImAMthI jIva marI jAya te pharI bhavAMtare teja gatImAM utpanna thAyache. manuSya marI manuSya thAya che ane jAnavara marI jAnavara thAya che. tenu kema ? For Private and Personal Use Only U:--jIva bhavAMtare karmAnusAre punaH puna: rUpAMtara kareche, jema bhesanA sIMgaDAthI phela thAya che, kAzathI selaDI thAya che, mAkhInI hagArI kadalInI bhAjI thAya che. laMkA bhramarI thAya mATe IMdra gatI tathA vedanu palaTAtuM na thAya e bhramaNA vyartha che. aheA karmanI vicitra gatI che, ekenDriyAdika jIva chedana bhedana du:kha sahana karyAthI akAma nirjarA cAge vigalenDriyAdimAM Ave, vaLI prANa paryAptI zarIrAdika adhikaraNa yAge hiMsAdika dASanI bahulatAe pharI ekatrimAM paNa jAya, vaLI vizeSa Ayu zarIravaDe kAma nirjarAe UMcA paNa caDheche. paMca, vA devAde gatImAM paNa jAya che. arthAta karma sAre jIvane anupurva khecI leche. jema nAthe jhAlyA vRSabha ghera jAya tenI pere jANavu. a praH--87 sAtanayanuM svarUpa TukAmAM samajAve. .
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 5 ) zrI jainatatvasa'graha, U--1 naigamanaya-asa guNagrAhI; jema sukSma nAdIyA jIvamAM akSanA anatamA bhAganuM jJAna chatAM tene siddha samAna kahe che, valI je kArya kara vAnI icchAne karyuM. kahe sarva jIvonA ATha rUcaka pradeza nirmala siddharUpa che je jANI eka eze siddha samAna kahe che. nathI eka gamA kahetAM abhiprAya te jenA tene negamanaya kahIe. 2 saMgrahanaya-sattAgrAhI, sarva jIva sattAguNe sarakhA che. bIjamAM jema vrukSanI sattA che. mAtra nAma levAthI sarve guNapayAya Ave, jema keAi lADu jamavAnuM kahe te bhegAM dALa sAka bhAta vigerenA samAveza thAya che, vaLI jema dAtaNa magAvyAthI pANI rUmAla vIgere lAve te 3 vyavahAranaya-bAhya guNagrAhI che. jema jIva amara chatAM koi kahe je amuka jIvane mAravAthI hiMsA thAya che. I ihAM AcAra kriyA mukhya che. 4 rijIsUtranaya-vartamAna praNAma guNagrAhI che. jema keAi jIva grahastha che paNa aMMtarga suni sama paraNAma varte che, tethI muni kahe, ane munimAM gRhasthanA guNa hovAthI gRhastha kahe te. 5 zabdanaya-zabdoccAra nAma grAhI, bhASAthI vacana gAcara thAya te, nAma sthApanA dravya bhAva e cAranA AdhAre je khelavu te ghaTanI ceSTAne karatA hoya te ghaTa kahevAya. OM samabhirUDhanaya-apUrNa pUrNagrAhI, asa ochI vastune paNa mAte, jema yAgI, sayAgI, kevaLa jJAnIne siddha kahe. 7 eva' bhUtanaya-guNa kriyA paNagrAhI, jema siddhane ja siddha kahe, strI, ghaTamAM jaLa bharI mastake dharI jatI hoya tene ghaTa kahe paraMtu khAlI ghaTane laMDA na kahe, ihAM vistAra ghaNA che te Agama sArAdigraMthathI jANavA. e sAta nayanA sAtaso bheda thAya che. te gurUgama dhAravA, naya eTale vastune prateka guNa avalakhI vacana khelavuM te. (draSTAMta) kAke puchyuM je, anAja zAthI thAya che tyAM eka jaNa melyA je UddakI, bIjo kahe pRthvithI, trIjo kahe haLathI, ceAtheA kahe baLadhathI, pAMcamA kahe bIjathI, chaDA he RtuthI, sAtamA kahe bhAgyathI, ema sarve ekeka asa grahI kheAlyA, ihAM je eka naya pakaDe te mithyA trI jANavA, sarva naya mAne te samakatI kahIe, apekSA vacana che, jema kei strIne strI kahe che, kAi tene bahena kahe che, keAi dIkarI mAne che. esa anekAMta mArga jaina paddhatI che ! iti praH--88 saptabhaMgI SaTa Avasyakane viSe utAre. U--1 syAd asti, 2 syAd nAsti 3 syAd asti nAsti 4 syAd vaktavya pa syAd asti avaktavya 6 syAd nAsti avaktavya 7 syAd asti nAstiyugapat avaktavya evasasanAma jANavA. have te cha Avasyakane viSe utAre che. syAt zabde anekAMtapaNe sarva apekSA leI kahevu te. For Private and Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, www 1 sAmAyika saMvararUpe svAta ati che 1 civisa kIrattanarUpe asti che, ra, vaMdaNA guNavaMta pratipattIrUpe asti che, 3, paDIkamaNe AlayaNarUpe ati che 4 kAusagya ratnatraya ArAdhanarUpe asti che, 5, pacakhANa vrata dhAraNarUpe asti che 6, e vAta guNarUpa khaDAvasyaka myAta atirUpe che. e prathama bhaMga jANavo che syAta astipade joDavuM. 2 e khaDAvasyaka azubha badhapaNe nathI mATe emAM azubha baMdhanI nA sti che tethI syAta nAstipaNuM che. e bIjo bhaMga jANa. 3 e che Avazyaka pitAnA dravya kSetra kAlabhAve astirUpe che, ane e hIja dravya te paradravyamAM dravyakSetra kAlabhAvapaNe nAstirUpe che, mATe je samaye asti che te samaye ja nAstibhaMga paNa che, e syAta asti nAsti nAme trIjo bhaMga jANa 4 e pUrvokta tribhaMgIe karI che AvasyakanuM svarUpa jANIe paNa e samagra samakALe kahevAya nahI, kemake vacananuM te kame pravartana che, tethI eka samayamAM sarva dharma kahevAya nahI, mATe e avaktavya nAme ceAtho bhaMga jANo, e khaTa Avazyaka mAMhe eka samayane viSe astipaNAnA anaMtA dharma rahyA che te jANe khare paNa eka samaye kahevAya nahI. kemake eka akSarane uccAra karatAM paNa asaMkhyAtA samaya lAge che, mATe syAta asti avaktavya nAme pAMcamo bhaMga jANo 6 e khaTa Avazyaka mAhe eka samayane viSe nAstipaNAnA anaMtA tharma rahyA che te jANe khare paNa eka samaya mAMhe vacane karI kahyA jAya nahI mATe smAta nAsti avaktavya nAma cheThe jaMga jANavA 7 e khaDAvacakamAM pitAnArUpe astipaNe eka samayane viSe anaMtA dharma che, ane pararUpe nAstipaNe paNa anaMtA dharma eka samayane viSe che, paNa te eka samaye vacane vacane karI kahyA jAya nahIM mATe syAt asti syAta nAsti yugavata avaktavya nAmA sAtame bhaMga jANa. e rIte saptabhaMgInuM svarUpa bIjI vastu upara utAravA gurUgama lekemake buddhivata paMDita purUSa heya paNa sadagurU vinA rahasya samajI zake nahI, // ya duktaM // vinAgurubhyoH guNaniradhibhyo / jAnAti dharmanavicakSaNopi // AkarNa dirghojvala locanopi / dIpaMvinA pazyatinAMdhakAre // 1 // -89 cha Avasyane viSe utpAda, vyaya, dhruvanuM svarUpa samajAve. u. 1 sAmAyaka karavAthI sAvadha ganI viratI paNAne guNa upaje che, visathI samyakatva guNa upaje che, vaMdanAthI vinayaguNa Upaje che, paDIkamaNAthI UparAThe thavA rUpa guNa Upaje che, kAusagathI jJAna danarUpa For Private and Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, zuddhaguNa Upaje che, pacakhANadhI Azrava nidhaguNa Upaje che, e vyavahAra na karI guNanuM utpAda (upajAvA) paNuM dekhADyuM. 2 e cha AvasyakathI azubha karmane vinAza thAya che, te vyaya (nAza) jANa. 3 e cha AvasyakathI chava nirmala svabhAvamAMhe vapaNe rahe che te dhruva (nizcala) jANa iti. pra. 90-IzayA vInA micchAmi dukakaDa keTalA te vistAra sAthe kahe. u-IriyAvahInA micchAmi dukkaDa 18ra1ra0 te samyaga prakAre trIkaraNa zuddhe paDIkamatAM micchAmi dukkaDa detAM kSaNekamAM mRgAvatInI pere sarva karmane kSaya kareIhacAra gatimAM jIvanA (pa3) bheda che te savistara paNa kahe che. 198devatAnA umeda kahe che. 10 bhuvanapatInA 15 paramAdhAmInA 16 vyaMtaranA 10 tIgarjubhaka 10 tiSa 12 develekanA 3 kIla viSa, lekAMtika 9 naiveyaka, 5 anuttalAsI evaM paryatA 99 aparyAptA malI 198 devatAnA bheda jANavA 303 manuSyanA bheda kahe che, 15 karmabhUmInA 30 akarmabhUminA pa6 ane taradhIpAnA lavaNu samudranA aMtare che te. eve, 101 garbhaja paryAptA 101 ga bhaja apaNA 101 samuIma dasthAnakIyA malI kula bheda 303 jANavA. 48 tiryaMcanA bheda kahe che ke 4 pRthvikIya sukSma, bAdara, paryAptA, aparyAptA. 4 apakAya sukSma, bAdarA paryAya aparyApta 4 teukAya suma, paryAptA aparyApta che 4 vAukAya, sukSma, bakarA, payAmA apavAsa che ke vanaspatIkAya temAM cAra sAdhAraNa sukSma, bAdarA paryatA apAtuM, ane be prateka vanaspatInA pAsA, aparyAptA malI bheda jANavA che 6 1 viga leMdrinA paryAyA, apapAsA che 20 | tIrthaMca padrinA kahe che, gabhamuchama saja pAstA, apAtA evA 4jalacara 4 thalacara 4 becarA 4 urapurI 4 bhujapurI malI vIsa bheda thayA kula 48 bheda tiryacanA jANavA. 14 nArakInA 7 paryAptA 7 aparyAptA, evaM 14 mI se jIvanA 563 bheda jANavA. tene mAtrasAmAM AvatAM hayA, ityAdi daza pade daza guNa karatAM pa630 bheda thAya, tene rAgadveSathI bamaNuM karatAM 11260 thAya, te mana vacana kAyAe triguNA karatAM 33780 thAya. te karaNa karAvaNa anumodana trI guNa karatAM 1340 thAya te atIta anAmata vartamAna kAla trIguNa karatAM 404020 thAya te arihaMta: siddha, sAdhu, deva, gura, AtmA e chanI sAthe guNatAM thakAM 18241ra0 micchAmiduruM thAya che. e rIte jIvane khamata khAmaNAM karIe. e dharmanuM rahasya che. samasta zuddhi karavA bhagI sarva kiyAnA prAraMbhe tathA prAMta avazya IriyAvahI kahevAnI pharaja che. te chakta vacane jANavuM. bahAM prasaMge ajIva arUpI tathA rUpInA pa60 bheda che te graMthAtarathI jANavAI. pra:-91 kAcu pANI Uza (Una) karI chakAyanI vahaNI pIvuM te karatAM ThaMDu pANI vratamAM pItAM zuM harakata che? For Private and Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth org www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Acharya Shri Kallassagarsuni zrI jainatatvamAM huM, U:-1 aciMta pANInI AcaraNa zAstramAM che." 2 bIjo AraMbha meLo chatAM ANaMdAdika zrAvakane sacitane tyAga karyo che, jethI samasta saMcItAzrava rokAya che. 3 kAmAdivikAra bhAvane zAMta karanAra uzna jala che. 4 samaya samaya jIva utpanna vinAza thavAne abhAva che. 5 asaMkhya nadI samudra vAvya kuvA talAva Ade jaLanu viratIpaNu thAya che. 6 munirAja vagerenA bhAgamAM AvyAthI atyaMta lAbha prApta thAya che. 7 tapasyAvaMtane uzna jaLathI vyAdhivikAra UThe nahA, 8 rasanAIdrine viSaya vikAra virAma pAme che. 9 uzna jaLa nahI malavAthI parisaha sahana tapa thAya che. 10 sacita tyAgavAthI tenI murachA utare che. ItyAdi dhaNu guNa usa jaLamAM che. te mATeja u% jaLanI AcaraNa pragaTapaNe zAstrakAre darzAvI che. zeSa mati kalpanA te vyartha che. ihAM zrAvakane paNa vratamAM zuddhamAna taiyAra pANI maLe te ghaNuM zreSTha che. paraMtu lAbhAlAbhano vicAra na karatAM haThakanI pere bIjA prasaMge ghara AraMbha saMsArIka kAryamAM uzna jaLa kare, paNa vratavALAne na karavu ema kuvi5 karatAM vratane abhAva anAdara tathA arUcI thAya che. mATe gRhasthAe dIrdha dRSTie vicAra kare. ihAM AjJA pradhAna che, kemake gRhastha lokoe sarva prakAranA A raMbha tyAga karyo nathI mATe vratAdi kAraNe potAnA ghera zrAvakane uzna jaLa karavAno niSedha nahI. Iti. pra-kara anvaye vyatirikta te zuM, U-1 anvaye te chate chate thathA catrapatra tathA Arita tatra tatra dharma gati. eTale jyAM dayA che tyAM dharma che. punaH patra patra zIta sparza tatra tatra karuM eTale jyAM zItalatA tyAM pANI hoya. 2 vyatiriktaachata achata thatra catra racA nArA tatra tatra dharma nAsti e. Tale jyAM dayA nathI tyAM dharma nathI. catra catra jIta - mAvA tatra tatra jJAmAra eTale jyAM zItaLatA nathI tyAM jaLa paNa nathI. ema sarva sthaLe samajavuM I praH-93 bIjamAM tathA patra vIgeremAM eka jIva ke ghaNuM jIva lAbhe. U:-traNa prakAranI nI zAstramAM kahI che. 1 sacitA 2 acitA 3 mizra conI te bhUjaladi ge nava pallava thAya che te bIjathI thAya che ane svAbhAvika paNa thAya che. comAsAmAM ThAma ThAma vanaspatI uge che. lIla phalaNa vIgere thAya che te sarva purvanI traNa nI madhyethIja thAya che have prateka vanaspatinA lIlA bIjamAM tathA lIlA patramAM sacitapaNuM che tethI eka kazu yA eka patra mAhe eka aneka asaMkhya jIva lAbhe e sarve ekeddhi jANavA. sAdhAraNamAM anaMta che sena prazanamAM jAra pramukha eka dANa viNasethI nizrAmAM rahelA ane For Private and Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 62 ) zrI janatatvasaMgraha, saMkhyAtA aparyAptAnI paNa hiMsA lAge che. te eka jIvanuM zarIra paNa kamaLanAlAdi hoya tene niSedha nahIM te utkRSTathI jANavuM ihAM vanaspati kAyanA jIvanuM aMgula asaMkhya bhAga jadhanya utkRSTa zarIra kahyuM che. tyAM eka hajAra je jana prateka vanaspatinuM kahyuM te muLa ekanI nizrAe asaMkhya jIva samuha zarIra jANavAM. tatva kevalI gamya. pra:-94 cha ArAnu thaDaka svarUpa kahe. U-1 A avasarapiNimAM pahele Are cAra kaDAkaDI sAgarepamane sukhamasukhama nAme che, te A jugalIAnuM zarIra traNa gAunu ane traNa papama AyuSya rapa6 pAMsaLI zarIramAM hoya. tene cha mAsa thAtAM putra putrI prasave te dIna 49 pALe te pachI pitA potAnI meLe pharatA phare, te vastI thoDI phaLa ahAra kare te tuvara jevaDo jANa, punya pApa rAga dveSa kaSAya kAma meha vizeSa nahI. tethI te devalokamAM jAya che. rUpavaMta hoya che. 2 bIja Are traNa kalAkeDI sAgarepama sukhamAnAme jANa. te Are jugalIAnuM zarIra gAu bena, be palyopama Ayu, pAMsaLI 128 saMtAnadIna 64 pALe ahAra mAtra bAra jeTale jANa. zeSa pUrvavata, 3 lIje Are be cheDAcheDI sAgaropamane, eka gAu zarIra mAna eka 59pama Ayu, pAMsaLI, 64 saMtAnadInA 79 pALe daza jAtInA kalpavRkSa manavAMchIta pure. sukha-dukhama nAme Aje tenA cheDe rAsI lAkha purva traNa varSa sADA ATha mAsa bAkI rahetAM AdijIna thayA tevAre jugala dharma nivAraNa karyo. AMbaLA jeTalo AhAra te AMbaLA te kALAnusAre jANavA 4 ceAthe A eka keDIkeDI sAgarepamamAM betAlIsa hajAra varSa UNA dukhamasukhama nAmA kahIe. pAMsaLI 3ra haya, purva keDI varSa Ayu pAMcase dhanuSa utkRSTa deha evI sajIva thAya, pAMcame duHkhama Are 21000 varSa pAsalI 16, sAta hAtha dehamAna, Ayu varSe 120 utkRSTa jANavuM, kevaLa jJAnAdi daza vastu vicheda thai te jabu svAmI pache jANavI. cheDe dupasaha muni 1 phalyuzrI AcArya AyuSya varSa 20 be hAtha zarIra sAdvI 2, nagila zrAvaka 3 satyazrI zrAvikA 4 evaM caturvidha saMdha ekAvatArI thaze, pache jenadharma jaze, ziSya--pAMcame Are pAMca viSa asata pravRttinA hetu che te kayA? gurU-1 duHkhamakAla 2 huDA avasarapiNi, 3 dakSiNa dizAe, 4 bhasma prahano jaga, 5 kRzna pakSI che, evapaMcama Are pAMca viSa varte che. hA itikhede, pralayakALa pavana vAse caMdra bAra guNe zItala ane sUrya bAra guNe AkarA thaze, chaTho A bezaze. 6 chaThe Are ekavIsa hajAra varSa dukha duHkhama nAme jANa. Ayu varSa ra0 dehamAna hAtha 1 ekAMta duHkha ema ekeka megha te vijaLI yukta sAta For Private and Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. A NP .. .* * * . 1 sAtavAra varasaze. nagara gAma nahI rahe. zeSa raheze te SaTa khaMDanA manuSya, pakSI, bahotera bIla vaitADhayanI che temAM raheze. mataLa bhakSaNI, SaTa varase strI garbha dhare te ghaNuM kaSTa prasave, ghaNuM chokarAM thaze, yAvata ekavIsa hajAra varSamAM bhAre karamI jIva temAM upajaze, prAye samakti hita jANavA pakSI vaitADhaye raheze. hAhAkAra varatA, kurUpI, nirdai praNAmI, vastra rahita paheravuM, pAtharavuM, rahevuM, rAMdhavuM, maLe nahI, evaM daza keDA keDI sAgarepame eka avasara rapiNi e uttama vastunI kamathI hAnI temaja utsarapiNi e uttama vastunI kamathI vRddhi heya, e baMne maLI vIsa keDA keDI sAgaropamane eka kAla cakra jANa, ema anaMtA kALacakathI A jIva paribhramaNa kare che. paraMtu zuddha samyakatva sparyA vinA ane sparzajJAna anubhava vinA saMsAra pAra thaye nahI. mATe he cetana parabhAva ramaNa eTale pudagala lIlA choDI zuddhAtma svarUpa vilAsa kara, eja karma mukta thavAne puSTa upAya che. kemake vIsa keDIkeDI sAgarepamanA eka kALacakamAM be ke DAkeDI sAgarepamamAM dharma hoya che, te jIna praNita dharma ekavAra male te vAre dhAruM tapucoduM ema jANavuM. tyAra bAda usapiNine pahele A rIte chaThA je jANave ane bIje Are beThA pache puSparAvartamegha-kSIradaka megha-vRdaka megha-zuddhadaka megha-sodaka meghaevaM pAMca jAtanA megha dIna 35 sudhI varasaze tethI pRthvI rasakasa vAlI thaze. pache bIlavAsI prANIo bAhera nikaLI kula AhAra karaze. AyubalarUpa Adi pratidIna vRddhi pAmaze. pachI AdanuM pUrva e covIsa tIrthaMkara thaze tenI sarva pAna ulaTI samajavuM. prA-95 adhika nyuna tApa paDe che te sUryanA kiraNanI vadhaghaTathI kema ? U:-pasa mAse 1050 kIraNa jaganyathI ane utkRSTa Adhina mAse 1600 kiraNa sUrya anukrame tape che ema kalpasUtranI vAkhyAmAM kahyuM che te anya matInI apekSAe jANavuM, paraMtu jagata svabhAvika sUrya vimAnanA kiraNanI vadhaghaTa thAya nahI. paryAyanI hAnI vRddhi thAya, tu prabhAve adhika na tApa lAge che AzaMkA-chaThA Are atyaMta tIvra tA padayathI bIlavAsI loke kahyA te viSe zuM samajavuM samAdhAna-bhalI megha vRSTi abhAve, kSetra tathA kALa svabhAve pyAra daSTi agni vRSTi jhera vRSTinA prabhAve. atyaMta tApodaya thAya che. temaja vRddhi hAnI paNa jANavI, paraMtu sUryanA kiraNanI vRddhi, hAnI thavAne saMbhava samajAtuM nathI. eTale zIta Uzva pudagala svabhAva vizeSa cunAdhika tADha tApane sparza thAya che. e anumAna pramANathI jANavuM. jema varSa RtumAM thaDaka jaLa pIvAthI paNa pesAbanI chUTa vadhAre thAya che ane tRSA theDI lAge che. tathA grISma RtumAM ghaNuM jaLa pIvAthI paNa pesAba thaDo thAya che, ane, tRSA ghaNI lAge che. te RtunA pudagalane prabhAva jANu. I. pra-96 pAMca AzradvAra tathA pAMca saMvara dvAra kahyA che te kayA? U:-1 mada, 2 viSaya, 3 kapAya, 4 niMdA, 5 visthA, e pAMca pramAda For Private and Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 4 ) zrI jainatatvasa'graha. jIvane bhava bhramaNa karAve che mATe tene tajavA udyama karavA. e pAMca AzravamAre jANavA. 1 samyakatva, vitI, 3 apramAdA,.4 akaSAya, 5 uttama cAga e pAMca saMvara dvAra iti nANAMge. pra:-97 pAMca prakAranI sajhAya kahI te keI ? U:--1vAMcatA-vAMcavu, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2 pRSThanA-arcanu puchavuM. 3 parAvartanA-gaNI vAlavu 4 anupekSA-vicAraNAkaravItAtparyajovu 5 dhamma kahA-dharma kathA kahelI, upadeza karavA, dharmanI caracA vArtA karavI e rIte pAMca prakAranA svAdhyAya tapa jANavA, prazna 111 pramANe jANavI. praH-- 98 pratikramaNa vIgeremAM devatAne kAusagga karatAM mithyAta lAge ke kema? UH--e kahevu. ayukta che. lalIta vistarA vRttimAM tathA Avazyaka cUrNimAM pragaTapaNe kahyuM che tathA maneArA zrAvikAe sudarzana zeThane sULInA sa'kaMDhe, tathA subhadrAe capA peAla ughADavA devatAnA kAusagga kayI che. mATe samakita draSTi devatAne nimita hetu kAraNasara sadhApa dravya nivAraNa mATe zAMti samAdhi ArAdhanA arthe samaratAM duSaNa nahI. zrAdva pratikramaNa sUtre piuktaM / sammadhiSThI devA / diMtu samAhiM ca bohiM ca iti vacanAt 0 pra:-99 pratikramaNa viSe rUDI samajItI Ape. U:zrAvakane hamesAM dIvasa rAtrI sabadhI duSaNanu nivAraNa karavA sArU pratikramaNa karavu. jema be vakhata kALe kADhavAthI ghara zuddha thAya che, vaLI jema haMmezAM vAsaNa mAMjavAthI kATa na vaLe tema AtmA karmarUpa duSaNe rahIta tha vAthI nirmaLa thAya che. utsarga tA suryabhiSTha ardha chatAM ceAthe Avasyaka bhaNe, ane apavAde te madhyAna pachIthI madhyarAtrI zuddhi devasIka ane madhyarAtrIthI te madhyAna zuddhi rAi pratikramaNa karavu' gAtre kahyuM che, paraMtu kALanI kriyA kAle karatAM vizeSa phaLIbhUta thAya che. kALAtikrame pratikramaNa karatAM purImaDhanu prAyacchita kahyuM che. prathama bAra adhikAre deva vAMdhe che. te kaheche. namAzruNa mAM bhAvanikSepe vAMdyA 1 je aAsiGgA jeabhavIsataNa gaye. kAle ihAM dravya nikSepe vAMdyA 2 arihaMta ceyANa sthApanA chanavAMdyA 3 legasamAM nAma jIna vAMdyA. 4 savalAe arihaMta caiiyANamAM traNa lokanI zAsvatI azAsvatI pratimA vAMdI 5 pukhkhara varadIvaamAM viharamAna jIna vAMdyA / tama timir paDalAdeithI zruta jJAnavAMdu 7 siddhANu yuddhAmAM sarva siddha vAMdhA 8 jo devANu vidyA vIra stuti 9 Ujata zailanema stuti 10 catArIadbhudaza DhAya vaDhIyA aSTApadaeNce vIsanajI vAMghA 16 vaiyAvaccagaraNa samyaga dRSTi devatAnu smaraNa 12 e khAra adhikAre deva vAMDhavA kahyA che. e utkRSTa catyavaMdana kahIe. have pratikramaNamAM cha mudrAo kaheche. namAbhruNamAM cAgamudrA 1 kAusagga karatAM jInamudrA For Private and Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | - zrI kArtiAsaMgraha, 2 devasI Ara pratikramaNa ThAvatAM yuvatata 3 sugurU vadarAmAM yathA jAta muvA ka vadItA satramAM dhAnakamA pa jyoviyarAya karatAM muttAsRtti muva karavI 6 e rIta mudAyo avazya karavI. bAkI sarva ThekANe samatAmudrA karavI have che Avazyaka kahe che. divasa vikrama ThAra karemIbhate kahe te sAmAyaka nAmA pahelA Avasyaka jANavo1. lebasa bIje 2 sugurU vaMdaNue trIje ka devasIA lAkavaMdIta kahI abuDIo khAmavA sudhI paDikA nAme - ratha Avasyaka jovA 4 kAusagna nimite vaMdaNa karI pachI kamI. lathI kAusaga karavA te pAme Avazyaka pa pa . pa . muhupata paDIvAhI pada mAga karavuM te kaMpa Avasyaka jANavo. te sava saMpadA sahana karavuM tra che" aia #Sya rAti gAya che Ihi ke kaheze je mUtra hindra mAthuM kApa maga jhavuM. ubhaga te khare che paNa hasthane rid -kAMI vAvi kAMi ariza je avazapa che, jethI varatapaNAmAM je paNa laj nuM AvuM nidavuM che ane AvatI paNAnI bhAvanA tarAka nidA garahA re, vaLa avyavasAya sthAnaka asakhya che. je bhaNe sakala saMdhane aDhAra 'papa sthAnAdi rasuya cAlavAne vyavahAra para purUSomAM pravRtta rAkhyA che te vya che pratikramaNa karavAthI nimala thAya che A siddhAMta che te uparavaMdAtA satranI gAtha. 17-34-30-9-1-ra-8 no artha vicArI je cha mAluma paDaze ke pratikramaNa hamezA zrAvakane niratara karavuM sukta che kaho koi zaMkA kare che prAMtakaNa te vrata dhArI AzrIna che. kemake zrAddha satramAM bAra batanA aticAra AlAya che mATe bIjAne karavuM kema ghaTe. paNa te sAmA thaka sahuta che. vaLI vaMdItA satranI gAthA. 8 no artha vA artha dIpaka jevI. vA. 2 gurU samIpa ghAsavAthI eka dura thaze nathI diva va ra | ityAdi ihuM mukhyatA bAra vAnInI jANavI, goNutAmAM bIja paNa levA. 1 Azrava re jo paDavo aba pariNAma Ave te jarA mithyAtva 5 Dakame te mithAva prati maNa ? A kapAya paDhimA te kA ya pratikramaNadA vA yogane pakamA te yoga pratimA pa ra A paDikavA te bhAva che ke , evA pAMca prakAre pratikramaNa maNane kahyuM che. vaLI cha prakAre paDikAmaNe kahyuM che te kaha che ? vaLI nIta paravIne hariyAvahI paDikama | ra aa lIlAvIne hariyAvahI paDi kA thADA kAlanuM rAI devasI parikame / 4 ! ghaNA kAlanuM mahAkAta karAvArUpa ! pa saMjamamAM duSaNa lAgethI micchAmi dukkaDa kahe il II te uThI karayAvahI paDikae. vA che prakAra zrI ThANAM kahyo che. : dha Avazyaka purA thayA pachI adhika kahe che te paraMparAgata davagurUna bha kata rUpa AcaraNa che paDakamaNanAM satra amuka pachI amuka kahe che te vizenAM mamajInI paDamAgane hetu gabhita graMtha javAnI spaSTa samajAze. satra atha zuddha For Private and Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ucaratAM upayoga sahita kare te bhAva Avasyaka ane satrArtha vidhi sahita kare paNa vinara cittathI upayoga rahitapaNe varte te vyAvasyaka jANa tethI A tmAnI zuddhi thAya nahIM. mUla vidhi mA te vaMdItA satra vinA beThAM paDikamaNuM karavuM tenA praznamAM niSedhyuM che. vaLI beThAM paDikamaNu karatAM AMbIlanuM prAyachita paNa kahyuM che. zrAvakane samakitanI zuddhine arthe ane bhadrakane abhyAsa rUpa be vakhata pratikamaNa karavAthI jIva pApanA bejAthI halue thAya che. moriamadAmAravo ta varanAra pAkhI karavAthI paMdara ahe rAtrInuM camAsIe cAra mAsanuM, saMvatsarI karavAthI varasa dIvasanuM pApa karma jIrNa thAya che. zubhAdhyAvasAye AlocanA niMdyA gaha samyaga prakAre karatAM thakAM vizuddhAbha thAya che. kemake trIjA vaidyanA rasAyaNa samAna sAkSara oghadha che bihAM keTalAka zrAvake capalatAthI tIkSaNatAe zidhrapaNe thoDA vakhatamAM pratikramaNa karI uDI jAya che. paNa sAmAyaka sahita pratikramaNa mala rIte eka muharta (be ghaDI) nI aMdara uThe te anucita che. adhika kAlathI adhika phala che. thoDA kolamAM vidhivinaya bahu mAna saMpadA sacavAya nahI. zabdoccAra spaSTa thAya te be ghaDIthI e kAla thAya nahI. zrI gaNadhara muhurtamAM cAra pUrvanI racanA kare che te to labdhi prabhAva jANo. have Ava ka karatAM traNa kAlane lAbha thAya che te kahe che. sAmAyaka ThaMDakathI vartamAna saMvara thAya che. aticAra AleyA niMdA gahathI bhUtakALanI nirjarA thAya che. pacakhANa Adi karavAthI bhaviSyakAlane saMvara thAya che kahAM jANanI kriyA vizeSa phaLIbhUta thAya che. jJAnarahita kriyAthI karmano nAza thavo te maMDaka(deDako) curNavata jANavo. ane jJAnapUrvaka kriyAthI karmane kSaya thAya che te maMDuka bhasma samAna jANe. aho je saMsAra AraMbha saMbaMdhI kAryamAM jIva jeTalekAla gumAve che tene lAkha bhAga je dharma kAryamAM joDe tene zuM meLavavuM muzkela che? ihAM pratikramaNamAM vAraMvAra karemIbhUta kahevAya che te rAmabhAvanI vRddhi ara che. vaLI kaI kahe che je mAtra samakita draSTine ja pratikramaNa karavuM ghaTe. bIjAne nahIM, tArare, ATha draSTimAM balA nAme trIjI draSTivALAne mithyAta chatAM paNa tyAM Avasyaka kriyA kare ema thaze vijyajI kRtya svAdhyAyamAM sucavyuM che jethI pUrvanI zaMkA dura thAya che. ekAMta nathI. sAmAyaka levuM pAlavuM Adara bahu mAna yukta karyuM che. pAravAnA AdesamAM guru kahe vAvavA eTale phera karavA sucavyuM ziSya yathA zakti hAlamAM eTalI zakti che. phera polanAra kahe che. pisaha sAmAyaka pArka gurU kahe bApAnamuttaravo AcAra mukavo nahI. ziSya kahe tahata te vacana mAre pramANa che ema vrata pAlatAM paNa bahu mAna vinaya karavo. dahIM keIka pratikramamAM laghu zaMkAdikanI bAdhAthI capaLatAthI jema tema karI pAlIne uDI jAya che paNa te adhurI kiyA mukI saTara paTara karyA 1. ziSya zabda zramaNopAsaka thAka samaja. For Private and Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, karatAM piSadhavata IriyA samiti zedha bAdhA dura karI IriyAvahI paDIkamI gamaNAgAmaNa Ale zeSa cAlu kriyA pUrNa kare e utama paddhati gaNAya che. AvI pravRtti AtmArAmajI mahArAjanI samIpe mAre jovAmAM AvI hatI ane bIjA paNa ghaNe ThekANe ema cAle che te zreSTha che. I. have pratikramaNa - nANAne draSTAMta bhAve che eka rAjAe ghara karavA nagara bAhera sUtra baMdhAvyuM rakhavAla mukI kahevarAvyuM je IhAM pese tene haNavo ane je pAcho osare tene prANa rAkhe. te avasare baMne gAmaDIyA tyAM AvI peThA rakhavAle kahyuM ke nivAryA chatAM tame kema piTha te vAre eka kahe che temAM zuM thayuM tyAM tene ho. bIje pAchA page te kahe huM ajANe peThe chuM tethI tene jIvatA muke e draSTAMtane upanaya kahe che. ahIM rAjA te tIrthakara temaNe saMjama rAkhavA kahyuM chatAM je cu tene rAgAdika rakhavAle ho ane satya bhASI te sukhI thaye bahAM pratikramaNa atikramethI e bhAva jANo bIje viSa bhuktilArane draSTAMta paNa ahIM bhAva. tyAM paNa nRpa ANuM dharI te sukhI thayA che. ziSya-mananI vyagratAe zuM phala male kemake pratikamaNa karatAM cittanI capalatAe aneka prakAranA vikalpa uThe che je kAraNa mATe nadI to baMdhAya paNa samudra kema baMdhAya DuMgara upara caDhAya paNa merU upara kema caDhAya saravara - rAya paNa sAmI gaMgA kema tarAya temaja vacana kAyA te baMdhAya paNa mana bAM kema jAya ane mana bAMdhyA vinA kriyA guNa vizeSa phalIbhUta kema thAya tarottara, gurU zubha yoga anubhava abhyAsa vairAgya Adara zraddhAna bhAve mana paNa baMdhAya che jema rAmacaMdrajIe samudramAM pAla bAMdhI tathA yogI abhyAsathI Azana jaya kare che tenI pere abhyAsathI mana sthIra thAya che bhalA bhAve niMdyAga karavAthI bhAravAhaka visAmAthI hala thAya che tenI peThe jIva pApathI hala thAya che paraMtu kuMbhakAra ghaTavatuM vAraMvAra pheDI micchAmI dukadetAM aparAdha na chuTIe "Ita tatva ghaNuM kaSTa karavAthI ghaNuM dhana kharacavAthI na chuTIe te pApane zubhAdhyavasAe pratikramaNa karatAM chuTAe e kevI AzcaryakArI adabhUta vAta che I. prazna 100 - zrI zetruMjaya mAhAtIrthanA mAhAsyanuM bIjAM tIrtho karatAM vizeSa prakAre varNana karavAno che hetu che? uttara-zatrajya ladhu kapa maLe atI mukta kevalIe zrI zatruMjaya tIrthinuM mAhAnya nAradamuninI AgaLa kahyuM che tathA navANa prakArI pUjAmAM varNavyuM che te he bhavya cha sAMbhaLe e tIrtha upara prathama jInanA puMDarIka nAme prathama gaNadhara caitrI punyame pAMca keDa muninA parivAre siddhi pada pAmyA tethI puMDarI kagiri nAma prasiddha thayuM. nami vinami be bhAi be keDI muni sAthe siddhi virya, drAviDane vArikhilpha be bhAI muni dazakoDI sAdhu sAthe kAratakI punyame siddhi virya, tethI kAratakI punyamane mahImA mahaTe che kRzna putra zAMba ane pradyumna kumAra sADA ATha kroDa sahita siddhi virya pAMca pAMDava vIza keDa sAthe sIddhI varya nAradajI For Private and Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (d)} zrI navatraNa graha eka lAkha sAthe siddhi aa dhAbA dhumAra eka hAramAtre selagamuni pAMcasa sAthe, rAma bhaRjInAthaputra temaNe krUDa sAthuM sahita siddhi sa cikA, munimuM bhaeziyA A mAzayazanAma bhumi tera kreDa sunI siddhiyA bharata putra AdityanA eka lekSa muni sAthe siddha vadhu vajInI pAMtrIsa hajAra skrIyA siddha kSetre siddhi pAMkhI, dAtArI suni sAda hajAra madhu sArthasiddhi varSA vaidarI pradyu nanI rANI gAmAsAsanetha ziva varI ajItanAthanA dAMhajAra muni cI punyane valA thayA zrI subhadra aNugAra sAtame muni sAthe siddhA nasi bhruI cAsa e gIrIe akSaya pada pAMdI ANaMda rUpI Ave anetA siddhi patra vayA valI siddhipada vacce zukaNajAja zadhyAnathI mAhyAbhyatara zatre jItyA mAnu ziva nahelara caDhavAnI zreNI hAcanI. tema vinA trevIza prabhue tyAM AvI A aai mahimA varNanyA che. zrI zAMtI nAtha e tyAM cAmAcu karyuM te avasare paNa ghaNA muni ddhi vA che. devakIkhaH naMdana ihAM siddhA che. jANI mayAlIne yAlI paNa tyAM siddhA che, dhaka vinu ane dhANI strI temanA madAra kumAra eAire upara siddhi vA kada gaNavara koDI muni siyA sukA la munie vAdhaNanA parisa" sahanakarI e gargAe taMgaDa kevalI thayA. ama anata kADI ziva yA jethI bhavasAgara tarIe te tIthe kahIe pApI abhavIne A gorInuM darzana na hoya pazu pa khINa rAjyana jethI pharatI dhAma che. jethI DATA hisAvata gaNAya che jema devamAM iMdra grahamAM t mamAM navakAra Isa dAdharma, vratamAM brahmacarya, parvatamAM merU, tema hAthamAM gAya zreSTa kahyuM che ke mAMDaNI saMkapuranI ruDI, UMco girirAyo / / kariNI arbudAgarinA jaoNnI, mahiMgA zayuMjaya sukhadA / / 1 / / ema pavayajIe navANu prakArI pajAmAM kahyuM che. vaLI bharatanI pATe asaMkhyAta bhUpatI ajItanAtha sudhi siddhi thayA che. ityAdi ghaNA munie meAhane phAya karI kevalajJAna pAmo mAkSa gayA che temane huM namaskAra karU chuM. vaLI e pazinI vyAtrA charIpAlI vANu vAra lAkha nAkAra sahita karIe kAraNa ke A prazna navANa puravAra AvyA mATeIhIM sAta che e sama karIe. ratha yAtrA praznakSaNA navANuM prakArI pUjA ee vaLI pAMca Atra karIe. aSTa prakArI pUjA karIe sonA rUpAnA phulo vadhA vIe bhAvadyuta e giri sanamukha eka Daga bhare te kaDI sahusabhavatA karelAM pApano nAza thAya che. raa 6. pacIsarcataparisarI ekadharI che bhUminadhArI 4 brahmacArI 5 sa mativArIe cha prAcI che 7 bis 3 For Private and Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir para eka rana, ja A mArI jana. bIja jA jarA , mAthA para vAsa , e ra Ana, dinA A na For Private and Personal Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ) zrI jenatatvasaMgraha, jANo. prAye e giri zAsvate kahyuM che tethI sarvathA hAnI nahIM, jema gaMgA jamunA nadI rakhavakaTa pere zAsvata jANavA have e girinAM moTAM guNa nispanna ekavIza nAma kahe che. 1 zivajaya. 2 bAhubalI 3 marUdevA. 4 bhAgIrathe. 5 revatagiri 6. tIrtharAja, 7 siddhakSetra. 8 kAmuka, 9 DhaMka. 10 ka. 11 hita 12 tAladhvaja. 13 kadaMbagiri. 14 sahastrAja. 15 nAgAdhaza. 16 siddharAja. 17 zatapatra, 18 zatakaTa, 19 punyAsI. 20 sapraya. 21 sahastra patraevaM ekavIza nAma 108 ethI mahaTAM rUDAM jANavAM kei sthale pAThAMtara hoya te paNa pramANa che. have e girivaranA suma uddhAra to ghaNe thayA che paraMtu moTA uddhAra thayA te kahe che. te prathama uddhAra bharata cakino kacanamaya jInaprasAda cimukha cArAnI maMDape zobhIta mAMhe maNI ratnamaya cAra AdijInapaDimA bhAvI baMne bAjue vinama be kAusagIyA puDarIka gaNadharanI mU na bharAvI tathA nAbIrAjA, davI dAdI, mAtA samagalA sunaMdA tathA brAhmI sudI bahene tathA navA bhAIo tathA gaumukhajala ketharI devI e sarvenI pratimAonI pratiSThA karAtI. te vAre navA kADa nevyAsI lAkha corAsI hAra saMdhavI honA havA, 2 daMDa vIvarAja bharatanI ADamI pATe thayA te bIjA uddhAra bharata mAphaka rAghavI thaine kathA, ema ATha rAjAo ArasA bhuvanamAM kevala pAmI mAla rAyA che 3 IzAka zrImaMdharajIna pAse e girine mahimA sAMbhaLIne ka. maheMdra nAme cAthA devalekanA iMDe eka keDa sAgara AMtara kayA be pAMcamA dilekane badri ke dakeDI sAgaropama AMtare. de care, te bhuvanapatInA cheDe eka lAkha keDI sAgare ka. hu agara cakava ta ajItanAthanA bhAIe karyA. te vAre pa09pa7pa000 saMdhavI hatA. trIsa kareDa ne daza lakSa guma uddhAra thayA. have hAM sagara cakra tathA devoe dusama kAlane vicAra karI ratnamayajI pratimAne pazcima dizAe vana guphAmAM bhaMDArI tyAM deva devI dararoja pUjA bhakti kare che. ahIM surakSA nidhana rasane avatAno. ema pUjAmAM sucavyuM che, eTale devatAnI sAnibithI e pratimAnuM darzana ke purUSane thAya te trIje bhave mokSa jAya, pache suvaNanI parImAM karI rUpAnAM devAlaya kya. For Private and Personal Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha 8 vyaMtaranA iMdrane abhInaMdananA upadezathI thayA, 9 caDajasA je caMdrazekharane putra teNe caMdra prabhune vAre ke. 10 cakAyuddha je zAMtInAthane putra teNe kathA. 11 rAmacaMdra dazaratha putra taNe munisuvrata svAmIne vAre kathA. 12 pAMca pAMDavo taimanAthane vAre karo e sarva uddhArAthA Are thayA vaca suma uddhArane pAra nahI ihAM koIne prAsAda karI lepamaya mUrti sthApI. 13 jAvaDa uddhAra saMvata 108 mAM thI te kAzmIrane vepArI pAravADa hatA temanA dIkarAe garanArane uddhAra karyo. 14 bAhaDa maMtrI zrImAlIna saMvata 1ra12 mAM thaye te kumArapAlanA pradhAna hatA palITANAne zrAvaka hato ema gIranAranA mahAgyamAM kahyuM che pa samarAsA AvA saMvata 1371 mAM kayo. 16 karamAsAhane karale uddhAra saMvata 1pa87 mAM te hAla vAta che te cItrADane maMtrI hatA. 17 vimalavAhanarAja chale uddhAra 6pa saharanA upadezathI vizeSa lAbha jANI karAvaze. upadhAta lAgavAthI punaH 1 talATI. 2 zAMtInAthanuM jInAlaya. 3 DarInuM * pagalAM. 5 AdesarajInuM ava pAMca prasAda paDamAM jaganyathI karAva bharAve te uddhAra kahIe zakti prabhAve viroSa jInAlaya jIna paDImA bharAve samAve uddhAra karanAra mAnu potAnA AtmAne ja uddhAra kare che. have e tIrthAdhirAjanI stuti bhakti kare che. zrI zatrujaya bhUpaNaM jinavaraM, zrInAbhibhUpAtmajaM / madre nAkivarenaredrani kara. bhaktyApraNunnairnataM // jhAnaMyayasyAtrikAlavastuviSayaM, loketarAmAsikaM / sarveSAMhitadaMpArasamayaM, baMdena mAdizvaraM // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A tAvama maha ityAdi ghaNI smrutti paNe AdijInA paraMtu agAtA bhacI masa che. have tIya bhAMsane viSe yAtrAe javAnu vizeSa la kahe che. F da bhAga tyAM che. paNa ghara phaLa vyApAra asAra samadhI aneka prakAranI upAdhavikalpa haTe che, sadaguNInI satva vALo jJAnacAdi kAnathI ivanA lAla thAya che. gitanA zoratA thAya che. vahyuM tyAM je mAnavI Ai gayA temanuM mana tuM bahu mAna kara vAcI zuddha ya vacce che, tethI tyAM ekAMta sthAnaka besIne svaparanI vacana pa eka pAna karI nijaNa 2 varlI uttama kakSA jesara gayA tenA zarIramAM yugala paNa nA uttama ne dhyAnamAM mAM hatA AvyA ne tyA vikharelA che jethI bA pAna niraNa bavAe sArA dagAnA laga te uttanA dharDa dhI pharnI cAya che. dhI bahu bhAve kAre siddha thAya che. tyAre bATe hArDa vA lAgyA yu bee davA che. pATA, dhyAna, ekatvamAM bhAvako sA para dhAe e nila deha dhArI te ha karIe. mane nasa nuM, nivA pAka ne jANe tAre vaLI jema bahena mA vana ane vacana vALAne karI bhAla kaMI ya anetemanA maMtra paNa tI bane to vAyunA AthI tIro thaI jAya che. te nA gAma 1 sthApanA, 2 blyU 3 bhAva cAra mAge che temAM dravya tIcenA jAnI zAvara be bheda che. chaDuM raNasara karato avAdha anakharvatra mAnI cAva bALaka vadha ardhA e jagama tIrtha kahIe tene paDIkA vadhI vadhAvIe. hu mAna ikata karI vila, mArgAre tAri giranArajI sammata zIkha ra7. aSTApada ghara sAja Avata e sarva zrAvara tIrtha kahIe. tena vyAvazya karIe ane dravya naya be prakAre kahyuM, vabhAva tIrtha kahe che. sIdhAM che mane cha varSa enDa kethI vimAna tene bhAga tIre hI sana sthaLo citAra vAra gheDInuM mu tu che ke hajI banA ya vA e sa sadArajI kriyA vyasta che ane bArIka khAra vAkAM ANAvavAM A vIkadi vyApAranuM karazu. huM " mAdAne hA kahI, hAM dvAra bhana nivRtti e zAnuM thAya che varSI nIce yAtrAdikanuM che. || vasaMgatiSTA huM pa zrI tIthapAtharajasAdirajI bhagata, tIrthaSu bhramato na bhane meti // dravya vyavahina thiye saMpati jagadIza maNayaMtraH ratha--tIrthanI thI manuSya dhI ahita thAya che. sIdhIradhAra kara ** For Private and Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI je tatvasaMgraha ( 3 ) vAthI bhava bhramaNa TaLe che. tIrthamAM dravya kharacavAthI sthira saMpadA pAme che, tIrtha patInI pUjAbhakitathI prANI pujyanIka thAya che, mATe evA sthAnake jaI dharmakriyA karavI paNa pAkiyA na karavI yaH zAzAne karAve, dajudAtimAM umaracAne zravA vastromavikaad 1 1 tIrthanuM nAma te nAma tIrtha 1 tIne cItrapaTa te sthApanA tIrtha, je pUrva vya, 3 bhAva. 4 kahI gayA che evuM cavidha tIrtha kahIe, ihAM phala vizeSa vaMdakano bhAva pradhAna jANo, - zrI AdijIda pUrva navANu vAra AvI dazanA diI bhayajIne upagAra karyo. vaLI prathama uddhAra karI bharatezare prathama jInanI paDImAM sthApI te paraMparA prasiddha che. paraMtu aSTApada tIrtha je ja jojana vistIrNa 8 jojana UMce che prasAda che be gAu pahele traNa gAzI uce eka jojana lAMbo caturthadhAra tyAM prathama jIna mokSa gayA che. vAsu punya caMpApurI gIranAra, vIra pAvApurI, ajItanAthAdi vIza prabhu sametazikhara mokSa gayA che. prazvara 101-ghaDI, prahAra, dIvasa, kalamAna dharmadharma kArya joDatAM jIvane zuM phaLa thAya ? uttara-eke se varSanA 36000 dIvasa thAya, te rAmaya samaya AyuSamAMthI ochA thAya che. mATe zuddha dhamAM udyama kare. eka dIvasane siha kare te 2777777777 pa8pama jhAjherU devAnuM bAMdhe. have eka praharanuM phala kahe che. te so varSanA prahara 28803 thAya temAM eka prahara dhamAM joDatAM 347rarararararara palyopama adhika sudevAnuM bAMdhe have sAmAkanuM phaLa kahe che. eka so varSanA muhurtA daza lAkha eMzI hajAra thAya temanI be ghaDInuM sAmAyika kare tenuM phaLa kahe che, 9rapa9raparA, prakopa jhAjherU devAyu ve, he so varSanI ghaDI 216000 thAya te mathenI eka ghaDI ghaDAmAM ke tene phaLa kahe che. dara966963* kaMika popamanuM devAyu bAMdhe have eka varSanA thAsethAsa 4274842800 thAya temAMthI eka zvAsozvAsa dharma kAlAM ke tenuM phala kahe che. 245404, popaNa kAMika UMha devAyuM bAMdhe, have navakAranuM phala kahe che, eTale ADa zAsozvAsa dha seve te 1963ra67, pAparA devAyuM bAMdhe. have leganuM phaLa kahe che, 63para10 popama adhika devAyuM bAMdhe. have eja rIte pApaka karavAmAM jIva tatpara hoya to teja rIte maraka gatInA Ayune baMdha kareja, mATe he hyavachI jIvo dharma kAryamAM udya karo. kemake je ghaDI dIvasa dharma vihuNe jAya che te AyuSyamAMthI niphala jAya che ema nakI rAmajavuM : mArA sAmAjhya posaha saMThIya // jIvasajAi jo kaalo|| . sosaphala poSako / / zeSa saMsAra pha heu // 1 // arthAtu-rAmAyaka virahamAM jIvana jeTale vakhata jAya che teTale saphala che, bAkInA vakhata saMraphalano hetu jANo. i: 10 For Private and Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 4 ) zrI jainatatvasaMgraha, prazna 102-cAra prakAranI dharmakathA kaheA. uttara-1 AkSepaNI tatvamArgane joDAve te. 2. vikSepaNI-mithyAtva mA gUMthI nivRttAve te 3 nivaidyanI-mAkSAbhIlASa UpajAve te 4 savedanI vairAgya bhAva UpajAve te cAra prakAranI dharmakathA jANavI. prazna0 103--pramANunu svarUpa samajAve. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Uttara--e prakAranAM pramANa che. (3) pratyakSa pramANa, (2) parokSa pramANa, je jIva peAtAnA UpayogathI dravyane jANe te pratyakSa pramANa che. jema kevalI cha dravya pratyakSapaNe jANe che ?khe che. te mATe kevalajJAna sarvethI pratyakSa jJAna che. mana: paryava jJAna temanA vargaNI pratyakSa jANe, tathA avidha jJAna te pudagala dravyane pratyakSa jANe mATe e e jJAnadeza pratyakSa che. zrIjI matizruta jJanA Upayoga te pakSa pramANa che. tenA traNa bheTa che. ? anumAna pramANa--lAlakSaNe niradhAra thAya. jema dhUmra dIThe agnino nirdhAra thAya. cetana lakSaNe jIvate nirAdhAra thAya. 2 Agama pramANuzAstrAdhArathI svarga naraka nigeda vage retu' svarUpa jANIe che te. 3 upamAna pramANa--keIka vastunA draSTAMta ApI vastu elakhAvavI. jema talAvane samudranI upamA ApavI te. iti. prazna0 104--cha anaMtAnu varNana kare. Uttar~ siddhA nigoya jIvA // vaNasaI kAlapIgAcaiva // savvamogAgAsaM // chappeSaNaM tayAneyA // artha--1 siddhanA jIva anaMtA thayA ane anaMtA thaze. 2 nigeTTanA jIva anatA che. 3 vanaspati te nirgADha sAdharaNa vanaspati kAika jIvA paNa anatA che. 4 kAla je UtsarpiNI avasarapaNI rUpa thai gayA anate ane tho paNa ana MtA. 5 pudagala paramANu paNa anatA che. - sarva alAkAkAza paNa anate che. evaM cha vAnAM anaMtAM jANavAM prazna0 105 nirjarA ane veDhanI viSe sAgI svAmI sAthe kahe uttara--1 mAhAveDhanI ane alpa nirjarA te nArIne hoya. 2 mAhAvedanI, mAhA nirjarA sAdhune heya, gajamukumAlavata, 3 apavedanA ardhyAnarjarA devatAne hAya. 4 mAhAnirjarA apavedanA selejhIkArakane heAya. tisAva, prazna 106--mugatI kuratInA hetu kANu ? uttara-1 zubha prakRtine uye jIvana zubhayoga thAya, tethI zubha kriyA kare tethI zubha bAMdhe tethI zubha gatI thAya che. 2 temaja azubha karmanA udaye azubhayegI thAya azubha kriyA viSayAdvi seve tethI pApa prakRti adhAya teyI azubha gatI thAya che. ihAM mithyAtvone For Private and Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 75 ) Azrava baMdha pUrvaka nirjarA heya, ane sabhya daSTine saMvarapUrvaka dravyabhAva nirA heya kemake jJAna zakti vairAgya balavaDe karIne thAya che. mATe. prazna07-srI purUSanuM Asana paraspara varjavuM kahyuM che tenuM kAlamAna sarakhuM ke adhika nyuna che. uttara-sInA Asane beghaDI zIlavratadhArI purUSane besavuM na kaze ane purUSanA Azane sIe traNa prahara vavA ema zAstramAM munine uddezIne kahyuM che. Asana zabda jahAM DAM je je jagAe bese te sarve varjavuM, zIla vrata dhArI zramaNe pAsaka (zrAvaka) ne paNa teja rIte vartavuM, IhAM keI kaheze je Asana upara besavAthI zuM teNe samajavuM je strInA AsananI vAsanAo purUSanA zIlane vyAghAta thAya che temaja strIne paNa jANavuM. yathA-kohalAkegaragaM dhasaMjAgadhIre, jemajAyakaNakanovAka iti. praza0 108-jJAna te sAkAra ane darzana te nirAkAra upaga kahe che te zA mATe. uttara-jJAna che te vizeSa che, je thaMbhAdikanA varNagadhAdikanuM svarUpa samyaga prakAre jANe je mATe nizcaya pramANanuM karanAra che, tethI tene sAkAra upapega kahIe te kevaLIne prathama hoya ane dasthane pache heya. 2 darzana che te sAmAnya che, sAthI je ene thaMbhAdikanuM sAmAnyathI dekhavuM che, mATe tene nirAkAra upayoga kaho te kevaLIne samayAMtara hoya tathA ke AcAryane mate eka samayamAM be upayoga paNa hoya ema sucavyuM che. paraMtu mokSa jatAM- __sAkAraUpayoge ziva jAve, iti vacanAt bamataM // prazna109-punarUta doSa kIyA sthaLe na lAge. utta:- gAthA- sajhAya jhAga tavao saheUnavara sathuI payANesu // saMtaguga phicarera, nahu~ti pugarutta dogAo // 1 // bhAvArtha-sAya, dhyAna, tapa, uddha, upadeza, stuti, pradAna, muni guNa kIrtana puna: puna: karatAM punarUkta depa nahI. praza0 110-pAMca prakAranA vyavahAranuM svarUpa zI rIte che. uttara -Agama vyavahAra ke valasAnA manapayaeNvajJAnI avadhijJAnI cida pUrvavara dazarUvAre nava vaMbara enA vyavahAra e cha prakArano che e kevaLI pramukha je che te Agama vyavahAra rasamasta dAna pAragAmI temanI pAse AlocanA levI. eTale kevaLanA A mAne mAryavAna pAse levI. temaja utaratA anu. kame ekalAne abhAve AgalA pAse AloyaNa levI, e daMbha adabhapaNuM samajAvone AloyaNa ekavAra puchIne Ape. 2 zrata vyavahAra-AcAra prakaLe te nisitha sutra che. A jehane ehavA For Private and Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 76 ) zrI janatatvasaMgraha, vyavahAra sUtra kahata kapa dazAzrutaskaMdha agIyAra aMga ane nava pUrvathakI zeSa pUrva paNa zrata vyavahAra maheja che ahIM AlecanArane traNa vAra duSaNa puchIne tene abhiprAya jANIne AloyaNa Ape kemake katavyavahArI kapaTa, vA saralapaNuM na jANe mATe tenI khAtarI karI AlocanA Ape, 3 AjJA vyavahAra-behu AcArya gItArtha che paNa dhAbalanA kSINapaNAthI dezAMtara rahyA thA vihAra kuma karI mAMhomAMhe maLI zakatA nathI. have te baMne mAMthI eka prAyazcita levA vAche che to ziSyane aticArAdi kahIne chabIjA AcArya pAse mokale te AcArya tenA aparAdha zravaNa karI dravya kSetrakala bhAva rAMdhaNa dhrutI balAdika vicArI te athavA gItArtha ziSyanI sAthe kahe. rAvI ekale athavA je Avyo che tenI sAthe aticAra vizuddhi karI mekale. 4 dhAraNa vyavahAra-AI ziSyane caparAdhane viSe dravyAdika jeIgItArtha saMviNA A vizuddhi dIdhI hoya te zuddhi dhArIne e ziSya bIjA koIne tevAja aparAdhe tevI ja zuddhi Ape athavA gurUdatta prAyazcita dhArIne te ja rIte bIjAne AlocanA bApe te dhAraNA vyavahAra kahIe, pa jItavyavahAra-je aparAdha upajyAthI parva muniye ghaNuM tapa karIne tenI zuddhi karatA hatA te ja aparAdha upajyA chatAM sAMprata (hamaNAM) kAle dravyAdika cArane ciMtavI saMghANa pratI balanI hANI jANI gya tapanuM prAyachita Ape tene jIta kahe che. athavA je AcAryanA gacchamAM prAyazcita satra thakI adhika juna pratye hoya ane te ghaNA gItAne mAnya chetene rUDha jInavyavahAra kahIe. e pAMca vyavahAra mahelA keIpaNa vyavahAre sahita gItArtha thAya tenI pAsethI prAyazcita lahIe paraMtu agAtArtha pAsethI prAyazcita levAthI dezanI utpatti thAya che ema pravacana sAradvAra 26 thI leza mAtra jAgavuM. A yaNa na leta. ArAdha kahevAya nahI mATe kSetrathI sAta vajana, kAlathI bAra varSa sudhI gItAnI gaSaNA karI loyaNA leI pitAnA AtmAnI zuddhi karavI, tevA gItArthanA abhAve chevaTa pAsasthAdaka pAse vinayathI yathArthapaNe AlecatA levI eja sAra che. e viSe vizeSa vyAkhyA jevI hoya to zrAddha vidhinI TApalI copaDImAM pUcha Thapa thI jagatuM. kemake je pApa duSaNa lAgyuM chatAM rAhu rAkhI khAyaNA na letA lamaNA AvInI pare dhaNu bhava bhramaNa kare. ane ApaNA lenAra pApa rAhata thAya che. jemake hAlahatyA karanAra, devagurU jJAnane kara corI khAnArA paNa atyarahita prAyazcita levAthI zuddha thAya che nahI te draDha prahAra hatyAkAraka vigerene teja bhave mokSa zI rIte thAya? tIvrapraNAmathI kareluM nikAcita pApa paNa loyaNAthI chuTI jAya che mATe cAmAse vA pratyeka varase levA jevI eja sAra che. praza0 111-paTa dravyanuM svarUpa sAmAnya prakAre prakAza kare uttara - jIva dravya che, temAM cetana padArtha che, cetanA eTale upayoga te guNa kahIe, te jIvAstikAya arUpI che, dravyathI anaMta che. kSetrathI cida For Private and Personal Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, ( 7 ). rAjalaka pramANa che, kAlathI anAdi anaMta che, gvathI vaNI gaMdha rasa sparza rahita e chavadravya te roya (jANavA roga) che. jema kA agni che dUdhamAM vRta che tema kAyAmAM arUpI jIva adRzya mana dhAre che. jIva dravya anaMta asakhya pradeza che te dareka pradezamAM samaye samaye anaMta pudagala paramANune sparza thAya che temaja vikhAI paNa jAya che mATe jIva karatAM ajIva anaMta guNe che paNa ajIva karatAM jIva anaMta guNe nathI. 2 dharmAstikAya-gatIparyAyane bhajanArA jIva tathA pudagalene sahAyakArI hoya te. jIhAM hAM dhI dravya che tIhAM hAM jIva tathA pudagalanuM cAlavuM thAya che. alekamAM te kanya nahAvAthI tyAM javAtu nathI. jema mansane sahAyakArI jala che. jalavinA bAhera matsanI gatI thaI zakatI nathI asaMkhya pradesI che. gaNI lakSaNa guNa che, khaMdha deza pradeza bhede jANavuM agurU laghulakSaNa paryAya che dhamaeNrUpa dravya tenA asta je pradeza teno kAya je samuha, tene dharmAstikAya kahIe. te dravyathI eka che, kSetrathI leka vyApI che. kAlathI anAdi anaMta che, bhAvathI varNAdisahita arUpI che, ava dravya reya che. 3 astikAya-sthitinA paryAyane bhajanArA jIva ane pudagalone sahAyakArI jANa eTale jyAM astikAya hoya tyAM jIva ane pudagalene sthira rahevuM thaI zake che. jema vaTemAragu vRkSanI chAyAthI vizrAma pAme che tema A dravyathI vizrAma pAme che, te baMdha dezapradeza bede jANavuM. sthiti lakSaNa guNa che. agurU laghu paDyAya che. dravyathI eka che, kSetrathI leka vyApI che. alekamAM e dravya nathI. kAlathI anAdi anaMta che, bhAvathI varNAdi rahita che te asaMkhya pradezI arUpI ajIva dravya ya rUpa che, 4 AkAzAstikAya-avakAza lakSaNa guNa che. agurU ladhu paryAya che, javAne mArga Ape che. te be prakAre eka kAkAsa te jemAM jIvAdi pAMca dravyo pota pitAne svarUpe vyApI rahyA che, ane bIju alakAkAza te gelAkAre anaMta che sunya che, khaMdha deza pradeza bheda hoya che. dravyathI eka che kSetrathI kaleka vyApI che, kAlathI anAdi anaMta che bhAvathI vANadi rahi che. arUpI ajIvaya che. anaMta pradesI che. 5 kAla-sakala dravyanuM sahakArI kAraNa che. tathA pudagalane viSe navInatA chatAnuM sahakArI kAraNa che, tene kAla kahIe. yadyapi navInatA chatA pudagalanA paryAya che te pudagalane vive che, tathApi tyAM timita kAraNa kAla dravya che, jema vanaspatine viSe kazuma saMpadAkAle thAya che. tApa tADha, vRSTi bAla vana vRddhAvasthAdi sarva kalAnusAre thAya che, nahI te sarve pheraphAra viparIta thaI jAya. mATe kAla nimitta kAraNa che, te ajIva rUpI che. samayAva imuddattA kRti racanAtta samaya AvalI muhurta, dIvaza rAta mAza varSa manuSya kSetrane vize kAlamAna hoya che, bAheranA dvipa samudra naraka svarganuM gaNIta mAna thAya che te paNa manuSya kSetrAnusAre jANavuM IhAM samaya te dravya jANa. dravya parAva For Private and Personal Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 78 ) zrI janatatvasaMgraha, tUna lasaNa guNa jANu, agurU laghu paryAya jANo. khaMdha deza pradezane astikAya e kAlane viSe nathI. mAtra kAla te dravyathI eka che kSetrathI aDhI dvipamAM che, kAlathI anAdi anaMta che, bhAvathI vaNAdi hitaya (jANavA ) che. ( 6 pudagalAstikAya-pudgala dravya je vastu pUNe tathA galana dharma yuti heya te jANavuM eTale ke eka khadhane viSe pudagala purAtA hoya ane kene viSe vikharatA hoya che e pudagalano svabhAva che te khadha deza pradeza pramANe cAra bhede jANavo. 1 pUNe A te baMdha ra baMdhano amuka bhAga vA che te deza 3 ekanA be AMsa na thAya e khaMdhane vaLage te pradeza 4 prateka ekAkI je chuTo rahe che te paramANu jAga-paraMtu pradeza paramANu be sarakhA gayA che. pachI bahu mRta kaDe te kharUM dravyathA anaMta che kSetrathI cAdarAja lekamAM che kAlathI anAdi anaMta che, bhAvathI vaNe gaMdha sparza che. vastusahita anaMta dharmabhaka hoya che. Iha paramANuM vize ghaNuM vAkhyA che te khaTa dravya vicArathI jANavI, A dravya rUpI che, ajIva che, he ( chADavA yogya che. chaThThA SaTa dravyamAM prathama jIva dravyanuM svarUpa kahI paDethI pAMca ajIva dravya rathe lIdhA che. paraMtu 1 dhAstikAya. 2 adhamastikAya 3 AkAzatAya. 4 pudagalAstikAya. 5 chavAstikAya 6 kAla e rIte anukrama samaja iti prazna-112 digaMbara = dvAdazAMgI UthApe che. tIrthakara kevalI thavAya che ane hAra na kare kahe che. sthAvIra ka5 UthApe che, cAMbaDAMnI masakanuM pANI cAMbaDAnA bhAjanamAM bhareluM vrata kasturI apavitra gaNe che. bhuvane mukti nahI. munine nagna rahevuM. saha salAkho purUSa AhAra kare paNa nihAra na kare. kupatIne pAMca bharatA nahI. tIrthaMkara AkAzamAM cAle nokAranAM pAMca pada tIrthakaranI mAtA 16 supana dekhe. deva leka 16 iMdra 100) kevalI kevalI na male ityAdi 84 belanA visaMvAdanuM vicAryAe rAmAdhAna kareluM che te tathA zAMta sudhAnidhi graMthamAM paNa che vicAravAnuM je strI caturvidha saMghamAM chatAM dIgabarI kahe che je sIne mekSa nahI, kAraNa ke vizvAdi parigraha che te muchA bhAva che mATe cAritra nahI, tethI makSa paNa nahI valI nagna rehevAtuM nathI, chaThI naraka zuddhi javAnuM pApa vIrya hoya che. pUrva mAyA meha karma UpArjana kareluM che, ekAMta sthAna dhyAna thatu nathI vasti vinA rehevAtu nathI. valI azuddha che, upasarga kema sahI zake, sAtamI naraka yogya AkarU karma na bAMdhe to mekSa vorya kema haiye valI strI te caki pharI baladeva vidyA cAraNa aMdhAcAraNa na thAya te meza kayAMdhI hoya te vize zuM javuM. U:- ve pArI pAhi Uge adhyavasAyathI thAya che te sarvane sakhata jema bharata caki basa khaMDatA cAlaka hAra mUkI sahita sarva alaMkAre sebhIta chatAM arIsA bhuja vastu mu hu zakina bhAve zuddha thAne kevala pAmyA che mATe mane zreSTha che. jaDI to nidhana purUne mokSa maLavuM je e. hA murachA rUpa mahA para huM mamatva bhAve, tethI rAhata bhAva teja mesa For Private and Personal Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graha ( 9 ) phephsanI prApti karanAra che. valI no maDha nI mAthAmAM paNa strIne gAkSa heya ema sucacyuM che ke je be vidya kahe che temAM saulI siddha marUdevI, caMdana mAyAvata lAgu prajana nathI, phArmaka guNe purUSa zuddha samyakatva pAme, siddhAMte bho yAye pALe tapa kare, patar eka sajema sAdhe tene viSe mukta kema na bahu zuddha svajIva samabhAvamAM rahe tethI mekSa lahe jenA upara muchA te Aihu che, paNa vasAdika bIjA UpagaraNanItA zAsra mAM rajA che. nahI te kharI de paNa pAre kahyAe, sAtathI narake, asa jAya mATe zuM te mukti ! ! ene nira!nI sagrAma Adde mahetu" pApa kRSi kAMThe nathI ArTa sI sAhI nake na jAya. paN jJAnardike guruthI mekSa tA jAya. cakra dardIkSA lei kSa-lA, deva ke jA, naha! te narake paNa jAya mATe temAM zuM virodha che ihAM padavInu vizeSa nathI, suktanu kAraNa te sahuja svabhAva Atma zaktimAM che. gAmaDha sAra pratye zrI eka samaye cAlIsa mukti jAya ema kahyuM che te juThThuM kema kehevAya cetanamAM lIMga paNuM... nathI, AvedI che. rUpo amRta tene lAga prayeAjana zuM, svarUpa vilAsa karatAM mAkSa lahIe nisa hu che bIjI, vratAdikamAM kAcu sacitta pANI vAvare che ItyAdi visa vADha DIgabbara sapradAye cAle che tenu nirAkaraNa graMthAMtarathI jAvuM. ihAM acita jalanI AcaraNanA guNA A pustakamAM dazAvyA che tyAMthI jANavA. praH----113 asAya viSe zuM samajavu. U:-akAle vRSTi thAya teA dIvase asAya thAya che. manuSyanuM mRtyu kalevara paDe tyAM ahe rAtrinI asajhAi, jInapujA dIna 12 dharavAlAne kahIche trIjuMcatu rUdhIra paDeluM hoya tyAM vA gAya bhese bAhuAya melI paDe iMDu phuTe tyAM pratura traNa asAi, manuSyanuM rUdhIra dura kayA pachI ahA tri asAi, dAMta paDelA pavyApa che naDDA smazAna bhUmi hAtha 100 mAhe varasa 12 asAI, trIjanu avayava ( ArInA bhAge ` paDethI hAtha 60 asAI manuSyanA avayave hAtha 100) paNa gADA aMtara e dIzA mArga hoya teA ajhai nahI. Ase mAro ane raMtu Ave dIna 3 asAi hAya, pachI rUtu Ave teTalI veLA asAI gaNAya. putra prasare dIna 7-10 putrI dIna 8-31 caMdra grahaNe ghaDI 12 sUrya grahaNedho.1OM bhUmi kapelaDI 8 e UtkRSTathI jAvuM. jadhanyatho thoDuM paNa che Avazyaka sAmAya paDI leheNa dhyAna pUjA kAvya stotra stuti bhakti saina paNe karatAM asajhAinI vizeSatA jInapUjanathI ghaNuM karAne siddhAMta bhaNavA gaNavAmazrI jAgRku. Aro kArataka avADa caitra e cAra mAsanI vaDha paDI e siddhAMta na vAMcavu, strIne aTakAva, janma maraNAdika azucI sthAnakanu kAla pramANa janAjJArUpa vyavahAra sAcavavA bhaNI tathA jJAnAdikanI AyatanA TALavA arthe yathAyegya pravartatu N. zrI ThANAMgachAde mutramAM asAinA aneka prakAra che. bhAva asucinuM kAraNabhUta dravya azuci che, mATe vajravI, vizeSa deza kAla samajI leAka virUdha DhAlavA vesavAda bhAve vartavuM. graMthAMtare adhika nyuna paNa For Private and Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) zrI janatatvasaMgraha, kahI che te dezakAla samajI levo ? ne te paNa pramANa che. jyAM je dezamAM jevuM pravartana cAle che te ja rIte vartavuM. devAdi traNa tatvane ArAdhavA dravya bhAvathI AzAtanA TALavI. hAva AzAtane te azucithI thAya che. eTaNa azuddha leyA tathA manAdi yoga kaSAyathI sAva azuci thAya che, kAraNa ke e azuddha lesyA dikanA pudagala mAMhe vAne varSa dhAdika maraNa pAmelA je pazuo temanAM rasaDI gayelAM kalevara mAMhe je durgadha thAya che tethI paNa anaMta ghaNI durgadha e azuddha lespAdikanA pudagala mAMhe kahe che e vAta mAM uttarAdhyayanacha tathA bhagavatI pramukha sUtromAM prasiddha che. je AzAtanA karavAthI pApakarmanI 82 prakRti baMdhAya che. khaTale zAcarUpa kAraNathI e pAparUpa kArya thAya che mATe su purUSoe vira: purvaka va. IhAM 1 ukApAta, 2 dizane darahu 3 gAja. 4 vAja, pa nidhana, 6 kAla. 7 mAlAyadIpta AkAzeravata 8 ADe dI. 9 uri. 10 ravRSTi thA evaM daza prakAre AkAzanI asaAi zrI ThANAMgajImAM kahI che te paNa tevI Ita. prazna14 saIma manuSya paM zrI kIyA sthAnake utpanna thAya che? uttara-zrI pannavaNa sutrane prathamapadane viSe kahyuM che ke he gautama adI dipanI aMdara garlaja manuSyanA cAra sthAnakane viSe manuSya samuIma upaje che, te kahe che 1 vichAmAM. 2 satramAM 3 zuMkamAM, 4 nAkanA melamAM. 5. vamana ( ulaTI)mAM. 6 pItamAM, 7 vI . 8 purUpa vIryamAM mizra thayeluM strI vIryamAM 9. rAdha (pAca) mAM 10 kADhI nAMkhelA purUSa vIryane bhInA pudagalamAM. 11 jIvahita kalevaramAM. 12. strI purUSanA saMjogomAM. 13 nagaranA khAlamAM. 14 sarva azuci sthAna je kAnane mela kAkhano mela zarIrano mela AkhyAnA piyA pramukhane viSe samuIma manuSya utpana thAya che te zarIrathI vegalA thavAthI thAgha che. - gula asaMkhya bhAga zarIra asaM mithyA chI ajJAnI aparyApta aMtara muhuta AyuvAlA tenuM rakSaNa karavA vivekI purUe upayoga rAkho. jahAM samajavAnuM e che je eka sthAnake cUlA khALamAM vaDI nItI kare tathA mAva Upara Upare kare rAkhI muke nAkane mela pIta pAca lehI balakha ulaTI Ade jyAM tyAM nAkhe, upara dhUla rAkha vIgere nAM e nahI ema jaya na kare te pUrvokta jIvavirAdhanAnuM pApa lAge mATe bhava bhIrU purUSoe A bAbata sArI peThe upayoga rA ne sugana dharatAM chAne paDavavuM. eja dayArUpa moTuM tapa che. IhAM kAyAne kaSTa tathA dhananuM kharaca paNa nahI thatAM mAtra ja tanAe vartavuM temaja apUrva lAbha rahyA che. vAha! ! ! prakSa0 115-zrAvakanA ekavIrA guNanuM vartana karo. uttara-1 aNu-duSTa svabhAva nahI te gaMbhIra udAra dilano heya, tu nahI. para chidra na jue te. 2 rUpavAna-je saMpUrNa aMgopAMga pAMca idIepa2 vaDo hoya. uttama saMdha yaNavaMta rUpanuM nidhAna heya. For Private and Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jinatatvasaMgraha, ( 81 ) * * * * * * * * * 3 prakRti saumya svabhAveja semya pApathI dura rahe, vizvAsanuM bhAjana sarva sAthe mItra bhAva heya. abIhAmaNe parane samatAnuM kAraNa hoya. - 4 leka priya-virUddhAcaraNa varjavAthI dAnAdi guNe karI lekane vAhe heya. radAcArI hoya. 5 akSara-mAThA adhyavasAyathI pArakAM chidra na jue. sakaleza pari NAmI na hoya, - 6 bharU-nizaMkapaNe pApane viSe pravarte nahI apayazathI Dare, bhava bhIrU heya ayogya kAmathI bIhe. 7 azaTha-kapaTa karI rahita anuSThAna karanAra hoya, parane Thage nahI. vidhArAnuM bhAjana, 8 dAkSiNaya-kaI vastu mAge tenI IcchA bhaMga na kare, potAnuM kAma paDatu mukIne paNa iha paralokane viSe hitakArI para upakAra kare, paranI prArthanAno bhaMga na kare, 9 lALa-akArya karavAmAM lAja pAme, vrata lIdhelAM choDe nahI. 10 dayALu-dayAvaMta haya, prANI mAtranI anukaMpAvaMta haya, jIva rakSA kare. 11 mAdhyastha-rAga dveSe karI hita buddhi che jenI, tatvane jANa, doSane tyAge semya dRSTi, 12 guNa rAgI-guNane rAgI je gAMbhIrya vairya UdAya thiratA paNa ityAdika guNavA dharmane viSe rAga dhare, nirguNInI upekSA kare, eTaleniMdA na kare, 13 katha-dharma sabaMdhI sadAcArapaNAe karI bhalI vAta kare paNa bhuDI vAta na kare dharma kathA vAhalI che jene 14 supakSa mukta-je parivAra suzIlavaMta vinayAdi guNavaMta hoya. 15 sudiI dari-pariNAmIkI buddhie sahita ghaNe vicAra kare, je kArya pariNAme rUDa heya tevuM kare te A leka sabaMdhI kAma paNa vicArIne ja kare, anAmata kAla vicArI kare. 16 vizepa-pakSapAta rahita paNe vastumAM rahelA guNa dene yathArtha paNe jAganAra, jI jI che. - 17. vRddhAnugata-paryAya vRddha, jJAna vRddha vaye temanI sevA karanAre ane thata vRddhanI bhakti karanAra, temanI rIte cAlanArA, 18 vinina-ApaNA karatAM jenAmAM vadhAre guNa hoya tenuM AdaramAna karanAra, vinayavata hoya. - 19 kRtajJa-ka gurune jANa ApaNane UpagAra karele bhule nahI, tatvanI buddhi heya. - ra0 parahitakArI-kAMi lAbhanI AzA na rAkhatAM pArakuhita (bale vALe.) karanAra te bIjAne paNa dharmamAM sthApe, For Private and Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 82 ) zrI janatatvasaMpraha, ra1 labdha lakSa-vagara prayAre AgamAdi lakhe sIkhe samasta dharmakArya che - DI kAlamAM sAdhe te ladhu lakSa kahIe. athavA, zikhavAne gya je ardha anuSThAna vizeSa te labdha lakSa. sarva dharmakRtya tatkAla Adare Ave, e rIte zrAvakanA ekavIza guNe pravacanasAre dvAra tathA zrAddha vadhe graMthAnu sAre jANavA, te sarva guNe prAye bhadraka prakRti vigere cAra vizeSamAM samAI jAya che. te jIvane deza viti sarva viti rUpa dharma, ratnanI khyA heya, ihAM sarNa ekavIsa guNe sahita hoya te utama kahIe, cape bhAge hina hoya te madhyama kahIe, tathA ardha guNahIna hoya te ja ya kahIe, tethI hIna hoya te dIki dIna jANavo te dharma ratnane manoratha paga na karI zake, rapa ekavIsa guNa sahita hoya te bhAva zrAvakapaNuM pAme ema zAne AvA ane kahyuM che vaLI zrAvakane skula hiMsA ane abhaNa tyAgI nakArI Adeya pakhANA sAMe parihArI ekala hArI bahAcI vana dhArI. pami dhArI rAdAcArI, nyA saMpanna vibhavAdi guNe sahita, mahAgana bhalA khI pa karmamAM tatpara heya. yaduktaM-devapUjAgurupAsti: / svAdhyAyaH saMnamastamaH / / rAtiiAnAM pAjo che ? bhAvathI eka vrata heya te jadhanya bAvaka--bArata dhArI madhya-paDiyAghara utkRSTa zrAvaka kahIe. prazna-11 6 bhAva zrAvaka kone kahIe. U:-bhAvathI zrAvakanI dharmayA karavAmAM tAra hoya saMsAra vAgya Ade 17 bhede alaMkRta hoya te kahe che. 1 sI vaza na thAya2 IvI vaza rAkhe. 3 dhana anarthanuM hetu jANe. saMsAra asAra jANe. vidyANilAkha na kare. 6 AraMbha vaje. 7 gRhavAsa baMdhAvatuM jANe. 8 samakita pAse 9 gADI pravAha choDe. 10 Agama anusAre cAle. 11 dAnAdi catuviMdha dharma ArAre. 12 vidha mArgamAM pravara, 3 gRha kRtya, madhyasthapaNe kare. 14mAdhyasthapaNe kadAha choDe.15 vastu kSaNa bhaMgura jANI dhanAdika chatAM paNa temAM lapaTAya nahI. 16 pasAra virakta thayele zrAvaka sInA AgrahathI kAma lega se. 17 vezyAnI pire grahavAsa pALe eTale vesyA jema anya purUSane gavavI chatI manamAM dhAre je ene Aja kAla cheDI daiza. ema paratu choDavAnI bhAvanA e lAvazrAvakanA. 17 bheda jANavA. -117 muni zrI cAra prakAranA zrAvaka kIyA, -1 muninu Alata paNa dIThe paNa sneha dhare te mAtA tulya zrAvaka jANo, 2 munine parAbhavane viSe sahAya kare te bhAI tulya zrAvaka jANa. 3 munine sajajana thakI adhIka mAne te mItra rAmAna zrAvaka kahIe. 4 muninAM chIdra jenAra e zrAvaka te munine sekya samAna jANo. For Private and Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha pra-118 cAra kapAyanA uttara 16 bhedanuM svarUpa sAmAnya prakAre samajAve u--saMsAra tene Aya-lAbha hoya jene UdayathI jIvane te bhaNI kaSAya kahIe, IhAM anaMta saMta saMsAranA anubaMdhI vRddhi karanAra kaSAya tene anaMtAnubaMdhI kahIe te ekAMtavAdI kadAhI jInamatanI arUcI rUpa heba te anaMtAnubaMdhI jAvA. te vizeSa kahe che. 6 anaMtAnubaMdhI -Aukha zuddha Uya che jene, naraka gatIne hetu samakA guNa rodhaka parvata re samAna ghaNA upAye bhego na thAya. 2 anaMtAnubaMdhI Aje paNa zaMbha sarakho ghaNA upAe na name zeSa parvata 3 anaMtAnurI mA-vAsanA mUla sarakhI vaka ke UpAe pAMsarI na thAya che. pravevata . badhI lo-janA jaMga samAna, dhaNa UpAe Tale nahI rapa pUrvavata, 1 atyAkhyAnI krodha va zuddhi udaya trIjaca gatI hetu deza virati guNa repaka padava re sakhA jANa. 2 apratyAkhyAnI mAna-hAza thaMbha sarakho ghaNA upAe pANIthI name zeSa virata. apratyAkhyAnI ayA-gheTAnA siMga sarakhI vasa, bahu kaTe vaLe. - 4 apatyAkhyAnI lobha-nagaranI khAla kAdavanA raMga rAkho hoya che - 1 paccakhANAM phedha-cAra mAsa udaya manuSya gatI hetu sarva virati raka rajarekhA sAmAna, pAyuM jene maTe. 2 pANI mAma-kA dhamAM sarakhe cheThA UpAe name zeSa pUrvavata. 3 pazakhAkhI bAvA-gI Apere vaka te jatAM vaLatAM Tale, che ! NI che ba-jaba raMga je gADAnI mArI vA, dIvAnuM kAjala e lAgavAthI udhAe Tale, temaja e lAbha upade se Tale. 1 saMjala phodhapakSa ta ya che, devaganA hetu. cAkhyAta cAritra ghaka jala rekhA rAmana phA pitAnI meLe navI turata ekameka thAya, te suna guThA lAje. 2 saMjalanamAna-navanI naMbarAmAna vAyu jene pitAnI meLe vaLe zeSa pUrvavata, ke saMjalana mAyA-vAMsanI chAlasamAna prayAsa vinA vakAza Tale 4 saMjana lebha-hala raMga sadasya potAnI meLe TaLe e rIte kaSAyanA seLa bheda jANavA, te sarvene ne jInezvara jANavA munine te saMjalana Uda For Private and Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 84 ) zrI jainatatvasa graha aticAra hAya, roSa bhAre kaSAyanA udaye anAcAra thAyache. ityartha dhaNu karIne e sthitI che. nahA teA bAhubalIne sajalana mAna eka varSa rahyuM. ane prasannacaMdrArjarSane anatAnu dhI aMtara muhUtra rahyuM vaLI kAika purUSa vI jAya che te vakhate anatAnu>>dhInA udaya thAya che. pAThA aMtar muhattamAM samakti pAme che tyAre te UdayaTalI jAya che. eTale Akaro kapAya hAya te samakita thADI vakhata rahetA paNa te ana tAnubaMdhI samajavA, tethI mamada UtaratA kaSAya samajavAM ekAMta kAla pramANa samajavuM nahI je kAraNa TepAyanAM a dhyavasAya sthAnaka gaNAM che. valI hAsyAdika navathI kapAya Upaje mATe tenAM kAraNa bhaNI tene nekaSAya hrIe mATe jema bane tema prAkASAyune kSApazama thAya te karavu kemake akaSAya teja Atma dharma che. zrIdevajI mahArAje caMdrAnanajInA stanamAM paNa kahyuM che je. // AtamaguNa akaSAyatAre dharma na jANe gUjare caMdranAMganI mATe samatA sahita je je anuSThAna che te te sarve sala che. i have te cArabAyanAM vizeSa yAya nAma kahe che. upadezamAlAnI gAthA 309 mAM kahyuM che je. 1 krodha, kalaha, khAra, paraspara matsara, khamI na zake. pastAvAnuM kANu, samatAe rahita, kaNa bhAva tApanu kAraNa, jhATakI ela, nibhraMchaNa sAmAnA kaheNamAM na rahevu, ekaThA na rahI zake, kIdhA upagAra ga mADe, e sarve kredhanA paryAyane ( apara nAMma ) jANavAM, ethI jIva TIkaNAM karma bAMdhe, kaTuvipAka anubhave, vaLI tapanuM ajIrNa kare che te kahe che. 1. kAra ane eDalavAthI eka dIvasanA tamanA nAza kare che. 2. ati kAle karI jAtI kula marma prate beAlatA eka vinAza kare. mAsanA tanA vasI tapanA 3. Apa detA eTale tamArU azubha thAo kahe tA nAza kare. 4. zastrAdike karI parvane ghAta karatA chatA sAdhupaNAne nAza kare. e vyavahArIka vacana upadezamAlAnI gAthA 133-134 thI jANavuM nizcayathI tA krodhanI tAratamyatAe tapasaMjama mALe che. krodhe kroDa pUrava taNAM saMjama phaLa jAya 30 nArada nArI nirdaya citta prAe e traNa kaleSanI uddIraNA karanAra che. i0 2. mAMna, mada akA, para apavA parane parabhave peAtAne maheATA jANe helanA karavI nidrajI, ugAra na kare. vinaya ti, paraguNa DhAMke ene A bhamAte karI jIva sasAruM paribhramaNa kare. 3. mAyA, kuMDa, mana, elave,kapaTa thApaNa eTalave,chAbheda, dagalabAjI matI kuTIlatA vizvAsaghAta ityAdi mAyAnA pAzathI jIva bhava bhramaNa kare, dudha sAkara rUpa miSTa caritramAM mAyA rUpa viSa mizrita thavAthI ulaTu pariNAma che. 4, lAbha, mahArApaNuM, vastusaMgraha, kRpaNuM' na bhogave, zAkapaNe surachAbhAva je tivrarAga, lAlapIpaNu tathA ityAdi lAbhanA bheda jANavA. e For Private and Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, labha mahA du:khadAI che, dAvAnala pere sarva grahaNanI budhi lobhIne heya, sthIratA na rahe. mATe je bhayaMkara bhavasamudramAM DubAvanAra e cAra kaSAyane jItavA suravIra thavuM. zrI adhyAtma kalpa tame kapAyAdhAre kahyuM che je he AtmA che tuM apakAraka zatrune viSe kedha kare che to tenA badale tAharA aMtaraMga kAma kedhAdi che zatra che tene viSe kedha kara, kemake e che zatruthI bIje ke tujhane vadhAre duHkhadAI nathI tatvadaSTIe vicAra karatAM bAhya zarU che te uparAgaidika karatAM sahana karyAthI karma nipharatAM paraloke sukhanI prAptIthI sahAyakArI thayA tethI atyaMtara mItra bhAve ja praNamyA te mATe upasarga kAraka zatrune viSe tatva dRSTie mItra tulya jANI krodha na kara, kadAca tene keAdha thaye haze to paNa tuM tenA upara nahI tape te te svayameva zAMta thaze. " " - kSamA khad kareyasya, durjanakiMkariSyati, atRgapatitovanhi, svayamevopalAsyati / / 2 / / capuna: zAMtitulyaMtaSonAsti, saMtopAnaparaM sukhaM / / nacatraznAparovyAdhina, cadharmodayAparaH // 2 // kaSAyanI prabaLatAthI prANI aneka guNanI hAnI pAme che ane kaSAyanI. datAthI jIva mahaMta guNI thAya che. mATe jema jema pAyanI hatI ghaTe ane samabhAva daza rUpa prasAdamAM praveza thAya tevAM sAdhana joDavA Udyama kare zA mATe je upazamanA eka lava Agala dravya kriyA lAkhamaNa paNa nirA phala na Ape. ityartha: zIkhya-kei gatImAM kathA kaSAyanI prabaLatA lAbhe. gurU nArakImAM kedha ghaNA heya, tiryaMcamAM yA ghaNI hoya, manuSyane mAna gharuM haiya, devatAne lebha ghaNe heya iti gatIbhAva. ziSya-ccAra dharmadvAra kahyA te kayA ? gurU-1 kSamA 2 nilabhatA. 3 niSkapaTatA. 4 mArdava je ahaMkAra rahitatA evaM ThANAge dharmadvAra kahyA che, temAM praveza kara. iti ziSya-kaSAyano kaSAyamAM rAga dveSanA dharanAM kayAM gurU-kepa mAna arati zeka bhaya jugusA eva cha dveSanA aMge jANavA, mAyA lebha traNa veda hAsya rati e sAta rAgAMga che. iti. pra: 118-maraNa avasare saMthAre tathA ArAdhanA kevI rIte karavI, u-jJAnInA vacanathI khAtrI thAya te jAvajIvanuM aNusaNu kare, nahI te sAgArI aNasaNa karavuM, te ghaDI prahara dIvasAdikanuM athavA sAMketika je muThI vAlI navakAra gaNuM tyAre ekaluM. tema na karU tyAM sudhI cAre AhAra tyAga For Private and Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jatatvasaMpraha, a ' -. 11*-**- tathA saMsArI sarva kAmane Abha tyAga kare, avAra nahI malavAthI dravya kSetrAdi joine karAve, athavA zvAsozvAsanA gaNatathI paNa thAya che te anaauNA bhogeNaM, A AgAra sahita karavuM, maMdagI avasare dharmazAnI hareka gAthAnuM dhyAna karavuM. jethI rUDI samAdhi hovAthI bhava rAmudra saheje ta. rAya che. AyurapacakhANa panAmAM ArAdhanA vicAra kare che je saMthAre ka. rIne pArva vastu sarAvI sarva jIva sAthe khAtAmana kI ArAdhanA karI kAla kare to ucha sAta ATha bhave mepha jAya paNa khadhika bhava na kare. mATe ArAdhanAne udyama tathA bhAvanA chelI vakhate jarUra karavI, jethI pUrve madha kumAra dhane sALabhadra baMdhaka muni Ade ghaNA purU ArAdhaka thayA chemAyunA aMte uttama purUSoe gharabAra dhana dhAnya putra strI zarIra rajajaba sthA vara jaMgama mIlakata zAkiraNa jemAM nAnuM dhaNuM ApyuM che te sane vosarAve. nahI te te sarva vastuthI thatI kriyA AraMbha bharanArane aviratImAthI avasya lAge che mATe jarUra sAgari aNasaNa zrAvakane karavuM valI = mehuivmAro ityAdi saMthArA pirasI thI keTalIka gAthA je sAta varga tathA pApAna levAnI tathA raMgathIyo thA 3 tathA zA mAvo Ade sarva jIva sAthe mitakhAmaNAM karI micchAmi deI ane te bhAve vartaluM. have maraNa avasare IhA kAvA na vAve to te pudagalI thatA Ara. bhanI pAMca kiyA te jIvane lAge che. paNa tenAthI thatuM phala sukRta phala viratI abhAve na thAya, e pramAdAcaraNa ane daMDa che mATe pUrvanA rovA kuTavA kANa makANa Adi je azubha vyavahAra mAtra sarva vArasAvyAthI pazcAta tenuM pApa Ave nahI ne kahelI gagar: gAthA kahI sAgArI aNapaNe hamezAM zrAvaka sutI vakhate paNa kare che te niMdA karIne jAgIne saMsArI kAma kare to paNa pacakhANa bhaMga nahI ema senaprIne kahyuM che. mATe zrAvakane hamezAM sutI vakhate rAgArI aNasaNanI gAthA anaONA begaNuM AgAra sahita jarUra bhaNavI. jethI kadAca niMdrAmAM akasmAta kAladharma pAme te paNa tene ane NaNane vitI paNAne lAbha thAya che janatara vakhate ArAdhanA prakaraNa punya prAza stavana namaskAra maMtra, mune pAna ke ityAdi sarva sajanone jarUra zravaNagocara karAvavuM. ane sutAM vakhate paNa pUrvokta abhyAsa rAkhavo. jethI sugati sadhAya che ane nirjarA paNa thAya che e sAgA aNasaNa namaskAra maMtra pUrvaka levAya che ane gaMThasIvekasInI pare namaskAra gaNIne palAya che. ApaDita parUpanI zreSTa AcaraNuM che. ane A bAbatano abhyAsa niraMtara lAgu thayA che. temaja bIjA bhAIne paNa ene AdaranI bhalAmaNa che. pra-120 rasatara prakAranAM maraNa kiyA. u- AvI cI maraNa samaye samaye A karmanAM dala kherave che te. 2 UhImaraNa-samasta saMpUrNa Ayu bhogavIne mare che ehI je avadhi maraNa marajAda purI karI mare te. For Private and Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jainatavasa'mahu, ( 87 ) 3 atIya bhao-narakAdiMgatInA AyuTalIka saravA pache bhagave nahI te AtyaMtika maraNa kahIe. 4 khalIyaA-sajama ge manna thayA ke vicAre ke kevAre sAMjamathI chuTIe ema sajAnuSThAna cakI caLatA maraNa pAme te baLavata maraNa kahIe. e lagna vRttine heya. 5 vayama-iDIne vANe mare, dIpasIkhA dekhI pataMgavat te vAsamaraNa kahIe, vada huM abherAjubha!--lAdikathI sahya rAkhI are lakSmAvata te saza lyumarane kahI.. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 7 taddabhavabacchu-ra verI thai maTe, lakSI avadhI AvIcI tika e traNa mAsI je macchu te have macchu pravacana zAmendra 157 mAM kahyuM che. tya 8 bAlabha''-ati khyiAtI tusAdathI je viramyA nathI tevu markyuM te. 9 paDhiyAra maLI sabhakatInuM maraNa te pati macchu kahuIe eTale sarva sAvadhanI vinavatanuM maraNa jANavuM, 10 zikharaNe --dezavirata zrAvastu maNa. 11 1 kelimaraNa kevalajJAnInuM macchu .aravuMchamastha cAritrIyAnuM bharaNu. 13 vihuAya samakjhu-galephAMsI tathA viSayeAge rAtre mare te AkAsane viSe ja pApAta karI aravuM te, 14 gRddha bIDa maNa-zrRdra pakhI de te kAraNa paDe zarira khavarAvI maLe te samalI ziyA pramukhane ApaNu zarIra bhagu karAve te 15 bhatta dizAmaraNa-yahuvidha AhAra tyAgavA cagya jANIne-AhAra tyAge te bhakta pariNa maraNa karIe. 16 IMgita bharaNa-nimi bhUmikAne viSe cAra AhAra tyAga kare vaiyA vaca na karAve te tyAM hare. 17 pAyAne baraNa-nizcalaniH praba kSanI DAlI.paDI hoya tenI pere zarIraddei halAve nahI, vArAAve, evaM satara prakAranAM dhaNa UttarAdhyayana TIkAthI tathA pravacana zAradvAra 157 thI jAgyA te jaganya madhyama-UtkRSTa bheThe jANavAM 11 pra:-sApa*nirUpama AyuvAlA kIyA jIva jANuvA, ane sAta prakAre AyuSa ghaTe che te kenA UdresA sAkhI purUSa, rAkSa zarerI, cAra nikAyanA devatA nArakI, asaMkhyAta Ayu vAlA hulIyA hemantrajava, e sarve nirUpe ma AyuvAlA tApakramI jANavA. khAkInA sarva jIva beDuM bhede heAya eTale kei sApakramI kAMI nirUpamakrI hoya, sagaDugI gAthA 39 viSa ati rAya, pANI pramukha kAraNe Ayu UpamIe eTale ghaNA kAle vedha hoya tene alpakAle vedya paNe pamADIe te For Private and Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 88 ) zrI janatatvasaMgraha, apavartana hetuka sopakrama Ayu kahIe, e ethI viparIta je anupa vartana te anukama Ayu jANavuM; arthAta je kamane gADha nikAcitta nivaDa baMdha vaDe nizcayathI pUrva baMdha pADe te karma te avasya temaja veke, bhagaveja, jahAM kRznajIne tathA dhajAcAryanA zikhya carama zarIrI Ade ne Upakrama lAgyuM che paraMtu te nirUpakama eTalu ja Ayu hatu je mATe sopama na kahIe. je AyuSya athavA bIjA kAne zithala baMdha bAMdhe che je deza kAlA DhakAraNa maLe ke thoDA kAle vede te sepakama Ayu tenA sAta prakAra kahe che. 1 rAga sneha, bhayathI maraNa pAme eTale jema strI, bharatAranuM maracuM sAMbhaLI atI he turata maraNa pAme, bhayathI jema kAne dekhI zemIlavipravat, ihAM jene mana na hoya tene saMgAthI kahe, 2 nimita te daMDa hathIyAra pANI bhukha vaSA zIta Ugna pramukha nimitathI Ayu TuTe hAM che je gatInuM Ayu bAMdhyuM hoya te adhyAvasAyanA pheraphArathI vadhAre ochuM thAya che paNa bIjI gatIne pheraphAra thAya nahI. 3 atyaMta rasa AhAra ghaNe khAvAthI maraNa pAme, 4 mastakane mulAdikanI vedanAthI tathA marma pradezamAM "DA thavAthI maraNa pAme. pa parAghAta je khADAmAM paDayAthI, vijaLI paDavAthI maraNa pAme, 6 sarSa agni viSa pramukhanA sparzathI maraNa pAme che. 7 zAsopAsa nyunAdhika vahetAM athavA rUMdhavAthI; athavA zvAsozvAsanA regathI maraNa pAme e sAta kAraNe sIthIla je DhIlA baMdhanuM Ayu ghaTe che ane nirUpakrama nikAcIta te ghaTe nahI ema saMgrahaNI sutrAnusAre jANavuM. gA. 311 eTale karma bAMdhatAM tathA prakAranA adhyavasAyathI bAMdheluM nikAcitta, vA. sithala teja prakAre Udaya Ave ane temaja vede, pra. 122 akAle maraNa viSe zuM samajavuM, U-sopakamI AU khAvAle jIva Ayu purU bhegavI mRtyu pAmyo tene akAle ceva jIvIyAe vavaviyA thaye te kema; draSTAMta, ke cArane rAjAe ha te vAre te jIve sarva Ayu karmanA dala hatA te Atma pradeze bhegavI Ayu karma bAMdhyuM hatuM eTaluM purU bhegavI cA, tathA kAla AzrI akAle muo je mATe sukhe samAdhe vipAka vedanA veThIne jIva cAlato te ceDA kAlamAM pradeza vedanA vedIne cAle te mATe akAle muo kahIe eTale praderA veda na Aya karma bAMdhyuM hatuM te saMpUrNa bhegavyuM ane vipAka vedanA AzrI thoDA kAla kAla mAhe mue, te mATe akAle maraNa kahIe. ihuM kaI kahe je jIva ghaNA lage zarIramAM kema rahetuM nathI, keNa kADhI muke che ke teNe samajavuM je Du dIvela purele dIpaka DIvAra bale che, vIzeSa dIvela bharyAthI ghaNIvAra cAle che, temaja je jIve jevA, sodayathI Ayu karma baMdha pADI sattAe nAkhyuM che teTaluM ja pUrNa thavAthI dIpakavat mukAmathI UpaDI jAya che. nizcaya Ayu baMdhanI vAta to bahu zrata gamya che. have sopakamI Ayu vAlA jIva A For Private and Personal Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgrahu. yune trAste bhAga thAkatAM pavanu cu bAMdhe, vA navame-satAvIsame thAvat chele atara muhane avasya Ayu bAMdhI-saMgrahaNI gAthA 302, ziSya-same hicya samehiyA maNa vize zuM samajavu. gurU-1 saaihiyA macchu te maratI vakhate Atma pradezanA tAMteA lAge je gatImAM javu heya tyAM sudhI tANavAvANAnI pere lAgI rahe te. 2 asahiya ! ne baMdukanI gAlo ghere sarvapradeza sAthe nikalI jAya te 0 123-kuvA banma viSe daTAMta va che te kuMAmAM jo 1 pAlama 3 je 4 juye 5 yaNeyara sumiNa, For Private and Personal Use Only ( 9 ) 9 caSa 8 kumna 9 juge 10 pamANu dazadiThevAmaNuala me ||1|| e daza dave anuSya bhava pAmavA dura che tema chatAM kAma nirjarA ge ghRNAkSara nyAya li kSara te manuSya bhava pAmyA paNa AryakSetra uttamakuLa rahagurU cega pAcaiMdrI paravA denioga siddhAMtanuM zravaNa ane te cittamAM dhAvuM zraddhA karavI aMgIkAra karavuM e anukrame duHkara che. paraMtu e sAmagrI maLI chatAM ciMtAmaNI ratna rAmAna A anuSya jIve te kema hArI jAna A che aA sacce bAMdhe ratna upekhI viSayasa rUpaviSa puSTa thavu te leADhAnA khIlA mATe samudramAM jhajha phADavu ane guNa dere) mATe navalakhA hAra teDavArUpa che mATe manuSya bhava saphaLa karo te upara sopathI daza draSTAMta kahe che. 1 culaga-gulAnuM draSTAMta zrada kumArane mArga sajI ethI eka vipra nI sahAya balI tethI jhavI elana karI kahyuM ke huM nA dhAge tyAre tu Avaze temaja te Ama rAjAe kahyuM vara mAga teNe cha khaMDamAM jamavAnu kahyuM. tyAM rAkhta kAma jamADaye. Ine dezamAM jame che paNa cakravartI jevI maLe na paDI tethI teNe temAM jamavA mAMDayuM paNa pharIne cikanA vAge na Ave, kApI daivayeAge Ave paNa anuSya lava gayA phrI AvavA duka che." 2 pAsAnuM draSTAMta-dhAgAkaya vipra ne rAjane jItavA caMdrAmane maLI caDhAi karI paNa na phAvyAdhI pharI pata rAjyane pheDI tenI sahAyathI naMdane harAbhyA te mukhe kara AchA kavI te DAra khAlI thavAthI te cANAkI traNa upa vAsa karI dala e teNe pAsA thI jenI sAthe me tene jIte. - dApI devAze te have paNa manuSya nu hAryA pharI AvA ThaMDaMdhyu che. 3 dhAnya chAMda-I e cAlIsa jAtanA dhAnyanA merU jevA DhagalA karI mAhe eka pAkkI jIva ethI vruddha DesIne supaDu ApI kahyuM je sarva dhAnya judA kare ane rAkha paNa ya kare, have te zI zI rIte kare. kadAca devAne judA kare pabu manuSya Ava e malavA durlA 4 bhuTAnuM draSTAMta eka ja sabhAmAM 108 zsa hatA te darekane 108 hAMro! hanI, varSA putra rAja ! icche che tene rAjAe kruhyuM tuM mArI sAthe jugAra mAM ekavAra jIte tA eka hoya te ema ekase! AvAra jItyAthI eka zvasa te ema ekasesa Ai sthabha lAgaDha jIte te rAja Apu ane
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 90 ) mI janatAsaMgraha, je vacamAM ekavAra hAre te sarva ka. pharI sarva karavuM paDe che tevI rIte ramatAM putra na te te kadApa te devage te tApaNa manuSya bhava hAthI pharI malavA mukela che. pa ratnanuM draSTAMta vasaMtapuravAsI ane zeDa apAra lakSmIvata che ratna e. kaThAM kyAM. ghaNuM mula upaje paNa vece nahI ne dhane dezAMtara javAthI tenA pAMca putrae paradezI vepArIyone sarva ratna vecI dIdhAM. te leI sarva vyApArIo sarva dizAe vikharAI marajI mAphaka vecI dIdhAM have ghane ghera AvyAthI vAta jANI teNe sarva putrone AjJA karI ke tame sarvadeza pharI sarva ane pAchA lAvo have te zI rIte male kadAca devage te bhegAM thAya paNa manuSya bhava gaye pharI du:prAya che. 6 svama draSTAMta-ujeNe nagarImAM muladeva rajaputa bahetara kalAvata che. te devadattA vezyA sAthe lubdha thayA che, tene koI vyavahArIe mAna bhraSTa karI kADhI cuka, rastAmAM koI maThamAM suto che, tyAM svapramAM potAnA mukhamAM caMdra jAya che te joI jAgI uTha, pache phalAdi leI svama pAThakane puchavAthI teNe mahedI rAja riddhi pAmaza kahyuM, te ja avasare eka bAvAnA celAne tevuM ja svama AvyAthI teNe bAvAne nivedana karyAthI teNe sArI bhIkSA maLase kahyuM temaja thayuM, have muLarAja nagaramAM jatAM keie bAkalA AvyA te sAdhune vahorAvyA, tethI devI tuSTa thaI kahyuM je, varadAna mAga, teNe kahyuM hajAra hAthI baMdhAya evuM rAja devadattA sahita Apa, detrIe kahyuM tathAstu, Agala jatAM sAtame dIne keAI rAjA aputrayo maraNa saraNa thavAthI tenuM rAja mujane mayuM, A sarva jeI kApaDIne cele kahe je vidhi sahita mane savama phala pu. chatAM na AvaDavAthI meM phala gamAvyuM, tethI te jagAe pAcho rAe paNa ravama Ave nahI. kadAca devage Ave paNa manuSya bhava gaye phera Ava du:kara che. 7 cakra draSTata-iMdradatta rAjAne bAvIsa rANI hatI tene batrIsa lakSaNavaMta putra thayA kera pradhAnanI putrI para tene aNagamatI karI te pitAnA pItAnA ghera rahe che eka dIvase gokhe beThelI dekhI jA mohIta thaI tyAM jaI rAte rahI AvyuM, tene nava mAse putra thayo sureMdra datta nAma pADayuM, prathamanA bAvIzane gurUe avanita nANI barAbara bhagAvyA nahI ane sureMdra dattane barAbara bhaNA, have mathurAnA rAjAe pitAnya putrIne parAvA svayaMvara maMDapamAM ekathaMbha upara ATha dAMtavAlA savaLAM ane ATha dAMtavALAM avelAM caka phare Tece rAdhA nAmanI putrI UMdhA mukhanI rAkhI te bAvIsa putre rAdhA vedhamAM niSphala thayA ane suredra datta tela kaDaImAM nicuM mukha rAkhI bANuM mAryuM jethI rAdhAnI DAbhI AMkhanI kIkI veMdhI tethI kanyAe varamala nAMkhI pitAnuM rAja ma, ema kaI rAdhAvedha sAdhe paNa manuSya bhava gAye phera malo mukela che. 8. kAcabAnuM draSTAMta-se jojana UMDA prahanI sevAla pavana vege phATavA For Private and Personal Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che mAnA DAbAe sadA mA sI . pa DubakI mArI - paDavA rAmA kera rajA baMdha thai che. tethI keba sahita pAe che ke mane " karI che kahI de dekhe paNa asara ; va ma 1 . : : - * For Private and Personal Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2 ) zrI jainatatvasaMgraha, 3 kaNAga 3 jIvAbhIma 4 samavAyAMga 4 pannavaNA pagavatI 5 jaMbudvIpa 5naMtI 6 jJAtA satra 6 cadAnaMtI 7 upAzagadazAMga 7 sarapanaMtI 8 aMtagaDasatra 8 kepIyA 9 anuttarelvevAI 9 kapalaMDayA 10 prazna vyAkaraNa 10 puphIyA 11 vipAka sUtra 11 puphiyulIyA 12 vadizA iti aMga 11 iti UpAga 12 1 nisitha 1 cAraNa payane 2 mahAnisitha 2 AyurapacakakhANuM 3 dazAzrutaskaMdha 3 saMthArA payane 4 vRhataka95 4 taMdulaviyAlI 5 vyavahAra sUtra 5 mAhA prakIrNaka 6 jItaka5 6 bharapayano iti cheda satra 6 7 gaNI vijA 1 dasarvakAlIka 8 caMdavijaya 2 utarAdhyayana 9 deveMdrastava 3 oghAnakti 10 maraNa samAdha 4 AvasyasUtra Iti payanAM 11 enaM. 43 iti mala sUtra 4 44 nadIsatra 45 anugadvAra evaM satra pIstAlIsa vartamAna che. ihAM prathama AcArAMga satranAM 18000) pada che suyagaDAMga sUtranAM 36000 temaja ThANa bamaNAM agIyAra - ganAM padanI saMkhyA kahe che 36846000) pada thAya che. pa10886840) upara 28 akSara eTalA loka saMkhyAnuM eka pada thAya che ema satranA padanI saMjJA samajavI e padanuM pramANa sena ane kahyuM che ihAM sarva sutronuM ThAMNu bamaNunuM pramANa nahI valI 520886840) zloka upara (28) akSara thAya tyAre eka 5da thAya ema anuyogadvAranI TIkA paNa kahe che. pra: 125-cAra pUrvanAM nAma ane tenuM mAna keTaluM che 6. u-draSTivAdane bAramu aMga te dRSTivAdanAM daza nAma kahe che 1 daSTivAda 2 hetuvAda 3 bhUtavAda 4 tathyavAda 5 samyakatavAda 6 dharmavAda 7 bhASAvijaya 8 parvagata 9 anujoga gata 10 sarva prANa bhUta jIva satva sukhAvaha Ini ThANAge arthAt - samasta jInAgama rUpa samuha tenA 1 parikarma 2 sUtra, 3 pUrvAnuga 4 parvagata, 5 calikA e pAMca adhikAra che. te mAMhe the pUrvagata nAme adhikAra che tene viSe caida parva che. te kahe che. * For Private and Personal Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jainatatvasaMgraha. 1 UttapAda pUrva-padya sakhyA keADI, 11 t AtrAyaNI--pa, channulAkha. 3 virSa prA--pa, sIteralAkha. 4 asti nAsti pravAda padmasAlAkha, 5 jJAna pravAda--pada eka ker3Ine, cha. 6 satya pravAda-padya eka chuM keADI. ! prAdu--pada chatrIyA keDI. 7 8 kI pravAda paDha eka koDa esI lAkha. 9 pratyAkhyAnapada cArAsI lAkha. 10 vidyA pravAda----padma agIyAra keDane pada2 hajAra 11 kalyANa prA4-5 vIsa meDI. 12 prANAvAyu--paDha eka keADI chapA lAkha. 13 ki!i vizAla--padma nava kADI. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 93 ) 14 leka vIdusAra patra sADAttera kADI, e rIte cADha pUrva che, te maLye pahelA pUrvanuM lakhANa eka hAthI pramANu, bIjA pUrvanu bamaNu trIjAnuM tethI khamaNu ema anukrame ThAMNa mamaNA gaNatAM. 16383 hAthI pramANa mI puja ( DhagalA ) lakhANa thAya che, aheA chati A zcarya dRSTivAdanA eka ceAtha pUrvagata adhikAranuM ATaluM jJAna bhAna che te vAre dvAdazAMgI rUpa samudranuM zu kehevuM, je vAre bhagata te gaNadharajIne trIpadI ApI teja vakhate gaNadha" te sarvanA vettA thAya ane tenuM gaNavuM bhaNavuM eka muhUrte mAtramAM labdhi prabhAve gaNadharane hoya che AvA zaktivaMta jJAnavAna purUSane dhanya che, ema pravacanasAradvAra, 9ra tathA karma graMthAnusAre jANavu zrIvIr prabhuthI 980 varSe devarSi gaNI kSamAzramaNe sarva siddhAMtanA pustakArUDha kA te pahelAM paNa agAdi vinA bIjA ghaNA pustaka hatAM ane ghaNI vastu sukha pATha paNa hatI paraMtu dukAlAdi prabhAve vinAza pAmelAM sUtra samuccaya ( ekaThAM) kayA tethI pustakArUDha tyAMthI thaye kahIe. praH 126 // yuga pradhAna kAMne kahIe. // For Private and Personal Use Only epani patikA || narAbhaMgo naca dezaciMtA // gadA pratipadodakena || yugapradhAvA jaurabhRtonye // 1 // artha--1 jehunA vajramAM jI na paDe. 2 chaThThAM vicare te dezanA bhaMga na thAya. 3 dezamAM ciMtA na Upaje 4 paganA dhAvaNa pIdhAthI rAga jAya e cAra atiSaya hAya, chaDAM vicare tyAM mArI Upadravya aDhI joyaNa zuddhi na hAya, valI chatrIsaNe sahita yuga pradhAna AcArya vartamAna tranA pAr gAmI hAya ehuvA vIranA zAsanane viSe 2004 jASA. punaH yeSAM dehena patatiyukA nadezabhaMga kilaveSu satsu -
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 4 ) zrI jesaMha, saMdhAraNa mutrapurISayodha yuga pradhAnamuna yovaMdati / iiic. pra-127 aDhAra bhAra vanaspati kevI pati bazApa ane bA na kevI rIte thAya che? U-1 cha sarasa eka java thAya. : " eka nA. 15 eka vAla, sola vAle eka dIyANa, vAta bA li. nAnA ane eka maNI, daza bhaNIe eka dha na pa pha ba bha ma ra nA zarIra paNa evA adhe bhAranuM kAma karyuM - babu , zabdaciMtAmaNI koSamAM te ja saMva nA janana e ke ru. 1lI lokIka mate le ke te pAka bamanA bA- kaNa che. pa8 kAMtare-38162170 maNa paNa kahe che. * nAka ba4 - vecANa kare che, 8 bhAra kula klanI jIta che. 6 bhAra pAMdaDAMnI jAta che te nuM saMke, . . . 4 bhAra velAnI jAta re e 18 mAra vanaspati che. : lanI elI bhAre 4 tathA la ka pa ne bA . ! nAM A e bhAra aDhAranI saMkhyA graMtha , pra128 prateka ane sAdhana 1 : ebava 45 . - u-aMgula asaMkhya ? : . . kahIe, ane te eka zarire kha che ' . " " che hIe tene sAmAnyapaNe elakhava. 31 . .. 1 mUla 2 skaMdha 3 kaMda 4 tvacA . . : * . . . kula 10 bIja 11 nA e agIyAra pukA he, . ' na ba. parve gusa haya, bhAgatAM samabhAge bhAMje patra , , : 5' 1 na heya, chellA 5che pRvi A saMjoge rege, pAke.De chesikha . naMtakAya kahIe, * Adu, mUlA, gAjara sakarIyA, suraNa lasaNa kuMa bAhara paDe ke ugatA apharA paga motha amRtavela bhUmipheDA kRNI AMbalI rasa kAju paMcavarNa lIlakula pAMNInI sevAla Ade jenAM patra kula vahu kema ra aa che ! sarve seyanA agra bhAga upara rahe teTalA mATe anaMta jIva nae raDA che mATe tenI dayA pAlavA sArU yatnAe pravartavuM, ethI viparIta lakSa ha 3 - vanaspati kahIe. eTale jenI naza phala phala parva pavarapaSTa che te praka che. pAce thAvara kahyA che temAM vanaspatine viSe ghaNA chava rahelA che, mAM 1 vizeSe prayatna karavuM, sahaja lIlA mAtramAM tenuM chedana bhedana na karo : - DamaDAnI khAla utArI zakhyA mAgyAthI bAMdheluM karma lAkhe bhave ane tethI baMdhaka munIne vairabhAvathI kebaThAno jIva je rAja teNe padma unA mATe dakSa purUSAe lakSa ApavuM. jema atrikA putra gaMgA nadI UtaratAM apa For Private and Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mI janatatvasaMgraha, kAyanI thatI vinA dekhI AtmA nighA karatAM kevala jJAna pAmI mekSa gayA tema bIjAoe paNa sarva prANI upara anukaMpA karavI. pra. 129 cAra prakAranA AhAra ane aNahAranuM svarUpa zI rote samajavuM, U. 1 sarva dhAnya - kaThora kAMgara bAjarI jIrU dhANa luNakaMdamuLa savA varIyALI hIMga jAra cAvala, jAra dhahu, pakavAna, leTa; tathA, dudha-hI-chUta-chAza tIla vigerene azana kahIe. 2 sarve jAtanAM pANI tene pANuM kahIe, 3 drAkSa khAreke khajura Tepa bAma, kerI TeDI DAma jAmaphalAdi sarve phala tathA sekelAM dhAnya pApaDa dhANa paMA-paMka, tathA khAMDa sAkara gela Adene khAdama kahIe, 4 suTha, kALe ajame bIlavaNa pAnasopArI elacI pIpara gaMThoDA taja lavIMga, dAtaNa hiMgASTaka gelImAM Ave te gela AMbAgoTI vigere atuma va. tu svAdama jANavI, e cAre AhAra tyAga kare tene civihAra kahIe ane te madhyethI traNa AhAra tyAga kare ane pANI ekaluM rAkhe tene tivi AhAra kahIe, ane madathI azana je dhAnya ane khAdIma je phalAdi e be AhAra tyAga kare, ane te pANI tathA mukhavAsa je taMbelanI chuTa rAkhe te davi AhAra kahIe, have pUrve kahelA cAra AhAra tyAga kare tene kAraNa hetu e kaSTa samAvA arathe apavAde aNahArI vastu vAparavAnI marajAda che te nice pramANe samajavI. lIMbaDAnuM paMcAMga, gomUtra, kaDu karIyAtu ativiSa UpaleTa rAkha vaja trIphalAM bAvala chAla elIye puA tamAku aphINa hada kapAsa, pramukha je jIvane arUcI alakhAmaNa lAge te sarve aNahArI jANavuM Iti SaDAvazya ke. pra. 130-pacakhANa keTalI prakAranAM che. U-saMkSepathI traNa bheda che, vistArathI daza bheda che te kahe che. 1 aA vAva-kAla mAnaje pirasIsADha pArasI purImaDha avaDhamAsakhamaNa mAsakSapaNAdi 2 dizANAna-saMketa karyo che, jema gaMTha sahiaM muTha sahiaM, veDha sahiaM, pramukha je 5yakhANa bIjA pacakhANanI vacamAM thAya che, jema - rasInuM pacakhANa pUrNa thayuM paNa bhejananI vAra che te viratimAM rahevA bhaNI vesI mUDha sahine saMketa kare. 3 mimI javAbavA-vigaya; nivi, AMbala pramukha karavuM te. have vistAre te sAdhu zrAvakane Uttara guNa pacakhANa daza bhede kahyuM che, 1 namukAra sahie 2 pirasI, 3 purimaTha 4 ekAsaNa, 5 ela ThANa 6 vigaI, cha AyaMbIla 8 UpavAsa, 9 dIvasa carIma. 10 ligrahI, te Atma sAkSI, deva sAkSI, gurU sAkSIe levAthI praNAma karu thAya che. valI te kAla mAna levAthI vizeSa phalIbhUta thAya che. For Private and Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janata-vasaMgraha AdhunIka vakhatamAM bIjA daza prakAranAM pacakhANa je, upavAsa, ekAsaNu, eka cekhe, niva, eka kavala, ekala ThANa eka dattI, mAMbala, para gharIyu, khAkhIyu, A saMjabanu vrata pacakhANa daza dIvasa taka cAle che te kalyANane araghe che. paraMtu mUla daza pacakhANa te te nakArasI poranI A pUrve kahyAM te jANavAM, jaganyathI pacakhANano kAla muhurta mAtra jANa. dravya pacakhANathI thAvat veyaka sudhI jAya, ane pariNAma kSAbhilAkhI bhAva pacakhANI jIva mokSe jAya, ema be bheda paNa jANavA. pra--hareka pacakhANamAM cAra maheka AgAra kahyA che te kIyA. u-131 mAdhyamo baM-upayoga virAvAthI mukhamAM vastu ghAle te yAda AvethI kADhI nAMkhe che purU thaethI pAle te vrata bhaMga nahI. khAdhA pache. sAMbhaLe topaNa bhaMga nahI. 2 nA re-akasamAta ocIMtu upayoga chatAM paNa gAya bheMsa detAM varasAda varasatAM mukhamAM chAMTA paDayAthI pacakhANa bhaMga nahI, 3 bharUjArenaM-zaheTapakA paDakhANa thakI mahaTa nirAno lAbha che devagurU saMghanuM vaiyAvacca jJAna prazAda hetue gurU AdikanA ADese veheluM pacakhANa pALatAM bhaMga nahI. 4 saravattiyA -sarva prakAre zarIre asamAdhi thaI eTale pacakhANa lIdhA pache tIvra sulAdi upanu sarpaka bhUtAdika kelerA vageremAM eSaNAvika kAraNe vaheluM pAlatAM parakhANa bhaMga nahI, pache pAchale vidhi purI kare asamAdhithI ArtadhyAnAdi thAya te TAlavA e AgAra che e Ade che chIMDI kahI che te paNa sarva pacakhANe jANavI, ihAM AgAra chatAM paNa nizaMkapaNuM TAlavA bhaNI vyavahArathI prAyazcita levuM. kahyuM che Iti, praH 13ra-sarva kAusagnamAM anarthe usasIema Ade bAra AgAra kahyA che tene samajAyuM paNa gamAruM sAhiM tene ze bhAvArtha rAmajo ? - u-Adi zabda. bIjA cAra AgA2 jANavA te kahe che - 1 dIvAnI ujajehI lAge vastra oDhatAM kAusagga na bhAge. 2 UMdara bIlADI Ave pharI rehetAM kAusagga ne bhAge. 3 cora dhADa rAjAnI bIke adhure kAusagga pAlatAM na bhAge. 4 agnidAha bhIMta paDatI heya sarSanI bIke vele jaI besatAM kAusaga na bhAge. pachathI adhure kAusagga hoya te pure kare sababa AgAra cukta che mATe. pra: 133-pacakhANa pAlatAM cha zuddhi saMbhAlavI te kevI rIte. u 1 -pacakhANa vidhi karyuM velA ciMtave je prApta thayu. 2 varNacaM-pacakhANa vAraMvAra saMbhAryuM, Upaga rAkhe te 3 soziM-gurU vAdikane nimaMtrI pache pAle ne jame te. 4 siri-adhika kAla thae pAlavuM te, For Private and Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, 5 -bhejana vaeNlAye saMbhArI levuM te amuka pacakhANa meM kIdhu che. 6 bA--ije rIte pacakhANa lIdhu te rIte ArAdhyuM pUrNa karyuM. evuM pacakhANanI cha zuddhi jANavI. jaMtara ArANa-je valI na rAkhyuM hoya tamAma tula4-tenI mAphI mAguchuM eTale te mArU duSkRtya mithyA thAe-ityarthe: 5che nokara saMbhAle ihAM pacakhANa pAkhIne dAtaNa pANI bhajana sthAnAMtare UThI jaI nahI karatAM bAdhaka jema pArasIna pacakhANavAle pitAnA ghera pacakhANa pAlI pache bIjA ThekANe jaI dAtaNa pANI bhajana kare te paNa zuddha che. temaja hA paNa samajavuM. have paccakhANa pAlavAnI rIta kahe che. - kArasI pirasI sADha paraNI karyuM covihAra, ekAsaNu besaNu nivi AyaMbila karyuM tevihAra. ema ekAsaNAdi vAlAne saMbhAravuM ane UpavAsa vAlAne; UpavAsa karyo tevihAra, pArasI, sArasI purImaDha kayAM pANahAra-e rIte arthAta je pacakhANane pATha jevI rIte kahevAya che te pALanAM paNa kahevA. ema vRddha paraMparAe samajavuM pra. 134-pacakhANa karanArane abhiprAya nokArasI de che ane karAvanAra UpavAsAdikanuM pacakhANa Ape te viSe kharU zuM samajavuM I U-i karanArane Upayoga pramANa jANo, paraMtu bhulathI karAvanAranA akSaranuM pramANa nahI arthAta karanArane vicAra kabula maMjura che ema pacakhANa bhASyanI gAthA. 5 mathe kahyuM che. pra. 135-pacakhANanA bhAMgA, ane kayu pacakhANa zuddha che vagerenuM svarUpa kahe. U-eka sthala hiMsAdika mane na kare bIju vacana na kare trIjuM kAyAe na kare e traNa eka saMjogI thayA. ceAthe mana vacane na kare, pAMcame mana kAyAe na kare, chaThuM vacana kAyAe na kare e dvika saMjogI jANa mana vacana kAyAe na kare e sAta bhaMga thayA. te karaNe kahyA, temaja bIjA sAta bhaMga karAvaNathI thAya trIjA sAta bhaMga anumatathI thAya, cothA sAta bhaMga karaNa karAvaNathI thAya, pAMcamA sAta karaNa anumatIe thAya, chaThA sAta karAvaNa anumatIe thAya, sAtamA sAta bhaMga karaNa karAvaNa anumatIe thAya e rIte sAte satIe ogaNapacAsa bhAMga jANavA. tenA Utara bhAga 147 thAya che, e rIte karaNa keTI bhAMgAnuM svarUpa vicArI vrata pacakhANa kare te zuddha che te 11-12-13-21-22-23--3ra-33 ne AMke thAya che. have pacakhANa viSe cibhaMgI kahe che. 1 pacakhANa ApanAra jANa ane lenAra paNa jANa che te to zuddha bhaMga che. - 2 pacakhANo ApanAra jANa che ane lenAra ajANa che. 3 pacakhANane ApanAra ajANa che ane lenAra jANa che, For Private and Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 88 ) zrI janatatvasaMgraha, ** ( 4 pacakhANa ApanAra ajANa che, ane lenAra paNa ajANa che, IhAM pUrvanA traNa bhAMgAe supacakhANa che, ane pAchaLa eka bhaMga te dupaca khANa jANo. arthAta jANanI nizrAe karavuM zreSTha che valI vize kahe che. 1 dvividha trividha-mana vacana kAyAe karU nahI karAvuM nahI e prathama laya jANavA 2 dvividha dvividha-mana vacane karUM karAvuM nahI e bIjo lage jAga.. 3 vacana kAyAe na karU na karAvuM paNa bahAM e traNene anumati mokalI che ityAdi bhUla bhaMga cha che te mathenuM zrAvakane mULa pAMca vratane viSe kaI eka pahele bhage, kaI bIje vAvata chaThA bhAge vrata Ucare ane AvasyAdikamAM to pAMca aNu vatavAle duvihaM tiviheNa Ade cha bhAMge Ucare. bhagavatIjImAM triAvadha zrAvakane kahyuM che te te jema svayaMbhU ramaNanA machanA mAMsanuM pacakhANa kare te vizeSa viSaI jANavo etAvatA muni zrAvakane rada jANavA sArU munine nava keTI ane zrAvakane cha keTInuM pacakhANa che, parigrahAdi radabhAvathI traNe anumata mokalI che. have zrAvaka niyama dhAre te vicAra kare je mAhare sacitta dvavyAdika vastu khAvI nahI paNa parane arathe chuTa che, jema UpavAsa karanAra kAyA AzrI kavala AhA2 niSedha kare che, paraMtu putrAdikane khavarAvAnI chuTa rAkhe che te eka kA2Na eka joga agIyAranA AMke che. ihAM diziparimANavALe eka karaNa karI dhAre to bIjAne mokale, kAgala bheje, ane che koTI vAle zrAvaka te nimi bhUmithI bAhara kAMi paNa ghAlamela na kare, ane je kAgala patra mANasa rAmA cAra sucave te vrata bhaMga doSa lAge, mATe je je vrata pacakhANa karavuM te dravya kSetra kAla bhAvathI AgAra yukta pUrvekA bhAMgAnuM svarUpa sujJa samIpe dhArIne yathAzaktie aMgIkAra karavuM, temaja draDhatAe pAlavuM, arthAta je je bhAMge levuM tevI ja rIte pAlavuM, kahyuM che ke, vadhu yu sRti vacana. vratanA bhAMgAnuM svarUpa vistArathI pravacana sAre dvAra. ra36 thI jANavuM. je gaLa ghAle tevuM gaLyuM thAya chati nyAye vizeSa viratithI vizeSa phala thAya che. dezathI dhAre tene lepa phala thAya che. jema pRthvikIya pAlI culA pyArI vanaspatinI eka karaNa joge mAna pramANe virati karI che tethI adhika karavuM nahI, paNa bIjAnI pAse karAvavA vigerenI chuTa che to ghaNe bhAga mele mukavAthI leza mAtra viratipaNAnuM phala thAya che ane adhika tyAgethI adhika phala heya, paNa aviratinI apekSAe ghaNuM zreSTha che. jeTalI virati thAya teTale saMvara che, bAkI sarva Azrava jANa, mATe sajana purUSAe paNe kAla AzravamAM na gumAvatA deza virati rUpa sAmAyaka vrata avasara tAkI avazya karavuM teTalA kAlanuM caritra che. jeTale saMsAra upAdhimAMthI AtmAne khaseDIne svabhAva dazAmAM ANo teTalA kAlanuM AyuSya saphala jANavuM, zeSa saMsAra phala hetu For Private and Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graha, ( 9 ) jaNavA zuM che je, niraparAdhI nirapekSa trarA jIvane sa`kalpI nahuNe, e savA vidhAnauDha yAvAlAne dezathI virati cAritravata kahIe. ihAM gurU abhAve A va, zrAvaka pAse vrata Ucare, pacakhkhANa kare cAlagI vicAre addhi pradhAne jIta zatrune vrata UcarAyu' che. matAMtare, para pakSI, rUpakSI Atma sAdhana "bhaNI aneka prakAranAM vrata pacakhkhANu japa tapa kare che te ANA sAdhya dRSTie kare te te nirvivAda che, ciMtAmaNI ratna jema vidhi pUjanathI lIbhuta thAya che tema sarve vrata pathakhkhAglR vidhi pUrvaka karavAthI saphala Aya che. ti. pra. 136--maitrAdika cAra bhAvanAonu svarUpa kathana kare U1 maitrI bhAvanA---je bIjAnA hitanuM caMtavavu A jagatamAM bIjo kAi zatru che ema bhAvavu nahIM karma prapaMca bhAve jAtibhAieja jema zvAnane kAi kAMkaro mAre tA te kAMkarAne vaLagavA jAya che, ane sahune kAi gAlI mAre tA te mAranArane sAme thAya che paNa te geAlIne vaLagatA nathI. arthAt mAhya zatrune uvekhI abhyaMtara karma rUpa zatrune sanmukha thavA siMhavat prAkramI thavuM, natu dhAna vRtti vartavuM. kAraNa ke, A saMsAramAM samasta prANI sAthe hajAro vakhate bhApaNu anu maLyuM che je mATe e sarave tAharA svajAtI bhAiye jache paglR kei zatru nathI ema jANyuM. vaLI samasta prakAre sarve sAthe sabaMdha karI cukayA che, mATe te kuMTubIka sAthe maitrI bhAva kavA. paga dveSanA dharanAra Upara blu UdAsInapaNu pAmI sukhI thAe, ema maitrI paNa sarve jIve Upara kara, karmAnusAre trIjuMcAdi gatI pAmelA paNa sarve tAharA kuTuMbI che. esa jAgnI kaleza, karI kaluSatA makara, sAthI je krodha che te tAjurA punyanA nAza karanAra che mATe tIrthaMkara devanA vacaneAnuM sarakSaNlR kara eja avyAkhAdha sukhanuM puSTa kAraNuM che. 2 pramAda bhAvanA--guNInA pakSapAta te, svasvabhAvamAM ramaNu karanAra zrItIrthaMkara bhagavAnanA guNanu stavana karatu te chaThThAne paNa dhanya mAnuku bIjI je leAka vAtA vAcAlapaNAmAM vartanArI chabhAne mUrkha tulya jAzujI, prabhunA guNa gAnAra, jJAnI purUSa zuddha Upadezaka zAMta dAMtaguNI jItendriya munine dhanya mAnu, samyaga draSTi cavidha dhArAdhaka zrAvakane paNa dhanya che. jInazAsana dIpAvakanu smaraNa karavuM. mArgAnusArI mithyA draSTinA paNa UpagAra jANIe che. kANu ke sateASa satya dAtArapaNu te mAgAnusArIpaNAmAM che ema jANI tenI anumAdanA karIe, temaja bIjA Upara masara kApAnA rASane dura karI guNInA guru grahu karavA eja sAra che, 3 kArUNya bhAvanA--du:kha dura karavAnI icchA rAkhavI te, ananya dhar gharaNInA lele keTalAka laDI mare che dezATaNa ke che ityAdika duHkhe karI A For Private and Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 100 zrI jainatyasa graha jagata atyaMta vyAkula thayu che, je prANI hItApadeza sAMbhaLatA nathI. dhAnI lesyAnA tA parI karatA nathI, ehavA prANInA du:kha sI rIte dura karIe arthAt du:khI dharmahINa dekhI karUNA lAve jee prANI Atma sAdhana prApti sva svarUpa dharmane kyAre avalabase, ema je prANI pUrvokta prakAre bIjAnAM du:khAnA pratihAra hRdayamAM dhare che teNe karI jenA praNAma zuTara thayA che tenirvi kArI sukha prApta thAya che. 4 mAdhyastha bhAvanA--duSTa buddhivata prANI upara upekSA karavI te jema kAi prANIne thAka lAgyA chejha ne brANI vizrAMtIna Anake vArI leche temaja uDhAsI nanA je che te saMsAra rUpa araNyamAM bhramaNa karanAra prANIne vizrAMti sthAnaka che. valI jene rAga utpanna thayA hAya tene udAsInatA je prabhAvathI vikrama pAmavAnI buddhi Utpanna thai hoya te prANIne roga pIDA kAMi na jANatAM UlaTA harSa vadhe che jenI prApti rAgadveSa rUpa zatrutA odha karavAthI thAya che ehuvI je udAsInatA te amAne sarva kAla thAo je mATe sarva upara saMtuSTa athavA rUTa na thatAM samadraSTI rAkhavI ceAgya che jema zrI vIra prabhue tama svAmI tathA gAsAlA upara rAkhI tema. valI teja prabhu upadeza ApI dharma prApti karAvatA paNa baLAkAre atyaMta zaktivAna chatAM dharmane udyAga karAvavA nahI mATe huM sabhye tame udAsInatA rUpe amRtanuM AsvAdana karI ke jethI jIva paramAnaMda sukha pAme je koi hItakArI bhASaNa sAMbhalatA nathI. sUtra paNa kare che karmAnusAre pariNAma thAya che evA upara paNa krodha karIza nahI. sabatA dhANa kara. AnaMdanuM kararaNa je aneApama udAsInata! rUpa anu smaraNakara, jethI mekSa sukhano anubhava thAya eja AzI ema zAMta sudhArasa arthe kahyuM che vizeSa mahA parva paSaNa AdemAM huMka matI sAthe vadhADAnI dhAmadhubamAM tathA paramapakSI svapakSI sAthe roAtha pAMcamanI chamacharInA jhagaDAnAM kAmahu karavA cheADI dei sarva jIva sAthe samyagra prakAre khamata bAmaNa karI vadhu vidha vAsIrAvI maitrIbhAva dharI mAdhyastha rahevuM, kemake jJAnAtraNa karmanA kSepakSama pramANe jIvAtuM samajavuM thAya che, je ATe kAla dravyane ane pavitra caitanya dravyane kaSAya bhAvathI kaluSIta karI karavA gAgya nahI. arthAta, svamatI anya matI sAthe kSamA pUrvaka mAdhyasthapaNe vartavu eja dhyeya che, je kAraNa mATe. paTa darazana jina aMga bhaNIje. iti0 . gAthA-parA tapatA maitrI--paratu hita citavavu te maitrI bhAvanA kahIe. paradu:la taMtranAziAna sacALA--paraMtu du:kha nivAraNa karavAnA bhAva te kAraya je karUNA bhAvanA. varasula suAdamutatA-putranuM mukha joi saMtuSTa rahevu te prameTama vanA kahIe. For Private and Personal Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatavasAha ( 11 ) paronA prekSana mudde "1"--paranA DhAya joI mAdhyastha je samabhAve 2hevu te upekSA vA mAdhyastha bhAvanA kahIe. e cAra bhAvanA te dharmarUpa kalpavRkSanuM mULa jANavuM kemake e vinA dharma hoya nahI mATe buddhavata bhavabhIrU purUSoe dharma dhyAnane pragaTa karanArI mAhA nirjarAnuM kAraNa bhUta evI aitrAdi bhAvanA avasya bhAvavI eja AtmIka avyAbAdha sukhanI ApanArI che. e niHsadehu che evI bhAvanA mujane atyaMta priya lAge che. vizeSa huM muni mahAtapAddi karavA mathe che teA kevala mane karI sAdhI zakAya evI anityAdi bhAvanAnuM sevana kara. eja bhavanuM nirSaNa ane siddhInuM AkarSaNa che. 5: 137-traNa prakAranA vairAgyanuM svarUpa samajAve U-1 mAhu gabhata vairAgya-mithyAvAdikanA zAsra bhagavAthI nAma mAtra vairAgya thAya. Atma upaco munya mAla tapasvI jainAbhAsa pramukhanA je vairAgya te mehulita jANavA. arcanA ajANa meTAi rAkhavA khATA artha karI pA tAnuM gyapaNu jaNAvA AkarA tapa kare te paNa cehagarbhita che. zAMta krAMta galiyAdika guNa te paNa mAhugabhitane duHkha bhagI thAya che. paNa guNa bhaNI na thAya, kAraNa ke aMtaraMga sithyAtva gayuM nathI mATe jema aMtargata chAMmA rahelA hADavara uparathI mAluma na paDatAM aMte du:khAi thAya che tema e guNu paNa du:khadAi che. pAsu jANuvA udyama kare, svachaMde cAle khATA tarka kare. guNInI nIMghA kare, kaleza ye kapaTa kare, niraguNI chatAM guNI nAma dharAvI gujarAna calAveviSaya sukhanI abhIlASAmAM tIvra praNAme varte paravacaka bhAva varta, zraddhAnu mRdupaNuM hAya jene valI janarjana arthe peAtAnI pratiSThA 1dhAravA kriyA kalApa bhaNegaNe vakhANa vAMce gIta nRtya kare te sarve zuddhAtma jJAna vinA mAhugabhitamAM bhale che, kAraNa ke kaSAya bhAvathI eTale ke krodhathI koi mAnathI leAbhAdi duSaNe sahita che jethI azuddha upayAga varte che mATe tene mehu gabhita kahIe, anyamatanA zAstra sAMbhalI tenA ekAMta matanI zraddhA rAkhavAthI jeTalA verAgya thAya te paNa mehu garbhita vairAgya jAvA eTale mithyAtva ane jJAnathI bharelA che mATe, 2 duHkhagabhita vairAgya----je purUSane pAMca iMdriyonA viSaye sukha anukulapaNe na malavAthI udyavega pAmIne asAra saMsAra jANe, ane vicAre je ghaNI majurI karavI paNa udara pUrNa thatuM nathI mATe sAdhu thaiJa tA DIka; pache - vikA sArU tarka bhaze, vAda kare jotiSa vaidaka dArA cIThI matra jaMtra taMtra bhaNe temaja pudagala sukha arthe jainazAstra bhaNe, valI kahe je amArA jevA bIjo bhaNanAra koNa che, bhAva dharmanA ajANa chatAM kevala leAkarajana arthe For Private and Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ). zrI janatatvasaMgraha, pada dhAraNa kare athAta pudagala sukhanI vAMchAe sahita hevAthI tene dukhagabhiMta vairAgyavaMte kahIe aSTakamAM kahyuM che je AtadhyAne karI vairAgya thAya eTale putrAdikanA maraNathI tathA iSTa. vastunA viyegathI vA anISTanA saMgathI je vairAgya thAya che tene duHkhagarbhita vairAgya kahIe. 3 jJAna garbhita vairAgya-vastu tatvane jANa abhapaNuM je kapaTa rahita vazakIratInI vAMchA rahita tathA bAhya draSTIe rahita samyagAna draSTIe sahita, vi. Saya kaSAya bhAva rahita nirmala citavata satyavaktA ekAMta vAda nahI Ama dravya siddha samAna jevAthI gharamAM ja pragaTa siddhi dekhe che ane ratnatraya rUpa riddhi paNa ghaTamAM dekhe che, jagatathI udAsa rahe che, karma prakRti vicArI mAdhyastha varate che. Arta re dhyAnathI vimukha thaye che, parUpa ramaNa kare che ehavA pu rUAne je vairAgya te jJAna garbhita vairAgya jA. eja medAI che rAga rahitapaNAne je bhAva te vairAgya kahIe, ekAMta matanI zraddhA uchedI syAdavAda janamata tatvasaMvedana rUpa vairAgya te satyajJAnane jJAna garbhita vairAgya kahIe evA vairAgyavAsIta cho bhavAbhinaMdIpaNuM TAlI pudagalAnaMdapaNuM ghaTADI A tmAnaMdapaNAne vilAsa kare che, praH 138darA caMdaravA daza ThekANe bAMdhavA te kevI rIte, u-jInA bhuvane 2 piSaghavALAe 3 sAmApaka 4 bhejane 5 valeNe 6 khAMDaNe 7 pIsaNe 8 cale 2 pANIhAre 1ra sajajAe, e rIte te daza sthAnake caMdaravA bAMdhavAthI svaparanuM rakSaNa thAya che. pra: 139 samayakAdika kriyA karatAM tenI sthApanA karavI. u-gurU abhAve jJAna darzana caritranAM UpagaraNa thApe ema gurUvaMdana bhASyamAM kahyuM che. zrI ThAMNage daza prakAranI sthApanA karI che IzrI vIra prabhunA pAMcamA padhArazrIsudhI svAmI gacchanAnAyaka AcArya gurU darAja jANavA temanA guru Aropa karI kriyAnuSThAna thAya che eTale nekaravAlI, pustaka gurUcItra akSakeDA vagerenI sthApanA paNa temanA guNApaNanI draSTIe ja vaMdanIka cheH te akSa traNa pAMca sAta nava AvartavAlA zreSTa kahyA che ane te vizeSa phaladAI che. vaLI jIna tathA jIna paDimAsamIpa kriyA vidhAna thAya che. praH 140-pAMca prakAranA deva kahyuM temAM vAMdavA pujavA yogya koNau-1 bhavya dravyadeva--je bhavane AMtare deva thavAne te, 2 naradeva-cakravarti. 3 dharmadeva--sAdhu , 4 devAdhideva -ahita tIrthaMkara deva5 bhAdeva-devatA vaimAnikAdi. ema pAMca prakAranA deva kahyA temAM dharmadeva ane devAdhideva behu vAMdavA pUjavA yogya che. For Private and Personal Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrA janatatvasaMgraha, ( 103 ) pra. 141 devatAne cAlavAnI gatInuM mAna kevI rIte hoya, 1 maMDAgatI-282580 yojana sAThIyA bhAga. 2 capalAgatI-473633 ejana sAThIyA trIsa bhAga, 3 jayaNAMgatI-661686 jana sAThIyA e na bhA . 4 gAgatI-85740 jana sAThIyA, aDhAra bhAga- e rIte cAra prakA ranI devatAne cAlavAnI gatInuM mAna karyuM che te rIte devatA e pagaluM bhare ema saMprahaNamAM kahyuM che. pra. 142-zAsvatAjInA prAsAdanuM svapa zA nu re samajAve U-1 khabhAnana. 2 caMdAnana. 3 vArIe, 4 vadha pAna e cAra nAma zAsvatAM che ane e cArane nAmanI sAsvatI paDimAo che. te nAma bharatAdika 5dara kSetra mAMhe jyAre puchI be vAre lAbha te traNa loka mAMhe zAzvata prasATe zAsvatI pratimAo che te teja nAmanI che, temaNImaya pATa siMhAsana upara pAzana beThI chana paDImAe che tene zuM kahe che, nAbhI cucuka paga, hAtha, vAlanI bhUmi, jIbha, tAlu, eTala rakta varNa che. nakha, AMkha aMka ratna samAna che, AMkhanI kIkI remarAI, AMkhanI pAMpaNa tathA bhApaNa, sarva keza eTalAM syAma ranamaya che, phaTakamayathI che, vajamaya mastaka che, pravAla samAna haTha che. suvarNa varNamaya DhIcaNa tathA jhadhA che. zarIranAsIkA, kAna, kapAla, e sarve suvarNa vase che. e rIte zAsvatI pratimAnuM varNa che. have vyaMtara ane jotiSIe to bhuvana ane paDikAo asaMkhyAtI che. te mAna nathI zeza traNa jagatanA prAsAdanI paDimAonuM mAna nice mujaba samajavuM adhe leke bhuvana patImAM prAsAda pratimAo. nA prArA c720000 1386000000 trachA leke dvipa parvatAdikane viSe. 3rapa0 291320 uleje deva lene viSe. 88970ra3 159444760 traNa lekane viSe kula prasAda tathA paDImAonI saMkhyA. 85720282 1545836080 - te bhUvana (prasAda) zAsvatAM ucha lAMbAM jana 100 ane paDelA jina 50 ane UMca paNe je jana 72 have jaganyathI eka koSa lAMbAM ane adha keva For Private and Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ). zrI jainatatvasaMgraha, pahoLAM che eTale be hajAra dhanuSa lAMbAM ane eka hajAra dhanuSa pahoLAM che ane cidaseM cAlIsa dhanuSa adhika UMcaNe che. have te pratimAnuM mAna jodha AMgalanA mApe karI udha leke adholeke sAta hAtha hoya, ane vAchA leke pAMcase dhanuSa zAsvatI pratimA hoya tene huM punaH puna: namaskAra karuM chuM, have te comukha zAzvata pratimA kevI rIte sthApIta hoya te kahe che. manubrupa i. pUrvasyAmRSabha svAmI / vardhamAnastudakSiNe // ___ maMdrAnanaH pazcimAyAM koverya vAripeNagada // 1 // a~-pUrva dizAmAM rAkhavAnanacha, dakSiNe varALa, pazcime cAnana, utara di. veriNajI itya. zIdhya-te paDimAnI pUjA bhakti koNa kare che ane te patimAone adhikAra kathA satramAM che. gurU-devatAdika tenI pUjA bhakita kare che. ane te paDikAne adhikAra jAya. paseNI jIvAbhIgama bhagavatIjI jaMbudvIpa patranI ThANAMge vistAra pUrvaka varNana karyuM che. ziSyaeto zAsvatI kahI te satya che paraMtu AdhunIka vakhatamAM ane zAsvatI banAvI banAvIne puje che te kema ? gurU-jema zAsvatI paDImAne viSe bhAvajInanA guNa AropakArI stavanA rUpa bhaktinuM phala pAmIe temaja maMtrIone paDimAne viSe paNa tevuM ja phala prApta thAya che, ene vizeSa adhikAra, A pustakamAM Agala savista paNe darzAvyo che te joI nizcaya zraddhAna karavuM. -citya keTalIka prakAranAM . gurU 1 puda vairA ghara derAsara 2 mAruM vaica bAraNa upara Aje 3 ziva keI gachanuM sthApeluM devAlaya 4 tathA citra sarva gacchanuM sthApeluM 5 zAzvata jai Ne kAlamAM kAyama rahe te zAzvata pratimA ane chanAlaya te. evaM pAMca prakAre jANavA. Iti, pra. 143-dAna dharmanuM svarUpa kahe. U-abhayadAna, supAtradAna, zAnadAna dharmadAne anuMkaMpAdAna de dAnane ghaNuM bheda che paraMtu temAM abhaya. supAtrAdi vizeSa che. ihAM supAtranA traNa bheda 1 munirAja utkRSTadAna suNe bhAjana samAna che. 2 zrAvaka madhyamadAna rUpAnA bhAjana samAna che. 3 aviratisamyaga daSTi jaganyadAna tAmra bhAjana samAna jANavA. zepa mithyA draSTi Ade levA mATInA bhAjana samAna jANI gurU lAghavane vicAra karI yathAyogya dAna devuM. IhA abhaya je jIvane maraNanA bhayathI bacAva, saMrakSaNa karavuM te ane supAtra e bane dAna mekSa hetu che. have vyavahArIka phala batAve che sahastra mithyAtvIe eka aNuvatI, aNuvratI For Private and Personal Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrA janatatva graha 105 ) sahuthI eka muni, muni sahuthI gaNadhara, arahu tane dAna devAnA adhika lAbha jANavuM. have te dAMnanAM pAMca bhuSaNa kahe che. 1 muni dekhI harSanAM Akhu Ave mItravata 2 ti dekhIrAmAvalI vikadhara thAya gAma vastuvata 3 muni dekho bahu mAna kare sevaka svAmIvat 4 munine dAna devAnIcAhanA jema garIba lAkhe! ena cA kamAyA heya tene vepArI kevI cAhanA hoya. ema priya vacana rAtu hoya. 5 munine dAna ApI anuvAdanA kare, anyatsAgye susaje eva pAMca prakAre cunatithI vIbhAgavata kahIe. e pAMca bhUSaNarUpa che. 1 anAdara kare 2 dAna detAM vizvama kare 3 vAMkuM sukha kare 4 kaNa vacana bele For Private and Personal Use Only 5 pazcAtApa kare ava dAMnanAM paNa jANavAM. e prakAre have uttaradAna prabhAve deza kA jIva sukhI thayA che te kahe che.--dhanAmArthavAhane bhave zrI dhAre pramukha sAdhune dhItu dAna devAzrI aMtinAca tIrthaMkara thayA. pUrve pArevA pratye abhayadAna dIdhu tethI sela mA zrIzAntinAtha tIrthaMkara yA. pAMcase sAdhu prate AhAra ne karI bharata cakravata thayA. rogI munine asaravA cegya vastu ratna kAmala khAnanA caMdrana raNahAra seDIyA paNa teja have sa gayo che. khIranu dAna devAthI zAlIbhadra bhAgajI bhAjana thA. pUrvanA patra dAna sAthe kayavanA bhAganu sthAnaka thayA. dhRta puSpa chuM tathA hA dhupa sAdhue e yunie pAtAnI tapa bdhie samasta sAdhu ane dhRta vastunuM vAjI karIne bhita karI uttama gatI pAmyA che. hIrtha prabhAvaka saMprati rAjAe anuMkA nA kti dAne karI chana prasAda karAvI bhUtri mahala bhAvI gukhI thayA. zrIpuladeva kure maheATA munine zuddha sana aDadanA bAkaDA devAthI heTI ja lakSmI prate pAmyA. atIdAna prabhAve rAjA vikramAdityanuM caritra vistAra pAmeluM sAMbhaLIe che. zrI rIkhavadevano pALe! bAdhemAMsa kumAra teNe zrI rIkhavadevajIne vasI tapa pAraNe dAna dIdhu tethI mokSa sukhane jana roDa, thI nikhAlAe thI bahAra pratye dAna deve karI kRtI thaI karmade dAna dharmaprabhAve ghaNA jIvo mukhI thayA ane gho. huM supAtra akSaya ane varNana karyuM che. paraMtu zrIvIra prabhunA deva duSya vacce yA gaNI vine Apyu che. vaLI vIdAna ApI dIna dunA ulhAra karyo che. mATe anukaMpAdAna paNa gRhasthane avazya devuja kAraNa ke tene zAtA thavAthI pekhate zAtA vedanI mAMdhe. vaLI kahyuM che savaiyA vizA, dinaku dijIye prANa dayAyana, maMtrIka dijIe prIta vadhAre // zatruku dijIe ra badhe nahIM, rAyaku dijIye Adara pAve ||
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, * * * * * * * ******* * * * * * * * * * * sevaka dije seva kare bahu, bhATA dijIye kIratI gAve / / sAdhuka dijIe mokSa ke kAraNa, hAthako didho kohA nahi jaave||1|| jeNe dIy seNe lIvuje deze te lekhe / jeNe navi dIdhu teNe navi lIdhu / dIyA vinA kIma leze 1 huMsIDA huMza namI je khoTI // 1 // IhuM supAtrane dAna devuM te svAtI nakSatranuM pANI chIpamAM paDayAthI motI baMdhAya che ane kupAtrane dAna devuM te jema sapanA mukhamAM dudha paNa jhera rUpa thAya che. ema lAbhAlAbha savA paNa anukaMpAdAna niSedha nahI, kemake dAna che te manuSyane svabhAvIka guNa che jethI kaI vakhate supAtrane lAbha paNa thAya che, trasadhAra jIva bacAva karavo te anupa che mATe A bhayadAna anukaMpA mAhe aMtarabhAva thAya che. varI sata dAna devuM. de. vagurUnA guNa gAya te jAcakane, tA vadhAkhaNI lAve tene tathA sAjyakArIne tathA ratnatrayInI sahAya mATe tathA dakSiA saherAvamAM tathA zAsana dipAvA dAna devuM ityAdi dazadAna pAMca dAna sarva dharmadAna mATe Ave che. zrAvaka yuvAna ke dhanya kharacavAno anora catavata nirjarA kare, te vAre je kharace che tenA phalanuM zuM kahevuM sAdhu zrAvaka aAMkhya yogya sthAnaka AkSa javAnA kahyA che temAM jene jevo kSayo paza hoya eNe kare. ziSya-asaMjata (saMjama ra. hita) ne dAna ApavuM zAstramAM niSedhyuM che te che ke rAjavuM. terApaMthI tuTaka paNa niSedha che. gurU-jainamAM anekaMta che. prabhue samakiti chatAM varasIdAna asaMjamIne ApyuM che. valI zrI kRzajIe zAvakumAra dIkSA levA taiyAra thayA tyAre dvArakAmAM udaghoSaNA karAvI ke je dIkSA leze tenA pAchalanA kuTuMbanuM huM pratipAlana karIza. valI puraNa zeDane ghera vIraprabhue pAraNa karyuM tyAM senayAnI vRSTi thaI te ajamInA bhegamAM gaI. paradesI rAjAe dAnamAM cotha ApyuM che vaLI to karI jI vadhAIdAba ApyuM che. te mithyAtvI jANIne nahI paNa prabhunI haktinA kissAthI ApyuM che. asaMjatIne dAna devAthI pRSTa thai AraMbha karaze tethI huM lAge e samajavuM nahI mAtra tenI bhukhanuM du:kha bhAga che. jIvane bacAvo abhayadAna karavuM te lava che mATe kArUpa bhAvanAne lAbha che, pache te zuM karaze e vicAravAnuM nathI. kupAtrane supAtra buddhie ApanuM te to niSedhyuM che. paNa anukaM. dAnane niSedha nahI, tA zAsana prastAvanA e dAnane niSedha nathI. paNa dAnAMtarAya karmanA udayathI dAna devAya nahI, anuka pAe rasamakitanuM zuM la-, kSaNa che jene tevI buddhie ApavuM, eTale varasadhArI yutine sAdhunI bhAvanAe vahu mAnapUrvaka ApavuM te anucita che. kema ke tenAmAM muninA guNa For Private and Personal Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenaMtatvasaMgraha, ( 107 ) nathI mATe bhakti anukaMpA nidhi samaja. ihAjInAjJA bhaMgarUpa mumatIveza viDaMbaka mAtra ekAMta dayAdayA pakAranAra ane pAtra buddhie dAna detAM dupaNa che. have rAjjAtaM ja vAlA asati je dhAna bIlADI bicArI pramukha je pApISTane pivAno aticAra koNa che te vyApAra araze che paNa eka pAe je du:khI dekhI dAna karavAnI manAI karI nathI saMvata 1956 ne dulamAM keTalAka bhAgyasAlI jIvee zakti anusare udAracittathI dInahIna prANIne u ddhAra karavA sUravIra thaelA temanA samudAyanuM vAraMvAra araNa karIe che. A viSe mArA mItrone sAbAzI ApIe che.' have dAna ApanArano nAkAra samajAve che. 1 sAmA upara netra caDhAve, 2, uMcuM , 3 vAMku mukha karI bese 4 dAna detAM ghaNe vakhata phare, pa le nahI, 6 daramAM avajJA dhare evuM cha prakAre dAnane jAkAre jANavA mATe sura purUSe e prakAre kapaNa paNa na ka ravuM kema ke dAnathI lakSmI ghaNI vRddhi pAme che. kahyuM che ke huM nArA rAja ItivacanAta dhana uparathI chA utaravAthI dAna devAya che. keTalAka gRhastha leka garIba jAcakane dAnamAM TukaDA capaTI anAja ApatAM ghaNe tIraskAra ane apazabda belI kapAya kare che te sene vAve che ema samajavuM mATe zakti pramANe leDu ghaNu satA pUrvaka ApavuM eja uge che ane na ApI zakAya te madhyastha rahevuM paNa tenI jo karavI nahIM ke ke A cetanane evI dazA pUrva avIvAra evu belI che ane valI anubhavase mATe evI khoTI meTAIne dhikAra hera bhagavatIjImAM zrAvakanA abhaMgAra karI che. mATe bhojana avasare bAraNuM khullu rAkhavuM, jethI sunija sAdharmi dIna rAMka garIba kaMgAla azakta anAtha regI bAla vRddha hIna aMga jAcaka ga jogya na paDe te punya baMdhAya jahAM muni utkRSTa lAge che te te zreSTha che paraMtu anukaMpAdAna paNa zakti anusAre ApavuM ja. jethI dIna du:khane uddhAra thAya che. mATe AsthAvatane nirAsa karavo nahIM. AthI je nirdayapaNuM dhana hIlanA karma baMdhano saMbhava prApta thAya che. te hetu mATe yaMkara vasamudramAM no samudAya du:khathI he. rAna thayela jeIne nAta jAta dhamadhamanI khaTapaTa na karatAM dravyathI annAdika deine, bhAvathI suAga lagADIne yathAzakti anukapA karavI. dukAlanA vakhatamAM anAtha lekane sahAya karavAthI ghaNA phalanI prApti thAya che jema ziSyanI vijaya uparathI subhaTanI saMgrAma samaye mItranI ApatA AthI ane dAnezarInI dukAla paDayAthI parikSA thAya che. dhanya che saMvata 131pa mAM dubhikSa paDe tyAre bhAra nagaravAsI zrI mAlAtI jA - sAhe, 112 sadAta rAkhI dAna ApyuM. temaja aNahIlapura paTaNamAM sika nAme sarApha tha saMvata 14ra9 mAM teNe tiSinA kahevA uparathI AvatI sAlamAM dumikSa paDavAno jANe be lAkha maNa dhAnyane saMgraha karI rAkhe. For Private and Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 108 ) zrI janatatvasaMgraha jethI bhAva teja thayAthI ghaNe lAbha leI ceviza hajAramaNa dhAnya teNe anAtha lokone ApyuM hajAra baMdIvAna choDAvyA. chapanna rAjA choDAvyA jIna naMdIre ughaDAvya ityAdi dharma ka ryA te dhanya che kavalamAMthI dANe paDethI ochuM thAya nahI nadImAMthI paMkhI pANI pIe tethI nuksAna thAya nahI temaja gRhastha pitAnA kharacamAMthI juja bhAga dAnAdikamAM vApare te khuTe nahI. buddhimAna purUSa to mAtA pItA vRddha bAla regIne bhojana karAvI pache pite bhejana kare. ihAM 1 apAtra, 2 kupAtra, 3 pAtra, 4 supAtranuM phala judu judu che paNa dAtArane udAratA choDavI nahI. anAye hiMsaka jIvate kupAtrane dAnadevAthI yaza pratidi leza phala hoya 1 mIthyAtvI kApaDI vairAgI anya darzanI bhikSukane Ape te apAtra dAnanuM phala parabhava rAjAdika sukha pAmI pApAnuM baMdhI puje ghaNe saMsAra vadhAre 2 samakiti dezavirati sAdharmIne poSavo te pAtradAna che tethI punyAnubaMdhI punya bAMdhI bhavatuccha kare. 3 sAdhucaritravaMtagaNadhara tIrthaMkarane annAdikanuM dAna devuM te supAtranuM phala mahApunyAnuMbaMdhI punya upArjane cheDA bhavamAMhe siddhi vire. 4dhanA sAlIbhadravat yogazAstranI gAthA 119 mAM kahyuM che je sAtakSetramAM ane atadIna (rAMka) ne dhanAdika Apata cha mAhAzrAvaka kahevAya che. nahI te nahI naMdA cArAne kArate che sarvajJa mA. pitA dharmanA jina vidyate che dhananI murachA utaravAthI dAna dharma thAya che. I0 pra: 144-zIla dharmanuM svarUpa samajAvo, - U-maMgalakArI bAla brahmacArI zrI nemInAtha jayavaMtA varte. akatrIma ghareNuM, naraka rUpa nagaranA dvAranuM kamADa, devaleka rUpa mele caDhavA nisaraNI samAna evuM zIla che. te zrI rahenemIne saMjama guNe sthApe evI rAjI matI satI, valI agni sama te zIla guNe pANIne pravAha thayo. evI sItA satI jayavaMtI , satI subhadrA jeNe cAlANI vaDe pANI kADhI caMpAnu dvAra UghADayuM. valI kaSTa paDe pahelI thaI zIla pAvuM evI narmadA suMdarI, valI kalAvatI bIhAmaNuM raNamAM rAjAe tajI paNa zIla guNe karI che delAM aMga hastAdi pharI navAM thayAM. valI zIlavatI satI teNe rAjAnA mokalyA pradhAna cArene paNa zIla rAkhavA praNe ThagyA zrImana mahAvIra svAmIe bhalo dharma lAbha mokalAvyo jene ehavI sulasA zrAvakA jayavaMtI vartA. valI kaMdarpanA balane mardana karyo che jeNe ehavA nirmala sarada rItunA caMdramAnI pare Ujvala zIlavaMta mAhe sapTemaNe zrIzulIbhadrajI jayavaMtA vartA, valI vana vayamAM prArthanA kare che te kSebha na pAmyA ehavA vayara svAmI, valI sudarzana zeTha zrAvika rAjanA saMkaTamAM paDayA thakA paNa akhaMDa zIla rAkhyuM che athAt abhayArANInA balAtkArathI paNa zIla vana cukyA nahI, he Iti Azcarya suMdarI zrIrIkhadevajInI putrI ane sunaMdA vira svAmInI mAtA, celaNa zreNIkanI strI maneramA sudarzana zeThanI sI. aMjanA hanumAnanI mAtA, mRgAvatIcaMdana bAlAnI te janasAsanamAM prasiddhI che-valI acaMkArI bhaTTA, jeNe pahelIpatInI ka. For Private and Personal Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 10 ) darthanA sahana karI dhIryapaNe akhaDa zIla pALyuM, jeonuM caritra suNIne ketu zIza na ghaNe? bIjA vrata bhAgethI AleyaNAdi UpAya che paNa pAkA ghaDAne kAne na caDe tema zIla (brahmacarya) bhAge phera UpAya nahI. jenA prabhAvathI sUrasAnidha kare. viSa amRta rUpa thAya, sAgara cala thAya, siMha ziyAla thAya, agni jala thAya. sarSa phala mAla thAya, lakSmI grahavAsa kare ehavuM zIla vatate prANIne akRtrima alaMkAra che, have strIne udArIka ane, deva, mane bhede kata kArIta anumatI karatAM che bheda thAya te mana vacana kAyAthI gaNatAM aDhAra bheda thAya che. te vratanA rakSaNa rUpa nava vADanI racanA sAkAre karelI che, te mujaba vartavAthI nirati cAra rAta pAse che. ihAM dravyathI cidA rAta je. 1 devI. 2 nArI, 3 trIjaMcaNI, 4 cAvAmaNanI strI eva. 4 ane bhAvapara pariNatI tyAga-eTale pudagala zApara vastu Azakta bhAva te kaMDarIke hajAra varSa cAretra maLyuM te eka dIna viSaya sukha bhegathI narake gayo hA chati khede, ziSya--leke kanyAdAnamAM moTuM punya mAne che te viSe zuM samajavuM gurU-sInI yonI mAMhe berekI de chenuM sthAnaka che, valI purUSa ge be lAkhathI nava lAkha sudhi manuSya gabheja paMtheMkI Utpana thAya che, te madhyethI eka be traNa rahe che. valI asaMkhyAta samuchama manuSya Upaje che ane te cavI jAya che. mATe tenuM rakSaNa karavA A vrata pAlavuM che. to kaMnyA ApavI e to pratikSa saMsAranI vRddhi rUpa satatInuM bIja vAvavAnuM che. zemAM punya mAnavuM e to pehelInA gANu jevuM che. zrI mahArAja tathA ceDA rAjA Ade uttama purUSAe kanyAdAna devAnI prati karI che, te pragaTa che. bIjAM vratone nadInI upamA ApI che ane cothA vratane samudranI upamA ghaTAvI che. AUkhA suddhi bIjA guNa saMpAdana karyA chatAM paNa je chevaTa zIla vata gamAve te saghalA guNane khArA kUvAmAM pheMkI dIdhA jevuM che. mATe guNI purUe cethA vratane puSTI ApavI. tema na bane te zrAvakane svadA saMtoSa pUrvaka paransI avasya tyAga karavIja jethI kugatI rekAya che. phAruM kutti nArA itivacanAta prasaMge have kAmadevanI prabaLatAnuM kathana kare che. vatatA che. matte bhakuM bhadalane bhuvi saMti zurAH kepi pracaMDa mRga rAja jaye pishktaaH|| kiMtu avimi balinAM bhavatAM purastAt // kaMdarpa darpa dalane viralA mnussyaaH||1|| bhAvArtha madanamatta hAthInA kuMbhasthalane bhedavA pRvimAM zuga che. ane siMhane jItavA paNa zaktivata che, paraMtu kaMdarpa je kAmadevane chatavA vAlA viralApurUSe che. For Private and Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 110 ) zrI janatatvasaMgraha, - - - - vapunariMdra vajjA ita // anhAya vadvau bahavo vizaMti // sabai svagAtrANi vidArayati / / kRcchANi citrANi samAcarati // mArAri vIraM viralA jayaMti // 1 // bhAvArtha -agnimAM praveza karanAra che. pitAnA zarirane zo vaDe chedanAra che, vicitra Azcarya karI kArya karanAra che. paraMtu kAma rUpa zatrune jItavAvAlA vIralA purUSe che. prasaMge iMdrIya parAjaya zataka mathI kicita bhAva likhya te re jIva A saMsAramAM drI janIta sukha che te pariNae kipAka la sagAna manahara sarasa vaNa rUDAM che paNa khAdhAthI paNa nAza kare che. tema e iMdrIya sukha kiciMta paNa vipAka nAdi mahInu heTa du:kha Ape che kASTanA samUha karI agni traNe thAya nahI, haraNa sa daya samaye thAya nahIM, tema ja kAma bhege karI A jIva kapta thato nathI. valI idrIya sukha kevAM che sarpanA hera samAna che. bhavATavImAM baMdhAve che sArarUpa huM bhayaMkara samudramAM nAMkhe che, jema pAma kharasI (khAsa) vAle valUro thako sukha mAne che paNa pariNAme duHkha thAya che valI svAna jema hADaku cATate ghake potAnA tAlavAnuM rUdhIra rasa zekhe che ne temAM sukha mANe che tema manuSyo paNa sIna viSaya sukha kAma gaNI pAvAnA zarIranA vIryanI hAnI pAmatA chatA A zuM mAne che, bata iti khede A kevI ajJAnatAne aMdhApe che. kahyuM che ke-- napazyati jAtyaMdha // kAmavinavapazyati // nAsthatima / garca nirava . ? / valI strI kevI che zugAra rUpa taraMga je kallela vana rUpa jalavIlAsa rUpe jalAra che evI mArI rUpa nadIne viSe nathI buDatA ehavA keNa purUSa che. valI vaiira vidha rUpa agni UpajAvavA araNa kASTa sarakhI, zeka rUpa nadI, kapaTanI guphA kalezanI karanArI sapavat viSama draSTi che jenI ehalI strI mRgAkSInA draSTi e karI kaMdaryanAM baNa pasare tenAthI nAzavAne kaNa samartha thAya che. vaLI tehIja nayana rUpa bAMNe karI cAritra rUpa prANane nAza kare che gItArtha yatIne paNa sI rUpa pIsAgaNI chale che. vaLI jemAM agni vaDe meNamAM khaNuM egalI jAya che tema ja samIpa bhAge muninuM ane AgalI jAya che mATe evI sIne parityAga kara valI strInuM zarira kevuM che ke azuciya mUtra, viSTA pAca parU lehI carabI mAM hADakAMne karaMDI cartha mAne karI AcchAdana kareluM kRmi jIvanuM sthAnaka ehavuM bIbhatsa strInuM zarIra anitya che tene viSe bAhA draSTAMta magna rahe che ane tene pAzamAM paDe che hA Iti khede eka vijhAnI nalI bIjI pesAbanI nalI, bane rAmIpa bhAge rahelI che dekhavAthI paNa aniSTa lAge che suMghavAthI paNa dugaMchAkArI che, rasa phesa paNa bure che evI strInI yonImAM rAgAMdha thavuM AhAhAhA moha rUpa mahA mane For Private and Personal Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 11 ) jANavA chatA paNa tajatA nathI. valI harIhara brahmA iMdra caMdra nareMdra devatA Ade mahA puruSo paNa strIyonuM dAsa paNuM kare che. ehavA viSayavaMta prANInI zAne dhikkAra che. behu loka sukhano virodhI kAma bhegA che. jema hAthI kAdava mAMhe kahyuM ke dekhAto chatAM paNa tIre jaI zake nahI tema ja kAmazakta purUSa sudharma mArgane viSe jaI sake nahI jema viNAnA DhagalA mAMhe khutelo kamI sadAkAla sukha mAne che te viSaya rUpa azucine viSe rakta thaele je muDha jIva te vizvane viSe vivekarI sukha mAne che te ja jovA mANog iIne rahe che. valI jIna vacana rUpa amRta pAna mukIne cagatI viDabaka je viSaya rUpa madIrAne pIe che ane te bAlAnA he karI pehelA thakA lAlana kare che. ilAcI kumavata nileja thAya che. rAvaNanI para maraNa bhaya na gaNane valI brahma dattA cakri saMsAra rU tevA vikArane dhikkAra che. sadA rUpa pavane karI berU sa dhIvaMta purU calAyamAna thayA ehavA rahenevI carama zarira mAhAtrI paNa rAjI matI Upara rAga buddhie hetA havA, hA. vi. vi . to bIjI sI vAta karavI. siMha sarpAdi bhayaMkara jItavA sulabha che paNa AkSa virAma karyo che ehave kaMpe chata kaThaNa che. jIvane viSayanI pAsA anAdinI che, citta capala che, iMdrI ati dujaya che, jenA vizathI AzAtA bhUkha bhAvi dAda vara maraNa priya viyogAdi vi. vidha vedanA utpana thAya che. e vize kAne mATe mana vacana kAyA nathI saMvara to te telane ripe kAtI vAhe che. are cetana tujhane nipAta thaye che athavA gharo pIdho che ke A tha che je mATe amRta sadasya dharma che. tene vizvanuM mAnI ane viSayarUpa je mahAvira viSa tene amRta samAne che to tArU jJAna vijJAna guna ADaMbara kvalita rAhAmAM paDayuM jANaje. je viSaya athe manuSyapaNuM hAre che te sukI rAkhane mATe bAvana caMdanane bAle che. bokaDa levA arathe erAvata hAthI vece che. ka9pavRkSa toDI eraMDa vAve che rejIva zAsvata ujvala nirAbAdha akSaya sukha tene, viSayamAM lapaTAyo thake ke ma hAre che vaLI te kAmAgni ke che, caritrane kvalita karanAra che. samakitano vidhI saMsAra vRddhi karanAra checida pUdhirane paNa nigodamAM nAMkhe che. vijalAvata viSaya sukhane syo pratibaMdha kara. rAgadveSa kepyA thakA jeTalu du:khakare che teTalu duHkha zatru viSa zAse pasAca agnipaNa na karI zake arthAt rAgAMdha thaelA purUSane samaya duHkha thaI rahyuM che. ema nakkI samajavuM. he A saMsAramAM karma je teNe strI rUpe jAla mAMDI che, temAM muDha manu tiryaMca surAsura baMdhAya che viSaya rU5 bhujage DakhyA hovA cha du:kharUpa agnie karI rAsI lAkha jIva enine viSe kaleza pAme che. viSayarUpa turaMga viparIta rasakhAvelA te sudha lekane bhavATavI mAMhe paDe che. teNe duSkara kArya karyuM ke jeNe vina avasthAne viSe idrIya rUpa sinyane bhAgyuM, te purUSa vairya rUpa je gaDha tene vaLagyA jANavA, te purUSane dhanya che je strInA phaTAkSane karI paDatA nathI tene For Private and Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) zrI jainatatvasaMgraha, huM namaskAra karUM chuM. liMbaDunA eTale ghaNu zuM kahevuM. re jIva tuM zAsvata sukha vAM che te viSaya thakI vimukha thaI saMvega rasAyaNanuM pAna kara ema iMdriIya 5 rAjya zataka ae kahyuM che. valI madhude traNa prakAranI madIrA te pIdhAthI mada kare che ane strIrUpa madIrAta dIThAthI meha kare che mATe te jarUra varjavA yogya cheprajJapti AdezAmAM rUthI bharelI vAMsanI nalImAM agnithI tapAvelA salIyAne draSTAMte prANayone bAdhA karanArU maithuna che tene kaNa mukhe nidoSa kahe, je mATe mokSabhilAkhI chae te tene viSa mizrita ananI peThe tyAga karavuM yukta che. ahIM keTalAka brAhmaNa loko aputrIyAne gatI nathI ema kahe che te ajJAnI jANavA kemake temanA zAstramAM keTalAka brAhAnA kumAre brahAyArI thayelA che. mATe tIvra mahodaya, viSayAbhi lAkha maithuna parima ajJAna bhAve jIva ekekapaNAnuM karma bAMdhe che. mATe hA itikheda, uttamagatIthI padabhraSTa thavuM eTale paMcekI manuSya gatIrUpa ratna padArathamAMthI je kamenA vazathI sUlApaNI Ade ekeMdrIjAtI paIsAnI pAMcaseramAM vecAvuM A kevI laghutAI che te evA viSayAsukta paNAne dhikkAra ha0 aNabhigavato ke mAtra yuvatInA dhyAnathI bhavasAgaramAM DubI jAya che ema jANatA chatA paNa vyabhicAra seve che tene ke vArI sake kahyuM che ke, // dIpaka pakaDI je kUpe paDe // harakhe je viparavAya caturanara // ajJimuke nija AvAsamAM / / tasakuNa vAravA jAya caturanara // che. ema jIva vijajIe svAdhyAyamAM kahyuM che. mATe saheje dArUNya duHkha denAra kAma vAsanAne khaMDI nAMkhavI, kahyuM che ke AhAra, 1 kapAya. 2 khanakhara je 3 viSayAga 4 je vadhArIe tema vadhe ane jema vyAdhi 1 varI 2 viSa 3 vanihu 4 nI pahelI vAhAra karIe to vRddhi na pAme, temaja kAmAgni prathamathI ja bujhavavI zreya che. ati lupta viSayAzakta na thatAM navAvADanuM sevana karavuM jethI upazAMtabhAva prApta thAya che, saMtAnanI murachA utaravAthI zIlapale che. ihAM sukA mATInA gelAvat lapaTAtA nathI te uttama purUSa jANavA temane dhanya che. i praH-- 145 tapa dharmanuM svarUpa samajAvo. u: bAhAzvetara bhalI bAra prakArano tapa karyo che tenA uttara bheda aneka che. tapa eTale azubhanikA citakane tapAze bAle te. idrIya jaya, gazuddhi, ratnatraya tapaSAyajya, karmasudana, ratnAvalI, muktAvalI, kanakAvalI, siMhanI kriDita bhadrAdi, haNI tapa sarvAga suMdara parmabhUSaNa sibhAgya kalpavRkSa tapa, sa For Private and Personal Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa'grahuM, ( 113 ) mavasaraNa tapa, naMdIzvaratapa purItapa, akSayanidhitapa, caMdrAyaNatapa, vardhamAna AMbIla tapa, guNaratna savachara, agIAra aMgatapa, upAMgatapa, upAi tapa, vasItapa, mAsatapa, pakSatapa, akrama cheDe upavAsa tathA adhakamuni AdaeN uttama purUSoe A sevana kyA sAMbhalIe che. vizeSatapanI vAkhyA pravacana sAro dvAra. 274 mA che have cAra jJAneyukta zrI vIraprabhujI taddabhave mekSa jA chatA mA paNa kevA tapa karyA che te kahe che. e cha mAsI, nava cAmAsI, be aDhImAsI che, e mAsI, be doDha mAsI, mAsakhamaNa bAra pakSakSamaNa bahetara chauM tapa 29 aThama tapa 12 mAhAbhadrAdi 16, pAraNAnA dIna 349 sADAmAra varSa mAhu 1 roza sarve tapa jANave te cAvihAra sahita AMtarA rahita khaDAM khaDAM manapaNe nidrA rahita karyA. zrI padma vijayajI pUjAmAM lAvyA che je sAmAvAra varasa jina uttama vIrajI bhomIna ThAyA ho kevala lahe tehanA padma vijaya name pAyA tapasyA karatA ho DaMkA jaura bajAyA he. mATe khAtAM pItAM mukti mAne te mUrkha jANavA. kemake sAmApUre taratAM nadInA kAMThe kema pAmIe ? jJAnI purUSA te tapa karatAM AtsavarUpa dIna kADhe che upAdhyAyajI lAvyA che je, icchA rodhe saMvarI paraNati samatA yogere, tavateehija AtamA / varate nijaguNa bhogore || vIrajI aisara upadIze0 ema kSamA sahita tapa karatAM thakAM mAhA nirjarA kare te kahe che. je tapanA prabhAvathI mAhuala svAmIe khaDAM khaDAM kevala lIdhuM. prathama ` jINuM+- taddabhava zeAkSa jAgutA chatAM paNa varasI tapa kIdhA, zrIgotama chachaDanA tapanA prabhAve aphINa mAhANasI Ade labdhivata thayA. sanatakumAra cakra tapa prabhAve khelA sahita labdhivata thayA. je labdhithI peAtAnA thuMkathI kharaDI AMgalIne kacanavarNa krIma hoya. valI tapathI draDha prahArI cyAra hatyA karanAra paNa zuddha thayA. nadIviSNu muni tapa karo bhavAMtare kRta pItA vasudevajI ghaNI strIcAnA svAmI mAhA rUpavata thayA. harIkezI suni caMDAla phUle chatAM tapa prabhAve pUjya pAda thayA, zrI DhaDhaNa rUpInI prarAsyA zrI temanAye tapa prabhAve karI. arjuna mAlI cha purUSane sAtamI sro evaM sAta mANasanI dhAta dInaprate karanA) vIra prabhu pAse dIkSA lei duSkara tapa karI siddhipada pAmyA. valI tapa prabhAve vidyAcAraNa jadhAcAraNa suniyA merU parvatanA zIkharane viSe eka phAle karI chana pratimA vAMDhavA arthe jAya. dhanAkA kaDhInI tapa prabhAve zreNika pAgala vIre prazasyA karI. valI sAlIbhadrA banevI dhanAjI tapa prabhAve sarvArtha sidhdhe paheAcA. zrI rIkhavadevanI putrI suMdarI sATha hajAra varSa - AMbIla tape lAgaTa karI zivamukha pAmI, te sAMbhaLI konuM hRdaya na kapU arthAt ka peja, kuzanA bhAi For Private and Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) zrI jainatatvasa hu alabhadrajI mAsa khamaNu tapanA karanAra raNamAM vasanAra svApada je vanacara te pratibodha karanAra jyavatA vatA. zrI viSNukumAra munie sadhanuM chuM nivAraNa karaoN arthe lAkha jojananu rUpa karyuM te tapanuM phaLa jANavuM. ghaNuM zuM kahevu' samasta lAkane viSe jIvAne sukha zAtA varte che te tapanA prabhAva jANavA have ajJAna timira bhAskara graMtha pRSTha 137 mAM kahyuM che je "sAMprata karavAnI zakti mujama anuSThAna karavuM. sAyaNa dravya kSetra kAlAddei UMcIta tapa japa kalpa kriyA kare. adhika kare te pratijJA bhaMga thAya, vacamAMthI cheDavu paDe. anAdara mahumAna UtsAha bhaMga thAya, ArtadhyAna thAya. IMdrIyAnI yAganI hAnI thAya mATe ghaNA lAka prasaMse ehunuM anuSThAna karavu. te paNa kahAM paralAka vAMcchA rahita karavu pramAda rahita zakti anusAre kriyA karavI ijI phladAi che ane karmanA vinArA paNa ethIja thAya che kahyuM che ke:tavarma vinArAya prati vacanAt zarIranI murchA UtaravAthI tapa thAya che. vaLI UpadezamALAnI gAthA 59 mAM paNa kahyuM che je vratAne viSe duSaNa na lAge, sajamAdi vyApAra hAnI na pAme iMdrIyA kSaya na pAme eTale iMdrIcA sumati Ade pAlavA sIthIla na thAya. mAThu dhyAna na thAya evA tapa te AtmAne hItakArI che. mATe je prabhAva tapa hAnI na pAme tema dravya tapanA udyama karavA eja sAra che. iti syAdavAda yadyapi tapa che te iMdrIyAnA viSaya vikArane maMda karanAra che ane meAhu kaTakane jItanAra che e niHsaMdehu che tApi zakti AcaratAM praNAma nidhArA paDI jAya kahyuM te ke, racita kriyAnija zakte chaMDI je atI bege caDhatA, bhava sthiti paripaka thayA vie, jagamAM dIze paDatA, dhanya te munivarAre je cAle samabhAve // 1 iMhAM visthAnakanA madhye tA kahyuM che je, pAMce iMdrI jINe vasya kIdhI, TAlyA viSayaka pAyare / kahe jina harSa sadAhuM praNamuM, te tapasvAnI pAyare // 1 // arthAt drIyAne vasya karanAra ane viSaya kaSAyane jItanAr e tapasvI vA, temaja chatI sAmarthai mana vacana kAyAnA cAMgane dharma vyApAramAM joDa nahI tA vIyAcAranA aticAra lAge, e pUrokta tapa kSamA sahita karatAM thakAM nanacIta karmane paNa kSaya kare che ahI iti Azcarya. svapa sahya vastunA tyAga karavAMthI paNa IcchAnA rodha (aTakAva) thAya che mATe anukrame caDhate caDhate raMge vita karavAthI icchA odha rUpa maheATe saMvara thAya che, ane icchAnA aTakAva karavA sArU ja tapa karavA che. iti rahasya. pra: 145-bhAva dharmanuM svarUpa samajAve. U-cunA vinAnuM tabAla raMga na Ape temaja kharavyA vinA vArdike ga na bese, tema dAna zIla tapa bhAvanA e cAre paNa aMtaHkaraNa zuddha bhAva vinA nila jANavAM. maNI ratna auSadhI maMtra yaMtra taMtra jaDIbyuTI, deva For Private and Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha. UpAsanA bhAva vinA siddha na thAya. valI bhAvanA vase praznacaMdra rAjaSie muharta mAtramAM kevala jJAna lIdhuM, ApaNI gurUNI caMdana bAlAnI sevAnA karatI ane pitAnA duSaNanI niMdA karatI kevala jJAna pAmI evI mRgAvatanA dvijayavaMtI varte. ilAcI putra moTA vAMsa Upara naTaDI maheDe caDhelA tyAM munavarane ke gRhastha gRhe gocarI gayelA dekhIne zuddha bhAva kevala jJAna pAmyA che. kapIlanAM me brAhmaNa munine azakavAnI kAnA mevADI mAMhe ApaNa manathI je jahA lAho, tahA loho, lAhA lAho pavai / domAsAkaNaya kajaM / koDIe na nIvai // 1 // e gAthAne artha thAte thakanI tIsmaraNa pAmI anukrame kevalI thayA. vAsI udana ke je karaMbAdikane AhAra sAbhe te pachI nimatraNa pUrvaka suddha bhAvathI khAte thake kevala jJAna pAme evo kuragaDu muni jayavate varte. pAchala bhave AcArya 5De huM te, jJAnanI AzAtanA prabhrAve mUrkha thaye te ApaNu nAmaththA te thake mAsa tusa muni kevala jJAnI the. hAthI Upara caDhIne AvelI marU devI mAtA zrIrakhava devanI aSTa prAtihAryanI raddhI dekhIne zuddha bhAve zukala dhyAnA rUDha thaI siddhi pada pAmI jaMdhAnu balahaNa thayeluM ehavA anIka putra AcArya Upara bhaktivaMta vaiyA vacce karatI thakI puSya cUlA saddhi kevala pAmI, zuddha bhAve maitama zISya 1503 tApasane kemala jJAna thayuM. khaMdhaka sUrinA zISya, 500 sAdhu ghANImAM pIlAtAM paNa samAdhi paNe jIva pudagala nyArAgaNI kevala jJAna pAmyA, nageDanA phale karI zrIvIranA caraNane pUjavAnI vAMcha karatA chatI duragatA nAme sI Uttama bhAvathI devaloka gaI, zrIvIrane vIMdavA sArU vAvyamAMthI nikalo deDake mArgamAM cAlatAM zreNikanA DAnA page maraNa pAmI pitAnA nAme oLakhAya ehave, sudharma devaloke dura nAme deva thaye valI bhAvanA vazathI zrAvikA munine vAMdavA jatAM pANInA pUre bharelI nadIe mArga Apo, zrIcaMdra rUdra AcArya gurUe daMDa prahAre mAryo thake temane ziSya nava dIkSIta te ja avasare zuddha lesyAe kevalajJAna pAme. rANakitanuM bIja bhUta ane Atma dharmane sakhAi mekSa sukhadAI evo bhAva dharma teja zreSTha che, valI bharatAdika ghaNA siddhi pada pAmyA che te atre graMtha geravanA bhayathI lakhatA nathI. ema bhAva kulaka prakaNe kahyuM che. puna, mAvA mavanAzana iti vacanAta, barthata saMsArane Ucheda karanAra ehavI ane, yama bhAvanA che te tamArA radayamAM niraMtara vase che samyagU jJAna balathI bhAva dharma sadhAya che. I. pra-146 zrata dharma kene kahIe kemake jenI tathA anya matAvalabI paNa pitA potAnA zAstrane zrata dharma kahe che, te vAre kharUM zuM samajavuM. For Private and Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha u-zrata dharma jahAM trIkeTI zuddha che. eTale Adi, madhya, aMta, zuddhi viAdha, niSedhyAdikanI vAkhyAmAM paraspara virodha paNa hoya, ane tenI suvaNanI pere kasana, chedana, tANI tApa nathI parIkSA thAya che jethI zrata dharsa ane karaMta sarve bhASita satya che. paraMtu anya matavAlAnAM zAsa sabhya zruta nahI. e to zAstra rUpa jANavAM; kemake trIkoTI azuddha che mATe, jemake - dimAM ahiM zA dharma lakhe che. madhyamAM kriyA kAMDa karma kAMDa hoya che ane aMte yajJa hemAdimAM chava vadhanI vAkhyA hovAthI nAma mAtra zrata dharma kahevAya paNa zrata dharma nahI. zrata dharmanI vyAkhyA dharmabIdu graMthamAM savistara paNe karI che tyAMthI jevI A UparathI samajavAnuM che je sarva pota potAnAM zAstrI ane dharma aMgIkAra kare che. paraMtu svamata paraspara virUdha bhAva hovAthI te sarva ajJAni kRtya jANavAM, ane zrI nAgama rUpa zrata dharma te AdithI aMta zuddhi pada pade je vAkhyA cAlI hoya tene maLatI sarva le cAlI jAya je mATe nayani kSepa karIne ekAMta hovAthI sarvajJa bhASita siddha thAya che. arthAta jaina zAstranA kartA sarvajJa tIrtha kara bhagavAna ja che. tema ja zuddha dharma dekhADanAra paNa eja che. pra-147 ekatra sajIvanI anukaMpA asaMkhyAtA thAvarAdikaI heva haNAya che je mATe trasAturane kAcuM pANI pAtAM ane bhukhyAne sacita jana detAM zuM lAbha che? U-paceMdrI jIvanI anati punya prakRti che. jene dekhI anaMtAnuM badhI kapAyakhAta paDe. haiyAmAM karUNA upaje. paMcaMdrInI anuMpAthI zubha praNAma vaDe punyAnuM baMdhI punya prakRti bAMdhe, pUrvanA azubha karmanI nirjarA paNa kare. ekedrInI punya prakRti ghaNA thoDI che. asaMkhyatA samudranA pANInA jIvanI purna thakI eka paMcaMdrI jIvanI anaMta purta jANavI have prasaMge vyAvahArathI virAdhanAnuM phala kahe che. pRthva, apa, pha, vAU e cAra thAvara thakI vanaspatikAyanA eka jIvanI virAdhanA anaMta guNI adhika jANavI. tethI eka bereMdrInI virAdhanAnuM pApa asaMkhyAta guNa che tethI eka lAkha guNa jANavuM tethI eka cikInuM hajAra guNa pApa jANavuM te dI zakI eka paMcakInuM pApa che guNu adhaka jAvuM Ina vyavahAra phala nizcaya camate to praNAma vase nyunAdhika pApa lAge che. jehavA jIvane aya vasAya tevuM pApa lAge, mATe praNAmanI prabaLatAthI lAbhAlAbha jANI yathA egya vartavuM, * pra-14. eka vAra jIvane hA haiya, peTa Ala nAkhyuM hoya, cerI karI hoya ityAdi pApa sthAna sevelu keTalA vAra udaya Ave, U-jaganyathI daza guNe Udaya Ave eTale ekavAra kaI jIvane mAthI heya te daza vAra mAranAro thAya, dazavAra Ala Apa, daza guNI vastu Ape eTale eka rUpe julavI lIdho hoya te daza Ape che. e sAmAnya paNe vyavahArathI. jANavuM. nizcayathI te tivra bhAve vadhAdika karanAro se guNAte For Private and Personal Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jesaMtavasaMgraha ( 117 ) -.-..' 4 --- k * * * * 5 thI ra , " ' , lAkha guNa keDa guNo kevA keDI atI bahu, jehavA kapAye karma bAbuM hoya, tehavuM karma Udaya thAya, ema Upadeza mAlAnI gAthA.17thI jANavuM iti bhAva, pra-149 che prakAre jIva ghaNuM karma bAMdhe che te kIma. U:-1 rAga, 2 hepa 3 ArtadhyAna, 4 ridradhyAna 5 viSaya, 6 kaSAya, e cha prakAre AmAM ghaNAM karma bAMdhe che. te kahe che, rAgadveSa jIvana praNAmamAM vata che tethI karma baMdhAya che te udaya AvyAthI Artira dhyAna thAya tethI viSaya kaSAya seve tethI ghaNA karma baMdhAya tethI bhava saMtati vRddhi pAme che. mATe pakta cha prakAra saMsAranA bIjane bALavA udyama karo. pra-150 jIvane jama leI jAya che te kharU che ke nahIM. ane te jIvane karma kevI rIte zodhI kADhe che? U-syula zarIramAMthI nikaLelA arUpI jIvane keda pakaDanAra nathI. anaMtA jIva sAthe ja janma maraNa kare che. vaLI yama (duta) mare che tene koNa laI jAya che, mATe Ayukarma ane gata nAma karmanA udayathI jIva parabhavamAM jAya che. jema dArAvAlI seyane camaka pASANa AkarSaNa kare che tema narakAdi gatInuM sthAna te camaka pASANa samAna che ane Ayu gatI nA karma te lehanI suI samAna che. ane jIva dara samAna che. zubhAzubha karmAnusAre anupa jIvane kheMcI le che ane te karma paNa ktane sadhI kADhe che. tAya. yathA dhelu sahastreSu vatso vidati mAtaraM, ' tathA pUrva kRtaM kI, katAra manugacchati. 1 bhAvArtha-hajAra gAyomAM vAchaDu potAnI mAtAne zodhI kADhe che temaja panA karelA karma te jIva kartani sAthe jAya che, eTale tene sodhI kADhe che. - A uparathI jIvane jama laI jAya che evI bheLA lokonI bhramaNAne cheda thayo che. pra-151 izvarane kartA mAnavAmAM zuM hata che kemake vastu padArtha kartA vinA kema bane ? -izvare kalakatya je karavAnuM te paNa karyuM che ati siddhi sAdhana karyuM che; have zuM bAkI che je kare. Izvarane rakSaka kahe to paNa duSaNa che kemake bhukha tra rogI sagI phAMsI, kedI cera kevI hevI durgatI pAtAdinI rakSA kema karatA nathI, vaLI kahe je jehavuM punya pApa karyuM che tevuM phaLa Ape che, te vAre izvare prathamathI ja pApa karatAM kema nivAryuM nahI. ehavI zakti nahI to sarva zaktimAna kema kahIe. pApa ane tenuM phaLa je bhukha trazA rogAdithI mukta ma kare te idhara dayALu svAnA, vaLI kahe je rAjAnI pere jevAM kAma kare tene izvara tevI zikSA kare che, paraMtu te paNa ayukta che, kAraNa ke rAjAne corAdi For Private and Personal Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 118 ) zrI janatalasaMgraha, kane baMdha karavAnI zakti nathI ane Izvarane to to sarva zakitamAna gaNe cho, vaLI pApIne pApathI baMdha nahIM karavAthI izvara dayALu nathI, vaLI Izvara jANIne pApa karAve che ane vaLI phaMDa Ape che mATe anyAI che. ane jANe nahI kaheze te ajJAnI che jANIne reke nahI te nirdai artha, pakSapAtI rAgI haiSI siddha thAya che. sArAMza e che je sarva jIva jaDa cetananA nimittathI pitapotAnAM mukhya pApanAM phala sukha duHkha bhogave che tene izvara kRtya kahevuM e bheLA lekene bhramajALamAM nAMkhavA jevuM che, Izvarane jagatanA harta kahevAthI pUrvokta ajJAnI nideI, anyAi, asamathAI, A duSaNane saMbhava thAya che. vaLI kartAne karma lAge che ane prabhu te niraMjana eTale karmopathI rahita che kartAne bhaktA hoya eTale je karma kare te bhagave jethI bhavacakramAM bhamavuM paDe mATe izvara hoya te garbhavAsamAM AvI avatAra leja nahI dagdhe bIje yathA tyaM tyaM prabhurbhavatinAMkura, 4 vAge tathA rUpe nIti mAM che ? bhAvArya-je bIja balI gayuM teno pharI aMkura Uge nahIM. temaja karmarUpa bIja balI gayuM tene pharI bhavarUpa aMkura thAya nahI. A kahevAthI vitulAke prabhune avatArI kahe che te matanuM khaMDana thayuM paramezvarane pharI garbhAvAsa dhAraNa karavAnuM kAMI prayojana nathI. karma karyA cetana che. te karmala leha ajJivata jIva sAthe ekameka rahelAM che te udaya thavAthI zubhAzubha phala Ape che, bahAM karma jaDarUpa che, paraMtu jema jheherI vastu khAnArane mAre che tema te ktane lAgu paDe che. valI madIravana cetanane mujhave che. Ihi AlaMbana bhUta paramezvarane upacAre sukhane kta kahIe paNa nizcayathI zubhAzubhane kartA cetana che, prabhujI anaMta zaktivaMta che paNa pherave nahI, kAraNa, rAgadveSavAlAne mItrabhAva zatrubhAva hovAthI ene rAja Ape bIjAne kIMkara kare, te ahIM vItarAgane na ghaTe mATe prAkama phAve nahI. A viSe vadhAre caracA jevI hoya te prakaraNa ratnAkara bIjA bhAgamAM Astika nAstikane saMvAda tathA jainatAdarza graMtha avalokana karavo. pra-15ra karyuM te zuM ane te karmane anya matI kevA rUpe mAne che. U-aulAdithI zarIra cepaDIne ke purUSa nagaramAM phare te vAre tene zarira upara sukSma raja paDavAthI te saMjoge pariNAmAMtara thaI elarUpa thAya che, zarIramAM cIkAza thAya che temaja jIvane hiMsAdi aDhAra pApasthAnarUpa je aMta:karaNanA pariNAma che te tailAdi cIkAza samAna che, temAM je pudagala jaDarUpa male che tene vAsanArUpa sukSma kAmaNa zarIra kahe che, e zarIra jIvanI For Private and Personal Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 11 ) **** ** sAthe pravAhathI anAdi saMbaMdhavAlu che e zarIramAM asaMkhya tarehanI pApa punyarUpa karma prakRti samAI rahI che. tene jainamAM karma kahe che. sAMkhya matavAlA prakRti kahe che. vedAMtI kamAyA kahe che, niyAika paisesIka adraSTa kahe che. bAdhavAsanA kahe che. ane vinA samaje leka ehavA karmane izvaranI lIlA kahe che, paraMtu sarvajJa vinA ehavA karmanI vicitra gatInuM svarUpa keNu kahe mATe jana teja sarvekRSTa che. e avisaMvAda ane kAMta jANavuM. bahAM chava arUpIne karma rUpI chatAM kema lAge che. te viSe samajavuM je AkAza arUpI ane ghaTAdika rUpI tehane saMbadha che tema AtmAne karma saMbaMdha che. dharma saMgrahaNI vacanAta - pra-153 karma keTalI prakAranAM ane tenuM kAlamAna tA. AvarNa, prakRti, sthiti, rasa, pradeza baMdhadhyA zAstrAnuMsAre kaho. U-karma graMthAdi sAcamAM aSTa karmanuM svarUpa vistArI darzAvyuM che temAMthI kIMcIta bhAva lIkhyate jJAnAvarNa Ade ATha dravya karma kahIe ane rAgadveSa te bhAvakarma kahIe e ATha karma jItavAthI siddhane ATha guNa pragaTa thAya che, te kahe che. 1 anaMtajJAna, 2 anaMta darzana, avyAbAdha sukha, 4 yathAkhyAta caritra 5 akSaya sthiti 6 arUpI 7 agurU laghu 8 anaMtavIrya evaM anukrame jANavA. have mithyAtva avirati kaSAyaga e cAra hetu e karma Ave che tenA cAra baMdhArUpa cAra gaMbha kahe che. prakRtisamudAya syAt, sthitikAlA vadhAraNaM, anubhAgo rsojnyyH| pradezodala saMcayaH // 1 // bhAvArtha-1 sthiti, rasa, pradeza e traNa baMdhane je samudAya tene prakRti baMdha kahIe. 1 aSma vasAya vizeSa karI grahaNa karelAM je karma dalIphanA kAlane je niyama te sthiti baMdha kahIe. 3 karmanA pudagalanA zubhAzubha vA. dhAtI aghAtI je rasa te anubhAga vA rasa baMdha kahIe, - 4 sthiti tathA rasanI apekSA vinA karma pudagalenA dalIkenuM je grahaNa karavuM tene pradeza baMdha kahIe, evaM cAra baMdha medika draSTAMte jANavA valI vizeSa kahe che--keI karmanI prakRti jJAnane AcchAdana karanArI, keIno svabhAva darzanane AvarNa karavAne keI AnaMda denArI, keDa samaktine ghAta karanArI ityAdine karma pati kahI. 1 ke trIza ke e sItera kelakeDI sAgara zuddhi TakI zake che tene karma sthiti kahIe. 2 teja karmane viSe keimAM ekaThANI keimAM bahu ThAMNI rasa hoya che tene anubhAga kahIe, 3 teja karmane viSe kaimAM alpa pradeza hoya keImAM ghaNA heya ItyAdi pradezanA saMcayane pradeza baMdha kahIe, 4 te karmanI mula prakRti ATha che. uttara prakRti, For Private and Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 120 ) zrI janatatvasaMgraha, 158 che te mithyAtvA dakanA melApa karI jIvane vyApAre AkarSaNa karelI kamavargaNA eTale karma pudagalasamuha tene ApaNe kahIe, have te jJAnAvarNa AdenI vizeSa samajutI Ape che. te nIce mujaba samajavuM. 1 vizeSa badhAnanuM AcchAdana kare, DhAMke, Avare te jJAnAvaNa kahIe, AMkhanA pATA samAna tenI utkRSTa sthiti trIza keDAkoDI sAgaropamanI jANavI tyAM sudhI TakI zake che. 2 temaja sAmAnya bAdharUpa darzananuM AcchAdanane darzanAvarNa pratihAra samAna trIsa keDAcheDI sAgara sthita. 3 sukha du:kharUpa paNa anubhava karAve che te vedanI karma ariAdhAra madha lepavata trIza keDIkeDI sAgara sthiti. 4 sadasada vivekathI je vikala karI nAMkhe meha upajAve te mehanI karma, madIrA samAna sItera koDAkoDI sAgara sthiti. 5 jethI gatyAMtare javuM thAya vA bhavAMtare nizcaya udaya Ave te Ayukama heDA vA beDI samAna, tetrIza keDIkeDI sAgaramAna, 6 je jIva prate devAdi gatI ekedrIyAdi jAtI pramukha paryAyanA anubhavane kare te nAma karma cItArA samAna vIza keDIkeDI sAgara sthiti. 7 jeNe karI AtmAne ci nica zabda karI bolAvAya che tene netra kahIe kubhAra gavata vIza keDAcheDI sAgara samAna. 8 jeNe karI dAnAdika labdhine nAza thAya che te aMtarAya karma bhaMDArI sarakhuM trIza koDAkoDI sAgara sthiti jANavI, karma eTale jIve mithyAtvAdi hetue karIne je AtmA sAthe pudagala bAMdhIe tene karma kahIe te rU , jJAti kuca yAM-je karAya te karma kahIe, tenA pudagala aMjana curaNathI bharelA DAbhaDAnI peThe sarva kAkAzamAM niraMtara vyApI rahyA che tene kSIra nIranI pare karma vaNA dravya ane AtmAno tAdAtma saMbaMdha je kAraNa mATe thaI rahela che te mATe karma kahevAya che, te jIve karI karAya che. karma dalane viSe anaMta pradezIyA skaMdha tenA pradeza prate anaM. tArasaNue yuktane kamapaNa jIva grahaNa kare che. AtmapaNuM samAna chatAM paNa kaI raMka ke rAjA che. kei mA, keI paMDIta, kei ekekI, kei paMce kI, ityAdi aMtara, karmanu nibaMdha che, mATe karma pudagala svarUpI che. have te karma zukala dayAnarUpa tIvra azie karI le che jema suvarNAdi dhAtune pASANane ana|dipaNe mala sabadha tIvra aNa saMjoge bale che tema, pache zuddhAtma svarUpa pragaTa thAya che tene pache kama baMdha na thAya sakala loka jJAnAvaNa karmanA sopazamane lIdhe catura thaI buddhabale sukSma vastuno vicAra karavA samartha hevAthI sukha vede che. vaLI sukha duHkha kAraNa karma che ema jANuM te samabhAve vede che. tethI navAM karma bAMdhatA nathI, ane ajJAnI jIva udaya AvyA karma de che ane navAM kame azubha bhAve bAMdhe che. For Private and Personal Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 121 ) - pr 2 v1_* * * * * *** * *". v mATe jJAtA zreSTha che. te jJAna pAMca prakAre nice mujaba jANavuM. 1 jANe te mati kahIe, pAMca iMhi tathA manodhAre karI niyata vastu ne jeNe karI jaNAya vA manAya tene matijJAna kahIe tenA ra0 bheda che. ahIM samakitanI draSTI te matijJAna ane mithyAtvanI buddhi te mati ajJAna. 2 zravaNa RtaM--eTale je saMbhalAya tene mRta jJAna kahIe tenA 14 bheda che. 3 idrIyAdInI apekSA vinA AtmAne viSe je sAkSAta avadhAna eTale artha grahaNa thAya che. tene avadhI jJAna kahIe tenA cha bheda che, 4 mananuM sarvathakI jANavuM tene mana paryava jJAna kahIe vA manaciMtanAnuM gata pariNAma tenuM je jJAna tene mana paryava jJAna kahIe. tenA be bheda che. pa kevala eTale eka arthAta je matI Adi jJAnanI apekSA vinAnuM hoya tene kevalajJAna kahIe, traNa kAlane yathAvasthIta bhAva jethI pragaTa thAya tene kevalajJAna kahIe teno ekaja bheda che te sattama che. have prathama ja mati zrata e be jJAna hoya te je pachI avadhI A bIjAM jJAna utpanna thAya che. te mATe paheluM mati Adi gaNAya che. mati te tanuM kAraNa che ane zruta jJAna te matinuM kArya che. avadhe ane pacava kevala e traNa pratyakSa jJAna Ama upayoganAM che jAtI smaraNa jJAna te matijJAnamAM dhAraNAne bheTa che. cAra prakAranI buddhi te paNa matijJAnanA bhedamAM che, te kahe che. 1 rehAnI pere upaje te pahelI utpatIkI buddhi vA mati kahIe, je adIThI sAMbhalI upaje te. 2 gurUne vinaya karatAM buddhinI vRddhi thAya te vinaikI buddhi kahIe. 3 kArya karatAM karatAM abhyAsa vizeSabuddhi thAya te kAzmaNI buddhi kahIe. 4 vayanA paripAkathI vRddhane buddhi upaje te pariNAmIkI buddhi jANavI. ive puna: 1 avagraha mati prathama vastu prahaNa te 2 IhAmati-vicAravAnuM 3 apAyamati-te vastuno nirNaya karavo. 4 dhAraNamati--dhArI rAkhe te. I. have zrata zAnI te dravya kSetrakAla bhAvathI upayogI thake sarva bhAvane jANe dekhe mATe kevalI sakhe kahIe, ihAM uttara bhedanI vAkhyA ghaNI samaja vA yogya che. paNa TuMkAmAM basa che. matI zrata e be ibrIjanIta che. eTale pAMca idrI chaThuM mana tene jegathI thAya che mATe Ama ane paranA saMjege thAya che. zIkhya--ekedrIne vize mRta kema saMbhave. gurU-pAro sInuM rUpa dekhI doDe che ane bakulAdikanuM phula khIle che te lekhe ekedIne zruta kahyuM che. For Private and Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrI janatatvasa graha " mithyAtva avirati kaSAya cega, e cArmUla bhe tenA uttara bhe 57 che. jethI karma Ave che mATe Azrava kahIe. kahAM karma vipAkanA pahelA karma graMthameM viSe AThe karmanA baMdha hetu kahyA che te madhyethI prazcama jJAnAvaNInA adha hetu kahe che. 1 pAMca jJAnanI, jJAnavatanI, jJAnApagaraNanI pratyenIkatA je aniSTapaNu pratikulapaNuM karavu, jJAna jJAnInuM mAThuM thAya tema kare, jJAnadAyaka gurU Alave jANane ajANu kahe, jJAnanA zazaDhika cenAza kare jJAnavata tathA jJAnA pagaraNa upara dveSa karavAM haraga arUcI matsara dharatA bhaNatAne aMtarAyane anapANI vastI jI nIpe kAtare joDatAM vAtItare lagAvatAM pavicheda karatAM jJAnavatano AzAtanA karatAM, sarpa prakAzave karIne Aladeve karI. prANAMta kaSTa deve karI. AcayAdikane avinaye, kAle sajhAya karatAM gapadhAna hIrlR bhaNatAM, asajhAye sajhAya karatAM jJAtApagaraNa pAse chatAM laghu nItI ghaDI nItA bruna karatAM, paga lagADatAM, thuMka lagADatAM, jJAna dravya viNAsatAM, uvekhatAM, jJAnAvaNa karma bAMdhe, have keTalAka loko lakhelA kAgala palADI kuTIne TopalA trAjavAM kare che, valI keika guDhDhAe (gAMDe) dhase che ane kevaDInIta je vADAmAM beThA chatAM vAtA kare che, azuica chatAM zabdacAra kare che, vAtevAje sthAnake akSara lakhIta bhAjana tathA varSe rAkhe che. pustakanA hAMme azucI DhAle nahIM te sarve jJAnane mAdhakakArI che. 2 darzanAvaraNa, darzana pratyenIkatAdika TANe karI badhAela eTaluM vizeSa ke darzana te cakSu azrva pramukha darzanI sAdhu tenI pAMca iMdrIyAnA upara mAThuM cItavatAM tathA sammatI tatvArtha darzana prabhAvaka zAzva tenAM pustaka te upara pratyanItADhi samAcaratAM cUkAM chanakhaMDamAnI atI AzAtanA karatAM cakAM darzanAvarSe karma mAMdhe, 3 zAtA azAtA vedanInA ja hetu kahe che. gurU te mAtApitA dhamacAve tevI bhAga levA karavAM, gujama joMge sAca vatAM kSamA karatAM pachava duHkhI dekhI mukata karavAno vAMTA dharatAM niSaNa vrata pAlatAM, kapAyachapave karo upa AvyA tenA karatAM supAtra saMpadAna detAM, sarva jIvane upagAra karatAM hIta cIMtavatAM dharmane viSe zIra pariNAma rokhatAM eTale maraNAMta kaSTa Ave paNa dharma na mukatA evA priyadhI, khAlavRddha phlAnAdika vaiyAvaca karatA. dharmavatane dharma kartavyamAM sahAya datte caityabhakti rUDI pere karate, sarAga sajame deza viti pAlo, akAma nirjarA khAlatapa zAca satyAdika zubha pariNAme vartatA chatra zAtA vedanIya karma bAMdhe ethI viparIta te gurUne virAdhatA krodhe vartatA ni:karUNA pravartatA vrata le For Private and Personal Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, 123 ) virAdhatA sAmAcArIle patA, ghaNA kapAya udIratA, kRpaNatAe dharmane asthIra paNe caityAdikanI AzAtanAe zIla lApatA, vRSabha adha pramukhane damatAM, nAcatAM AMkatAM pIDA detAM pate roka satApa upajAvatAM avirati, ati pariNAme jIva azAtA vedanIya karma upArjana kare, 4 mAtunI karmanA dha hetu kahe che. UnmArganI DhAnAe jJAnAdi sanmArgane vinAza karatA deva dravya haraNa karatA viNAsatA UvekhatA, arihaMta siddhamuni sadha caitya zrutAdikanI pratyanikatA pratikulapaNuM AcaratA dveSa karatA, avarNavAda eTalatA, pravacananuM mAThuM dekhADatA, nizA karatA ayaza karate, NA jIvanA bedhI zrIja huNatA. darzana mAhunI je mithyAtva mAnIkarma bAMdhe pUrve bAMdhelu hoya te nAcIta kare. krodhAdika kapAya. 16 hAsyAdika 9 ne pAya e be prakAre jIva cAritra mAhatI AMdhe te kahe che. anaMtAnu dhIyA krodhAdikane uce saMghalA kaSAya bAMdhe, apratyAkhyAnIne udaye bhAre kaSAya che. pratyAkhyAnIne udaye utaratA ATha kaSAya bAMdhe. sajalanA udaye sajalanA cAra kahAya bAMdhe, bhAMDa ceSTA karatA. bahu ekalatA hAsya karatA jIva hAsya mAhunI bAMdhe vicitra kriDA rase sukharIpaNe kAmaNa karatA, paTane kutuhula dekhADatA rastI meAhunI karma mAMdhe, paraspara soDA lagADatA, parane AratI ucATa UpajAvatA azubha karma karavA utsAha dharatA. zubhakAryo utsAhamAM jatA. niskAraNe ArtadhyAne vartatA kharatAM prehanI bAMdhe. para jIvane trAsa pamADatA nirdaya pariNAmI zaMkA jIva bhraya mehanI karma mAMdhe. pane zAka satApa cIMtA upajAvatA tapAvatA eka mAhunI karma mAMdhe. muninA malamalIna gAtra dekhI nidyA kare. muga karavo, ducchA mAtunI karma bAMdhe, zabda rUpe rasa gadha spardhA e pAMca anukula viSayo viSe atyaMta zakta zake, patnI adekhAi sAra hatA ke jyA jyA re DhIla pariNAme padvArA sevA jIva zrI vedra mAMdhe. sarapaNe svadArA sate iSA rahita, mada kaSAe, jIva purUSa veDha bAMdhe, tIvra kakSAe darzanInuM zIlabhaMjAvA tIvra vISai pazu dhAtaka mithyAtvI jIva naSuSaka veDha bAMdhe rasAritrIyAneA doSa sukhADatA, asAdhunA guNu karatA kyAya udIratA jIva cAritra mAhanI karma bAMdhe. 5 AyukarmanA baMdha hetu kahe che. 1 mAhAra'bhI, cakravartinI rIddhi bhAgavatA anya riddhi bhAgavA ghaNI murchA parigraha sahita avirata pariNAme anatAnuM adhI kaSAyane uce ce' drInI hatyA niHzaMkapaNe karatA, madyamAMsADhe sAte kunyazana sevatA kRtaghna je kayA guNanA haNanAra, svAmidraha, mItradrAdika mahetAM pApa AcaratA usUtra bhAkhatA pA parUcI mithyAtvano mahImA vadhArato, rUdra pariNAme kRna di traNa lesyAe vartatA jIva nArakInuM Ayu badhe. mAMNAMge te meTA AraMbhathI, 1 merA grihathI 2 paceDyinA vadhI, 7 mAMsa khAvAthI, 4 eva` cAthA For Private and Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) zrI janatatvasaMgraha, nake java narakA, bAMdhe. 2 guDha hRdayane dhaNI, mUrkha dhUrta mithyAtvAdika kapaTI satya sahita, ityAdi mAyA ajJAnatA tIvra hAdike jIva tiryagAyu bAMdhe. manuSya tiryaMca kaheje upAya karyA vinA 3 mithyAtvanA maMda rada karI kaSAthanA maMda radayathI ja rekhA samAna kaSAe vartata prakRtie bhadraka, dAna devA tIvra rUcIvaMta kSamA ArTava mArdava satya zocAdi madhyama guNe vartato devA gurU paMjapriya kapAtalesyA pariNAme jIva anuSyAya bAMdhe. arthAta aha5 kaSAyavaMta, dAna devAnI rUcI madhyama guNavaMta mithyAtva maMda rada karI manuSyAmu bAMdhe. 4 manuSya tiryaMca avirati samakitapaNe devAyuM bAMdhe sumItra saMjoge, ghelanA pariNAme dharmarUcIpaNe dezaviratiguNe sarAga saMjame devAyu bAMdhe. bALa tapa eTale dukha garbhita moha gabhita virAge karI duSkara kaSTa paMcAgni sAdhana rasa parityAgAdi aneka mithyAtva jJAne tapa karate atyaMta AkarA roSa gAve tapa karate asuzAdika Ayu, bAMdhe. tathA akAma nijerAe ajJAnapaNe bhukha trazA tApa tADha regAdika kaSTa sahe to strI aNamala zIla pAlate, viSaya saMpatti abhAve viSaya aNasevato ItyAdi akAma nijArAe bAla maraNe karI vyaMtarAdika yuga Ayu bAMdhe. mithyAvInA guNa prazaMsato mahImA vadhArato paramAdhAmInuM Ayu bAMdhe, AzaMkA-mithyAvIne devAyu kema saMbhave. samAdhAna-zIlatapaNe devAyu baMdha hetu kahevo ema tatvArtha TIkA madhye kahyuM che ane saMzA vizeSarUpa adhyavasAe karI mana rahita samuchama paNa devagatI pAme ema saMgrahaNI gAthA. 149 mAM kahyuM che. temaja akarma bhUminA manuSyane aNuvrata mAhAvrata bAla tapa akAma nijAdika devAyuM baMdha hetu viroSa nathI tyAM paNa zIlavatAdi zAMta dAMta guNanI vizeSatAthI devAyuM bAMdhe. 6 nAma karmanA baMdha hetu kahe che. sarala je kapaTa rahita, keIne paNa kuDA tela mApe karI Thage nahI, paravacana buddhi rahita, traNa gAve rahita. pApabhIrU, papakArI sarva janapriya kSamAdi guNa yukta te sura gatyAdika zubha nAma kamanI trIza prakRti bAMdhe. apramattapaNe cAritra pAlato AhAraddhika bAMdhe arihaMtAdikanAM vIsasthAnaka ArAdhato jIna nAma karma bAMdhe, ethI viparIta je ghaNe kapaTI kuDA tola mAna mApa karato parane Thagate pahI paMcAve rakta cityAdikane virAdhaka, vrata laI virAghate, traNagArave te, hinAcArI, eha chava naraka gatyAdika azubha nAma karmanI 34 prakRti bAMdhe evuM 67 prakRtinA baMdha hetu jANavA 7 gotra karmanA baMdha hetu kahe che, jJAnAdi jyAM jeTalA guNa jANe tyAM teTalA kahe, avaguNa dekhI niMde nahI, ATha mada rahita. bhaNavA bhaNAvAnI rUcI niraMtara praka karI kare. nira ahaMkArapaNe zAstrArtha samajAve, hetu draSTAMta dekhADI sumati pamADe kumati TAle For Private and Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che jenatatvasaMgraha, ( 12 ) ItyAdikapara hita karate jIva UMca gola bAMdhe. jIna pravacana, siddha, saMdhAdikane aMtaraMga pratibaMdhavaMta ehave jIva UMya gotra UMca jAtI UMca phalAdika karma bAMdhe. ethI viparIta guNavALe je matsarI AThamade sahita, ahaMkAre karI bhaNe bhaNAve nahI, jIna pravacana saMdhAdikane abhata ehave jIva hINa jAtyAdika gamya nica gAtra bAMdhe ema karma vipAkA gAthA 60 thI jANavuM 8 aMtarAya karmanA baMdha hetu kahe che. zrI chana pajAne niSedha karanAra para hitanuM vina karate aMtarAya kama bAMdhe pitAnI metIe karI jIna mata viparItArtha parUpato anaMta saMsAra vadhAre te vAre anaMta jIvana ghAtaka thAya bIjAne paNa UnmAgI pravartAve, anaMta jIva ghAta kare tethI anubaMdha hizAvaMta tathA anubaMdha mRSAbhASI tIrthakara 'adatamArga pravartaka ityAdika anubadhe aDhAra pApasthAnano sevanAra jIva aMtarAya karma bAMdhe, tathA sAdhune dAna lAkSAdikane aMtarAya karato mokSa mArga haNane eha jIva paNa aMtarAya karma bAMdhe. Ihi aMtarAya karmanI pAMca prakRti kahevA sArU ziSya-aMtarAya karmanA udayathI zuM phala prApta thAya che? gurU-pravacana sArodvAra 216 mAM kahyuM che je- 1 chatI jogavAie dAna ApI zake nahI te dAnAMtarAya jANavuM. 2 chatI vastu ApanAra Apate hoya paNa jene udayathI prANI na thAya te lAbhAMtarAya jANavuM 3 bheganI chatI sAmagrIe paNa bhegavI zake nahI te bhegAMtarAya karmIdaya jANo . 4 bhalIgRha pramukha upaga sAmagrI chatAM paNa jogavI zake nahI te upabhegAMtarAya kahIe, 5 zarIra puSTa gADha nigI chatAM paNa azakta traNamAtra bhAgI zake nahI te vItarAya karmodaya jaNa ema jANI ke prANIe aMtarAya karma bAMdhavuM nahI. ihAM 1 baMdha- tma pradasane karma pramANu sAthe agnilehavata sAme malavuM te ekamekathanuM vA-navA karmanuM grahaNa te ahIM praSTa baMdhAdi cAra prakAra suInA draSTAMte kahyA che tahAM sene saha AMgalIthI judA thAya tema kaI karmala sahaja svalpa prAyachita chuTe 1 seyone samudAya dorIe bAMdhele paNa hastagata choDavAthI jude thAya tema vizeSa gurUdatta prAyacchate chuTe. 2 sone samaha kaTAI javAthI bahu prayAse judA thAya tema adhika adhika prAyachite chuTe. 3 yono samaha gAlIne gola karelo prabala prayAse chUTe thAya nahI. tema Iha pUrvanA traNa sIthIlabaMdha upAyathI chuTIe paraMtu nIvaDa utkRSTa sthAna varti nikAcitta karma baMdha bhagavyA vinA chuTe nahI, 4 ema jANI he bhavya prANIo tIvra bhAve azubha karmanI gAMTha paDatAM pAchA paDo ane zubha For Private and Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 126 ) zrI janatatvasaMgraha, kAryamAM bhalA praNAmano rasa le tema karaje eja sAre che kemake 1 prakRti nikAcitta 2 sthiti nicitta 3 anubhAga nikAcitta 4 pradeza nicitta te bhegavyA vinA ghaTe nahI ema ThANuge kahyuM che mATe. 2 udaya karma pramANunA zubhAzubha nuM begavavuM te vipake karI kama pudagalanuM bhedavuM te. . 3 udIraNA-sattAmAMthI akAle kadala kheMcIne udayamAM lAvavA te kheMcIne vedavuM te, 4 sattA-bAMdhyA tathA saMkrayA je paramANuM te ja lage nijere nahI tyAM lage tene je sAva tene sattA kahIe vA chatAne bhAva te sattA kahIe vA karma prakRtinuM jIva pradeza sAthe alI rahevuM te. valI ATha karaNa kahyAM che te nAma mAtra kahe che - 1 baMdhana karaNa, 2 saMkramaNa karaNa, che udayavartano karaNa, 4 apavartanA karaNa, 5 udIraNA karaNa, 6 upazamanA karaNa, 9 nidhanuM karaNa, 8 nikAMcita karaNa evaM ATha jeno vistAra sAMbhalatAM Azcarya utpana thayA vinA raheja nahI te gurUgama dhAravuM, sArAMsa je sArA praNAme sthiti prakRtine ghaTADe che ane hIna praNAme vadhAre che. sArA praNAme punya rasa vadhe che ane pAparasa ghaTe che, temaja hIna praNAme pAparasa vadhe che ane purA dhaTe che mATe AtmArtha purUSiAe nirmala gaMgA jalavAtara rUDA praNAma rAkhavA,anya matAvalaMbIyAe aneka graMthanI racanA karI che. paraMtu jaina matamAM veza kevala jJAnInA vacanAnusAre pUrvAcAryoe 1 karma vipAka 2 karma stava 3 baMdha svAmItva, 4 SaDazItI, 5 zataka, 6 sapratikA, evaM cha karma graMthanI je racanA karI che te bIjAne apUrNa jJAne karma prAnuM svarUpa buddhigamya thatuM nathI. tethI bIjA anya zAstramAM samyaga prakAre AvI bhaMga jAlamAM praveza thavAnuM sucavyuM nathI, AthIja siddha thAya che ke jenAgamanA kartA sarvara che e ni:saMdeha che, AvA prakAre karma prakatinA vettA purUSo zubhAzubha ane anubhava karI mAdhyasthabhAve varte che tethI navAM karma bAMdhatA nathI. ane purvanA saMcitane bhegathI chuTe che. vA. nijare che. ziSya kahe che karma rUpI che ke arUpI che garU-karma rUpI che ane arUpI paNa che, jJAnAdi ATha karma rUpI che che. te dravya karma che. ane rAga dveSamaI AtmAnI azuddha pariNatI thAya che te bhAvakarma arUpI che, tenI samyaga jJAnI samakatI nirjarA kare che. mATe nirjarA tatvano bheda paNa arUpI jA. have lakatava niNayathI kAmanA paryAya nAma kahe che vidhi, vidhAna, niyati, abhAva, gRha, kALa, IzvarI, karma, deva, bhAgya, yamarAja kRtAMta 40 pra-155 cida guNa ThAMNAnuM svarUpa TuMkamAM samajAve. U-guNasthAnakani vAkhyA jemAM ghaNI bArIka hovAthI nipuNa buddhi For Private and Personal Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatavasaMgraha, ( 17 ) vaMtane zumya che, paraMtu bhavyajIvone ramaNa karavA, dhAravA, vicAravA kAMika svarUpa samajavA mujaba lakhIe che. je paNa jIvanA asaMkhyAtA adhyavasAya sthAnaka je he asaMkhya guNa sthAnaka hoya, te paNa sthala vyavahAre cAda guNaThANuM kahyA che te karma graMthAda zAstrAnusAre jANavAM. ekakI 1 sukSma, 2 bAdara, 3 bereMdrI, 8 tereMdrI, pa cArekI, 6 asaMnI pacekI, 7 nIpaceMkI e sAta paryApta aparyApta malI jIvanA cida bheda jANavA, ehavA - ne viSe guNaThANa utAre che. 1 mithyAtva gujarAta --cha vacanathI viparIta kaNI che jema dhaMturAnAM bIja khAdhe zake sveta vastune pIta vaNe jAMNI aMgIkAra kare tema mithyAtva mehanInA jothI saMsAra bhamatAM jIvane anAdi mehu lakSaNa aidhyAtva sarvadA che paraMtu je pragaTapaNe kudevAdikane viSe rasudevAdanI buddhi eja mithyAtva Udayane guNasthAna kahIe. vyavahArarAzI vyakta mithyAtva buddhivAla jIvone prathama guNasthAnavAle kahyuM. natu avyavahAra rAsati chava, avyakta mithyAtvI: paraMtu karma graMthAbhiprAce te avyakta avyavahArarAsI sukSma nigedane viSe paNa akSarane anaMta bhAga hevAthI prathama guNaThANa vAsI kahIe. ema sucavyuM che, mATe bahu muta kahe te kharU, IhAM abhavyane paNa mithyAtva guNa sthAnaka hoya paraMtu tene bIjI guNasthAnaka koI kAle prApta thAya nahI, te anAdi kAlamAna jANavuM 2 sAsvAdana guru-anaMtAnu baMdhIyAnA udayathI Upazama samiti kSIranA svAda sarakhe bhAva kiva guNaThANa pAmyA pahele je hoya te sAsvAdana samyaga karI guNa ThANu kahIe tenuM che AvatI kAlamAna jANavuM te bhavya jIvane heya. * 3 mI gura-zri hanInA udayathI chana vacana Upara rUcI arUcI beha na hoya ehavA je avyavasAya te mizra draSTI guNaThaNa kahIe. jema dhoDI gaddhAnA sAthI jayaMtara khaccara utpanna thAya che tema rAmakita ane mithyAtva ekatra bhAva vartavAthI mizraguga kahIe aMtara muhurta kalamAna che. ja avirati ramya draSTI guru varataguru to chato paNa apratyAkhyAnA vara kathAo karI AvI ne nAke che ke uparIka kSayapazamIka e mahele eka tatvarUthI rUpa samakita pAmIne je je adhyavasAe jIna vacana yathAvasthita paNe pariName te ceAthu guNaThANa kahIe, tenu chAsaThasAgara adhika kalamAna jANavuM. ardha pudagala parAvarta zeSa saMsAra rahe te jIvane e guNaThANa Ave, bIjAne na Ave. prathama samakitanA viSayamAM vistArathI vyAkhyA darzAvI che mATe ane basa che. 5 dezavirati guru sAvagha yoganI eka dIse virati kare, jema, nirApa For Private and Personal Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 128 ) zrI janatatvasaMgraha, sy - rAdhI, nirapekSa, trasa jIvane saMka9pI na haNu ityAdi hiMsA niSedharUpa samyakatva sahita adhyavasAya je jANe Adare pAle e bhAMge vAoNtAne pAMcamuM guNaThANuM lAbhe hAM samakita sahita nokarI kare te paNa temAM ja jANavA te deze kahyuM purva keDI kAlamAna jANavuM. apaccakhANI kaSAyanA lapazama bhAvathI e guNaThANuM pragaTa thAya che, ArtarUdra dhyAna maMda hoya dhamAM dhyAna te deza viratinI adhikatAe adhika hoya. 6 pramatta gu. jemAM mada viSayAdi pAMca pramAde karI cAritra malInAthavasAya heya, apramattanI apekSAe anaMta guNa hIna malIna jANavuM, ane deza viratinI apekSAe anaMta guNa vizuddha hoya. aMtara suhurta kAlamAna pratyA khyAnI kavAyanA pazamathI vA rAga dveSanI paraNatI ochI thavAthI pudagala brahmA chuTI javAthI Ama lAva lAvI rahyA che, paraMtu pAMca prasAdane Udaya hovAthI pramAda guNaThANuM kahIe atara muhurtathI adhika pramAda paNa vartato nice paDI jAya, ane ethI vadhAre pramAda rahita paNe varta to sAtame gaNuThANe caDhe che, ArtadhyAnanI mukhyatA che. dharma dhyAna madhyama che avazya AvasyakAdi vyavahAra kiyA kare che. 7 apramatta guru pAca pramAda rahita anaMta guNa vizuddha nizcaya cAra sthiratA rUpa je adhyavasAye te apramatta saMyata gaNaThANa aMtara muhurta kAlamAna, adhyavasAyane pheraphAthI paDIne cheDe jAya, valI sAtame Ave, ema hIMDolArUpe jANavuM AkhA zudho sAtamAne sarva kAla U Ne be ghaDI karatAM vadhe nahI, zeSakAla sarve chaDAne jANo, AvasyakAdi vyavahAra kiyA nathI. niraMtara dhyAna pravRtta hoya, 8 nivRtti ga7 vA. apUrva gu0 apUrva bhAva prApta thAya che te Upama tathA lAyaka bhAve thAya che tIhAM kSAyaka bhAve e guNa thAya che. te te sattAbaMdha UdayathI kSaya karatA jAya che. valI caDhIne kevala jJAna pAme che, ane UpazamavAlo te agIyAramA sudhI caDhIne pAcho paDI jAya che. pharI kSAyaka bhAve caDhete paDe nahIM. iha zula dhyAna pragaTa thAya che. zrata jJAnanA balabI vacAra karI dayAna karatAM bheda jJAna anubhava jJAnarUpa suryodaya prakAza pragaTa thAya che jaDa cetana virakSAga kare che, atI vizuddha adhyavasAya thAya che, cAritra mehanInI prakRtine upazamAvA tathA khapAvA sArU jeNe atI vizuddha adhyavasAye karI vIrya ullAsa dharyA che. eka samaye aneka jIva guNaThANe caDhayA te zuddha zuddhatarAdika adhyavasAya bhede karI nivRtti kahetAM pheraphAra hoya tethI nivRtta guNaThANu kahIe, kalamAna aMtara muhurta che apUrva AtmaNanI prApti thAya che, * 9 anivRtti guru vA. bAdara saparAya ga-aneka jIva eka samaye caDhe tene adhyavasAya pheraphAra na hoya tethI enuM nAma anivRtti kahIe, ihAM kaSA For Private and Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 12 ) canA maheTA khaMDa kare tethI aparanAma bAdara saMparAya kahIe. tene kAla aM. tara muhurta che. dekhyA, suSyA, anubhavyA bheganI AkAMkSArUpa saMkalpa vikalpa hita nizcala paramAmaika tatvarUpa bhAvanI nivRtti nahI tethI anivRti guNa ThANuM kahIe, bAra kaSAya, navane kaSAyane kSapazama, kSaya karavAne udyama te anivRtti guNaThANu kahIe. 10 sukSmasaMparAga -sukSma lebhane udaya rahyuM che te ati vizuddhabhAvathI dazamAnA aMte kSaya thAya che, zeSa mehanInA kSapazame je vizuddhAdhyavasAya te suphama saMpAya kahIe. aMtara muhuta kAlamAna jANavuM, saMpAya zake kaSAya kahIe, sukSama paramAtmabhAva balathI mohanI sattAvIza prakRtane kSayapazama kare che, 11 upazAMta meha - hanIne upasame adhyavasAya nirmala thAya che, mohanI karma sattAmAM rahe che tenA jerathI malIna adhyavasAya thavAno saMbhava che, tethI avasya paDe ja. te je maraNa pAme to anuttaravAsI deva thaI manuSya bhava lahI siddhi vire, anyathA paDe te dazame Ave. kAlamAna aMtara muhurta che, upazama mUrtirUpa sahaja svabhAva balathI sakala moha karmane upazAMta karavAthI upazAMta moha guNaThANuM kahIe, 1ra kSINameha-sarve mehanIyanI prakRti khapAve thake mohasattA TAle ke je atyaMta vizuddha adhyavasAya sthAnaka jemAM vItarAga para thAya che. abhedajJAna che jemAM, zukala dhyAnane bIje pAyo varte che. te kSINameha vItarAga chadamasya guNaThANuM jANavuM. aMtara muhurta kAlamAna che. IhAM jIva mare nahI, zudvAtmabhAvanA balathI sakala mehane kSaya karavAthI kSaNa mehaguNaThANu kahIe. 13 sagI kevalI-kevalajJAna pAmyA che jyAM suddhi bAdarayoga mana vacana kAyA pravarti hAlacAle bese tyAM suddhi saMgI kevalI teramu guNaThANuM jANavuM, dezeuNe pUrvakeTI kAlamAna che. A guNaThANe jIva mare nahI. kevalajJAna rUpa sUryanA prakAzathI jagatanA bhAvanI hastAmalakata ( hAthelImAM AMbalAnI pere ) pratala kalanA kare che. e guNuTANe kSAyakabhAva che. kSaya upazama bhAvanahI. 14 ayogI gu-bAdaraga rUpe thake mana vacana kAyAnA vyApArane abhAkaraNa vIryarahita merUnI pere ni:prakaMpa paNe silesIkaraNa karatAM ayogI guNaThANe sukSmakAya ema che. ahIM agI paNa te bAdaraganA abhAvanI apekSAe levuM, ---- e pAMca akSara bolIe eTale kAla bAkI hoya tyAre e guNa pAme che. sarva karma rahita thAya che, eka samayamAM siddhi sthAnaka prApta thAya che, tyAM saMpUrNa AtmIka rAkha anubhave che. ihAM je kAlamAna batAvyuM che te sarve utkRSTathI jANavuM. e rIte cidaguNa sthAnarUpa dharma che temAMthI jeTale jeTale jIva dharma kare te pramANe zuddha thAya che. dazamAguNa ThANAsuddhi sarSAi kahIe ane 11-12-13 e traNa kaSAya rahita jANavA.ce For Private and Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 130 ) zrI jenatatvasaMgraha, dayuM te ayogI che. pahelu, bIju, ceAthu, e traNaguNa ThAMNAjIvanI sAthe parabhava jAya zeSa agIyAra jIva sAthe na jAya, i. pra-156 upazAmaka, pazamaka, kSAyaka audayika pariNAMmika bhAvakone kahIe. u-1 mehanInA upazama thakI pragaTa je chavasvabhAva te upazamIkabhAva kahIe. kakSAdaLa na hoya te, 2 je karmane kSayathI eTale mula uchera thakI thaye jIva svabhAva te kSAika bhAva kahIe. 3 je udaya AvyA karmo kSaya karyo ane anudaye rasane avedave tenA aMtarAle pragaTa je jIva svabhAva te kSApazabhika bhAva kahIe, ene mipaNa kahe che. 4 karmanA udayathI thaze je jIvana paryAya te Adaika bhAva jANa, 5 audayika svabhAva paNe pariNamavuM te pariNANika bhAva evaM pAMcanA anukrame. 2-9-18-21-3 bheda jANavA kula 53) bheda thAya che. cothA karma graMthanI gAthA. 67 thI jANavuM e sarva bhAva ekaThA malAthI cha sannipAta bhAva kahevAya che. jene pravacana zAre dvAra, rara1) thI vistAra jaNa. pra-157 agIyAra guNa zreNinuM svarUpa kevI rIti che. u-kamadalanA pradeza vedyA vInA avasya nirjarA thAya nahI. je paNa sthiti tathA rasane to vedyAvinA paNa tapajapa saMjama zubhAdhya vasAe ghAta karI karma nijare, paNa pradeza to sarva vede te vAreja tenI nikarA thAya che, mATe te pradeza vedavArane jIva samakitAdi guNe karI cheDA kAle ghaNuM pradeza nirjaravAne arathe vedyamAna dalane niSa uparanA dala samaya samaya asaMkhyAta guNAkAre saMkramAve te bhaNI e guNa zreNika kahIe tenAM nAma nice mujaba jANavA 1 samakita 2 dezavirati 3 sarva virati 4 anaMtAnubaMdhInI visaMyojanA 5 dana mohanIno kSaya 6 upazama zreNi 9 upazAMta mehanI 8 kSepaka zreNi 9 kSIName 10 sayogI kevalI 11 agI kevalI, e guNa zreNie caDhato jIva ghaNuM kAle veda vA yogya karma te alpakAle nirjare e anukrame guNa zreNie caDhatA jIva uttama guNa jANavA, sidhi saidha (mahela) caDhavA nisaraNI rUpa che. ziSya-guNa ThANAM ane guNa zreNimAM zuM taphAvata che. garu-mokSa sAdhanane anukrama jevI rIte guNa zreNimAM che tevI rIte guNa ThANAmAM nathI. ityartha. For Private and Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 131 ) pra0-158 je je kArya thAya che te pAMca kAraNa malyAthI thAya che te svAmI sAthe batAve. UTha-matAvalaMbI kA izvarane mAne che paNa jaina matamAM te pAMca kAraNaneja kta kahyA che. 1kAlo 2sahAva 3niyai 4puvakayaM 5buriSakAraNe paMca // samavAye saMmattaM egaMtahoi micchattaM // 1 // bhAvArtha-1 kAla, 2 svabhAva, 3 niyati, 4 pUrvakata, 5 puruSAkAra, e pAMca maLyAthI kArya nispana thAya che. ahIM ekAMtamAM ne te mithyAtvI kahIe. samavAyamAM je te samakitI kahIe. have kAla labdhi vinA mokSarUpa kAryasiddha thAya nahI eTale kALa sarvanuM kAraNa che. je kALe je thavAnuM hoya te kALe te kArya thAya, jema phaLa pAke che. dudhanuM dahI thAya che. strI garbha dhAraNa kare che, janme che, viNase che, bele che, cAle che, khaTa rItu, dIvasa rAta kALA dhoLA vALa thAya che. UtsarappiNI avasarapaNuM Ara ityAdi sarva kalAnuMsAre thAya che. ahIM keI kahe je avya kema mokSa jAto nathI. (uttara) abhavyane kALa maLe paNa temAM svabhAva nathI. kema ke kAla svabhAva che kAraNa joIe te svabhAva ke che. jema vana strI vaMdhyA, bAla na jaNe strIne mucha nahI, hatheLImAM vAta na Uge, mora pIcha cItra, saMdhyA raMga, chAnA vividha aM. gonI racanA vastune varNa gaMdha rasa sparza kaTakA, ajJinI Urdha gatI, pakSInI gatI, khaTa dvavyAdika pita pitAne svabhAve varte che, suMTha vAyu hAre, kAMgaDu caDhe nahI, sarpamAM viSa che, maNi viSa hare che tuMba tare che ItyAdi svabhAve thAya che, Ihi keI kahe je bhavyamAM te mekSa javAne svabhAva che to sarva bha kema mekSa jatA nathI. (uttara) niyati je nizcaya samakita jAge tyAre mekSa pAme. eTale bhavitavyatA je bhAvi heya te thAya. AMbe mahera ghaNe hAtha paNa kei kharI paDe ke pAke che viNu cItazuM AvI maLe che. cIMtavyuM nAza pAme che. brahmadattanI AMkhe gavAle pheDI, gharamAMthI marI jAya che, saMgrAmamAMthI jIvato Ave che, jema A heDIne nAge Da, bANa sIcANAne lAge, kehe uDI gaye. e sarve nizcayathI thAya che, ihAM kAla svabhAva niyatie traNa kAraNa maLyAM, phera puchayuM je samakita A kAraNe te zreNika rAjAne hatAM to te mokSa kema na gaye. (uttara) pUrvakata kae ghaNu hatAM ane udyama karyo nahI, karmathI cigatI bhramaNa thAya che. janma jarA sukha duHkha rAjapada dAsapaNu jIna cakI harIbala devAdakane du:kha sahana karavuM paDe che jema UM: dare udyamathI kherAkI sAthe karaDI kApo, mAMhethI sarpa Da e sarva karma nusAre thAya che eTale cAra kAraNa thayAM. have pAMcamuM udyama kAraNa te talamAMthI For Private and Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 132 ) zrI jainatatvasa graha, tela kADhavuM, AyA viNa radhAya nahI. karma putra che udyama pItA che, dRDhaprahArI hatyA karI udyamathI khaTa mAsamAM arihata thayA. TIMpe TIMpe saravara bharAya. kAMkare kAMkare DhagalA thAya. jalakhIMduthI paththara vaherAya che vidyAnuM sAdhana dAmanuM meLavavu, e sarve udyamathI thAya che. ema pAMca kAraNa maLyAthI kArya siddha thAya che, IhAM kAI kahe je marUdevI mAtAne cAra kAraNa te maLyA paNa pAMcamu udyama teA kAMi kIdhA nahI. (uttara) kSepaka zreNa caDhavAne zukala dhyAnarUpa udyama kIdheA che mATe e pUrvokta. pAMca kAraNa maLyAthI meAkSarUpa kArya siddha thAya che jema sakala sainya maLyAthI jItAya che tema pAMcenaya samudAya maLyAthI kArya sadhAya che niyativase halukamaiiM thaine niAdamAMthI nikaLIne punye manuSya bhava pAmIne sadagurU sevI bhava sthiti paripAka thavAthI vIryAdhrAsa pAmI bhavya svabhAve udhaMgatIe meAkSa nagare pahoce che. ! iti pAMca kAraNanuM svarUpa zrI vinayavijayakRta stavanAdi anusAre bhavya jIvAne anekAMta mArganI zraddhA thavA sArU dAbyuM che. ! mati bhAva05 ae pra0~159 cAiiSa Ade devanuM svarUpa tathA temanA vimAnanI vAkhyA tathA grahaNa viSe tathA dvIpasamudranI sakhyA Ade samajAyA. u--merU parvatanA madhya bhAge ATha rUcaka pradeza te sama bhUtala kahIe. tyAMthI 90 jojana UMcA jaie tyAMthI Ar'bhIne upare jADapaNe 110 jojana mAMhe tiSi devA rahe che. sama bhUtalA pRthvi thakI 790 jojana upare tArA che, te upara daza jojana uMcA sUrya che, tethI esI jojana upare caMdra che, tethI cAra jojana uMce nakSatra che, tethI cArjojana UMce bugraha che, tethI traNa jojana zukra che, tethI traNa jojana gurU che, tethI traNa jojana maMgaLa che, tethI traNa jojana uce zanInA tArA che, eTale sarvathI ce samabhUtalAthI 900 jojana zanIzcara che. ThaMDuAM jojana te pramANa AMgale levA. te ceAtiSi manuSya kSetramAMhe cala che, mAhera dvipa samudre sthira che, ihAM nakSatra aAvIza cI UMcA kahyAM te maLye bhI sarvethI nice cAle che, ane svAti sarvanA upara cAle che, ane mUla nakSatra sarvethI mAhera cAle che, sarva nakSatranI vacamAM abhicita nakSatra cAle che. AzakA--lavaNa samudranI zIkhA daza hajAra jojana paheALI ane sALa hujAra jojana U'cI uchaLe che, ane cetiSinAM vimAna teA navase jojana UMcAimAM che te sarve pANImAM DhaMkAI jAya ke kema. samAdhAna--sarve pANInI zIkhA mAMDe cAle che paNa te vimAna uttaka sphATIkamaya che tethI pANI phATIne meAkalu thai jAya che, vimAnamAM bharAtuM nathI mATe te vimAnane pharavAmAM harakata thatI nathI. eka jojananA ekasa' bhAga karIe tehuvA chapana bhAganuM caMdramAnu vimAna lAMbu che. ane aDatAlIsa bhAganu sUrya vimAna lAMbu che, A pramANAMgalathI jANavu. eTale 1600 gAunA jojana pramANe gaNIe te sUryavimAna 1250 kAza Asare thAya ane ca MdranuM vimAna For Private and Personal Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org zrI janatatvasaMgraha, ( 133 ) Asare 1450 keza thAya, be gAu grahanuM vimAna che. eka gAunAM nakSatranAM vimAne che. ardha gAu tArAnAM vimAne che. keI nAhAnAM paNa che te sarve ardha keTha kalAkAre phATIkamaya jANavA jeTalAM lAMbAM che tethI adhe UMcapaNe jANavAM. Ihi jaganya AsuvALA tArAnAM vimAna lAMbAM pahelAM 500 dhanuSya ane uMcA 250 dhanuSya jANavAM, te manuSya kSetra pIstAlIsa lAkha jejana che te mathenA cara jotiSanuM pramANa jANavuM, bAheranA thira tiSinuM pramANa to pUrvathI ardha bhAge jANavuM, puSkara varadvipe manuSya kSetrane viMTele mAnuSettara parvata suvarNamaya 1721 jojana uce che te bAhera manuSyanuM janma maraNa thAya nahIM. vidyAcAraNa jAya, vA devAdikanI sahAyathI jAya paNa tyAM maraNa thAya nahI, sarvathI caMdranI gatI maMda che, tethI sUrya sighatara che tethI grahanI gatI utAvaLI che tethI nakSatra utAvaLuM tethI tArAnI gatI sigha che. pUrvanA rahe anukrame ucA rahelA temaja gatI paNa sigha jANavI. sarvathI a5 riddhivaMta tArA che. tethI nakSatra mahardhika che tethI graha, tethI surya, tethI caMdra mahadhika che ema anukrame riddhivaMta jANavA, tArA paMcavaNa che bIjA sarva tiSi aei tapAvelA suvarNavarNa jANavA, te sarve bhalA vastrAbharaNu mugaTe alaMkrata hoya che caMdramAnA vimAnavAsI dene mugaTane viSe caMdramAnuM cinha hoya che tema sarva tiSinA mugaTane agrabhAge potapotAnAM cihu hoya che tethI te oLakhAya che, yadyApI jagata svabhAve caMdrAdikanAM vimAne nirAlaMbana AkAzane viSe potAnI meLe vahetAM rahe che te paNa prabhutA arathe AdekArI de te sevaka devatA caMdra vimAnane laI cAlanAra 16000 ane sUrya vimAnavAhaka 16000 ane grahanA 8000 deva ane nakSatranA 4000 tathA tArAnA vimAnavAhaka, 2000 de che te siMhAdika cArarUpe upADI cAle che, sarvathI riddhivaMta caMdramAM che mATe tene parIvAra kahe che, maMgalAdi aThAsI graha che, ane aThAvIza nakSatra che, chAsaTha hajAra keDADI navase keDIkeDI potera keDAcheDI tArAnI saMkhyA jANavI. e sarve eka caMdrane parivAra jANavo. AzaMkA-pIstAlIsa lakSa jojana manuSya kSetra mAMhe te kema samAya, samAdhAna-kaI Use AMgule tArAnAM vimAna kahe che eTale pramANa guNa kSetra mAMhe usedha AMgula vimAna samAI jAya che. velI kai sajJAMtara kahe che. tata kevala gamma. ziSya--pIstAlIsa lakSa jojananA keTalA padArtha tathA lakSa jananA keTalA padAya lekamAM che. ' gurU-pahelI narake sindhadrane nIvA ApavAnuM pAlaka vimAna evaM cAra, 1 sImaMta nAme narakavAse, 2, manuSya kSetra, 8, uku vimAna sudharma devaleke, 4 siddha silA, e cAra padAthe pIstALIza lAkha jejananA mahetA che ane 1, sAtamA narakane apaThANa nAme narakavAse 2, sarvArthasiMdha vimAna 3 jabudvIpa padArtha pratyeka lakSa jojana pramANe meTA che iti kaNAge, ziSya-caMdra sUrya grahaNa viSe zuM samajavuM. gurU-rAhunuM vimAna caMdra vimAnathI nice cAra AMgala cAle che te kAlu For Private and Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 134 ) zrI jainatatvasaMgraha, vimAna nitya rAhunuM che, te AdhAre pakSe ekamathI eka eka bhAga cakalAne DhAke che ane ajavAle pakSe ekeka kalAnA bhAga DhAMkelA pAchA muke che. jethI lAkamAM nA tejanI hAnI vRddhinA bhASa thAya che. sena prazna tA rAhunu vimAna sUryathI uMcu kahyuM che te pharatu pharatu daza jojana nice Ave che tethI rAhu graha che. ema kahyuM che. bIjo parva rAhu te caMdra sUryane grahaNa kare che eTale Avare che, te janyathI cha mahIne behune DhAMke che. zakA--maDI maheddha chatAM rAhunuM vimAna e koSanuM te kema DhAMke ? samAdhAna-prAika vacanathI nizcaya nahI koi mahATu paNa hoya vA kAlAsanA prAvathI hudhA ujvalane DhAMke che. jema bhasInA TIpAthI sphaTIkanA kaTakA kAlA dekhAya che valI RNa viSe loko kahe che. gayA mAsanI bIja dhArI, joSI juo joSa vicArI; bIjanuM nakSatra punyamane male, nizce rAhu caMdrane gale. arthAta cadragrahaNa thAya. 1 temaja gayA mAsanI mIja ajavAlI. joSI juo joSa vicArI; e nakSatra amAsane male, nIkSe rAhu sUryane gale arthAta sUrya grahaNa thAya. ra eTale amAvAzyAnu sUrya grahaNa thAya ane punyamanuM caMdragrahaNa thAya, te keTalI ghaDI paLa rahe che tenuM gaNIta cetiSa sAstrAnusAre jANavuM emAM AzcaryakArI nathI. mAtra A uparathI brAhmaNa leAkeAne bhagavAna dhArA nahI. caMda pannatI sUrya pannatI Aje nAgama joyAthI cetiSAdikanuM svarUpa spaSTa mAluma paDaze ke je sarvajJa vinA Ie ehuvA bhAva kema jANI zake. A jaMbudvipamAM be caMdramA ane be sUrya che. lavaNa samudre cArca, cAra sUrya che. dAtanI khaDe mAra mArache kAleAdathI samudre betAlIsa betAlIsa che. puskara vara dvi heAtera ca mahAtara sUrya che te sarve pharatA jANavA. zeSa aDhI lipa mAhera d sUryAdizara NavA, ahIM UhAra sAgaro pamanA jeTalA samaya thAya teTalA dvipa samudra jANavA, te ekekathI bamaNA vistAre jANavA. chevaTa sarvane viye svayaMbhU ramaNa samudra jANavA te ardharAja pramANa che kula aDhI 45mAM 172) caMdna tathA 13ra sUrya che 11616 graha che 3696 nakSatra che. 8840700 kATA kADI tArA che. For Private and Personal Use Only pra:-160 A ja budhipamAM je kSetra che tathA parvata chetenu cADuka svarUpa samajAve UM--A jaMbudvipa eka lAkha jojana che tenA 190 khaMDa che. te dareka khaMDa para6 jojana Upara chakalAnA che, egaNIsa kalAnA eka jojana thAya che. cheka dakSaNamAM bharata che temaja cheka UtaramAM avata kSetra che. vacamAM mAhA videhu che. te dhye merU parvata che, bharata kSetramAMthI Uttara jatAM dareka giri tathA kSetra Ave che, tenAM nAma khaMDa pramANa nicenA kAThA pramANe samajavAM, kANa, khAla jIvane sugama rIte samajI sakAya mATe, vizeSa vAkhyA kSetra samAsa Adde ca thAthI jANavI.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra nakhara www.kobatirth.org zrA jainatatvasa maha girikSetranuM nAma. jJa mAhu videhakSetra. 8 | nIlavaMta parvata vaidurya ratnamaya, khaDa 1 bharatakSetra. 1 para 2 culahemavaMta parvata pIta suvarNamaya 2 1052 12 3| hemavatakSetra. 4 / 2105 4 mahAhemavaMta parvata pIta suvarNamaya. 8 4210 5| hari varSakSetra. 16 | 8423 6 niSadha parvata rakta muvarNamaya, 9 : ramyakSetra. 10 rUpIparvata rU pyumaya. 11 | eranyava'takSetra. 12 zikharI parvata pIta suvarNamaya, 13 | airvatakSetra. 3216842 64 33684 32 16842 16 | 8421 e jojana pramANu. 4 2 1 2305 kalA. parada For Private and Personal Use Only pa 10 ' 4 - 4210 10 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 1052, 12 5 . tenI madhye merU parvata 135 ) atel0 Love ke pik_ee lovka & Jade kSetrache te pUrva pazcima phelAyalA che.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 136 ) zrI janatatvasaMgraha, - - .1 ke e rIte lakSa je jana jaMbudvipanuM mAna che. jaMbudvipane parigha 316rara7. jana traNa 9 ane 128 dhanuSane sADAtera AMgala che prasaMge lavaNa samuka nI paradhI 15139 dhAtakI khaMTanI 4110961) kAledadhI samudranI 170605 ardha puSkara dvIpanI 14230240 e rIte aDhI dhIpane paridha jANa have jaMbudhIpamAM sarve nadI 14pa6000 che temAM moTI nadIyo 78 che eranyavaMta, ramyaka hemavaMta hari varSa, e kSetremAM jugalIyAM vase che, valI meMrUnI Uttara dakSaNe devakupha Uttara kurakSetra che temAM paNa jugalIyAM rahe che. tathA chapana aMaMtara dhIpamAM paNa jugalIyAM rahe che. aMtara dhI e hemavaMta tathA sIkharI parvatanI dADhAe ATha, samudramAM che. te dADhAo Upara darekamAM sAMta aMtara dhIpa che. tethI chapana thayA. temAM AThase dhanuSa kAyAvAlA jugalIyAM che pUrvanA hemavaMtAdimAM eka gAU ane harI varSAdimA be UvAlA jIgala che, bera tathA AMbalA pramANe AhAra che. have bharata kSetranI vAkhyA kahe che cala hemavaMta parvatanI vacce AvelA padma prahamAMthI pUrva pazcima niphlelI gaMgA tathA sidhu e be nadI dakSiNa tarapha vaLe che, ane vaitADhaya parvatamAM thaIne lavaNa samudramAM male che tethI bhArata kSettanA cha bhAga thayA che, traNa uttaramAM traNa dakSaNamAM vacce vaiitADhaya che, dakSane vacalo bhAga Arya che, zeSa pAMca bhAga anArya che. vacalA bhAgamAM mAgadha varadAma prabhAsa evAM traNa tIrtha che, temAM devatAne rahe. vAnA guru che. madhyamAM addhA nagarI che, airAvata kSetranuM varNana bharata kSetranI mAphaka samajavuM. mAtra nadI vigerenAM nAmamAM phera che. have zrI mahA videha kSetranuM varNana kare che jIhAM sadAya cethA ArAnA bhAva varte che. ane bharata airavatamAM sadhA kAla cakranA Araka phare che. caDa U. tara che. kemake UtsarapiNI avasara piNI varte che mATe, mahA videha kSatramAM vartamAna vIza tIrtha karane janma, dakSA kevala mokSa sAthe ja hoya che. pAMce mahA videhamAM dareka viharamAna prabhune 84 gaNadhara, daza lakSa kevalI, so koDa sAdhu se keDa sAdva che, dareka prabhunuM Ayu corAsI lAkha pUrvanuM che. kAyA pAMcase dhanuSanI che. vizeSa vALyA graMthAMtarathI jANavI. praH 161 sarvadvipa samudranA nAmanI saMkalanA kevI rIte che tathA parvatanI saMkhyA keTalI che U-laghukSetra mAsamAM zrI ratnasekhara surie kahyuM che je A jaMbudvIpa te pramANagule lAkha jojana golAkAre pahele che, bIjA sarva dvipa samudra bamaNA bamaNuM jANavA bIje vI je che e traNa samudranA pANI pANI sakasya che, ane pahele lavaNa samudra tathA ceAthe vArUNI pAMcame kSIrasamudra cheDe ghatavara e cAranAM nAma sadasyarasa che, bAkInA sarve asaMkhyAtA samudranAM pANI meM rasa selaDI sadasya jANa, jaMbudvIpe lavaNasamudra, dhAtakI khaDe kAle dadI For Private and Personal Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatyasaMgraha para samaDha te sarve hipanA nAme jANavA, jabudvipa eka era sudhAM pada parvata che. lavaNa samudramAM 8 che. ghAtakI khaMDe 540 puSkarArthane viSe 540 che. sarve saLI manuSya kSetre 1357 parvata zAsvatA sena rUpAnA tathA ratnaNaya jaNAya prA-1dara manuSya kSetramANe je padArtha che ane te bAhera nathI te kayA u-nadI, kaha, madhane garjarava bAdara agnikAya, manuSyane janma mA kalamAna je dIvasa ghaDI pramukha, vijalIno caya apacaya, caMdra sUryanuM pharavuM eTalA padArtha manuSya kSetra bAhera na hoya eha kSetra svabhAva jANa pra-163 ahI dvIpanA manuSya garbhija paryApta utkRSTa kAle keTalI saM. khyAe hoya, u-79rara81 625242 64337593543950 336 thAya, tenI kuMcI je ekadube beducAra, ema ThANa bamaNA chanuvAra karIe to uparanI saMkhyA - gaNatrosa AMkanI Ave, athavA cha varga karatAM je rakama thAya teTalI paNa karI che ihuM eka varga thAya nahI tethI pUrvenI saMkhyA thAya che. ziSya-saMkhyAtA kyAM sudhi kahIe. gurU--ekaso carANa AMka sudhi saMkhyAtA che uparAMta asaMkhyAtA kahIe tathA leka prakAzamAM paNa pAlAne draSTAMte saMkhyAtAhikanI vAkhyA kahI tyAMthI jANavI. pra-164 devatAne devI sAthe kAma bhega kevI rIte hoya. u--vyaMtara bhuvanapatI tiSi ane vimAnI je 1 sudhI, 2 IzAna che. valeka sudhI ravInuM upajavuM che tyAM devI sAthe kAyAe karI bhAga che, manuSyanI pere vIrya khare che tethI devo trata thAya che paraMtu te vaikIya zarIranA zuka pudagalathI garbha upaje nahI ane je cakravartine vaikIyathI garbha upaje che te te udArIka vaikIya jANa mala zarIra udArIka paNe vaikIne praNAmAve chehaNI gAthA 166 cothA kama graMrthanI gAthA 42 mAM devatA thakI devIo batrIsa rUpe adhika batrIsa guNI heya. manuSyathI satAvIsa guNI manuSyahI hoya hoya ane trIjacaNI tramra guNI adhIka kahI che te zuM. jahAM jJAna vimaLa" alyA bahutvanI sajhAyamAM batrIsa guNI adhIkaeTalabatrIsa guNI upara batrIsalAvyA che. Ityartha:3 sanatakumAra 4 mahedradevelekane viSe sparza bhegache, 5 bhrama,6 tathA lAMtaka deva ke rUpa dekhavAthI kAmAbhilASa pure thAya che, 7 zukra, 8 sahastrAravAsI devone zabda sAMbhaLyAthI maithuna icchA pUrNa thAya che, 9 Anata, 10 prANata, 11 AraNya, 12 acuta e cAra vileke devone mAtra mane karIne ja viSaya sevA che, apara gRhitA devIsahastrAra devaloka zuddhi jAya, uparAMta vIyogamaNAgAmaNa nathI. helanA devatA bAramA uparAMta jAya nahI temaja zaiveka, anuttaravAsI devone gAmaNagamaNu atre AvavAnuM prayojana nathI, ane temane strI For Private and Personal Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 138 ) zrI jainatatvasaMgraha, viSaya legavilAsa bIlakula nathI, pravacanasAre dvAra 266 thI jANavuM. have te kevo sajyAmAM beThA thakI prabhunI bhakti kare che. saMdeha paDe ke valI temane vaNAe prazna kare tene uttara avadhijJAne jANI le, paraMtu ahIM Ave nahI e kapAtita deva sarve idra sarakhA ahaMmeMdra che. Iti bhAva. pra:-165 devatA ane sA kAraNathI AvatA nathI ane te kema elakhAya temano AhAra, lesyA, UpajavuM AkAra, nirmala zarIra, saMdhayaNa saMsthAna, AnuM svarUpa zI rIte che. U-devatAonuM Ayu, sukha, bala, varNa, lesyA jJAnAdi saMgrahaNImAM vistArathI varNavyuM che. tyAMthI jovuM, devatAnuM jeTalA sAgaranuM Ayu hoya teTalA pakSe svAso svAsa le che ane teTalA hajAra varSe AhAra le che. zarIrane A kAra rUpa saMsthAna rUDa hoya che, paraMtu devatA nArakI ane ekeMdrI temane saMdhacaNa nathI, ane tene lema AhAra che. 1 IhA devatAne mana ka9pIta zubha pudagalane sarva kAyAe AhAra kare, nArakIne azubha paNe pariName, zeSa piMgalaMkI, manuSya tirthaya paMcaeNkI kavala AhArI hoya, 2 zarIra pUrNa thayA pahelAM je AhAra kare tene ja AhAra kahIe 3 manuSya tiryaMca ne sacitta acitta mizra traNa prakArane AhAra che, ane devatA nArakIne sadA acitta AhAra hoya, valI hADa, mAMsa, rUdhIra cAmaDI carabI, nakha, rama dADhI muchanI vRddhi mUtra viSTA prasevAdi ala rahita li sugaMdhI zarira sarve devenuM heya, kulanI sajajAmAM Upaje che. vina avasthA sahita, niMdrA jarA roga rahita rUpavaMta hoya, ghaNI zaktivaMta hoya jethI eka capaTImAM ekavIzavAra javudvipa pharI Ave have devatAne elakhavAnAM lakSaNa kahe che. te A kha miTakAre nahI. 2 mane karI sarve kArya sAdhe 3 phulanI mAlA galAmAM karamAya nahI 4 dharatIthI cAra AMgala UMcA paga rAkhe paNa bhUmie pharase nahI pa parada rahIta ehavA devatA hoya, te aMge tIrtha karanA kalyANa kaTANe, vA samaraNa avasare, vA, muninA tapathI sAhya mATe parikSA mATe saMpa dravya nivANuMrthe snehathI virathI ityAdi kAraNe Ave, nahIM to manuSya lekanI durgadhathI devarti adabhUta sukha mukI ane Ave nahI, || catura ! catAripaMca joaNa, sayA igaM dhoyamaNua loassa // udvavacca ijeNa, nahu devA teNa AvaMti // 1 // arthAta manuSya lekathI cAra pAMcase jojana UMcI durgadha Ukale che mATe devatA atre Ave nahI te devone tejI padha, zukala, e traNa lesyA hoya. pra-166 cAra nikAyanA devatAmAM anukrame mahAdhaka kIyA, tathA surA surakene kahIe, For Private and Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 13Ta ) U- vyaMtara, 2 jotaSI 3 bhuvana patI 4 vimAnIka je sudharma izAna sanatakumArAdi caDhatA anukrame mahAdhaka jANavA, iti sena prazno vANu vyaMtara bhuvana patI asura ane tiSI, vimAnIka te sura kahevAya che. I. -167 bAsaTha mArga belanI gAthA tathA prasaMge thatI iddhI AzrI alpa hUvanuM svarUpa samajAvo. U-artha gAtI 4 iMdrI. pakAya. 6 joga. 3 veda, 3 kaSAya, 4 jJAna , jarU phora cAra | jo veda pAca nA ! saMjama. 7 saNa, 4 lesyA, 6 bhavya abhavya. 2 samakti 6 saMnIa. saMnI. 2 AhAra aNahArI, 2 saMjama dasaNa lesA // bhava samme sani AhAre // 2 // evaM bAsaTha ANA bela vistAra karma graMthathI jANa bahave alpa bahutva kahe che manuSya gatInA jIva saMkhyAtA che. ogaNatrIsa AMkanI saMkhyA mATe, tethI asaMkhyAta adhika sa murNama manuSya jANavA. tethI nArakInA jIva asaMkhya guNA, tethI devatA asaMkhya guNa adhi, tethI tirthatha anaMta guNa, adhika jANavA sthAthI je tiryaMca mAMhe vanaspatinA jIva nigAdiyA anaMta che mATe Iti gatI mAgaNa che have idrI mArgAe cheDA paMcakI jIva che, tethI vizeSAdhika cAjaeNkI jIva che tethI adhIka tereDhi tethI adhika berekI, tethI ekedrI anaMta gu jANavA Ima cAda mANAe apa bava vistAra karma graMthathI jANa ghaNATheHNe bAsaTha bAlanI dhAraNA kAma Ave che mATe atre nAma mAtra suvana karyuM che. pra:-168 zubhAzubha karma prakRtine rasanuM svarU5 zI rIte samajavuM. u-azubha pApa prakRtine kaTuka e pahejane ekaThANI hoya te kaTakA ane beDANIyo te kaTakatara, traNa ThANIe te kaTutama cohANI te ati kaTakatama jANa. jema niMbarasa 1 zarate ekaThANa tene kaDhIne apasera kare te beThANI, trIjo bhAga rahe te trIThANI, ane zerane pAse che te joDAyo tivra rasa jANa temaja guNa punya prakRtine sahejane rasa zelaDInI pare madhura ekaDA te miSTatara, bekANI te miSTatara traNaThANI te mietama, ciThANI atyaMta miSTatama jANa, te paNa pUrvavat kaTukaDAme miSTa rasa ukAlI bhAga pADI kANu samajavAM, kaSAyanItA 2 tatAe rasanutara tApaNuM hoya eTale kaSAyanI maMdatAe maMdira bAMdhe, ane tIvra kaSAye caDhatA rasanI pApa prakRti bAMdhe temaja zubha punya prakRtine rasa khodaya maMdatArUpa ati vizudhAdhyavasAye karI adhika miSTa sa baMdhAya che. asaMkhyAtA lokAza pradeza pramANu saMkalezanAM sthA For Private and Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 140 ) zrI jainatatvasa graha naka che, tethI kAMi eka jhAjherAM vizuddhinAM sthAnaka che, te sarve adhyavasAya A zrI jANavAM pAMcamA karma graMthanI gAthA 64 nA bhAvArthamAM upazama zreNie caTIne paDe te mATe makaleza ane vizuddhi sthAnaka sarakhAM maLyAM jema prAsAda upara caDhavAnAM utaravAnAM pagathI sAMja hoyache tesa paraMtu kSepaka zreNinA je vizuddhAdhyavasAya sthAnake rahe che je pache. utaratA nathI tethI saphleza sthAnaka teTalAM ochAM hoya ane viSNuddhanAM atrika jANavAM. praH-169 AtmAMga, utsepa la, pramANa mAMgalanuM mAna zI rIte samajavuM. -1 AgaLa- brusAM je purUSa 108 AMgala uce heya te purUSanA tAnA raMga che kahAM Agala kahyA, AchA adhikA thAya tenuM maNIta AjI taMgI na heA cattunuM praApuM, dhara, taLAva kuvA bhUmi TAMkAM ityAdi jANa thAya che je spAma malu jANavuM. prathama bharatane aMgule mApatA te doDha lIranA cyoMgane palIne kreika karatA tene AbhaththAMgaLa kahIe. 2odha AMgala: 027152 chAdara pamANu eka AMgalane viSe hAya ta sa Tyulsa pArke eka mAdare paramANu thAya e huvA ArTa mAdUra pAke, eka tra cA e havA ATha 1 trasarejIe eka 2 thareNu thAya Tha ree ekAgra Ayu, AvAlAge e lIkha thAya, ArTa lIkhe e ) thAya, s sukAe eka yava thAya. ehavA ATha jave eka Ugela khoTI ya che utsUna AMgaNe eka paga thAya, ejava, AMgala, paga, sarve hada DIe aNu UlTAnuM gayuMIta nahI. ehuvA be page eka veta thAya, e vadhu ghereka hAra thA cAlI AMgalanA eka hAtha thAya, cAra hAthe eka dhanuSa che. dara varSe eka kema te cAra kAzane eka jojana gaNAya che, kahAM kle pAgalanA pzanathI devadeinAM zarIranuM mApa thAya che. 3 Us saMga-ka bheda AMgalathI cArase guNe! vistAre ane aDhIseguNNA ApaNa athar e tu tulA pramANa AMgala thAya jethI 5vaita, vimAna, zrRSTi, jIna, tarakAradvipa, samudranu pramANa A pramANa Agale karI A che, lakSa amAre 254 thI jANavuM, praH-290 sIliMDarphyusa ta pujanIka che ke tyAgI thayA pache mujanIya che. 3 U--va TekA dekathI ravI mAtAnI kukhe upaje te cavana kalyANaka khIjI janma, trIjI dikSA, ethu keTala, pAMcaru nakSa e pAMce kalyANaka pUjavA mAgya che. devendra paNa bhakti kare che. tA manuSya kema na kare ? ihAM kAi madrumatI tIrthaM karane vipAkADhaya kevala thayA pache pujanIkapaNu kahe che te ekAMta vAdo jANavA 1 trasareNu--chAparAmAM he sUryanuM pratibaMba paDe che. temAM uDatI khehanI AkRti te. 2 rathareNu----tha karatAM uDatI khehanA aMza bhAgate. For Private and Personal Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI janatatvasa"graha, ( 41 ) pra:-171 tIrthaMkara gRhavAse avita chatAM temane muni vadA kare ke nahIM. U;---vaMdaNA namaskAra e prakAranA che, eka dravyathI te paMcAMga praNAma bIje bhAvathI te mana praNAma namA arihatA Ade, eTale jyAM zuddhi prabhu gRhavAsa hoya tyAM zudhI muni vyavahAra sAcavavA. bhaNI dravyathI vaNA ta kare, paNa bhAvathI vaMdA namaskAra kare. samakita parikSA graMtha vacanAt, pra:----172 cAra sthAnake jIva aNahArI hoya te keche. " nAmA 1 kuza lesyA. 2 nIlalesyA. OM kApAtalesyA 4 tejI lesyA. 5 padma lesyA. 6 zukala lesyA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir U--1 vigraha matImAM-jIva khIjI gatImAM jatAM vATamAM aNuhArI hAya.. 2 kevalI sAta kare te vakhate traNa samaya zuddhi aNahArI hAya. 3 cAkrame guNu tANe pAMca dasvAkSara khelatAM je kAla thAya teTalI vakhata aNahArI hoya. 4 siddha lagavAna sarvadA aNahArI che e vacAra prakAre jIva aNuhArI che. zeSa sarva jIve AhAra le che ema pravacana sArA dvAra, 233 mAM kahyuM che. praH--173 7lesyAnu svarUpa svAmI sAthe samajAvA, prasage tenA vaSaeN rasa phsa paNa kahe. UmArgathI bhraSTa thayelA cha purUSA vanamAM bhamatAM bhukha sAe pIDayA cakA jaMbu vRkSa heThe AvyA, mahe| mAMhe la khAvAnI vAMkAe eka jaNa te vRkSane mUlathI IMDhavA lAgA, mIjo kahe je thaDathI che, trIjo kahe jeDAla cheA gAthA khelyA je prAMta sAkhA che pAMcamA kahe je pAkAM phala tADA ThA kahe je pRthvi Upara kharI paDelAM phUla madhyethI viNIkhAe, jema e cha purUSanA praNAMma judA judA che tema kRArdikathI jAvata zukala lesyAnA prAMma judA judA jANavA, lesyA eTale yoga pravRtti praNAma. 5 varNa 5 kAlAvatuM. nIlavarNa. pArevAnI kATasarakhA raktavarNa, halasa drazya. dudhavarNa. // sA kaDavI tumaDInA rasa sarIkhA supha marI pIparathItIkhA rasa kAMThAthI ture rasa. pAkI kerIthI zISTa rasa. mahuthI adhika mITarasa dudhasAkarathI adhika mISTa tararasa For Private and Personal Use Only prathamanI traNa hosyAne karavatathI anaMta guNA karka sa phrasa. ane pAlanI traNa lesyAnA mAMkhajIthI anaMta guche. kAla krUsa jANavA prathamanI traNa lekhyA chaDA guru mAAM zuddhi hAya. pAchaLanI e sAtamA muddhi hoya, pache temA zuddhi mAtra eka zukalale syA hoya, je lesyAe jIva Ayu bAMdhe teja lesyAe maraNa pAMme ane te ja lesyAvata matI mAMhe jai upaje,
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) zrI janatatvasaMgraha, ma:-174 nArakInuM svarUpa vedanA, AyuSya, kSetra svabhAva-dehamAna-ga -aMdhArU-ajavALuM, jAtI smaraNAdi keNa jIva nara ke jAya ItyAdi prakAza kare U-saMgrahaNI prakaraNamAM savistara paNe varNana karyuM che. paNa atre te kIMcIta bhAva bhavya jIvone sAva bhIrU thavA bhaNI lIkha te. gotra nAma, 1 rana prabhA-pahele kAMDe ghaNAM ratna che mATe ratna prabhA, | 1 dhamA. 2 sakara prabhA-kAMkarA ghaNA che. 2 . 3 vAlaka prabhA-velu dhaNI che. 3 seMlA. 4 paMka prabhA-kAdava ghaNe che. 4 aMjaNA. 5 dhUma prabhA-dhaSya ghaNe che. 6 tama bhA-aMdhAra ghaNe che. 6 maghA. 7 tama tama prabhA atI aMdhakAramaya che. | 7 mAghavatI. e rIte sAta nakkana guni spanagotra tathA nAma jANavAM, te chatrAkAre eTale uparanuM chatra nAM nuM nicenuM aho ema anukrame samajavuM, bahAM eka lAkhane esI hajAra jajana pahelA nArakInuM jADApaNuM jANavuM, pache bIjIe eka lAkha Upara sahasa kara-8-20-18-16-8 ema sAtenuM anukrame jaDapaNuM jANavuM. bhuvanapatinAM bhuvana ratna prabhA heThala Upara eka hajAra jajana sukIne vacamAM che. e sarva padadhI 1 ghanata, 2 tanavAta 3 AkAza 4 e cAra pRvitala Azraya jANavAM "have A sthati kahe chesAgara. 1-3-7 10-17-22-33 ratna prabhAthI anukrame sAte narake utkRSTa AyuSya sthiti jANavI. jaganyato pahelInuM utkRSTa te bIjIe jaganya ema Upara anukrame sasamajavuM. ratnaprabhAnI to daza hajAra varasa Asthiti janya jANavI, narake nArakIne kSetravedanA 1 aoanya vedanA 2 paramAdhAmI kRvedanA. 3 e traNa prakAre te sudhAjasAdi daza prakAranI vedanA eka AMkha mecI udhADIe te Tale vakhata paNa baMdha nathI. kIMcita sukha nathI ekAMta duHkha che ahe itikhede have traNa prakAranI vedanAnuM svarUpa kahe che. 1 kSetravedanA-takeleha sarakhI dharatI tapelI hoya, bhItanA pudagala zastra jevA lAge sarvatra baMdhakAramaya che, viSTA, mala, sUtra, lohI, pAca bharela talIyAne bhAga che, smasAna pere hADa mAMsa ca nakha dAMta paDayA hoya ehave varNa che. 1 kutarAM, nela, aMjAra sarSa zIyAla mRtyakalevarathI adhika durgadha che. 2 kaDavItuM baDIthI paNa adhika kaTurasa che, 3 viMchAnA kAMTAthI, vA, kaivacathI paNa bhuDe sparza che. 4 atIvilApa AkaMda duHkhakArI zabda pudagala hAya ItikSetra svabhAva, 2 ane anya kRtyavedanA-mithyA draSTi je nArakI che te vaNajhArAnA kuta For Private and Personal Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatavasaMgraha, ( 143 ) rAnI pere bIjA nAkIne Avato dekhIne zastrathI paraspara jhajhakare, navAMrUpa karI prahAra kare AjaMda kare, ane samakti draSTi nArI te pitAnAM parvata smaraNa karI bIjA thakI utpanna thaelAM duHkha te samyaga prakAre sahana kare paNa bIjAne pIDA UpajAve nahI. 3 paramAdhAmI kRtyavedanA- nArakI Upaje te Ale nAhone ane zarira aMtara muhUrtamAM vadhavAthI paramAdhAmI AvI pUrvata kanusAre kapacArI du:kha de che, madyapAnIne tasa tarUo pIvarAve che. parastrI saMgIne leha putalI AjJamaya tenu AlIMgana karAve che paiNathI ghAta kare che, vAMsalAe chede, UkSatelamAM tala, khArabhare bhaThThImAM seke, bhAlAthI za ra para ghANImAM pIle, karvate vahere, kAga kutarAM siMha dikanAM rUpa karI karthanA kare vaitaraNI nadImAM jhabole, aripatra vanamAMhe praveza karAvI tasaveluM mAMhe doDAve ema vividha ve. danAe nArakIne duHkha ApI lIva che mayakuMbhA mAhe tava tApe karI pacatA nArakI pAMcase jajana zuddhi Uchare, te pAchA paDatA pakSIrUpe che. kei bhumi Upara paDe tene vAgharUpe zuM Teema paramAdhAmI adhama mAhA pApIcha kurakara jemane paMcAzi pramukha kaSTa kiyA thakI UpatuM evuM je kara sukha vAlA asura paramAdhAmIte karthamAna ehavAnArakone mAMhe mAMhe kukaDA meDAnI pere jhajha dekhI huM pAme aTaTa hAsyakare. vAju vagADe kIM baku ghaNuM zuM kahI nArakone du:kha devA mATe paramAdhAmI gharA ja khuzI thAya che. pahelA traNa narakamAM paramAdhAmI kRtavedanA che. zeSa narakamAM bIjI be vedanA jAmavI "AzaMkA, rAvaNa lakSmaNane cothI narake paramadhAmIe apraveza kare che te kema samAdhAna, prAIka vacanathI bIjI naraka kahI che paraMtu kei avasare rothI naraka sudhI javAnI manA nathI. have pahelI nake prataje gharanA mAla upara mAlanI pere pratara-13-11 9-7-5-3-1 sarve 40 anukane samajavA temAM prathama sIma to nAme iMdraka narakAvAsa pIstAlIza lAkha jojana che. ane chele apaI ThANe nAme iMdraka narakAvAsa eka lakSajana pramANe che, ene pharatA kalAdi cAra narakAvAsA sAtamI narake che, che asaMkhyAta jananI keDIkeDI paradhIe jANavA, arthAta bahuja maheTA che. pahelI narake puNAATha dhanupane cha AMgala dehamAna utkRSTa hoya, bAkInI chae narake yathAkrame bamaNu karavA jaie te vAta sAtamI nerake pAMcase dhanumAna zarira jANavuM dhanupa zabda cAra hAthanuM mAna samajavuM. - mithyAtvI, mahAralI, mahAparigrahI, tIvrale bhI, sasala, pAparUcI, repariNAmI saMkhyAnA AyuvAlA parva mApaceDhI tiryaMca manuSya ehavA jIva hoya te narakA, bAMdhe. e sAmAnya paNe jANavuM, atyaMta krura adhyavasAyavAle parokIne vadha karanAra pAye pharIne bhavAMtare narake jAya di traNa leyA nArakIne viSe hoya, je narakamAMthI nIkaLe tejIva garbhaja paryApta heya paNa samuI mana hoya, jugalIyu, devatA, nArakImAM na Upaje narakanA jIva pUrvabhavanI vAta For Private and Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 144 ) zrI jenatatvasaMgraha, * *.*" :-- -- * . - - - samya draSTi matijJAnane baLe jAtI smaraNa jJAna che teNe karI jANe che paraMtu naraka mAMhethI avadhie karI dekhe nahI e sidhAMta che. AzaMkA-sAtamI narake brahmadatta cakri hArmitI pikare che. valI kurmatI brAhmadattane pikAre che te kema? samAdhAna-jAtI smaraNa jJAnathI jANe che. paraMtu avadhie karI dekhe nahI sAthI je pahelI narake cAra gAu anukrame adhe gAU UtaranuM sAtamIe eka gAU avadhi kSetra che mATe e jIvone tIrthakaranA kalyANaka avasare sukhazAnti thAya che, - chaThI sAtamI narakanI vacamAMnA nArakIne, pa6899pa84 jAtanA sarve rega heya, narakanA ogaNapacAsamA pADAno keDI jevaDo kaDaka manuSya lekamAM Ave te sADIcovIza keza pharatA sarSa prANIne dudhathI nAza thAya che. vaLI tyAMnI UdanA vedanAra atrenI aniciMtAmAM sue to niMdrAvaza thAya che, temaja poSa mAsanI prabhAte kAcA kuMbhanuM pANI chAMTI pavana karIe tethI atyaMta sItAdi daza prakAranI vedanA nArakI sahana kare che te kahe che, 1 zItavedanAra uvedanA 3 sudhA 4 traNA pa kharaja 6 para vaza 7 javara vyAdhi 9 bhaya 10 zeka evaMdaza prakAranI vedanA heya AhAhA. ziSya-naraka thakI Ave tehanAM lakSaNa kuNa, gurU-gavaMto javA, rAtratA dhaMdhu nA vaiH nica prasaMgo paradAra sevA, narasya cinhaMnarakAgatasyaH 1 have kyAre ane kayA saMdeNa pAleka kaI kaI narakamAM jAya te kahe che. 1 asanisamuIma paMcaMkI paryApta tiryaMca, pahelI naraka sudhI utkRSTa jAya adhika nahI, - 2 gehalI bhUjapadI sAdika garbhaja bIjI naraka sudhI Upaje. 3 pakSI mAMsa AhArI gRdha, samalI, cAha, siMcANe pramukha raudra praNAme trIjI naraka zuddhi jAya. - 4 siha cItarA kuta, bIlADAM pramukha hiMsaka chava te cothI naraka pura thvi sudhI jAya. * 5 urapurI sarSa te pAMcamI naraka sudhI jAya, 6 strI te jAta chaThThI naraka sudhI jAya, 7 manuSya jalacara chavagarbhaja paryAptA utkRSTa sAtamI naraka sudhI jAya. paMceDhIne vadha karanAra-atyaMta kura adhyavasAyavAle chava punabhavAMtare narake jAya, have kaI nArakImAMthI utkRSTa ke gatImAM jAya te kahe che, pravacana sAre dhAra 181 mAM kahyuM che je-prathamanI traNa narakanA AvyA nArakIo tIrtha kara paNa pAme paNa cAthInA AvyA tIrtha karana thAya, paraMtu kevala jJAna pAme. pAMcamInA AvyA muni paNa pAme, paNa kevala jJAna na pAme For Private and Personal Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 145 ) chaThIne AvyA nArakI dezavirati, avirati zrAvaka thAya paNa sarva viratipazu na pAme. sAtamonA AvyA rAmakitapaNu pAme, paNa zrAvadika bhava pAme nahI, vaLI vIzeSa dekhADe che. pahelIne Avyo cakravarti thAya bIjIne A vyo vAsudeva prati vAsudeva, baladeva thAya. trIjI sudhI A tIrthakara thAya. ityAdi pUrvavat trIjA karma graMthanI gAthA 6 ne paNa eja bhAvArtha che. IhI sAtamIthI A machAdika gatimAM samakita pAme paNa sAtamIne Avyo ke manuSya thAya nahI, baMdha svAmItva vacanAta have saMgrahaNI AzrI kahe che, chavaThA saMghaNavAle kukarma karI bIjI naraka sudhI jAya temaja zubha bhAve yAta cothA devaloka sudhI paNa jAya che a!ThI gaNanAe gaNatAM kIlIkA saMgheNa Ade dei ekekI narakanI vRddhi karIe te yAvat paDhama saMyaNavAle sAtamI naraka sudhA utkRSTa jAya, have te prasaMge che saMghayaNa batAve che. vaja rakhava nArA saMghayaNata, khIlo pATo maTabaMdha asti (hADakAM) nI ne tene saMgha kahIe te che prakAre che. 1 vaja, rIkhava nArAca, 2, rakhava nArAca, 3, nArI, 4 adhe nArAca, 5 kIlIkA eTale hADane baMdha ekalI kIlIkAbe hoya te, 6, cheva je hADanA be cheDA aDakAvI mukeluM evuM che saMdhayaNa garbhaja tiryaMca manuSyane hoya, ane cha muIma manuSya, tiryaya vigalekIne eka vaDu saMdhayaNa heya valA samuchama tiryaMca paMce drone cha raghayaNa paNa kahyAM che, devatA, nArakI, ekekIne asaMghayaNI kahyuM che. ahIM nArakone eke saMdhayaNa nahI. Iti, pra:-15 paramAdhAmInAM nAma ane tenI karaNI Ade kevI che? U-pravacanasAroddhAra 180 mAM kahyuM che ke aMba Ade paMdara jAta para mAdhAnI pUrva janmane viSe mahA kRra karamanA karanAra pApamAM rakta chatAM 5 cAgni sAdhanarUpa mithyAtva kaSTa tapa karI radra asura saMbaMdhI gatImAM utpanna thAya che tethI ene eja svabhAva hoya che, te prathamanI traNa narakamAMnA nArakIyAnI pAse AvIne aneka prakAranI vedanA Udare che, jema kahAM meSa, mahiSa Ade jAnavarane sujhatA dekhI harSa thAya che, temaja teo nArakIne kartha nA thatI dekhIne harSita thayA thA cetakSepa eTa hAsyAdika kare. valI te nArakIyone saMtApa karatAM prati utpanna thAya che tevI te manahara nATakanA jevAthI tathA aMganA saMgamAdikathI paNa na thAya hA Iti khede have te paramAdhAmInAM nAma karaNI anusAre kahe che. 1 aMba-nArakIyone haNe, UMcA uchAle, nice nAkhe che. 2 aMbarIkha-nArakIne haNIne kAtarathI saMDAsI pramukhanI sAthe kaDakA karI bhaThThImAM pakave, 3 svAma-je rAhU pramukhane prahAra karI sAtana pAtana kare ane varNa paNa zyAma che. For Private and Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 146 ) zrI jainatatvasa graha 4 samas--AMtaraDu kADhe, haiyAnuM kalejAnuM vidAraNa kare. 5 Da--kuta teAmavA nArakIyAne pAve, repaNAne cAge teja nAma che. Upare.--nArakIyAnA agApAMga bhAgI nAkhe ema atyaMta Adrapada cakI evu nAma che. 7 kAla--kaDAi tAvaDI pramukhamAM nArakIyAne pakAve valI kAlA vadhyuM che tevu ja nAma che. 8 mAhAkAla--mIjA nArInA nAMhAMnA khaDa karI khavarAve, varSe paNa mAhAkAla hoya. 9 asipatra-tAranI dhAravatu patra karI vanavirSiM asipatranA pAne pharI nArakInA tala tala jeTalA khaDa kare, 10 dhanuSa--mANa dhanuSathI nArInA kAna nAka pramukhanuM cheDhana kare te 11 kuMbha----kuMbhArdikamAM nArIne pakave te. 12 vAluka--vaikrIya tapavelune viSecaNanI pere nArakIyAne seke te 13 vaitaraNa--tapAvelA trAMbAthI paNa mahA kalakalatI raktaleAhIe bharelI nadI viSuvaM temAM nArakIyAne je nAMkhe kadarzanA kare mATe vaitaraNa nAma che. 14 kharavara-vajra kaMTake vyAsa sAmalI vRkSa tyAM nArakIyAne Are pI prANA vAnI pere mahA khara svare AtAne kheMce tethI enuM nAma kharasvarache 15 mAhAdhASa--bhayathI bIhatA, nAsatA AraDatA nArakIyAne pazunI pere vADAmAM ghAle te mAhAdheASa che e rIte paMdara jAtanA pramAdhAmIkanA kriyA vizeSa nAma jANavA pra:--176 cakravartInAM 14 ratna ane ThakurAI tathA vAsudevanAM sAta ratnanuM svarUpa samajAve. U--1 cakraratna vairInuM mastaka chede, te AyuddhazAlAmAM utpanna thAya che 2 chatraratna--medhavRSTinu nirodha kare, te AyuddhazAlAmAM upaje, 3 DhaMDa ratna--bhUmi vidArI sApha kare, te AyuddhazAlAmAM upaje che. 4 cama ratna--prabhAte kaNa vAve ne sAMje sAlI pramukha utpanna kare te bhaMDAre thAya. 5 khaDaga ratna--saMgrAmamAM zaktivata che te AyuddhazAlAmAM upaje, 6 kAMgaNI ratna--vaitADhaya guphAnI bhIMte AgaNapacAsa ogaNapacAsa mAMDalAM karavA jogya hAya, te bhaDAre thAya che. 7 maNI ratnamAra jojana ughAtakAro hoya, hAthe mAthe bAMdhyAthI roga hare te bhaMDAre upaje che. evaM sAta ekeDI ratna jANavA 1 purehIta-za'tI karma karanAra che te nagaramAM upaje che. 2 andha ratna--mahA prAkramI hoya te vaitADha upaje che, 3 gaja ratna-mAhA samarthavAna vaitADhe upaje che, For Private and Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( 147 ) 4 senApatI-jItavA samartha nagaramAM upaje che. 5 gAthApatI-gharanAM kAma sarve kare te potAne nagare thAya, 6 vAradhIka-sutAra ghara caNe mahA nadInA pula bAMdhe te potAne nagare utpanna thAya che. 7 zrI ratna-atyaMta adabhUta rUpavaMta cakravartine bhega gya hoya, te rAjakule upaje evaM sAta paMceMkI na jANavAM, ema ceda ratna cakavatine hoya, ane vAsudevane te 1 ca, 2 dhanuSa, 3 khaDaga, 4 maNI, 5 gadA, 6 vanamAla, 7 zakha, evaM sAta ratna che. vaLI cakrine nava nidhi pragaTa thAya che te AgaLa kaheze. batrIsa hajAra dezane rAjA corAsI lAkha gheDA, corAsI lAkha hAthI, rAsI lAkha ratha, chanu koTI pAyadala evaM prakAre catuvidha senAne dhaNI cAsaTha hajAra strIyono svAmI, mahA baLavaMta, bheganuM bhAjana, ghaNI riddhine dhaNI, pUrve ghaNu punya saMpAdana karyuM che jeNe ehavA chatA paNa tIrthakara bhagavaMtanI dezanA sAMbhaLIne vairAgya pAmI parvokta sarva riddhine traNavat tyAga karIne pravajya grahIne abhyAbAdha sukhanA bhegI thayA. te dhannA, AdhunIka samayamAM to du:khe udara puraNa karanAra prANIne paNa caraNa karaNanI spanA thavI ghaNuM muzkela che A kevI napusakapaNAnI vAta che kema ke prAkamavaMtane ja purUSa kahIe. i. pra. 17-nava nidhinuM svarUpa kevI rIte che. u0-1 naisarpa0 nidhAnI gahanagara vigere sthapAya che. 2 pAMDuka nidhAnathI dhAnya bIjanI utpatti thAya che. 3 pigala0 nidhAnamAM strI purUSa hAthI ghoDA AbharaNa vigere hoya che. 4 sarva ratna nidhAnamAM ciAda ratnanI utpatti thAya che, 5 mahApadma nidhAnamAM vastra raMga ityAdi thAya che. 6 kAlava nidhimAM traNa kAlanuM jJAna pustaka che jemAM tiSa vigere hoya che, 7 mahAkAla, nidhithI suvarNa lehu maNI pravAlAM AdenI utpatti thAya che. 8 mANava60 nidhithI yuddha niti sa bAdi nipaje che. 9 saMkha0 nidhAnamAM vAjIMtra nATaka gAyana e upaje che, dareka nidhAna ATha paIDA upara hoya che. ane te artha je jana ucuM nava. je jana pahoLuM bAra jojana lAMbu ehavuM dareka nidhAna peTInA AkAre hoya che, sarva nidhAna gaMgAnA mukhane viSe rahe che. cakravati sarva deza chatI pAcho Ave tenI pachavADe nava nidhAna cAle che, tathA te jyAM paDAva nAMkhe tyAM nidhAna paNa nice pAtAlamAM rahe che. te nava nidhAnanI nava paTI pragaTe te eka nidhAne eka hajAra devatA adhiSThAyaka che, ema ratanasAra tathA gIranAra mAhAra tyane viSe kahyuM che, For Private and Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 148 ) zrI jainatatvasa'graha, pra0 198--aSTa mAhA siddhinuM zuM prAkama che. U--anuSTupa chaMda // gaDhamA ?, dinaiyara, dhima re, gomAtathA // prApti 6, mAAmya d, mIsattva 7, vitta 8, jJAtiH zA 1 aNimA--ati sukSma rUpa karI chagAchImAM paise, bhIMtamAM athavA kamalamAM pesI cakravartinI riddhi vistAre. karavAnI zakti, jethI jala keTaka 2 himA--merUthA paNa halaku Ara upara suni cAlI zake paNa kilANA na thAya. 3 ladhimA-vAyuthI paNa halaku zarIra karavAnI zakti jethI jala kaTaka upara muni mAnI zake paNa kIlAmaNA na thAya. 4 garamA--vajrathI paNa bhAre zarIra karavAnI zakti, pa prApti--bhUmithI AMgaLIvaDe merUno sparza kare, tathA sUryanA kIraNane hAtha lagAve, jJAna baLe vastu dekhe huM prAkAmya--jamIna Upara pANInI pere jhumakI khAya, ane pANo Upara jamInanI pere cAle atyaMta baLa saMpadA pRthvI parvatAdi upADe, mAhA prAkramI hoya. 7 izava-traNa leAkanI ThakurAi bhogave, athavA tIrthaMkara ke iMkanI riddhi vistAre. 8 sitva----sarva jIvane vaza karavAnI zakti 5 ti bhAva0 50 179 cAnI zabdano bhAvArtha ane traNa prakAranI ceAnI svarUpa zI rIte che ? U--cAnI zabde upajavAnuM sthAnIka, ekeka jIvanA nikAya varNagadhasa sparza sarakhA hoya te eka jANA te thAvara a.zrI eka jANI temAM anaMtA chatra Upaje, IhAM gAmaranuM chANu eka ceAnI kahIe temAM judA judA vIMchI kramI kIDA pramukha je ghaNA chatra hoya te sarva vvudA judA kula kahIe, eka zImAMhe ghaNA kula hAya, ema sarve cArAsI lAkha jIvAyenI jANavI, sa cita AMcata mizra tathA U, sita, mizra, traNa bhede cenI hAya, have anuSyanI cAnInuM svarUpa kahe che. 1 sakhAvate AnI--saMkha je Ate hoya temAM je garbha Upaje te macchu pAme, te cakravAtanI zrI ratnane hoya te hatagatA kahIe, atyaMta agnithI maraNa pAme che. 2 kumbhAnanata--kAcaNAnA puThAnI pere UMcI hoya te cAnImAM jIna, cika, harI, baLadeva upaje che, 3 vasIyattA--vAMsanA pAMDhaDAnA joDA jevI hoya te vasapattA ceAnI ka hAe temAM zeSa sAmAnya manuSya upaje che. i pra0 180-zarIranA nArA thavAthI jIva jegmAnA nAza kema thatA nathI? For Private and Personal Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa'graha: U--svama draSTa je zarArAdi tene svane viSe nAza thatAM paNa jema AtmanA nAza thatA nathI. temaja jAgrata draSTane zarIradi tenA nAza thatAM AtmAnA nArA thatA nathI. ema samAdhi zatakanA 101 mA zlokanA arthamAM kahyuM che. pra0 181--zarIrane viSe nADI tathA zvAseAdhAganuM cAlavu zAthI thAya che. U--samAdhi zatakanA zloka 103 mAM lakhe che ke jema kASTanAM putaLAM sAdhanavidhi kAryapara preraNAthI kare che, temaja zarIra paNa icchA dveSa pravartita je rAga dveSathI pedA thaelA pavanathI zarIrarUpa je yaMtrA te pAtapAtAnAM kArya karavA pravarte che, paNa te sarva Arbhe saMbaMdhI prayatnathI jANatuM. trIma ghaDIyALanuM yaMtra jema seDa mInITa ghaDI kalAka de kAla mAnanuM sucavana kare che temaja A zarIra samadhI yakti samajavI. ( 149 ) pramANa uparAMta ghaDIyALanu yaMtra paNa pharatu nathI badha paDI jAya che. tema ja A zarIranA zvAsozvAsa ane nADInA ulAza Ayu karmanA pramANanI pUhUMtAthI baMdha paDI jAya che. jItyartha. pra0 182-7 pAptinuM svarUpa samajAvA kema ke te sarvene jANavAnI jarUra che. U ~~nava tatvane viSe kahyuM che. gAthA - AhAra zarIra iMdiya || pajAti ANa pANa bhASamaNe || co paMca paMca ida // rU vichA saMni saMniai ! ? // bha.vAze-ekeDIne pUrvano cAra pApti hoya, vigaleTrIne asatine cha payApti purI hoya. For Private and Personal Use Only pAMca hoya, jyAre jIva eka bhavathI mIjA bhavamAM jAya che tyAre kAmeNu ane jasa e be zarIra tathA Ayu prANa e traNa tenI sAthe rahe che tathI te zarIravaDe prathama AhAra payApti madhe che te virodhe kahe che. 1 je zakti vizeSa jIva pudagala grahI khalasa jIdA kare te AhAra paryAptI kahIe. 2 je zaktie rasa thayA tene saptadhAtupaNe pariNAmAve te khIjI zarIra paryAptI kahIe. 3 je dhAtune vedrIpaNe pariNamAvavAnI zakti te iMdrIya paryAptI kahIe. 4 thAseosvAsa vageNAdala lei vAsAsvAmapaNe pariNAmAthI avala bI mukavAnI zakti te thAseAsvAsa payAnI kahIe, 5 bhASA dravya lei bhASApaNe pariNasAlI avalakhI mukavAnI zakti te bhASA paryAptI kahIe. 6 maneAnya lei manapaNe pariNamAtrI avalakhI mukavAnI zakti te mana paryAptI kahIe. e cha paryAptInA AraMbha samakAle heAya, paTTe anukrame sarva cha e parNa
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 15 ) zrI jinatatvasaMgraha, kare. keI jIva AhAra, 1 zarira 2, idrIya 3 e traNa paryAptI karyA vInA to mareja nahI 4 zvAsasvAsa 4 bhASA 5 mana 6 evaM cha paryAptI maLe je jIvane jeTalI kahI teTalI pUrI na karatAM mare tene aparyApta kahIe, ane purI karIne mAre te paryApta kahIe. traNa paryAptI adhurIthI karaNa parya kahIe, purI karyA pache karaNa paryApta kahIe. temaja je jIvanI jeTalI hoya temAM adhurIvAle te labdhi aparyApa ane puNavA labdha paryApta kahIe, IhAM prasaMge te uvAukAya e be labdhi trasa gatIe trasa kahevAya paNa traNa nAma karma udaya nahI, ema karma graMthe kahyuM che. Iti, pra-183 svakAya zastra parakAya zastra kone kahIe, u:-1 khArU pANI, mIThA pANIno guNa nAza kare che. te svIkArya zAstra kahIe, 2 agni, vRkSane nAza karanAra che te parakAya anya kahIe, 3 phehaluM pANI, zuddha pANIne nAza kare che tene ubhaya zastra kahe che. e zastra sacittane acetapaNAnAM kAraNe thAya che. ahIM pAMca sukSma thAvarane to ati Ade zastra lAge nahI eTale bAlavAM bele nahI kapAya nahI che dAya nahI gAlyA gale nahI paraMtu hIrAnI jAtInI pere svAya zastra lAgavAnI saMbhAvanA thAya che. pache. bahuzrata kahe te kharU pra:-184 aNaMga nimita je nimittanAM ATha aMga kIyAM? u:-1 aMga 2 svama 3 svara 4 utpAta 5 aMtarIkSa 6 bhIma 7 - jana 8 lakSaNa evaM ATha prakAranAM nimitta che. bhUta bhaviSya vartamAna e traNa kAlanA bhAvanuM jaNAvanAra kAraNa tene nimitta kahIe, tenuM svarUpa nice pramANe jANavuM, 1 aMga nimitta--aMganA avayava je bhAga pharakave karIne zubhAzubha atitAdika viSaIka nimitta jANe te jANIne bIjAne kahe je mastaka pharake to. pRthvine lAbha thAya, nilADa pharake te sthAnakanI prApti thAya, purUSane jamaNA pasavADe ane strIne DAbe pAse pharake to bhalu kahIe. viparIta thAya te mAThe kahoe, e paheluM aMga nimitte jANavuM 2 sva nimitta-deva, gurU, bhAI, beTA, utsava kamalanuM chatra dekhe keTa je gaDha, vRkSa, megha, parvata prAsAdAdika upara pote caDhaye che, samudranuM taravuM, amRta, dudha, dahInuM pAna, rUmamAM kare, ane caMdra sUrya grahaNa dekhone jAgRta thAya te jANavuM ke tarata mukta thaze, ItyAde zu mAzuma sarva svare karI kahIe. 3 svara nimitta--bhavuM mA je svarane vizeSa thakI jANIe te svara jaja rISabha Aje sAta prakAre che te sAMbhalavAthI sArUM narasuM kahe, athavA je sukana jue che tenA svara upara sAruM mAthuM kahe, e trIjuM nimitte jANavuM 4 utpatti nimitta-rUdhIra hADa mAMsa majjA dhAnya aMgAra pramukhanI jyAM vRSTi thAya te dekhI kahe ke IhAM bhaya prApta thaze, ityAdika bIjA paNa For Private and Personal Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvama'gra utpAda dekhIne nimita kahe te ceAthu jANavu. 5 aMtarIkSa nimitta--grahanA vedha je vAre thAya, caMdranuM mAMDelu bRhaspatI pramukha bhede, bhUtanuM hAsya, akasmAta AkAzathI lalATa zabda uThe, emaja pramukhanA gahaNa thakI gAMdharva nagarAdika dekhAya tyAM jo kAle vahuM dekhAya te, dukALa thAya ane lAla dekhAya te gAyane kaSTa thAya, avyakta hAya aa kaTakA bhaMga thAya, ane snigdha saprAkAra satAraNa uttara dIzI AzrI thAya teA gAma tathA rAjAne jayakArI thAya ityAdiya aMtarIkSa je AkAza samadhI lakSaNa dekhIne sArU bhADuM kahe te pAMca nimita jANavuM. huM bhAma nimita--bhUmi kapa thAya, bhUmikA mAMhethI atyaMta mahoTa za bda nIkaLe, nidhAta paDe. ityAdika thavAthI jANatuM je rALa, pradhAna, senApatI, dezane bhaya thaze. ( 151 ) vyaMjana nimita--vyaMjana zabde masA pramukha te dekhIne kahe ke amuka sthAna ke masA athavA tala paDayA che mATe amuka zubhAzubha thaze, DuMTI nIce masA, tAla hoya teA sAro e vyaMjana nimita jANavuM. 8 lakSaNamAMmata svastIka pramukha lakSaNa vA lAMchana je laNa pramukha lakSaNa te kaMkunA pANI sarakhA DuMTIthI niro lakSaNa hAya teA dhaNu sArUM. ema zubhAzubhanAM karanAra aSTAMga nimita jANavAM, prAkRta manuSyane khAsa lakSaNa hoya, baLadeva vAsudevane 108 lakSaNa heya, cakra, tIrthaMkarane 1008 uttama lakSaNa hAtha, paga, mukha, nakha, netra, gAtrane viSe hoya che te pragaTapaNe dekhAya che, bIjA abhyatara satva svabhAvAdika ghaNAM heya che ema pravacana sAre dvAra 257 thI jANavuM. pra0 185 batrIsa lakSaNanuM svarUpa zAsrAnusAre kaheA. U-tIrthaMkarAdika uttama purUSane pAMca iMdrIya parIpUrNa aMga hoya te e prakAre kahe che 1 chatra, 2 tAmarasa, 3 2, 4 IMja, 5 karma, 6 dhanuSa, 7 aMkuza, 8 vApI, 9 svatI, 10 teArA, 11 kamaLa, 12 paMcAnana, 13 pAdapa, 14 cakra, 15 zakha, 16 gaja, 17 samudra, 18 kaLasa, 19 prAsAda, 20 masA, 21 yava, 22 yuva, 23 sUpa, 24 kamaMDalu, 25 parvata, 26 saccAmara, 27 varSaya, 28 vRSabha, 29 patAkA, 30 kamalAbhiSeka, 31 muddAma, 32 mayu, e batrIsa lakSaNa mahArA punyavatane hAtha pagane taLIe hoya te vyaMjana AkAra kahIe pAThAMtara khIjAM nAma che. have bIjAM matrIsa lakSaNa kahe che. For Private and Personal Use Only 2 jenA nakha, paga, jInhA, hAtha, tALu, leAcana, hoTha e sAta rAtAM hAya te purUSa bhAgyavAna jANavA, jenI kAkha, haiyu kATa nAsIkA nakha mukha e cha vAMnAM UMcAM heAya te sarva prakAre UnatI pAme, jenA dAMta cAMkhaDI za AMgaLInA parva RgaLInI rekhA na" e paNa jenAM sukSma heya te ghaNu dhana pAme, jenI AMkha hRdaya nArIkA haDapacI bhUjA e pAMca jenAM lAMkhAM hoya tenuM dIrdha ( lAMbu ) Acu hoya ane dhaNA dhanavaMta hoya prAkramI hoya. tathA
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 15ra ). zrI janatatvasaMgraha, - - - ra - ra - rAjA . - - , lalATa hRdaya mukha e traNa jenAM vipula (pahoLAM) hoya te rajA jANa grIvA, aMdhA, purUSacinha (lIMga) e traNa jenAM ladhu je TuMkAM hoya te paNa rAjA jANa. vaLI jenA svara, satva, nAbhI e traNa gaMbhIra hoya te sarva pRthvIno dhaNI thAya e batrIsa lakSaNa uttama bhAgyavaMta purUSane hAya caki, harI, baLadeva tIrthaMkarane te pUrve kahyAM che tema jANavAM ema kahapasUtranI vAkhyA mAM kahyuM che ke Ityartha: pra0 186-ATha beganAM lakSaNa kayAM. U-1 yama-rAgoha mAyA tyAge te. 2 niyama-save sAvadha vyApAra tyAge, 3 Asana-padmAsanAdi sukhAsana. prANAyAma recakAraka, kuMbhakadinakaDIne mAtajIne sukSmanADIno abhyAsa. 5 pratyAhAra-pAMca iMdrAnA vosa viSaya thakA pabhukha je tyAge. 6 dhAraNA-svarga mokSanI prANI karavA Iche te, 7 dhyAnadharma dhyAnanA cAra pAyA teNe karI aMtara AtmAnI thIratAe abhedarUpa thAvuM. 8 samAdhi-AtmAnA saccidAnaMda dravya guNa paryAyanA dhyAnamAM maha. magna thAya te. iti yoga lakSaNa chuTA patrathI lakhyAM che. pra:-187 traNa prakAranAM kuTuMba kayAM? U:- kSamA, sarala, saMtoSa, satya, sica, tapa, jJAna, darzana, cAritrAdi svabhAvIka aMtaraMga prathama kuTuMba te medAi che. ane havA kuTuMbanA patibaMdhIne kaSTa paNa na hoya. // yaduktaM // dho yasya pItA kSamA ca jananI bhrAtA mana saMjamA // sunu satya mida dayA ca bhAnI nirAgyatA gehanI // sayyA bhomi talaM dizopi, vasanaM jJAnAmRtaM bhojanaM // yasyaitA pi sadA kuTaMba manayaM tasyahi kaSTaM kathaM // 1 // Iti aMtaraMga bhAva kuTaba te jJAnIne valabha che. 2 kodha, mAna, mAyA, lobha, roga, dveSa, ajJAna, zeka, bhaya, pramukha bIju kuTuMba te anAdinuM che te du:khadAI jANavuM. 3 mAtA, pitA, putra, putrI, zrI Ade trIju kuTuMba che, te bhabhavanuM thAya che. have AdhArakAramI jIva trIjA kuTuMbane poSavA sArU bIjA kuTuMbano Adara karIne prathama kuTuMbane AchuM ThelI muke che, ane Asana siddhi (najIva bhavI) jIva to suravIra thaI, bIjA trIjA kuTuMbane tyAgIne pahelA kuTuMbane aMgIkAra karI mahAnaMda pAme che ema upamiti bhava prapaMce kahyuM che. pra7 188-micchAmi dukkaDane sabda akSarone kevo artha thAya che For Private and Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 153 ) U:-karelA aparAdhane mApha karavArUpa prArthanA che, tathA prakAranA vizuddhAdhyavasAye saralapaNe gurU samIpe mAThA kRtyanI mAphInI mAgaNI karatAM jIva te kathI hala ane nirmala thAya che jema sAbu jene malIna vastra ujaLa thAya che. be paTa lAgavAthI thoDu nirmala thAya che. tema praNAmanI tAratamya. tAe vizudhapaNa thAya che, athavA mi-je mAhara sukuM-je mAThAM kRtya, niyA je pheka niSphala thAo, iti sAmAnya zabdArtha havevizeSathI akSarA kahe che" in mi-mRdu-mArdavapaNAne viSe che. chA-doSanuM AcchAdana karavA arathe che mi-maryAdAmAM sthita thavA mATe che | ju-AmAnI dugA karU chuM ema jaNAve che . -mAharAM karelAM pApa ema sucave che ? te pApane upazamavaDe bAlI nAkhuM chuM "Iti micchAmi dukkaDaM " ema saMbodhasattarI gAthA, 111-12 thI jANavuM. pra-189 devadravya, jJAnadravya, sAdhAraNa dravya te samajAyuM paNa gurU dravyane zuM U:-sAdhunAM vasa, pAtra, upagaraNa tene gurUdravya kahIe, paraMtu dhana parigraha te nahI. kemake munirAja pAse sanarU5 rUpiyA hoya nahI tethI pukta vasAdika ne gurUdravya kahIe. evaM 4 dravyane viNasatAM uvekhI muke to duSaNa lAge mATe te sarvene potAnA dravyanI mAphaka rakSaNa karavuM IlAM sAdhu sAvIne sAtakSetra madhyenuM kaheluM dhanane rega ApadA nivAravA auSadha vaidyAdikamAM kAraNa paDethI zrAvaka abhAve vApare paNa reDuM nANuM sanine ApavuM niSedhyuM che. iti, pra-190 Ugnajala saMkhAre kAlaviyA po kAcA pANImAM nAkhavake kema? U-sena praznemoktaM // prAmuka pAnIyasya saMkhArakaH kaca kapAnIye mucyate kiMvA prathak rakSyate, iti praznottara // prAmuka pAnIyasya saMkhArakaH, ekAMte na sacittapAnIye nikSipyatte ityakSarANi zAstrena jJAtAni tato yathA yatanA bhavati tathA karttavyaM, paraM yathA tathA saMkhAra ko na nikSipyata, iti. arthAta jema jatana thAya tema karavuM paraMtu jyAM tyAM phekI de nahI. pra:-19 pAMca iMdriyonA viSaya keNa taje che. U-1 pheMkIne viSaya, eDhiI, vigalaMkI, beherA bahAdika viSaya zuM nathI tajatA paNa ISTa je mRdaMgAdika gAyana tathA aniSTa je khara sthAna dhU kanA zabda tene viSe taje te muni kahIe, 2 cakSu idrIne viSaya, aMdha ve ekeyAdika taje paNa zrI kaTAkSa nA - aa . For Private and Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 154 ) zrI jainatatvasaMgraha Taka pramukha tathA aniSTa je viSTA bIbhasAdi viSayane rAga taje eTale zubhAzubha varNa dekhI samabhAva dhare te muni. 3 ghANekIne viSaya, ekeyAdika taje che. paNa iSTa je kula pramukha, ane aniSTa je viTAdi eha gaMdhane viSe rAgadveSa taje te muni kahIe. 4 seMdrIne viSaya, pRthvI kAdika taje che. paNa ISTa je madhurAdika sa tene manorogI paka samatA praNAme taje teja tapa che, kakarasa madhurarasa upara samabhAva dhare te muni, pa kIno viSaya je sI sparzadika tathA aniTa.je 5 zIta, DAMrA pramukha sparza rajadakane viSe rAgadveSa taje te su kahI dhaNa suM kehIe zrI rUpavijayA gaNI ratraka pUjAmAM lAvyA che je - zA tarata vizva re, mArI sadI che. tAjA tAga jAgate mArAre, jana che. pa0i kemake nArakI samuchama caMkI napuSakAdi maithuna asakayathI sevatA nathI paNa sIlavatanuM phala praNAma vinA pAme nahI. je mATe he cetana tuM phalane arathI to manane sAvara karI chatI zaktie brahmavata dhAraNa kara ema sarva viSayanA abhAve saMvaMta na kahIe, viSapAdaka bega che paNa na zakI rAgadveSa rahitapaNe varta te saMvaravaMta che. tene dhanya che, chAta ikoya suMvara che temaja kapAya saMvara, jogasaMvara kare, ema adhyAtma kalpaka mizrAde rAdho pasyA -19ra rAMsArI ane tyAgI vize rAkhyA (phAvata) kathana kare. UDa-1 saMsArI jIva suvarNa kAtI sakastha hoya to paNa pAparUpa kAdave lepAelo che mATe te svAvaNeja kahIe. ane sAdhu svAvaNa hoya paNa rUDA pariNAma che mATe gemaNe kahIe. 2 sarI purUSa nirogI heya to paNa thyivarUpa makAiva rege grasta che tethI gIthA jANavA. ane muni te bahIro galIta yuvata hoya paNa TizyAvarUpa kADhanA nArAththI niro jovA 3 saMsArI jIva nItya china vastu che paNa biyarUpa sAThA anAje karI sadA avaza che tethI pAvaMta che ene so hAtha karIne bhUkhe karI kSiINa che paNa samatArUpa amRta zadanathI sadAvrata che. 4 saMsArI jIva vana mA heya te paNa paMDIta vIllAsa pAmyA nathI tathA ratnatraI upavA vikAra che mATe e karI jarjarI jANavA ane sAdhu te bAhya ane jo e rota che te paNa Ama bhAvarUpa - vana avasthA pAmyA che tethI vana avasthAmayIja che. For Private and Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 1papa ). pa saMsArI jIvanA raDA netra che te paNa tatvajJAna jovAne macelI A khe che ane sunito galIta cAvaMta che paNa havane dekhavAthI rUDA nevavaMta jANavA eca vize cAravaMta uttama yunine lekhItara svasvabhAvarUpa lakSmInI ThakarArUpa sukha te sAdhune vija saMbhave che. Ita upaaiti bhava prapaMce prota --193 siddhAMtanA arthane jANavAnI IcchA karanAra purUSoe agIyAra bAla jAvA te kAya? :-2 pa ra adhapakSa 3 aipakSa, 4 zeya, 5 heya, 6 Adeya, 7 vidhavA , 8 lAda. 9 yAtivAda 10 nizcaya, 11 vyavahAra, eva amayA esa jAgavA pra:-194 vAkhyAna karavA ane AdhakAra che? U:-vyAkara gunA 16 bAla jANe te zuddha bhASaNa kare, te nice pramANe jANavA. eka vacana-vara, ghara, patra, 11 pratikSavana-e ema kare che. 2 dvivacana-vRkSA, gharA, paTA, 12 upanIta vacana-e purUSa rUpavaMta che. 3 bahuvacana-vRkSa, gha, pa, 13 apavItavacana-purUSakurUpavaMta che. 4 strIlIMga-kumArI, nagaro, nadI, 14 apanI upana-ephasIlI paNa 5 napuvakalI - jo, pIDita che. 6 purUSalaga-aha, sAdhu, 15 uparIta apanIna-e rUvaMta pa. 7 anaMtakALI--arati, asi, 8 anAgataka-kAna, vati 16 aA vacana-vine vicAryuM 9 vartamAnakAla karAti, bhavati, nahI. 10 parivacana-e kAraja eNe kIdho. e rIte sela bela jANa hoya te prakAre zuddha bhASaka hoya tethI te vA. khyAne adhikArI che. pra:-195 jIna vacana vitA tathA zatA kevA hoya? U:-1 AgamamAM kahelA 16 bAla jaga je paDita hoya, 2 zAstrArtha vistAra jANa3 vANImAM pIDA, 4 prastAva mara jANe, pa sAcu bole 6 sAMbhalAnA je TA, , rAta nA upayogI hoya 8 avisArI evI jANe 9 vAra rati kaThaNa maTha bhASA apazabda na be 10 vAgI ne rIjha 11. savATa pAme, 12 prAthe 13 ahaMkAra - hita, 14 dhavata saMtoSavata e cATa belane jANate vaktA eTale dhamapade saka jANe, have cada 3 zatA je sAMbhaLanArA kahe che, 1 bhaktivaMta, 2 mIThA bela, 3 gavarahita 4 rAsalavonI rUci, pa capala For Private and Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 156 ) zrI jainatatvasa"graha. tA rahita ekAgra cItta sAMbhale dhAre 6 je havA sAMbhale tevA pragaTa akSara kahe 7 praznajANa 8 zAstra rahasya jANa 9 dharmakAryuM Alasa nahI, 10 dharma mAMbhalatAM nidrA na Ave 11 buddhivata hoya 12 dAtAra guNa hoya 13 jenI pAse dharmakathA sAMbhale tenA pAchala chatAguNa mele 14 keinI niMdyA na kare kheMcatANu vAdavivAda na kare e cADha bela jInacana thAtAnA jANavA. pra:-196 kezaruti phresanA nAadhikArI hAya ane te kevI rIte kesanA Ape ane tethI ze. jhujhu thAya che? U:-sugnurU vi" gItArtha AcAryanA samIpe samyaga prakArathI siddhAMta nA vAkya padArtha 1 vAkyArthe, te mahAvAkyArthe, 3 tAtparya 4 ehavu tatva svarUpa siddhAMta jANyu che jeNe ehavA gurUnI AjJAthI; natu svataMtra mukhAdinI ati rakatAthI, satabhUtavAdI hoya te kresanA je dharmakathA kare te kresanA kevI rIte kare te kahe che. 1 khAne bAcArita vRttinI pradhAnanA Upadesa kare. 2 adhyama buddhine aSTa pravacana mAtArUpa meAkSala kahe. 3 adha (paDIta ne !gamanupama tatva rahasya jInacana ArAdhanA eja dharma che. tethI viparIta te adharma UsUtra vadhu kahe e traNa prakAranA pAtra dharma muNA rAkhya che, tene upagAra buddhie Agame!kta thana kare, kupAtrane desanA devI te jema nirmAtanA rogavAlAne dudha sAkara virita paName tema samajavu, ane pAtrane duH sAkara puSTIkAraka jANavI. medha dRSTithI "khaTasavAlAM vRkSa peAtAnA svabhAvathI guNa pramANe aphINa, selaDI Aaesa vRddhi pAme che tema sugurUnA upadezathI cetAsvabhAve guNa daraguNa kamAnusAre grahaNa kare che. yathA gAya jema traNa paratI thakI dugdhAdika simrarasa UpajAve che. ane sarpe dugdhapAna karatA thakA paNa jherasa upajAve che. paraMtu upadezakane dharmAnuM rUla thAya che. lI satrapuNe zaMsaya TaLe che. zraddhA nimala thAya tatvajJAnamAM citta rame che ane daramatI dare jAya ityAdi guNa sAMbhalatA thakA thAya che. jainamatamAM AvI prakAranAM sUtra che. uM tacaSdhA 7) 1 vidhisUtra, 2 udyama sUtra, 3 varNaka sUtra, 4 bhaya, 5 utsarga sUtra, huM apavAda sUtra, cha Ubhaya rASTra e pAktane viSe vibhAga na jANatA thakA jJAnAvaraNI nA UdayathI A RtI mAhu heAvAthI jamAlIta asata` eka upadeza karI duragatI jAya che, mATe gameAkta yuktie sahita cAgyane pratibAdha karavA, eja vijJa purUSAnuM pamepagArI kAma che. pra0 197----zrAvakane sUtra bhaNavAnA tathA upadeza karavAnA adhikAra che ke kema U:0-vyavahAra sUtramAM sUtra bhaNavAne vA upadezane adhikAra munine kahyA che zrAvakane AzyakAdikanI rajA che, bhagavatIjImAM zrAvakane aiAtA kahyA che, tathA prazna vyAkaraNu saMvaradvAre zrAvaka ane devatAne sAMbhaLavAnA adhikAra kahyA che. vaLI For Private and Personal Use Only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa'graha, (157) jUdA ciTTA rUti vacanAr. temaja nisIthamAM paNa niSedha karyA che. iddhAM muni abhAve zrAvaka ceAnyatA pramANe dhamA deza kace dharma pamADe, te dhanAdi vAMcchAe rahita upadeza prazasavA cegya che ema pacama age che, vaLI suni paNa cAMga valhena vigayatyAgAdi kriyA kare, traNa varSa paryAya pachI AcArAMgADhi bhaNavu ka2e tA zrAvakrane rajA kema hAya, sAdhu 11-14-16 khelanA jANu hAya mATe satya vacata jANavAthI satya bhASaka kahyA jethI siddhAMta temaneja dIdhu che, vaLI zrImAMNAMgachamAM cArane vAcanA ApavI kahI che. 1 1 vinaya, na vigayA tyAgI, 3 krupAya upazAMta je kSamAvata 4 mAyArahita AyavaguNI e cAra sUtra bhaNavA yAgya che ane tenA pratipakSI je 1 vinIta, 2 vigaI tAlelapI, 3 kreAdhanA karahuhAra, 4 mAyAvI je kapaTI e cArane vAcanA ApavI nahI, madhAta bhaNAvavA nahI,iti zru-sAMbhaLavuM e muLa dhAtunA artha zrAvaka zabda thAya che, arthAta zrAvaka eTale sAMbhaLanAra mATe trAtA kahIe. Ityartha. pra0 198-- dhamopadeza konI pAse sAMbhaLavA ane kevA gurUvA Adara karaveza. U--1 nilacAsarapakSI. rUpa suMdara paNa vacana suMdara nahI, kIDA vIgere khAvAthI kriyA sArI nathI. 2 kAcapakSI0 rUpa suMdara nahI, madhura dhvani che. kIDA Ade khAya tethI kriyA sArI nathI. 3 bhramar0 kRza varNa hovAthI rUpa sudara nahI, madhura svara nahIpuSpa rasa svAdathI kriyA sArI che. 4 mAra0 rUpavaMta che, zabda madhura che, sAdinuM bhakSaNa karavAthI kriyA sArI nathI. 5 kokIla0 kRznavarNa hovAthI rUpa sArU nahI, pacama svara gAvAthI vacana suMdara che, AMbAnI meAjara khAdhAthI kriyA sArI che. khAvAthI kriyA 6 husa. rUpa sudara che, madhura svara nathI, kamalanAlAdrei sArI nathI. 7 pApaTa rUpe ramaNIka che, upadesa madhura vacana che, ama kadalI dADhama khAvAthI kriyA sArI che. 8 kAga0 rUpa suMdara nahI, bhASA paNa sArI nahI, aci ahvAra karavAthI kriyA paNa kheATI che. ema keTalAka gurUnuM rUpa eTale veza 1, upadeza 2, kriyA 3, traNe nathI, te te sarvathA tavA cAgya che, ane trIkayogavALA pakSa pepara draSTAMte sAtama aMgIkAra karavA cAgya che. kriyA je macama rahita tajavA cAgya che. kriyAvAna bhajavA cAgya che, azudhdhApadezaka tajavA cAgya che. zuddha uddezaka kriyAvAna For Private and Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, pakSa kokIlanA draSTAMte bhajavA yogya che e vAta aSTabhaMgInuM svarUpa vicArI uttama gurU pAse upadeza sAMbhaLo ane temane Adara bahu mAna karo. te yuni kevA che. bhoga roga tajI jyoga jagAyA, moha subhaTa bhIDa bhAgI che, munirAja sadAhI sobhAgI cha, jJAnadhArA laya lAgI che.. ItyAdi stutipAtra che. te jAva ziSya-sugurU vinA bIjA pAse che paNa sAMbhaLavo ke nahI. gurU-sugurU abhAve yA devajI ddhi rUpaka pAsAdika cAranI pAse dhamapadeza sAMbhaLavA apavAda samAna che. mukhyatAo to apramAdI samAna vRti Ade goe ekati tava rasIka AtmadhyAnI mokSa sAdhaka suni yathArtha zuddha prarUpaka samIpe dhApadeza sAMbhaLavo zreSTha che. jethI AgaNa vRddhi pAme che. pati pra.-1949 bhAvi cevilImAM kone jIva kaI gatImAMthI nIkalI keNa tIrthaMkara thaze? U:--zreNika jIva pahelI narakamAMthI nIlI padmanAbha prathama tIrthakara thaze. 2 sapA (mahAvIrano kATho) bIja devalethI rAvI suradeva tIrthaMkara thaze, 3 udAyI keNIkane putra) trIjA devalokathI rAtrI supAzva Atha thaze. 4 piTilajIva cothA divelethI cavI pra takara thaze. pa draDhaketu jIva bIjA devalokathI cavI rAva bhakti tIthara che, 6 kAliMka zeTha (ANaMda gAthA pIne pa) pahelA devalethI nIkaLI devazruta pra thaze. 7 zaMkhazrAvaka bAra devakathI AvI udayaprabhajana thaze, 8 AnaMda zrAvaka pahelA devalokamAMthI AvI peDhAla tIrthakara thaze. 9 sunaMdAjIva pAMcamA devalethI cavI piTila tIrthakara thaze. 10 zataka zrAvaka trIjI narakathI nIkalI zatakIrtijIna thaze. 11 devakIjIva AThamA devalethI cavo munisuvrata prabhu thaze. 12 kRSNajI trIjI narakathI nIkalI devabhava karI amama tIrthakara thaze. - 13 harazatakI (rAvaNano purohita) pAMcamA devalathI cavI ni:kaSAyatIcikara thaze. 14 baladeva charU devalokathI AvI ni:pulAka nAme tIrthakara thaze. 15 sulasA pAMcamA devakathI cabI nimajIna thaze. 16 rahiNI (baladevanI mAtA) bIjA devalokathI rAvI citra prabhu thaze, 17 revatI bAramA devalokathI cavI samAdhi nAe tIrthakara thaze. 18 sabhAla pAThAMtara mAtalI jIva AThamA devasthI cavI saMvaranAme tI. cakara thaze, For Private and Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graha 19 TrIpAyana (dvArakAne bAlanAra) azakumAra bhuvanathI nIkalI yazeAdhara prabhu thaze. 20 keANika mAmA devalokathI cavI vijaya tIrthaMkara thaze. chuTA patramAM karNajIva kahyA. 21 nArada pAMcamA devalAkathI cavI mallInAtha prabhu caro 22 akhaMDatApasa khara devasephathI nIkalI devajIna thaze. 23 amarajIva navamA veyakathI AvI anata vIryaprabhu thaze. pa 24 svayaSuddha sAce siddhathI cavI bhadrajIta thaze. chuTA patramAM svAnijIva kahyA che. avasthaLe pADAMtara hoya te gurUgama leche. 4 tIrthaMkara bhagavAnanA trIkAlIka jJAnanI adbhUtatA jANavA sArU bhaviSya kAlajInanu varNa na karyuM che. prazna--200 muni devI bhASAe upadeza kare. ( 11 ) U----muni nivadya bhASAe upadeza kare, jema ke zrAvakane aNula pANI pIvu nahI. bleyInA iMdhaNA dikhAlavAM nahI dekhyAvInA dalavuM. khAMDavuM nahI. ityAdi athAtta nyAye, pANI galIne pI joine dalavuM rAMdhatuM, eTale. paNa savabhAva para pAe mephanuM kAraNa thAya che, mATe zrAvakane jInaputrAdi anuchAna zAstrAnuMsAre jInAjJA pUrva upadeza suni kare, paNa hiMsAdi pravRtti - desarUpe munina kare. ema nivadya kemalabhASA vairAgyamaya hoya che. zrIvijaya lakSmI murae visathAnaka tapa pUjAmAM munine mATe lagAre maMdAre te paNa munine na karyo teA amuka sthAnaka bAvA viSe upAzraya navina karavA viSe pragaTa A deza karavo kema sAve. zrI AcArachamAM paN munine mATe ahAra ke makAna kare te akalpanIya jANI parityAga kare kahyuM che. kemake hiMsAnA tyAgI che mATe pache samayasucaka muninya kSetrakAla lAva vicAro apavAdane anusare te niSedha nahI. 40 pra: 201 cAra prakAranA vRttisakSepa tapa kevI rIte thAya che. U:--vRttisaMkSepa tapamAM zrAvaka cADhaniyama vyAdikane sakSepa kare, ane suni abhigraha dhAre te kahe che. 1 Aja cAre amuka dravyane AhAra nirlepa gArIe levA e dravya abhigraha kahIe. For Private and Personal Use Only 2 gAma pAma amukanA gharanA AhAra levo te kSetra alIgrahe kahIe, 7 pahelIbIcha Ae AhAra levA te kAlathI abhIgrahu kahIe gAve rAtA beThA uze! eka je dAna de te levuM te bhAva abhiyaDu kahIe ema cAra prakAre vRtti saMkSepa tavasthAnakanA rAsamadhye kahyA che. pra:-202 munirAja rAtrie dIvA rAkhe ke nahI. U:--dIpakanu cAMdaNu (ajavAlu) sacitta che, kemake sAdhunA aticAramAM bIjaDhIvAnI ujehInI leAyaNA che, paraMtu draryanI ujehI tathA tenI AlAya lakhI nathI, temaja zrI AcArAMgacchamAM dIpaka karavAthI te ukAyanI Rsi
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 16 www.kobatirth.org ) o janatatvarAgraha, zA thAya che ema lakhyu che. brahmA kAi kahese je dIpaka karavAthI munine pramAda paNa le che. jJAnavRddhi thAya che lapaTa caiArAdikanA upadmAta thate nathI. paNa teNe samajavuM je jInAjJA rahita je AcaraNa bhavanI vRddhi karanAra che, valI kendra kahe che je sUryacaMdranuM vimAna pRthvI kAyama che. te tenA usathI akAyajJavat virAdhanA thAya che, paNa te dhAravu` ulaTu che kemake sUryacaMdranuM je teja che teto vimAnamAM rahelA pRthvIkAyanA jIvonuM udyota tApa nAme karI. ajavAlu chete pRthvikAyanA jIvatA sacitta kharA paraMtu tenA zariranIkiraNArUpa prazAsacitta nahI jema ratnamaNIyAnI prabhAnI peDe dIpakatu te jyAM buddhi ajAlu jAya che tyAM suddhi teUkAyanA jIvanA saMbhava che, kAraNlR ke dIvA te ajJa kAyamaya che ane ajavALu paNa ajJinA jIvAtu hAya che chaThThA ajJanA jIvo na hoya tyAM aja vALu paNa nathI hetu, jo ajavALAmAM jIva na mAnIe te| vija dIvAnI ujehInA pADatI zI jarUra hatI, mATe sAdhune dIvAnA ajavALe bhaNavuM te Agama virUddha che, phAnasanI aMdara paNa dIpakanA mArIka pudagala rokAtA nathI. vaLI sena prazna 45 mAM caMdranA ajavALA bhegu dIpakanu ajavALu paDe te ujeDDI nahI ane ekalA dIpakanuM ajavALu zarIre paDe teA ujehI lAge prazna 318 mAM pratikramaNe vija dInataNI UjehI zarIre lAge tA ajJikAya jIvanI virAdhanA thAya, vaLI AvasyakanI yuktimAM kAusagganA cAra doSa DhAlyA che temAM paNa ujehI lAge teA varSe ATalu vaLI zrI yovijayajI upAdhyAya kRtya gurU tatva nirNayamAM paNa ajJikAya sevana munine nivAryuM che, ajJikAya thAvara chatAM paNa gatI trasasva bhAve vistAra pAmI zake che je kAraNa mATe pUrvAcAryanA vacananA anumAnathI ajJinA UjesamAM saritapaNAnA nirdhAra thAya che pachI bahuzruta kahe te kharU pAkhI satramAM paNa niranta saraLasta phti vacanAt // mATe munine rAtrIe dIvA rAkhavA jIkta nahI. chatAM keI kaheze je DhIvAnA prakAza rUpa je khAhera dIse che te te vizvasA puddagalanI paryAya hAya kruti teja dyuti ityAdi puddagala paryAya kahyA che paNa agniA jIvanA paryAya nahI kema ke tenA guNa paryAya tema dAhakarUpe che te jyAM vyApe tyAM bALI bhasma kare mATe e UjehImAM vizrasA pudagala jANavA. arthAt dIvAmAMja ajJikAya che, apara nahI, thayA rArIra chAyAvat vaLI darpaNamAM sukha jotAM ApaNA zarIra samAna sarva puddagala dIse che te kAMi ApaNA zarIranA paryAya ArIsA mAMhe gayA nathI paNa te mArstrInuM nimitta pAmIne mukha jevA vizvasA puddagala zreNimadha jamAva thAya che paNa te svanA nahIM, huAM A vacana cAlu viSayane vireAdhakArI che. A bAbata keTalAka jatene viSAda cAle che paNa TukAmAM dIrdhadraSTIe vicAravuM' je dIpaka karavAnI puSTI mATe Agama pramANanuM eladhana karI yathAchaMde vartavu e sujJa purUSone yukta nahI, jema jema aNimaya dIpakanI AchAsa thAya tevI rIte upadeza thAya te zreSTha che ane teja kAyanuM rakSaNa che, vaLI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private and Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha (16) athAgatanA mAta taNA rataa. vaLI sAMbhaLIe che ke rAdhanapura A keTalAka zaheromAM rAtrIe zrAvaka thoDA dIpaka kare che ane te paNa yukti sahita rAkhe che. e vivekI mANasanI vartaNuka che. pra-ra03 munirAja ekalA vihAra kare ke kema? U-munine ekalA vicAravAnuM zAstramAM niSedha kare che. paraMtu gItArtha vA temanI nizrAe ekala vihAranI manA nathI. have ekalA vihArathI thatAM duSaNa kahe che, pramAdI paNa thAya che, svachaMdapaNe cAle, paDavai thAya, ekale sAdhu akArya kare, svArtha kema dhAre, ekalAne keNa sakSA Ape, vinaya vivAvacathI rahita hoya, maraNAMtamAM ArAdhanA karI zake, SaNana zeAdhI zake, ghaNu sAdhunA parivAramAM akALe je sIla bhrAdi vicAra thAya te paNa na karI zake, atraviSTa vamana Idi mahIta ekala zI rIte pAtrane hAtha lagAve, zI rIte pANI leve, jaga ca na gaNe to jIna matanI niMdhA karAve, eTale muni eka beTuM AlaMbana leine tamAragazI bhraSTa thAya che, mATe sAdhune ekalA rahevuM vicaraNuM niSedhyuM che, gurU galAnI bAla vRddhadina vinaya viyA vaca karavAthI sutrAgama kama nirAdi guNa thAya che zaMsaya tathA prazno - lAso paNa thAya che mATe samudAyamAM rahevuM eja dhoka mArga che. i. jema pALa vInA pANI na rahe, jIva vinA kAyA na rahe. temaja munirAja te gItA vinA rahI zake nahI vaLI narmadAne kAMThe rahenArA kAgaDA nadI taTa mukI jhIMjhavAnA pANInI bhrAMtathI doDatA jema duHkhI thAya che temaja muni suvihatanA samudAyanI gaI tajIne chApArI thavAthI te kAgaDAnI peThe du:khI thAya. jema aMdhane ke dekhate mANasa sumAge caDhAve tema gItArtha mukha muni hoya tene AdhArabhUta thAya che mATe sAdhune gurU kulavAsa vasavuM zreSTha che. para 1 zraddhAnaMta purUSa 2 satyavAdI 3 buddhivaMta 4 bahu ta pa zaktivaMta 6 apAdhirANI kevadi rahita cha saMtejavaMta 8 vIryavaMta evuM ATha sthAnake sahita aNagAra yogya hoya, te ekala vihAranI pratimA aMgIkAra karI vicare iti ThANAge. pra-ra04 jIna matamAM pAMca prakAranA sAdhu avaMdaNaka kahyA che te kIU0-mahA nisithe ukata che gAthA che - sa sasaNA ja che ane sAta | diThie viime paMca / goyamAna nirakhvae // 1 // artha e pAMca prakAranA sAdhune jovA nahI. kema ke je maMtra jaMtra auSadha upaSTa kahala karanAra, gurUne aniSTa vacane javAba denAra sajajAtara pIMDa sahamopA pIMDa le, vivAha occhava to phare, lekeno paricaya kare, somArga bhAkhe nahI, muninI niMdyA kare, suvihita saMgatI nivAre, niyata sthAnakavAsI jJAna guNe rahAta, mugdha lekane phaksAve, pramAdI rAjAnI pere For Private and Personal Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrI jainatatvasa graha, bhayathI vagara UpaceganI kriyA kare. vratabhAra vahevA galIyA maLadha samAna, pacAvamAM Azakta traNa gAva pratibaMdha strI sevanAra, parigrahavata marajI mujaba cAlanAra trigaya pratima dhI grahasthanA ceAjanane viSe karaNa karAvaNa anumatIe pravarte, jema tema makate phare, evA ala guNa viAdhaka bhavAMtare paNa cAritra na pAme. bhava samudramAM DumanAra evA gurUne sAdhu jANI vAMDhavA nahI, viroSa svarUpa pravacana sArodvArA AcArAMga uddezamALA sabedhasattarI thakI jANavuM. zrI haribhadra sUrijIe daza vaikAlIka sutranI TIkAmAM kahyuM che je zrutavAna hoya paNa cAritra rahita hoya te tene satpurUSa! aMgIkAra na kare. jema caMDAlanA pADAnA kuAnuM pANI tajavA cegya che tat jANavuM, saMjata viNu saMjatatA thApe, pApazramaNa karI dAkhyo. 5 hita vacanAta0 // pra:----205 pAMca prakAranA niyA ( nigraMtha ) jIna matamAM vaRRNIka kathA che te kIyA. U--nigraMtha. mithyAtvAdika atara tathA dhana dhAnyAdikamArce i graha rahita hoya te nigraMtha kahIe tenA pAMca bheda che. 1 pulAka, 2 makuza, 7 kuzIla, 4 nigraMtha, dha snAtaka. e pAMca madhyethI pulAka nitra tha, snAtaka e traNa sAMprata viccheda che, ane akuza kuzIla praznata apramata guNu dANAvALA suni vIranu zAsana 21000 varSa sudhI raheze tyAM lagI pravartaze, sulezvatara guNa virAdhaka bhAva apavAda pade seve ke kema tyAMDhe vAkhyA tatvArthanI bhASAmAM tathA pravacana sAradvAra 93 thI jANavI. vastu gate te,~ zaile zailo na mANikyaM / moktikaM na gajegaje // sAdhavo nahI sarvatra caMdane na bane bane // 1 // vaLI kahyuM che je-- thoDA Arya anAraya janathI, jaina AryamAM thoDA / paNa pariNatajana mohaa| bhramaNa alpa bahu thoDA // 1 // dhana0 // have A uparathI kahAM kei kahe che je hAlamAM pUrvavat kAI sAdhu jaNA tA nathI te ayukta che. vartana jenAthI zAsana cAle che evA bakuza kuzIla sutinI avagaNanA na karatAM temane nagara praveza sAmAcu baDA Akhare karavu te paNa zAsana UrjAtInuM kAraNa che. mukhyatA utsargavata muninI zrI. paraMtu dravyakSetra kAla bhAva joi zuddha prarUpaka bhavabhIrU AtmAnI anenu sevana karavu ekAMta pakaDI pramAdI thavuM nahI. je mATe nizcaya ane vyahAra e mArga prabhue prarUpyA che paMca sumati traNa ti eva aSTa pravaca mAtA samyaga sahita munine jJAnI kahyA che, ane samakita vinA nava pUrvara paNa ajJAnI For Private and Personal Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. (163) kahevAya. IhAM pravacana mAtA kahevAnuM kAraNa e che je dharmanI janetA che. ele dezavirati sarva viratirUpa dharma pakti aSTa pravacanamAMthIja utpanna thaye che. te bhaNI aSTa pravacana mAtA kahIe. dhanya muni - zrI yazavijyajI UpAdhyAye saMvega pakSI AdenI vAkhyA karI che. tyAM kahyuM che ke ne re je navIe ! jarA jarA nAgI . te mArA mAM rahevA ! puni jI re jInarI 1 . pAvAva mA ja gALI // mArA paga , vire navi vai muzine // nA thara jesI ka ra II prathama sAdhu bIjo vara zrAvaka // trIjo saMga paakhiimii|| e traiNe zIva mAraga kahira // jyAM che pravacana sAkhIjI // 3 // je paNa dravya kriyA pratIpAle // te paNa salamukha bhAvejI // zukananI caMdra pI / pUrvamAtamAM mAgI 4 . te kAraNa lajyAdikathI paNa // sIla ghare jaga prANInI // dhanya te zata pujA araya nArIcanI phALagIta 6 / 0 (munimArganA apekSAe) je paNa malAra guNamAM khAmI che te paNa mArgabhamukha hovAzrI sarvathA saMjamapaNane niSedha nahI, kemake zuddha bhASaka saMvijJa gItArthanI AjJAne anusara munane viSe bIjanA caMdravat cAritra guNanI vRddhine sadabhAva che. pra:-ra06 muni khaTa kAraNe AhAra le temaja khaTa kAraNe AhAra na lIe te kevI rIte. U0-1 sudhA vedanI UpasamAM AhAra kare. 2 vaiyAvaca karavA arathe bhojana kare 3 IriyA samiti pAlavA AhAra jame 4 saMjama pAlavA anna khAya 5 prANa bacAvA sArU AhAra le 6 zrata dharma vAcanA dharma dhyAna karavA athe jojana kare eve che kAraNe muni AhAra kare, 1 aMtaka javAdi roga chatAM jamavuM nahI, 2 Upasarga Ave jamavuM nahI, 3 brahmacaryanI guNI mATe khAvuM nahI. 4 prANInI dayA arathe khAvuM nahI. 5 tapane nimite upavAsAdi karI jamavuM nahI. For Private and Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 164 ) zrI jainatatvasa'graha. 6 mAMtara samaye aNusaNa karI bhejana karavuM nahIM eva" cha kAraNe suni AhAra na kare. munirAjane kevu mukha che te nice kahe che, na ca rAjabhayaM na ca cora bhayaM / na ca hAte bhayaM na viyoga bhayaM // ihaloka paralokahitaM // zramaNa tvamidaM ramaNIyataraM // 1 // valI kahyuM che ke. alpa AhArI. alpa vacanI alpa nidrA, a9pa upadhI upagaraNa rAkhe tene devatA paNa pragrAma kare che. pra: 207 kevA suninI dIkSA A jIvIkA rUpa che. U---viSayAyano ziSNa | zodhono garbhagata | saMsArenaiva vairAgyaM / pravrajyA tasya jIvIkAH // 1 // bhAvArtha:viSayanI trAno jeNe cheH karyA nathI. dhane upasamAbyA nathI. sa'sArane viSe vairAgya thA nathI, tevA munine AjIvana rUpa dIkSA jANavI, athAt sasAranA ne ApanAra paNa cAritranA phUla bhaNI na thAya. ati bhAva pra:--208 munine kei vakhate vAMDhavA nahI. U-1 dezanA avasare. 2 prA, nidrA, dehe karI cukta heya. 3 uparAMDApaNAne pAmelA heya. 4 AhAra karatAM, panihAra karatA hoya tyAM gAM DhavA nI e pAMca bela vaDe anukrame pAMca pa kahe che. ? dhamAMtarAya 2 kAla, 3 navANu 4 hAMtarAya pa lajjAvata thakA zaMkA na bhAje. e pAMce duSaNa jANavA pra:---209 sAdhujI AhAra karatAM bIjAnI najare na pADe tenuM zuM kAraNa che. UkAi, annAdika bhAge te tene ApatAM punya athAya. tathA te puSTa thaine adharma kare tenA karma jaina kAraNIka thAya athavA koIkanI rAga dveSanI addhi thAya ityAdi dASa che, mATe nijaNanA kAmI suni gupta AhAra kare. gRhane paNa koi jevAtevA mANasane dekhatAM AhAra karavA sAro nathI. pANI pItAM paDadA rAkhe che te paNa jJAnAdikanA vinayAdi bhaNI jAvuM, pra:-210 traNa prakAranA vAdanuM svarUpa zI rIte che. U~~zrI haribhadra sarijIe aSTakajImAM kahyuM che je 1 zuSka vAda-dharma dveSI, mUrkha viSTa anya darInI tAM munine la na male, koDa sukAya eTaluja sAthe vivAda kara 2 vivAda--pane AvAMkA cAlatI hoya tathA jaza ghaNA hoya tenI sAthe municeAe vivAda na karavA, atarAyAdi doSa lAge. 3 dharma vAda----sarva darzanI sAthe ahiMsAdi dharma karyA pAta peAtAnA zAstranA pramANathI vAda karyo jethI behune guNa thAya, ane jIna mata rUpa For Private and Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, anekAMta mArganI puSTI thAya mATe uparanA baMne vAda mukAne dharma vAda kare saphala che. arthAt Adhyastha, buddhivAna. svapata tatvavetA mANasa sAthe vAda karo tene dharma vAda kahIe. praH-211 suziSya kuziSyanAM lakSaNa draSTAMta pUrvaka kahe, U0-zrI naMdi sUtre kathA samAsa, 1 magaselI paththara puSparAvarta mAthI paNa na bhaje, tema kuziSya gurU vacanathI eka pada na sIkhe. - 2 kAlabhUmie vRchI ghaDI hoya paNa godhamAdi pAke tema bhalA zISya thoDA vAkayathI paNa bhaNe. cAraNImAM ghAlatAM pANI nIkaLI jAya tema kuzaSya bhaNIne bhulI jAya. 4 dhAtunA bhAjanamAM pANI jAya nahI tema bhalA zISya pAsethI bhaNatara jAye nahI. 5 suzrInA mAlA madhyethI ghI nIkaLI chIdra taTe jAya che, tema kuzaSya gurUnu chIdra zodhe, - 6 jema huM dudha pANI bhegu chatAM jIbhanI khaTAsa guNathI dudha ekaluM pI jAya che te pANI nyArU kare che tema bhalA zISya gurUnA guNa graha che chIdra na jue. 7 pADo jema nadImAM pANI bagADe che tethI pitAne tathA parane Dohala pANI pIvuM paDe che temaja kuzISya vakhANamAM bIjAne na sAMbhalavA de, ane te pazna na rAkhaje. 8 chAlIba karU pite dhIme pANI pIne cAle tema suzISya keine aDacaNa na kare ne pote sAMbhale. 9 mase jema rUdhIra pIe ane guNa na kare tema kuzISya gurUne saMtApe. 10 jalo prathama saMtApe che pache nirvikAra kare che tema bhalAzISya gurUne seMteSa zAtA upajAve. 11 balADI saMku toDI dudha pIe tema kuzaSya vanayathI na bhaNe, bIgADe 12 jema sehale jAnavara jIna rUcI pramANe thoDu thoDu dudha pIe paNa bagADe nahIM tema bhalA celA joIe te rIte bhaNI visAre nahI. arthata kuzISyane sUtranA artha devA nahI. kema ke laghu cANAkya rAjanitimAM kahyuM che jene ravApAtrALI / pachidrAvati | Atmano vIlbamAtrANi // vazyannapinapazyati // 1 // ( wra) rAInAta vahovo II HrsnAva vALA | tasmAt putraMca ziSyaMca // tADayenatulADayet // 2 // praH-21ra ATha daSTInuM svarUpa TuMkAmAM rAmajA. For Private and Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 166 ) zrI jainatatvasaMgraha. U0--1 mItrA, 2 tArA, 3 alA, 4 dIsA, 5 sthirA, 6 kAMtA, 7 prabhA, 8 para, eva' ATha dRSTI ihuAM alpa etra matasaMga yAga che, bIjA dhyAna kare che mATe cAga dRSTi kahI, ane sthirAdri dRSTi graMthI bhedathI hAya mATe te sadSTi samakitanI kahIe. etAvatA vicArathI dekhavuM tene draSTi kahIe 1 mItrASTi--durabhavI je aMta abhinItesIka mithyA draSTine te e draSTi na hoya yathA pravRttikaraNa kare eTale mithyAtvanA maDha praNAma heya, traNa sparzanA agni sarakhe bedha heya. 2 tArAdraSTi--prathamanI draSTithI aMta mithyAtva hoya, Adhu paNa chANAMnI agni sarakhA hoya, saralapa, Adara, huDa kadAcatu petAnA Teka rAkhe nahI. cAgatI rUpa saMsAra du:khanI khANa jANo tenA thI trAza pAme, trIkaraNa ceAge nirvikArapaTTu heya sArlR ghaNAM che. zruti alpa che mATe mahATAnAM vacana pramANa karI mAne, zubhayoga kathAne viSe draSTi prItI khAMdhe te. 3 malA draSTi--zIra citta hAya, AvasyakAdi kArya anukulapaNe kare. mithyAtva che paNa draDhapaNe na hoya, eka kASTanA agni e heAya. jIna upade sane dhanya mAne, tatva sAMbhaLavAnI icchA hAya, mananesa dhe. anAcAra rihAra che. 4 dIkSA STi-ihAM dIpaprA sarakhA edha heAya, e dRSTine viSe vatade prANI dharmane arthe peAtAnA prANane traNava chAMDe paNa praNa arthe saTa paDe tA paNa dharmane chAMDe nahI, ema zIratA varte che, La siddhAMtamAMthI tatvArtha suNIne bhavAbhInaMdIpaNu taje che, gurUno bhakti ta hAya, brahAM sukSma tatva badha nathI kemake graMthI bheda te samAMta vInA na hoya, atre pada che mATe mithyAtvapaNu che, athAt e cAra dRSTimAM graMthI bheTa te nahI paNa satasagatI sadAcAra pravRtti hoya. 5 thIrA draSTi-graMthI breka karI sasya darzano hoya, tene AAtra je prakAza ratnakAMtI sarakhA heya, brAMtA na hAya, sukSma bodha hAya, sarala zuddhi hAya, tatvAdha rUpa yathArtha jJAna hoya, mithyAtva jJAna cheDaya, dIna mehu vi nAzathI je sakita utpana thAya che tethI mana nirmala heya, atI gaMbhIra ma kura dhamopadeza rUpa vacana hoya sAratAyoga heya kApapaNuM hAya, sudi ATha doSano nAza kare, para dveSa kAma kodha mada harSano nAza kare, tiAnubaMdhI krodha na hoya, tatva mArganA e vyApAranA suyogI heya, yara vizrva nahAya, pApa prakRtine pazcAtApa jene heya, hu manuSyanI AjIvIkAnA Aropa kare, ityAdi yAga ADa dveSa gayAthI saheje upaje che. - kAMtA dRSTi--jema AkAse tArA dIdhe te sarakhe tatva jJAna prakAza ela dIdhe, tArAnI peThe jAya nahI, zuddha zraddhA hoya,mithyAtva vAsanA na heya, jema pativratA strInuM mana potAnA vallabha bharatAra upara hAya, ghara sudhI kAma kare paNa catta tAra upara hoya tema e dRSTivALAnu mahaMta praNIta For Private and Personal Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jainatatvasaMgraha. ( 17 ) dharma upara citta hoya. yupI sasAranAM kAma kare tathApi te upara sneha dhare nahIM, samyag jJAnanA AkSepa kare. jJAne karI dharmane vighnakArI kAraNa nivAre bhava prapaMcathI hotA rahe. ema e dRSTie vartatA thakA vasamudranA pAra pAme. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 7 prabhA dRSTi e dRSTino prakAza sUryanIprabhA sarakhA khAdha hoya,timira nAza kare, cAritrAdi traNa tatvanI mAdaraNA heya, ANu abhyatara roga vyAdhi na hoya, tethI sukha che hAya, mana samAdhimAM rahe. zuddha sakita hAya, A tma bhAve vartatA e dRSTimAM AtmIka pAnaMda seheja sukha vede te jJAnI vinA kaNa kahI zake, jema nagaravAsI caturanuM sukha pAmara na jANe, jema kumArI kanyA va%0bha sukha na jANe, dhana dhyAna, zukala dhyAna sadaiva Aya, zuddha mAkSa ela hoya. hatI bhAva. 8 parA STi--potAnA Abha svabhAvamAM e dRSTivALA puSNa pravartana hoya. ihAM sapUrNa cadra sarakhA nirbheLa prazAMta gugavata edha prakAza heya. e sthAnakamAM vahetA yogI niraticAra pade aMte atikramAdi duSaNA rahita hAya, kSamAdi dharma saheje hAya, vacana paNa zItaLa hoya, apUrva karaNAdi guNa sthAnakanA kaNa sAdhatA anukrame e dRSTie vartatA muni kevaLa jJAnanuM dhara pAme, vaLI ziva mahaMda sAta guNe cukta sthAnake pUrNAnaMda sukha pAme. ema bhavya jIvone hete yogiyajIe cagAvyuM adhyAtma graMtha upamItI, bhava prapaMca, bhava bhAvanA vRddhi, pAtaMjala zAstra, pravacana proAtAdi graMthaine saMkete karI sope aa dRSTi cAMganI svAdhyAya stri te madhyethI ihAM kicita mAtra savApayegA ane sarva vastu dharma dRSTi maLe che. tene dha thavA sArU utArA kayA che. vizeSa gurU samIpe dhAtu ane sarakhuM anuSThAna kare che paNa nyunAdhika lAbha dRSTimAM rahyA che. chIta tatva, pra:--213 munine traNa joga te ratnatraya guNe praNamyA che. te kevI rIte, ane tethI zuM sadhAya che. U--- --1 maneyAga te samyaga darzana guz2e draDha AstikatAdirUpe praNamyA che. 2 vacana yAga tejIna vANImAMhe jJAnarUpe praNamya che. 3 kAyA cAga te-cAritra guNe yaMttare cacAre ityAdi rUpe praNamyA che. tethI suni jAvajIva sAvadya yAga nirjhAne sajama ceAge varte che ityartha. je mATe iti vacanAt. // samyag jJAna darzana cAritrANi mokSa mArgaH // iti vacanAta arthAt--jJAna darzana cAritrarUpa je mekSa mArganA sAdhaka tA mukhyatve su nirAjaneja jANavA. pra:--214 munine 14 upagaraNa kahyAM che te kIyAM. For Private and Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 168 ) zrI jainatatvasaMgraha, U--1 pAbu, 2 jholI, 3 kAMbalI kaTaka, 4 caravalI, 5 bhakSAe jatAM upara kapaDe rAkhe che te, 6 pAtrA veTavAnuM lugaDuM, 7 gucho te kAMbalane khaMDa pAtro uparane e sAta pAtrAnAM UpagaraNa tathA traNa kapaDA te maNe be sutranA eka unano, 10 tathA othe, 11 muhapati, 12 evaM bAra jIna kapIne hoya tathA eka mAgu, eka cAMlapaTe avaM 14 upagaraNa rivara kalpIne heya e mukhya vRttie jANavAM. praja--ra15 sAta kAI tathA cAra mahA vigayAdinuM svarUpa varNana kare. U--sAtamu abhakSa mAMsa che je mAMsa suIma tathA nigoda Ade ghaNuM jIvonI utpatti thAya che mATe tenA lakSaNa de karanAra hA pApI jANavA vaLI mahA vikAranuM karanAra che. 1 jIbhane nAra, 2 mAM vecAra, 3 mAMsa saMdhanAra, 4 mAMsa bhakSaNa karAra, 5 mAMsa kharIda karanAra, 6 arajI anumadanA karanAra, 7 pI tIthI devatAne mATe ApanAra e sAta sAkSAta paraMparA e jIno vadha karavAvALA hovAthI pratyakSa kaSaI jANavA, tethI te narakAdi gatImAM jAya che, have madIrApAna je dArU jemAM ghaNA jIva utpanna thAya che ane ene pIvAthI guNano nAza thAya che, huM ekAvana doSa pragaTapaNe yoga zAstramAM batAvyA che vaLI vyAdhi sahu ade sola duSaNa haribhadra sarijIe aSTakamAM paNa kAra che jethI vakatA mAvAne tatkALa arUcI bhAva thayA vinA raheja nahiM, aphINa paNa abhakSa che, jethI udara rahelA jIvone saMhAra kare che, mAkhaNa aMtara suhurtamAM sumi tadavarNa jIvanI utpatti thAya che ane kAma vRddhi paNa kare che, vivekI mANasa to turata chAsa sAthe tene tapAvI nAMkhe che ane avivekI leke te ghaNI vakhata te mAkhaNane rAkhI muke che te mumatI jANavA. vaLI vidala gArasa je kaThoramAM kAcu dudha dahI chAsa khAdhAthI utpati thAya che jema dIvAsaLI ghasavAthI tatkAla agnikAya jIva utpanna thAya che tema samajavuM, madhumAM hAre iMDAM baccAM mAMnI lAra vagere aneka IvenI ghAta hovAthI Iha loka paraloka vidhI che. azucirUpa che, ghaNI vanaspatine rasa che. makSIkAnA iMDAM lAra aiti hevAthI niSedha che. bahAM koI kaheze je madha to trIdoSane hare che mATe haka che, teNe samajavuM je regApahAra to che paNa narakagatI phaladAya che, vAta pramAdanA udayathI jIvavAnA arathI thaIne je kaMI kAlakuTa viSa eka kaNa mAtra khAya to jarUra prANa nAza kare mATe buddhivaMta sahajanoe alAkAre jIvavAnI vAMcchA karavI cukta nahI, evaM cAra mahAvigaI A bAvIza prakAranAM abhakSa rAnIe niSedha karyA che. mATe vivekI sajanee vicAra karI vartavuM. pra:--ra16 rAtri ujanane sarvathA prakAre niSedha karavAne zuM hetu che. U--rAtri bhejana karatAM ghaNuM jIvana saMhAra thAya che, IhAM prathama vedaka zAstrano abhiprAya kahe che. zarIramAM be kamala che, eka radayakamala adhei For Private and Personal Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha, sukha che, bIju nAbhIkamala te umukha che; e be kamala sUrya asta thavAthI saMkecAI jAya che, mATe rAtrIe na khAvuM, tathA rAtrie suma jIva bhakSaNa thavAthI aneka rega utpanna thAya che. ityartha. have zrAvakane be ghaDI zeSa dIvasa chatAM bhojana karavuM tathA be ghaDI dIna ugyA pachI bhejana karavuM. kAraNa rAtri bhejananA doSano prasaMga che mATe Ihi kaI rAtri jojana na kare paraMtu paccakhANa nathI to tene kaLa nahI jema rUpiyA jame muke paNa vyAjano karAra nathI to tene vyAja na maLe, te mATe niyama jarUra karavu yukta che. 1 dAna, 2 snAna, tu yuddha, 4 bhejana e cAra rAtrie niSedha karyA che. rAtri bhojana karavAthI svapara jIvano vinAza thavAno saMbhava che te viSe pratyakSa pramANa kahuM chuM, eka vizvava vANIe galASTamIne UpavAsa karI pAchalI rAtrie cale cetAvI rahyuM temAM kei jhaherI vastu bhakSaNa thavAthI gharanAM sarve mANasa phulI gayA sejA caDhI gayA bAda eka bejA nathI gayA ane be traNa keTalAka dIvase bacI gayA. e banAva meM najare jeela che. aA e pu naivA hutinaca snAnaM // nazrAdhaMde batArcanaM / dAnaM vA vihitaM rAtrau / bhojanaM tu vizeSataH // 1 // bhAvArtha AhutI, snAna, svAdhyAya, devapUjA, dAna, rAtrI bhojana te vize varjivuM, ityartha vaLI mAMkhI, ju, kIDI, koLI, kezakaMTaka pramukha bhejanamAM AvavAthI ke jadara vamane vikriyAdi aneka rogane saMbhava thAya che. rAtrI bhajana vALA marIne geha, guDa, bIlADA, kAga, sarpa, suhara, viMchI Adi tiveca cenImAM jAya che, bahAM rAtre bhejana nahA karanArane arthAta caturvidha AhAra tyAga karanArane eka varasamAM cha mahInAnA tapanuM phaLa thAya che uttama pazu paMkhI paNa rAtre caNa karatAM nathI, vaLI pUrANamAM paNa niSedhyuM che. astaM gate divAnAtho / Apo rUdhira mucyate // annaM mAMsasamaM proktaM / mArkaMDenamaharSigA // 1 // bhAvArtha-sUrya asta thayA pachI pANI rUdra samAna ane ane mAMsa - mAna mA pUraNe kahyuM che. vaLI vera pUrAze-pAradhInuM pApa, sarovara sozavAnuM, dava dIdhAnuM, kuvANijaya, kuDa Ala, parastrI gamana karatAM adhika adhika anukrame pApanuM varNana karyuM che, ema para sAcce niSedha che. vaLI narakanAM cAra bAraNAM che temAM prathama rAtrI bhojana karyuM che, bIju parastrI sevA, trIju beLa athANu, ceAthe anaMtakAya. ityAdi. 4 punaH vilupurA 4 For Private and Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (17) zrI jenatatvasaMgraha ahiMsA satyamasteyaM / brahmacarya susaMjame / / madya mAMsa madhu tyAgo / rAtribhojana varjanaM // 1 // iti sugamArtha. vaLI svamatathI kahe che. saMsasajjIva saMghAtaM / bhuMjAnAM nizi bhojanaM // rAkSasebhyo viziSyate / mUhAtmAnaH kathaM nute // 1 // bhAvArtha -AtrIe khAdhAthI jIva samaha bhojanamAM paDe che evI aMdha kArarUpa rAtrImAM khAnArane rAkSarathI Adhaka kema na kahIe, je jIva virati na kare te kaMga puMcha rahita pazurUpa che, keTalAka bhelA bhAve hameza vihAra pALe che paNa paccakhANano abhyAsa rAkhatA nathI tethI koi kAraNe kaThaNa prasaMge pANI A vAva mATe avirati TALavA bhaNI jarUra niyama pacakhANa karavAthI vizeSa lAbha thAya che. makalA zrAvakane sutAM vakhata paNa cAra AhAra tyAga karavAthI gayA kAlane bAda karatAM rahele kALa je ravIne teTale civihArane lAbha thAya che, mATe AkhI rAgI agratapaNAmAM nahI AvatAM bane teTale vakhata vratamAM kADhave, e sarva niyama sadiya sudhI to pALavuM ja eTaluM ja nahI paNa rAMdhavuM, daLavuM, khAMDavuM, vavavuM, pANI gaLavuM vigere paNa ujeza thayA vinA karavAthI trasa jIvane nukazAnakArI che mATe javuM IhuM zrI jJAnavijayajI kRtya rAtrInojananI svAdhyAya mathI traNa mitrane dvita kahe che. 1 zrAvaka ra ka 3 mithyAbhiti e traNa mA eka gAmamAM vase che. temaNe AcArya mukhathA vANI suNI thI zrAvake sakala abhakSanu pacakhANa bhAvathI karyuM, bhadrake seje rAjAne tyAga karyo ane trIjo yAtvI kadAca thI nodha po nahI, have zrAvaka ane bhadrakanI gata saka kadaMba vratadhArI zakuM eka dIvo rAjakAja kAyA thI saMdeza samaye baMne ghera AvyA, sagA jhaMpIne ke je A kAra lIdhe, ane bhadraka - &la bhAve na jo, bahuAM zrAvakane bhojanamAM sukA haju AvyAthI jaledAra thayuM, vyAdhithI pIDA marIne baMgaLI sura mAMjAra thaye tene sthAne che marIne prathama narake ga, mahA vedanA pApe, have bhadra niyamanA prabhAvathI sAdhama devaleke devatAnu sukha anubhave che, hindI paNa rAtrIbhojanamAM viSamizrIta anna khAdhAthI aMga sahI gayuM tethI mArIne maMjAre thaze tyAMthI marIne pahelI narake gaye. have zrAvakane jIva pahelI narakamAMthI cavIne anu me nirdhana brAhmaNane putra zrIpu ja thayuM ane mithyAtvIne jIva narakamAMthI nikalIne tene ladhubhAI zrIdhara nAme thaye e behu kulAcAre cAlatAM mahaTA thayA. have bhadrakane jIva je devalokamAM devatA thaye che teNe jJAnathI je to For Private and Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasa graha ( 171 ) ehu mItra vipra ghare putrapaNe dIThA tethI tyAM AvI samyaga prakAre samajAvI pratibAdha kayA. tethI jAtImaraNa jJAna pAmyA, pachI Dha cittutho niyama karI rAtrIbhojana parihAra karyo. ahuvA sabaMdha jANI kurdaDheke aprItIthI temane bettu aTakAva karyo, mAtA potA paNa rasa karavA lAgyA, ane ehu upara irSA vare che paraMtu aMte bhAIne draDha nizvamAM traNa pravAsa thayA, temane eka sanA joIne bhaka devatAe pragaTa prabhutra karavA zAnA peTamAM muLaroga mukayA, mavAdI jotiSI vidyArdikanA UdyakhaM niSphaLa thayA, maMtrI pramukha vi tAtura thayA, nagaramAM hAhAkAra thayA, hatuM ehave avasare AkAzavANI thai je rAtrIbhejana vratadhara bApu ja vitra dIna rojI tehunA hAthanA spI thakI bhUpa hIne sadhi thaze. ema sAMbhaLI nagaramAM paha vaDAvI zrIpuMja dvijane lALye teNe karaspI kayAthI rAtI thA. pachI rAjAe prasanna thai pAMcase gAMma te viprane ApyAM, Ave mArI nAva dekhI bahu janAe nirmAsa hAjana vrata aMgIkAra karyuM. rAdika pratidha pAmyA ane dharma kAryamAM praveza karavA lAgyA. bApuMja ane brodhara anukrame saudharma devaleke DhavatA thayA pache e traNe manuSya bhava pAmI jama pAlI siddhi tharya, ema jANI bhavya prANI jIna vANI hRdaya ANI bhavabhaya ANI ziva rANI akhayamukha khANI nIkamANI tANI levAnI vAMcchA hoya te rAtrI bhojana parihAra kare. ihAM adhAre khAtAM rAtrI bhejananA doSa lAge che. kSetracaNajJAtavyA. 1 majAle rAdhA ajavAle khAtu, r ajavAle sudhI adhAre khAvu 3 adhAre saMdhI rAle khAvuM. 4 AdhAre rAMdhI adhAre khAvuM' temAM prathama bhaga zuddha che. zeSa aAdha che. 1 dIvase rAMdhI dIvase khAtu, 2 dIvase rAMdhI rAtre khAvu 3 rAtre saMdhI dIvase khAvu. 4 rAtre saMdhI rAtre khAvu, ThaMDAM prathama bhAMgA zuddha che. ema vicArI zuddha bhAMge vartavuM. rAtrI bhAjana viSe ghaNI vAkhyA che paraMtu buddhivata purUSoe bane tema lidhe AhAra adhethI dhAyegya rIte tyAga karI viratapaNe varatavuM paNa AkhI rAtrI manAyenA pereDeksa na gamAvalI vaLI tamaskAyanA apakAyanA sahu rAtre vistAra pAme che tathA bIjA aneka trasavanI utpatti va tune viSe thAya te sarvenA thatA vinAzathI rakSaNa karavA sarvathA prakAre rAtrI bhojana niSedha karavuM eja visiSTha jAnI zreSTAcaraNA che. pra:-217 pAMca prakAranI kriyAnu svarUpa samajAvo. U01 vikriyA jJAna, kriyA abhyAsa, ahvAra araze kare leAka dekhA maNI kare jayaNAe na pravarte, e kapakriyA, eherarUpa jANavI, te tyAga ravA yAgya che. 2 garalakriyA--cAritrAdi kriyA pAlatAM cittamAM citale je IMdrAdikano For Private and Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 17 ) zrI jainatatvasaMgraha, jariddhi pAmIe dhanAdikanI icchA kare, niyANa kare, te hakIyA vAnI pere kAlAMtare phale tethI te paNa tyAga karavA yogya che. 3 anuSThAna kyiA--ajJAnI janavidhi viveka rahita, manarahita dekhA dekhI uThabesa samuUmavat kare te paNa phaladAI nathI, mATe tyAga karavA rUpa che. 4 tata kriyA--vairAgyavaMta bhadaka, dezanA suNI anitya bhAva jANI saM. sAravarga virakta thako caDha temane rathe kriyA kare paNa vidhi zuddha nahIM, khapI hovAthI saravAle vidhi zuddha thAya tethI e phaladAI che AdaravA joga che. arthAta vidhi vivekane ajANa chatAM paNa caDhata Age ghamakriyA kare che mATe aMgIkAra karavA joga che. 5 amRtakriyA-cittanA zuddha adhyavasAya zuddhavidhie jukta samastakriyA anuSThAna AcaraNa te, je kriyA karatuM hoya tene ja upaga heya mananI vya gratA doSa na haya, AgamanA anusAre bhAvanI vRddhi eTale praNAMmanI caDhI dhArAe pula pramAda je marAyavisvara thAya AtmIka sukhAnubhava hoya tethI atyaMta harSa upaje jema aMdhane netranA lAbhavata tema samacitta kriyA kare te sarva amRta kriyAnAM mukhya lakSaNa jANavA jene saMsAra bramaNa bhava upaje che. vaLI jema regIne amRtane leza mAtra ApavAthI bIjA auSadha karavAM paDatAM nathI tema je prANI ekavAra amRtakriyA pApe te bIjA sAdhanavinA tene mokSa javA aTakAva te nathI. teto kei viralA pAme, e kriyA, vizeSe AdaravA joga che ema zrIpAlanA rAsamAM upAdhyAyajIe kahyuM che. bhavasthiti pAka vinAe kriyA u. daya na Ave. ira. pra-ra18 zrAvakane panara kadAna tajavAM kayAM che ane te kArya vinA cAlatuM nathI tenuM kema karavuM, U--utsarga mAge te panarakama dAna zrAvakane vajevAM kahyuM che, niravAha na thatAM AjIvIkA arathe Acare che te apavAda che tenuM svarUpa kahe che. karmanuM AvavuM te dAna kahIe jemAM vizeSa jIvahiMsA thAya che. 1 IMgala kamma-je agniAraMbhathI ja vyApAra thAya che evuM je gunA bhaThThI, iTavAha, kubhAra bhaThThI, lehAra, sonAra, bhADabhuMjA, kalAla, kaMsArA, kedeI, raMgArA, koyale kare ityAdi je aksiAraMbhathI nIpaje te imelA karma kahAe. 2 vanakame-vana chede UbhAM veke, patra phala phula kaMda vece, kapAsa leDAve, kaNada lAve, AjIvIkA hetu khAMDe, kheDAve, jhADa kapAve, khetI bagIcAne vyApa kare karAve, te vana kama kahIe. 3 sADI kame--gADI gADAM dhusara ghare ghaDAve vece te sakaTa karma kahIe. 4 bhADI kame-baladha UMTa gadheDAM gADAM rAkhI bhADAM karI AjIvIkA calAve te bhADAkarma kahIe. For Private and Personal Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zro jainatatvasaMgraha ( 173 ) 5 phADI kame--kuA talAva hulakheDa cAyA. have, kAMsa kaDhAtre, zreyAM karAve, pAyA khodAve, vigere je pRthvI pheDavAnA kAma te phADI karma kahrAe, evA pAMca karme kahIe. 1 dataNijya hAthI dAMta camarIye! sa`kha kADA rezama nakha mAMsa kasturI na (cAMbaDu) hAMke satranA aMganuM vecaluM te. 2 lakhavANijya----saNasola TekaNa dhAvaDI galI lAkha Ade mAhya jIvahuluM tathA dhaNA jIvanI utpatti thAya che tenu krAvakraya kare te. 3 rasavAAMNajya--mAkhaNa, ghI, tela, gela, dudha, azru, mIThu vigere narma vastunA vyApAramAM paNa jIryAhunA thAya che, cA, maThArAMde paNa temAja gaNavAM. 4 kesavANaya--anuSya pI dvipadra catupadaje Dhera pramukhanA je vyApAra tA unanA vAlanA vyApAra te 5 vaSavA{Najya-jhera vachanAga somala bhAMga arkA sALu harIyAla - TArI charI hulakAMdALA pAvaDAM TuMka bhAlA marko taravAra lehuMe.lA vigere prANu nAza karanAra sastranA vyApAra te eva pAMca prakAratA vyApAra niSedha karavA joga che. 1 yaMtrapIlaNa.--kAla ghaNI saMkhyA ghaTI pramukhe karI kAma karI ApavAM te. 2 nilachagu karmo--dveSaH catuSpadranA nAka kAMna pucha chedAve samAve, ajAre gAma lAve koTavAlajI kare, karakara kare, vigera je nirdevapaNAnuM kAma tathA DAMsa devA pramukha te rAtre nichana krame hIe. 3 davadANa--dadeve, khetaranAM jaMgalamAM ghara ghAsa vigere mALe baLAve te 4 saradalAya sApa yA--talAva kuA lRhuM nadI TAMkAnA pANA hulecI rAkhavI jalacara jIve huM te 5 asayA-- kuzIlIyA, hiMsakava svAna muMjAra ka. mAradAsa dAsI dAsI vecavA pAvavAM te macchI kayAi telI vAdharI sAthe vyApAra kare. ityAdi asa pAme te sarve akSatA peSaNa karma kahAe eva panara karmadAna zrAvakane varlDavAM, kema ke thI atiSaye karaNa jIva huzArUpa pApa karmanuM AvavuM thAya che mATe jema ba. tema Asa karavI, kahI kAi kahaze je zrAmana mAhAvAranA daza zrAvaka madhu, dAdA zrAvakoe hula gADAM nonAhu vagera mAkalAM rAkhyAM che. paNa te viSe samajavu' je parva je hatAM tenAthA ghaNA echAsa karI pramANa magAvyA che teTalA virAMte bhAvane lAsa che, rasavatIne rasoI nipajavatAM agra Arbha jayaNAthI kare. tathA dhI, gAla ghara kAmamAM khAvA sArU tanAe rAkhatAM tathA dIna anatha rAMka du:mAM haMsaka jIvane dayA buddhie pApatAM ida kAma te zrAvakane karmAdAnamAM gAya nahIM. khaTava virAdhaka arajatAMne rAga dveSathI ApyuM hoya te niMDhavA ceAgya che, paNa anukapAe niSedha nahI. For Private and Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 174 ) www.kobatirth.org zrI jainatatvasaMgraha. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pra:----219 bhAvIza abhakSa kIyAM. U0--1, peparanA TeTA, 2 pepalAnA TeTA. 3 UMbarAnA TeTA. 4 vaDanA TA. pa, myuTerAnA TeTA. 6 mAMsa, 7 dirA. 8 mAMkhaNa, 9 madhu, 10 rAtrI bhAjana 11 vidala je kaMThAra sAthe gema je kAcu dudha dahI chArA maLavAthI trasa jIvanI UtpAMta thAya che. 1ra sarve jAtanI mATI, 13 hemate pANI jhamI jAya che te. 14 kA te varasAtamAM paDe che te. 15 viSa te aphINa sAmAla pramukha. 16 rIMgaNAM jenI TopImAM dhaNA trasa jIva rahe che, 17 mahu bIja te je lamAM AMtarA rahita ghaNAM bIja hAya te khasakhasa pramukha, 18 tuccha la te ber jANu prasukha alpe khAvuM ane ghaNu kADhI nAMkhavuM te. 19 elaethANu pANInA saMsargavALu 20 sIta rasatevAsI rAMdhelI vastu je TI zAka sIre dudhapAka bAsudI dAla lAta bagaDeluM pakavAna Ade annakSa che. ra ajANyAM la ne jenu nAma svAda na jANIe te. 22 anaMtakAya te kadamukta kAmala vanaspati evuM mAIza abhakSanA zrAvaka tyAga kare. pra:220 zrImana mAhAvIra svAmInA darA zrAvakanu svarUpe TukAmAM kaho U--vIra prabhu pAse vrata ucarelA epavA zrAvaka 15900. hatA paraMtu temAM daza zrAvaka sIrAra thayA che. ghaNI iiddhavAlA temanI vizeSe prAmA bhagavAne karI che. 1 ANaMdajI. 2 kAmadevajI 3 calaNI prIyA. 4 mudhruva. 5 cuUzataka 6 kuMDalIyA 7 sadAla putra. 8 mahAzataka, huM naMdanIpIyA. 17 sAlIyA evaM daza zrAvaka mAra vratadhArI hatA. cAda vaSa gRhavAsa. khaTavarSa pASadha zAlAmAM malI vIsa varSa vrata pAlI agIyAra paDImA vahI Upasarga sahI aNusaNa karI, vrata lIdhA paTTe vIsa varSe svarge gayA che tyAMthI cavI mAhAvidehe siddhi vase. ema UpAgadazAMga sUtramAM kahyuM che. pra:221 akAma nirjarA te zuM ane sakAma nirjarA te zu U-ajJAnapaNe bhukha, tA. tADha, tApa. regAdi sahana karatA viSaya sapatti abhAve viSaya aNu sevatA akAma nirjarA kare tathA va sArI jIvane samaye samaye vinA Upacege sAta ATha karma truTe che te akAma nirjarA kahIe. mithyAtvanI karaNI te dravya nirjarA kahIe. vRkSa taLe muni gISma rItue dhyAna karatA chatAM, tarUnI mItala chAyAnA ceAgathI munine zAtA thatAM akAma eTale vRkSanA jIvane ajANa chatAM paNa lanI prApti thAya che, tethI anukrame udhagatIe caDhe che. valI nadImAM jema paththara athaDAtA dharAtA meAla thAya che temaja cAgatImAM bhramaNa karatAM aneka prakAre kadarzanA sahana karatAM jIva kAlAMtare bhaisthati paripakava thavAthI manuSya gatI pAmI sakAma nirjarA je sati sahita anuSThAna karI siddhi pAme che. zrI rUpa vijayajI kRta pUjANAM kahyuM che je, For Private and Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa braha. abato akAma nirjarA yoge || mAnavakI gatI pAi // asaraNa saraNa || paramapada bhogI // jinakI bhagatI kara bhAi || suNa mana zrI jinavara pUjIje // sahajAnaMdapadalIje // maiM // have samati dRSTinI bhAva nirjarA e bhede kahe che mananI abhilAkhA vinA bhUkha tarasa sIta tApa sihu khame brahmavrata pAle te kAma nirjaNa ane je manamAM UtsAha sAhitya prokta kare te sakAma nirjana te zubha praNAmathI thAya che ane teno sarva kriyA suktinu kAraNa che, samakitane bheganA aMdha paDe paNa hitra nahI. acAta karma baMdha alpa ane nirdeza dhaNI hAya tethI zuddha thai mukti jAya. tapa dhyAna sutranu bhagaluM gaNavuM dharma kathA kAUsa ga vinaya vaiyAvacca sa tyAga abhigraha Ade nirjarAnAM sthAna che. DherAthI jeTalI nirjarA thAya teTalo mAla kahIe. arthAt teTalA karmathI chava mukta thayA kahIe. ( 175 ) ghaNA kAle je kArya siddha na thAya te kArya sakAma nirjarAthI gheADA kAlamAM bhavasatInu apavartana karI siddha kare, mATe nighyA draSTi jIve je ajJAna keSTa kriyA tapa japa rUpa akAma nirjarAthI madhyama deva gatI pAme che, eTalA jI kriyA sakAma nirjarAthI thAya te bhavanI saMkhyA lAve arthAt nikaTa bhavi cAya. mATe samyag jJAna sahita anuzana karavu' zreSTa che. pra:--rarara zrI rIkhadevajIthI Aja tarka sudhI je je navIna paMtha nikayA che ane je jANavA cAgya monAnI che tenu kiMcit svarUpa tihAsa rUpe kaho. For Private and Personal Use Only U--lIpI vivAhuddhi nitikalA sIlpa vyApAra agni ATTe sarve zrIrIkhavadevajIthI pragaTa thayA che. dhana jaya kApamAM zrIrIkhavadevajInu nAma brahmA lakhyA che. bharata nRpa putra marIcIthI pArevAjaka sAMkhya sanyAmI thayA paNa te jenI hatA. bharata Atmiya zAI brAhmaNa zrAvaka thayA te suvaNA dvitIyajJopavita janau janA"no Utpati thai. tyAMthI brAhmaNa thayA te caMdra prabhu taka jainI mATe pujanIka hatA, kAlAMtare dharma viccheda thayA te vAre, svakapAla kalpAMta graMtha karI navA vedAdi racI brAhmaNeAe AjIvIkA arthe jIva hiMsAdi dharma pravartAvyA. athAt amRtamAM jhehera nAkhyu, pUrvanA prAcIna dharma veda cheDI dIdhA. sunA ghera kuttA ATA khAya tema thayuM. Aja taka mithyAtvI brAhmaNa varte che zrIrIkhavadevajI ( aSTApada) parvata Upara meAkSa gayA che ATha pagathIyAM hovAthI aSTApada kahevAya che, zrI mahAvIra prabhu rAjA vIkramanA 470 varSa pahelAM pAvApurAmAM mekSa gayA. tevAre gotama sudhamA svAmI ehu vidyamAna hatA, roya nava gaNadhara vIra chatAM mokSagayelA hatA te sarve
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (176 ) zrI jainatatvasaMgraha brAhmaNa vedajJa hatA, temanA saMdeha bhAgI 400 vidyAthI sahitane upagAra karyA, jene 14000 ziSya hatA ehavA sarva zrI vIra prabhu jayavaMta vartA autamasvAmIe jene dIkSA ApI te sarva kevalI thaI mela gayA chati Azcarya, gotamanA pa0000 ziSya sarva mokSa gayA, have maitama Ade aga yAra gaNadharanA saMdeha kahe che. 1 jIva che ke nahI, 2, karma che ke nahI, 3 jIva che te deha che, 4 pAMca bhUta che ke nahA, 5, manuSyAdi je A bhavamAM te parabhave hoya ke manuSya pazu thAya? 6 baMdha mokSa che ke nahI 7 devatA che ke nahI 8 narakavAsa che ke nahI te punya pApa che ke nahI 10 paraloka che ke nahI, 11 nirvANa che ke nahI e anukrame aga yAra gaNadharane vedagrutinA para virUddhapagAthI zaMzaya utpanna thayelA te sarva vIrabhagavAne zAkta pramANathI nivArI pratibodha karI trIpadI ApI ajarAmara padanA bhogI kA vIra nirvANa pache dharma svAmI paTedhara thayA, kAraNa gotamajIne teja dIvase kevala jJAna thayuM che mATe hastha paTadhara thAya, kevalI paTedhara thAya nahI. vAra pache bAra varSa tamajha mekSa gayA. sudharma svAmInI pATe jabusvAmI chellA kevalI thayA, temanA pache daza vastu vikeTe gaI te kahe che. 1 mana paryana jJAna 2 paramAvadhi, 3 pulAka labdhi 4 AhArakala ipa pa , 6 upazama ga, 7 jinaka9pa, 8 parihAravi. zuddha suma saMparAya yAkhyAta e saMjamaka, 6 kevala jJAna 10 siddha thA, evaM daza, Ihi kevalI ane ddhi thavuM juduM kahevAnuM kAraNa e ke kevalI te niyamAna che ane siddha thAya te kevala zAna pAmIne sAMje ema jaNAvA araNe pravacana sAre dvAra 88 mAM kahyuM che. valI prathama saMgha prathama saMsthAna ane aMtara muhuta uda pUno upayoga e traNa vastu la bhadra svAnA vakhatathI vichera gai, vIra mela gayA pache sADI cAmAM vAMsa mahAne pAMcame Are beThe, varanA kevala pache cAra varSa jamAlA prathama ninhava za. vora pache chaDI pATe 25 varSa thulIbhadra thayA. tyAM sudhI cAda pUrvadhara hatA. te vakhate caMdragumanuM rAja hatuM, tevAre bAra varSano dukALa paDayA hatAsuradasta sArI pratibedhIta bhIkhArIne jIva anukrame saMmata sajA thayo te savAlAkha jIna prAsAda Ade karAvo jainadharma pALe. rAjA vikramanI vAra mAM kumudacaMdra (siddhasena divAkara) AcArya sarva zAstra saMskRta banAvA vacana UcAryuM. ihAM gaNadharanuM apamAna thavAthI gurUdatta prAyacharAjA jaina dharma karavA bAra varSe maine Ade lIMga dhAraNa karI UjeNamAM camatkAra batAvI zIvalIMga pheDI evaMtI pAnathajInI mUrti pragaTa batAva. vikramarAyane pratibadhI zrAvaka karyo. ema dharma dIpAvI phera AcArya banyA. vara pache 453 varSa kAlokAcArya thayA. vIra prabhuthI vikramazuddhi sarve rAjA prAye jainadharmi hA, vIraprabhunA teramI pATe vikrama saMvata chavIsamAM vajUsvAmInI vakhate bIjIbAra dukAlI paDI hato vikramane putra jainI hatI ane tenI mATe sAlIvAhana paNa jaina hatA. vIra pache 609)varSe zrIkRkSa sarine zISya zIvabhuti nAme thaye teNe DIgaMbara mata pravRta karyo. zrI vorAta For Private and Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrA jainatatvasaMgraha ( 1977 ) pra:0 23--jIta madAra karAvatAM AraMbha samArabha thAya che te te kANe karAvyA ane tethI zuM phaLa thAya che. U~~~karAvanAra vivekI mANasanI yatanA pUrvaka pravRtti hovAthI ane pratimA sthApana pUjA sadha samAgama dharma dezanA karaNa sAsana prabhAvanA jIna guNa bahu mAna sativratAdi anaMta punya prApti hovAthI anumeAdanAthI zubhAdhyavasAyathI nirjarA thAya che. kahAM kRpatu draSTAMta bhAvavuM, navIna jIna maMdIra karatAM chag2AbAranuM AThagaNuM phaLa zAstramAM kahyuM che. je mATe saMpratI rAjAe gAdvAra 98000 karAvyAM. ane navIna jIna maMdIra 26000 karAvyAM. kula savA lakSa jIna bhuvana karAvyAM, vaLI kumArapALa tathA vastupALa tejapALa temaNe paNa chagAdvAra ghaNAM karAvyAM che. jethI peAtAnA bhavanA uddhAra thAya che. have jIna maMdIra taiyAra thayA pachI vilama na karatAM pratimA sthApana karI. zIghra pratiSThA karavAthI adhiSThAyika devatA tarata tyAM AvI vase che, tethI AgaLa upara jIna maDhIranI vRddhi thatI jAya che. mULa nAyakanI nAsIkA, sukha, netra, nAbhI keDa emAMnA koi paNa avayavanA bhaMga thayA heAya te te mULa nAyaka na rAkhavA. ane je jIna biba so varSa uparatu jItuM hoya, uttama AcAraja pratiSThIta hoya te bIMba kadAca aMgahIna thAya teA paNa pUjanIka che. eka - gaLathI agyAra AMgaLa sudhI dhar derAsaramAM pratimA pUjAya che. dAMta, kATa, pASANa, lAhanI parIvAra pramANa vinAnI pratimA dhar derAsare pUjavA cAgya nathI. pratimA, tilaka, AbhUSaNa, lakSaNa sahIta hovAthI bhavya jIvane AhA dakArI thAya che. jethI karma nirjarA thAya che. jIna maMdIra, jIna mIMnI pratiA karAvavAmAM devagati Ade bahu phaLa che. kema ke e jyAM sudhI rahe tyAM sudhI punya bhAgavAya che tenA darzanathI ghaNA lAbha thAya che, A cAvIsImAM pUrvakALe bharata cakrie zatruMjaya parvata upara ratnamaya catura mukhathI khorAjamAna ceArAzI maDAthI zebhitu eka gAu uMcu, traNa gAu lAMbu evu jIna maMdIra zrI AdinAthajInu pAMca kADI muni sahitajyAM zrI puMDarIkasvAmI jJAnane nirvANa pAmyA che tyAM karAvyuM temaja gIranAra, AjIjI, vaibhAra parvata, sametazIkharajI, aSTApada vigerene viSe paNa bharata ca krie dhaNA jInaprasAda karAvyA che. traNa padArtha sarvottama che. te kahe che. namaskAra samo maMtra, zatruMjaya samo giriH // vItarAga samo tevo, na sUto na vAta / ? | rUti. muLanAya. pra:0 224-jIna paDImA vize keTalAka leAkeA AzakA kare che, ane te pUjAmAM hiMsA mAnI niSedha kare che, ane dharma kriyAmAM svarUpa hiMsAne sAvadya karaNI gaNe che, mAtra trIsa sUtra mAne che, ane tenI paMcAMgI uthApe che, jethI teja nIramAM paraspara virodha uThe che, ane ekAMta dayA bhAtI nAgA For Private and Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 178 ) zrI jainatatvasa graha bhra`ga kare che jIna paDIsA utthApe che mATe evA kutarUM vAdIonuM zAstrAnusAre samAdhAna karo. uttara:-pratimA pASANanI chatAM phaLadAi che; jema kei strInA pati maraNa pAmyA che tenI chammI jovAthI tenI yAdI Ave che, vizeSa kAmAtura thAya che ane te chakSmIne koI pagarakhuM mAre te tene kheda thAya che temaja jIna paDImA dekhI pUrvanA tIrthaMkarAtu' smaraNa yAda Ave che eja guNa thayA. dasa vaikAlika sUtre nArI ciratra nIrakhatAM munine dUSaNa kahyuM che tA prabhunI chammI dekhI phaLa prApti kema na thAya? wwwwing Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AAzakA--vItarAga tA sarvajJa che anepaDImAmAM te! te guNa dIsatA nathI mATe ghaNA aMtara jaNAya che. samAdhAna~mAra guNa te bhAva nikSepAmAM hoya ane A tA temanI sthApanA che temAM e guNa heAta teA bhAva nikSepeA kaheta paNa tema nathI. paraMtu temanI chamInI AkRtI nirvIkAra netravALI zAMta mudrAdi aneka guyukta che. thayA mAlinI chaMda. prazamarasa nimagna dRSTi yugma prasanaM / vadana kamala maMkaH kAminI saMga zUnya / karayugama piyataM zastra saMbaMdha vandhyaM / tadasija gati devo vItarAgastvameva // 1 // bhAvArtha-De vItarAga, tArA netra upazamamAM magna che, mukhakamaLa nivIkArI che, eka je khALe te premadAnA saMge rahIta che hAtha joDa. hudhIAre karI zUnya te mATe tArI nirvIkArI chamI aneka guNAhita che. te samyaga dRSTi abheda buddhie dhyAve che. vaLI te jInAlaya tathA jIna paDamA karAvanAra mAA devalAke jAya ema mahuA nistitha sUtramAM kahyuM che punaH snAtra paMcAsikAyAM proktaM ! kAvyaM netranaMda karI bhavadadhi tarI zreyastaro majirI / zrImada dharma mahA naredra nagarI vyApalatA dhUmarIH || harSa zubha prabhAvala harI rAga dviSAM jitvarI / mUrtiH zrI jina puMgavasya bhavatu zreyaskarI dehinAm // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatavasa graha, ( 17 ) bhAvAthaH--netrane AnaMdakArI bhava samudramAM nAva samAna maMgaLa tarUnI maMjarI che, valI lakSmIvata dharma rAjAnI nagarI che. ApadA je kannurUpa velIne bALavA agnirUpa che, harSanA utkarSarUpa prabhAvanI lahera che rAga, dveSarUpa satrane jItanArI evI chana mUrti bhaLyAne kaNa karanArI hA. jAta smaraNu kevala jJAnAdi upajavAnuM kAraNabhUta jIna paDImA che. dravyathI dAna pajA dikSA maheosavAdi dravye karI vItarAganA chaThThA guNa pragaTa kare te dravya stava kahIe, bIjo bhAva stava te zubhAdhyavasAye karI kriyAnuSThAna kare te. valI rogIne A SadharUpa jInapUjA che te sattara bhedde aSTa prakAre vidhi yukta siddhAMte kahI che te kalyANakArI che. te devane nameghRNa Adi ATha thaye karo bhAra adhikAre va kruSNa karIe, AzA-namAbhruNa mahe nIla 5, TIvotAM, saraLa zU vaDhA zrI bhagavata tramAM chatAM kema kahetA nathI. cha samAdhAna-tapagacchanI samAcArone anusAre kriyAmAM kahevu na iMTe zrI gaNadharajIe Avasyaka tramAM je namuzruNa kahyuM che te kriyAmAM kahevAya che, temAM pUrvanAM pada nathI mATe na kahevu vaLI bhASyamAM 54 33 che. mATe adhika pada na kahevAM, namukSuNa je kahevu te vIdhIvAra che teja kahevuM ziSya---1 pratimA kevA AkAre hoya, 2 kenI pratiSThita pUjanIka che. 3 pratimAnuM pramANa keTaluM 4 bharAvanAra adhikArI kANa gurU--1 padmAzana vA kAusagga mudrAe hoya te DDIga aramatamAM lIMgadhArI pratimA kare che paNa te teA yukta che apakIrtinuM kAraNa che prabhujI nagna chatAM paNa atizayathI nagna dekhAya nahIM mAtra vaTA zIlarUpa ka dArAkAra pratimA hoya teja pujanIka. 2 veSadhArI yatI darU karAve, paDImA bharAve, peAtAnA dravyathI pratiSThA karAve te pratimA vAMDhavI pajavI na de. zrI mahAnipItha mAMhe niSedha che. anya 6zanIe grahaNa karelI pratimA niSedhI che. zrI upAzaka dazAMga sUtre roSa sarva paDImA pujanIka che. 3 eka gulathI yAvata pAMcase dhanuSyamAna pratimA bharAve 4 pratimA bharAve te samyak dRSTi zrAvaka mukhyapaNe dravya stavanA adhi kArI gRhastha che. have zrAvaka caityavadana kare te prabhunI jamaNI bAjue besIne utkRSTa aao 60 jadhanya hAtha nA cheDe rahI kare; anezvara je bhUmIe paga mUke che te paNa pujanIka che tA temanI smRti vize zu kahevu, sAzananA zaNagAra che. For Private and Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (180 ) zrI janatatvasaMgraha - - * * * *** * * * * - - - - - - - * * * , '* * * - - ziSya-zAsana kene kahIe. gurU--deva athavA paDImAM 1 gurU je zuddha prarUpaka paraMparAgata cAlanAra, 2 dharma tatva AvasyakAdika siddhAMtanI paMcAMganuM pustaka. 3 e vyavahArathI zAsana kahIe ane deva, gurU dharma e traNa tatvanuM zraddhAnarUpa zubhAvyavasAya te nizcayathI zAsana kahIe. AzaMkA-te zAsanane adhiSThAyaka deva dharmavatane duHkhI thatAM, kaSTa nivAraNa kema karatuM nathI, samAdhAna--bhAvI bhAva bane cheja. zrI vIra prabhune upasarga thayA te kanusAre sahyAthI mukta thayA, vaLI deva jANe che je e duSTa du:kha denAra phagatanA duHkha bhegavaze. ene vadhAre zuM duHkha devuM che. ziSya-jInI pUjAmAM hiMsA thAya che te vize zuM samajavuM? gurU-hiMsA traNa prakAranI che. 1 hetu kSiA--ayatanAe upayoga rahita kare te je hiMsAnuM kAraNa che te. 2 hiMsA-yatanAe upaga sahita kare te hiMsA thAya te. manuvaMja kSiA-ANavirUddha mithyAtva bhAve pravarte, jANI bujhIne duSTa praNAma kare te mahApApISTa sthiti rasabaMdhanuM puSTa kAraNa che. mATe gurU lAdhavane vicAra karI guNa ThANAnI hadamujaba dharmakArya karavuM ANAmAM dharma che. jema mahera, chApa, sI TIkaTa, sTopa, e rAjyanA cihyuM che te prajAne mAnavA - gya che. temaja janAjJA jIna sthApanA bhavya prajAne sanmAna satkAra karavA - gya che. zrI bhadrabAhu svAmIe prajA vigere upara kupane daSTAMta Apela che te samajavo, hA dravyabhAva be prakAre prajA samajavI. temAM dravyastavane prAye A raMbhavinA thAyaja nahi. jema tIrthakarane IMdrae so sasaraNudi otsava vigere kare che. jethI ghaNA leke prabhu jANI vAMdavA Ave che. guNagrAma karI mAhAnijerA kare che. keTalAka bedhavI ja pAme che. revatIe prabhune mATe pAka karyo te AdhArmi jANI lIdho nahI paNa revatIe tIrthakara nAma karma bAMdhyuM, zrI prazna vyAkaraNamAM dayAnAM sAThe nAma kahyA che temAM pujA te dayAja kaho che, ekAMta dayAmAM dharma kaheze te nadI utaratA munipaNuM kema rahese valI kahesa je tenI niMdA karI che te viSe samajavuM ne pharI tenuM karavuM na hoya tenI niMdyA paNa tema nathI, hAM zrI samavAyAgAdi sUtramAM he muni eka varSamAM navavAra nadI utare te ArAdhaka che ane dasavAra utare te virAdhaka che. IhAM samajavuM je navavAre jIvahiMsA na thaI ane dazamI vAre thaI nAnA tema nathI mAtra AjJAyukta dayAmAMja dharma che. zrAvakane prathama prate pAMca aticAra kahyo che te paNa thAvara AzrI nathI, For Private and Personal Use Only
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatvasaMgraha, ( 18 ) trasa jIva AzrI che mATe prajA vigeremAM thAvara nihANI sarUpa thAya che tethI vrata pajA niMdavA yogya nathI kIMtu prazaMsavA yogya che. kAraNa ke trasanIyatanA che aviratipaNAne pazcAtApa gRha vyApAdikanuM tyAgapaNa, jIna guNa bahu mAna thAya che. tIrthakara chatAM paNa padIe na paDImA pucha che. A6 kumAra ane sayaMbhava bhaTazrI na paDImA dekhI pratibaMdha pAmyA che. hastInApara nagare pAMca pAMDave zAMtinAthano mela nAyakapaNe pratimA bharAvo che, zrI aSTApada tIrthane viSe bharateza cAvIsa chabIMba mAna pramANe ratnamaya bharAvyA che ema zrI gAtamajIe jagaciMtAmaNImAM kahyuM che. phArasaMvika mUvama vinAnA | iti vacanAta. vaLI rAyasegI satramAM sAbha deve mokSa arathe prabhunI pajA karI che, dvipa samudra naraka svarganuM jJAna cItraka nakasAthI spaSTa thAya che temaja paDImA dekhI kanaguNane anubhava thAya che jadhAcAraNa munie pratimA vAMdI che e sabaMdha bhagavatIjIne vIsamA zatakanA navamA udde se savistarapaNe che. A vara vaitAni bahu vacanAnI tyAMnI pratimAo vAMde, aMba pAritrAjaka dezavirati thayo tyAre pativA marihaMta verAvA namavAne Agara ane anya darzanInA devagurUne namavuM niSedhyuM che, vaLI ANaMda zrAvake paNa vrata u. caryA tyAM anya darzanInA devagurU paDImA Adene namana pajananAM pacakhANa karyo che tethI pitAnAM makaLAM rahyAM ema niradhAra thAya che. prazna vyAkaraNa adhe sakala sAdhune arathe gaNadharajIe kahyuM che je- cezyahe niUrahI vaiyA vacaMkarei0 / na paDImAnI vaiyAvacce te paNa nirjarA ara che, cothA guNa ThANAnI kiyA muni kare nahI paNa anumodanA kare tethI mahAnijA thAya che ema ciAsaraNa payAmAM kahyuM che. tIrthakare jema nirvaghabhASAe vihAra nadI tirAdi upadeza karyo che temaja muni zrAvakane jInamaMdIra pUjA dravya stavane upadeza nirvagha bhASAe kare vaLI jInavara karavAthI aDhAra pApasthAna TaLe che. ahIM vAdI tarka kare che ke paDImA adhAre kahI che, tyAM jANavuM je munidharma dhAre chatA na kare paraMtu gRhastha jema aMne pANI munine dAnadevuM je nipajAve che te adharmadrAramAM che ane te AhAradAnathI saMvarapaNe nipaje che jethI anya paDImA adha dvAre ghaTe che paNa jIna paDImA vize saMbhava thatA nathI. cauviha saccepanatte taMjahA 1 nAmasacce 2 ThavaNasacce 3 davvasacce 4 pAvasace 10 tethI paNa sthApanA siddha thAya che. punaH nAmajiNA jiNanAmA / cavaNa jiNApuNaH jiNaMda paDimAU // DhavAnA jiLanavA mArA sama vasAvyA che ? ! For Private and Personal Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 182 ) zrI jainatatvasa graha, IhAM je padArthanu dhyAna kriyAmAM Ave te satya kahIe, eTale je deva tenI sthApanA paNa zuddha che ane je daiva azuddha che tenI sthApanA paNa azuddha che, huMDInA stavanamAM yazavijayajIe kahyuM che ke yuddha zuddhabhAva jehano che tehanA cAra nikhepA sAcA / mAM bhAva azuddha che tehanA eka kAce / savi kAcA ho jinajI / tujhaANA zIra vahIe || mATe jInanItasthApanA satya che. ziSyaH--jema paththaranI gAyathI dudhanuM bhAjana na bharAya tema pASANa ma ca na paDImAthI kevI rIte garaja sare. gurU --temaja gAyanu nAma levAthI dudhanuM vAsaNa na bharAya teA jIna nAmathI paNa kema kAma sare are bhAI jInezvaranA guNanuM mahu mAnarUpa zubha draSTinA ApaNathI bhAvajInanI bhaktinu la pAme ema nakkI samajavuM. ziSya---zubha praNAmanI dRSTie lAbha thAya te jIna paDhImAnuM zuM kAma che. gurU:--pariNAmano hetu te jInaprAMtamA che. ziSyaH-mAtra veza dhArI sAdhune viSe muninA repa karI namaskAra karatAM jInaDImAnuM pere phaLa maLe ke nahI. gurU:-sAdhu te sAvadya nivadya kriyAzALA hoya che ane paDIyA te duSTA duSTa svabhAvavALI nathI mATe samAnapaNa na ghaTe jedhI chanapaDImAne viSe chata guNanA Aropa thAya paNa pAJatyAdikane viSe muniguNanA Aropa na thAya, niguNIne viSe guNArApaNa na thAya paraMtu jyAM guNa tathA TrAya na hoya tyAM guNaropaNa thAya. anyathA nahI adhAt khAlI bhAjanamAM rUDI vastu bharAya paraMtu azubha dravyavAlA vAsaNamAM zubha dravya bharavu na laTe ema yuvijayajIa sADA traNaseAnA stavana madhu kahyuM che." pratikramaNa karatAM AcAryanI sthApanA karI anusega dvAre kahI che. elA chatAM gurUthI sADAtraNa hAtha levA humemIujADuM nisihI eTale mujane vahu nA javAno A pA have vicAra kare ke sthApanA na heya tA te Avaka kAnI pAse rAgI nahI teH mRSAvAda lAge che. ihAM zIkha gurUnI AjJA thAya che ane jIrU sthApanA gurU pAse A deza mAgA sudharmasvAmInI paraMparAgata Avyu je kAjala masInuM pustaka te dravya zruta pujanIka vaMdanIka che. jema chanavANI paNa dravyazruta pRjanIka che tadava jIvAbhIgama gre naMdIzvara dhei jIna paDImAnI pUjA cAra nikAyanA devatA kare che. cAra aThThAi Adene dIvase mahAmaheAsAda kare che. ihAM kAI kahese je enA devatAte kaba che sthiti che ema AlatAne avanavAdI davasa A For Private and Personal Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 143 ) dhi kahIe, rAyapara na jAvu ityAdi phaLa kahyuM che, nabhuvane devaga paNa meNunAda ArAma karatA nathI valI bhagavatI zatakanA 25 mA udase be prakAranA vinayamAM na paDImAnI mAta hu mAna te suzraSaNa vinaya 1 ane cArAnI AskRtanA vajevI ne aNayA sAyaNa vinaya, 2, ema sihAMtamAM saMkSepa vAkhyA karI che, jema gurUnA ArAnane ThapakAvatAM duSaNa kahyuM che tema jInapaDImA bipi samajavuM vAdI kahe che je jInanA mAna pramANe paDImA kema bharAvatA nathI tene kahevuM che jema jabudvipa mahe che tene pa. nahAne hoya che paNa tethI te dvipanuM zAna paNa thAya che. zIkhya-pratimA pratiSThita apratiSThitamAM zuM taphAvata che, kemake ekaja rUpa che. gurU-rAjakumArane rAjAbhiSeka karyo temaja pratiSThita pratimA pajanIka che. savAla je--tI ane prajanIka kema kahe che? javAba-jahAM tIlakaranuM kalyANaka thayuM che jIhAM muni mila gayA te upacAre tIrthabhUmi vAMdavA pUjavA yogya che, ta:zISya--catya zabda jInapaDIma mAM jJAna samajavuM ke muni. gurU-bhagavatI satramAM asura kumAra devatA sudharma lage jAya tyAre 1 ane rihaMtanuM, 2 caityanuM 3 muninuM e traNa saraNa kare che tAtya zabda pratimA che. yataH- nanaththa arihaMtevA arihNtceiyaannivaa| bhAvAappaNA aNagArassavANissAe iti vacanAt. mATe citya zabda sAdhu hoya to aNagAra zabda judo kahevAnuM zuM kAraNa kemake punarUkta doSa lAge mATe kesamAM paNa caitya zabda sAdhu nathI. zISya-jIna pajA viSe punaH puna: bhASaNa kare che to te pUrve koie pUjA karI hoya te sutrAnusAre prakAza karo guru-sIdhArtha rAjA, sudarzana zeTha, saMkha zrAvaka, puSkalI zrAvaka, kArtika zeTha Ade aneka tuMgIyA nagarInA zrAvakee gyAtha4mA ehavA pAThathI jhana paDImA purve pujI che e adhikAra bhagavatIjImAM che, upAsaga dazAMgamAM ANaMdAdi dasa zrAvakoe jIna paDImA vAdI puMjI che. prazna vyAkaraNa satramAM sAdhu na paDImAnI vaiyAvacca kare kahyuM che, UvAI satramAM ghaNA jIna maMdIrane adhikAra che. rAyapANImAM ramubha deve tathA paradezI rAjAe tathA citra sArathIe jIna paDImAM pUcha che. jIvAbhIgama sUtramAM vijaya devatA Adie na paDImA pUcha che. ja dipa patI camaka devanAvike "aa karI che For Private and Personal Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (184 ) bA natasaMgraha, uttarAdhyayananA dazamA adhyayananI niktimAM gAmajI aSTApada yAtrAe gayA che, naMdI mutramAM vizAlA nagarInI aMdara zrI munisuvrata svAmInuM mahA prabhAga zuM kahyuM che. AvasyakamAM bhArata rAjAe jIna maMdIra karAvyAM, tathA savvaloe arihaMte ceiyANaM karemi kAusaggaM | ityAdika kahyuM che, zrI bhagavatIjImAM namo baMbhIe lIvIe vyavahAra sUtramAM prathama Udese jIna paDImAM AgaLa AleyaNa karavI mAha kalpasUtra tathA jIna kapamAM sAdhu bAvaka jIna maMdore vaMdanA karavA jAya, na jAya to prAyachita Ave. yaduktaM,-sabhayavaM tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA rUA ghare janA, daMtALo mArIne ne manAiTa cothA ArAmAM taNe jIna maMdIra hatA, kAraNa ke satramAM jyAM jyAMhAM zrAvakane adhikAra che tyAMhAM tyAMhAM sTAvAza4 mA eTale nhAIne deva pUjA karI ehave pratyakSa pATha che jethI tamAma zrAvakonA gharamAM jana madIra hatAM. savA pUje vahurA mahaMta bAdR iti vacanAta, ane teo niraMtara pUjA karatA hatA ema siddha thAya che, daza pUrvadharanA zrAvaka saMprati rAjAe savA lAkha jIna maMdIra banAvyAM, ane sevA keDa pratimA bharAvI che. ema zAmAM kAma ThAma jIna paDImAno adhikAra chatAM kumatI mAnatA nathI te mAhA mithyAdaya jANo. ANaMda zrAvake anya tIthI devatA cAra nipAne vaMdavA tyAgI te jethI svadevanA cAra nikSepa vaMdanIka TharyA, IhA kaheze je bhAva nikSepe tyAga kyA che te bIjA traNa nikSepa vaMdanAka haya, dhanya amRta khANI svAda vAda vANI. zrI ThANuMgajInA pAMcame ThAMNe 1 arihaMta, 2 jIna dharma, 3 AcArya upAdhyAya, 4 caturvidha saMdha, pa samakitI devatA e pAMcane avarNavAda bolanAra jIva laMbha badhI thAya. mATe devakRta chana bhakti kalyANakArI che, devatAne cAritra ghanI apekSAe nedhambiyA kahyA che, paNa zrata samati dharma apezAe namiyA nahI, kema ke samakita apekSAe saMvara che, pUjA te samakitanI karaNI che te siddhAyatanamAM devatA pUjana kare che, zrI dasa vaikANika sUtre vAva namasaMto mATe manuSyathI devatA adhika kahyAbahAM praNAma traNa prakAre che, be hAtha joDI mastake lagADI namaskAra karaze te aMjalIbaddha praNAma kahIe. kiDane uparano bhAga namAva te ardha vinita praNAma kahIe. 2 be DhIMcaNa, be hAtha, mastaka evaM pAMca aMga namAvyAthI paMcAMga praNAma thAya che. 3 eTale UbhA thaI khamAsamaNa letAM e traNe praNAma sAthe thAya che e rAti deva gurUne nabaLyuM che ke, For Private and Personal Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha (185) ka, * * * * *a * * * * * deg , sAtha-prabhu to phala phala naivedya dhUpa dIpAdine bhegI nahI chatAM te dravyathI kema pUje che, gurU-prabhuto tenA bhAgI nathI. temaja vaMdanA namaskAranA paNa bhegI nathI, paraMtu te te karanAranI bhakti che. jema Uttama mANasanuM Agamana thavAthI vaiyAvacca bahumAna karavuM te paNa bhakti che ane tene anna pANI - pavuM te paNa bhakita che. eTale e behune bhegI che, temaja prabhu e behunA agI che. paraMtu bhaktane bhAva pradhAna che. vaMdanA azuddha bhAvathI te bhAvajanane vaMdanAnu phala paNa nathI ane vaMdakane zuddha bhAva hoya te cAra nikhepe navaMdananuM phala che, valI jema apavAda te UtsarganuM kAraNa che temaja nAmadika vaca nikSepA te bhAva nikSepAnuM kAraNabhUta che kemake kAryano Icchaka kAraNa ne Icchaze kahyuM che ke, sAdhakAtina nikhepA mukhya, je viNu bhAva na lahiere // upagAri duga bhASye bhAkhyA, bhAva vaMdakano grhiiere|| mA na ho ema vicaMdrajI gaNIe zAMtichana stavanamAM kahyuM che. velI riva - rina mAmA, IhAM muhitA zabda pUjA jANavI, valI pUjA, zramaNa mAhaNa maMgala otsava vigere dayAnAM nAma che te sarva jijanAM jANavAM zrI anuga dvAramala pAThamAM barayA ItyAdi gai astinA akSanI sthApanA eTale saMkhAvarta koDA je hADanA thAya che. tenA thApAcArya karI Avazyakadi kriyA karavI, vizeSAvazyake paNa gurU abhAve gurUnI sthApanA karI dvAdasAvate vaMdana karavuM, bahAM jema yuni hADa rUdhIramaya che tema sthApanA hADanI karavAne ni dha nahI. draSTimAM dharma che, vAdI tarka kare che ke tIrthakara tIrthakarane bhegA thAya nahI valI tyAM marakI de heya nahI te satya che paNa te te bhAva tIrthaMkara Ama samajavuM I0 svAla-prabhu chatAM pratimA hatI ke nahI. javAba-ina paDImAM vIra prabhu chatAMnI sthApelI vIranA nAmanI mahuvA gAmamAM jIvata svAmInI pratimA vidyamAna che. oraMgAbAdamAM sumAre ra400 varSa agAunuM zrI padma prabhunuM maMdIra che jene mATe aMgrejI paMthakAre paNa sAkSI pure che zrI jaya tirthane viSe saMpratirAjA vagerenAM karAvelA asala derAsara vidyamAna che. te daramatI kutarka saMvata 1508 mAM zarU thaelA kaDaka lake anekAMta siddhAMtanI paMcAMgI rUpa samudranA pravAhamAM pravesa nahI thavAthI ane parve pAchA darzanAva kAmadayathI na paDImAnA ane varSavAdI ane sthApanA nikhepAnA utthApaka Ade avana bela viparIta paNe vata che, For Private and Personal Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 186 ) zrI janatatvasa`graha. hA iti khede utsUtra bhASakAnAM kA gatirbhaviSyati // yaduktaM // usa bhASaNaM, bohI nAso anaMta saMsAro // pANaJca evI dhIrA, uttaM tAna bhAvaMti / / 1 / / tittha para pavayaNaM surya, AyariaM gaNaharaM mahiSTTiyaM / bAlAyaMto vaduto, vaMta samara dArU // na jiNatrayaNa vADakara, pabhAva gaMnANa daMsaNa guNANaM // bharato jiNadavvaM, anaMta sAsAri Ahera || 3 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvArtha-utpatra bhASaNa karatAM Adha je saktine nAza thAya che 3 naMta saMsAra vadhe che mATe prANa tyAga vRttAM paNa dhIrapu pee sAstra siddha bhASaNa na karavu tAryakara pravacana zrRta mAdhyAya gaNadhAryA moTAnI AzAtu nA karanAra aneta saMsArI hoya // 2 // jIna vacana vRddhi karanAra jJAnadarzana dIpA vanAra hAya paNa jIna dravyanA bhakSaNa je nAza karanAra anata sa`sArI thAya // 3 // ityarthaH U lakSathI jIna maMdIranI ApadAnI lAge, mukhathI kahIne na Ape jJAnAdi dravyanu bhakSaNa kare nAza kare varSe te paNa sasAra bhramaNa ke2 ane je jIna dravyanI vRddhi kare, rakSA kare te alpa sasArI hoya. zIkhya--hiMsAe dharma ke adharma gurUjInAjJA yukta svarUpa mAtra hiMsAe adharma nahI jema munine dAMna ratAM jIna pUjA karatAM muni vihAra karatAM nadI UtaratAM paDIkamaNe vAyu kAyA dilhaNAya valI zrIkRSTha de zethAvasthA putra sAthe bahu janAe dikSA lIdhI tenA kumAdikanu poSaNa dhara mAra dhanadhAnya pANI vagerethI puSTa karyA. zrImAllanAthe suvarNa putalI karI mAMhe AhAra nAkhI pratibhedha karyuM. IhuM dase devatAe prabhunA janmAbhiSeka bahuja leyA te bhakti bhAvatuM la che luN vAhurelu zrAvaka pAchu na letA yunivAvare pazune bhAta pANInA viccheda na karavA e zrAvakane prathama te prabhue kahyuM che ityAdi AjJAe dharma che, AA rahita hizAmAM adharma che. zISya-sAvadya karaNImAM prabhujI dharma kema kahe, gurU--mAcArAMgajImAM sAdhu khADAmAM paDetA ghAsa velaDI vRkSa pakaDI bAhera nikale, rastAmAM sAdhu nadI uttare mRga puchAmAM sApekSa jI u bele, pAMca kAraNe sAdhu sADhIne paDaeN zISyanI parIkSA mATe sAdhu doSa lagADe valI AcArAMge dekhAtu AzravanuM kAraNa che paraMtu zuddha praNAma hevAthI nirjaMga thAya che. ane dekhAtuM saM keranuM kAraNa chatAM azubha praNAma hovAthI karma baMdhana thAya che. saMkha zrAvake svAzrI vatsala karyA che, cItra sAthIe paradezI rajAne prAMtamedhavA sArU kezI ga For Private and Personal Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, (187) Nadhara pAse javA ghoDA ratha deDAvyA che. keNIka UdAyana rAjA praDhADabare janane vAMdavA gayA che. ItyAdi ghaNAM kArya samati dvaSTi jIvoe dharma nimitte karelAM che tene sAvadha karaNI kahe te ajJAnI jANavA athAt nANA vinA je dayA te svarUpa mAtra che. paraMtu anubaMdhe hiMsA che, jamAlIvAta ItyAdi vaLI dharmadAsagaNie kahyuM che je jIne zAsana Uccheda karanAra na paDImAnuM khaMDana karanAra munine ghAta karanAra sAdhavInu zIla khaMDanAra ehavA UghamIne prathama te muni Upadeza dei zAMta kare, zrAvaka dravya ApI nivAraNa kare chevaTa na mAne te jema nivAraNa thAya tema karavuM iti apavAda valI sacitanA tyAgI munine kAla dharma karyA pache bhaktirage havaNa agni saMskAra kare che tathA mukhanA azuci pudagalanA pharasathI prabhunA guNa belatAM duSaNa nahI tema prabhune sacitta vastu vagerethI puktAM bhaktirAne niza che. ahIM prazna vyAkaraNa sUtramAM dharma arthe hiMsA kare te maMdamastI kahIe te te mithyA draSTinA apAe jANavuM kemake jJAnAdikanI ArAdhanA karatAM hiMsA thAya tene madAraja jANe che ane zubha praNAmane dharma jANe che mATe maMdamatI nahI te dharma arahiMzA karatAM narake jAya, to sarva zrAvakone narake javuM joIe mATe vicAra karI besavuM. juo ke hRdaka temanA sAdhune vAMdavA javuM dharma arthamAM gaNe che ane rastAmAM ja te saMsAra khAte gaNe che te tenA vacamAM kAla kare te ArAdhaka ke varAvaka thAya A kevI akhatA che. mATe samakitanuM dharma kArya nirjarA he che, kAraNa ke tenI haMsA anubaMdha nathI. svarUpe che. zIba-pUjA karatAM puSpa pANInA jIva haNAya che te viSe zuM samajavuM gurU-sadArabhamAM chava haNAya che paNa tenI anamedanI nathI. prabhunI lAina rAmanudanA che jema muna vihAranI anumodanA kare paNa rastAmAM jIva haNAya tenI anumodanA karatA nathI. tarata samajavuM. je jIva chakAyane duHkha de te azAtA vedanI karma bAMdhe, paNa jJAna dana cAritra ArAdhatAM je jIva haNAya tyAM a9pa doSane ghaNI nirjarA thAya che. tema tIrthakaranI bhaktinuM phila che. megha kumArane jIva hAthInA bhave eka sasale ugAryo hato. bIjA aneka jIva comAsAmAM haNIne cAra gAu mAMDalu karyuM hatu paNa zubha anubaMdhe punyAnubaMdhI punya Upajane kaI-bahAM praName baMdha che valI ke dravya hiM. sA dekhI bhaya pAme teNe upayoga deve je sUvamAM parajIvanI dayAnu phala zAtA. vedanI kahyuM che. ane ApaNe AtmA jJAnAdi guNe joDIe te bhAva dayA thAya te mekSa hetu che. ghaNu karIne munine paNa pAMca bAdara thAvaranI hiMsA AhAra nihAra vihAra vadana vaiyAvacyAdi karatA lAge che. paraMtu bhASyaaare huMcha se jIvavadho zubhapariNAmahe tustadAhiMsA yagha'zubhapariNAma heturntdaavAra ema Agama pramANathI dravya hiMsA te kAraNa rUpa che te viSaya kSAyanA Ara For Private and Personal Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (188) zrI jainatatvasaMgraha, cIne hiMsA che paraMtu jIna guNa bahu mAna karanArane jIna pUjA avasare puSpAdikanI hiMzA te hiMsAnuM kAraNa nathIema devacaMdra gaNI kRta zIla nAthajInA jIvanamAM kahyuM che pAMcamA guNaThANa zuddhi traNa hiMsA heya. chaDe guNaThANe svarUpa ane hetu be hiMsA heya. sAtame guNaThANe mAtra svarUpa hiMsAja hoya. temaja pata pitAnI hada pramANe kriyA kare te jukta che. e traNa prakAranI hiMsA TALavI e prabhune usameM mAgeno upadeza che. tema na bane to paNa anubaMdha hiMsA to varjavIja ihAM vidhi yukta pajA karatAM svarUpa hiMsA thAya paNa anubaMdha hiMsA sarvathA tyAga thAya che jethI zubha bhAve nirjarA thAya che bhagavatIjImAM pahelAthI temAM guNaThANa suddhi dravya hiMsA te lAge che mATe vicAra kara. ziSya--pUjA karatAM mekSa thAya to cAritra levAnI zI jarUra che. gurU bhagavate zrAvakane deza virati ane munine sarva virati ema che kekAre dharma parUche che temaja e behu mokSa mArga darzAvanAra che. prANAtipAta Ade sattara vApasthAnathI eka aDhArasu mithyAvasalya bhAre che je mATe dayAthI paNa samakita adhika jANavuM, ema rAyapaNa samavAyAMge che te samakti zuddhinuM kAraNa jIna pUjA bhakti che. jema kAlA raMganI deraDI kapakSanI rAtre jevAthI sarpa jANI haNe te tene sarpa hiMsAnuM pApa lAge, temaja puSpa pUjA viSe javA chatAM paNa praNAma rUpe ahiMzA che. AvA jIvane mAravAthI praNAme phala che, zIkhya--prabhunI pUjA kare che te te strIne sparza devane kema ghaTe? gurU-zAmAM rANI devAMganAnA cilAmane muni aDake che temaja pratimAjIne so aDakIne pUjA kare. kemake sthApanA nikSepe doSa nahI. ivAdI kahe che je pupAdikanI vRSTi samo saraNe devatA kare che te to sonA - pAnAM hatAM. te kutarkanuM nivAraNa karavA sAstrane pATha kahe che. 445. i jalathalanAM Utpana thayelAM phulanI vRSTi devatA sasaraNane viSe kare che chAta siddhAMta. valI kuNuMka Ade 2AjAe bhagavAnane vAMdavA gayA tyAre rastAmAM jala chaMTakAva karAvyo puSpa padharAvyAM. nagara saNagAyI vigere bhakti nimite sadAraMbha karavAthI ghaNu punya upArjana karyuM che. savAla-je prabhunI mUrtimAM kayu guNaThANa varte che? javAba-jema siddha bhagavAnane viSe guNaThANuM nathI temaja paDImAne viSe tene abhAva che. AzakA-siddha bhagavAna te aphapI che ane pratimA te rUpI che te kema guNaThANu na saMbhave? samAdhAna-anaMta guNI siddha tene Aropa chana paDImAne viSe Adara For Private and Personal Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa Mgraha. ( 189 ) ahu mAna yukta karI tenI pUjA bhaktithI ghaNA jIva nistAra pAra thayA. nimitta kAraNa bhUta bane che. UpAdAna kANu tA AtmA che tethI sarakhApaNuM kIdhu chezrI vIra vijayajI kRta pUjAmAM kahyuM che je arupIpaNa rUpAropaNase, ThavaNA aNuogadArA | viSamakAla jinabiMva jinAgama, bhAvayaNakuAdhArA // jiNaMdAtarI akhIyanane avikArA || 1 || I0 mATe ihAM sAdhakanA bhAva pradhAna che. savAla-je aSTApada tIrthane viSe kRtrima caitya dhaNAkAla kema rahIsakase. ! javAma --rIkhava phUTane viSe cakravarti nAma lakhe che te asaMkhyAtA kAla rahe che tema ihAM jANavuM. savAla-sarva jagAe siddha thayelA chatAM zatruMjyanI vizeSatA ma dazAvo che. javAma--siddhI thayelAnA nAma jANIe che te jagAne tIrtharUpa mAnIe che. jema gurUnA paganI raja jANItI mastake caDhAvIe che. paNa sarva jagatanI phUlanA TepalA mAthe ghAlavAna ghaTe mATe kaDhaMgraharUpa UnmatathI dhrehulA thayelA avivekarUpa dha purUSo anekAMtarUpa sUryanuM avaleAkana karo, savAla-anIsa sUtra bhagavAne parUppAM che mATe teja mAnya - ravA Agya che, javAba vaikAlIka, damAzrutaskaMdha, vyavahAra sUtra, pannavajI, UttarAdhyayana, naMdItra, pramukha AcArya kRta chatAM kema mAneA che. savAla--je etA pUrvadhara hatA. javAba-niryukta, zreNI paNa temanIja racelI che te nahI mAnavAnu hetu mAtra jIta puSTha che. jIe ke traNa prakAranA vAkhyAnamAM prathama sUtranA accamAM TekA Ni khAjA arthamAM niyukti vrajAImAM bhASya kaheeva'pa'cAMga bhagavatI tranA 25 A zatakanA trA uddesamAM kahyuM che. tathA naMdIsUtre paNa e adhikAra che. te nahI mAnatAM viharmanachana tathA temanAM mAtA pItA gaNadhara parivara mAtra sutrathI kema jaDe, tasmAt paMcAMLI_pramALasti kahAM DhuDhakA prakaraNa prathAdi trAne trIsa sUtra sAthe virodha gaNI mAnya karatA nathI. te vAre teja trIsa trAmAM paNa paraspara vizeSa che. tenu kema, " tathA ' zrIjJAtA sUtramAM mallinAthajIje 2000 avadhijJAnI ane samavAyAMgamAM 5900 kahyA che te kema, zrIbhagavatIjImAM zrAvaka trividhe trividha kramAdAnanAM paccakhkhANa kare ane upAsaga dazAMgamAM ANaMda zrAvake hala meAkalAM rAkhyAM che ane kuMbhAra zrAvake nibhADA mAkalA mukhyA << }} For Private and Personal Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) zrI jainatatvasaMgraha, UttarAdhyayanamAM rega thaye paNa muni eSadha na kare ane bhagava tIjImAM prabhue auSadha nimitte bIjorApAka lIdho che te kema dasa paikAlIka, AcArAMgamAM sAdhu trivadhe trividha prANAtipAtanuM pacakhANa kare. ane samavAyAMga, dazAzruta skaMdhamAM nadI utaravI kahI che te kema, ThANAMgajImAM mallinAthajInI sAthe chamI, dIkSA lIdhI kahI che ane jJAtAjImAM kevala thayA pache chamI dIkSA lIdhI kahI che te kema ityAdi ghaNA prazno che paraMtu seve TIkA niryukti vinA kema meLavI sakAya, kAraNa ke pAThAMtara, apekSA, usarga, apavAda, naya, nikSepa vidhivAda, caritAnuM vAdAdi sUtronA gaMbhIra Azaya che te TIkA jevA mahAna paDIta purUSa jANe, ane teo tamAma virodhanuM nirakaraNa karI zake. mATe paMcAMgI pramANa ( satya che. atra:kepi sadehe nAsti) je kAraNa mATe ke jIna paDImAnA zreSathI paMcAMgI mAnatA nathI e anubhava siddha thAya che. dazAzruta skaMdhanuM AThamuM adhyayana kalpasUtra che te sUtra mAnyathI adhyayana mAnavA joga chatAM kaMika nathI mAnatA e mAhA mithyAtvedaya jANa Ihii je pakaDayuM te mukAya nahI te Upara eka leha vaNakane draSTAMta kahe che vasu nAme leha vANiye prathama lotu lIdhu. pache Agala jatAM traNa mItre trAMbu rU5 senuM anukrame mukI ratna laI prathamanuM le tu choDI dIdhu, ane teNe te mAtra letuja pakaDI rAkhyuM. tethI duHkhI thaye mATe ahIM paNa ajJAna udayathI Abhinivezika mithyAtva bhAve haTha kadAgrahathI. vI. kugurUnI vAsanA rUpa pAsanA rUpa pApanA baMdhanathI chanAjJA bhaMga karI leha vaNikavi duHkhI thaze, mATe sugurU malyAthI kadAgraharUpa le mukI janArUpa ratna aMgIkAra kare ke jethI kalyANa thAya, savAla-pratimA mata khaMDananI Utpatti kayArathI zarU thaI javAba--saMvata 1pa09 gujarAtamAM sukAnAme eka lahI pustaka lakhatAM Abhinivezika mithyA tyavase jainathI nave viparIta veza jema lAMbu chetI lAMbe hara hAthamAM lI mukha bAMdhyuM daMDa rahita ema vikarAla rUpa dhAraNa karI saMvata 1531-kara mAM sAkSAt bhasma graha jenAbhAsa rUpa dharIne UsUtra rU5 khaDaga lei mithyAtva rUpa svAmI hasti Upara caDhIne prabhu pratimA AzAtanA rU5 topakhAnu saja karIne tathA cheda pratijJArUpa dArU pAna karIne siddhAMtA bhAsarUpa baktara paherIne dayAbhAsa devIne AgaLa karIne ajJAna kacharUpa senA laIne samyaktarU5 gaDhane bhedavA kAje caDhAI karI paNa te gaDha bhedAya nahI, mAtra te gaDha bAhera je cha bahulakama hatA tene potAnA karone jenA lAsarUpa laMkA nAme gachanI sthApanA karI kuyuktie karI jainanI pratimAdika niSedha karI che, vaLI kahe che je pUjAmAM AraMbha thAya che ane prabhue to mAhaNa mAhaNa kahyuM che te kema, paNa sarSe jANatA nathI je chaThA sAtamA guNa For Private and Personal Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasa maha. ( 11 ) rANAvAlAnI vyAkhyA ceAthA pAMcamA gu ThANe kema ane mATe hrada mujaba va tevu eja zreya che. huDhaka mata navIna pragaTa thavA viSe pAkI khAtarI karavI hoya teA zrIvalikA sUtramAM bAvIsa gAThIlA purUSanA vRttAMta jovAthI spaSTa mAlama paDaze, ane pUrvanA vacanAnusAre vartamAna banAva dekho nizcala bhAva Utpanna tharoja. dhanya che jJAnIne jeNe bhaviSyakAlanA bhAvanu bhASaNa bhavyajIvate jIva bhIrU bhuNI bhAkhyu. AhvAhA ??? hetu ahiMsA 1 svarUpa ahiMsA, 2 punya phlu devadi gatinu sukha Ape,ane anuSadha ahaMsA 3 meAkSa sukha Ape che te vicArI vartavu, mATe kadAgraha cheADI gItArthanI nIzrAe cA lavu ti vRddha vAya. capunaH mAnanAra sarvathA mahe!TA purUSAe je mArga, grahaNa karyA te sadhane pramANa che. iddhAM chanAjJA pALe te sadhane mahAjana kahI e.'natu ajJAnInu Telu arthAt mAdhyastha dRSTivana teja mahAjana kahIe. IhAM keTalAka gAmAmAM jIna jIvane ghaNI pratImAe chatAM bIjA levA jAya tene ma damatI ApatA nathI ane Adar mahu mAna thatA nathI A kevI kheDhanI vAta che. vaLI keikaThekANe prabhujIne parUNAgata ghaNA, varasathI dekhIe che. juo ke te lokone ghara sabaMdhI lagna kharacamAM phurasada maLe che paraMtu pAramArthika kAmamAM navarAsa maLatI nathI. paNa jyAM sudhI deva gAdIe beThA nathI tyAM sudhI sabate akalyANakArI jANavuM, mATe jema bane tema yathAzaktie sujJa purUSAe jala dIrthA prabhune gAdI upara sthApana karyA. 0 praH-25 zrAvakane jina pUjArdika vidhi mArgamAM kevI rIte pravarte, U:-pUjA prakaraNAdi madhye kahyuM che je, pUrva tarapha esIna kaMdArA sahita zuddha vastra paherIne galelA pANIthI kArI aceta bhUmipara besIne dhRta pere nIra vAvare. 1 kapAla, 2 kAna 3 koTa 4 kAkhA, 5 kAMDu 6 keDa 7 kacheTA e sAta kakAnA sthAnanuM snAna karvAthI soga snAna thAya che. te rUmAle luhI zuddha vastra paherI UtarAsaga karI ATha parA sukhakAza bAMdhI kapAle, tilaka karI dIpa grUpa sahita yatanAe pramArjana pUjana karI pacAmRta pakhAla karI traNa aMga luhaNa karI attara la gAvI kezar caMdana dhapAvI hAtha dhoI dhUpI caMdana cIne na vAMge prabhunI pUjA kare pache puSpa caDhAve, e aMga pUjA kahIe. pache akSataphala naivedyathI agra pUjA kare. pache caitavadanarupa bhAva pUjA kare paNa bhAva pUjA karIne paDhethI dravya pUjA karavI ghaTamAna nahI. chana bhuvane daza trIka sAta zuddhi karI pAM ca abhigama sAcavavAM, ceArAzI azAtanA TAlavI. ihAM sAta zuddhi ane pAMca abhigama kahe che 1 manazuddhi, 2 vacana zuddhi, 3 krAyazuddhi 4 vasazuddhika 5 nyA pAchatadhana, 6 upaNa je vajrakezarI vADakI mAre pUjAnI vastu, 7 bhUmizuddha, e vasAta zuddhie prabhunI karavI. ihAM pUjAnA kAlane nIyama nahI, kemake prabhu trIkAla pujana che? sacita vastunu chAMDavu racita vastrA For Private and Personal Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, bharaNa sahitacitanA medAgratA, 4 akhaMDa eka sADI utarAsaMga, paprabhu dAThe namaH skAra kare. evA pAMca abhigama sAcavavAM traNa pradakSiNA traNa praNI pAtAdi dazatriIkanuM svarUpa prathAMtarathI jAvuM, gumAdika regathI pAcaparU vahetuM hoya to prabhunI aMgapUjAnakare paNa vivekathI agapUjA bhAvapUjA karatAM dApa nahI, pudagala sukhanI vAMchAe rahi jIna pUjA karavI zreSTa che, prabhunI jamaNI taraphathI traNa pradakSiNA devI, temaja svAtaMka (sAthIyo paNa teja taraphathI thAya che. purUane besavuM te paNa prabhunA dakSaNa (jamaNa, aMgatarapha A srAne DAbhI tarapha besIne jaganya nava hAtha ghara derAsare eka hAtha UMTa sATha hAtha avagraha AsAnanA TAlavA niAmata dura rahI caityavaMdanAdika karavuM te bhAvapUjA che. A ratI maMgaladIpa paNa dAhaNa aMga (jamaNe) taraphathI utare che." have dravyapUjA be prakAranI che. A bhoga je vItarAganA guNa jANuM prabhunI bhAvanA karIne Adara yuktajIna paDI mAnI pUjA te Abhaga pUjA karmane nAza kare che. bIjI anAga pUjA eTale prabhunA guNa jANe nahI vidhipUjA na jANe e anAbhAga pUjA zuM pariNAme puNyanuM kAraNa che. edhInA prANI ane pApakhapAvAne hetu che. sAthI je naguNane ajANa che to paNa bhakti prItIne ullAsa aMtaHkaraNamAM uchalI rahyA che te mATe tene dhanya che. IhA jIna bibanA dhaSI ane arihA pUjAnA acakajIve bhAre karamI jANavA have bhakti pAMca prakAranI kahe che. tadyathA puSpAdya ryAtadAjJAca / tadravya parirakSaNaM / / utsavAstIrtha yAtrAca / bhaktipaMcavidhAgine // bhAvArtha-phala pUjA, 2 prabhunI AjJA, 3 deva dravyanuM rakSaNa, 4 mahesava, 5 tIrtha yAtrA, evaM pAMca prakAre bhakti jANavI jaganyathI. 1 tabela, 2 pANI, 3 bhejana kare, 4 jeDA pahere, 5, strIbhega, 6 niMdrA, 7 thuMkavuM, 8 ladhunAtI, 9 vaDInIta kare, 10 jugAra rame evaM daza prakAranI AzAtanAjIna bhuvane jaganyathI varjavI have prabhunI trIya pUjA karavAnuM phala kahe che." vinaya pU hRti prAtaHAnazAmAM / A janmavihitaM madhye / saptajanya kRtaMnizi // bhAvArtha -prabhunI prAtaHkAle pUjA karatAM rAtrinA pApa nAza thAya che, madhyAne pUjatAM A janmanA pApa nAza pAme che, ane saMdhyAe pUjatAM sAta janmanAM pAtIka jAya che, mATe jIna pUjA, vidhi bahu mAnathI karatAM saMpurNa phala male che. sArI AMgInI racanA gAyana thatu hoya te anamedavA yogya che, paraMtu te gAyana vAjItranA viSayamAM lIna thavuM nahI. pudagala bhAva ghaTADI AtmabhAva pragaTa karavA prabhu guNamAM lIna thavuM. paNa Avidhie AgAvirUdha lekavADe For Private and Personal Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgrahuM. ( 193 ) dekhAdekhI, jIThA naMga kaMDhorAM khoTAMpAnAM, kAca, raMga una Adde neSTa padArthathI AMgI race, kAmaLa phulanI kalIyA lAvI AMgI kare, kula viMdhIne hAra karI caDhAve, vaLI jenA aMga tathA vastranI zuddhi nathI ehavA mAlI, vA tenI strIcA vIgerenI pAsethI phula lei prabhune caDhAve che, valI vAsI saDelAM bhoMya pa DelA, kaiDelAM nakAmAM surabhi rahita puSpa pUjA kare che. ityAdi pravRtti te AzravA hetu thAya che zrI rUpavijayajI pUjAmAM lAvyA che ke, rajatanakhale kari puSpa avacaya karI / pUjIe bhavijanA premaANI // A uparathI samajavuM je, khapa jeTalA phula peDate pavitra paNe lAvI prabhunI pUjA kare te zreSTa che. tema na ane tA. dhamA dhamI na karatAM yatanA pUrvaka zuddha puSpanI gaveSaNA karI jema bhAvavRddhi pAme, cita prasanna thAya tema karavu, eja pUjAnuM phUla che. thayA, cittatrasajjA putra jJanavAre // ziSya--puSpAdika dravya pUjAthI karma khaje ke nahI. gurU---haribhadra sariSkRta trIjA aSTakamAM aSTapuSpInI vAkhyA karI che tyAM jIvahiMsAthI mizrita zakhelI, puSpAdika dravyanA upayAgavAlI evI je dravyapUjA te punya badhanA hetu che zubha bhAvathI svAdaka sukha Ape che. a nukrame bhAvapUjAnA kAraNa paNAne pAmIne karma khapAvI mekSa Ape che. paraMtu ekalI * pUjAthI karmanA nAma thAya nahI. zA mATe je e phrenca pUjAne sAvagha kahI che. ane bhAvapUjA te AgamarUpa derAe guthAelA mahisA satyAdi aSTapuSpAnI bhAvapUjA te nidya che e viSe tyAM ghaNI vAkhyA karIne dumatinA kutarkane dura karyA che. I. jIhAM dIpaka pUjA phAnasa cukta karavI kahyuM che ke, prALa sArA vALa jJAnala Iti vacanAt paNa je glAsa, dIvI, hAMDI vIgere bhAjanamAM dhADA dIvA rA khavA e vidhi mArga nahI trasajIvanI hAnI " che ATe tamAmane DhAMkaNAM rAkhavAM, valI te dIpakane tApa prabhune na lAge tema karavu, keTalAMka madrumatI prabhunA najIka dvIpakanA bhaDakA karI AMgI hIpAve che, ane prabhunI nAsIkA lagatA panA dhumADA kare che, udhADe mukhe AMgI race che ityAdi sarve ANA virUddha jANavuM kahyuM che je dhAra taravAranI sohelI dohilI caudamA jinataNI caraNa sevA // sugurU samIpe bArI vicArI gADarI pravAha sukI ANAnagI thaI prabhunI bhakti karavI te kalyANakArI che ekha vidhi bahu mAna pUjanathI zighrakArya siddha thAya che, ane duSTa devaddhine prakalpa prazAMta thAya che. kahyuM che ke, * grahA praNAzIta bhayA na yAMti / naduSTa devA parilaMghayati // sarvANi kAryANi vayAMti sidhiM / jinezvarANAM paripUjanena // 1 // For Private and Personal Use Only dom
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 194) zrI jainatatvasaMgraha have deva sabaMdhI AzAtanA traNa prakAre batAve che. 1 devane vastra ane zvAzo dhAsane sparza karavAthI jaghanya AzAtanA thAya che. 2 pavitra vastravinA pUjA karatAM madhyama deSa lAge che, 3 pratimAjIne page saMdhaTe, thuMka lagAve, bhaMga kare helanA kare to utkRSTa deSa lAge che. - zrI bhagavatIjImAM kahyuM che ke jahAM pustaka jJAna, jIna paDImAM hoya te sthAnake strIbhoga, hAsya, AhAra nihAra krIDA karatAM AzAtanA thAya che mATe varjavuM, have prasaMge jJAnanI AzAtanA traNa prakAranI kahe che. 1 pustaka nekAravALI vigerene thuMka lagADe, hInAdhika akSara ucAravAthI zAne pagaraNa pAse chatAM avAta nikalavAthI jaghanya AzAtanA thAya che. 2 akAle bhaNe upadhAna hINa bhaNe bhrAMtithI anya artha ka9pe, pustakAdikane pramAdathI pagAdikane sparza kare, bhUmie nAkhe, jJAna pAse chatAM AhAra nihAra kare te madhyama AzAtanA kahIe. 3 thuMke karI akSaramAM je jJAnAdi upara bese pAse chatAM vaDI nItI kare, jJAnajJAnInI niMdA upaghAta kare, utsutra bhASaNa kare tene utkRSTa AzAtanA kahIe. vaDInIta karatAM vAta kare jethI zabdAcArarUpa zruta jJAnanI AzAtanA thAya che. A rIvAja jI vagamAM ghaNA bhAge cAle che, pustaka kAgala rastAmAM pheMkI de che kuTe che ityAdi sarve jJAnanI AzAtanA jANavI, jJAna bha. thatAM gaNataM vAMcatAM pavitra vastrAMga zuddhi karavI ane azuci paNa TAlavuM e zreSTha che. paraMtu maraNata avasare upagAra buddhie ekAMta na pakaDatAM dhamapadeza karI ArAdhana karAvatAM AzAtanA nahI. pra-rara6 chanabhuvane prathama praveza karatAM sAthe traNa nizihi kahevAnI rUhI cAle che ane zAstramAM to ghara vyApAra niSedharUpa prathama nizihi jInamaMdIramAM pesatAM bIjI draapUjA karatAM trIjI bhAvapUjA avasare te viSe zuM samajavuM, u-chanabhuvanamAM praveza karata sAthe traNa nizihi kahe che paNa te eka ja gaNAya che kemake ghara sabaMdhI vyApArane ja mAtra temAM niSedha karyo che e zreSTha che. traNa nisiha judI judI kahe che te traNa prakAranA vyApAra judA judA niSedha araghe che mATe ema zrAddhavidha bhASAMtara puSTa 13ra thI jANavuM pra:-rara7 sAta prakAranA cAra kahyuM che te kIyA. caura caurApako maMtrI, bhedajJa krANaka krayI / gannAhyAna vaura saMvidha Rta: 2 U-bhAvArtha: 1 cerI karanAra, 2, corI karAvanAra, 3 ceranI mItrAika For Private and Personal Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir thI janatatvasaMgraha ( 195) ranAra, 4 ceArInI vAta jANanAra, 5, cArInI vastu lenAra 6 cerane anna. vigere ApanAra, cerane sthAnaka ApanAra evaM sAta prakAre cAra jAve. prA-228 prItI bhakti vize cibhaMgInuM svarUpa samajAve. U-1 janatatvAda graMthamAM kahyuM che je pUjA sAmAyaka japatapa pramukha anuSThAna se prItI bhaktinA ullAsathI kare ane vidhimukta kare te kharU rU5 ane kharI chApa kahIe, 2 prItI bhakti rahita paNa vidhi kharI che te kheTa rUpune kharI chApa kahIe 3 prItIbhakti che paNa bidhi nathI te kharU rUpu ane khATI chApa kahIe. 4 prItIbhakti rahita ane vidhi rahita te Tu rUpu ane mahera chApa paNa khoTI che. arthAta sarvathA azuddha bhaMga che ema caibhagI vicArI zreSTha bhAMge kriyA anuSThAna karavuM. A raubhaMgI sarva sthale dharma kriyAmAM upayogI che. pra:-229 Atma svarUpa vicAraNA Atma jJAnavilAsa svapara bhAvanuM vivecana dravyArthika nayanuM svarUpa samajAve U-zrI devacaMdrajIkRtya cAvIsInA stavana thA kicita bhAvalikhyate. 1 Adi chananA stavanamAM. prItI anaMtIpa rathakI, je toDe ho te joDe eha / parama puruSathI rAgatA, ekatvatA ho dAvI guNameha / / hama nibaMdhu katarI / 6 // bhAvArtha-pudagala bhAvathI zarIrI jIvathI anate rAga che te sarve je jIva teDe te jIva e prabhuthI prItI joDe bAMdhe. AzaMkA-rAga te pApasthAna che to te ketra dhaTe. samAdhAna-vItarAgathI rAga te prasasta ruNanuM ghara che. arthAta vItarAgatAnuM kAraNa che. saMjama saMvararUpa pariNamata te sevA dravya bhAvathI karavI te AMNAbhakti che. ahIM paNa je hukama te kaI upara prabhue calAvyo nathI paraMtu jJAnavaDe dIThuM te bhASaNa karyuM, ane jJAnAdhe mArga prakA. te rIte vartavuM te sevatAM niro jIva uttama pada pAme mATe he bhavya sakala saMsAra kArya tajI sarva parabhAvathI nispRhI thaine eka paramopagArI tatvopadezI dharma nAyaka zrI AdijInanI sevA kare, 2 aja kula gatI kesarI lahere, nijapada siMha nihAla // tIma prabhu bhakta bhavi lahere, Atamazakti saMbhAla // ajitajina tArajyore // 4 // bhAvArtha --jema janmathI bakarAMnA ToLAmAM vadhaze je siMha te teja TeLAne pitAnuM kuTuMba mAne che, te kaIvAre siMha Ave tyAre se ToLA sAthe For Private and Personal Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (196) zrI jenatatvasaMgraha, pote paNa nAsI jAya paraMtu koivAre ene ane pitAne AkAra svarUpa eka jotAM nirNaya thAya. arthAt prabhunI bhakti karatAM bhavya jIva potAnI Atma zaktinI oLakhANa pAme je vItarAga deva dekhI tene sevatAM vastu svarUpa jANe je sattAdharma huM paNa vItarAga chuM, niH zuddha svarUpI chuM e paNa pahelA saMsArI jIva dravya hatA pachI siddha thayA tema huM paNa prathamathI saMsArI chuM paNa je sAla te siddharUpa thAU e sarve oLakhANa prabhu sevA karatAM nipaje, 3 ekavAra prabhu vaMdanAre, Agama rIte thAya // jinavara pUjo // kAraNa satye kAryanIre / siddhi pratiti karAya // jinavara pUjo // 5 // bhAvArtha -paramapagArI svarUpavilAsI railokya pUjya bhagavaMtane je eka vAra paNa Agama rIte vaMdaNA thAya. eTale anuSThAna varjIne guNa bahu mAne adabhUtatA AzcartatA tadaviraha kAtaratAe je thAya te kArya nipajavAnI pratitI thAya. eTale prabhujIne vidhie vaMdane karatAM upAdAna je AtmA te guNAnuyAyI thaye te nimitta UpAdAna behu kAraNa sAcAM maLyAthI kArya paNa sAcu nipaje, jemAM strI, dhana, viSayAdika azuddha nimitta maLe te vAre AtmA azuddha upAzvanI thAya tethI sa sAra azuddhatArUpa kArya nipaje, temaja vItarAga zuddha nimita maLyAthI UpAdAna je AtmA zuddha pariNAmI thAya tethI zuddha kArya nipajeja, anAdi kAla saMsAra bhamatAM na AvyuM ehavuM arihaMta bahu mAna te je ekavAra Ave te kArya nipajavAnI pratita thAya. 4 para pariNAmI tAya che, je tujha pudagala yoga ho mIta // jaDa calajaganI eno, na ghaTe tujhane bhoga ho mIta // kyu jANe kyu banI AvahI // 5 // bhAvA-zuddha dravyadhAma paNa parabhAvamAM thaye thake pudagala vege pudagalAvalaMbI cetanA thai mATe he cetana pudagala yoga azuddhatA AtmAne aghaTIta che, kema ke pudagala jaDa che, cala che. jagatanI eka che te pudagala dravya dravya ghava che, varNagaMdhAdi paryAya palaTAyAthI adhruva che, sarva saMsArI ekekA jIve ekekA pudagala paramANu tene zarirapaNe RSApaNe manapaNe AhArapaNe anaMtI vAra leI leine muko che. te mATe e pudagale te sarva jIvonI eka che. ane jIva dravya te svarUpa bhegI che, mATe he tune e pudagalane bhega ghaTato nathI. syA mATe je haMsa te ke vAre kacarAmAM cAMca ghAle ja nahI. ityartha. - 5 samatInAthanA stavananI pAMcamI gAthAne vArtha kahe che ke, prabhujI nikamAM che mATe tene kartA ne kahIe paraMtu vinA thALa A UpacAre AlaMbana nimitarUpe gaNAya che. nikame te svabhAvanA kata letA che, nahI te saMsArI ane siddha sarva jIva prabhu paNa pAme, sarva saMsArI jIva sattAe paramaguNI che paNa jenA guNa pragaTa thayA te pUjya jANavA For Private and Personal Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha ( 197) 6 bIje vRkSa anaMtatAre lAla, pasare bhUjala yogare vAlhesara // tIma mujha Atama saMpadAre lola, pragaTa prabhu saMjogare vAlesara ||tujh||3|| bhAvArtha -have kAraNa kArya bhAva kahe che, jema bIjamAM anaMtA vRkSanI sattA che paNa mATI pANI saMga majAthI Uge che tema UpAdAna dharma ni mitta kAraNa vinA pragaTe nahI jema jagatavAsI loko potapotAnA kArya karavA abhilAkha dhare che, paNa sUrya UghAtarUpa nimitta pAmyA vinA kArya karI zake nahI, tema mAhurI Atma saMpadA yadyapI sattArUpe che paNa je vAre zrI vI. rAma zuddha svarUpane jega maLe te vAre pragaTe mATe arihaMta devanuM AlaMbarUpa nimitta kAraNa siddhatAnu nispana karanAra che, pArasamaNavata, IhAM senAnA kaThI vize kAraNa kAryabhAva kahe che, te senuM UpAdAna che. 2 senAne sonI leI udyama karavA lAgyo te vAre UpAdAne kAraNe kahIe 3 kaDI taiyAra thavAthI te UpAdAna kArya kahIe ema sarva sthaLe samajavuM ane AtmAne viSe paNa temaja utAravuM. 7 avyAvAdha ruci thai / sAdhe avyAbAdha ho / devacaMdrapada te lahe / paramAnaMda samAdha ho // 8 // bhAvArtha -je prabhune avyAbAdha sukha che te mAhare viSe paNa che jethI huM paNa jJAnAdi anaMta guNI chuM. have te mAhare zuddhAnaMda bhega kevAre pra. gaTe, bapaiyAvata 2SAtura thaye thake medhane abhilAkha te tema cetana avyAbAdha sukhane abhilAkha thaI pudagala sukhane viSe bhakSaNa samAna Atma guNane ghAtaka jANI tethI ubho thake eka AtmAnaMda kevA pragaTe eha yaka varte ane tenA sAdhaka muni samIpe syAdvAda Agama zravaNa karI paMcAzrava taLA zuddha saMjamI thaIdeha nI smRhi thake mekSane sAdhe tyAM avyAbAdha sukha siddhane ekeka pradeza anaMta che. 8 ahe bhavya jIvo je Atma sukhanA Icchaka thayA che te zrI caMdraprabha zuddha deva azaNa zaraNa karma reganA parama vaidya mehadhakArane DaMza karavA bhAva sUrya draza, samAkatInA prANa, dezaviratIne japavA yogya, muni jenI AjJAe cAle che, upAdhyAyanA hadayarUpe sarovaranA hasa, AcAryanA nAtha, gaNadharanA mokSa hetu syAdvAda dharmanA upadezaka ehavA devanI sevA kare, eja saraNAI, 9 suvidhinAthajInA stavanamAM pahele jIva ane pachI karma kahIe te pihelA siddhane karma zA kAraNathI lAge, athavA paheluM karmane pachI jIva kahIe to kata vinA karma kema saMbhave e pakSa upaje mATe anAdi sahacAra saMga che. ihAM kei puche je Ubhaya saMjoga ekaThe kaho te kAraNe kArya sabaMdha kema rahe. upAdAna dharma eka samayamAM ekaThI ja kArya kAraNatA che. samyam darzana samyaga jJAnane che, tavatu. For Private and Personal Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 198 ) zrI jainatatvasa'graha. 10 kAr prabhunI pUjAmAM drahiMsA dekhI bhaya pAme tene kahevu je sUtramAM parajIvanI dayAnuM phala zAtAvedanI badhe kahyuM che, ane ApaNA AtmA jJAnAdi guNe joDIe tA bhAvadayA thAya te mAkSa hetu che. viSaya kaSAyanA arthine AhusA che paraMtu jIna guNa mahu mAna karanAra taNA jIna pUjAmAM puSpAdikanI hi sAnuM kAraNa nathI. Atma guNa nirmalatAnuM kAraNa che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 anAdi mithyAtva asa'jama kakSAya cega hetu pariNatI gRhita karma vipAka vAtha mAnavi skulama zaktimatane ane kAMta zuddhAtma svarUpanu zravaNa karavuM durlabha che, te jIva zrI jIna sevanAthI jIna svarUpa oLakhI nija svarUpa jANI nirvikalpa samAdhi bhajI zuddhAtma pUrNatA pAme mATe arihaMta sevana tehIja sa'sAra mahA samudra mahAvata ajJAnAMdhakAra mithyAtva kardama majJa jIvane nistAra pAra karavAnA puSTa upAya che, dAvaDha jela dIvAne pAmyAthI dIpakarUpa thAya che, temaja AtmA arIhut paramAtmAne pAmI tenI upAsanAthI maherUpa thAya che. Ukata ca. bItarAgo yato dhyAyan / vItarAgo bhavet bhavi // IlikAbhama bhItA / dhyAyaMtI bhamarI yathA // I0 12 dravyapUjA saMvara che zAthI je bhAvapUjAnuM kAraNa che. e chananI bhAvapUjA karavI te peAtAnA AtmAnIja pUjA karavI che te bhAvapUjA kahe che. prabhutAnA nirdhAra, bhAsananuM AsvAdana te Ana MdatAe mamra rahevuM vastu dharma sa me tanmaIne tenA AsvAdane anubhave puSTa rahe te hAvabhakta che, vaMddana na anAdika te jogabhakti che. prabhu upara iSTatA te rAgabhakti jANavI, ema jeNe pAvAnI bhUla paraNatI prabhutAthI meLavI che te zuddha bhAvapUjA jANavI, ethI AtmaguNa vRddhi pAme che, ehIja siddhatAnuM kAraNa che, mATe vidhi sahita vItarAganI pUjA nirbhIlASe tatva sAdhyatAe karAehIja uttama upAya che. 13 vimalajInanI nirmalatA samakitI jIvane zraddhAgAcara che. pUrvadharane 5rokSa bhAsana geAcara che. kevalIne pratakSa che. e prabhunuM zuddha svarUpa citavatAM dhyAna karatAM peAtAnu svarUpa nIpaje. ti Azcarya, 14 jIna paDImA dekhI huM mAna kare, arihaMtanA kevala jJAnAdei je anaMta catuya tehunA bhAsana upayega custa je jIva seve tene saMsAra bhaya nathI. arthAt prabhunI bhakti bahu mAnaje huM mehe rlR ne e jIna mudrAne yoga anyA e ghaNIja mAhATI vAta thai ema dravyabhAvathA kare te saMsAra bhraman na kare. jhonina sughAro tivacanAt // 15 zrI dharmanAthano dharma che tevAja mAhurA AtmAnA dharma che ema petAnA AtmA bhAvIe siddha ane sa MsArI jIva tulya gaNyA che, sathya, te svarUpa zrI dharmanAtha samAna vicAravuM eja tAlakhI thavAnA mArga che, vaLI For Private and Personal Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. ( 199 ) vecANa kare che. e saMsAre sujane vAsa karI lIdhuM che mATe he deva tame mukta huM baddha tume akarma huM sakama tame svarUpa bhegI huM pudagala bhegI ema azuddha kartApaNuM me kahyuM tethI svaguNa AvarIne pudagala grAhaka thaye tethI huM pudagala bhogI thavAthI mAre tAhare aMtara paDI gaye tethI huM saMsArI ane tame siddha dazeya I. 16 siddhAMtamAM ArihaMta tathA temanI paDImA behane vAMdavAnu phala sarakhuM kahyuM che mATe nimittapaNe behu samAna che. bhAvanikSepanA kAraNabhUta traNa nikSepa che temAM paNa nAma sthApanA behu upagArI che jema samesaraNe sthita prabhunuM nAma AkAra sarva jIvone upagArI thAya che. vizeSa nimittAvalaMbIrUpI grAhakane jInapApanA nimitta che. yadyApa bhAvanikSepo zreSTha che te paNa bhA vavada saphala che. eTale ApaNe bhAva arihaMtAvalaMbI thAya to ja mokSa lahIe, mAtra jo bhAva nidhI tarIe te sarva jI mukta thavA joIe paNa tema nathI. aA cAra ni vaMdanA zuddhabhAvathI saphala che. ityartha. 17 prathama mArganusArane samakitane sAdhe samakita viratine sAdhe viratI zukala yAnane sAdhe sukaladhyAnI lAyaka guNane sAdhe lAyakaguNI siddhane sAdhe, ema sAdhakane krama kuMthuMchana dezanAmAM kahe, vacanamAM gaNatA mukhyatA che kemade vacanano dhamaeNkrama pravartI che jethI eka kahyA pache bIjo kahevAya, paraMtu jJAnamAM te sarvabhAva te samayeja jANe tethI vacanamAM che paNa jJAnamAM gaNate mukhyatA nathI, anaMta jJAnAdi pUrNAnaMdanA rUpa je mAharA sattAgata svadavAdopage pra tenI rUcIpI pAsa karIne udAsIpaNu je e saMsArI bhAva vibhApAdhi mAhare aghaTIta che te kevAre taju ema viSabhakSaNa takaleha padadhati samAna jANIne mokSAbhalAkhI kevala jJAnAnaMdane abhilAkhe he prabhu tAraka mujane vAra tAra lavajamaNathI ugAre have A saMsArIka du:kha mane khamAtuM nathI. je mAhare anaMta svAdhina AnaMda te parAdhina thaye, ane 8 pudagala grAhI thayo, tatvajogI chu paNa tatvane jANI sakate nathI, udaIka bhAva rUpa azuddha paryAyanI zreNimAM paDI rahyAchuM vaLI he nAtha tAhare zaraNe Ae mATe mujane mAhare ati svabhAva pragaTe evo AtmAne hIta samakita darzana yukta cAritrane prasAda kara ehave huM jevAre mAgI tehIjarIna dhanya mAnIsa ehave manoratha kare. e ja siddhinuM parama sAdhana che. 18 ekale kartAkAraNanI sAmagrI maLyA vinA kArya karI zake nahI. jema kartA kuMbhAra, kRtikArUpa upAdAna kAraNa, eka DaMDAdika nimita kAraNa malyAthI dharUpa kArya zIgha kare temaja IhiAM nimita kAraNa hetu aranAtha prabhunA kevalajJAnAdi guNa tethI ApaNe AtmA jeDIe vaLI zajha je magnatA bhakti je sevA bahu mAnaje Adara, bega je AsvAdanadhyAna je cittanI ekAgratA prabhu sAthe karIne ekatvapaNe tanmayapaNe maLIe mahaTAne bele beTho tene zI ciMtA For Private and Personal Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 300 ) zrI jainatatvasa'graha, che. ni:kamadevane jeNe AdA tene mAhunuM zuM jora che, sasAranI zI bIka che. tenA dhyAnathI kAryasiddha tharoja, grAhaka je kAryanA kartA vidhi sahita pudagala saMsA sahita AzAtanA DhALI jInaguNanI elakhANa karI sevA bhakti kare tA prabhu meAkSanA nimita kAraNa thAya che mATe satya kAraNa grahaNathI kAryani spana thAya che. yathA kuMbhakAra cakrane pherave teA mATInA pIMDane ghaTapaNe pamADe 19 mahijI prasAdathI zrI dharma avalakhavAnI bhAvanA kare che. huMAtma jJAnAdi anataguNa paryAyarUpa anaMta svadharmaI nizcayanayathI zuddha chu. ya SaSTi anAddhi prabhAvamAM lubdha svabhAva bhraSTa thakA azuddha thayA te paNa svajAtIthI mUla dharme anaMtajJAnAdi guNamaya zuddhati kalaka nirAmaya niHsaga sarva samakAra parabhAva paNAthI rahitajI ehuvA bhAna ramaNu pariNamanarUpa e AtmA rahyA thakA sarva parAdhine kSaya karIne svazuddha svarUpane grahIne sarva pAva bheda karI nirmalAnaH nipajAve. 20 prabhujI mAkSanA nimita kAraNa che paraMtu jema kuMbhakAra cakra pherave tA mATInA pIMDane baTapaNe pamADe ane na pherave te na panArDa temaja jema AgamamAM kahyuM che tema vidhie AzAtanA TAlI pudagalAsaMsAra hita kevala jJAnAde guNanI olakhANa sahita jo seve tA prabhujI meAkSanu nimata kAraNa thAya che paNa vidhie seve tA nahI. mATe grAhaka je katA e pUrvokta rItIe chananI bhakti karavI eja avinAzI padanu puSTa sAdhana che, kartA, 1 kArya, 2 karaNa, 3 saMpradAna, 4 apAdAna, 5 adhikAraNa, 6e chakAraka hareka kArya nipajAvavAnAM kAraNa che mATe siddhirUpa kArya karatAM paNa e cha kAraka sarve hoya. 21 prabhunu darzana duHprApya che, durlabha che, saMsAra cakramAM mutrIta jIva sta tatvathI rahita dIna rakate jIna sevA kyAMthI maLe. yaduktaM // idataM cakitaM / suramaNi kapa dugassa koDInaM // lAbho sulaha laho / daMzaNo tittha nAhassa || bhAvArthaH--iMdrapaNa, kripa!, sUramaNI, kalpavRkSanI prApti sulabha che, paNa tIrthaMkaranu dAna thavuM duSkara che. 22 pudagala dravya sAthe cirakAlanA paricaya che tene grahevAthI AtmAne navAM karma badhAya tethI kalaMka sahita AtmA thAya, ane khAdhakatA paraSkRtA svaguNu rodhakatA vRddhi pAme je mATe pudagalane letAM anaMtA kAla thaye paNa Atmahita thayu nahI. khAhya bhIDa vadhe mATe uttama jIva pudagala grahe nahI, enA grAhuka jIva anatAniAdamAM paDayA che mATe vItarAga deva anata jJAnAdi anata catuSTaya che. avaNAdi agitArUpa peAtAnuM prabhutva, vibhutva, bhedava, abhedatva, kAratva, kAryatva, niyatatva, aniyatatva, akhaDA, alIsatyAdi te utsarga Atma samAdhirUpa sarva zakti pragaTa karI nirAya Atmadharmane A svAde ehuvA anedharanuM nimitta grahI huM AtmA eDDIja sukhanuM AsvAdana For Private and Personal Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( ra01), * - - *- - - - kara. vaMdana namanadaka te dravyasevana che ane guNanuM bahumAna karavuM te bhAvasevana bhakti che. ra3 upasama rasa bharI sarvane kayANanI karanArI evI prabhunI su, bheTI te nimitta kAraNa che upAdAna kAraNa to Atma upayoga pramukha athavasAya jIna guNa bhAsana je jANapaNAnuM rAga harSayukta je prabhunI prabhutA iSTa, lAge che te kartA je jIva te mekSarUpa kArya sAdhI zakaze ema bhAvanA karavI e harSanuM vacana che. ra4 kaI avasare jInAgama abhyAsa karIne saMsAra bhramaNa jJAnAvaraNAdi AvarNa AvRta potAnI anaMta Atmazakti jAgIne potAnI sAdhakatA aNa dekhate parama niyAmaka samAna zrovaranA caraNanuM saraNa niradhArI prArthanA - hita vinatI kare che je he nAtha tAra tAra, yadyapi rAga dveSa asaMjamAdi duSaNe bharyo chuM to paNa tAro chuM mATe he dayAnidhi huM raMka dukhita tava anya rAnAdi saMpadA hita mArga vizadhaka bhAva darIdrA ehavA muja upara dayA kara, yadyapi prabhu te dayAlu che te paNa athinuM kahevuM emaja heya upacAre prabhune kartA kahIe paraMtu rAgadveSa rahitane zuM karavuM che paNa prabhune AlaMbana je AzrayathI tarIe, kAraNe kApacAra satya che bhaktirUpa AkarSaNa zakti leha cubhavata paramAtmA sAthe AtmabhAva tarUpa malayAthI phalI bhUta thAya che, valI he nAtha Avasyaka karI bAda viSagala, ane anya anuSThAnathI bhAva dharmavinA upacAre aMgIkAra karuM valI grAnA varaNIya karmanA kSayo pakSamAge sAjAbhyAsa paNa karyo yathArtha artha paNa jANyA, paraMtu adhyAtma bhAvanA ane sparza jJAnAnuM bhavavA zravAra kIdhe zuddha yathArtha syAdavAde pita bhAvadharma te vinA ekamAtra eka rUcIne pravartana dAnavAdika karIe te sarve kAraNa samajavAM, paraMtu para hasa nahI, ane te vastunI sattA AtmAne viSe svarUpapaNuM pariNAmatA rahyA che te mAMhe je pragaTa te ne ehavI zuddha pratita tathA mArUpa pragaTa karavA rUcI karavI zrI vItarAga para kAryanA akartA che. paramAvanA agI che lIlA lAlaca rahita che kemake IchA lAlacato sukhanI uNapa cAya che. paNa te pUNe sukhI che tenA darzanathI je AtmA zuddha nahI thAya to jANIe je vastu jIvadala ayogya che. vA ulamanI khAmI che. paraMtu syAdavAda sAne sAdhatA pragaTe ane sAdhakatAthI siddhatA pragaTe ehI jasAra paddhatI che. e tAvatA. svAmI guNa olakhI svAmIne je bhane / darzana zuddhatA te hayAme / / jJAna cAritra tapa vIrya ullAsathI / karma jIpI vase mukti dhAme // iti sugamArtha ema zrI devacaMcha gaNI kRta visImAMthI kAMIka, sAva AtmArtha jIvone upagAra arthe lakhe che, For Private and Personal Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 202 ) zrI janatatvasa grahu. praH-~-230 nava rasanuM svarUpa dravyabhAvathI samajAvo. U--1 zRMgArarasa--dravyathI roAbhAmAM che, bhAvathI jJAnAdi guNe AtmA vibhUSita dekhIe te. 2 vIrarasa---dravyathI purUSArthamAM che, bhAvathI AtmAne viSe nirjarA pramukha udyama dekhIe te. 3 karUNAsa--dravyathI keAmalAmAM, bhAvathI AtmAne upazama rasamAM OMkhIe te. 4 hAsyarasa-dravyathI ANaMdamAM che, bhAvacI anubhavamAM utsAha mukha upaje che te. 5 rUdrarasa--dravyathI rUDasuMDamAM, bhAgathI khalavata ATha karmanA pradesI dalane Trulana kare te AtmA. 6 bIbhatsarasa dravyathI gIlAnAmAM, bhAvathI pudagalanuM svarUpa vicArIe te. 7 bhayarasa--dravyathI ciMtAmAM, bhAvathI duHkha dazAmAM paDayA thakA AtmAsvarUpa na jANe te. 8 adabhUtarasa----dravyathI athAhutAmAM,. bhAvathI anaMta vIryanuM ciMtana karanAra AtmA te. 9 zAMtarasa--dravyathI mAyAnI arUcImAM bhAvathI rAga dveSa nivArI verAgya dhAre te vAre AtmA zAMtu rasamaya che. e navA bhavarUpa che ane bhAvarUpa paNa che te draSTimAM rahyA che iAM bhAvasanA vilAsanA prakAza subuddhithI pragaTa thAya che. praH0--231 sAta vyasana dravyabhAvathI samajAve. u~~~ jugAra, 2 mAMsabhakSaNa, 3 surApAna, 4 vesyA bAga, 5 AheDI, 6 cArI, 7 parastrI sevana e dravyathI sAta byasana kahIe have bhAvathI sAta vyasana kahe che. 1 zubhAzubha karmanA udayathI jIta hArya mAnIe eja jugAra che. 2 deha upara magnatA rahe eja mAMsa bhakSaNa che. 3 mAhu karmathI mukti thavu teja surApAna che. 4 kubuddhInI rIte cAlavu teja vezyA rasanuM' cAkhavuM che. 5 nirdaya praNAmathI prANadhAta karavA eja sIkAra khelavA che. 6 para je pudagalAdika tenI buddhine parakhI teja parastrI gama che. pArakI sAmagrI upara prIti rAkhI pyAra meLavavA cAhatA rAkhe teja cArI che. e sAta vyasananA tyAgIne meAkSasAdhaka kahIe. For Private and Personal Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. ( ra03) A thAka, pra-rarara A bedhahita zikSA svarUpa ka0 karo. U-he cetana saMthAraMga samAna jala parapoTA sarakho lAbha aNuM ja labIMduva kuMjara kAnanA pere capala nadI puravata, jala pratibIMbe IMduvata vAdala chAMhya pataMga raMga samAna, paMthI melAvat niza svavata kAcanA kupa samAna athIra ehavuM je A vana hI dhanAdi saMpadA che, jenA pAchala kAlarUpa A heDI bAMNa tANI deDAdoDa karI rahyuM che jeNe sAgaropamanA AyuvAlAne paNa sthitibaMdha puro thavAthI grAsa karyo che to he bhadra tAharA parimita Ayune e bharUso dhAre che jema ghaTamAM gharelu jala te bIMdu bIMdu kADhatAM khAlI thaI jAya che valI, mAmA bhareluM anAjane ekeka kaNa kADhatAM khAlI thaI jAya che dravyane dago damaDI DhasaDI ApatAM kALAMtare kSaya pAme che tema AyuSyamAna samaya samaya jatAM sarvathA nAza pAme che. sulInA avasare manuSya jema jema tenA sanamukha jAya che tema tema mRtyu najIka AvI jAya che tema te cetana tAhara jema jema varasa jAya che tema tema tAharU mRtyu najIka AvI jAya che. mATe bujhabujha azaraNa saraNa taraNa bhavaduHkha haraNuM parama sukhakaraNa caraNa aMgIkAra kara, kemake A jIve anatA zarIra karyo anaMtA pudagala dravya bha. kSaNa karyA ghA dvIpa parvatanA DhagalA pramANe khAdhu sarva samudrathI anatagaNuM pANI pIdhu ghaNI mAtAonAM dudha sakhathI paNa adhika pIdhAM sIyAdikanAM bhAga anaMtIvAra anaMtakAla sudhI karyo paNa viSaya tRkSA maTatI nathI. hA, Ita kheTa viSaya sukha kevuM che jema vadhyAne rAvaNa putra prasava thayo phira jA. grata thai jue to kAMI naho mATe zrI jInapraNita dharma, svarUpAnuyAyI thai vIzvAsa vaDe grahaNa kara. ema hI balamachInA rAsamAM kahyuM che. kemake A pudagala sabala dhuta che je mATe sabaMdha chuTe bhAgI jAya che jema keinuM ghara be cAra varasanI avadha je maryAdA karI bhADe rAkhyuM che tene cune raMga letA lAkaDAthI ThaThAra maThAra karI sudhAravuM e kevI marpatA che kemake marajAda pUrNa thae choDavAnuM che to te gharane khuba vAparavuM, bhegavavuM, vastu bharavI ityAdi upayogamAM levuM teja salapha che. draSTAMta pudagala rUpa je paNa gharamAM rahevAvAle je purUSarUpa jIva tene rasa svAdISTa vastuthI udara piSaNarUpa paradhara samAravuM, te jukta nahI kAraNa ke saba pe bhegu thAya che ane sthiti pAke vikharI jAya che ehavA pudagalane viSe tapa japa rUpa kIrIyANa bharI bhogavavuM eja saphala che, gadheDA upara hIrA metI kasturInI guNa caDhAvI tyAre te jANe e mArUM che, paNa te tenuM nathI. temaja paravastune viSe mArApaNa mAne te gadheDA samAna jANavA. valI vairAgya ratnAkare, sAraMga kare ta je AtmabhAvamAM vatevuM teja sAra che ane prabhAva ane pudagalIka bhAvamAM vartavuM te asAra che je kAraNa mATe kalpanAthI mAnI le pitAno deha strI putrAdi sAra padArtha paNa te zArIramAM je AtmA na hoya te te sarve asara thaI paDe jema jema samudra For Private and Personal Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra ) zrI jainatatvasaMgraha, * ** , * * * * * * * * * --* - samIpe TukaDA jaie tema tema ThaMDI havA vadhAre jaNAya tema jema jema A maguNa samIpa jaIe tema tema vadhAre sukha zAMtI thAya mATe . tAra upAdhi choDI svarUpanuyAyI thavuM eja sAra che. jema manuSyanA rahevAtha ghara le che tema jIvanA cityanapaNAthI yudagala zobhe che. anAdine mahucIpaNe rahele bIranIranI pere jaDa cetana tene svabhAvIka jIvaDe judu karanAra anubhava jJAnarUpa haMsalI che te mATe A bhadazi chae vasAva ramaNa karavuM ane pudagala pAsethI tAjaparUpa dhAtAnuM kAma kADhI levuM eja sAra che. arthAta viSayAsalapa paNAnI anAdikALanI vAsanA chaDI potAnA sahaja svarUpanI khoja karavI ThIkarI mATe kAma kuMbhabhAMjo, rAkhane mATe caMdana bALavuM. tema pudagala sukha mATe AtmIka sukha hAravuM. ziSya-A jIvane viSayanI vAravAra vAMchAne preraka keNa che. gurU-pUrva karma anusAra ane anAdinA abhyAsathI chavIne viSayanI vRkSa upazama bhAva pAmatI nathI kemake AhAra saMjJA bhayasaMjJA mithuna saMjJA parigraha saMzA e cAra saMzA ekaeNrIyAdi sarva jIvone che te pache manuSyanI vizeSatAnuM zuM kahevuM jANatA hatA paNa pudagala (AvamAM lIna thaI gayA che mATe karmanI vicitra gatI che. vRddhAvasthAmAM paNa AzA trahmA maTatI nathI. galitaM aMga palitaM muMDe / dasana mihinaM jAtaM tuMDaM / vRddho yAti mahitvA daMDaM / tadapI na suMca tyAjhApi // 1 // .. sAvA --aMga galI gayuM che, mastake palI AvyAM che, mukhamAMthI dAMta paDI gayA che, DaMDa pakaDI cAle che ehalI vRddhAvasthAmAM paNa trazA sukAtI nathI. hA Iti mere valI A saMsAra aneka dukhanuM bhAna che te kahe che, duHkhaM strIkSimadhye prathama mihabhave / garbhavAse narANAM // cAlatve cApi duHkhaM mala lulita tanuHkhi payaH pAna mizraM // tAruNyecApi duHkhaM bhavati viraha vRddha bhAveSyasAraH // saMsAre margamuktvA vadalayAdi sukhaM svalpa mapyasti cit // 1 // ema vairAgyavAsIta mana thaDo ehavA bhegathI prANIne kadI trasI thatI nathI ema samajI bhAva zrAvaka pRthvi caMdravata dakSaNatAthI bhegamAM pravartI ane bAli gha lIlA sarakhI bhavaceSTA bhAse valI. dahe. manadAru tananAli karI / dhyAnAnala salagAya // karma kaTaka bhedana bhnnii| golA sena calAya // 1 For Private and Personal Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgrahu www.w A ARACIN ama manamAM ahenIzagula lesyArUpa bhalA dhyAnamAM lona rahe jema" sarveyA vIsA. morakI dhyAna bhI ghanaghorase dorase dhyAna lagI naTakI / dIpaka dhyAnapataMga lagI panihArakI dhyAna lagI ghaTakI // caMdrakI vyAja cakora lagI cakavAnakI dhyAnadIna saTakI // mInaganojala dhyAna sAgara paMtha prAcina rahe aTakI // 1 // have cAra phreMka vaDe sAtu asArapa darzAve che, janma duHkhaM jarA duHkhe | mRtyu duHkhaM punaHpunaH // saMsAra sAgare duHkhaM / tasmAt jAyana jAgata || 1 // kAma krodhastathA lobhede he tiSTati taskarA // jJAnasaha mahAriNa | svaspAt jAgrata jAgrata // 2 // mAtAtIstIpatAnAsti | nAstibhAryAsahodarA || { arthonAsti gRhaMnAsti / tasthAt jAyata jAgrata || 3 // AzayA baddhate loka:karmaNA bahu ciMtayA || 205 ) AyuSavana jAnAti / tasmAt jAgrata jAgrata // 4 // ti sugamArca have AtmAne vizeSe edha kare che. huM cetana je guNa Atma dravyamAM che te bIjA dravyamAM nathI teA tene viSe tuM mArA pazu kema mAne che, mATe svarUpa vilAsa kara. For Private and Personal Use Only ziSya-vibhAvatajI svabhAva sanmukha thavu eja sAra che ema jANItA chatAM te banatuM nathI tenu kAraNa zuM ? gurU-saMsAra upAdhi rUpa kuDAM AlekhananI pramalatAthI nija svarUpa ramaNa thatuM nathI eTale sasArIka kAryanA aneka prakAranA vikalpanA turaMganA uchAlAdhyAnanA avasare kAle che mATe zudhdha nimita zrI vItarAgathI pUrNa prItI joDavI jethI anADhi vibhAva dazA chuTI ane svabhAva sanmukha dhyAnanI lahera caDhase, phera te dhyAnathI calyA pache paNa keTaleka vakhata te ANaMdamAM rahe se, jema nATaka jonArane tApa tADha urjAgarAthI tathA vyApArIne lAbhanI majurI cA lajJa kAmano thAka, AbhuSaNanA bhAr mAhu garbhita mANasane jaNAtA nathI tema dhyAnathI pudagalIka duHkha saheje vedAya che. eTale jaNAtu nathI tyAthI je dhyAna vastu judI che mATe.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 106 ) zrI jainatatvasa graha 1 dravyathI AbhA guNa paryAya cukta avinAzI eka padArtha che je vinA zI dravya che. te upacArIta dravya che. 2 kSetrathI lAka pramANa asaMkhyAta pradezamaya che. kachuAmAM ane hAthImAM teTalI kAyAnA kSetra pramANe pradeza hoya che, 3 kAlathI anAdi anata che, aTale anAdi kAlanA AtmA che ane tenA aMta thavAnA nathI. 4 bhAvathI anata catuSTaya guNa agama agAcara avinAzI Adi a nata guNI che ema jANI zarIra dhana phuTa upara mArApaNuM dharavuM te ayukta che kemake e puddagalanu ane cetananu' svarUpa bhAna che. mATe jDa vathI nyA thavu' kemake pudagala vinAzI che ane cetana AdinAthI che, ane vicAro sukha du:kha samAna gaNavuM, vaLI sAta yathI bAhya atara pravRttinuM jJAna thAya che nava tatvathI choDavA Ada yA aDha padArthanuM svarUpa vecAre. ATha karmathI sattAbaMdha udaya uddI neTanuM svarUpa vicAre dvAyogAtmAnu svarUpa vicAre. udaika, praNAmIka, uparA, lAyaka, hApA bhAvicAre, munipaNAnI bhAvanA, alyA ahutva, samabhAvano mAtranA ge, ane macchuM me karyuM. me Apyu, mane sukha duHkha thAya che, mArU gayu ityAdi ahu mama vikalpa parabhAva paraNatI rUpa jaDa cetananI vecaNa kare je e udArIka zarIra mAharU nathI. teA tenA sukha duHkhane sArU kema manAya eTale zrI AdinA bhAgamAM magnapaNu mAnavuM e kevI ajJAna dazya che, pUrvanA abhyAsa che, karmanA svabhAva che tethI chuTe nahI, paraMtu pUrva purUSAnAM ritra sabhA jDa suganI vAsanA tajavI ane Atma paraNatI AjathI zreSTa che. vyApArvadamAM gAI hizA cArI asatya, dhara dharaNImAM nadIta Aya che paNa te nava cetanA svabhAvathI bhIMta che jemake paradhara maLatu hoya tenI ApaNe sI ciMtA che, tema pudagalane du:kha thavAthI cennanane zuM harakata che, ema AtmajJAnathI pudagala bhAva tyAre jANyA chatAM paNa sparza jJAna thayA vinA te bhAva khatA nathI, jema jema Azravanu tajavu ane tema tema upAdhithI chuTAme pAmAyaka jJAnAbhyAsa viratI paNA rUpa dharma karaNI sarve ase ase guNakArI che, bhAvanA A karaNImAM aMse a Mse nirvikalpa dazA thAya che. prAdika kAmamAM vastu dravya kharacI lAve te dravya uparathI murachA utare che te nivi0 sasAra upara jeTalA rAga utarIte prabhu sAthe joDAya che te nirvira dehu pUjAmAM vaparAya che . te vakhata viSa yanI vAsanA chuTe che te nirviM dhAsahu sAmayaka pratikrAdi zubha karaNImAM jeTale bhAga svAtma dazAmAM varte che ane pravAdi mudagala AvathI khase che teTalA nirvikalpadazAnAM asa prazna thAya che. eTale nadinA abhyA sathI mArApaNuM mArelu te vibhAva rU5 vikalpa khasavAthI nirviM jJAna bhaNavu sAMbhaLavuM dhyAnAdi karatAM jJAnAvarNAdika karmanu ghaTavuM te paNa nirvikalpa da zAnA aMza jANavA, zrA yoAvijayajI upAdhyAye kahyuM che je, For Private and Personal Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasa maha je je ase nirupAdhikavaNu / te te jANo dharma // samyag darzana guNa ThANA thakI / jAvalahezivazarma // 1 // mATe sarvaguNI te vItarAga che. paraMtu paisAthI rUpaiyA adhika che tethI sonA mahera adhika tethI metI mANeka hIrA ratna adhika adhika prazasavA cegya che mATe cAcA adhika guNa NavAsI jIva adhika guNI jANavA jenI prarAzA karatAM mahA nirjarA thAya che. ( 207 ) ziSyaadhika guNI jIva kema eLakhAyu. gurU--jemanI AcaNA ane AkRti jotAM spaSTa mAlama paDe che kahyuM che ke,-~~ guNa ThANAnI praNati jenI nachape bhava jaMjAle rahe selaDI TAMkI rAkhI // kelo kAla parAle, dhana le sunirAre je cAle samabhAve. // ema Atma svarUpa bhAvatAM madhyama sthAna vRti nikAcIta karma sIcala thAya che, ane anukrame nAza pAme che mATe rAdhAvedha sAdhakanI pere AtmabhAvamAM sthira rahevuM. aja sAra che. samAdhizatakamAM kahyuM che je vRkSa jema pA tAne mathatAM A Upajana kare che temaja AbhA yAte peAtAnA sacidAnaMda aya svarUpane UpAmatAM pAa rUpa thAya che. ati bhAva, pra:---233 tIrthaMkara devane kevala jJAna thayA vinA anaMta maLI kahIe ke kema UH--tIrthaMkara bhagavAnane tA aMtarAya karmanA kSaye parAmathI paNa anaMta aLI kahIe zrIana mahAvIranA jyAre janmAbhiSeka merU parvata upara thAtyAre eka kreDane sATha lAkha klasanA sahuthI snAtra karatAM iMdrane sezaya utpanna thayA. je nAhanA bALaka zukA zrI vIra bhagavAna evaDA abhiSeka kema sahana karI zakaze, tethI abhiSekanA A deza na detA havA te vAre prabhue avadhi jJAne vRtAMta jANI arihaMtanuM atula khele jagAvA DAbhA pagane aMguThe merU cAMpyA tethI epha kapyA, pRthvi kavA lAgI parvata sau mara tuTavA lAgyAM, samudra calAcala thayeA te vAre iMdre avadhi jJAna prabhunI rakti jANI stuti karavA lAgyA. For Private and Personal Use Only nA bhujaMga prayAta chaMda // suNo vIrya bolu vizAla vibuddho / nare bAra yoddhe malI eka godho / daza godhale lekhavo eka ghoDo / turaMgeNa bAre malI eka pAo | daze paMca mahiSo mdonmttnaago| gaja pAMcase kesarI vIrya tyAgo // hari bIsase vIrya aSTAdeko / daza lakSa aSTApade rAma eko /
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 208). janatavasaMgraha malA rAma yugme samovAsudevo / dvaya vAsudeve gaNi cakrI levo / bhalA lakSa cakro samo nAgasUro / valI koDi nAgAdvipe iMdra puro| anaMta muiMdre malI vIrya jetu / TacI aMgulI agrathI jIna te tuM // 1 // ema stuti karI acuta i prathama abhiSeka karyo. pache anukrame iMdra tathA devatAoe aDhIse abhiSeka karyo. A prakAre vivekI devatAnI bhakti karelI sAMbhaLIne paNa kumatInu dhIThAI paNuM jatuM nathI te kaya jANe IhAM prabhunu mahAvIra nAmasyAthI thayuM te kahe che. ATha varSanI UmaramAM zrI vardhamAna kumara gAra varSa sugaMdhI zarIra, sAta hAtha tanu mAna, abIha balavaMte, buddhiva rUpAle, raMgIle, raDhIAle, rekhA, matIle sUravIra iMdra svarUpI sAhasI, ItyAdi aneka guNee sahita keTalAka kumAra sAthe AbalI pIpalInI kIDAne ramata karavA nagara bAhera gayA tyAM khIjaDI vRkSe caDhI bAlaka sAthe ramavA lAgyA te avasare iMdra sabhAmAM prabhunA baLanu vakhANa kare che te keAi mithyAtvI devatA aNamAnato tyAM AvI kAlA sarpanuM rU5 karI khIjaDI vacce viTAI gaye. te dekhI sarva balake nAsI gayA, mAtra bhagavaMta nibhaya paNe UbhA rahyA che, sarpa phagATopa karyo prabhue pakaDI dura nAkhI dIdho. phera bAlakanuM rUpa karI pra sAthe ramatAM ha. pache prabhu khabhA upara beThA. davanA vadhavA la gA baharAvavA sana tADa jevaDuM UMcu rUpa karyuM te vAre prabhue avaLAM sAne vRttAMta ja tene mastaka upara muThI mArI tethI devatA keDa pramANe temAM pesI gaye, pache zarIra saMkeca karI page lAgI deva svarUpe pragaTa karI rIjhone kahevA lAge che ke sabhAnAM vakhANyA hatA tevA tame paivata cheemastava mahAvIra ehavuM athata atulA balavaMta kahIe, IhAM nayanI apekSA levA. nahI to aMtarAya karma kSaya thavAthI aMnata vIrya guNa pragaTa thAya che. valI enatAnA aneka bheda che. ityartha. pra--234-keTalAka lekene maMdagI thavAthI anyadevAdikanI mAnatA kare che. praha zAMti, maMtra jaMtrAdinA UpacAra karAve che te viSe kema vartavuM. -AdhunI vakhatamAM vahemI leke ghaNuM che. atyaMta priya je jIvata vyanA bacAva sArU kSetrapAla hanumAna abAjI bahucarAjI vagere devI devatAnI mAnatA kare che ne kaheje mane ArAma thaze to tamane amuka vastu apakarIza ihAM vicAravuM je tamArI AzA rAkhanArathI tamAruM kAma kema thaze valI jene potAnI bhAvata vyatAne niradhAra nathI te bhale bhaTake che kahyuM che ke, dIna hInanI bhITate kIma bhAje / phuTo Dholaho eka hoke mavAje / For Private and Personal Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatkasa graha ( ra ) na A , , va nA N. , , , , , - 2 - , , , , , , , , - - - - - - - - - - - - - - valI pUrve becAra vAra eja mAnatA AkhaDIthI zAMti nahI thaelI ta. thApi tenA upara vizvAsa rAkhI pharI pharI mAne che e kevI akhaMtA che, paNa kharUM che ke anyAyanuM dravya hareka prakAre luMTAse, pUrvanA leheNadAra, tiSi, bAvA, yogI, bhUA, maMtravAdI, vaidya, dAktara sarve pota potAne hIsso leseja valI keIka to vAgharI lokone belAvIne mAMDala (DAkalu) vajADI hAsyakArI kataka karI navIna khela racI gharamAM dhaNa ghAlI beMce mastI karAve che tyAM bhuA loko rAgaDA tANI pUrvanA sUrivAjIMtra sAthe, kapIvat hukAhuka karI dhaMdha macave che, tethI jANe sAkSAt bhUtapreta vyaMtara pragaTa thai dhUNanAranA peTamAM praveza karI bolatA hoya nA ? AvA prakArano banAva joI vahemI lekene valagADa athavA keinuM karelu kAmaNa maNuM, derU, melaDI, jhAMpaDI, sIkotara jana, muTha coTa lAgI che ema kahIne kuDo Alabana le che, valI akSata joine bhUA leke vizeSa vahema ghAle che ItyAdi prakAre mAMdA mANasane kharAba kare che, pa. raMtu e vAta ghaNe bhAge asatya che, kAraNa ke saMvata 1957 nA kArataga mAsamAM mArA kuTuMbI bhAIne trIdeSa thavAthI A pratikSa banAva dIThAmAM A* be hatA. mATe suravIra purUe vairya avalaMbana karavuM, paNa vahemamAM phasAvavuM nahIM, sAstramAM kathaMcita kaI sthale keI kAraNe devAdikano upadrava, vigha, vyaMtarane cAre camatkAra thavAno saMbhava che, nAsti nahIM, paraMtu ThAmaThAma deva devI mAtA gaNIye Ade devanu rakhaDavuM, lekone ragaDavuM, pratakSa thavuM e vAta asaMbhavata che keTalIka prakAranA vAyu, javarasaMnipAta, citabhrama Adarega prabhAve sAkSAt bhUtavat chalavuM bakavuM kudavuM kaMpavuM thAya che tethI vehemI lekane vihema pesI jAya che tethI bhulA bhame che ane vinA upayogI kharaca kare che, te bacAvI sArA mArgamAM dhanane vyaya thAya te zreSTha che evI mArI zraddhA che, IhAM prasaMge pitAnA deva je vItarAganI mAnatA je mAru dhAryuM kArya thaze, athavA maMdavADa maTaze, putra Avaze strI malase, dhana malase te tamene kesara dIpa dravya kula AMgI racanA arpaNa karIza, te vAta paNa ayukta che kemake bhAvIbhAva banavAthI zraddhA uThI jAya, pudagala sukha mATe lekettara mithyAtvamAM na paDavuM. ciMtAmaNI ratnanA dAtA pAse kAcanA kaDakAnI yAcanA karavI yukta nahI. vyavahArathI vidyAdika upacAra ucita prahazAMti maMtrAdi kare paNa nizcayathI pUvA pArjIta kamAdaya samajI mAdhyastha rahevuM eja zreya che. ya--rAMta tiruM chuM ! vedyAvadaMti kapha pIta maruda vikAraM / yotirvidograhagaNAdi vikAra dopaM // bhUtopasargamatha maMtravidovadati / karmeti zuddha mata yoyatayo vadati // 1 // bhAvArtha-vaidyane puchavAthI kahe je vAta pIta kaphathI vikAra thayo che. patithI prahAdi doSa kahe. maMtravAdI bhUtAdi duSaNa kahe, ane munine puchavAthI samyam prakAre yathArtha pIpAjIta karmanuM zubhAzubha phala kahe, mATe vastumate karma e ja For Private and Personal Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) zrI jainatatvasaMgraha kAraNabhUta jANavu jethI dharma che eja duHkhane haranAra ane sukhanA karanAra che. chaThThAM kAi kaheze ke pUrve kumArapAlane vighnakArI devatA tene vidyA prabhAve zro hemaca'rie vaza karI amArI pAvI sAr3a karI che, e viSe samajavuM je ee mahA samarthavAna kreDa dhanA karI rAsanI AkhAyanA vettA hatA te cAhyuM te kare satya matrAkSara prabhAve devAdekane pratapaNe elAve. vA IMdrajAla batAve, Azcaye dekhADe paraMtu A khIcANa pAmara peTAthI khAkharAnI khIlADI sAkaranA svAda zuM jANe ! mATe hAM sUraja khaaAta ( AgIyA ) nu sarakhApaNuM na ghaTe. ityartha eTale uttara adhamanuM sabhAnapaNuM na gaNavuM, praH--235 gabhAAsanuM svarUpa ane temAM thatI vedanA tathA puddagalanA azucipaNAnI bhAvanA vigere zI rIte che. U:-adhyAtma prakaraNe azaca bhAvanAdhikAre kahyuM che je srInI nAbhI heThala e nADI che te beDu phula AkAre che. te nIce ni che te madhye jIvane upajavAnuM ThekANuM che. UdhA kamalanA AkAre che te nIce AMmAnI mAMjara jevI mAMsanI pesI che te rUtu avasare re che tethI rakta vahe che tene rajasva lA strI dharma AvI kahe che. strInI ceAnI paMcAvana varSa uparAMta sthAnapaNA pAme che, ane purUSa paceAtera varSa uparAMta amIja hAya, prAye zabdathI adhIka varSa paNa gaNAya matadula vIyAlI sUtramAM kahyuM che. have jIvotpatti viSe je adhAmukha phulanA AkAre ceAni che temAM purUSa cAge vIrya prApta khAra muhutaeN sudhImAM jIva upaje chete eka be traNa utkRSTa nava lAkha manuSya upaje tenu Ayu jaganya aMtara muhurta utkRSTa pUrva keDIvarSanu che tenA pItA eka evI navasA sudhI hoya,eTale kei sIe navasA purUSa bhogavyA heAya te AzrI samajavuM, have upajavAnuM ThekANu kahe che, strInI jamaNI kukhe putra hAya ane DAbhI kukhe putrI hoya tenI madhye napuSaka hoya che. garbhAvAse jIve teA utkRSTa yAr varSa rahe. ethI adhika rahe te cheADa samajavA. jIva thakI rahita hoya te kadApI navA jIva cheADamAM upaje tA cheADa pAtra thAya. trIjaca utkRSTa gabhAvAse ATha varSa rahe che. have te jIva mAtAnu rUdhIra pItAnuM vIrya tenA AhAra pahele samaye kare che, te vAra pache zarIra purU karI cha paryApti purI kare che, pache sAta dIvase pANInA parapeATA jevA thAya, pache manuSyapaNuM bAMdhe, pache AkhA gADhI jevA adhAya. pahele mahIne eka pala pramANe mahATA thAya, zrIje mahIne pesI kaThaNa thAya, trIjA mAse mAtAne gabhAnusAre zubhAzubha abhilAkha je DAhalA upaje, cAthA mAse mAtAnA aMgane vadhAro thAya, pAMcamA mAse be hAtha e paga mastaka e pAMca aMga badhAya, keTalAka ajJAnI pAMcame mahIne jIva upaje che ema kahe che te kheTuM che, kemake jIvinA deha vadhe nahI, iMDAmAM paNa jIva upaje ane manuSyane paNa teja dIvase jIva Upaje che. have chaThe mAse rUdhIra sa grahu thAya, sAtame mAse sAtame nADIe thAya, pAMcame pesI vAya, nava dhamaNI nADI For Private and Personal Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa`graha, ( 211 ) thAya, uDakADI roma thAya, roma AhAra grahuNa thAya, AThame mAse sarve agApAMga sapUrNa heya, paNa garbhanA jIvane ladhunIta vaDInIta zleSma balakhA pramukha hAya nahI, e jIva je AhAra kare che te iMdrInI puSTI tathA hADa mIja kesanI vRddhi kare che. e garbhamAM mAhAra kare che te sarva zarIre kare che ane sarva zarIre paNamAve che. zvAse zvAsa vAravAra le che. have te AhAra kayAMthI le che te kahe che. sAtAnI nAbhI ane putranI nAbhInA rasa haraNI je nADI che te mAtA sAthe salA che te putranA jIvane spaSTa che, tethI AhAra kare che praName che. vyavahAra nayathI te jIva samaya samaya AhAra le che, tathA mAtA AhAra le tA gAtA jIva paNa AhAra le. have garbhamAM potAnAM aMga traNa che ? asti 2 asti mAMhelI bIjo, 3 keza rAma tathA mAtAnAM traNa aMga 1 mAMsa, 2 lAThI, 3 kapAla mAMhe lejo, e garbhanAM aga samajavAM, te jIva kAMpI garbhamAMthI cave te! cAre gatI mAhe jAya. have garbhamAM rahyA thakA jIva mAtA mue tA e sue mAtA jAge te pete jAge, mAtA sukhaNIe sukhI.. dukhaNIe duHkhIcA ema nava mAsa sudhI UMdhe mastake gabhAvAsamAM azuci apa vitra alamutranA bhaMDAramAM duHkha parApaNAmAM rahe che. naraka kulsIpArka samAna gabhastha jIvane atula vedanA thAya che te jJAnIMga che.lI jo mAtAnA rUcArapaNAnA bhAga che heAya ane pItAnA vIryanA bhAga ghaNuM hoya teA garbha purUSa veDhe thAya. ethI UlaTA hoya te strI vede thAya. enDru samAna hovAthI naSaka vede garbha thAya. koine mastaka paheluM Ave kAine paga pahelA Ave, koi trIche. Ave e sarve pukhya pApanAM phlu jANavAM. ityAdi sarve pUrvanI AvasthA saMbhAle tA koinI ducchA na kare kemake e garbhavAsa narakanI kuMbhIpAka sarakhA che. ajJAna vazathI pUrvatI gADha vedanA juvAnI Ade sukhamAM vIsArI dugachA kare che te mUrkha jANavA, have zarIra viSe kahe che. aDhAra pAMsalIyA sa dhInI cha cAra pAMrAlIe e pAsAnI che cAra agulanI grIvA che. cArUM palanI jIbhache, e palanAM netra che. cAra palanu mastaka che. sAta AMgalanI jIbha che, ATha palanu hRdaya che. pacIsa paNa magadhadeza prasiddha tenuM kAla che. e atasa che te ladhu nAtI vaDI nItI jANavo, ekasA ATha sadhI che. ekaso sItera markasthAna che te ThaMkANe vAge ghA mareja traNe hADanI mAlA che, navasA nADI che. sAtame zrIrA che, pAMcase mAMsanI pesI che, navadhamIyA nADo che, navANu lAkha ma rAya, muLa DADhI mastaka binA, sarva malI UDakADa rAmarAya che. have ekasosA nADI nAbhIthI UcI cAle che te mastaka dhanI che tene rasa haraNI kahIe. ma stake rama pahecADe, tenA vikArI AMkha, nAka, kana, jIbhanA khalane haNe roga thAya pIDA kare ityAdi UMdhe nADInAM phula jANavA. have ekaso sAta nADI nAbhIthI UThI nIce cAlI te padmanA talIe baMdhANI che te UpadhAta kare tA netra jaMghA mastaka dAso adha kare, vala ekaso saDha nADI trIchI vidha For Private and Personal Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) zrIjanatatvasaMgraha. rIta cAle tA peTanI vedanA mukha vedanA tathA pAsAnI vedanA kare te hAthanA AMgaLAM sudhI che. tathA ekaso sATha nADI nAbhIthI adhagatI gudAsthAne che te upadhAta kare te ladhu nItavaDInIta kramIyA vAyu harasa vikAra pAMDuroga ItyAdika kathAlA rega kare. valI keTalIka nADI kapha zleSmanI, valI keTalIka pItanA gharanI keTalIka vIraja dharanArI che. ItyAdi purUSane sAtase nADI che te UpadhAta na thayAthI sukhI rahe. viparitapaNAthI pIDA UThe. tathA strIne chase ne sItera jANavI. napuSakane chasene esI jANavI. zarIramAM sarve dhAtu sarakhI chatAM rega na thAya, viparIta thayethI raga uThe che. purUSane pAMca keThA zarIramAM che. ane strIne garbha dhAraNa sudhI che keThA che, purUSane nava dvAra sadA vahe che, ane strIne sadA azucinAbAra dvAra vahe che, ItyAdi mAMsa rUdhIra malamatra viSTAdi aneka prakAre azucine bharele ehave je pudagala bhAva anubhavyuM chatAM have caMdana attara lela phale karI sugaMdhIta vAMche che ane bIbhatsa vastunI jugupsA kare che te hAM Itide jema bora vINatI ANI rAjAe karI rANI, pache te pUrvanI vAta visArI de che, tema te cetana tuM paNa pUrvanA garbhavAsanI atulavedanA jema ke devatA tapAvelI uTha keDI se rAmara ne viSe samakAle ke jIvane copethI je vedanA thAya tevI garbhavAsanA jIvane thAya che. tethI AThaguNa vedanA janma samaye thAya che, tethI maraNa avasare atula vedanA thAya che te ghaNIvAra anubhavelI ajJAnabhAve vikSArIne pudagalIka kRtrima sukhamAM lIna thaye che e dhIkAravA jega che, bahu prayAse maLela manuvyapaNu te kAya ratnAvata hArI jAya che. kemake ghaNe bhAga Ayune azubha AcaraNamAM jAya che. zeSabhAga zubhAcaraNamAM jAya che te he cetana have tujane bIjI kaI gatImAM avakAza maLaze ke tuM tAruM Ama sAdhana karIza basa che jema bane tema paNa dharma kAryamAM ghaNe vakhata rokAya tema karavuM kemake pudagalane saDaNa paDaNa varNa pharasAdi palaTAvAne havabhAva che mATe tAharA AtmIka dharmamAM pravezakara e ja pavitra sukhadAi che A zarIra khAtaranA ukaraDAnI pere ke ivAre zuddha thAya nahI, lasaNamAM kapUdika padAthe bhelyA chatAM paNa sugaMdhavaMta thAya nahI, durajanane upagAra karyA chatAM paNa cijanyatA dhAraNa kare nahI caMdanAdika carcita athavA uttama bhejanAdike puSTa karelu zarIra ne thoDIvAramAM apavitramAM thai jAya che evuM pudagala asAra che paNa temAM mAtra eka mokSa sAdhananuM zAmartha che ejamahetu sAra che. nagaranA khAla samAna nItya vahenArU mala matrane bhaMDAra kAmonI kAcalI reganI piTI samAna A zarIra che. jema luNamAM paDelI vastu luNamaI thaI jAya che tema pudagala jage sarve vastu viNasI jAya che mATe ekasAra bhUta dharma che ema jANI Atma sAdhana karavuM eja kalyANakArI che. pra-ra36 kalAki saMvata 1914 nI sAlamAM thaye kahe che te viSe kharU zuM samajavuM ? For Private and Personal Use Only
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha. (ra130 U-mAhA nisitha sUtre duSama saMgha stotra, yuga pradhAna caMDikA yaMtra vigere zAstrAnusAre ema mAluma paDe che ke, pAMcamA ArAnA 10500 varSa gayAbAda ( pache )mula kalaMkI rAjA thaze, dIvAlIka95mAM kalaMkInI je vAkhyA che te bIjA Upakala kI AzrI samajavI siddhAMtanI vAkhyA aneka naya yukta che mATe tatva draSTie jotAM zaMkA na rahe pache bahu mRta kahe te kharUM. pra-ra37 strI purUSa saMjoge ke vAre jIva Utpanna thAya che ane keTalA thAya che tathA viNasI jAya che. UH-pravacana sAro dvAra (243) thI (246) sudhImAM kahyuM che je strI purUSa saMjoge bAra muhartamAM jIva Upaje che te pahele samaye, vIye, rohita (lehI) ne samudAya te ja eja, teno AhAra kare che, teo ja AhArI aparyApta kahIe ane paryApta thayA che tema AhAra kare che. vIsa ghaDI pache zuka (vIrya) lehInuM vidhvaMza paNa thAya che mATe aMtara muharta suddhimAM eka purUSa bhogavI hoya te strIne navalAkha zuddhi putra utpanna thAya che paNa temAM eka be traNa jIvatA rahe zeSa vinAsa pAme che te saMbaMdha sattarImAM paNa kahyuM che je icchINa joNi majhe / ivaMti veiMdiyAuje jIvA // ikkoya dovatinniva / lakhkhapahuttaM caukosA // 1 // ema strInI penImAM bereMdrI mATe jIva hoya tathA be lAkhathI navalAkha sudhI garbha ja ane asaMkhyAtA samuIma manuSya paMceDhI Utpanna thAya che, tema ja vinAza pAme che. arthAta te strInA saMjoge sarvathA pukta jIvanI hAnI thAya che ane tene kAraNe paNa pote thAya che mATe te viSayanA vikArane dhikAra he. ziSya-strI purUSa baMnene bhegA karmanuM phala sarakhu hoya ke adhika nyuna hAya, kemake karta purUSa che mATe gurU strIne paNa karmanI baDI abhilAkhA hovAthI purUSanI mAphaka jIva hiM zAnuM phaLa maLe che, karaNa karAvaNa anumodana traNa sarakhAM phala nipajAve che mATe Iti vyavahAra phale. praH ra38 jIvane daza dazA Upaje che te kevI rIte tathA te purUSanI avasthA keTalAka prakAranI heya. U-zrI naMdula vIyAlI sUtramAM gatama udezIne zrI vira bhagavAne kahyuM che tenA anusAre kahe che. 1 bAla dazA-jAta mAtra bAlaka sarvane jANavI, bAla svabhAva, avyakta paNe ajJAnapaNe tatvatatva na jANe sukha duHkha na samaje e prathama dazakAnI dazA jANavI. For Private and Personal Use Only
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 214 ) zrI jaitatatvasa Mgraha 2 krIDA dazA--nAnA prakAranI krIDA (ramata) e rAce, kAma bhAgamAM mArca, vidyA kalA abhyAsa kare. 3 maDhe dazA---pAMca vivadha kAmanA rAkhyuM rUpa spatimAM rAce mArca, bhAga bhegavavA samartha hoya ala buddhi rahita. 4 khala dAkhala prate dekhADe, vijJAna buddhivata hoya. 5 prajJA dazA-buddhivata te prANI arthe vitavA samartha hoya, kuTuMba ni-vAha karavA vAMche, ihAM cakSu khala hINa hoya. 6 hAni dazAiMDrIne viSe hAni pAme, kAma bhAgane viSe virakta thAya. ihuAM bAhu ala hINu heAya. 7 prapaMcA dazA--mala rahita hAya, bhoga hINa thAya. niraMtara cIkA OM vachuTe. 8 prAgabhArA dazA--mAcIta tanu cahna thAya, carma nibhAvapaNA thakI nicA Ave, zarIre cuMdaDI paDe jarAI vyAkhyA, kAma bhAgamAM Ayegsa, strIne aniSTa thAya, vijJAna che, buddhi taralIta thAya. 9 sumuhI dazA--gADha gaDhe thayA, zarIra jAnA ghara jANI jIva akAmIcha tA vacce, gADho ratI na pAme. zarIra name evA thAya. 10 sAkiNI dazA----A dazAe pahatya anuSya tene sayana pere suAre dhAdhara svarUpa thAya, yAmaNe dIe, dula rUdhIra mAMsa rahita citta vila viroSa 6HkhIye chate zue, kahAM kAla rAA macchu pAMce e rIte zata varSAyu (100) vAlAne putrokta darzA dazAnA bhAge keTala sukha ane keTaluM duHkha che tenI veNa karI huM cetana tuM tAharI dazA vicArI jo, kemake A jIve anatI vAna ehavI dazAne anubhavelI che ane hAla paNa teja dazAmAM varte che te huM matI mata have e daza rUpa vRkSanuM chedana karavA ameva sala rUpa aa jIna praNita dharmano Adara kara kejethI dArU vAMchIta kArya siddha thAya valI bAlyAvasthAmAM viSTAe karI Dukkara sarakhA hoya ane temA mukha hAya. 2 vanavasthAmAM kAme karI rAsaNa sara hoya ane te zrI sukhA hoya. 3 vRddhAvasthAmAM ela sarakhA heAya ane putra jume heya che. ema traNa prakAranI purUSanI avasthA jgavI e yoga sAzrInA bhASAMtathI jANavuM. praH--239 loka svarUpa TukAmAM batAve. U--jema kei purUSa jAmA paherI kammare hAtha de" paheAlA page UbhA hAya, vA, valoNu karanArA mANasanI pere lAkAkAra che, valI jema mahATA kuM DAne UMdhuM karI te upara sarAva sapuTa dharI rAkhIe te AkAre leAka che te purU For Private and Personal Use Only
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvAha ( 15 ) rUSanI kI nice adhe leka che, nAbhI tevI che leka che, uparano bhAga uche leka che siddhasilA mastake che. te purUSanA paga tale sAta rAja pahelAMI, ane nAbhI pradeza eka ja, e pAMcaja, zirAla eka rAja pramANa jANavuM. have UMcAI kahe che merU parvananA rUcaka pradezathI navaze jojana UyA ane navase jojana nicA ema aDhArase je jana pramANa choleka che-te thakI Uparane Urdha leka kAMika uNe sAtarAjamAna che, ane nice adho leka sAtarAjathI kAMika adhika che. ema saMgrahaNI gAthA 13 thI jANavuM. te disaja leka rUpa purUSa ke che te kahe che. chadriya zAMta muddAdhArI jene keIe karyo nathI jene janma maraNa thaye nathI, khaTa dravya karI paripUrNa paMcA stIkA mAM che nice mAghavati talA alokane pharasI UMce siddha silAnA uparanA bhAga zuddhi cAdara ja mAna leka che traNa nADI te mAtra eka 2ju vitirNa che, eha cida rAja leka nAme purUSa jA. e lakasvarUpa ciMtata jJAnI purUSonA manane sthira karavAnuM kAraNabhUta hovAthI tathA svasvarUpa sAdhavA bhaNI lakhyuM che. i0 pra-240 aDhAra purUSe dIkSAne ayogya che te kIyA ? -1 janma thakI ATha varSa parvatanI umaranA bAlane dIkSA ApavI nahI. 2 vRddha je sATha sItera varSanI umara thayA pache dIkSA ApavI nahI. 3 napuMsaka te purUSa ane strI baMnenA upara abhilAkhano karanAra, 4 purUSAkRti purUSa kalIva, purUSa vedaya ghaNe hovAthI balAtkAre strIne AliMganAda kare. 5 jai te traNa prakAre 1 bhASA ja je bele te samajAya nahI. 2 zarIra jaDa te sthala jADa hAya, 3 karaNa jaDa te zikhAmaNa detAM chatAM marmapaNA thakI lAge nahI. 6 vyAdhi je bhagaMdara atisAra ke harasa, javara, phepharu pramukha regIjha, 7 cAra je khAtara pADanAra vaTemAragune luMTanAra. 8 rAjapakArI je rAjAnA bhaMDAra aMtaHpura, zarIra rAjakuMvara pramukhanA hana karanAra je heya te. 9 unmatta je gAMDe yakSAdikanA vaza thaele athavA prabala mohanA udayathI paravaza thaye hoya te, 10 adarzana je AMdhalo hoya tathA thIdhI niMdrAvAle. 11 dAsa je leNAmAM Avele, vA, vecA, lIdhela hoya te. 12 duSTa te be prakAre eka kaSAya duSTa, bIje viSaya duSTa e behu saMkilaSTa adhyavasAyavAlA che. 13 maDha arUAnI vastu tatvane ajANa. For Private and Personal Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. 14 rUNArtaeTale rAjA tathA sAhukAranA senA pramukhano dhAranAra te. aNad) 15 jugita te traNa prakAre, 1 kelI, sajI, mocI, bebI, pramukha a5 kulanA teja tijI gita, 2 mAThA kAmanA karanAra kasAI pramukha te karma juna gita, 3 kara, caraNa, karaNa, nAsikAdike hita kubaDA vAmaNA, pAMgalA, kuMThA, e sarva zarIra jugita jANavA, avarNavAdanA saMbhavathI te dikSAne ayogya che. - 16 avabaddha je artha prahaNa pUrvaka vidyAdika prahaNanimitta, vA, amuka dIvasa sudhI huM tamAre thaI rahIsa. e rIte je parAdhIna thaele te. 17 bhUtaka je cAkara, pagAra bAMdhI seThanA ghera mudatasara rahela zeThanA huM kamamAM pravarte che te. 18 sehani phiDiyA eTale je dIkSA levA iSTa che te ziSya tehanI nikeDiyA je cArI arthata mAtapitAnA mokalyA vinA dIkSA ApavI tenA mA. tApitAne karma baMdhane saMbhava thAya ane sAdhune adattAdAnAdika deSane saMbhava thAya, strIne be vadhAre garbhavatI bIjI nahonA bAlake sahita hoya te. evaM vIza prakAre strI paNa dikSAne ayogya che ema pravacana zAre dvAra, 104-8 thI jANavuM ihAM aDhAramA bhedamAM spaSTapaNe darzAvyuM chatAM AdhunIka gaMgAnA pravAhamAM bA beThe jape je AvyuM te khape tenI peThe parikSAne puMThadai marajI mu. jaba janAjJAnI avaguNa nA karI svAmI adatAdika aMgIkAra kare che IhAM meha garbhita virAgI bhelA lokonA TolAne gaLe bhele karavA cAhe che e kevI zrama bharI vAta che. IhAM kaI kaheje pUrva dizA bhadra Adene prabhue turata dikSA kema ApI che? tathA mana kaputrane sayaMbhava sarie paNa ApI che. te viSe samajavuM je jJAnI purUSa avasara jeI yogyatA jANI pUrvapara dRSTi daI turata dIkSA Ape te gIvArthanI derI to temanA ja hAthamAM che, te ni pRhI anekAMta mArganA vetA bahu zrata upayogI thakA lAbhAlAbha jANI avirUddha kArya kare tenI tulanA bAlajIvone karavI na ghaTe. | mukhyavRttie te upadeza deI jJAnagarbhita vairAgyevAsIta karI pragaTapaNe AjJA magAvI parikSA pUrvaka dIkSA ApavI te zreSTha paddhati che. e vImaryAda chatAM rajA na male to veza paherI keTalAka dIvasa rahI pache mAtapitAne samajAvAnI bhAvanA sahita gurU pAse AvI dIkSA lete deSaNa nahI. Iha chakAya jIvanI dayA bhegI mAtApitAnI dayA paNa banI rahI che. evI nItI chatAM hAlamAM mAtra vezadhArI je aSTapravacana mAtAnA ajANa, saMjamabheda, muniguNa, AhAradeSanu jene bhAna nathI teo vividha prakAranAM kAraNa jeDI dhAmadhama karI dhaMdha macAvI dhamAdhamIe bAhya vairAga dharAvI kadAgraha dhArI kaleSa karI kadalIvRkSa utpana karavA karI bIja AreparUpa mastaka muM. DAvI mAhe che. e kevI dhUladhANI dhikkAravAnI vAta che, For Private and Personal Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa Mgraha. ( 217 ) A uparathI amArI zraddhA dIkSA na ApavI ema nathI, kemake sasArarUpa samudramAMthI nikalavA prANInA hAtha jhAlI uddhAra karavA e uttamajanAnu pApagArI kAma che, paraMtu pUrvokta prakAre cArI karI celA karavAthI mahAta akhaMDa rahI zake te tA mArI aDhA nathI. vartamAna cAlatA pravAhamAM A bAbatanA pratyakSa banAva dekhI A viSaya dAkhala karavAnI sagavaDa thai che. eTa luMja nahIM paNa rAja daramAM AvA jhagaDAnA jhapATA javAthI jainanI ladhutA ane dharmanI nidyAnuM nimIta kAraNapaNuM paNa thAya che. mATe vartamAnakAla vicArI vartavu eja vRddha vyavahAra che. pUrvanuM macela bhogavI leie ane navIna sa`pAdana na karIe te TATA Ave mATe ziSyavarga soMpAdana karavA Udyama karavo te rUA che. tathApi pUrvApAta dhana viNa sattA tenuM rakSaNa karavuM' te sIttama che. temaja pUrvanA dIkSIta muni UnmatapaNe paDavAI thatA jANI sahuvAsamAM rAkhI pratibAdha35 kuse karI sthira karavA e zAsaneAnUtInI zreSTha paddhati che. kacchamAM kahyuM che je mAhunA UMchAlAne aTakAvanArI bhAva zuddhi guNavAnanA ArthinapaNAthI thAya che mATe AtmA ane pudagalAdikanA guNa doSa jeNe jANyA che tevA uttama gurU pAse dIkSA levI paraMtu svataMtratAne hAthe ta levI jethI dharmanA vyAdhAta thAya nahI. ane najIka mukti thAya. 40 praH-241 pAMca guNa Azaya vizeSa dekhADavA che te kIyA ? U:--SADazakamAMthI jazA vijayajI sADA traNaso gAthAnA stuvanamAM lAvelA te kahe che. 1 praNidhAna nAmA Azaya vinA hIna gugu ThANe varte tenI karUNA na kare ane hIna upara dveSa kare tA pAte heThA Ave. 2 pravRtti nAmA Azaya vinA eka prAr'bhIta dharma kAryamAM thirabhAva na rahe. 3 vighnajaya nAmA Azaya vinA sAdhune mAtra kriyAe karI mekSa mArga avicchinapaNe kema sadhAya vizeSa Agala kahero. 4 siddhinAmA Azaya vinA potAthI adhika guNI sAdhunA vinaya, madhyamane UgAra, hrIna guNInI dayA e traNa bhAva na hoya. 5 viniyoga nAmA Azaya je guNa vinA para jIvane dharme joDavApaNa na heAya. yAvat sarva savara thAya tyAM sudhI dharma paraparA truTe nahI. ane e guNa na hoya teA chuTI jAya. e sarva guNa te jJAna vinA kaeNma pAmIe. mATe jJAnanuM sevana karavuM. hAM ziSya--vidvAna jJAnavAna purUSA te dhaNA bhALIe che. gurU--jJAna bhalu tenuM jenA madda viSaya upazAMta thayA che, paraMtu jo mada vAcceA tA ema samajavuM je jalathI ajJi uThata0 taraNIthI timira mahaMta0 caMdathI tApa bharaMta7 amRtathI gada (roga hutaM0 je kAraNa mATe parvatavat stabdha ehuvA je ahaMkAra te durlabha dhinidAna jANavo. For Private and Personal Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (218) zrI jainatatvasaMgraha, -- -- - tratiya guNa sayAmAM dharma viSe traNa vinane ya batAve che. dharma karatAM tADha tApa lAge che te hIna vilana che. teno virAzanAdike karI jaya thAya che. bAhya vyAdhi je varAdi zarIranA rega te madhyama vipna che, eTale tADha tApathI vizeSa che te AhAre karI chatAya che. aMtara vyAdhi je mithyAtva mohanI eTale dharma karatAM mithyAtvane udaya thai jAya to mahesuM vina thAya, pUrvanA bethI A vizna AkarU che te sugurU pige karI chatAya che. kemake gurU samAgame samakita pAme, mATe jJAnAbhyAsa vinA vina Take nahI, jJAnAbhyAsathI praNAma draDha rahe, sIta tApathI cale nahI, javara pramukhamAM krata karma ahI A mithyAtva jera chatAM samyaga jJAne jIna vacana bhAve ityartha. praH ra4ra janakalpI muni kone kahIe. U:-prathama saMdhayaNavaMta, nava daza pUrvadhara hoya. labdhivata nagna chatAM paNa bIjAnI draSTie na Ave tIsarA prahare ekala ahArI, valI cha mahInA ahAra na maLe to paNa kalAmaNuM na pAme. AMkhamAM paDeluM traNuM ane pagamAM vAgelo kAMTe paNa na kADhe. vAghAdikanA bhayathI pAcho na haThe. roganuM auSadha na kare. kaMDa (lAkaDI) na rAkhe. UbhA kAusagna kare. ItyAdi utkRSTa paNe vartatA jIna kalpadhArI muninIne dhanya che AvA muninI tulanA karatA sAmartha rahIta evA dIgaMbara muni nAmadhArI mahIyala mAlahe che paNa te ubhaya bhraSTa thAya che. eTale nathI sthivira kalpI nathI jana kalpI je mATe jannata varaghara na rahe kemake gItArthanI AjJA bahAra che mATe iDa * praH 243 tapa gacchanAM dhurathI guNa nizvana paTa nAma kevI rIte thayAM 1 nigraMtha nAma-sudharma svAmIthI ATha pATa lage thayuM, 2 keTIka nAma-susthita supratibaddha kaTIvAra sUrimaMtrajA paryAthI navathI cadamI pATa suddhi rahyuM. 3 caMdragaccha nAma-caMdrasUri A cAra ziSya vajananA paMdaramI pATe thayA. tyAM cerAsI gacha thayA. 4 vanavAsI nAma-sAmaMta bhadrasUri selakhi pATe thayA te vanavAsI hatA tethI pAMtrIsa pATa lage cAlyuM. 5 vaDagacha nAma-sarva deva sUri chatrIsamI pATe thayA teone vaDa heTha sUripada ApyAthI teja nAma prasiddha thayu. 6 tapA nAma-jagatacaMdrasUri cemAlIsamI pATe thayA jeNe AMbIla vardhamAna Ade bahu tapa karI tapAbI rUda dhAraNa karyuM. rAjasabhAmAM cerAsI vAdine chatI jaya pAmyA che. e prakAre cha nAma guNa niSyana tapagacchanAM jANavAM, paraMtu kadAgrahathI nAma dhAraNa karyuM nathI tethI zuddha paraMparA kahIe. For Private and Personal Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. ( 29 ) roSa zuddha parpaNa na kahevAya. ihAM kadAgrahI kuTIlamatI kahe che je navA navA gaccha kADhI navA navA mana gamatA graMthanI racanA karI te matIbhrama jANavA. kemake pUrvokta purUSoe jene graMtha prakAdinI racanA karI che te sarve svAnu sAreja racI che, natusvecchAe racI. tethI virUddha che. e prakAre prasiddha ra dhara tapagacchanI pranAlIkA jANavI. zeSa para paNa paDAvalI graMthAMtarathI jANavI. ihAM matAM taNethI peAtayetAnA vADA bAMdhI paraspara virezadha bhAva dIsa kare che te acukta che. kemake ApaNa sarva jaina bhA| zrI vIraprabhunA uSAsaka hovAthI eka pItAnA putra chIe, jema eka vRkSanI sAkhAeka judI judI hAya che paNa tenu khula ekaja che, vastu gate eka sAdhyadRSTithI mAdhyastha bhAve vartavuM eja zreya che. praH244 navAgraMtha stavanAdi joDavAnu zu prayAjana che kemake siddhAMtamAM zuM nathI. U:--siddhAMtamAMthI dharIne je graMtha kayA che te zruta samudramAM pravesa kara vA nAvA samAna che. ziSya--bhale pUrvAcAyAe je joDa karI che tethI basa che te bhaNA gaNA have punaH punaH mAthAkuTa karavI te vyartha gurU-pUrve je uttama janoe dharma karyeA che tA tamAre have karavAnI sI jarUra che nAnA ema nathI. pUrva paDitAnuM bahu mAna karatA chatA temanA vacanane anusAre peAtAnI zakti pramANe ceAjanA kare tene dhanya che. gurU kulavAsI jaina mArganu nimala jJAna hoya te joDa karavA lAyaka che jethI zruta jJAnanI vRddhi thAya che ane siddhAMta Upara ghaNI prItI jAge che. patineAja zavAda khala purUSathI khamAtA nathI tethI niSedha kare che paNa sajjatane sukha bhaNI navA graMtha joDatAM zAkavuM nahI. jazIrInI vAMkAe raheta upagAra buddhie racanA karatAM punya vRddhi pAme atiH sadehu che. ema zADhA traNasAnA stavanamAM kahyuM che. rAga chaMda, vRtta dUhA vIgere kavitA jaina matanA zAstrAnusAre joDavI jema dUhAnI prathama tera mAtrA bIjA padanI agIyAra phetera phera agIyAra mAtrA have bhujaMga prayAta jema tamAku tamAku tamAku tamAku, pIeso divAnA divAnA divAnA | jubhAko juAko huA ko juAkoM, nakhe lebahI hai sayAnA sayAnA || IhAM akSara meLa mAtrA meLa gAdi duSaNa na Ave tema racanA karavI, paraMtu dezI dha kavitAmAM tenuM pramANa nahIM jhAyaka prAsAlI kavitA zrRMgAra rUpa sAthe che. paraMtu pUrve racelI racanA karavI ThIka nahI. kahyuM che ke pUrava lIkhIta lakhe savI leha, masI kAgalane kAMTho / bhAva apUrva kahe te paMDita, bahu bole te bAMThore // For Private and Personal Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (rara0 ) zrI jainatatvasaMgraha. - - - - - - - - - - - - - - 13 - - - - - - arthata zAstrane rahasya leI apUrva bhAvanI racanA karavI. pra-245 pAMca prakAre strI purUSa sAthe bhega nahI karatAM paNa garbha dhare te kema. - U:- vastra varjIta strI beTI rite Asana upara beThI hoya te peniAkarSaNa zakitae zuka pudagala pravezathI garbha rahe 2 vIrya pudagala paiDIta vasa nImAM praveza karavAthI vA paheravA thakI, 3 zuka pudagala pite nImAM praveza karavAthI, 4 zuka pudagala paranA pravesa karavAthI. 5 pANImAM snAna karavAthI eTale pUrvanA paDelA zuka pudagalanA pravesathI evA pAMca prakAre strI purUSa sAthe bhoga nahI karatAM paNa garbha dhAraNa kare ema paMca makAMNe ThANAMge kahyuM che A viSaya sI vagane bahu vicAravAne che. praH-246 pAMca prakAre purUSa saMjoga chatAM paNa strI garbha na dhare te kIma U-1 vana avasthA na pAmelI prAyaH bAra varasa zuddhinI. 2 vana vItyA pache eTale varasa paMcAvana che rItu baMdha thavAthI, 3 janmathI nIrakhIja jevAM jhaNI hoya te, 4 rogISTa-ga pIDIta hoya te, pa sokAtura dukhAtA manavAlI, evaM puna:-pAMca prakAra kahe che. 1 niraMtara rItu vahetuM hoya te, 2 rIta na Ave te. 3 gabharAya chidra vinAsa pAme che te. 4 vAyu pramukhathI haNAI gaI che garbha zakti jenI, 5 ghaNA purUSa sevavAthI vA atyaMta kAma sevanathI guNakAvata, garbha dhAraNa na kare, iti ThANAge, praH 247 cha prakAranA kutsata vacana (duSTa vacana)-sAdhu sAdhvIne belavAM na kahyuM te kIma. 1 juDu vacana, 2 helanA karavI te. 3 bInasIta-jAtI maramatuM ughADavu te. 4rUSa vacana-kaThora vacana je heduSTa pApISTa ityAdi. 5 gRhastha vacana je mA bApa putrAdi vacane bolavuM te. 6 gaelA kaleza nIudIraNa karavA belavuM kaI kare te. pra-248 cAra prakAranA purUSa viSe cAbhaMgI kahe. U-1 siddhAMtanA zuddha parUpaka che paraMtu udAra kiyA pramukhathI prabhAvaka nathI. 2 zuddha kriyAthI zAsa nadI pAve che paNa zuddha parUpa nathI. 3 zuddha parUpaka che temaja kriyAthI zAsana dIpAve che. 4 kriyA nathI temaja zuddha parUpaka paNa nathI eva cAbhaMgI vicAravI. praH 249 pRthvi cale che (kepe che) tenuM zuM kAraNa che. For Private and Personal Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatva graha ( 21 ) UH--1 ratnaprabhA pRArthIne upara vizrasA bAdara pudagala lAgavAthI dezathakI prathvi pe. 2 vyaMtara vizeSa rIddhIvata UMcA nIcA pRthvithI thAya tethI paNa pRthvi hAle, 3 nAgakumArAdinuM paraspara sagrAma thavAthI pRthvi cale che. capunaH 1 ratnaprabhA pRthvi dhanavAta kSeAbha pAmpApa che dhanedadhI kSobha pAme tethI AkhI pRthvi hAle. 2 kAi maheATI rIddhIvALeA devatA tathA prakAranA sAdhune peAtAnI rIddhI kAMtI jaza bala vIrya prAkrama DhekhADatA thakA AkhI pRthvi calAve. 3 vaimAnIka asarakumArane paraspara bhava pratye vaira bhAvathI saMgrAma karethI badhI pRthvi hulAve pAtAlavAsI deva ApasamAM laDAi kare. gusso karI jamI napura lAta mAre tethI paNa jAna hujArA keza kalpe. ane gAmAgAma taLe upara thai jAya. kamanazIbavAlA dezamAM evA utpAta thAya che. paraMtu zeSanAga mAthu halAve kahe che te asatya che. praH 250 devatA traNa prakAranI vAMchA kare che temaja traNa prakAre pazcAtApa kare che te kevI rIte. U:--1 anuSka bhava, 2, Arya kSetra, 3 uttama kulamAM janma. evAM traNanI vAMcchA kare che temaja ahA khala chatAM, vIrya chatAM vighnajaya chatAM gurUvAkrikanI sAmagrI chatAM pUrva bhave huM zruta bhalye nahI. 2 ahe| A lekanA viSayAti-pratibaMdhe karI paralokane puruM dei viSaya vasAe karI ghaNA kAla cAritra paryAya pALyA nahI. 3 ahe| me rIddhi rasa sAtA gArave karI bheganI AzakAe gRddhapaNe zuddha cAritra pharasyuM nahI. eva traNa prakAre devatAne pUrvane pazcAtApa thAya che. praH-251 meghavRSTi apa thAya che tathA khIlakula na thavAnu kAraNa zuM che? UH-1 je dezamAM apakAya yAniyA jItra tathA pudagala upaje nahI tathA ve nahI kSetra svabhAvathI jANavuM 2 devAdikanA avinaya karavAthI te kepe ke bIjA dezamAM varasAta khecI jAya che. 3 vasatA vAtane vAyu vinAza kare dezAMtara lei jAya. temaja mahAvRSTinuM kAraNa uparanA pratipakSapaNethI samajavu. arthAt kSetra svabhAve 1 deva prabhAve, 2, vAyunA balathI adhika vRSTi thAya che. 3 ityartha iti TAMNAMge. praH--para cAra prakAranI gahA kahI te kaMI, UH--1 svadeASa kahevAne gurUne Azra paza ehuvA pariNAma te eka gahI, 2 vizeSathI pApanI gaheA karIza ahuvA vikalpa kare te bIjI gahuM. 3 je zupa lAge tehunuM mithyA duSkRta ehu vacanarUpa trIjI rahyA. For Private and Personal Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( rarara ) zrI janatatvasaMgraha. 4 eNe prakAre doSanI gahRNA kare te jinezva doSa zuddhi kahI evI ciMtane te cothI gaha Thagage kahI che. pra--253 cAra vizrAma kahyA te kIyA U-jema bhAra vahanAra mANasa eka khabhethI bIje khadhe bhAra dhare te eka vizrAma kahIe laghunIti vaDI nIti karatAM bIja, devAlayamAM vAsa kare te zrI. pitAnA mukAme AvI bhAra utAre te cothe vizrAma. teja rIte zrAva kane cAra vizrAma zrI ThANAMga sUtramAM kahyA che te kahe che. 1 je avasare brahma vrata, prANAtipAta viramaNa traNa guNavrata pacakhANa nakArasI pramukhanuM aSTamI caturdazI dIvase upavAsa Adare tIhAM paNa zrAvakane eka vizrAma kahe. 2 valI je avasare sAmAyikAle dezAvagazika kare. rUDI rIte pAle te avasare eka vizrAma kahe. 3 valI je dIvase aSTamI caturdazi amAvAsa pUrNamAsI dIne paripUrNa ahorAtri piSadha kare samyaga prakAre mana vacana kAyAthI pALe te avasare eka vizrAma kahyA. 4 valI je chehalI maraNAMtika saMlekhaNu anazana tapa je bhAta pANInuM pacakhANa karI te chedya vRkSanI DAlanI pere kAlane aNuvAMchito thake varte che te avasare te zrAvakane eka vizrAma kahe. e rIte vizrAmanuM svarUpa vicArI A jIvane karUpI bhArathI halavo karavA udyama kare eja kAna phala jANavuM. - prA-254 vivekI purUSo kAma bhegane viSe kevI rIte varte che. ane tethI teone kevI saMtatIne lAbha thAya che. U:-viveka vilAsa rUthamAM kahyuM che je strIne rItu dIna 16 taka rahe che. temAM prathamanA dIna 3-4 niSedha karyA che. te dIvasamAM maithuna sevatAM putra ni. bala apAyu, AcArabhraSTa, dalIdvI, vidyAhIna niguNI thAya che. pachathI puSTa vIryavaMta purUSa prasanna cittathI kAma krIDA kare te saMtatI sArI thAya che. tunI ekI dIne putrI thAya ane bekIe putra thAya. dIvasa bhegano putra nibaMla thAya che. chaThThI rAtrI, aSTamI rAtrI, dazamI, bAramI, cidamI, salAmI rAtrIvAle putra vidvAna, vinaI, satyavAdI, iMdrIjaya, guNavaMta tha ya, e pUkti tIthI bhegIne rUThA putrane lAbha bhaNI thAya che. te ratanA prathama divasathI samajavuM. ethI viparIta thavAthI dhanano dhI nAzakArI thAya che. ahIM parva tAthI to avazya varjavI yukta che, - strIne trIjA mAse purUSa jAtInI vastune pehale thAya te putra thAya, ane strI jAtInI vastune Dehale thAya to putrI thAya, ItyAdi bhaviSyakAlanA bhAvanuM bhAna thavA viveka vilAsamAM ghaNI prakArano vAkhyA karI che tyAMthI javI. For Private and Personal Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatva graha ( 223 ) yadyapi viSayAbhilAkhI chanI anAdinA abhyAsathI traSNA chIpatI nathI. tathApi tIvrAnuM baMdhana bhayathI bhegane viSe tivra anurAga nahI karatAM teja avasare vijaya zeTha. jaMbu svAmI, medhakumAra, sudarzana zeTha, sALIbha, thulIbhadrajI AdenA caritranI bhAvanA vAsIta thavAthI viSayamaMda rasa guNa prApta thAya che Ityartha. praH 255 cAra sthAnake manuSya lekamAM aMdhakAra thAya te kema. U:-1 arihaMtano viraha thAya tyAre bhAvathI aMdhakAra thAya, chatrabhaMgAdi ghaNA utpAta upaje mATe, 2 arahaMta bhASita dharma viccheda thAya te vAre aMdhakAra thAya. ekAMta dukhamAM kAla chaThTho Are pravarti. 3 cida pUrva viccheda jAtAM aMdhakAra thAya Ama hAni mATe. 4 bAdara azi viccheda jAtAM dravyathI aMdhakAra thAya, dIpAdikanA abhAva mATe. evaM aMdhakAra, pra-rapa6 cAra prakAre ajavALuM thAya te kevI rIte? UDala arihaMtane janma thatAM ghaNu devatA Ave te mATe ane svabhAvathI paNa ajavALuM thAya, 2 arihaMta dIkSA le te avasare ajavALuM thAya, 3 arihaMtane kevala jJAna upaje te mahimAthI ajavALuM thAya. 4 arihaMtanA mokSanA mahimAthI ajavALuM thAya. ema cAra prakAre ajavALuM thAya che zrI ThANAge. praH 257 cAra prakAranA megha kayA? U- puSkara saMvartaka puSkarA varta ekavAra varase to daza hajAra varSa lage dharatI snehavata kare 2 pradyumna ekavAra thAya te eka hajAra varSa lage dharatIprata snehavaMta kare ( 3 jImata ekavAra varasethI daza varSa lage gharatI snehavata kare. 4 jilDa nAmA megha ghaNIvAra varase te vAre eka varSa lage dharatI prate nehavata kare, iNe prakAre cAra prakAranA purUSa bhAvavA, jema ekavAra upadeza sAMbhaLI ghaNA kAla lage dharmanI mIjA bhedAya ityartha. pra-258 cAra prakAranA kuMbha sarakhA cAra purUSa kIyA ? U-1 madhune ghaDe, madhune DhAMkaNe-mana mela rahita ane jIbha paNa mIThA belI te purUSa jANa. 2 madhane ghaDA, viSane DhAMkaNe-mana mela rahita ane jIbha kaDavA belI te. 3 viSane ghaDe, madhune DhAMkaNa-mana malIna pApa sahita ane jIbha mIThA belI te. - 4 viSane dhaDe, viSane DhAMkaNe-mana mele ane jIbha paNa nitya kaDavA belI te atyartha, For Private and Personal Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 224 ) www.kobatirth.org zrIjainatatvasa graha. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir praH-- pAMca prakAranA daMDakIyA ? U:--1 artha kruDa, ra anartha krUDa, 3 hi'sA daMDa, 4 akasmAtra daMDa je anyane haNatAM bIjo haNAya, 5 dRSTi viparyAsa daMDa te mitrane amitra jANI huNe te Ityaze. praH 260 cha prakAre leAka sthiti kahI te ke ? UH-1 AkAro vAyu rahyA che dhanavAta, 2 vAyune AdhAre dhanADhadhI che, 3 dhanADhadhIne AdhAre pRthvi che 4 pRthvanI AdhAre vasathAvara prANI che, 5 jIvane AdhAre ajIva che, 6 jIvakarma pratiSTita che. eva praH 261 cha prakAre avitra jJAna kahyA te kema, U:-1 anugAmI bhavAMtare sAthe Ave athavA jIhAM jAya tyAM sAthe Ave te, 2 anAnugAmI je UpanyA tehuja kSetre rahe, bIje na Ave, 3 vadha mAna je vadhatA jAya, 4 hIyamAna je UpanApa che hIna thAtA jAya, 5 pratipAtI te AvIne jAya, 6 pratipAtI te AvyA pache jAya nahI. I. praH-262 AcAranA palimathU cha kahyA te kIyA ? U:----1 pASANAdi nAMkhe ehuvI ceSTA kare te saMjamanA palimathU kuka ItA kahIe. 2 mukhathI avimAsI bele te satya vacananA palima zU jANavA. 3 cakSu lAlupI yAsamitInA palima zU che. 4 titaNIka te alAle kheda pAmyA jema tema ele te eSaNA simatInu palimatha 5 icchA lAbhIyA te muttinuM palimathU eTale nilAbhInu palimadhU 6 sajama niyANanA karaNa hAra te meAkSa mArganuM palimablyU. i. ti mAMNAMge, savara jogamAM citta lagAine SaTa palimatha muni dura kare. pra:--263 7 prakAre pramAda paDilehaNA kahI te kema ? U:--1 Arbha-UtAvalA thaI vastra paDilehete, 2 samardanA mAhomAMhe vajra lagADaeN, 3 meAsalI-tirache. gUDha vajra rAkhe, 4 praphaiTanI-vaMsane Take, pa vyAkSikSa-anyatra UMcA nIcA nAMkhe, 6 vedikA DhIMcaNa Upara hAtha rAkhe, eva cha prakAra TAlI paDilehaNA karavI. pra--264 saLa sAta caitra kahyA te kIyA ? U:-1 kAzyapa, 2 gautama, 7 vatsa, 4 kutsa, 5 kauzika, 6 mApa, 7 vAsiSTha, iti. praH-265 sAta svaranAM nAma tathA sthAna vIgerenuM svarUpa Tu'kAmAM kahe U--1 sajja svaranA sthAna jIbhanA agra bhAga, mAra ele, mAdala ele, evaM jIvAjIva bhede jANavA, je manuSyane svabhAvaka sahaja svar hAya te DAlatavAna hoya. For Private and Personal Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatavasaMgraha, ( rarapa) - - - - - - - - - - * * 2 riSabhane sthAna hadaya te kukaDe bole, gomukhI bole svAbhAvika riSabha svaravALe chedAvaMta khajAnAvaMta hoya, 3 gAMdhAra sthAna, kaThAgrata hasa bele. zaMkha bele te purUSa gAyana kalA kavitA dharma zAstramAM kuzaLa heya. - 4 madhyamane sthAna, jIbhane madhya, te bekaDe bele jhAlara belete hIMmatavAna hoya, 5 pacama svara nAsikAe belAya te koyala vasaMta kAle bole. dardI bele. te padavIdhara heya. 6 paivata svara, dAMta heThathI belAya, te sArasa keca bele. hela bole te dagalabAja khelADI hoya, 7 niSAda svara pALe belAya, te hAthI bele mahA bherI saptama svare bele te TaTAra pApI heya. evA sAta svaranA traNa grAma je ThAma. muchanA je svarane nipajAve ekavIsa prakAre che ogaNapacAsa tAna che. ItyAdi svara maMDala vAkhyA ThAMge spaSTa darzAvI che. te jevAthI satAra sapheda viNAdikanuM jJAna sArI peThe thAya che. sAra-7-4-5-gha-na-e sAta svaranAM bIja che. 1 bherava, 2 mAlakoza, 3 dIpaka, 4 hiMDala, 5, malhAra, 6 zrIrAga evaM cha rAga chatrIsa rAgaNI aDatAlIsa putra malA kula parivAra 90) che. pUrve te asalI bherava rAga gAvAthI vagara baLadhe ghaNI phare, mAlakezathI para pANI thAya, dIpaka rAgathI dI thAya, hiMDalathI jhulaNe cAlyo jAya, malahArathI varasAda thAya. zrIgathI gharamAM lakSmI vRddhi pAme evI zakti hatI. hAlamAM tevA gAyanakArano yathArtha upayoga nahI hovAthI te bhAva nathI I. pra-266 zrImana mahAvIranA tIrthane viSe sAta pravacananA nihara thayA te kayA U:-1 bahura jamAlIne mata, 2 jIvane chele pradeza hIja jIva che, e tiSya gumane mata che. 3 avyakta sarva vastu che e ASADhIcAryane mata che, 4 kSaNathI bhAvane prarUpaka Asamitrane mata che, 5 eka samayamAM be kriyA vediye che te gaMgane mata che. 6 garAsika mata je jIva, ajIvato jIva, evI traNa rAsIne mata saDulaka, 7 jIva karma sparzane vede che, jIvane karma sApanI kAMcalInI pare karmane baMdha nathI e gaSTa mAhilane mata che, e sAta niva matane dharmAcArya zrI ThAMNAMga sUtrathI jANavA pra-ra67 nava sthAnake jIvane rega Upaje te kema? U:- ghaNe AhAra kyAMthI, 2 ahita iMdrIne nikuLa bhojanathI ajI. For Private and Personal Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( rara6). zrI jainatatvasaMgraha - - chUmAM khAya, 3, ghaNuM uMdhavAthI, 4 ghaNuM rAtrI jAgavAthI, 5 vaDInI rakavAthI, 6 ladhunIta rekavAthI, Tha mArga ghaNuM cAlatAM, 8 pratikula bhejana karavAthI na sade te khAya jIbha svAde, 9 iMdrInA arthe viSaya vipAthI kAma vikArathI iti ThANAMge. :-ra68 zrImana mahAvIra svAmInA tIrthane viSe nava jIvoe tIrthakara nAma kama gotra karma nipajAvyo te keNa keNu. U- zreNika rAjA, supArtha mahAvIrane kAko, 3 UdAI, 4 kuNikane putra piTila aNagAra, 5 kaDhAyu, 6 zaMkha, 7 zataka, 8 phulasA zrAvikA, ke revatI, e nava jANavA pra-269 daza prakAranAM sukha kahyAM te kayAM ? U:-1 naregapaNuM, 2 moTu Ayu, 3 dhanADhyapaNuM, 4 saMteSa, 5 ati sukha je vAre joIe te vAre sukhakArI bega mase te. 6 kAmI je zabdarUpe sukha kAraNa vAta akhaM, 7 bhoga baMdha rasa sparza 8 zubhe aniMdita bhego viSa, gakriyerisa sukha mevaM, nikamate dIkSA sarve sukhanuM kAraNa 10 anAbAdha te mokSa sukha, iti sthAnAMge. pra-ra70 daza prakAranAM vRkSa sukhama sukhama samayane viSe upabhegapaNe Ave che te kayAM? U:- 1 mAtaMga, madirAdi Ape, 2 bhRga, 9 jana Ape 3 traTitAMga vAchatra Ape, 4 dIpAMga, dI, 5 ti, 6 citrAMga, mAlya Ape, 7 citra rasa bhalA rasa Ape, 8 maNyAMga, AbharaNAdi Ape, 9 gRhane AkAre heya, 10 aniANa, vasa dAtA evaM daza kalapa vRkSa jANavAM. pra-ra71 zrAvaka kevI rIte jApa tathA dhyAna kare, U- zrAvaka niMdrA theDI kare. pAchaLanI cAra ghaDI rAtrie UThIne manamAM namaskAra maMtra saMbhArI tatvane jANa hoya te nAsikA svara vicAra kare. UThIne maMda svare zabdocAra pUrva uttara tarapha rahIne namaskAra bhaNe, ATha pAMkhaDInA kamalamAM nava pada sthApana karI dhyAna dhare te utkRSTa jApa che, saMkhyA vinA gaNe te adhama jAya che, nokaravAlI ade saMkhyAthI gaNe te madhyama jApa che. te karavAlI sukhaDanI, rUdrAkSa sutra vigerenI, aMguTho upara tarjanI AMgalAe gaNe, bhUmie, vastra, zarIre aDakAve nahI. merU eladhe nahI. hadaya sAmI rAkhI gaNe, je nakha lagAve, merU eladhe, vikhara cittathI jApa kare te beDa phaLa male, mana jApa ThIka che. thAke te dhyAna kare. vaLI thAke te tetra bhaNe, rihaMta, li Avi kavara, sApu e 16 akSaranI vidyAne jApa base vAra kare te cotha phala thAya. daMta, siddha, e cha akSarane jApa traNa vAra kare to eka upavAsanuM phaLa male. e vyavahArathI jANavuM, sarva kalyANakArI For Private and Personal Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. ( 127 ) jApa, ga, sa, A, 3, sA che. e pAMca khIja che, enA UMkAra thAya che, namaH vijhumya: meAkSa sukha mATe japavo. nama: siddhamyaH ihu loka sukha la Ape. namaskAra maMtranA jApa e lAka sukhadAyaka che, ekAgra citte gaNatAM abhaya dura jAya che, sutAM, UThatAM, besatAM, cAlatAM, hareka kAmamAM hareka sthaLe nAkAmatranuM smaraNa karavuM, eja maMgaLakArI che, sajyAmAM beThA paNa manamAM atyaMta bahu mAna pUrvaka paMca parameSTi jApa kare, nokaravAlI, vA vacana UccAra tA sajjA cheDI bhUmi pujI jApa kare. te traNa prakAre kahe che. 1 mAnasajAya--manano vicAraNA svasa` vedya hAya "rA UpAMmujApa-je bIjo sAMbhaLe nahI paraMtu aMtara jalya rUpa heAya || bhASyajApa-bojo sAMbhaLe te e traNa jApa anukramathI Uttama, madhyama, adhama jANavA, zAMtina mATe mAna sajApa karavo puchIne mATe UpAMmu jApa karavA AkarSaNane arthe bhASya jApa karavA, nAkAranA eka akSarathI vA. eka padathI paNa jApa thAya che. vidhi kahe che. g nAbhI kamalamAM sthita dhyAve sivarNa mastaka kamalamAM sthita dhyAve, zra, mukha kamalamAM sthita dhyAye, - radaya kamala sthita dhyAve sA kAra kaMThe pIMjaramAM sthita dhyAve e pAMcanA OM kAra banyA che. aritanI DhimAMthI A levA azarIrI siddhanI AdimAMthI paNa tha levA, AcAryanI AdimAMthI levA, UpAdhyAyanI AdimAMthI 6 levA, muni padanI AdimAMthI maiM levA, te vAre a, a,A,,m, evA uccAra thAya che, traNa maiM kAranuM rUpa A thAya che, ane A kAr kAra maLyAthI hra kAra thAya che, pache meM kAranA bIMdu rUpa thavAthI OM kAra siddha thAya che, e paMca parameSTine OM kAra kahIe e pAMcanA 108 guNa hovAthI tenI japa malA gaNavAnI pravRtti prasiddha thai che yasmAta-- kAra biMdu saMyuktaM / nityaM dhyAyati yogIna : kAmadamo kSacaitra OM kArAya namo namaH have viSNu leAkeA kArane izvara kahe che, jema ke A kAra rajo guNa rUpa viSNu, 3 kAra satva guNu rUpa brahmA ma kAra tameA guNa rUpa saMkara e traNa a kSAthI " kAra banyA kahe che. have zrI rUpa vijayajI pUjAmAM lAvelA te. cAra prakAranu dhyAna kahe che // 1 // nirmala sarada punyamAzI samanija Atma dhyAna radaya kamala madhye sthApI dhyAvu te piDastha dhyAna kahIe // 2 // arihu tanA padma akSaranA jApa radayamAM sthApI dhyAya te padmastha dhyAna kahIe // OM samA saraNe sthita bhAvajInane radaya kamalamAM sthApI dhyAya te rUpasthadhyAna kahIe // 4 // siddha bhagavAnanuM dhyAna rayamAM dharavu te rUpAtita dhyAna kahIe. mATe sarva vikalpa tajI yAganI thiratAe AtmA layalIna thai ghyAnAvalI thavu e paramapadanuM puSTa sAdhana che aniHsa Mdeha che. For Private and Personal Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 228 ) zrIjenatasa graha. 6 have namaskAra maMtranu mahAtmya kahe che. 2 navakAraM ika arakara, pAtraM pheDa satta ayarANaM / pannA saMcapaNaM, sAgarapaNa sayamaggeNaM || 1 | jau guNa ilarUkhamegaM, pUe ividdiiiijinnnmukaaro| titthayara nAmagoaM, sobaMbainasthi saMdeho // 2 // avaya asayA, aThThasahasa aThTha koDIo ! jo guNabhatti juttA, so pAvai sAsayaMThANaM // 3 // // iti sugamArca ema gurUdatta AmnAya A sthAna vizeSe karI je jIva bhAva sahIta vidhie yukta nAkAra maMtranA jApa kare te ihu leka pAke samasta vAMchIta phalanI siddhi pAme, trIjA bhave mekSa jAya, cAka pUrvanusAra paNa ejache. punaH jaMcha mAsIyavarasIya, taveNa tibveNa jIUepAvaM / namukAra aNupUtra, guNaNaNatayaMkhaNa deNaM // 1 // bhAvArtha:7 mAsI varasI tapavaDe karIne je pApanA nAza thAya che te navakAranI anupurvi (TIpa) gaNatAM ardha kSaNa mAtramAM nAza thAya che; ihAM pAMca padanI TIpa gaNatAM cha mAsI tapa la, ane nava padanI TIpa gaNatAM varasI tapanuM la kahe che janmAMtara avasare avazya e navakAra mahAmaMtranuM smaraNa karavu, jethI bhavAMtare kabala sakhalavat devagatI pAme. have cAra prakAranA dhyAnanuM svarUpa kahevA prathama ArtadhyAnanA cAra pAyA kahe che. 1 iSTa viyAga, r aniSTa sayAga, 3 rogArta, 4 agra sacAta dhyAna; Aya vyApAra rahita paNa la Ape. AdinI traNa lesyA hoya, rUdana vilApanuM dhyAna paNa emAM che. naMdana maNIyAra, duHravat trIja ca gatI pAme, 2 chedana, dahana, bhajana, macchu, dhana, prahAra, anukaMpA rahita hi'sA 1 jIThuM, 2 cArI, 3 parigraha rakSaNa, 4 Ade je vicAraNAnuM dhyAna te rAk dhyAna kahIe. eja hiMsAnada Ade cAra pAyA paNa jANavA. AdinI traNa lesyA hoya che. nirdayapaNe pApa karI harSa dhare. e dhyAnathI taMdula mavat naGe jAya che. 3 sUtra artha mahAvratanA madha meAkSa AcAra gatI A gatI prANInI krayA vyavahAra kriyArUpa sAdhanaratnatraya sAdhana pariNAma, jIna vacananI sa haNA te dharma dhyAna devagatI phUla Ape. zIla sajamamAM rakta hoya, cetana tanmayapaNAno UpayAga, maitrAdi cAra bhAvanA vaLI ekatva bhAvanA dhare te zrAvakane prabhAtanA Udayavat prakAzavata hoya. tenA adhikArI For Private and Personal Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatvasaMgraha. (22) te munirAja che. etAvatA dharma je kSamAdika daza prakArane te thakI na paDe te dharma dhyAna kahIe. tenA cAra pAyA kahe che. 1 AjJA vicaya-sarvajJa purUnI AjJAnuM ciMtavana karavuM te kemake jemane asatya balavAnuM kAraNa nathI. 2 apAya picaya-rAga dveSa kaSAya indriyane vaza paDelA prANInuM saMsArIka kaSTa ciMtavana karavuM te. 3 vipAka vicaya-jJAnA varNadika karmanA zubhAzubha vipAkanuM ciMtavana karavuM te. 4 sasthAna vicaya-pRthvinu valaya, dvipa samudrAdika vastunuM saMsthAna (AkRti) nuM vicAravuM te. e dhyAna cethAthI AThamA guNa ThANA suddhI heya. 4 zula dhyAna, AThamAthI caDatu-zukala eTale nirmala zuddha AlaMbana tathA nirAlaMbana svarUpa tanmayapaNe dhAre. khaMtI pramukha cAra AlaMbanarUpa bhUmikA che jenI tethI UMce caDhe che. siddha sAdhakane eka svabhAva heya. mokSa phaladAI che. tenA cAra pAyA kahe che. 1 prathaka vitarka savicAra, 2 etva vitarka avicAra, 3 sukSma kiyA anivRtti, 4 samuchIna kriyA apratIpAtI iti ThANuge. prathamanA be pAdaplAi rahyA che kevala thAya che, zeza be pApAdhyAyA pache mekSa jAya che. vija rIkha. bha nArA saMdhayaNa, pUrvadhara AdhyAnanA adhikArI jANavA. vizeSa cAra bhedanI vyAkhyA pega zAsana dazamA prakAzathI jANavI suma buddhi game che, mATe gurUgama le. bIjI rIte cAra pAyA paNa lakhe che (1) prathaka vi. taka sama vicAra (2) ekatva vitarka apa vicAra (3) sUma kriyA pratipAtI ( 4) ucchane kriyA nivRti pahelA pAyAmAM bheda jJAna thAya che. bIjA pAyAmAM abheda jJAna thAya che. trIjAmAM bAhara yAga rUMdhAya che. cethAmAM sukSama ga rUMdhAya che. evI rIte vartana thAya che. evo purUSa zreNI eTale karma kSepaka karavAnI paMkti eka pache bIjI prakRti khapAvI anukrame karmane kSaya karI mekSa pAme che jIhAM AlaMbana te same raNe sthita arihaMta tathA temanI parimAnuM dhyAna te ane nirAlaMbana dhyAna te AO guNamAM nizcalatA para vastunA vikalpa paNAe rahita evA dhyAnI janone dhanya che. pra-202 dhyAna purUSenA AsananuM svarUpa tathA dhyAnanAM sthAna tathA traNa prakAre kAryotsarga tathA prANAyamanuM svarUpa kahe, U:-paryakAsana, vIrAsana, vajAsana, azvasana, bhadrAsana, daMDAsana, utka rIkAsana, gehIkAsana, kAsaga, adhAsana, gajAsana, halAsana, kecAsana vigere ghaNI jAtanAM Asana thAya che, Asana jayethI mana sthira thAya che. For Private and Personal Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra30 ) zrI jainatatvasaMgraha, mATe dhyAnanuM sAdhana bhUta Asana che. arthata sukhe karI AsanavAlI bole bane cheTha joDIne nAsIkAnA agrabhAge draSTi sthApIne heDala Upara dAMtane ane Ppharate prasaMnna mukhavAlo pUrva Uttara, vA jIna sanamukha UbhuM rahIne pramAda rahIta zarIra sAmarthavAna dhyAna pravRtta thAya che. kahAM jana kalpInuM Asana je UbhA UbhA kAryotsarga kare. ane sthivira kalapI te UbhAM, beThAM, sutAM traNa prakAre kAyotsarga kare, te anukrame Uttama, madhyama, jaganya bhede jANa iti yoga zAstra caturtha prakAze. 1 nAbhI, 2 hRdaya, 3 nAsIkone agra bhAga, 4 kapAla, 5 bhrakuTI, 6 tAlavuM, 7 AMkhya, 8 mukha, 9 kAna, 10 mastaka. e daza dhyAnanI dhAraNAnAM sthAna egazAstra SaSTa prakAzamAM kahyuM che. huM pAMcamA prakAzane viSe prANayAma aMga viSe samajavAnuM je zvAsozvAsanI gatIne je rekavuM te prANAyAma kahIe. je mukha ane nAsInA pavanane rokavAthI mana jItI zakAya che mATe. dhyAnI purUSa AvI rIte kahe che, tenA traNa bheda che 1 pUraka-dazame dvAre zvAsa pure caDhAve che. rA. kuMbhaka-tyAM sthira kare te. phA recaka-eTale dhIme dhIme te zvAsane pAcho utAra te. nirvina pavitrapaNe e dhyAna thAya che. vizeSa vAkhyA tyAMthI jevI. arthAt bAharanA vAyunuM AkarSaNa karI udaramAM bharavuM te pUraka, ane udaramAMthI yatanAe vAyune bAhara kADhavA te recaka tathA te vAyune nAbhI padmamAM sthira karI ke te kuMbhaka prANAyAma kahIe Iti. pra-ra73 niyama dhAravAnuM svarUpa ane tethI thatA guNanuM varNana TuMkAmAM samajA :- sacitta 2 dava 3 vigai 4 pAeha 5 taMbola 6 vattha 7 kusumesu 8 vALa 1 lAkha 10 vighA, 11 caMma 12 phri 13 jAna 14 mag iaa arthatti-mATI pANI agni vanaspati bIja AdenuM vajana mAna rA-mukhamAM svAda aratha nAMkhe te varatunI gaNatI vigag-dhI, goLa, dahI dudha tela kaDe vIgaI. vA-pagarakhAM mojaDI pAvaDI majAnuM niyama. saMgho-pAna sopArI Ade mukhavAsa. gharatha-pitAne vAparavAnAM vastranI gaNatrInuM mAna. muku-phula, attara, chekaNI Ade suMdhavAnuM bhAna vALa-gADI, ghaDA, nAva Ade besavAnuM sALasuvAnA khATalA, pATa patharaNAM pATalA Ade. vijIvaLa-tailAdi zarIre ceLavAnuM vajana mAna. vaM-nArI bhegane niyama. vizi-daza dizAe javAnuM pramANa dAna-saMge snAnanuM pramANa mamu-bhAta pANInuM vajana, e vaida niyama niraMtara zrAvaka dhAre. tathA pRthvikAya je mATI mIThuM A vAparavAnuM pANI te kuvA taLAva nadI vAvya vahera samudrAdikanA pANInA telanuM mAna, agni AraMbha culA kyArI, sadhaDI AdenuM niyama. vAu je paMkhA hIMDolA paDavAnuM For Private and Personal Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jenatatvasaMgraha (231 ) pramANa vanaspati je lIlAM phala kula zAka, chAla kASTa patra mala bIja AdetuM gaNIta tathA vajana mAnanuM pramANa trasakAya te bereDhiyAdika jIva vinA aparAdhe saMka9pI haNavA budhi mArU nahI, asI je dhAra aNI dhabAke dhaMTI Ade chava vadhanAM zasane niyama, masI te khaDIyA kalame ragavAnuM pANI pramukhane niyama kRSi te khetI TAMkAM bhuAM. kuvA taLAva vigere pRthvi khodavAnuM pramANa karavuM jethI vistAra pAmelA AMvaratipaNAne aTakAva thAya che, jema maMtra baLe viSNunuM jhera kaMkamAM Ave che. chatAM desAva gAsIka dazamuM vrata jemAM thoDuM mokaLa ane ghaNuM niSedha. samajavAnuM e che je hamezAM zrAvakane eka dIzI khapa jeTalI mokaLI mukI bAkInI dIzAe hajAro gAU javA AvavAne niSedha kare jethI lAkho maNane bojo UtarI talA bhAramAM AvI paDe che. niyama dhAre tene sAtamuM vrata bhegapaga ane dazamuM desAvagAsIka baMnenuM pacakhANa bhegu levAya che. te karaNa keTI vicArI jema paLe tema karavuM. bahAM dizi pramANe karavAthI UparAMta jIva hIMsA, juThuM, cerI maithuna parigraha vyApAzAdika pApane niSedha thayAthI ke moTo lAbha thAya che. eTaluM ja nahI paNa, vAre vratanA nimanAra saMkhe pae hamAM thAya, maMtra vaLe jema vichInuM hai| jhera teDaMke jAya ho jinajI. bha. gaMThasI dharasI dIpasI veDhamI Ade emAM Ave che te muhurta, dIna rAta pakSa mAsAdika zuddhi thAya che. te dravya kSetrakAla bhAve samajavuM, A vrata ghaNu puSTikAraka che. iti.. pra-274 pUrve bAra kulanI gIcarI muni karatA te bAra kula kIyAM? U-1 Ukula, 2 bhegakula, 3 rAjakula, 4 kSAvikula, 5 ikSyAkula, 6 harivaMza kula, 7 gaSTa kula, 8 gaMDaka kula te gAmamAM UdveSaNa kare te vA. dhiMkula te sutAra, 10 grAma rakSaka kula, 11 vaNika kula, 12 taMtuvAya te sALavI iti AcArAMge. e bAra kulanI gecI Agala munirAja letA. paraMtu Adhunika kAlamAM gurU paraMparAe AcAryanI maryAdA mujaba gocarI karavI. cakravarti rAjA nIcarAjA daMDa pAsIka dugachita kula (mAcI) vIgere nIMdanIka dAsa pramukha kulanI gocarI pUrva letA nahI, ane havaNa paNa levI nahI I pra:-ra7pa zarIra saMbaMdhI sapta dhAtu kai? U:-1 rasa te khAdhAnA padArthane sAra, 2 rakta, 3 mAMsa, 4 carabI, 5 hADa, 6 mIjA, 7 vIrya, e sapta dhAtuthI zarIra baMdhAya che. lehI, mela, pIyA, balUkhA, kapha vichAdi sarve tene maLa jANa, sonA rUpAdi sapta dhAtu bIjI aNavI iti. - pra-ra76 svama viSe zubhAzubha phalanuM zI rIte samajavuM U-nava prakAranAM svama kahe che. 1 anubhavI vastunuM, 2 sAMbhaLI vAtanuM For Private and Personal Use Only
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 232 ) zrI jainatatvasa'graha, 3 dITheluM, 4 rogathI, 5 ciMtIta vastunuM, 6 sahaja svabhAvathI, 7 devatAnA upadezathI, punya prabhAvathI, 9 pASa prabhAvathI te madhye prathamanAM cha svapra niThyuM che, zeSa traNa ladAI che. deva gurU gItamajI zatrujayaDhi tIrthanuM nAma lei surve tA mAThuM svax na Ave. prabhunuM dhyAna stuti karethI khATu svama vilaya thAya che. rUDu svax AlgAthI sulu' nahI, khATuM svasa AvyAthI mutyu ThIka che. suryodayanuM svagna tatkALa le che. deva pujaka, tapasvI, dharmi, te driya, zAMta guIne mAThuM svama Ave te paNa phlabhaNI thAya che. ityAdi 7 prakAnAM svasa che temAM 30 mahA ladAi che, ane 42 sAmAnya phladAi che. ityAdi kalpasUtranI vAkhyAthI jAvuM. dIvasanuM svapta jIThuM che la na male. tIrthaMkarane nigraMtha munine tIrtha jagAmAM svamamAM dekhe to zreSTa che. irAdA pUNa thAya. svapname nadI sarovara kuMDa samudra pANI bharelA Dhekhe teA ghaNA dhana maLe paNa te rItta prakRtivALAne niSphaLa che. nATaka kare ulaTI kare dakhe te khATAnI nIzAnI che. sarpa viSNu dekhI Dare nahI te dhana pAme. palaMga juttA cArIe jAya tenI orata jaladI mare. svapnAM rAve tA khuzI thAya. hase te rovu paDe. mAr dekhe teA rAjAthI mulAkAta thAya. koi strInuM mukha cuMbana dekhe tA hareka phAyadA thAya. peAte marI gayA dekhe te jIrU thAya. Apane gaMdakImAM bharelA Trukhe tA phAyadA che bImArI zakhasa caMdra sUryanuM svapna kaiMkhe te| jaldI ArAma thAya. Utsava dekhe te khuzI pedA thAya. dudha dahIMthI dekhe te sArU che. vIjalI paDI rRkhe teA keda maLe. hADa rAkha Dhekhe te khurI che. veNA ArIsA rukhe tA hukama hoddo male. jahAja para caDhe te dAlata male. dIvo dekhe tA vAMchIta thAya. peAtAnA mastakamAMthI lAhInI dhArA paDatI dekhe te thADA dIvasamAM rAjA thAya. dAvAnala varasAta laDAi garjanA dekhe teA rAja taraphathI harakta thAya. jamInakapa UlakApAta tArA kharatA dekhe teA kaleza thAya. jIna paDimA hastI rAtI khaDIta dekhe tene pIDA thAya. svapnamAM vIryapAta nukazAnakArI che. svapnamAM peAtAnA dIlane pasaMdakArI cIja dekhe te phAyadAkArI che. ityAdi ghaNI vAkhyA che te graMthAMtarathI jANavI ti, prA--297 tIrthaMkara nAma karma syAthI badhAya che, ane tenA udaya kayAre gaNAya che te kahA ? U~~arihaMtAdi visthAnakanuM ArAdhana karavAthI jIna nAma karma bAMdhe te sarAgathI jANavuM. nahI teA eka sthAnaka prabhAve nirjarA karI taddabhave mekSa jAya, kaeNthacita samyaga draSTi nArakI bhAMdhe tA niSedha nahI. kemake aba svAmI tvakama graMthamAM lAvyA che mATe jIva dayAnuM phaLa dIdhAyu pAme, vAMdavAnuM la UMca gAtra pAme, ityAdi punya la te punyAzrava che. te guNa ThANAnI hrada mujaba AdaravA yogya che, paraMtu punya lanI icchA tA chAMDavA joga che. ihAM punya tatva zrAvakane vyavahAra nace grahaNa karyA joga che, ane nizcaya nayathI For Private and Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha, ( 233) choDavA yogya che. munine Uge tyAgavA joga che, ane apavAde grahaNa karavA yogya che. ziSya-vipAkedaya kyAre gaNAya. gurU-jIna nAma karma bAMdhe tyAMthI aMtara muhurta pache pradezadaya jANa vize vizeSa vRddhivaMta hoya ane kevaLa jJAna thayA pache radaya (vipAke - daya jANaiti rahasya. pra-ra78 civisa tIrthaMkaranAM mAtA pitA ke gatie gayA che. U-rakhavadevathI caMdra prabhu lage AMThanI mAtA siddhi pAmI che, suvidhi nAthathI zAMti nAtha lo AThanI mAtA trIjA devaleke gaI che. kuMthunAthathI vIra prabhu lage AThanI mAtA cethA devaleke gaI che. rImadevanA pitA nAgakumAra devatA thayA che. ajItanAthathI caMdra prabhu sudhInA pitA isAna devaleke gayA che. suvidhithI zAMtinAthanA pitA sanatakumAra deva thayA che. kuMthunAthathI vIra prabhujInA pitA mAhedra dava thayA che. pravacana sArodvAra vacanAt I pra-279 tera kADIyA kahyA che te kIyA. U-AnAtha sAra1 mAra vannArU baeNmAikropa pamAya vinA maDha zor1 abrAna 10 jAhera sTAra ramagArU | 1 | bhAvArtha 1 AlasakAThIye, 2 meha, 3 avajJA, 4 mAMnA 5 ke. 6 pramAda, 7 kRpaNa. 8 bhaya, 9 zAga, 10 ajJAna, 11 vyAkhepa je vyagra cita. 12 kohala, 13 ramaNa je viSayarasamAM magna rahe. e tera kAThIyA dharma sAdhanAmAM jIvane viddha karanAra che mATe tene choDavA udyama karavo. iva praH--280 aSTotarI na zAMtisnAtra graha digapAla pUjana prAMte pratidi samAptI avasare prArthanA rUpa je traNa gAthA kahevAya che te kaI U:-rAti zAhane nainA sAra pratyunAzinI ! sAbhipreta samRdhyartha / bhUyAt zAsanadevatA // 1 // AhvAnanaivajAnAmi / na jAnAmivisarjanaM // pUjArcA naivajAnAmi / tvaMgatiH paramezvarI // 2 // AjJAhIna kriyAhInaM / maMtraniM cayatkRtaM // tatsarvakSamayAdeva / kSamasva paramezvara / / 3 / / praH-281 sarodaya vidyAne vicAra zAstramAM zI rIte che. -prabhAte niMdrAnA cheda vakhate pRzvi, 1 jala 2 tatva vahete zubha che. ane agni 3 vAyu 4 AkAza tatva 5 vahete azubha du:khadAi che. e pAMca tatva oLakhavAnuM rUpa kahe che. nAsIkAne pavana UMce jAya tyAre agni tatva jANavuM, nice jAya te jalatatva jANavuM, trIcho jAya te vAyu tatva, For Private and Personal Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 234 ) ane zuddha trI vahe. mAhera zrI jainatatvasaMgraha, na pavana nikale teA pRthitatva che. nAzIkAnI e paDAnI aMdara nikaLe teA AkAza tatva jANavu. pahelu 1 pavana tatva vaheche. pache r agnitatlR vaheche. pache 3 jalatatva, pache 4 pRthitatva, pache haiM AkAzatatva vaheche. sadA eja krama che. pRthvi ane jalatatvamAM zAMtikArya karavuM. zeSa kSaNa tatvamAM sthira kArya karavu cuta che. jIvana prazna, dhanya, putra, yuddha, jaya, lAbha, jAvaka, Avaka, puchavu te jalatatva pRthitatvamAM ThIka che. agni vAcutatvamAM e ThIka nahI. pRthvitatvamAM prazna kare teA kAryasiddhi thiratAe thAya, ane jalatatvamAM kare teA zighrapaNe thAya. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1. nAsIkAnA svara dakSaNa (jamaNA) aMga tarapha vahe te sUrya nADI jAvI. te iMgalA kahIe. 2. nAsIkA svara vAma (DAbhI) tarapha vahe te caMdra nADI jANavI. te pIMgalA kahIe. 2. ehu nAsIkAe sarakhA vahe te suSamA nADI jANavI. svara teA ehu nAsIkA tarapha vaheche. paNa je tarapha vadhAre cAle te gave. zukalapakSanI paDave dIvase jo vAmInAsIkAnA svara cAle te paMdara dIvasa taka AnaMda ArogyatA rahe. ane jo kRkSapakSanI ekamane dIna dakSaNanAsIkAnA svara (nADI ) cAle teA paMdara dIna sukha Anada rahe, ethI viparIta hoya te viparIta phala Ape zukalapakSamAM prathama traNa dIna vAmanAsIkA savAre UThatAM vahe teA Doka che. zubha che, pache traNa dIna dakSaNa svara cAle tA sAro che. phera Agala traNa dIna vAma svara ThIka che, ema anukrame paMdara dina sudhI samajavuM, temaja znapakSanI ekamanA dIvasathI prathama traNa dIna dakSaNa svara cAle tA sArA che Agala traNa dIna vAma svara zuddha che. ema anukrame paMdara dIna taka samajavu. caMdra svaramAM sUrya UMge, ane sUrya svaramAM sUrya asta hoya te zubha che. tathA sUrya nADImAM sUrya utkraya hoya ane caMdra nADImAM asta thAya tepaNa zubha che. ThAM sukhamAmAM ThIka nahI vaLI koIka zAstramAM ravI, maMgaLa, gurU zanIvAramAM dakSaNa svaramAM suryanADI krIna ugatAM cAle te zubhache, ane sAma budha zukra e traNa vArAmAM sutAM UThatAM caMdra nADI cAle teA zubha che. viparyava cAle teA azubha che. koI ka matamAM zakrAMtInA kramathI sUrya caMdra nADI vahetA zubha che. kAika matamAM caMdramA rAsI palaTe te kramathI paNa kahyuM che paraMtu jenAcArya zrI hemacaMdrapade kAnA tA pUrve lakhyA teja mata che. chatrIsa gurU akSara UccAratAM jeTalA kAla thAya che teTalA vAyu nADIne zrIjI nADImAM saMcAra karatAM lAge che. dhana kamAvAmAM vivAha kAmamAM gayA Ave te praznamAM jIvavAnA praznamAM ghara kSetrAdri letAM kriyANAM letAM vecatAM, nAkarI karavA, khetI karatI velA zatru jItavAmAM vidyAraMbhamAM rAjyAbhiSekamAM dikSA prati Ade sthira kAryamAM caMdrasvara amRta nADI kahe che cetiSathI svarAya jJAna maLavAna che, caMdrasvara male A For Private and Personal Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zro jainatatvasa graha ( 235 ) cArya athavA devasthApana karanArane na hoya teA baMdha rAkhavu phera pratiSThA kare. tamArA caMdravara cAla mAM koi sakhasa DAbhI tarapha UbhA rahI puche ke varasAda tharo ke nahI (javAba) thaze teja pramANe kAi be jaNanI laDAImAM su che je kANa chatase (javAma) pahelu nAma bele tenI phateha hoya. ItyAdi zubha kAryamAM caMdra nADI vahetA kalyANakArI che praznanA samayamAM kAryanA AraMbhamAM pUrNa vAmI nADI pravesa karatI heAya taDhA nizcaya kArya si ddhi jANavI. emAM sadeha nahI. kedathI kayAre chuTase regI kayAre sAjo thase. sthAna bhraSTanA prazna yuddha prazna akasmAta bhaya, snAna, bhAjana, pANI pItAM, gaI vastunI sodha karatAM, vivAda, maithuna, kaSTamAM eTalA kAryamAM sUrya nADI zubha che. kAika AcArya kahe che je vidyArabha, dikSA, vivAdamAM zAstrAbhyAsamAM maMtra yaMtra sAdhavAmAM surya nADI zubha che cadrasvaramAM jala pIvu ane suryastra ramAM bhAjana karavuM ThIka che. caMdanADI sUryanADI ehumAMthI je nADI cAle te taraphano paga uThAvI niraMtara prathama cAle tA kArya siddha thAya. vAma paga zukala pakSamAM ane jamaNA paga kRkSapakSamAM sajjAmAMthI uDatAM dharatI upara dhare te bhaluM che iti cogazAstra tathA jainavAdaza graMthAnusAre leza mAtra jANavuM, praH--282 vivAha keTalI prakAranA kahyA che? U:-lekamAM agni devatA vigerenI samakSa hasta melApa kare tene vivAha kaheche. have vivAhanA ATha prakAra kaheche. 1 AbhuSaNa paherAvI kanyAdAna karavu te brahma vivAha kahIe. 2 dhana kharcI kanyAdAna karavuM te prajApatya vivAha kahIe.te mAtA pitAnI rajAthI paca vidyamAna kare te. kei ThekANe kanyAnA pitAne dhana ApI vivAhe te prajApatya vivAha kahyA che. 3 gAya aladha joDI ApI kanyAdAna kare te Ape je rUSI sabaMdhI vivAha kahIe te lokIka vanavAsI sAdhunA karelA jANavA 4 yajanAna brAhmaNane yajJanI dakSaNA tarIke kanyA Ape te devavivAhu kahIe e cAra prakAranA vivAha lokIka dharmane anusaratA che, jaina nItI jIdIche brAhmI je bharatanI sAthe janmI hatI tenA vivAhu bAhubalI sAthe karyo ane bAhubalInI sAthe suMdarI janmI hatI tenA vivAha bharatanI sAthe kayA. tyAMthI mAtA pi tAnI dIdhI kanyA vyavahAra cAlyA. bAda zrI rIkhavadevajIe eka uddI u. tpanna thaela bhAi ehenanA vivAha dura kA. tathA lAkamAM paNa teja byu hAra cAlu thayA che. ihuAM kai tarka kare je rIkhavadevajIe jIgalIonI sra magalA sAthe lagna karyuM te purnalagna kahevAya ke kema tenuM samAna je pra jIgalI sAthe lagna thaeluM nahIM tene rIkhavacha paraNyA te purnalagna kahe nahI purUSa game teTalIvAra paraNe paNa strI ekavAra paraNelInuM pharI lagna tene punaHlagna kahIe. tenA zAstramAM niSedha karyo che. For Private and Personal Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra36) zrI jainatatvasaMgraha. 5 mAtA pitA bhAi vargane na gaNatAM mana gamatAM varane vare te gAMdharva vivAha kahIe, 6 kAMi paNa TharAva karIne kanyAdAna kare te asura vivAha kahIe vA hAra chata sarata vagAvI vivAha kare te. 7 jabarAIthI kanyAnuM haraNa karavuM te rAkSasa vivAha kahIe. 8 sutelI athavA pramAdamAM rahelI kanyAnuM grahaNa karavuM te paisAca vivAha kahIe vA chalakapaTa vidyAthI uDAvI leI jAya te. A pAchaLanA cAra vivAha lokIka dharmane anusaratA nathI paNa jo varakanyAne mAMhe mAMhe prItIbhAva hoya to virUdha nathI. pavitra strIne lAbha hevAthI saMtatI sArI thAya che, te AcArI vicArI sAra thAya chehave strInuM rakSaNa karavA upAya kahe che. 1 cIne ghara kAmamAM joDavI. 2 kharaca mATe mAphasara rakama ApavI. 3 svataMtrapaNuM ApavuM nahIM. 4 hamezAM mAtA samAna vaDIla strInA sahavAsamAM rAkhavI jethI zIlavratAdi sacavAya che. eka gotrI sAthe vivAha niSeze che. caMdranADImAM hasta meLApa sAre kahe che, anya gotrIzuM vivAha kare paNa te kula, vaya, dhana, rU5, vidyA, zarIra sadaAcArAdi guNe karI bhIta hoya tyAM kare, nahI te zrImatIvata virodha utpanna thAya. vaLI zarIranuM lakSaNa janmapatrI joI lagna kare. nitithI vizeSa kharaca vivAdi kamAna karavuM. saMsAra vRddhinuM kAraNa che mATe snAtra pujA saMdha bhaktimAM dhana kharaca kare te saphala jANavuM. iti pra-ra83 keTalAka zIkhAmaNa jAnavara pAsethI levAnI che te kahe che. U-1 saU pahelAM uThavuM, bolavuM, baMdhuvargamAM khAdhAnI vastu veMcI ApavI, strIne tAbAmAM rAkhavI. e cAra zIkhAmaNe kukaDA pAsethI levAnI che. 2 ekAMtamAM strI sabhAga kara, ghIThAI rAkhavI, avasare ghara bAMdhavuM, pramAda na kare, keine vizvAsa na rAkhave, e pAMca zakhAmaNe kAgaDApAsethI levAnI che. 3 marajI mujaba jojana karavuM, avasare alpamAtramAM satiSa rAkho. sukhe niMdrA levI. sahajamAM jAgrata thavuM, svAmI upara bhakti rAkhavA. suravI25Ne rahevuM e cha zIkhAmaNe svAna pAsethI levI. * 4 UpADela bhAra vahe, tADha tApanI paravA na rAkhavI, hamezAM saMtuSTa rahevuM, e traNa zIkhAmaNe rAsabha (gadheDA) pAsethI levI. pa banI paDe kAryane vicAra karavo. For Private and Personal Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jainatatvasa graha, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 127) 6 nAharanI peThe levu. 7 sasalAnI pere nAzI jalu, 8 siMhanI pere zaktivaDe potAnuM kArya karavu, IrzAde uparathI samajavu je guNa grAhaka zrAvaka Ucitta anucittanA vicAra karI kArya kare jethI vAkcchIta kArya sivrapaNe thAya che. iti, praH--284 mAtApitA, dhamAcAryanA UpagAranA badale kema vaLe? U:-1 zrI ThANAMgaNamAM mAtApitA, 1 roDa, 2 dharmAcArya, 3 e traNanA UpagAranA badale jIvatAM sudhI mAtApitAnI cAkarI bhakti kare. miSTa bhojana karAve, khadhe caDhAvI pherave, te paNa tenA karele badalA na vaLe, paraMtu temane jo kevalI bhASita dharmamAM sthApana kare teA badale Utare. jaina tatva zeAdhaka graMthai mAtApItAnA vinaya karavA cAdattujAra varSanA AUkhe devatAmAM Upaje ema kahyuM che. 2 zeDa-svAmI, keAi darIdrI Upara tumAna thaI DhAlata Ape. pache te zeTha nirdhana thayA. ane nirdhana hatA te muDIvALA thayA. te roDane aDhalA vAlavA ghaNuM dhana Ape, paraMtu te badalA na vaLe. paNa jo jIna dharmarUpa kusume vAsIta kare teA pUrvanA UpagAranA badale vaLe. 3 koi purUSa muninA mukhathI dharma muNI devagatI pAmyA have te munine dukALamAMthI mugALamAM lAvI muke, regIne nIregI kare. UjaDamAMthI gAmamAM lAve. paNa te Nu na Utare. te mAtra jItaSThita dharmathI bhraSTa thayelA te munine te devatA dharmamAM sthira kare. dharmane pratibadha kare to pUrvanA upagAranA badale Utare. e purUSane krutajJa kahIe. ihAM samajavAnu e che je nirdhana leAkeA dhaNI majurI kare che paNa Udara purNa thatu nathI, ane huM cetana tujane teA pAMca iMdriyAnA bhega viSaya icchA pRrvaka male che e kevI pUrvanA kamANI che, nahI te tArI paNa tevI dazA thAta. AvI rIte pratyakSa manAva dekhatA chatA mehAMdha thaye! thA, zAMta saMvegarUpa bhUmine viSe samAMtarUpa bIjanA ArepanI avagaNunA karate viSaya kaSAyarUpa bhUmikAmAM mithyAtvarUpa bIjanA vAvetaranAM vRddhi kare che, hA prati kheDe AvA kRtaghna purUSA kevI kadarthanA pamaze. A varSe bhavabhIrU purUSoe vicAravuM' je pUrvanA upagAranI avagaNanA nahA karatAM svarUpavilAsI thai jInAjJA raMgI thavu jethI pUrva kRtanA badale vaLe che. arthAt pUrva punyAya bhogavatA chatA navIna puna: punaH punyApArjana karavu eja sAra che. itara kRtaghnapaNAne dhikkAra ho. For Private and Personal Use Only praH--285 UtarAyaNa dIvase dAna kareche. hutAsaNInA bhaMDAnuM pUjana, gaNesa ceAthe rAtri bhAjana kare che. nAga pAMcame nAganuM pUjana. zItaLAnuM ThaMDuM khANuM, janmASTamInuM vrata. dhanatterase dhana dhAvAnuM zrAddha naivedya, sanI bhoma eka bhakta
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) zrI jainatatvasa'graha, bhAjI. yAganI mAnatA. devadevalAMnI mAnatA. akSata dekhADavA, heDe tathA ubhA khAvuM. udhADe mastake pharavuM, bAdhA rAkhI hAthe kaMkaNa ghAlI pharavuM, keza vAravA muMDana karavuM, eDI ghAlavI UtAyaNa mukavAM. dRSTi bAMdhavI. ghaDA zrophTa ghaDI vAlavI. amuka vastunI AkhaDI karavI. maranArane duHkhI dekhI zIghra maNanI vAMcchAe kachIyAM AMkhela vIgerenuM mAnavu, aMbAjI jai bhagna karAvI brAhmaNa jamADavA vIgere pudagala sukha arthe tathA alAkAre jIvavA aneka prakAre ajJAna kaSTa apuSTa UpacAranuM sevavuM mAnavuM e viSe tAtparya zu samajavu. U:--UtarAyaNa, mithyAtva parvanuM bahumAna karavAthI duSaNakArI che. sarva dIvaseAmAM sarve jIvonuM pAlaNa poSaNa karavuM, tema na ane te kalyANaka tIthI, vA, jainaparvamAM vizeSa prakAre dhamAnuSThAna karI puSTa thavu hoLI dhuLeTI kuzIlapaNe pUjANI che tethI mithyAtva che. te hoLIkA parva ciratra jovAthI hutAsa. nAnA phAgaDha phula pha phajetAnA ghaDA phaTa dei phuTI jaze. gaNeza cAthamAM UMdaranI bhakti rAge rAtrie khAya che te UMdara sarakhA trIja'ca avivekI jANavA kemake ceAtha nathI karatA temanAM vajra kApavAM evu te jAnavarane jJAna nathI, mATe mithyA che, pAMcamane dIvase nAga pUje che te nAganI dhAstIthI je rakheva lage nahI te paNa mithyA che. zItalA dIvase ThaMDu khAdhAthI zItalA mAtA naDe nahI paNa e te svabhAvIka roga che te samajatA nathI mATe te paNa mithyAtva che. aSTamI kRInA janma che te anyamatIe mAnyA che. dhanaterase dhananI vRddhinI lAlachAe pUje che paNa punya vinA lakSmI prApta thAya nahI tevuM mUrkha sama jatA nathI. zrAddha karanAra kevala mUrkha che. kemake peAtAnA pitrane avagatIyA mAne che, vAsa nAMkhe che te keTalA dIvasathI chApare esI rahelA haze, paNa vicAratA nathI je pUrve tamArA putrA vAsa nAMkhatA haze te zrAddha pakSa Ave zake tamArA mukhamAM kALIe AvI paDe che. tenA svAda tamane jo Ave te tamArA karelA kAgavAsa tamArA pitrAne ApavA joie, tethI te paNa taddana khoTu che. khIjI bAdhA AkhaDI mAnatA naivedya satIbeAma de karavA, utAcaNA draSTi mAMdhavI pUrvayAM vIgere asat pravRtti, bhramaNA, vahema ajJAna dazA che, jene pAtAnAM pUrvakRta karmanA nizcaya nathI te loko bhaTakAya che, kuMDhAya che, athaDAya che. TIcAya che, luMTAya che, chuTo DhAla hoya te kema vAje. mATe sarva mithyAtva parva, leAka pravAha DhoMga mukI dezane zrIjInapraNita parvanuM sevana Adar sahita karavuM eja kalyANakArI che. bahuAM koi gRhasthane ghera naivedya UjANI jamaguvAra kareluM jamatAM samakitIne bAdhaka Ave ke kema te viSe samajavu je samudAya chatAya nahI te bhaNI anumAdanA na karatAM jame tethI samakeitane duSaNa nahI. za'kAdi pAMca duSaNa vicAravAM, ihAM traNa zuddhimAM kAya zuddhine paNa harakata nathI. vaLI maranArane kIyAM AMbIla vigere kahenAra tA kevala ajJAnIja che kemake paMcadrivanA prANanA nAzarUpa mahAkaSTanI anumAdanA karavAthI prANadhAtane mAnasIka pApa mAMdhe che. mATe jJAnInI malIhArI kahyuM che ke, For Private and Personal Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, ( ra38 ) kaSTate karavU sohilaM, ajJAnI pazu khel| jANapaNUM jaga dohilaM, jJAnI mohana vela // 1 // arthAtu tatvajJAna vinA prANI bhule bhame che keTalAka mANaso maMdavADanI vRddhi thavAthI aMbAjI vagerenI mAnatA karatAM chatAM maraNa zaraNa thayelA me najare pratyakSa joyA che. phera tenA upara vizvAsa dhare e kevI jaDatA che. kadI sekaDuM maMdavADI madhyethI kadAcita ekAda mANasa AyubalathI baco gaye tethI zuM sAmarthavAna AlaMbana gaNAya? zuM baLAtkAre jIvI zakAya, zrI mana mahAvIraprabhu anaMtabalanA dhaNI, paraMtu bhasmagrahanuM umatapaNuM pheDavA kIMcita Ayubala vadhArI zakyA nahIM. te bIjA sAmAnya purUSanI zI vAta karavI iti. prA-286 sugurUne vaMdanA kevI rIte karavI ane tenA samAgamathI ze guNa thAya che, u-1 pheTa vaMdaNA be hAtha joDI mastaka namAvavuM. e sarva saMdhane mAMhemAMhe karavuM 2 bhavaMdaNA=bekhamAsamaNAM rUDA muni pratye deto vaLI kAraNathI lIMga dhArI muni samakitIne paNa karavI. 3 dvAdazAvartavaMdaNA bAra Avata, pacIsa Avazyaka vidhi sahita be khamAsamaNuM te AcArya upAdhyAya pramukhapade rahelA munirAjane kare. ema zrAddha viAdhamAM jaNAvyuM che. tenuM phala kahe che.UMca netra bAMdhe karmanI gAMTha sAMthala kare. kRkSavata mATe zrAvakee caturvidha saMghane vaMdana karavuM. Adara satkAra sanmAna bahumAna vidhi yukta gurUne vizeSa prakAre karavuM. temaja tevA saddagurU zuddha prarUpaka saMvijJa gItArtha samIpa zAstra zravaNa karavuM jethI paradezI rAjAnI pere zaMsaya naSTa thAya have te paradezI rAjAne zuM zaMsaya hatuM ane te kevI rIte pratibaMdha pAme te kahe che, taMbI nagarIne paradezI rAjA tene citrasArathI pradhAna hatuM, teNe cAra jJAna sahita kesI gaNadharanI pAse sAvathI nagarImAM zrAvaka dharma aMgIkAra kayAte maMtrInA AgrahathI kesI svAmI tabI nagarIe padhAryA, tyAM rAjAne pradhAna laI gaye, tyAM rAjAe kahyuM ke he mune kAM vRthA kaSTa kare che. kemake dharma vIgere jagatamAM che ja nahI. svAla-mArI mAtA zrAvI hatI ane pitA nAstika hatuM temane maraNa avasare meM kahyuM ke tame svarga narakanAM sukha duHkha mane jaNAvaje, paraMtu maraNa thayA bAda (pa) temaNe kAMI paNa mane sucavyuM nahI. javAba-tArI mAtA svarga sukhamAM magna hovAthI ane tArA pitAthI narakanI ghara vedanAthI ahI AvI zakAyuM nahI, For Private and Personal Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 340 * zrI jainatatvasaMgraha, svAla-eka cAranA meM tala jeTalA kaTakA karyA paNa temAM kaI jIva - khAyo nahI." javAba-arasana kASTanI aMdara agni chatAM tenA game teTalA kaDakA karIe te paNa temAM agni dekhAya nahI, temaja zarIrane game teTalA cha kaDakA ka. rIe paNa jIva dekhAya nahI, svAla-jIvatA tathA maraNa pAmelA mANasane tola vajana karatAM koI paNa phera jaNAya nahI. javAba-pavanathI bharelI athavA khAlI dhamaNa tolIe te sarakhe vajana thAya che. ratIbhArane paNa taphAvata jaNAze nahI tema zarIramAM javA chatAM athavA nIkaLyA pachI zarIranA tolamAM phera paDe nahI. halake bhAre thAya nahI. vAla-chI vinAnI koThInI aMdara eka mANasane purIne te keThI upara DhAMkaNAne sIla karyo pache te ma saraNa thavAthI tenA zarIramAM asaMkhya kIDA meM joyA, paraMtu te mANasane jIva bAhera javAne tathA te kIDAnA jIvone aM. dara pesavAne vALanA agra bhAga jeTale paNa mAge mArA jovAmAM Avyo nahI ema ghaNuM prakAre parikSA karIne huM nAstika thaye chuM. javAba-keI eka kaThInI aMdara purele mANasa aMdara saMkha pramukha va. jADe tene zabda bAhera saMbhaLAya che. paNa te zabda kIyA mArge bAhera A te jaNAya nahI, temaja kuMbhInI aMdara purelA mANasane jIva zI rIte bAhera gaye ane kuMbhInI aMdara thayelA kIDAnA jIva aMdara sI rIte AvyA, te paNa jaNAya nahI. ItyAdi yuktithI zrI kesIgaNadharajIe pratibodha karyo jethI paradezI rAjA nAstikapaNuM choDIne suzrAvaka thayote rAjAnI sUryakAMtA rANI para purUSa Azakta hevAthI te paradezI rAjAne piSadha pAraNe viSa dIdhuM, te vAta pite turata jANIne pradhAnane kahI teNe samAdhi mana karAvyuM, ArAdhanA pUrvaka A. NasaNa karI sudharma devaleke suryabha deva thaye. have surya kAMtA sIe te viSanI vAta pragaTa thavAthI bIkathI jaMgalamAM nAsI gaI. tyAM sapanA desathI maraNa pAmI narake gaI. pache eka divasa vIra prabhu amala kalpA nagarIe samazaryA che temanI AgaLa te subhadeve AzcaryakAri divya nATaka karI svarga gaye. tyAMthI mahAvidehe siddhi pAmaze. ema saddagurUne upadezathI ghaNe bodha thAya che. yathA hemacaMdrAcAryathI kumArapAla rAyavat ityAdi zrAddhavilithI jANavuM praH-287 murakhanA ATha guNa tathA buddhinA ATha guNa kIyA, U-1 ciMtA rahita, 2 ghaNuM bhajana kare, 3 manamAM lAja pAme nahI, 4 rAtri dIvasa sukhe suI rahe. 5 kAryakAryane vicAra na kare, 6 mAna apamAna viSe samAna heya, 7 prAye rega rahita hoya, 8 zarIre draDha sthala balavaMta heya. e ATha guNe karI mukhe sukhe jIve che, te pazu samAna makhe jANavA For Private and Personal Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jetatatvasa'graha. hitopadezo mUrkhANaM / prakopAyana zAMtaye / papAnAM bhujaMgAnAM / kevalaM viSa vardhanaM // 1 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 241 ) have buddhinA ATha guNa kahe che. 1 sAMbhaLavAnI vAcchA, 2 zAstranuM mAMlaLavu, 3 zAstranuM mahuNu karavuM; 4 zAstranuM dhAra, pa tarka karavA, huM vicAra karavA, 7 arthanuM vivecana karaghuM, 8 tatvanuM jJAna karavu. gIta zAstravinodena kAlogacchati dhImatAM, vyasanena hi mUrkhINaM, nidrayA kalahena ca // 1 // arthAt buddhivata ane sukhanA vakhata evA kAryamAM jAya che. namati sAlina vRkSA, namaMti kulInA janAH / suSka kASTaM ca sUkhItha, na namati kadAcana // 1 // arthAt guNIjanane viSe namratA guNa hoya, ane mUrkhane viSe kaThaNAsapaNa hoya che. have vidyA vinA pazu tulya cheane vidyAvata purUSanuM prAdhAnyapaNuM kahe che. vidyAnAmanarasyarUpamadhikaM pracchanna guptaM dhanaM, vidyA bhoga karI yazaH sukha karI vidyA gurUNAM guruH / vidyA baMdhujano videzagamane diyA para daivataM / vidyA rAjasu pUjyate nahi dhanaM vidyAvihInaH pazuH // 1 arthAt buddhibaLathI vidyA Ave ane vidyA prabhAve prabhutA pAme, na caura hArya naca rAja hArya, na bhrAta bhAjyaMnaca bhArakAri / vyayakRte varddhata evanityaM vidyAdhanaM sarvadhana pradhAnaM // 1 // praH-288 kAla jJAnanuM svarUpa tathA keTalI prakAranA roga hoya ane te syAthI thAya che te kahe. For Private and Personal Use Only U:--amRtasAgara graMtha tathA cegazAsrAnusAre aNu parikSA lIkhyate. je regIne dIvasamAM zIta lAge ane rAtrie garamI, tathA gaLAmAM kapha Ale te mare. je rogInA nAkanI aNNI zItaLa hoya, hAtha paga hRdaya zItaLa hAya, mAthAmAM zuLa cAle te mare. je regInI kAMtI lajjApratApa jAtI rahe, svabhAvamAM adhika thai jAya. te cha mahInA mAhe maraNa pAme. je rogInuM aMga kape, gatI bhaga hAya, varNa badalAya, gadha jJAna phare te rogI mare. jhADAmAM roga agni sarakhA DhekhAya te cha mahInAmAM mare. kAma, paseve hINu hoya te traNa mAsamAM maraNa pAme. je regIne kAnamAM chIdra dha karavA chatAM zabda sabha LAya nahI te mare ja, je rogIne AMkha, deha, sukhe, varSo badalAya te mare. je rogIne chA, nAkanA agrabhAga dekhAya nahI te mare. nAkanI aNI vAMkI thAya.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 42 ) zrI janatatvasaMgraha, cakSu lAla thAya te nice mareja, je regInI iMddhi pitapatAnA viSayane bahaNa na kare te mAre je regInI vANI bolavAthI thAkI jAya tathA sAmartha ghaTI jAya te mare. je regIne kAcamAM tathA pANImAM pitAnI chAyA dekhAya nahI te paNa mare. janatatvadarza graMthamAM paNa kahyuM che je tIlaka karIne ArImo dekhe temAM mukha mastaka na dekhe to pAMca divasamAM mRtyu pAme. je regInuM mukha lAla padma sarakhu thaI jAya, tathA jIbha kAlI thaI jAya, jenA zarIramAM pIDA UThI Ave te regI paNa mare. je regInuM hadaya tathA nAbhI, tathA khadha kaMpavA lAge te mareja, je regIne bIjAnI AMkhanI putaLImAM potAnuM svarUpa dekhAya nahI te paNa mareja, je regIne sUthodayamAM jamaNe tathA sAyaMkALe DAbho svara cAle te regI mare nahI, arthAt jIveja Iti. chIMka-viSTA-vIryazrAva tathA mUtra je eka ja vakhate thAya to te mAsamAM te tIthImAM, vA, te varSane aMte mRtyu thAya. hamezAM baMne AMkhe pharayA kare, U% ThaMDuM barasaTha kemalane sparza mAluma na paDe. belatAM vakhate vAraMvAra khalAyamAna thAya, iMdriya viSaya na grahe, ityAdi madhenuM eka lakSaNa paNa hoya te eka mAsamAM mRtyu pAme. smaraNa zakti ane gatIne bhaMga thAya, hakAra zabda ucaravAthI Thare pavana nikaLe ane kutkAra karavAthI Uzna vAyu nikaLe tathA pAMca aMgapara zItaLa thAya te daza dIvasamAM mRtyu pAme. zarIra aradhu U% tathA aradhu zItaLa thAya tathA zarIramAM akasmAt vAlA UThe sAta dIvasamAM mRtyu pAme. sthAnika karyA che turataja hRdaya ane paga sukAI jAya te chaThe dIvase nice mRtyu pAme, dAMtane dhasAre thAya. maDadA jevI gaMdha thAya, chAyAmAM vikratI thAya te traNa dIvase mare. AkAzamAM sapta rUSI tathA grahone na joI zake te mRtyu pAme. prabhAtamAM athavA sAyaMkALa athavA ajavALI rAtrie potAnA baMne hAthe vistArIne chAyA jevI, te vakhate je DAbhe hAtha na dekhAya te putra ane strIne nAza thAya, ane je jamaNe hAtha na dekhAya te bhAine nAza thAya. hRdaya na dekhAya to mRtyu thAya, Udara na dekhAya to dhanano nAza thAya, guhya sthAna na dekhAya to pitrane nAza thAya, baMne sAthaLo na dekhAya te vyAdhi thAya, bane page na dekhAya te paradeza javuM thAya, ane je sarva aMga na dekhAya te turata maraNa thAya. traNe kALa vakhate regInA ghara upara je kAgaDAonuM ToLuM bhale te mRtyuM thAya. regInA raDA tathA zayana ghara Upara je kAgaDAo cAmaDuM, hADakuM, doraDuM, keza pheke to mRtyu najIka thAya. puchanAra mANasa pahelAM jANanAra je vidyAnuM nAma le ane pache je reganuM nAma le to kAryanI sIddhi thAya, ane tethI ulaTI rIte nAma le te viparyaya thAya. vaLI je mANasane pAsalIne zvAsa cAlatAM nAsIkAmAM pavana bele ane pavananI rUMdhaNa thavAthI mukha pahelu rahe zvAsa cAle, tathA gaLAne hIMDo nIce UMce gamanAgamana kare tenuM AyuM 95 jANavuM, e pratyakSa pramANathI samajavuM, Iti, For Private and Personal Use Only
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jainatatvasaMgraha, punaH uktaM // yAmamadhyena bhuktavyaM yAma yugmaMna laMghayet / yAma madhye rasotpatti / yAma-yugme bala kSayaM // 1 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svAla--roga keTalI prakAranA che ? javAba-pa68pa84 jAtanA sarve roga jANavA te chaThThI sAtamI nArakInI vacamAM sadA sarvadA hAya. svAla~temAM maheATA roga keTalI prakAranA hAya. javAba----1 kAza, 2 dhAsa, 3 jvara, 4 dAha, 5 kuMkha zuLa, huM bhagadara 7 harasa, 8 ajIrNa, 9 AMkhanI vedanA, 10 kar3e vedanA, 11 pRSTha zuLa, 12 pAmakharasI (khasa) 13 kADha, 14 jaleADhara, 15 vega je mastaka vedanA, 16 vAyu, eva' sAla mahAroga mRgAputrane hatA. savAla----ajIrNanuM lakSaNa zuM? javAba-1 malano 2 zarIrane vAyu atI durgaMdha jaNAya. 3 ADAnA khulAsA na thAya. 4 zarIra bhAre bhAre jAya. 5 bhejana upara arUci thAya. 6 oDakAra sAro na Ave. e lakSaNathI ajINuM thayuM... samajavuM, te chatAM bheAjana kare te viSa samAna jAvuM, zarIrane viSe bagADa kare che. tethI dharma kAryamAM vighnakArI thAya che. ( 243 ) eTale pahelA praharamAM khAvuM nahI temaja apeAra "suzrI lAMdhavuM nahI. pahelA paheAramAM khAdhAthI rasa vyAdhi thAya che, ane madhyAna lagI bhukhyA rahevAthI baLa naSTa thAya che, vaLI cha prakAre roga thAya che te kahe che. atyaMbUpAnaM viSamAzanaM ca / sutaMca divA nizi jAgaraMca / saMrodhanaM mUtra puriSa yozaH / SaDabhi prakAreH prabhavaMti rogAH // 1 // bhAvArtha:--1 ghaNa pANI povAthI, 2 viSama Asane besavAthI, 3 dIvase UMcavAthI, 4 rAtrIe jAgavAthI, 5 mutra, 6 jhADA rokavAthI eva cha prakAre roga thAya che, mATe chaThThA iMdra vaza karavAthI dhAtu sudhare che tethI sarve roga chatAya che tethI dharma sAdhana mukha samAdhi e sadhAya che. vaLI jaTharAgninuM prabaLapaNa, 2 dIrdhadyAsa, 3 pavanane ya. 4 zarIranI laghutA eTalAM vAnAM prANanA yate artha thAya che. ti yoga zAphre e vyavahArIka vacana jANa u, nizcayathI tA azAtA vedanI karmanA dhA dayathI roga pIDA utpanna thAya che, ane te sthiti paripatrathI vilaya jAya che. valI maraNu nIkaTa lakSaNa kahe che. For Private and Personal Use Only 1 khATu svama Ave. 2 svabhAva phere. 3 dura nimitta male. 4 khATo mahu Ave. 5 AtmAnAM AcaraNa kare. 6 devatAnA kahevAthI evA lakSaNathI utama jIvoe Ayu najIka jANI dharma kAryamAM zIghrapaNe udyama karavo. ti
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 244) zrI jainatatvasaMgraha pra-ra89 cha rUtunAM nAma tathA mAsa ane khorAkIno guNa batAve U- varSArUzrAvaNa, bhAdra, temAM lavaNa guNakArI che. 2 saradarUtu-Ase, kArataga, temAM jala guNakArI che. 3 hematarUtu-mAgasara, pAtha, temAM gAyanuM dudha guNakArI che. 4 zizirUtu-mAhA, phAgaNa, temAM AMbaLAMne rasa guNakArI che. 5 vasaMtarUtu-caitra, vaizAkha, temAM bRta guNakArI che. 6 grISmarUtu-jeTha, aSADha, temAM goLa guNakArI che. temaja parva tIthImAM dharma karavAthI pUrvavat vizeSa prakAre phalIbhUta thAya che. pra:-200 kayuM parve tIthI pramANa karavuM. U:-prabhAta samaye pacakhANanI veLAe je tIthI Ave teja levI saryodayane anusarIne ja lokamAM paNa dIvase vIgere sarva vyavahAra cAle che je mATe tIthI sUryodaya veLAe ghaDI hoya to paNa te pramANe karavI. ane UdayamAM nahI chatAM pache ghaNe kAla pahoce paNa te saMpUrNa ne gaNavI. zrI umAsvAmInA vacananI sAkSI zrAddha vidhimAM ApI che tyAM kahyuM che je parvatIthI kSaya thAya te tenI pUrvanI tIthI kSaya karavI, ane vRddhi thAya to bIjI tIthI mAnya karavI. zrI vIrabhunuM jJAna nirvANa kalyANaka lekane anusarIne karavuM. eTale leka pravAhe Aso vada 14 dIvAlI kare te te garaNa Ade teja dIvase gaNAya. adhIka mAsa hoya te te na gaNatAM bole mAsa gaNave, jema be zrAvaNa hoya te bIje zrAvaNa gaNave ane be bhAvA hoya to bIjo bhAva gaNavA pajusaNanI saMvatsarI parva bIjA bhAdavA sudamAM karavuM. eja pramANa che. iti pra-ra91 nava prakAranA niyANAnuM svarUpa samajAve U- rAjA thavAnI icchA. 2 pradhAna Ade siddhivata gRhastha thavAnI IchA, 3 jI thavAnI icchA. 4 manuSya thavAnI icchA. 5 devatA thavAnI I chA. 6 ApaNI devI bhAganI IcchA. 7 bega rahIta devatAmAM UpajavAnuM niyANa kare. 8 zrAvakanI IcchA. 9 cAstri pAmavAnuM niyANuM. e rIte nava prakAranAM niyANa temAM prathamanA chanIyANanA dhaNIne durlabha badhI hoya. prAyaH dharma sahe nahI. sAmAvALo dharma sAMbhaLe. samakita pAme paNa dezaviratipaNuM udaya na Ave. AThamAvALe dezaviratapaNe pAme paNa sarva vitaruM na pAme. navamA niyANAvALo sarva viratipaNuM pAma paNa mekSa na pAme. je mATe chana matane viSe niyANAno niSe karyo che. vAri jai jai viniyANa baMdhaNaM iti vacanAt // Ihi aviratinuM bhUga pratIya niyANuM bAMdhe te bhega purA thae vrata udaya Ave, jema kupatIne cha pUrvabhava bhoga pratIyuM niyANuM bAMdhyuM hatuM te pAMca For Private and Personal Use Only
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graho ( 245 ) bharatArI thai bhoga purA thayA pache taudaya AvyuM, mATe ene avirati zrI niyANuM kahIe, paNa sAMketanA nahI. samajavAnuM e che je UMcI pAyarInI meLavelI pune te nicA nabaranI mAgaNImAM utarI paDe che. jema ratna padArtha cheADI kAcanI yAcanAmAM tRpta thAya che eTale samatinA niyANAvALA kezavaratapaNuM na pAme, temaja darzAvatALe sarve viti na thAya, ane sarva virati niyANAvALA meAkSa na laDe, jenu niyANuM kare te vastu maLe. upara na caDhe mATe uttama purUSAe niyANyu na karavu ti rahasya... pra--292 ajJAnI kevA adhArAmAM athaDAya che. U:--keTalAka ajJAnI leAke matsara DAMsanI ghaNI utpatti thavAthI bharapura dhuNI karI AkAza chAvaNI kare che, valI keika, DhAranA khAMnI khArAkI bAphavA rAtrine viSe bhUmimAM gAtA karI gADhA salagAvI dhuNInA dhadha calAve che jethI ghaNA trasa thAvara chavenu lIlA mAtramAM balIdAna thai jAya che, eTale khalatI agnimAM keTalAka jIvA alI jAya che, ane ghaNA jIvA dhumra prabhAve mujhAine maraNa pAme che, samajavAnuM e che je tevA upadravyathI gharamAM athavA vajra eDhIne suvu, tathA DhArane paNa temaja karavuM dIvasane viSe cAlatA cule DhAranuM khANa khAvAthI jIvAnu nukazAna dhaNA bhAge thADu thAya che. valI puka pApaDImAM paNa vivekI jatAe vicAra karavA kemake jAranA jArIyAnI aMdara DAMllIomAM phezuA satkRtya chaSA AzrIta rahelA ane upara paNa trasajIvo rahe. lA, temaja pApaDonI aMdara kIDA thayela pramukha jIvo rahelAne agnisa joge bha smabhUta thaI jAya che, temaja mAjarIyAM vageremAM paNa samajavuM chaThThA iMdrinA kiMcit svAdane arthe pAMce iMdriyAne pUrNa duHkhanA pATalAmAM pADavI e kevI ajJAnadazA che. mATe sajjana purUSAe viveka pUrvaka vartavu yUSaNa parva----samasta prakAre paLa vasatu rUtijputrana) Ave thake a DAi pAlevA badala pUrve, dhAtu dalajI khAMDatu, lepavu. rAMdhavuM vIgere vizeSa prakAre mahInA be mAsanI sAmagrI saje che. valI pazuSaNamAM zrAvako peAtAnA ghera pAchalI rAtrIe pratikramaNa, devadarzana, vAkhyAna sAMkhalavAnI UtAvalathI rasoi pANI sArU agni AraMbha culAyyArI salagAve che leA kare che. pa raMtu vicAratA nathI je khIjA dIvaseA karatAM sAtama pazusaNa parvanuM vizeSa mAna che je mATe ATha dIvasa tA amArI je ahiMsA dharmamAM pravartatu, ane tathAvidha kArya paNa dIvase karavuM valI aSTamI caturdazide pavatIthInu mahatvapatru brahmamuhuttathI aherAtri khIjA sUrya sudhI pAlavuM zreSTa che. svAla--kaMThArano dAla, tucha (phetarA) karavA sArU AkhA dANA palADIne kADavI ke dAla karIne tene palADIne chetarAM rahIta karavu e khatemAM kevI rIte vartavuM, ane temAM vadhAre ochu nukazAna zuM che. For Private and Personal Use Only
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (246 ) zrI jainatatvasaMgraha, javAba-AkhA dANA palADI mukI tenAM peTe phAve tyAre sukavIne pache tenI dAla kADhe che temAM dhAnyanA ugatA aMkurI anaMtakAya jIva samuhanI utpati tathA vinAza thAya che. mATe tema karavuM anucita che. ane dAla karelI tene palADI uparathI choDA ukhaDe che e lAbhA lAbhane vicAra karI nIra dhAreluM kArya karanAra gRhastha vivekarUpa thazue dekhate jANa. jema nagara praveza karavA pAMsarI saDaka mukI vakramArge na javuM, je kArya thaDA kharaca ane thoDA prayAse thatu hoya te vadhAre kharaca karavAnI zI jarUra che, temaja thoDA Araje kArya thAya te ghaNe AraMbha na kare. A zIkhAmaNa mukhyatAe sI vargane dhAravAnI che. pra-23 mithuna sevanAra gRhastha prabhAte snAna kavinA janamaMdIre jAya ke nahI.. U-mithuna sevanAra zrAvaka zrAvikA vivekI hoya te prathamathI ja aMgazuddha kare che, jema vaDInIta karIne gudA zuddha kare che tema jalathI te apavitra sthAna zuddha kare che, pache prabhAte hAtha paga nAbhI lage aMga zuddha karI jIna maMdIre jaI agra pUjA bhAvapUjA karatAM bAdhaka nahI. mAtra aMgapUjA te sarvane snAna karIne ja thAya che kemake devatA pavitra chatAM paNa snAna karI inapujA kare che. to manuSyane azucinA nava, bAra, dvAra vahetA chatA nAnavine pUjA kema ghaTe, mATe yatanAe snAna karI jInapUjA kare. jInabhuvana samIpe bAhera rahI suAlA sutakavAle paNa jInezvaranuM darzana kare te duSaNa nahI. ghaNe lAbha che. A viche zaMkA karanAra ajJAnI abujha jANavA. mAtra jalathI ja pavitra paNuM mAnanAra brAhmaNAdika A bAbatamAM kutarke kare che paNa teNe samajavuM je. AraMbhe vrtmaansy| maithunAmiratasyaca / taravamavettA brAhmaNa yudhiSThira ? bhAvAI-jhava vadhamAM sadA pravarte, temaja mithuna bhegamAM niraMtara tatpara hoya, evA brAhmaNane he dharmarAjA kayAMthI zuddhatA thAya, ema mahAbhAratAdike kahyuM che. mATe dayA satyAdika guNavinA mAtra pANIthI zuddhatA thAya nahI, jala che te bAhya pavitra guNI che, mATe guNI purUSoe pUrvApara vicAra karI kArya karavuM. paNa hustara bhava samudrane kAMThe dekhADanAra evuM je jInezvaranuM darzana tene aMtarAya keIne kare nahI. kemake purUSane azucinA nava dvAra, ane strIne bAra dvAra sadAvahe che, tene snAna karavAthI paNa apavitra rahe che te vicAra kare ke kevI rIte pavitra thavuM, paNa vyavahAra zuddhi bhaNI bAhya aMga notIsara pavitra karI devagurUnuM darzana bhakti ane zAstrAbhyAsa niraMtara kare eja sAre che. - pra-294 maranAra pAchala revA kuTavA ane rAgaDA tANavA vagerene rIvAja pAle che te egya che ke nahI. For Private and Personal Use Only
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. ( 247 ) U-dhaNA loko maranAra pAla rUdana kare che te kevala murkha jANavA, kemake jagatavAsI jIva sarve ApaNA sabaMdhI che, anAdikAla smAzrI cha kAcanA jIva ApaNuM kuTuMba che ke ghaNA kAlanA keI vartamAnakAlanA sagA che, te sa je bhegA thayA che. kamAnusAre janma maraNa kare che. tenA zAca karavAthI navIna karma badhAya che. mATe phokaTa loka dekhADavA rUdana karavu te netrane pIDAkArI che, keTalAka lokomAM chAtI kuTavAnA cAla che, kei mAthu kuMDhe che, kai keza tADe che. kaMi hAtha dhase che, kaMI vilApa kare che. kei chAjIyAM le che, keI rAgaDA tANI pazujIyA le, kei pachADayA nAkhI bhUmie paDI jAya che. keI khAlaDAM cuTI nAkhe che, kuTatAM pITatA mAM vAlatAM palAka gayelAne paraspara sa`bhArI sabhAIte zAkanI uddIrA karI dajhApA karAve che. ityAdi aneka prakAranA kartAhala kare che te sarve phAgaDha che. ethI kAMi latuM nathI, UlaTI netra ane mastakane vedanA Utpanna thAya che. e sarve ajJAna dazA jANavI. mAtra potAnA vartamAna kAlanA pudagala mukhanI mAmI paDayAthI khaTapaTa kare che, jo maranAranA priya ( vAlDesarI hoya te ) tAbavasare pUrNa premathI jIna praNita dharmanuM rUDA prakAre ArAdhana karAvI sadagatIe paheAMcADe te sabadhI sAcA jANavA, nahIM tA murikAMtA strIe peAtAnA svAmIne jhera dvI, calaNIe kAma vazathI putrane lAkSAgRhamAM mAlavA upAya karyuM. kuNIke pItAne pAMjare bAlyA. bharata bAhualIe sagrAma kA cubhUma pharasurAme paraspara laDAI karI cANakye parabata sAthe ThagAi karI, tasmAt, mAtru, pitru, putra, grAtra, mitra, tra, sneho vikhtIma ( khATA ) jANavA. IhAM samakita dRSTi je leAkApavAda DhAlavA lokAcAra kare che paNa te vAtanA vAravAra khedda kare nahIM. kemake emaja bhAvIbhAva samaje che. nitya padArthanI hAnI vRddhinA sadbhAva che emAM Azcarya nathI. ema jANI mAdhyastha rahe che. putrAdikanu maraNa thavAthI paNa pazcAtApa na kare, karmanI vi citra gati che, zrIvIra prabhune putra nahI, eka putrI thai. prathama cAmAse a nAvRSTi eTale vAtanA abhAva thayA, mATe bhAvIbhAva teja, zrI sudharma iMdre zrI vIra prabhune vinaMtI karI je he vibhA: aThThAsI grahu mAMhelA trIsamA bhasmagrahu te janma nakSatra thakI UtayA nathI mAtra e ghaDI bAkI rahyA che eTaluM tamArUM AyuSya e ghaDI vadhAro tA te graha UtarI jAya tA pachavADe dhamaine viSe UyapUjA thAya, ane sAdhu sAdhavInI mAnatA thAya. nahI teA tamArA mAkSa gayA pache tamArA satAnIyAne be hajAra varSa paryaMta pIDA thaze. te mAMbhalI bhagavata khelyA huM iMdra e yu' nathI, thAtu nathI. thAze paNa nahI. eka samaya mAtra Ayu mArAthI vadhe nahI emaja bhAvibhAva che. have vicAra karo ke je bhAvajJAnIe dIThA che teja rIte bane che. tA zAga satApa karavAthI zuM valavAnu che. mATe vairAgya bhAva dharavA. cathA | dharmasthAne mazAne zva 1 rAogaNaM cAtimavet / ti jJAnizcalAvruddha: jona muyeta baMdhanAt // 1 | have bhAvi upara sAlInI chaMda kahe che. For Private and Personal Use Only
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ( 248 ) www.kobatirth.org zrI jainatatvasaMgrahuM. udayati yadirbhAnuH / pazcimAyAM dizAyAM / prajvalatiyAdameruH zItatAM yAMti vanhi: / vikasita yadi padmaM parvatAgre zilAyAM / tadapi na calatIyaM bhAminI karmarekhAM Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / / / arthAt vAkta vastu UlaTa pAlaTa thAya tA paNa kamarekhA cale nahI. have leAkarUDhI sAcavavA bhaNI thaDA divasanuM patharatuM ghera rAkhe temAM sAM vAlavA rAgaDA tANI sagA sAdhIne sabhAre cheNInu nima MtraNa karI ceTanA lapakA nAMkhI chAne phasAvavA e kevI mudrA che. phakta patharaNe besavA AvanArane jIja vArtAlApa karI paraspara pudagalanu nityapaNuM darzAvI mahAma gala kalyANakArI namaskAra maMtranuM smaraNa prateka jaNa dauDanAkaravAlI ApavI. paraMtu vAraMvAra raDavu, phuTavu, vilApa karI mAhunI karma Avavu ThIka nahIM. matalaba ke saMsAra nItisara patharlR paNa thoDI muddatamAM vaheluM UDAvI levu asa che. evI rIte pratidIna sudhArAnI keLavaNImAM Uttejana Apavu e uM. tama purUSAnI rUDI AcarA jANavI. naM0 praH-29pa vyavahAra zuddhi arthe, laikika laittara hIta bhaNI vivekI AvakAe kevI rIte vartavu U:prathama rAtrikatamAM rAtrie nidrA thADI levI. jIva rahita sajjAmAM DAbhu pAtu heThala karI mulu pazcima Uttara tarapha mastaka karI devamaMdIramAM sapainI bImI upara vRkSataLe smazAnamAM jhulu nahIM laDhAi maTADI pANI pAse rAkhI vajra eADhI bAraNuM baMdha karIne caityavadana karI devagurUne vAMdI sarve ahAra tyAga karI desAvagAsIka vrata lei cAra sarNa sarva jIvarAsa khamAvI pApa sthAna AlAi sukRtyanI anumedanA karI duSkRtyanI niMdyA karI brahmata dharI 6 me dhruvamAno e gAthA namaskAra maMtrapurvaka sAgArI aNusaNa karI. arihaMto mada tevo AkhI gAthA kahI pAMca navakAra gaNuI suvuM e rIte upazAMta mAhapaNe vairAgya bhAvavAsIta thaI nidrA letAM kadAca Acu samApta thai jAya teA rUDI gatI thAya kemake ArAdhanA purvaka maraNa thAya mATe vaLI ethI khATuM svagna paNa na Ave, rUDu dharma svara Ave have rAtrie jAge te vAre dharma dhyAna citave, kadApI anAdinA AbhyAsathI kAma pIDA kare eTale srInA viSayanI agnilAkhA thAya tevAre tenA apavitrapaNAnI vicAraNA kare je hADa cAMbaDI cI AMtaraDAM leAhI mAMsa viSTA vagere pudagala skaMdha zarIranA AkAre paraNamyA che evI strInA viSayamAM ramaNIka thAya che. ema vicArI mahA purUSa zrI jajIsvAmI, thulIbhadrajI, sudarzanazeDa, vijayazeDa Adde uttama purUSAnI prasasA For Private and Personal Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI janatatvasaMgraha ( 249) *** 1 *** * *, * 1 / rSanI bakho upara vRkSa taLe smasAnamAM suvuM nahI. laDAI maTADo pANI pAse rAkho, vaya oDhI, bAraNuM baMdha karI caityavaMdana karI devagurUne vAdI sarva ane hAra tyAga karI desAvagAsIka vrata laI cAra rasaraNa karI, sarva jIvarAsa khamAvI, pApasthAna Ai sukRtyanI anumodanA karI, dukRtyanI niMdyA karI brahmavrata dharI. zarUne dura maro e gAthA namaskAra maMtra pUrvaka sAgArI aNasaNa karI. rihaMto majevo AkhI gAthA kahI pAMca navakAra gaNI suvuM e rIte upazAMta moha paNe vairAgya bhAva vAsIta thaI niMdrA letAM kadAca Ayu samApta thaI jAya te rUDI gatI thAya kemake ArAdhanA pUrvaka maraNa thAya mATe vaLI ethI bahu svama paNa na Ave, rUDu dharma svama Ave, have rAtrie jAge te vAre dharma dhyAna ciMtave kadApI anAdinA abhyAsathI kAma pIDA kare eTale strInA viSayanI abhilAkhA thAya te vAre tenA apavitrapaNAnI vicAraNA kare je hADa cAMbaDI carabI AMtaraDAM lehI mAMsa viSTA vagere pu. dagala sadha zarIranA AkAre praNamyA che evI strInA viSayamAM tuM kema ramaNIka thAya che. ema vicArI mahApurUSa zrI jaMbusvAmI zulIbhadrajI, sudarzana seDa vijayaseTha Ade uttama purUSanI prazaMsA kare, bhavasthiti duHkhanI khANa jANa kapAyAdi duraguNene jItavA upAya ciMtave, vairAgyavaMta thake saMsAra cAraka (baMdhakhAnu) rUpa jANe nikalavAne manoratha rUpa bhAvanA bhAve jethI kAma kaTakane chatAya che. vAha A kevI khubI che. kAmaga jAde karavAthI A khanuM teja ghaTe, dama caDe behere ane kamajora thAya, chevaTa duHkha paDe, mAtA pitAne namaskAra karatAM tIrtha yAtrAnuM phala thAya che. vRddha ane zIla, jJAnadi guNavaMtanI sevA karavI. nIyama lei viratIpaNuM dharavuM. temaja lIdhelA vatane pAlavuM. dharmane abhyAsa kara, mA nikaLaM nI pAMca gAthA mu. jaba vartavuM. 1 pesAba vaDInIta, ramaithuna, 3 snAna, 4 bhajana, 5 pUjA jApa evaM pAMca mainapaNe karavAM, kahyuM che ke, sUtrotsarga malotsarga, maithunaM snAna bhojanaM // saMdhyAdi karma pUjAca, kuryAt jat paMca maunavAn // 1 // upavAsAdi tapavAle dAtaNa na kare, muni paNa na kare kemake tapasyAvaMta purUSa dAtaNa karyA vinA paNa zuddha che, anyazAste piui. upavAse tathA zrAddha, na kuryAt daMta dhAvanaM / saMtAnA rASTra saMgo, hRti sata ne I iti. niravadya bhUmie snAna kare, nagna thaI tathA sevAvaLAdika AcchAdita malIna jalamAM nhAvuM nahI. uzva jalathI snAna karIne ThaMDu khAvu nahI, temaja zItala jalathI snAna karIne u bhajana karavuM mRtakanI dhuNI lAgavAthI ane For Private and Personal Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 250 ) zrI jainatatvasa"graha. mastaka muDAvI snAna na kare paNa gAma sa'grAme jatAM vidyA maMtra sAdhatAM rAtrie parva dIvase snAna kare ane mastaka paNa na muMDAve, jIna purjAke kArye snAna kare te bhAvasudhInuM nimita che, paraMtu zarIra sukha mATe snAna na kare vAra vAra laghu nItI vaDA nItI karIne zakA karI vahema dharI puna: puna: snAna karatA pagale pagale vihaMsA kare te dravya sudhImAM punya nathI, mAtra pApanuM ja kAraNa che, A viSaya mArA mItrAnI vicitra AnucaraNa pratyakSa joi dAkhala karyA che. AtmA sadA pavitra che. anya zAstre pikta, satya zaucaM tapa zaucaM, zaucaM iMdriya nigrahaH // bhUtadayA zodha, baha zoSa = paMcamaM // ? // bhAvArtha:--1 satyavAdI, 2 tapasI, 3 jIteMdriya, 4 yAvata e cAra bhA vathI pavitra che. 5 pAMcame jalathI pavitra te dravyathI jANavA. keTalAka lAke kuMDa tathA gaMgAjI jamunA gAdAvarI narmadA Ade nadIyAmAM adhika mAsamAM snAna karyAthI punya mAneche teNe sarvajJa bhASita dharmanuM svarUpa jANyuM nathI. kemake jalAzrIta rahelA jIvA upara paDatu mukI teone trAsa upajAvatAM bedhadhaDakathI viSa pAna karI magna thAyache e kevI ajJAna dazA che, jo jala zaraNathI pApa jAya tA matsAdika jIvonI sighratAe siddhi thavI joie. mATe dayAvaMta purUSoe pudagalAnaMda mATe thADu jaLa gaLAne nirAlI bhUmie snAna karavuM ucIta che. ziSyaH--lAkImAM jala zAcavAlAne AcAra vata kahe che te viSe zuM samajavuM. gurU"--zIruM pradhAna naSTa pradhAna, che na vonA niSa che mUlA, can tArIja arthAta rUDA AcArathI pradhAnapaNu tathA svarganAM mukha male che, paraMtu kulanuM prayAjana nahI. ti anyamate kIta... valI. zIla vivanitana / / mudhaiva dhArAH // 1 // anyamatA valIoe bhasma 1 kula, 2 ATI, 3 AtApanA 4 brAhma, 5 jale 6 mAnasa snAna, 7 ema sAta prakAre snAna mAnelu che. iA gA~dha mela lepane nAza karanAra evu je pANI tene dravya snAna kahIe. paraMtu dhula bhasmAdittu snAna teteA vyartha che. jalathI paNa kAMna nAkAdinI zuddhi thatI nathI phakta cAMkhaDInI zuddhi thAya che. te paNa thADIvAra rahe have je aMtaraMga melane dura karanAra evu je zubha citta dharma dhyAna rUpa pANI te bhAva snAna kahIe roSa asnAna che. ItuAM jIna pUjA gurU bhakti nimite je jala snAna karavuM te bhAva. snAnanu kAraNa bhUta samajavuM tene pUrva pUrUSoe sAlanIka kahyuM che enI vizeSa vAkhya For Private and Personal Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zro jainatatva graha. ( 251 ) haribhadra sarakRta bIjA aSTaka mAM che tyAMthI jovI. A uparathI brAhmAdika lokAnuM jala AcAra rUpa dharmatu khaMDana thayuM, arthAta bhAva snAna-rUpa AducAra dharma teja pradhAna che tyA mATe je jalanA bIMdumAM mAtramAM paNa ghaNA jIva rahelA che tenI vIrAdhanA thAya che. | sathathA || egama udaga biMdumi, je jIvA jiNa varehiM pannatA || te jai sarisava mittA, jaMbu dIve namAyaMti // 1 // ti mAhA bhArathane viSe tIrthAdhikAre kahyuM che. AtmA naMdI saMjama toyapUrNa, satyAvahA zIla taTAdayomi || tatrAbhiSekaM kurupAMmu putra, navAriNa zuddhati cAMtarAtmA | // bhAvArtha:--AtmarUpa nadI sajamaje rUDA nIyamarUpa jala, satyarUpa pravAha, zIlarUpa kAMThA, temAM ahe pAMDu putra yudhiSThara snAna kare, paNa jala maMjanathI aMtara AtmA zuddha thAya nahI. valI keThaka parastrI bhAgI, pavitrapaNuM rAkhavA ghaNuM pANI DholI TAiTa rAkheche. jalanA chAMTA nAkhe che paNa te jema musalamAna pesAbanA bIMdune nApAka gaNI dhAtImAM DhekhA rAkhe che ane a ci dugachanIka bIbhatsa vastu je mAMsa tenuM bhakSaNa kare che, tevA e jaDa sIAmaNI jANavA, kemake jalanA asaMkhya jIvo tathA tenA pravAhamAM trasa jIvonI anukapA uThI javAthI nirdayapaNuM thAya che, je kAraNa mATe anya zAsra pikta, sarve vedAnatat kuryuH sarve yajJAzra bhArata || sarve tathAbhiSekAca, yat kuryAt prANInAM dayA // 1 // bhAvArtha:--sarve vedanu pAna kare sarva yajJa kare, sarva tIrtha kare, te thakI paNa prANInI dayA vizeSa saphala che. athAta jIva dayAnA lAbha bIjA kRtyothI malA zakatA nathI. vaLI kahyuM che je iMdriyANi pazuna kRtvA, vedIM kRtvA tapomayA / ahiMsA mAhuti kRtvA, Atma yajJaM yajAmyahaM // 1 // artha:-iMdrarUpI pazu karIne taparUpa vedIkA karIne dayArUpI AhutI karIte huM AtmarUpI yajJa karU chuM ema viSNu yudhiSThara pratye kahe che. zA mATe je yUyaM vitvA pazuna hatvA kRtvA rudhira kardamaM // caDhetre ganvaMte sthaLe, naje je na gamyuMne !! ? || artha:-pazu bAMdhavAno yajJa sthaMbha chedIne pazune haNIne lAhInA kardama karIne jyAre svarge javAtuM hoya te he yudhiSThara pache tarake kANu jaze. je kAraNa mATe kahyuM che ke maMdiA phaLo dharmAM ti vacanAta For Private and Personal Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (2para ) zrI jainatatvasaMgraha viSaya sukhanA arathI cha mana gamatA kala kalpIta uThAva kare che. paraMtu pariNAme tene dharmanI dhananI zarIranI hAnI thAya che, dhanya, zarIra vana e traNa kAmanAM kAraNa che, ane dAna, dayA, iMdri damana e traNa dhamanAM che Na che, ane sarve saMga parityAga karavo e mokSanuM kAraNa che. chatI vastunA tyAgapaNAnuM phala te vizeSa che temAM Azcarya nathI paraMtu achatI vastu jema marU dezamAM aMba phala nAgaravelanAM patrane paNa niyama karavAthI viratirUpa meTuM phala male che jema pallI patI vaMkacUlane gurU mahArAjAe ajANyA phaLa na khAvAne niyama karAvyo hato tethI teNe aTavImAM bhUkhe chatAM tathA lekee ghaNuM kahyuM chatAM kipAka phaLa ajANyAM hovAthI khAdhAM nahI bIjA sAthenA lekee bhakSaNa karyA tethI maraNa pAmyA ema A lekamAM paNa phaladAi che. ihAM keI kaheze je nirdhana bhIkSukane tapasyA kare ane cAritra - haNa kare temAM zuM vizeSa che. te upara draSTAMta Ape che, rAjagRhI nagarImAM eka bhIkhArIe dIkSA lIdhI, te joI leke tenI hAMsI karavA lAgyA je ghaNuM dhana tyAga karyuM bhAI tethI muni tyAMthI vihAra ka ravA sucavyuM. tyAre abhaya kumAre traNa kareDa senaiyAne Dhagalo ciTAmAM karAvI lakane bolAvI kahyuM ke je mANasa kAcu jala, agni, strIne sparza e traNa vastu jAva jIva sudhI tyAga kare tene A dhanane Dhagale ApavAnuM che te vAre lakoe vicAryuM che e dhana choDI zakAya paNa jala pramukha vastu na cheDAya tyAre pradhAne kahyuM are muDha jo tame A 4maka muninI hAMsI kema kare che eNe e jalAdi traNa vastuo tyAgavAthI traNa karoDathI paNa vadhAre tyAga karyo che. te sAMbhaLI leke pratibaMdha pAmI te kumaka munine khamAvyA mATe ane chatI vastune paNa tyAga kare, nahI te pazunI pare aviratipaNAmAM kAla jAya che, ane tyAgavAthI viratapaNAnuM phala prApta thAya che. lakSmI ghaNI chatAM niyama karavuM, zakti chatAM khamavuM, vovana vayamAM vrata levuM daLAdrIpaNAmAM belpa paNa dAna devuM. e cAra prakArathI ghaNuM lAbha thAya che. parigraha pramANe karavAthI pAra vinAnI AzA vadhyA maryAdamAM Ave che. tethI saMtoSa vRddhi pAme che ane sarva saMtUSavaMta muni to anutaravAsI devanuM sukha atre anubhave che. trapurA saMtoSa strISu kartavyaH, sva dAre bhojane dhane / / triSucaiva na kartavyaH, dAne cAdhyayane tape // 1 // bhAvArtha:-pitAnI strIne viSe 1 bhejanane viSe, 2 dhanane viSe saMtoSa kare, ane dAna 1 bhaNatara, 2 tapa, 3 e traNane viSe satoSa na kare che, sarve jIvoe sarva prakAranA sabaMdha mAMhomAMhe purve ghaNIvAra meLavyA che paraMtu sAdharmika pramukha saMbaMdhane pAmanAra che te viralA ja hoya che, sAdha For Private and Personal Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha, (253) "i bhAine AdarasatkAra karavAthI ghaNuM punya baMdhAya che. putrAdikanA vivAhAdikamAM paNa sAdhamine nimaMtraNa karavuM. uttama bhejana vasAdi ApavuM zrI saMbhavanAthane jIva purve trIjA bhave vimala vAhana rAjA hato jeNe mahetA durbhikSamAM sarva sAdharmi bhAIne bhejanAdika ApIne jIna nAma karma bAMdhyuM che. kadAca saMkaTa AvI paDe to gAMThanuM dhana kharacI uddhAra kara vaLI te pramAdathI anAcAra seve vA dharmathI cukI jAya to tene jaina dharma saMbaMdhI baMdha karI dharmamAM joDavA sAmela thavuM. zrAvikAnuM vAtsala paNa zrAvakanI pareja karavuM, kAraNa ke jJAna darzana cAritrane viSe anurAga dharanArI zIla pAlanArI saMtoSavAlI evI zrAvikAnI kAMI paNa ochI bhakti karavI nahI zrAvaka samAna gaNavI kemake jenA zAlanA mahImAMthI agni jala thAya, sarpa te phula mAla thAya che. jala thala thAya vAdha, zIyALa thAya, viSa amRta thAya che, saMghanuM cothuM aMga zrAvikA che sulasA Ade zrAvikAonI zrIvIra prabhue prazaMsyA karI e vAta kAMi cheDI che? vAha!! svajana sAdhama sadagurUne yAtrAe javAnuM nimaMtraNa karavuM, ane tene bhAtu bhADA vigerenI madada karavI tIrthanAM darzana thavAthI suvarNa kula metI AdethI vadhAvIe, pache prabhune vAMdo pujI stavana karI yAcakane dAna dIje te ghaNuM phaLa che. jema purve tIrthakaranA AgamananI vadhAmaNI lAvanArane dAna A patAM sAMbhaLIe chIe. dharmAcArya mAtA pitAdI navana sAthe ucIta AcaraNa karavI, kemake je lakIka ucita AcaraNAmAM kuzala nathI te sukSma lekottara jaina dharmane viSe zI rIte kusala thAya. valI sata purUSae karelI pratijJAne bhaga-gaI vastu ne zeka-keinI niMdrAne che ke kAle na karavo. ghaNA matamAM potAno mata Apa. zubha kriyAmAM AgevAna thavuM. khAra morI karAvavI nahI. nagnapaNe nhAvuM suvuM nahI. comAsAmAM vizeSa vrata niyama karavAM. citya pravAhI kare hala, gADAM-grAMmAttara na kare-vaSArUtumAM bahu jIva utpanna thAya che. mATe sarva vastu sodhana karI khAya, sacitta tyAga kare-- kemake zrAvakane te niravA nirjIva pariNIta AhAra kare kahyuM che. te ghaNI thIratAe nahI temaja ghaNI utAvaLathI nahI nahI jamavuM. e na mukavuM. vaLI dararoja strI putrAdikane dravyathI yathAyogya vastrAdika ApIne tathA bhAvathI dhamApasa karI tenI khabara levI. nahIta tenA karelA kukarmathI te zrAvaka lepAya che. jema cArane sahAya karanAra mANasa cAranA aparAdhamAM sapaDAya che. tema dhame bAbatamAM paNa jANavuM. tathAvadha cIne karelA punyamAM paNa svAmIne bhAga le che. deva pUjA-dAna, sAmAyika vrata kare, rasa tyAga kare, abhakSa tyAge kAusaga kare, jJAna bhaNe gurU vAMde, zILa pAle, vanaspati tyAge, vaLI comAsAmAM For Private and Personal Use Only
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) zrI jainatatva graha. mAMcA pagarakhAM dAtaNa vasuragaNa lIMpaNa tyAga karavuM bhIMta pATalA dhRta telanA vAsaNa sa~dhaNa dhAnyAdi vastumAM lIla phula thAya che mATe pahelAthI sRdi kSAra vastu legAvavI jethI e chAnI rakSA thAya che. pANI eThu hoya te jIru nAMkhavu. gALa dhI telanA bhAjana yatnathI bAMdhI rAkhavAM, jIna maMdIra pA SadhasAlA samArI rAkhe, viSaya kaSAya maMda kare. chaDa ahamAdi tapa kare, pAparaMbha. tyAge. khAMDa khajura khAreka drAkSa TAparAM Ade mevA abhakSa thAya che. sAka bhAjInI sukavaNImAM lIla phula tathA trasa chatranI utpatti thavAthI abhakSa thAya che. sadha bhakti karavI, gItArtha pAse prAyacchIta levuM jethI draDha prahArI vrata pApathI haluA thAya che. ityAdi kRtyA viroSe cAmAsAmAM karavAM, zakti anusAre hamesAM pAle tene dhanya che. jyAM hamesa dAna punyanuM kAma thAya che te ghara devalokanAM namunA jANavA. dharmasthAnaka karAve, jAvata varSa madhye eka jAlA kare, zruta jJAnanI pUjA vAsaka nIpurAdikathI kare. zAsana UMnatI kare. jenAgama pustaka meLavI bhaMDAra karAve. dharma, artha, kAma e traNanI siddhi thAya ehavA sthAnake rahevu, hiMsaka suraguNInA pADAsamAM nahI rahevu. derAsaranI pAse rahevAthI hAnI thAya che. avasara vinA dIvase nidrA levI ThIka nahIM, pUrva tarapha mastaka karI mue vidyAno lAbha thAya. dakSaNa tarapha mastaka karI suvAthI dhana lAbha thAya. pazcima tarapha mastaka karI muvAthI citA upaje, uttara tarapha mastaka karI suvAthI mRtyu yA nukasAna thAya che ema niti sAstramAM kahyuM che. je gAmamAM jIna maMdIra upadesaka gurU ane sAmi bhAI hoya tyAM zrAvakane vasavuM ceAgya che. sarve kalA mAM kusala thavu. jethI sukhe niravAhu thAya. ane dharma sAdhI sakAya, prathama manuSya mAtrane akRtyanuM tajavuM, pache sukRtyanuM bhajavuM. e zAnu` rahasya che. dikSA mahe|tsava karatAM mahApunya upArjana kare, jenA kulamAM cAritravata thAya te 'kula paNa punyava'te jANavuM, mATe uttama purUSa cAritranI cAhanA kare, na ane teA. ArabhanI echAsa kare. maraNAMta avasare daza prakAranI ArAdhanA kare jethI A bhavamAM sidhi vare zrAvake devazurU dharmanA sAcA athavA juThA sogana khAvA nahI. ane khAyatA dhaNeA saMsAra vadhAre vyasataramAM 6 chAMta tarIke praznAtara samuccaya graMthamAM hAra sUrijIe daiva dravyanA bhakSagu kara nArane ghera mukhya vatie zrAvakane nIcukapaNe jamavu na ka2e A uparathI zrAvake vadhruva dravyanA rakSaNa viSe khuba lakSa ApavuM have AjIvIkAnA sAta prakAra kahyA che. 1 vyApAra, 2 vidyA, 3 khetI 4 pazupAlana, 5 kArIgarI, 6 nokarI, 7 bhIkSAvRti e sAta madhyethI zrAvaka yathAyogya nirdeSaNa nyAyathI vyApAra kare. For Private and Personal Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha ( 255 ) lakSmIvasati vANijye, kiMcidasti ca karSaNe / gati nAhita 2 levAvAM, malAyAM na rASai II ? | iti 1 vaLI buddhithI kamAvuM te uttama che. 2 hAthe kamAya te madhyama che. 3 page kamAya te adhama che. mAthe be upADI kamAya te adhamAdhama jAgavuM. e cAra prakAranI kamAImAM zrAvaka ucita rIte kare, paNa bhakSAvRti zrAvaka na kare. keTavAlAdikanI nidaiyapaNAnI nekarI zrAvaka na kare. guNavaMta, katA, gaMbhIra dhIryavata purUSanI nokarI karavI, dezakAla anusaro nyAyathI paNa na kare. devuM thayuM hoya to karAra pramANe ApavuM. dharmAraMbhe ruNacchede, kanyAdAne dhanA game // zatru ghAtejJi rogeca, kAla kSepaM gakAraet // 1 // arthAta eTalA kAmamAM vAra na karavI. have azaktipaNe devuM purU na thAya te tenA nokara thaI purU karavuM nahI te bhavAMtare enA cAkara mahISa pADo) baLada, UMTa, khara, ghoDe pramukha thaI devuM purU karavuM paDe, leNadAra paNa jANe je A devAne samartha nathI mATe nahI ane kaheje bhAI maLe te Apaje nahI te A dhana meM dharmAdA khAne karyuM. e paDAmAMthI vALuM chuM je tArI pAse mAruM leNuM nathI. kemake je AjIvIkA purI, thatI nathI evA garIba rAMka upara julamathI vA, dAvA arajI karI jatIthI baLAtkAre AjIvIkAnAM sAdhana harAja karAvI leNuM vasula karavAthI kevala nideyapaNuM hovAthI samakita ratna kalaMkIta thAya che. mATe bhavabhirU purUe sadAcaraNa saMdayapaNe vartavuM. mukhya vRttie to zrAvaka dharmI sAthe leNa deNa kare, dhananI aprAptithI paNa kheda na kare. kadAca niravAhana thAya to khara karma kare te sasaMkapaNe kare paNa makalAya nahI, dhananAsti, vA, niradhanapaNAmAM paNa gharma choDavo nahI, kemake purva saMcita punya pApanA udayathI saMpadA vipadA thAya che mATe dheya avalaMbana zreSTha che. ghaNuM dhana thAya to paNa 1 ahaMkAra, ranirdayatA, 3 trA, 4 kaThaNa vacana, 5 besyA naTa Ade nica pAtra zuM vAhapaNuM e pAMca na kare kAraNa e pAMca vAnA prAye dhanavaMtane thavAno saMbhava che. mATe te tajavAM uktacaM nirava mahaMjAra, traznA jarjA mALe / nI patrakAra , paM zrI sarvAna che ? ityartha. gAmamAM vyApAra karavAthI kuTuMba meLApa, gharakA, dharmakAryAdi sukhe bane mATe prAya paragAma vyApAra na kare na cAlatAM najIka dezAMtare vyApAra kare to ThIka che, have dezAtare te kevI rIte vartavuM te kahe che. For Private and Personal Use Only
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 256 ) zrI jainatatvasaMgraha OMnamo bhagavate zrI gautamasvAmine sarva labdhi saMpataye // mama sarva bhiSTArtha siddhi kurU 2 svAhA / / kalayANa maMgalakArI namaskAra mahAmaMtra tathA gotama svAmInuM smaraNa karavuM jethI vAMcchIta kArya sighapaNe thAya che. kukama tIlaka karI zrIphala pramukha phala hAthamAM levuM mastake spAma vanya paheravuM nahI udhADe mastake nahI. kaleza hita prayANa karavuM. dezAMtara jIvelAe potAnI DAbI bAjue vRSabhano mayurane zaMkhane jhAlarane popaTane keyalane keIpaNa vAjIMtrane zabda saMbhanAyato zubha sucaka jANa temaja jamaNI bAjue siMhano uMTano kAgano ane hastino keca pazine zabda saMbhalAyato zubhane sucave che gharamAMthI nikalyA bAda pAchu vaLI javuM nahI ane gharamAM pAchuM AvavuM nahI. kemake te apamukana che. te vakhate potAne athavA parane chIMka Ave to thoDo vakhata vizrAma laine javuM. vaLI te vakhate AMgaNAmAM pANI helivuM nahI. thuMkavuM nahI laghunIta karavA besavuM nahI mastaka khaNavuM nahI. rUdana karavuM nahIM. je divase dezAMtara javuM hoya te dIvase kAla udavega ceghaDIA vakhate prayANa karavu nahI. je dIvase kuTuMbamAM kaI mANasanuM mRtyu thayuM hoya to te dIvase prayANa varjavuM. mastaka muMDana maithuna sevana dudha bhajana pazu tADana varjavuM. kemake te apazukana che dahI dudha madha athIyAra mIThAI tAMbula dholA vastra leI bebI sAme male phateha haya, pAchaLa ane jamaNI tarapha je pavanacAle to zreSTha che, garbhavatI rajasvalA vidhavA strI sAmI male to ThIka nahIM paraMtu mAtA vidhavAsAmI bhale te harakata nahI. lule AghaLe kAMNe kAThIne bhAre dudhanI vastu rAkha hADakAM paththara tela cAMbaDu sukI ghAsa chAsa kapAsa kAlI vastu letuM hI jaDe UMTa rAsabha pADAnI svAra reto AdamI sAme maLe te ThIka nahI eka bevAra beTA sukana thayAthI pharI rahevuM, tIsarIvAra tema thAya te jANavuM je jarUra bura thanAra che. puporjIta kanusAre zubhAzubha zukana thAya che paNa devagurUnuM apamAna karIne koI nIbhraMchaNa karIne bALakane revaravAne cAne laDhIne dezAtara na javuM jIvitavyanI IcchA karanAre zrAvaka nakAra maMtra gaNI devagurUne vAMdI sarvane rUDA prakAre bolAvI lAvI gAmAMtara kare rogI, buTa, pujAre, garbhavatI strI vatarAne kAMIka ApIne prayANa karavuM sAruM che. paraMtu dudha pIne maithuna karIne snAna karIne potAnI strIne haNIne thuMkIne kaThaNa zabda sAMbhaLIne gALe suNIne mastaka muMDAvIne khATA sukana thavAthI 5deza javuM chuM ane vikArI jANavuM mATe zukana nimita muhurta joine de. zAMtare javuM, kahAM kei kaheze je bhAvI bhAva bane che zukanane vehema che paNa teNe samajavuM je bhavikAle vAMchIta arthanI siddhi Ade jaNAvanAra nimitta kAraNarUpa zukana che jala bharele ghaDe sAme maLe te rUDA zukana che, rUDa caMdra For Private and Personal Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha (257) nakSatra muhurta Ave te zubha zukana che. zrIpAla rAjAe vijaya muhurta ane sUrya nADI svara cAlatAM prayANa karyAthI jaya pAmyA che. prayANa vakhate ulaTI thAya, pAgaDI paDI jAya, vamana thAya, Thesa vAge te azubha che. sarpa, bIlADI ADAM utare te vizrAma lIdhA vinA prayANa karavuM nahI. hathIyArabaMdha vAra sAme Ave, gheDa heyAra kare, hastI sAme Ave, gAya kumArIkA mATI bha. rele rAsabha jala bharele pADa baladha sadhavA strI maga mIThuM vAsaNamAM le AvatI maLe, akSata lei Ave, nApika je hathIyAra sahita sAme male, strI talaka zrIphala sahita, bAlaka leine sAmI maLe, puSpa laine kukama tathA koi kerI laI Ave, re samuhu, zaMkha, zelaDo, pAna, trAMbA rUpAnA vAsaNa, goLa dAMtanI akhaMDa cuDIo lai sanmukha Ave te zubha che. trIDI vegI, bhIkSuka, raMDA strI gardabha, nelIo, retI kumArIkA, bheMsa, vAMdare, uMTa, dIpaka hAthamAM lai tathA raDatA sahita maDadu sanmukha male te azubhane sucave che. valI prayANa vakhate sUrya asta thato hoya, akasmAta megha garjanA ghuDano dhutkAra zabda, ziyAlane zabda, saMbhaLAya te azubha sucave che, zarIra upara kAgaDAnI viSTA paDe, bhramara DaMkha mAre, hAthamAMthI kula paDI jAya, pite sopArI Adi phala kApe, gelethI phulamALa haTI jAya, zarIrapara rUdhIra paDe, tIlaka bhuI jAya, khIsakolI zarIra para paDe, tuccha phalanI bheTa male, sammukha mATInuM vAsaNa kei bhAgI nAMkhe, zarIrapara keyelo paDe, pakAveluM anAja paDe te azubhane sucave che. te vakhate gharamAM pAchA na pasatAM najIkanI jagapara vizrAma leI phera zubha sukana AvethI paradeza prayANa vilaMba rahita karavuM. vyApArAdi kArya mATe je gAmamAM praveza karavo hoya tyAM AsapAsa cAlIsa hAtha sudhInI bhUmipara pezAba karave nahI, valI mora, bagaluM jamaNI tarapha zabda kare te zubha che, temaja haMsa, kAga, kukaDa, kocapakSi, kekIla DAbhI bAjue zabda karatAM beTheluM hoya te te zubhane sucave che. valI te gAmamAM pesatAM pAchuM vaLI javuM te paNa azubhane sucave che. teja vakhate potAne athavA sanmukha Avato. je chIMka thAya to azubha che, mastakanuM vasa tyAM utAravuM te azubha che. valI praveza karatAM je ughADe mAthe strI purUSa bhale, gardabha, raMDA strI, mahISa AvatAM male to azubhaneja sucave che. mATe te vakhate nagara praveza kare nahI ane je te ja vakhate gAya, hariNi, hasti, azva, kumArikA, hathiyArabaMdha purUSa sanmukha Ave to te utama sukana che. mATe vilaMba rahita pravesa kare. ityAdi ghaNuM vAkhyA zukana zAsathI jANavI. thuMka, bleSma, maDadu, manuSya, rUdhIra, viSTA, mutra, balatI agni, sarpa, zasa eTaluM elaMghavuM nahI. nadIkAMThe, gAyanA gokulamAM, vaDavRkSa heThala, jalAzayamAM, kapakA, rastAmAM jhADe (jaMgala javuM nahI) rAtrie vRkSa heThala na rahevuM, For Private and Personal Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) zrI jainatatvasaMgraha * ..* ..* * * * * mahISa, gardabha, gAya upara svArI na karavI, vastrAdi paheravAne baDe ADaMbara rAkhave je kAma karavuM te paMca prameSTi smaraNa pUrvaka karavuM, dhana kamAvAnA prAraMbhamAM amuka bhAganuM dhana zubha mArgamAM vAparavAnI bhAvanA jarUra karavI. ane te lAbha thavAthI temAMja vAparavuM. dharma kAmamAM je vApare te dhana riddhi kahIe, ane zarIranA bhAgamAM Ave te bhegariddhi kahIe. dharma ane bhogathI rahita te pApariddhi kahIe. mATe rUDA kAme dhana kharacavuM teja zreya che. nyAyathI dhana raLIne supAtramAM kharacavuM te zreSTha che. atyAyanuM dhana paNa dharma kAryamAM vAparavuM te sAruM che paraMtu te kupAtra poSaNa karatAM phala nathI. anukapAe devu ThIka che. jema gAyane haNIne kAgaDAne masa devuM tema anyAyanuM dhana kupAtrane ApavuM che. nyAyanuM dhana kupAtrane ApavuM te paNa naSTa che. ityAdi cabhagI vicArI dAna ApavuM. have zrAddhavidhimAM kaDI sAkSI bhare. 1 ghaNe kAla TheSa rAkhe. 2 vidhAsIne haNe ka kayA guNano ghAta kare. 4 e cAra caMDAla kahyA che. pAMcamo jAtIne upane te caMDAla jANavo. rAja virUddha, deza virUddha kAla virUddha, leka virUddha, gharma virUddha e pAMca prakAranA virUddha tyAga karavA. jethI samakita dharmanI prApti thAya che. have pitA thakI paNa mAtAnI ucIta AcaraNa vizeSe karavI kemake vizeSa pUjya che mATe svajanane mAtA pitAnA pakSavAlAnI hInatAno uddhAra karyo, paraMtu temanI sAthe leNa deNa vyApAra na kare. strIoe lokIka gANa gAvAM nahI ane ghumavuM nahI. strI rasANa thakI manAvavI, kAraNa kuladika ApaghAta kare mATe. parItirthine paNa ghera Ave ke yathAryogya dAna devuM, rega duHkhIne uddhAra zakti anu. sAre karo. talane dalIdo na kare kadamula phala, rIMgaNa Ade mahuDAne vyApAra na kare, zelaDImAM khera mukAva nahI, ghaNAM ghara karI bhADe ApavAM nahI. chIMka bagAsu mukha DhAMkI karavuM, sabhAmAM burI ceSTA na karavI, nAkamAM AMgaLI ghAlI mela na kADhe. mukha phADI hase naha. bhUmi upara lakhe nahI, dAMte nakha na toDe. mAtA pitA, putra, sI, bAlavaidya, pAmara, tapasvI AcArya behena, mitrAdi sAthe vacananI laDAI ne kare, grahaNa na dekhe, kupamAM na jue, saMdhyA samaya AkAsa na dekhe, maithuna karanArane, sIkAra mAranArane, nagna strIne vana sAne, pazu kriDAne, kanyAnA menIne eTalAM jevAM nahItelamAM, zastramAM, mutramAM, jalamAM rUdhIramAM ApaNuM mukha na jevuM, Ayu 8Te mATe. naSTa thaI vastune zeka na karavo. ravi, bhoma, zanIvAre mastaka muMDAvavuM nahI. ghaNAMthI vaira na karavuM, dharmAdi zubha kAryamAM agresarI thavuM. burA kAmamAM A gevAna thavuM nahI, thAkelAne, bhaNanArane, regI munine, leca karanAra munine dAna devAthI ghaNuM phala thAya che, rogI Ade munine to azuddha ahArAdi ApavAthI paNa phala thAya che. abhaya 1 supAtradAna 2, te medAyaka che. zeSa traNa dAna te saMsArIka sukha ApanAra che. muni achatAM dizA avelekane karI jame tene paNa ghaNu phala che. mAgaNa aMdhAdikane paNa anukaMpAe bhejane A For Private and Personal Use Only
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha (258 ) pavuM. mAtAdi pazu vigerene jojana karAvI pache bhejana kare. je mAphaka Ave tevuM bhejana kare. ati rasagaradhA na thavuM je mATe kaMTha nADIthI heThaLa utarethI sarva vastu sarakhI thAya che mATe kSaNa svAda artha lupta na thavuM. ghaNA pApanI vastu na khAvI. atI bhejanathI ajIrNa thAya che, DuM khAdhAthI vizeSa baLa hoya che. prabhAte, saMdhyA samaye, rAtrie bhejana na karavuM, saDeluM, vAsI anna, abhakSa, AgAse, cAlatAM, dhupamAM, vRkSata, aMdhAre, mukha hAtha paga, vasa vinA dheyAM malIna chatAM, napaNe, bhIne vastra paherIne, apavitrapaNe na khAvuM. vyagra cittathI, pagarakhAM paherIne nabaLe Asane bezIne dakSiNa dizAe, cAra vidizAe bezIne, caMDAla draSTie dharmabhraSTa draSTie na khAvuM, suTelA pAtramAM, malIna pAtramAM, viSTA thakI utpanna thaelI vastu, rajasvalA sInA sparzavALI vastu, bALahatyAkArakanA sparzathI, pazu paMkhIe sughelI beTelI hoya, ajANI vastu, pharIthI uNa karelI vastu na khAvI. becAra jaNa bhegA bezIne na jamavuM. svajananuM rahyuM manapaNe namaskAra smaraNa pUrvaka jamavuM zreSTha che. vastu mAtra sarve nAsikAthI suMdhIne khAvAthI draSTi doSa naSTa thAya che. ati khATuM, khArUM, uSNa, ThaDa na khAvuM, zA mATe je ati uSNa khAdhAthI rasa haNAI jAya che, ati khaTAzathI indriyanI zakti kama thAya che, ati lavaNathI netra bagaDI jAya che. atisigyathI nAsika viSayarahita thAya che tIkSaNa dravyathI kapha dura jAya che. kaSAyale mIThe dravya khAya te pita naSTa thAya che. sidhdha zatAdikathI vAyu dura jAya che. bAkI zeSa raga che te na khAdhAthI dura jAya che mATe upavAsAdi tapasyA zreSTa che. je purUSa zAka na khAya, dhRta reTI, cAvala, dudha khAya ane ghaNuM pANI na pIe, ajIrNa thatAM khAya nahI, strI, bega na kare te roga jIte che. bhejana paheluM pANI pIdhAthI maMdAgni thAya che bhojananI vacamAM pANI pIvAthI rasAyavana guNakArI che, bhojana aMte pANI pIdhAthI viSa mAphaka jANavuM, athAta pANI DuM pIvuM e japathya che. kaI . ThekANe bhejananI AdimAM pANI viSa samAna kahyuM che. ane aMte salAsamAna paNa kahyuM che. 1 vAta para. 2 zrama javara, 3 ke jvara, 4 zeka javara, pa kAma vara, 6 ghAva jvara, eTalA tAva TALI zeSa tAva tathA netranA reganI AdimAM lAMghaNa karavI zreSTha che. vaLI tAvavALAe 1 srAna, 2 srIbega, 3 bhUmi saMthAra, 4 bhAre khANuM vajevuM sAruM che. utsarga te zrAvaka divasamAM ekavAra bhajana kare, rAtrie duvihAra, tivihAra cevihAra kare. utsarga divasa chatAM kare. apavAdeto rAtrie paNa kare, paNa te divasa ugyA taka jANavuM bahAM ke ajJAnI cha pAchalanI be ghaDI rAtri zeSa rahe tevAre prabhAta samajI dAtaNapANI, bhajana kare che te vratane piDAkAra jAgavuM. vaLI keImukha sacitane tyAga karI ekAsaNAdikamAM bIDI hoko pIe che te agninA saM. sargathI vrata bhaMga kare che. AvI ajJAna dazA bahudhA gAmaDAmAM vistAra pAmI gaI sAMbhaLI che. mATe vrata ane vyasana baMnenuM besatuM kema Ave. kahyuM che ke, For Private and Personal Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra60) zrI janatatva graha, brahmacAri thai bhuMi saMthArI vezyAvADe vasavU, be kAmato nahIM vane, ATo khAvo ne bhasa. 1 uttama prakRtivaMta, sAdharmi, buddhimAna, satyavAdI, gAMbhiryAdika guNavaMta vAne mitra kare. jenAthI prIti mitrAI hoya, tenAthI vivAda, dravyane vyavahAra ane tenI strI sAthe ekAMta varjavI. bhUmi bedIne temAM pharI teja mATI puratAM vadhe te te uttama bhUmi jANa vI. barAbara thAya te sAmAnya bhUmi, ane khuTe to naSTa bhUmi jANavI. je bhUmimAM vahI dina 3 mAM uge te zreSTha bhUmi jANavI, dina 5 mAM uge te mane dhyama, dina 7 mAM uge to hIna bhUmi jANavI. vRkSa tathA dhajAnI chAyA pahelA tathA chellA prahara TALI zeSa praharanI paDe te du:khadAi che jInamaMdIra pAchala na vasavuM, ahaMtanI draSTie paNa na vasavuM. - virodha rahita sArA pADozamAM ghara levuM, yuddha nATAraMbha Ade citrAmaNa ghara Agala azubha che, cida svasa, phulavela, vRkSAdi citrAmaNa zubha che. navuM dhara karavuM hoya to IMTa, kASTa, cuno taiyAra niraduSaNa le. temAM jIna maMdIranI vastu tathA vAvya, kupa, smazAna, maTha, rAjamaMdIranAM kASTa pASANa iMTane kaDaka paNa varja, haLasaMkaTa, reMTa, yaMtranAM kAMTAvAlAM kASTa varjavAM. ghara praveza kare te. sAtra, svAmIvAtsala, rUDA muhurtamAM karavuM. jethI lahima vRddhi pAme. paraMtu hema havanAdi AraMbha karI brAhmaNa poSavA yukta nahI. have gharanAM kamADa drapaNe sukhe udhaDe evAM karavAM, keTalAka pramAdi leke hajAra rUpiyAnI imArata baMdhAve che paraMtu rUDA caNIyA baDavAnA cAra AnA nahI kharacavAthI - jAre jenuM nukasAna ghasArAthI thAya che. aho kevI murkhatA che, pati jIvanuM nukasAna thavAnI saMbhavathI kamADe bhUgala te bhIDAvavI ja nahI. kamAData yatnathI bhIDAve ane jatanAthI udhADe, hareka saMsArika kAmamAM pUrvApara hAnI vRddhine vicAra karI zubhAzubha kArya kare, ityAdi vyavahAra zuddhi artha aneka prakAranA upacAra zrAddhavidhi Ade graMthamAM zrAvakane darzAvyA che. zA mATe je anAdi kAlanI saMjJAthI zrAvakane arthaciMtA Ade karavI paDe tyAre teNe dharma pramukhane bAdhaka na Ave te mATe jANavuM ziSya-zrI kevaLI bhASita Agama tevA sAvadya vyApAramAM jenI pravRtti zAmATe karAve? gurU-munine vihAra, AhAra, vyavahAra, vacana e cAra vAnAM zuddha je. vAya che, ane gRhasthane to mAtra eka vyavahArazuddhi jovAya che, kemake ethI sarva dharmaka saphala thAya che. nyAyathI dhana melaveluM zuddha havAthI AhAra zuddha hoya che, tethI deha zuddha hoya tethI mana zuddha thAya che, tethI dhyAna zuddhi hoya che, tethI avyAbAdha sukha sadhAya che, ityAdika paraMpara kAraNabhaNI e upadeza che. For Private and Personal Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jainatatvasa graha, ( 1 ) pra:-296 cAra gatI, covIsa DaMDaka, tathA cAra gatinA jIvAnI gati gatinuM svarUpa samajAve ! u:--1 devagati, 2 manuSya gati, 3 tiryaMca gati, 4 naraka gati. e cAra gatimAM jIva paribhramaNa kare che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 sAta narakanuM DaMDaka 10 bhuvanapatInAM 10 5 pRthvikAyAgni pAMcanA. 1 gabhaja tiryaMca paMcendri 1 gabhaja manuSya pacaddhi. 1 vyaMtara dhruva seAlanuM, 3 vigaleTrinAM eregni terendri cAre dri1 jotiSi deva pAMcanuM, vaimAnika deva enuM. 1 have te jIvAnI gatI AgatInuM svarUpa e rIte cAvIsa ThaMDaka jANavA, kahe che. pAsA paMcaddhi tiryaMcane manuSya, cAra nikAyanA devatAmAM jAya, temaja saMkhyAtA AyuvALA pAsA paMcaddhi tiryaMca manuSya pAsA pRthvikAya, apakAya, pratyeka vanaspatikAya e pAMca ThaMDakamAM nice devatAnuM AvavuM che. 5. cAsA sakhyAtA AcunA garbhaja tiryaMca manuSya e e sAte narakamAM jAya. temaja nArakImAMthI nikaLI eja e ThaMDakamAM upaje bIje nahI. e sAmAnya paNe saMgrahaNImAM sAtamI narakamAMthI nikaLIne manuSya na thAya ema kahyuM che mATe, pRthyi, apa, vanaspatikrAyamAM nArakI varjhane jIva sarve grevisa ThaMDakanA AvI upaje. thAvara pAMca, vigaleba, tirI, nar e daza paTTamAM pRthvi, apa, vanaspatikAya jAya. pRthvikAyAdi daza padmathI nikaLI te, vAumAM upaje teNe vAumAMthI javu, manuSya varjhane nava padamAM hAya, eja dRza paTTamAMthI nikaLI vigale dvi thAya ane vigaledrimAMthI nikaLI pRthvikAyAdi dazamAM jAya, manuSya cevisa ThaMDakamAM jAya, temaja te vAu varlDa bAviza ThaMDakamAMthI nikalyA manuSya thAya. garbhuja tiryaMcane javuM Avavu cevisa ThaMDakane viSe hAya, ema ThaMDaka prakaraNa gAthA 39 mAM kahyuM che. aMtaradvipanAM jIMgalI, deza bhuvanapati, vyatara 1 maLI agiyAra daMDakamAM jAya, ane A gati, manuSya, tiryaMca madhyethI che, asanni tiryaMcanuM javu yAtiSi vaimAnika vinA khAvisa ThaMDakamAM che. ane A gatine je AvavuM, pAMca zAvara, vigale,, paMcadri, tiryaMca, manuSya e dazamAMthI che. samuEima manuSya, eja thAyade dazamAM jAya. A gati teukAya, vAkAya vinA AThamAMthI che. ema ThaMDaka prakaraNe kahyuM che. have cAra nikAyanA devapaNu kayA kayA jIve keI kei kriyAthI pAme te sagrahaNI sutra gAthA 149 thI 156 sudhIthI jANavu samurchama tiryaMca marIne utkRSTa bhuvanapatI vyaMtara sudhI jAya, paNa cAtiSimAMna jAya, AzakA--purve avyayavasAyanuM phUla karyuM chatAM manarahita samurchama devagatI kema pAme. For Private and Personal Use Only
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 26ra ) zrI jainatatvasaMgraha. samAdhAna-abhaya devasUri mahArAja kahe che, saMjJA vizeSa rUpa athavasAe karI manarahita samuchama paNa devagati pAme, ityartha. prabhuNA rahita tatvajJAne zunya bAla je mithyAtvI hoya tenuM je pacAgni pramukha tapa jIva hiMsAnuM karanAra tene viSe Azakta hoya, vaLI tapa chatAM mahA reSavaMta hoya, tapa karI ahaMkAra kare,vaira pratibaMdha kare, ehavA jIva marIne asura kumAra bhuvanapatImAM upaje gAthA 150 thI gaLAphAMso khAI mare, viSa khAI mare, pANImAM mare, agnimAM balI mare, 2SA sudhAe mare, viraha du:khathI mare, giri zIkharathI paDI mare, eTalA ThekANe atyaMtara rUdra praNAmanA abhAve ane maMda zubhaya pariNAme zula pANI pramukha pare je zubha 5riNAma Ave to mArIne vyaMtara devagatI pAme 151 kaMdamula ahArI, vanavAsI tApasa jAtI, marIne bhuvanapatI Ade dehane tirSi sudhI jAya caraka parivrAjaka bhuvanapatIthI brahma devaleka sudhI jAya kamala saMbala jevA tiryaMca samakiti dezavirati sahita mArIne sahastrAra sudhI jAya dezavirati zrAvaka marIne bAramA devaloka sudhI jAya. upara vesavArI yatIlIMge midaSTi hoya te kriyA baLe karI dezavidha cakravAla samAcAra prabhAve marIne navamA greveyaka sudhI jAya, dvAdazAMgI sutra suddhAM sadda he paraMtu sutrokta eka padane paNa asada hati mithyAdRSTi kahIe, gAthA 153 chadamastha sAdhunuM upajavuM utkRSTa rAvaLe siddha vimAna sudhI, gAthA 1pa1 ciAdapurvi sAdhu jaganyathI lAMtake upaje ane tApasa sanyAsI sAkSAdika jaga nyathI vyaMtarane viSe upajavuM hoya e sarva pitatAnA zAkta cAlIne pitApitAnI kriyAmAM sAvadhAna hoya temanuM upajavuM samajavuM. IDa gAthA 156thI jANavuM. pra-ra07 cAra gatImAM covIsa kaMDakane viSe jaganya utkRSTa dehamAna tathA AyumAna keTaluM hoya? -cAra thAvarane jaganya utkRSTa zarIra mAna aMgulane asaMkhyAtame bhAge jANavuM, bAkI vIsa ThaMDake jaganya aMgulane asaMkhyAtama bhAga utkRSTa pAMcase dhanuSa nArakAnuM devatA teramAM sAta hAtha dehamAna heya, achAdika tiIMcanuM eka hajAra jojananuM vanaspatinuM tethI adhika hoya. manuSyane ane tene reDhine kAnakhajurAdikanuM laNa gAunuM bereMddhi zaMkhAdikanuM bAra je jananuM ce. dine bhamarAdikanuM eka jojananuM zarIra mAnazAmAM kahyuM che. pRzcikAyanuM Ayu utkRSTa bAvIsa hajAra varSanuM hoya, apakAyanuM sAta hajAra teukAyanuM traNa ahorAtrinuM vAukAyanuM traNa hajAra, vanaspatikAyanuM daza hajAra varSanuM nara tiryaMcanuM traNa palyopama jANavuM, devatAnArakIne sAgara tetrIsanuM Ayu hoya e zarave utkRSTathI jAgavuM, vyaMtaranuM eka pApamanuM tiSinuM eka pa9pama For Private and Personal Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa graha (263 ) lAkha varasa adhika bhuvanapatIne eka sAgara adhika ereddhitu mAra varasa te phendritu. AgaNapacAsa dIvasanu cAretenu cha mAsanuM utkRSTI jAgavu. have jaMganyathA pRthvikAyAdi daza DaoNDake aMtara muhurtta Ayu sthiti hoya. 13 zeSa kevatA 1 nArakIne daza hajAra varSa Ayu sthiti jaganyathI jANavI. hAthI, siMha, aSTApada pramukhanuM Ayu manuSya sarakhuM heya, ane gheADA vesara pramukhanuM manuane ceAthe bhAge hoya, goDarI makarA ziyAla pramukhanuM manuSyane ADame bhAge hAya, gAya bheMsa UMTa gadhema (gadheDuM) pramukhanu manuSyane pAMcame bhAge hAya, kRtarAM pramukhanu manuSyane dazame bhAge AyuSya jANavuM, ityartha. pra:---98 vanaspati tathA trasakAyanuM mIja sthAna zuM ? tathA chakAya jIvAnI urpAtta sthAna karyAM sudhI che ? uH--1 agraNIjA: jenA agra bhAge khIja che te kAdi 2 mula khIjA:-mulane viSe khIja che te kabalade. 3 parva khIjA: parvamAM bIja te ikSu (zelaDI) de 4 skula ja--skaMdhane viSe bIja te vaDa pramukha 5 mIja rUhA--mIja vAvyAthI uge te sAlIgAdi 6 samu"imAjevu bIja dIThAmAM AvatuM nathI te traNa lAde jANavA esa dazavaikAlika caturthA dhyeyanathI jANavuM have trasakAya zrI kahe che. 1 aDajA:-iMDAthI utpanna thayelA kokIlakaMThe r pAtajA--mAla kAja upaje te hAthI pramukha jANavA, 3 jayujA-garbhanA veSTate karI veche tema nuSya gAmahIyAdi 4 rasajA:-dho pramukha calItarasathI upaje te bereti Adi 5 saMsvedajA: parasevAthI thAya te mAlAkhAdi jAgavA, 6 samucchamA--zrI sajaoNga vInA upaje che te makSIkADhe, 7 umikAH--bhUmi ekadaMta upaje che te tIDapa pataMgAdei, 8 epapAtikAH--je ThekANe avataravuM hoyateja ThekANe ekadama prApta thaI utpanna thAya te devanArI jANavA. dAMta have chakAyanI utpatti sthAna kahe che. pRthvIkAya, vAukAya traNa lokamAM che. apakAya sAta narkathI khAramAM devaloka sudhI che, vigaleMddhi trIchA lAkamAM che. agnikAya manuSya kSetramAM che. bIje nahI paceDI traNa leAkamAM che. sIddhasIlA upara tA siddha bhagavAnanI che sukSma thAvara teA caiAda rAjamAM bharelAM che. ema jJAnInAM vacana suNI nikanI a dhArI rAta tiriyaca tArAnI rAta manuSya cAMdaNI rAta, anubhava rUpa surya tejavaMta AtmajJAnI purUSA potAnA ghAmAMja ratnatrayarUpa rAMdhI joi rahyA che. jethI aNu najIka AvyAthI paNa viSTAthI kharaDAelA vasunI pere kAyAne cheDI deche. paNa kheda dharatA natho ehuvA adhyAtmo purUSAne dhanyavAda che. I. praH-- mula nAyaka prabhunI dRSTi dvAra sAkhAnA kyA bhAge sthApavI, tathA padmAsananuM mApa kema thAya. For Private and Personal Use Only
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 2 ) zrI jainatatvasaMgraha, 61316 ma :-dvAra sAkhAnA ATha bhAga karI uparanA ADame bhAga muko dezane sAtamA bhAganA pharI ArDa bhAga karavA temAMthI ADamAM bhAga muko. ne sA tamA gajAsa bhArga prakAravaDe dRSTi meLavI zreSTa che. sena prane paNa emaja jaNAvyu che. have sama catura pappAsana te eka DhocathI khojA DhIcaNlR sudhI DhArI mApI lye, phera DAbA DhIcaNathI jamaNA khabhA sudhI trIjI' jamaNADhIcaNathI DAmA khabhA sudhI cethu prabhunA nIcA sthaLathI mastaka sudhI sarva mApa sarakhuM hoya te samayesa kahIe. iTa praH-300 pratiSThAdi muhurtta tathA zubhA zubha cagenI samajutI TukAmAM atAvo. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir :-mudurvA muddAni jIruM // atha mahA, phAgaNa, caitra, vaizAkha, je zukala pakSa zukra, budha, soma, gurUvAra, mAtrAdi paMca mAse, zazi dhavala gate zukrasomyaMdujIve. puNAte 5-10=15 jayAte 3-8-13 tIthI vRSa, siMha, vRzvika, kuMbha lagna. bAre pUrNA jayArUpA tithi pa harimevRzvike kuMbha lage rahaNI, puSpa, traNa utarA, bhRgamara, punaravatru, hasta dhaneSTA, mula, anurAdhA dhAtApuSpottarAtraya mRgAditiko vAsave mUlamaitre revatI, adhatI, svAtI e nakSatre sthApanA pratiSThA thAya chahAM gurU tathA zukranA asta jovA. paunA banyonilakSe tridazagurusadA sthApanaM vA pratiSTA // 1 // vaLI lagnazuddhI graMthamAM mAgasara, aSADha kahyA che, koI ThekANe zrAvaNa paNa che. paraMtu adhika mAsa leve nahIM. tIthiyA mudde 10 thI vada 5 sudhI paNa kahI che. ArasiddhimAM bhemavAra varlDa bIjA vAra lAMdhA che. madhA, zravaNa nakSatrAdi paNa kahyAM che. have ema joga na bane ane deva sthApana karavAnI utAvaLa heAya ane zubha lagna muhurta sArU na maLe to lagnazuddhi prakaraNa tathA nAcaMdra TIppaNamAM chAyA lagnanIvidhI kahyA che; tenA anusAre suhurta karavuM. nadyathA na tithi naca nakSatraM, navAro naca caMdramA, nagrahau pagrahAcaiva, bAyAlajJaM prazasyate // 1 // tenI samajutI Ape che, koi purUSa sUryane puSTha i ubhA rahI. chAyAthI pagalAM bhare te vAra pramANe samajavu. athavA sAta AMgalanA zakuM muke tenI tenI chAyAdhI chAyA jovI te AMgaLa bharavAnAM kahe che, vivAre AMgala 11 semavAre AgaLa 85 bheAme 9 budhe 8 gurUvAre 7 zukare 85 sanIvAre 8 e rIte sarakhI jamIna upara pATIyAno zaku mukIne AMgaLanI chAyA joi muhurta For Private and Personal Use Only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha karavuM te kalyANakArI che. e chAyA lagnathI yAtrAdi hareka kAryane prAraMbha kare te kalyANakArI kahe che. pratiSThA dikSA yAtrAe javA. munine videza gamane, nagara praveza, ujamaNe, aSTotarI zAMti AtrAdi zubha kAryAraMbhamAM tathA pra kAranA duSTa yoga varjavA, ane amRta siddhi, rAjaga, ravIga, kumAraga Ade uttama yoga uttama graha, lagna zuddhi rUDe caMdra zubha muhurta levuM zreSTa che, prabhune derAsaramAM praveza karatAM jamaNe tathA sanmukha caMdra leve pratimAjIne caMdrabala jevuM, aMdhArIyAmAM tArAbela jovuM, vAra tIthI nakSatra caMdrabala na hoya to paNa lagna balavAna jevuM. dhule karI AkAza DhaMkAI gayuM hoya to te dIvase muhurta karavuM nahI. - utpAta-je gAjavIja, jalakuMDe, dhanuSa kheMce, raktavarNa AkAza thAya, akALe vRSTi thAya te sarva dIvasa varjavA. grahaNanA dIna 7 Agala pAchala vajevA, ghAtI caMdra nakSatra tIthI mAsa jevo, vAlAmukhI, vastra, rAhu, mRtyu, kANa, vRSTi, yamaghaMTa, vaidharata, ginI, vyatipAtAdi kogavavA. jinanA ye tiSanA graMthamAM ravikumAra, rAja, thivira mAM kAma kare te atizaya phala phaLa Ape che. ane temAM bIjA kAma hoya to paNa harakata karI zakatA nathI, caMdrasvara cAlatAM deva sthApana karavuM zreSTha che. raviyoga te-cAlatA surya nakSatrathI. 4, 6, 9, 10, 13, 20 emAMnuM nakSatra hoya te raviyega jANa kumArayoga-maMgala, budha, soma, zuka, tithI 1, 6, 10, 1, 5 nakSatra azvinI, rehaNa, punarvasu, maghA, hasta, vizAkhA, mula, zravaNa, prava, bhAdrapada e vAramAMne vAra, tithimAMnI tithi, nakSatramAMnuM nakSatra Ave te kumAraga thAya, rAjaga-ravi, maMgaLa, budha, zukra, 2, 7, 12, 3, 15, e tithie, bharaNuM, mRgazara, puSpa, pUrvAphAlgaNI, citrA, anurAdhA, pUrvASADhA, dhaneSTA uttara bhAdrapada, e nakSatra mAMhelu nakSatra, tithi mAMhelI tithi, vAramAMne vAra hoya to rAjayoga thAya, te paNa ghaNe uttama che. sthivira yoga-gurU, zanivAra, 12, 8, 4, 8, 14, tithi, kRtika, ArTa, azleSA, utara phAlaguNI, svAti, jeSTA, utarASADhA, zatabhiSA, revatI, e nakSatramAMnuM nakSatra, tithimAnI tithi, vAramAMne vAra Ave to sthivira ga jANa. te aNasaNa tathA roganuM oSadha karavAmAM uttama kahe che. have lagna zuddhi pramANe siddhiga nice pramANe jANa tithi nakSatra, ravi hasta, unA traNa, mula. soma rehaNI, mRgasara, pUpa, anurAdhA, zravaNa, 1, 6, 8, 13 maMgala utarA bhAdrapada, azvinI, revatI. 7, 1, 12 budha kRttikA, rehaNI, mRgasara, puSpa, anurAdhA 10, 1, 15 gurU azvinI, puSpa, punarava, anurAdhA, revatI 7, 6, 11, 13, 1, zukra revatI, anurAdhA, zravaNa 1, 9, 14. zani rehaNI, zravaNa, svAti, For Private and Personal Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 266 ' zrI jainatatvasa graha, tIthI vAre siddhiyoga-vAra nakSatre siddhi yoga jAve, have Abha siddhimAM siddhiyAganuM melApa maLatA nathI te bahuzruta gamya che. have AraMbha siddhine anusAre mamRta siddhi yoga kahe che. have nAcaMdra TIpaNamAM teA yAtrAnA prayANa viSe ravi-hasta nakSatra uttama nakSatra kahyAM che, te azvinI, puSpa, revatI, mRgasIra, sema--mRgAra maMgala-AdyanI punarvasu, hasta, jeSTA, anurAdhA, mula i have dikSAvAra kahe budha-anurAdhA che vi. budha, gurU, ti uttama che. zAyanA vAra paNa gurU-puSpa siddhigAdi hoya to lagna zuddhimAM uttama kahyA che. pratiSTA zuka-revatA tihuNI e vAra nakSatre amRtasiddha phAga jANavA ane dikSA te caMdrAnI herAmAM karavu sArU che. vinA heArAmAM TIka nahIM. lagnanA svAmI balavAna jove. vaLI yAtrAe tathA paradeza javu hoya te samu vA jamaNeA cadra levA. ane cadra khela paNa jovuM. yAminI puae gA vI, sAme kAla vave. zubha lagna vA chAyA lagnamAM prayAgu karavuM sArUM che. uttara hastA dANa citA pUrava rohaNa guNare bhittA / pazcima va makari sagamA harihara bhrahma puraMdara maraga // 1 // pUva valanoM gayo nivAsa utara pAMDava gayA vanavAsa // pazcima rAvaNa sItA hari dakSaNa agasta gayA tenA vyAkarI || 2 || dAMta anya zAse, have sAta vAranuM phaLa nAcaMdra pramANe kahe che. prANI grahaNamAM gurU sAre, paradeza javAmAM zukra sArA, bhaNavAmAM khuva sArA, dakSaNA ApavAmAM zina sAre, laDAimAM vA rAjAne maLavAmAM maMgala sAze, somavAra saghaLA kAmamAM sArege, paradeza javAmAM paNa sAre che. paraMtu ravi, magala vizeSe karI ve, have kuMbha sthApanAmAM rata nakSatrathI praznanAM pAMca nakSatra mukIne pahenAM A levAM. te pachInA ATha varane pachInAM 7 levAM, eva cAdanakSetra kuMbha cakranAM che, temAM kuMbha sthApana muhutaeN karavuM. kuMbhacakra muhurta jovu, rohayo tara revatyo mUla svAti mRgA maghA / anurAdhAtha hasta vivAhe maMgala prAH // hati vivAha lagna nakSatra jANavAM visAkhAdi catuSkeSu bhAskarA daukrameNa / utpAta mRtyu kANaratryaM siddhi yogA prakIrtitAM // ema nakSatravArnA anukramathI cAra joga thAya che. Aditya hasto guruNAMca puruSo budhenu rAdhA zani rohaNIca // somena somyaM bhRgu revatica bhomAcinI cAmRta siddhiyogAH // iti amRta siddhiyoga jANava For Private and Personal Use Only
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha mA arkavAre zazine vizAkhA AdrAkune soma sutecamUlaM // guru cakratikA bhRgu rohaNIca zanauca hasto yamavaMTa yogA // 1 // dati yamaghaMTa yAga jAve. ( 267 ) vaDave mUlane pAMcama bharaNI AThama kratikA nAma rohaNI / dazama azleSA sugare sahiyAM e pAMca joga jvAlA mukha kahiyA / / jAyoto jIve nahIM vasIyo ujaDa thAya / nArI pahere cuDalau bAMha sapUli jAya || vAve te laNe nahI kuNa nIra na hoya / gAma gayo Ave nahI jo sImAtu jo // For Private and Personal Use Only ItyAdi ghaNI vAkhyA dhaNA zloka che paNa graMtha gaiAravanA bhayathI bhasa rAkhyu che. vizeSa yAgAdikanu svarUpa jovu hoya to rA. rA. anupacaMdabhAi turacelu pustaka praaAratna ciMtAmaNI jovu, te pra:---301 khAvAdhika matavAlA bhAtanI pere prasiddha prANInA aMgane mAMsa) bhakSaNa karavu mAne che. eTale cAkhA che te eke, prANInu aMga che ane mAMsa che te paceti prANInu aMga che ema tulya gaNe che te vize zuM samajavu, U: Adhe vanaspatine Ade ekedrine padAthone prANI tarIke mAnatA nathI mATe aMga tarIke bhakSaNanA sAdhanamAM malatu nathI. valI mAMsa aMga che te vAre tenA a`ta (hADakAM) paNa aMga che tene kema bhakSaNa karatA nathI sarakhu nathI jema gAya ane mAtA AdikanAM uttama dudha ane lAhImAMsAdika vastumAM bhakSAbhakSapaNu prasiddha dekhAya che valI srI ane mAtA baMnemAM bhe vilAsa ane pUjyapaNAno sarakho pravRti heAtI nathI, mAtranA lakAvatAra sUtramAM paNa mAMsanA niSedha karyA che, valA jainamAM te niAda Aae anya jIvonA utpatti mAMsamAM mAnelA che tethA abhakSa che. bhrAmaNa loko veDha matrathI pavitra karelu' mAMsa khAvu kahe che te paNa tenA zAsathI ulaTu che. A bAbatanI vAkhyA zrIhara bhadrasUrijIe sataramAM aSTakajImAM darazAvI che, tyAMthI jANavI. pra:-902 dhaNA leke vighnepazAMta tathA roga maDhagI nirvANathai maMtrayavA di aneka prakAranA anucita upacAra kare che ane mithyAtva jAlamAM phasAya che te asatya pravRti huDAvA mATe jainamAM satya upacAranuM sAdhana kaI che? U:--sadagurU praNita 170 tIrthaMkaranA mahA prabhAvIka yaMtra tIjaya pahutamAM maMtrAkSare sahita che tene ukta vidhie sevatAM vAMchIta phUlanI siddhi thAya che. te kahe che pavitrapaNe pATI upara caMdana kapUrAdika lepa karI yaMtra lekho chuM. pArdike pUchae, pache dvAra sAkhAe bAMdhIe vA pAna karIe jethI aneka prakA ranA bahubhUtAdi doSanuM apahANa ane upasI adhi vyAdhi pIDA sakaTa kathI mukta thAya che, ane iSTa phUlanI prApti thAya che. evA mahImAvata yatra che.
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (268) zrI jainatatvasaMgraha. ItyAdi aneka prakAranA jaiina matamAM akSara aMka labdhIvata-puSTattara upacAra chatAM avara maMdamatI mithyAtvI e AcarelA lulA upAyanuM ke murkha sevana kare. arthAta mithyAtvarUpa bamajAlamAM bhavya jIephasAvavuM nahI. bahAM kaI kahe che ema karavAthI zrAvakane lakattara devagata mithyAtva lAge ke nahI, tene mATe samajavuM je mAtra pudagala sukhanA arathI viSayAsakta bhavAbhinaMdI jIvane te mithyAtva lAge paraMtu AtmAnaMdI zraddhAvaMta bhavabhIrU cho che te paraMparAe dharmakAryane bAdhaka gopasarga aMtarAya ucheravA prabala prasiddha apUrva maMtranuM sevana karatAM duSaNa nahI. Itira pra0 303-svAmIvachala kevI rIte kare, uDa:-vizeSa mAsAmAM culA cyArIne pUcha pramAI caMdara bAMdhI vAsaNa prati lekhana karI jaNApUrvaka sIdhu sAmana joi jhADakI cAlI sodhana karI pavitra jaLa eTale garelA pANIthI rasavatI kare tyAM trasa jIva saMsarga vastu abhakSa anaMtakAya varza rajata rU5) pAtrasama svadharmanuM miSTAna vastuthI piSaNa kare bhUmikhedI A I karavI te karatAM leDhAnA culAthI karavI ThIka che, kema ke comAsAmAM kayArI khedI agni karatAM asaMkhya trasAdi chavane vinAza thAya che. tathA iMdhaNa chANamAM AzrIta rahelA trasa che tathA lIla kulanA agnithI bhasmabhUta thai jAya che. vaLI keTalAka avivekI mANase sIdhA vAsaNanI sudhI na karatAM dhamAdhamie rAtrine viSe pakavAna curamu rAMdhIne saMgha bhakti kare che tathA nAtavara kArasI AdemAM paNa caNAnA ATA sAthe kAcA dudhane mA tathA dANunA osAmaNamAM kAcI chAza dahI nAMkhI kaThI kare che tathA saDelI trasa jIvasahita sAka bhAjInuM chedana bhedana kare che. jIvAkula bhumio bhAMNa mADI jame che. vadheluM annavAsaNa e vAsI rAkhe che. eka ThekANe e uSNu Thele che, jethI asaMkhya chatpati vinAza thAya che. ane durgadhanA uchAlAthI regotpati paNa thAya che are zuM theDI ajJAnatA che gAmaDAmAM A bAbatanA ghaNu goTAlA dekhAya che rasanA iMdrinA lela pI jaDabuddhi jane bhakSA bhakSanuM bhAna rahetuM nathI dayApahaDa vajADanAra mahAmAhaNa bIrUda dhAraka prabhujI, AvA prakAranA svAmI vachalanI puSTi kema Ape che kAraNa mATe sarva jIvonuM IcchanAra sajana zrAvaka varga, avivekI mANasonI AcaraNa dura karI jayaNuM pUrvaka purvIpara draSTi deI lAbhalAbha vicArI dravyasvAmI vAta kare. valI tana mana ane dhanathI sIjAtA sAdharmine yathA vAtsala yogya rIte sahAya karavI. ityAdika dravya vAchalanA aneka bheda che. ane bhAvathI te dhamapadeza de jIta praNita dhamene viSe jeDa jethI ghaNe kAla sukhI thAya. A uparathI hamezAM zrAvakane vizeSa prakAre samajavAnu je potAnA ghera * akSara sanete maMtra kahIe te maMtra ucAravAthI je je paramANu phelAya che tethI kai prakAranI asara pedA thAya che jethI sarpa hera ATe naSTa thAya che ItyAdi ghaNAM phAyadA thAya che. For Private and Personal Use Only
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasaMgraha. ( ra68) rasavatI nIpajAvanAM pUrvokta rIte IdhaNa chANa vigerenI sudhI karI pUkti rIte vartavuM, kAraNa ke mAtra Udara puraNa arathe aneka jIvonuM balIdAna karavuM yukta nahI. A vivekarUpa dIpaka te jenA radayamAM dayArUpI aMkura ugela che tene ja hoya che A viSaya upadhAnAdi TelI pisAtI elI aThAIdhara Aje hareka tapanA pAraNuM aMtaravANadi cAmAsI saMghabhakti saMsArI jamaNavAra sarva kAryamAM lAgu kare che ke teyAra pakavAnAdi vastu lAvI svAmI bhakti kare te paNa zreya che, paraMtu vizeSa bhaktithI vizeSa phala che, kemake uttama suvaNe pAtra samAna munine jaga niratara maLavo muzkela che. mATe madhyama rUpAnA bhAjana samAna zrAvakanI bhakita niraMtara zakita pramANe avazya karavI ja, pra. 304:-purUSa strInAM zubhAzubha lakSaNa TUMkAmAM samajAve ? u-sAmudrika Ade zAstrAnusAre kicita bhAva lIkhyate. be hAtha be netra eka nAsIkA e pAMca lAMbA hoya ane kaTha, lIMga, jadhA, pITha e cAra TUMkA hoya te dhanavaMta heya. jenuM lIMga cha AMgala heya te rAjA pradhAna thAya, lAMbu jADu lIMga hoya te dariddhi thaI duHkha pAme hAtha paganI AMgaLIyo pAtaLI hoya te catura dhanavAna haya, jenA nakha pAtalA hoya te guNavAna, balavAna AyuvAna ghaNe heya, rAjA thAya. zukSmavALA manahara hoya te saghaLAmAM zIra dAra thAya, hAtha ane paganAM talI A lAla hoya tene sukha bhega dhana maLe che. AMbenA khuNA lAla heya te bhAgyazALI jANa, jIbha ane haTha lAla hoya te sukhabhegI jANa, jenuM radaya ane mastaka tathA kapAla vizAla hoya te rAjA thAya. paganI vacalI AMgalIthI anAmIkA je moTI hoya te vidyAguNI tathA prabhune bhakta thAya. hasta rekhAmAM kaniSTakA AMgalI pAsethI nikaLIne jeTalI rekhA AMgalI eladhI jAya teTalA pacIsa pacIsa varSanuM AyuSya adhika jANavuM. cheka tajanI sudhI te rekhA jAya te so varSAyu jANavuM, jenA hAthamAM ghaNI rekhAo hoya te daridri mukha nirlaja nirdhana jANa, ane nmA hAthamAM cheDI rekhAye hoya te nidhana jANe, paganI nIce eka be tala hoya te te uttama jANa, jenuM radaya vizAla have tene ghaNuM dhana ane putra hoya tathA rAja pAme, jenA hAtha ghuMTala sudhI lAMbA hoya tathA sIdhA hoya te atyaMta guNI jANa, jenA mukhamAM batrIsa dAMta hoya te rAjA thAya. ekatrIsa hoya te pradhAna thAya trIsavAle sukhI hoya, anukrame utaratA hoya te kaniSTha jANo chuTA chuTA dAnavALe vidvAna hoya. jenA:AgalanA dAMta bAhera nikaLelA hoya te bhAgyasAlI heya. jenI AMkhe lAMbI hoya te maMtrI thAya, gela hoya te sare thAya vizAlanetravAle bhAgyazAlI rAjA thAya. narama resama jevA kezavAlAme rAja taraphathI mAna male che. hAthamAM chavacAmara cakraddhaja zrIjI aMkaza kamala dhanuSa gadAnA AkAre hoya te cakravarti rAjA thAya. pagamAM urekhA tuTAvigara ya to dhanavAna bhAgyasAlI thAya, pagamAM ratha cakra chatra heya to rAjapadavI me. lavI sake che. kapAla mastake tIlamasA hoya te mAne pAme AMkha mukhanAka mane For Private and Personal Use Only
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( i ) zrI jainatatvasaMgraha. uparanA hoTha gardana bhrakuTI chAtI hAtha upara tIla hoya te sukhI hoya sudhApara tIsa hAye svArI kare. pagapara tIlaka hoya te paradeza bhamADe, lIMgapara tIla hoya te sArI jI zuM melApa kare che, ke paga thIpara tIlavAlA pratApI hoya peTakudaketAM phIkara le, nAbhI purake heddAthI paDe, gudA purakethI dusamananI a hAra thAya lIMga kurake tA InA melApa thAya. AMkhethI cAra aMzula UMcA kapAlamAM keza hoya te kurAi bhogave, mAMjarI AMkhavAle dagalamAja ane khunI hAya. snigdha netravAlA nirdhana uDI AMkhavAle dvidhAyuvata kamala samanetravAlo umaTThA hoya. jenA kapAlamAM pAMca rekhA hoya te 100 varSa jIve cAra traNa e, eka rekhAvAlA, 80-60-40 varSa anukrame jIve, hasamukhA sadA sukhI hAya lAMbhA kAMnavAlA sukhI heya. cheTAkAna vAlA kanjIsa hAya sapATa chAtI UMDI chAtIvAlA AnaMda bhAgave, hAthanI AyuSya rekhA vibhava rekhA SitrarekhA e traNa rekhA lAMbI akhaDIta hoya te umara ijata DhAlatavata puraNa jAvA. aMguThAnA madhyabhAgamAM jvarekhA hoya te dhanavAMna hoya, aMguThAnA uparanA pAchalanA bhAgamAM java hoya te sukhI hoya AMgalIyA uMcI kahIe ta maLelI dekhIe te dolatavata hoya atara heAya te kharaca karAve, anAmikAnA mUlathI kaniSThAM gulInu mala nice hoya te buddhivata hoya temaja madhyama ane tarjanInuM mUla nice hoya te buddhivata upadezaka heya. anAmikA kaniSTAMgulInI ADI ane udharekhA uttama kahI che, madhyamAnu phUla ulaTu che. 1 jenI pitrurekhA nidoSa hoya te devalAkathI AvyA ane devaloka javA vAlA jANavA. vacalI mAtra je vibhavarekhA nirdoSa hoya te manuSya gatImAMthI Avye. ane manuSya gatImAM javAvAlA jAve. 3 AyurekhA nirdeSavAlA tiryaMca adhogatImAM AbhyA ane adhagatI. e javAvAlA jAve. je purUSanA DAbhA hAthanI vacalI vibhavarekhA akhaDa lAMbI nirdeSa hAya tene bhega vIlAsa male, vAmA hAthanI AyurekhA ane kaniSTAMgulInI vacamAM je rAja rekhA hoya che tethI dIkSA, dharma, ijatavata gaNAya che, jenA pagamAM nava AMgala lAMkhI udharekhA heAya te rAjA, muni bane, jenA zukrapAta jaladI thAya tathA hamesAM sukunAka rahe te lAMbA AyuSyavAlA jAvA, lAMkho tathA uDI - khavAlA paNa dirdhAyuvata heAya. jala bharI AMkhavAle dalIphI, eka AMkhavAlA dagalamAja hoya. ityAdi dhaNI vAkhyA che. 2 have srInA lakSaNeA nIvivakSA kare che. je strInA keja mukSma, cIkAzavA lA hoya te satI jANavI lAMbo AMkhyavAlI uttama jANavI naDDAMnI AMkhya For Private and Personal Use Only
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jainatatvasa grahu ( 271 ) vAlI pIvaza kare. muchanI jagAe vAla ugelA hoya te lakSmI nahare, jessInA DAbhA stavanapara tala athavA bhasa hoya te utama jANavI. ane jenA stanApura vALa hoya te DAkaNI sarakhI jANavI. jenI nAbhI gaMbhIra hoya te uttama jANavI. je strInA peDunA bhAga upara bIlakula vALa ugatA na hoya te vAM aNu jANavI, uDI cAnIvAlo paNa vadhyA jANavI. lAMbI cAnIvALI dubhAgINI jANavI. je sronI sAthala upara vALa ugelA hoyate putra tathA patInA kSaya kArI jANavI, jenI sAthaLe huMmezAM pasInAthI bhInI rahetI hoya te uttama jANavI, jene DAbhA pagane talIe udhe rekhA hoya tathA jenu mukha gALa hAya, lAMbA keza pAtalA hAya, nAsIkAnA be chIdra cheTA heya, AMkhamAM za rama hAya te padamaNI zrI jANavI. lAla kezavALI che. uMmaramAM raDAya, kAyala karDa ane cheTA dAMtavALI srA bhAgyazAlI jANavI. ityAdi sAmudrIka zAstrAnusAre jANavuM, praH 30pa have cakatA peAtAnI laghu ka ke samabhAvanI sA kuMtA batAve che. parApavAdana mukhaMsadoSa netraparastrI jana vijJaNena || zvetaH naH parApAya vicitanena kRtaM bhaviSyAmi kathaM vimohaM // 1 artha-para apavAda bAlave karI sukhane dUSaNa sahita karyuM; parastrInuM rUpa duSTa buddhie dekhave karI AMkhane doSa karI parane kaSTa thavA citavave karI ciMtane sadoSa karyuM, ehuvAM karma karyAM mATe he prabhu Agala mAhurI zI gAta thaze. punaH vairAgya raMgopakhaM vanAya dharmopadezo jana raMjanAya || vAdAya vidyAdhyayanaMcame bhUt kiyadyave hAsyakaraM svamIza // 1 // iti mugamArtha. lokairvilokyate cauro gate svalopi vastuni | sarvasva haramAtmAna thena pazyaMti no janA // 1 // bhAvArtha:-thoDI vastu gaye chate loko cArane zeAdhe che, paraMtu AtmAnuM sarvasva haraNa thatAM manuSyA jatA nathI. arthAta rAga dveSarUpe cAro AbhArana trayI guNarUpa dhananuM haraNa kare che te kAMI bhALatA nathI, hA prAMta khede pramAda paNAmAM Atma dravya luMTAi jAya che, mATe jema bane tema paNa rAga dveSane jItavA udyama karavA. yasmAt duho. saMjapapAle siddhaname zalina khaMDe leza || to tasa zivaMgatI vegalI jasagata rAga na dveSa // 1 // For Private and Personal Use Only
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra72 ) zrI jainatatvasaMgraha ziSyante rAga dveSane preraka keNa che? gurU-rAga cheSa pariNAmane hetu mithyAtva mehanIrUpa madirAnuM uddhatapaNuM nizcayathI che. huM rAjA che rAga dveSa pradhAna che. kAma krodhAdi subhaTa che, mATe tenA vaza na thatAM saMvara bhAva dhara. kemake - Azravo bhava hetu syAt saMvaro mokSa kAraNaM // itIya mAItI muSTI radanasyA prapaMcanaM // 1 // nayanI apekSAe SaTa darzana jananuM aMga che, mATe madhyastha bhAve vartavuM. kemake sarva anuSThAna dharmasAdhana, vidhividhAna, bhaNavuM, gaNavuM, jANavuM, sahavuM AdaravuM, pAlavuM, dhAravuM, vicAravuM, mAtra rAga dveSa jItavAne arthe che. paMdara bhe siddha thayA te paNa e rAga dveSane abhAvarUpa samabhAva pragaTa thavAthI ja thayA che. arthAta samabhAva eja mokSa che. yaduktaM seyaM baroya AsaMbaroya budhoya ahava annovA / / samabhAva bhAvi appA lahai mukhaM na saMdeho // 1 // ema saMbodhisatarImAM kahyuM che. eTale vetAMbara, digaMbara, buddha vA anya matAvalaMbI hoya paNa AtmAne samabhAve bhAvatAM mokSa lahe e nisaMdeha che. kiMbahugai hajahajaha rAgado sAladavila jNtii|| taha tahapaya diavvaM esA ANA jiNaMdANaM // 1 // artha -dhaNuM zuM kahIe je je prakAre rAga dveSa vilaya thAya tevI rIte pravartavuM, eja zrI vitarAga devanI AjJA che. | iti adhyAtma mata parikSA graMtha vacanAta. saMghoyaM guNa ratna rohaNa giriH saMghassatAM maMDanaM / saMghIyaM prabala pratApa taraNi saMgho mahA maMgalaM // saMghobhi ptita dAna kalpa viTapI saMgho gurubhyo guru / saMgha sarva janAdhirAna mahitA saMghazciraM naMdatA // 1 // maMgalaM bhagavAn vIro maMgalaM gautamaH prbhuH| maMgalaM sthUla bhadrAdyA jaina dharmostu maMgalaM // 2 // For Private and Personal Use Only
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir atha devavijya mahArAja viSe. (manahara chaMda ) pragaTa prabhAvavaMta devavijayasu saMta, purava sUri racIta mAraga dIpAvate; kUvAdI haThAvanAra nyAya nItI dhAranAra, atha jaNAvanAra sumana vicArate. yugatI hetu draSTAMta naya bhaMgane pramANe tIkSaNa buddhithI baMdha suma ucArate; prathama dukRta tyAga pache sukRtane bhAga, ItyAdi ghadha taNo emane AbhAra. 1 saMvata 1945 nI sAlamAM zrI pAlITANe comAsu rahelA te vakhate temanA gurUbhAI muni guNavijayajI paNa tyAM ja hatA. te vakhate pajusaNamAM huM tyAM temanI samIpa dIvasa 15 rahI pratara samyaga prakAre dhArelA bAda ghera AvyA pache thoDI mudatamAM teo kAla dharma pAmyA te vAta sAMbhaLI temanA prasiddha guNa DukAmAM kavitamAM utAryA che. atha mAtuzrI umIyAbAI viSe. jAvaMta mAta mAyAnI kaDu vAta brAta, sAMbhaLo prakhyAta che prasiddha nija gAmamAM; joIne vicArIne sudhArIne AcArI kare, paNa rasavatI A ghara taNuM kAmamAM; deva gurU seva ahameva paDI Teva jene, parama dharama rUcI viratInA dhAmamAM; ityAdi aneka guNa seNIta janetA muja, ema kema vIsare samaya ThAma ThAmamAM 2 ghaNI eka zrAvikA dayALu dekhIe che kiMtu mArI mAtuzrInI jANa anukaMpA, ghara kAmamAM draSTi pratilekhana puMjana pramArjana sadasya avara strIvarga AkhI gujarAtamAM jotAM thoDIja hase ema anumAna karU chuM. vidunA. atha proya mItra muMbaInivAsI saMsthAna rUpAla. lalubhAI nAnacaMda avara kasturacaMda prIyamItra mAharA udAra citavaMta che; parama dharama jaina dhAvA dhIrajavaMta, dIna duHkha TAlavA dazaka punyavaMta che. guNIjana sAthe sukhakAra dhare pAra sAra, jInarAja taNA guNa gAvA guNavaMta che; sarala sabhAgyavaMta bhAragAnuMsArI jeha, snehavaMta mItra khemacaMda te bhaNata che. 3 atha bIjI orata karavAnA abhIlAkhIne anubhava siddha sIkhAmaNa. paraNavuM paraNavuM karIne murakha mana mohamAM mujhAyo muDha bahu makalAya che; vividha vividha bhalA bhoganI AturatAmAM manuSya amulya bhava niphala gaNAya che. viSayamAM vAhe jeha dAkhala jarUra ne khAtarane badanAra khuba khattA khAya che; kahe khImacaMda dhArI dhArIne vicArI juo, punarapi praNanAro puraNa pachAya che. 4 atha gupta AMkanI saMkhyA samajavA viSe ke zazI bhUmi eka bhuja navana sugama deya, bhU ni triI vI leka guNa traNa dhArIe; bhagatI varaNa yuga veda carivAra sAra zo bhuta baNa have eka vicArIe. For Private and Personal Use Only
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 2 ) ', ' cha 7 t : ' ' khaTa cakra zAstra rasa darzanane muni sama sAta vasu nAga gaja aprate ucArIe. r K 8 Ta 8 10 1. khaMDa bhakti aka daza dIsI kahe khImama aMka gatIyAma ANI gaNIta vadhArIe. pa atha karma vyAsa azuddha jIvadravyanAM nAma kahe che. 1 2 3 4 5 ' 9 ' cidAnaMda sudharUpa cetana alakhajIva, ayuddha samayasAra azuddheApayogIhuM; Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2 11 12 13 4 15 1 17 caMdrupa svayaMbhu ciMtamuratI dharamava'ta, prANavaMta prANI jaMtu bhuta bhavabhAgIhe; 15 19 20 ra1 22 23 24 25 guNadhArI kalAdhArI bheSadhArI vidhAdhArI aMgadhArI saMgadhArI yogadhArA yAgIThuM; 26 27 28 29 30 31 32 cinmaya akhaMDa haMsa akSara AtamarAma karamanA karatAra paramavayegIhe. atha zuddha jIva dravyanAM nAma kaheche. * 1 ra 3 4 5 ' ' Ta 10 11 akhaMDa akSaya ziva akSara acala iza, ajara amara buddha yuddha anAhArIhe; 14 15 16 17 12 13 18 akaSAi avyAbAdha anAda anata siddha parikSA pUraNaparama padhArIDe. 19 25 26 20 1 22 23 24 niraMjana nirAkAra akala amatra aja azarIrI avinAzI upAdhinivArIhe. 29 27 38 37 31 32 ayeAgI abhAgI nahIrAgadveSa mehaveda prabhuci'dAnada bhagavAna khematArIhe. dhRti karma mukta siddha bhagavAnanAM nAma jANavA. atha sAta prakAre Avu kSaya pAmeche te kahe che. ThI ' zApakramI. sIthala AyuSya dhaTe sAta bhede rAga sneha bhayathI prathama bheda jANIe, 2 3 hathIyAra dArAdi timittathI bIjo kahyA, trIjo ghaNA sarasa ahAra aMga ANIe. 5 4 sulArdika vedanAthI yuga bheda parAzcAta khADAmAM paDayAthI bheda pAMcame pIchANIe, '; 7 ahI vanhI viSAdi pramukhanA prayAge paDha zAse zAsa rUMdhavAthI sAma vakhANIe. ' atha tresaTha lAkhI purUSa mAtA pitA zarIra jIva vita (kavita ) 24 12 Ta e vIsa cAra arihaMta daza deza dAya cakravarti nava harI nava baladeva navasArae, - prati vAsudeva maLI salAkhI purUSa thayA deza mAta tAta deva jIva dhArae For Private and Personal Use Only
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3) 60 che e bhaNasATha zebhIta zenI1 saMsATha che temAMthI ATha pitA sukhakAe. 8 vaLI eka sa mAta dekhe bhAI guDha vAta khImate jarUra hoya zira bharatAra e. atha bAvIsa abhakSa nAma viSe. UMmarane kacuMbara pIpalane pIpalAnAM vaDa phala cAra mahA vi gava vivArIe, 10 11 12 13 14 15 16 hema ane viva karI bhUmikAne athANuM raNI bhajana kaMda mUla na vidArIe; 17 18 19 20 21 22 bahu bIja vikalame vigaNa ajANa phaLa tucha phaLa tathA rasa calIta vicArIe, e bAvIsa pravacana amala kahe khImo khaMtamAM anaMta vadhArIe. (manahara chaMda) atha samakitanA 67 bela viSe. cAsadaNa tIlIMga vinaya che daza vidha traNa suddhi ane paNa duSaNa nivArIe, * ATha prabhAvaka paMca bhuSaNa lakSaNa paMca khajayaNAne vaLI khaTa che AgArae khaTa bhAvanAne khaTa ThANa samakitataNuM savI maLI saDasaTha bheda che udAra, tehataNA tatvano vicAra je A vAra kare bemAhe cAra gatI bhavataNe pAra. 11 atha daza acharA (Azcarya) viSe kahe che, para kevaLIne upara bhIkSuka kula machina trIyA veda vIradezanA gai, mane kapIla vAsudeva nAda saMkha yuta ravi zI vimAnamAM vIra vaMdavA vI; yugalanu ripu base mAMsa bhakSaNa naraka camaredra ko upata devaloka che, eka same sene ATha rIkhavajI A siddha suvidhi zItala vace anyanI pUjA thaI atha zubhAzubha karma phala viSe tapa saMjamathI svarga, sAta vyasane naraka, tapAdi karyAthI rUpavaMta te sahAya che. dhanavaMta thAya te je supAtrane dAna dIe, parAyu dhana haryAthI nIradhana thAya che. para UpagAre manovAMchIta bhogane lahe, garbhane galAvyAthI te vaMdhyAbhava jAya che. niyA sAMbhalyAthI bere jJAna apavAde aMdha ItyAdi karamagatI khemacaMda gAya che.13 atha paMca prameSTI guNa varNana mo parameSThI paMcataNuM stavuM guNasAra, prathama guNa zrI arihaMtataNa baracha. siddha AThagaNuM mana samaratAM sukha thAya. chatrIsa gu karIne zobhI1 Aya.rajI. - 10 For Private and Personal Use Only
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 4 ) tema pacavIza uvajhAya sAhu sattAvIsa, sarava malI ekaseAM ATha guNadhAjI; teparathI navakAravAlI aNI mIkhANu, japu jApa pApa kApa khIma tAra pA7. 14 atha cADha sthAnake samurNama paMcadri upaje che te viSe. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 garbhaja manuSyanA uccAramAM samurchAma paMca iMdrI utapatI attamUrta dhArIe, p c 7 2 Ta 2 3 4 mUtramAMhe balakhA saleSama vamana pIta parU lohI vIrya Ade jayaNAthI TALIe. 10 11 12 13 14 suku pudagala bIje mRtyu devDa strI soga pAla sai| azuci cAda sthAnika vAhIe; aMzula asakha bhAga atta mahurata Aya. prANa ATha nava karma curaNa e pAlIe. 15 atha ajItanAthanuM stavana lIkhyate. darzanamAM gabhIrAjI lAge pyArA. e dezI. gaja mane ajItanAtha bahu pyArA che sukhakArA che te ajItanAtha bahu pyArA che mehu rIpune vidyAA che. mane. 1 jIta zatru vijayanA jAyA, tIratha pada dAtArA che. ma lana kaMcana bhaya kAyA, bhava satatI nIvArA che mate. 2 dhyAna analabale dhAtI bAhyA, kevalajJAna AgArA che ma. deve samavasaraNa viracAyAse pAna eMsI hajArAche. mane 3 keADA kADI deva mIlAyA, jojana eka vistArache; 10 cAmukha cA vadha dharma dIpAyA, purI parakhadA khArA che. mane0 4 sAse bhejana itIvArA, cetrIsa ati dhArAche ma. bahu prANI upadezI tAryA, prANujIvana hamArA che mate 5 karUNArasa sI~ bhavapArA, aDavaDIyAM AdhArAche ma. karma jaMjIra kATana kuDAga, naraka nigeda nivArA che. nane 6 ye!gIzvara a vicala guNa tArA, hradaya kamalamAM dhAryAche ma. samAdhi vara Ape! sukhakArA, khemacaMda upagArAche mane cha pati valAda gAmamAM mula nAyaka zrI ajItajIna stavana saMpUrNa atha zrI ajItajInanuM bIjuM stavana. rAga baMgAlA rAjA nahI male e dezI. tIratha patI prabhu ajIta chaNuM, seve suranara IMdra nari mehumala jIyA mahArAja, tINe muja dherI lIdhe Aja. naraka nige.da anatIvAra, bhamIyeA paNa muja nAnyeA pAra. sAheba tame ame maLIyA pAra anaMta, sIghrapaNe thayA Ape bhadaMta; anaMta catuSTa pAmyA sAra, eka pradezamAM sukha apArA, neka najara karI ApeA tAya, eka ase navI hAnI thAya. gaMja mukha nIkase dANA eka, kIDI kuTuMba sahu khAya viveka, eha araja avadhAreA rAja, tuma sevakanAM sIae kAja, jIta zatru nRpa vijayAnaMda, hema varaNu mukha punamacaMda. upamArI ravicaMda pasAya, khemacaMda nIta nIta guju gAya. For Private and Personal Use Only sAheba sAMbho sAheba sAMbhaLe. 1 sAheba 2 sAheba sAheba 3 sAheba0 saheba 4 sAheba sAheba 1 iti.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir atha rasanA idrI viSe upadeza. pUjA bhavataraNI vitaraNa e dezI. rasanA rasa haraNI rasa haraNI, bhava AvartanI karaNa; rasanA rama haraNI rasa haraNuM. e AMkaNI. samakiti navI AcaraNe Azrava nRpanI dharaNI. rasa 1 rasanA rasamAM bahu lapaTAyA, muni guNa zreNanI jharaNuM. rasa. modaka svAda AzADha rUrIzvara tajI trIdaza gatI varaNI. rasa, 2 jagata jIva vyavahAra yethI, ahAra dIzA AcaraNI. rasajoga - bhAsataNI ThaganArI pudagala sukha kAraNI. ra0 3 zAMta sarovara nIra solAve; AtApe jIma taraNuM; rasa pAMce Idri rasanA vazamAM, mIna maraNanI karaNI, rasa. 4 avAra lolapI rasa lAlacathI kaMTha lagI te bharaNI. rasava thAya amedhya saravathA te paNa, zAse zAsa vikharaNI. ra10 5 rasa garadhI atIroga upave. bIja vRdhi chama dharaNI, rasa pudagala bhAva rUce nahI jene adhyAtama karI. rasa. 6 lelA lebhI zIla gAve aMte duHkha vaItaraNa rasa eka jIte te saghaLu jIte, sukhanI laDe khIma ziva paraNI. rasava 7 Iti. atha muni guNa varNa svAdhyAya, mane ajItanAtha bahu khArA che. e dezI. munIrAja sadAhI bhAgI che, sebhAgI che vaDa bhAgI che; munIrAja sadA hI sobhAgI che. bhoga roga tajI je gaja gAyA, moDa subhaTa bhIDa bhAgI che muni mitrAdika e bhAvanA bhAve, dhyAna dhAra laya lAgI che. muni 1 parisaha mojanI pheja haThAvA, trIjI dazA jasa jAgI che. muni, samatA zuM ramatA gukhya Agara, bhavanI bhAvaTha bhAgI che. muni 2 paraupadezI upagArI, jIna ANuM anurAgI che. muni karma dhaNane tapa amithI, bhasma karaNa raDha lAgI che. muni - 3 dravyabhAva anukaMpA dhArI mRSAvAdanA tyAgI che; muni aNa dIdhuM manathI navI Iche, zIla sannAha sabhA zI che. muni 4 paricaha gra mAMhe navI paDatA, ziva ramaNItA rAgI che; muni zAMta sudhArasa sama pariNamI, bhava bhIrU vaDa bhAgI che. muni 5 syAdavAda nizcaya vyavahArI zuddha bhASaka vairAgI che. muni, sadA kAla huMpada dhArI, khemacaMda saragI che. munirAja sadA hI zobhAgI che. 6 Iti. atha daza prakAranA vrata viSe. achatanAtha prabhu vaMdaNa karIne, daza vidha vrata AdarIejI; pahele dIna upavAsa ekAsaNa, cekha ni kirIe. eka kavala pache e kalA ThANa, eka tI citta dharIejI; AMbI paradharIyuM khAkharIyuM karI bhavasAgara tarIe. atha pachIA pratikamaNanI prAMte uThIne kahevAnuM maMgaLa gIta. neka najara karI nAthajI. e dezI. zrI ajItanAtha prabhu vaMdIe, kayAM pApa AlaI niMdIe jIDe guNa gAo gurU rAjanA, kaya saMgha sAthe khamata khAMbhaNa, Aja pAkhInAM harakha vadhAmaNA jIDe guNa gAo gurU rAjana 1 For Private and Personal Use Only
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( $ ) aticAra paMdara dIna rAtanA gurU sAkhe AlAyA bhAta bhAtanA chahe. guNa karI pAkhI pratikramaNu uDIyA, jANe meAtItA meha vuDIyA chaDe. gurR caiAmAsI saMvatjharI bhAvuMzuM, karI avasara pAmI DAvazuM. char3e. nItarAine devasIe AvazuM, khemacaMda magadya'gIta gAvazuM. jIae. guNu B atha upadeza hAMre bhAre ThAma dharmanA zADA pacIsa dezo, e dezI. hAMre mAre jobatIAnuM laTaku dahADA cAro, nANu tA malaze paNa TANu nahI maLere lA; hAMre bhAre lADuAMLI lakSmIne anusAro. punya kSetramAM vAgyuM bIja te bahu kulere lA. hAMre mAre te upara huM kaDuMchuM eka draSTAMto, khasa khasanA DeADAmAM bIja aneche re . hAMre mAre tIma dhana vRddhi pAme dAna prabhAvajo, caDhate rAge jehane hradaya vivekache re lo hAMre mAre sAlIbhadra purava saMgama gevAlajo, citta vittane pAtra muni paDI lAbha tAre. hAMre mAre punyAnuMbadhI punyataNA parabAvo, vaoNra caraNu lahI khemakuzaLa pada pAvatAre lA. zrI jaina vidyAzALA amadAvAda DAsIvADAnI poLamAM. zeTha ravacaMdra jayacaMda mAI pAse mAre zavata 1925 nI sAlamAM dharmageTI thavAthI temaNe pustakAdikanA Azraya Apyo. tathA dharma caracA bhaNavuM gaNavuM puchyuM thayAthI mane kAMika edha thayA jevI temanA svAbhAvIka guNunI kicita racanA phula guthaNI kavitArUpe karI che. eTale teonuM zavata 1929 nI sAlamAM paralAka gamana thayuM. tyAra bAda temanA virahanI vedanAne vilApa prasasta rAgabhAve padya badha racaze te kaheche. For Private and Personal Use Only manahara che. jJAnane vadhAranAra sANeA sIradAra sAra, dharma patha dhAra sukhe ravicaMda nAmajI; sudhArA sajAvanAra kumati haThAvanAra, samabhAva dharanAra vidyAzALA ThAmajI, parama artha kAma haiyAmAM dharAvI hAma, dhAma bahu ThAma karyA sAdhAraNu kAmajI, guNanA bhaMDAra taranAra khImate adhAra, Ama visarAma gayA kema rahe hAmajI. sAMbhaLyu sAheba subAjIe karyA svargavAsa, trAsa thai nirAsa lAgA bhalA guNu bhAkhavA; ceArataNI bhAta pere zekAtura thaI sahu, udAsapaNethI lAgyA nizAsa. nAkhavA. vicArI vileAkatAM A lokamAM na tuja sama, jananIe jAyA jaga yA dharma dAkhavA, saMsAramAM rahI sahI kAma karyuM sudhArAnuM, jarUra jANuMchuM eka eka jaina mata rAkhavA. ra subAjI sAhebanA viraha thakI du:kha dIla, vajrapAta dhAta pere vapune vidAratuM; AhA zuM kayAthI jora jamatu haThAvI de, vALIe pAchA jarUra paNa nathI cAlatuM, jevuM AlAka kAma dhAma paraloka tAma, hAmathI karIza kAma sANA sAhukAra tuM; aMtakAla matI rItI gatI tArI sArI bhArI, sukhakArI samakita pAmIza zrIkAratuM. 3 dhAratA dhIrajathI dharmane tuM dhura thakI, jJAnanuM vizeSa mAna jIva jAna dhAratA; guNu ekavIsa esa leza nahI mAna tAna, niraMtara dharma kathA kahI sudhAratA, pravacana puSTa thai parane paDhAvyA pote, pragaTa prasiddha thayA jazane vistAratA; phAgaDha vakhata nahI gALane pramAda mAMDI, jayaMta bhUpAla pere jJAna tuM ArAdhate. + sAyaka bhAvanuM samakita, 1
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mana magana naya mukha bhAva madhu sama, manuSyamAM meLavyuM te mAna mativaMtare; tuja guNa guDha rahe mUDha kare gechI koI, heya taSa vaza yaza thAya guNavaMtare, sAgaranuM jala laghu gAgara mapAya nahI, pa matimaMdapaNe nAnya gaNatara: kAma ke lAbha meha prate pratipakSa dharyo, teNe tuM pratyakSa gugu gAya bIma graMthare. 5 AyuSya adhika heta paMca vA varasa daza, phelAvata bahu mata vRddha jaina dharmane; rAjanagaramAM mULa vidhAzALA anukuLa, thApIne pro chapAvyA kATa na te karmane, sALAvALA sajajano sudhAryA teM sakala zubha, amati mujaba samajAvI dIdhA marmane; ravi karyuM pratApavaMta prakRti prabhAva caMdra sadAcaraNe se bhI1 levA ziva samane. 6 nyAya taNI nisarAe narakhatAM keI nahI, ke vidAI tuja sama IDa lekAvAsa e; ogaNIsa sattarathI ogaNatrIsa aMdara zALAmAM sudhArA sAre kI te sAbAsa e; khAMtathI khacIta khuba khela kSamA khaDaga, dhura bharapura guNa evuM tuja pAsa e, tacha deza abhimAna meLavyuM te zrutajJAna, AyuSya varasachavI do UNA pAyAma e. 7 patramAMhe svAla pacavIza meM lakhANa karyuM, vAMcI tene aratha aMtara khusavyA che; dhArI dhArI dhArU chuM suvAkya huM dhIrajadharI, najare nihAle nizadIna sukha Ape che, vAraMvAra vAMcI vAlu vAMcavAnI vRtti thAya, virahanI vedanAthI dhIraja uthApe che; kahe khIma devagatI jethI sukha zAti thatI, te kAgaLa kALarUpa kALajAne kepe che. 8 sukhane sAdhaka dIna duHkha haranAra gaye, keNa have nANathI sujANa karanAra che, hamesAM hImatadAra hodA adhipatI gaye, kAMNa have dhIrajathI dhyAna dharanAra che; praganA prakAza 59 puraNa praviNa gayA, keNa have jArI jaDa mata haranAra che, TharavAnuM kAma rUDuM dhIrajanuM dhAma gayuM, koNa have praznanA uttara karanAra che. sANA subA ravicaMda nAma che prakhyAta bAhya, aMtara rIpe A kALe anya zuM harAvaze; sudhArAnI zAkhAne vistAra sukhakAra thavA, svadeza pradeza keNa saLio karAvaze; avara aneka kAma uttama karyA te hetu, kavitAmAM kavi nAma kAyama dharAvaze, vAllA vinA zALAmAM sadhAvatAM hasaMta mukha, kaNa have khI mAjI kahI mane bolAvaze.10 ghaNA UpacAra karI thaye eka rAya putra, tehanA vigataNe kheda kema TALavA; sANa subA ravicaMde svaramAM karyo vAsa, zoka tajI tehane saMteSa zAthI vALa; henarIe majurIthI mahaMta hunara Ape, bhulo thavAthI kahe zI rIte saMbhALave, tema khema bhAvI bhAva jJAnadAna deNukAra, rAjanagaramAM luMTAI gayo bhALa. 11 e rIte mArA parama upagArI subA sAheba ravacaMdabhAInA viraha viSe sAlpamati anusAre kiMcita varNana saM. 1928 nI sAlamAM kareluM te A pustaka chapAvAnA prasaMge smaraNa athe prasiddha karyuM che emanuM savistara caritra jANavAnI IcchA hoya te rA. rA. gIradharalAla hIrAbhAInuM raceluM TuMka vRttAMta jevuM. Iti. pukta zeTha ravacaMdabhAInA vizvAsanuM bhAjana vidhAzALAne sudhAro karanAra zA. maganalAla manasukharAma saMvata 1856 nI sAlamAM kALadharma pAmyA te viSe. (manahara chaMda.). siMha taNe bALa vidyAzALAtaNe sthaMbha paDe, mukhya ho membara maganalAlabhAI te, subA ravacaMdanI pravRtti anusaranAra, jJAnAdi sudhArA taNuM kAmamAM amAI te; For Private and Personal Use Only
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir satyane sakhAI guNa gAI zuddha bhapaka, ityAdi gugonI rUDI kIdhI che kamAIne; kahe khemacaMda bhalI vAto vizrAma gayA, have te praviNa rahyA choTAlAla bhAI te. 1 atha zrI saMghavarNana zatruMjaya stavana. neka najara kara nAthajI e dezI. Aja occhava raga vadhAmaNA girirAja taNa lezI bhAmaNajI che. guNa gAo girirAjA. prabhu AdijI gaMda mahArAjanA cheDe guNa gAo girirAjanA. 1 AMkaNI. ogaNIza ogaNasATha sAlamAM, pisa suda trIjane bhRguvAramAM chaDe, guNa kare muhUrata nagaranI bAhare, che. TAlAla jhaverI jAvI. cha Do. guNa- 2 muni siddhi vijya ade seha ghaNAM ThANuM sujana mana mohatA. jI. guga na maMdIra sAthe dI5tuM, tene mehaka kaTakane chapAtuM. cha. gu . 3 saibhAgyavatI gIta gAya che, bhalA vAchatra nATaka thAya che. jIhA. guNa deza seraTha paMtha sadhAvatA, jIna caityavAdI guru gAvatA. cha Do. guNa nIta svAmI vila parabhAvanA, dAna dIe jAyakane suhAmaNu. chaDe. guru valI charadvAra sudhAravA, dhana kharace bhava duHkha vAravA. chaDe. guNa- saMdha sAjananI zebhA ghaNI, eka mukhe jAe kema varaNavI. chaDe. guNa jatAM tIratha mArage AvatA, jAtrAlu ja bheLA thatA. jI. guNa0 6 ToLI vidyAzALAnI vakhaNAya che, rAtI jage pUjA bhaNAvAya che. Do. guNa gAme gAmanA sAmaiyA thAya che, dhavala maMgala sehAgaNa gAya che . guNa dha gabhIra AdaryavaMta che, samatA rasa Idri damata che. he. gu guru nyAyarAgI nipuNa tivaMta che, zuddha zraddhA bhadrika guNavata che. jI che. guNa ema guNa gaNu zebhita aga che. tema bhASaNa paNa atI caMga che. chaDe. guNa zrAddha vidhi zrAvaka guNa je kahyA, te te pragaTa saMdhavImAM lahyA che. guNa0 0 valI charI pAlIne sadhAvatA, girirAja samIpa jaba AvatA. chaDe. guNa senA rUpAne phulaDe vadhAvatA, girirAjataNuM guNa gAvatA. che. guNa 10 - mAnuM siddhi saidha caDhavA bhaNI, girirAjanI pAja nisaraNI. cha. guNa ThavaNa na Adi juhAratA, dIla bhAva chaNaMda saMbhAratA jahe. guNa0 11 vyaguNa parajAyazuM dhyAvatA, kuDA karma kaTakane haThAvatA. he. guNa traNaloka pUchata prabhu ta harU, mukha dIThe mehuM mana mAharU. chahe. guNa0 12 dhu rAjA muni jina tuM thaye tuja Agama vayaNe meM lA. jI. guNa vAM anaMta mune mugatI vaye, jaza AlaMbane bhAvI bhava taryA. he. muNa0 13 saraNagata zevaka kIjIe, badha bIja dayAlu dIjI e. . guNa bhavasaMta tIvAro mArI, nIta stuti karUM chuM tAharI, cho. guNa 14 kare tIrathane pradakSiNA, rUDI ratha yAtrAnI nahI maNA. he. guNa pache tIratha mALa dharAvatA, karI pUrNa harakha ghara AvatA che. guNa- 15 sabA ravacaMda zeTha pasAyathI, gAyo siddha girirAya UMla thI. jI. guNa khemacaMda araja UramAM dhare, eka jinazAsana rasIyo kare. jIhe. guNa16 Iti zrI amadAvAda vAsI jhaverI choTAlAla lalubhAinA saMghanuM varNana zrI zavaMjaya tIrtha stavana saMparNama. For Private and Personal Use Only
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org agAUthI Azraya ApanAranAM nAma. valAda. 5 zA. nAgaradAsa tArAcaMda, 1 zA. gIradharalAla gulAmacaMda, 1 zA. nahAlaca gIradharalAla, 1 zA. mANekalAla vasatArAma. 1 zA, phulacaMda khemaca'da vIraca'4. 1 AI. jekeAra zA. chaganalAla hemaca'k nI vIdhavA Arata. 1 khAi. saMteAka zA, gIradhara dIpaca`danI dIkarI 1 bhaTa. dolatarAma dhanezvara. 5 zrI jJAnakhAte ha. khai caMcaLa khemaca'da, 1 zA maganalAla AtamadAsa. jametapurA. 25 zrI kSAnakhAtAnI. hA. zA. DAhyAbhAU harajIvana dAsa. taraphathI. 1 zA. harajIvanadAsa meAtIca'4. muMbAI. 15 zA. kasturabhAI nahuAnacaMde tathA bhAi lalubhAi nahAlacaMda. vahelA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 zA. parasAtamadAsa dalajI dAsa. 15 zrIjJAnakhAte hA. zA. laluamIca'da 1 zA lalubhAi amIca'. 1 zA. rAaca'da chaganalAla. 2 mai. jekeAra zA. jIvaNadAsa haragovana dAsanI dIkarI. 2 zA. rAmada heraca'4. muDherA 1 gAMdhI. mulaca'da ghahelaca'da, 1 gAMdhI, lalu ghahelaca'6. 1 dAsI. parazeAtamahura da 1 zA. trIkamalAla maganalAla. 1 zrI jJAna khAte. 1 gAMdhI. maganalAla ghaDelAca'da. 1 zA. lalubhAi bhAicaMda 1 krAsI, lalubhAI pAnA 1 maNIAra. sava sAMka maNIAra. dIpacaMda sAMkalaca', bhADA. 1 zA, chaganalAla ugaracada 1 zA. bheTabhAI maganalAla, vaDAdarA. 1 zA, meAtIca'da bhAIcaMda, 1 zA. kasturabhAI nAgaradAsa, 1 zA. nahAlaca'da hemaca'da, 1 kharADI. dolatacaMda purasotamadAsa 1 zA. jeza'gadAsa jeThAsA. Akhaja. 1 zA, maganalAla amIca'6. mulasaNa. 1 zA. huracaMdaeN amIca'4. 10 zrI.jJAnakhAte zA.rAmacaMda haracaMda taraphathI 1 zA. kasturabhAI rAyacaMda. 1 zA. dolatarAma phulacaMda. 1 zA. kAlIdAsa jeThAdAsa. 1 zA. DAhyAbhAI kasturaca'da. For Private and Personal Use Only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra AgANuja. 1 zA. etamadAsa hekamaca'4. 1 zA. sAmaca'da amathAlAla, 1 zA. amathAlAla dalasukharAma 1 zA. kAlIdAsa kastucaMda 1 zA. kasturacaMda maganalAla. 1 zA. lalubhAI bhAicaMda 1 zA. parabhudAsa bhAIcaMda bahIela. 1 zA. kezavalAla cakubhAI. 1 zA. amathAlAla motIlAla. vIjApura. 1 zA. nathubhAi machArAma. nareDA. 2 zA. meAhanalAla mulacaMda 1 zA. rAmacaMdga harageAvanadAsa. 1 zA. lakhamIcakra khemaca. 1 zA. pAnA' kevaLadAsa. 1 zA. lalubhAI maganalAla, 1 zA, vADIlAla mulacaMda zAMtaja. 1 zA. ugaracaMda bahecaradAsa. 1 zA. phulacaMda mAnacaMda. parAMtIja. 1 zA. pAcAlAla DuMgarazI. parAMti. 1 zrI. jJAnakhAtA taraphathI ha. gIradharalAla hIrAcaMda cANasamA. 1 gerajI. tArAcaMdajI teca'dajI. eNAsaNa. 1 bhaTa DAhayAbhAi purase tamadAsa, www.kobatirth.org 2 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pATaNa. 2. zA. maganalAla cunIlAla pAThazALA khAte mahetAnA vADAmAM, laNavA. 1 zA. maganalAla hemaca'da. 1zA. chaganalAla hemaca`da. 1 zA. nAgaradAsa dvArakAdAsa. aDAlaja. 1 zA. paraze!tamadAsa Ugaraca'Dha, 1 zA. dalasukharAma manasukharAma. 1 zA. UmedarAma bahecaradAsa, 1 zA. malukacaMda dIpacaMda, bhAMDuM. 1 zA. mulacaMda maganalAla huM. hukamacaMda kAlarI. 1 zA. nathuzA pAnAcaMda. gAbhu. 1 zA. talakacaka pAnAcaMda, vIramagAma. 1 gAMdhI. maganalAla sAMkaLacaMda zrI.jainadharma vijayapustakAlaya eprIsa. 1 zA. UjamasI galAmaca'de. tathA vakhatacaMda. DIsAkApa 1 zA. meAtIlAla sarUpaca'6. 1 zA. cunIlAla nagInadAsa, 1 zA. jeNAbhAI mahAsukharAma. 1 zA. cunIlAla lAlacaMda. 1 zA. vADIlAla pAnAcaMda, 1 zA. punamacaMda magaLaca'da. lIbeAdarA. jJAnakhAte ha. premacakra tarabheAvanadAsa. For Private and Personal Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tharataja. 1 zA. AsArAma zobhArAma. khoraja, 1 zA. kasturacaMda gIradharalAla. 1 zA. chaganalAla phulacaMda. rAyapara 1 zA. amathAlAla jecaMda 1 zA. DAhayAbhAI raNachoDadAsa. dhAmaNavA. 1 zA. maganalAla dIpacaMda. AbalIArA 1 zA. mahAsukharAma suracaMda. saMdha taraphathI kaThavADA1zA. zobhArAma khuzAladAsa. rAjapara 1 zA. harajIvanadAsa manasukharAma. ! 1 zA. AzArAma nAhAlacaMda. 1 zA. mathuradAsa chaganalAla. amadAvAda 2 jhaverI choTAlAla lalubhAI saMghavI 1 zA. motIlAla kasturacaMda. 2 zA. bhAyacaMdabhAI kulacaMda. 1 zA. bhurAbhAI phulacaMda. 2 zA. bAlAbhAI kakalabhAI. 1 zA. manasurAma kezavajI. 1 zA. De salacaMda mulacaMda. 1 zA. meMtIcaMda dalIcaMda. 1 zA. tIkamadAsa motIcaMda, 1 zA. tArAcaMda metIcaMda. 1 zA. galAbacaMda devacaMda. 1 zA. DAhAbhAI maganalAla. 1 zrI. luNazAvADAnI jainasabhA khAte 1 zA. maNIlAla DAhAbhAI. ThA. guzA pArekhanI pola 1 zA. UmAbhAI jeThAbhAI. 1 zA. gulAbacaMda nagInadAsa. 1 zA. nAthAlAla maganalAla. 1 zA. premacaMda ugaracaMda. zAhapura 1 zA. dolatarAma kezavalAla rAjAmahetAnI pola 1 zA. zarUpacaMda choTAlAla. madrAsa 5 zeTha sAMkaLacaMda talakacaMda. dekAvADA 1 zA. lakhamIcaMda dalasukharAma. kAThI mr mr my 1 zA. jIvAbhAI vIracaMda. vaDasamAM. 1 zA. mehanalAla hAthIzeTha. 1 jJAnakhAte pAlaNapura. 1 zrI. janavidyotejaka sabhA. pethApura 1 pArI. lAlabhAI sAkaracaMda. dahegAma 1 zA. nathubhAI mulacaMda, 1 zA. chaganalAla kulacaMda. 1 zA. maganalAla cunA dukAna. For Private and Personal Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAdara vadhArI muhUrta zuddhi patraka pRSTha. paMkita. azuddha. pRSTa paMkita. azuddha. prastAvanAmAM 30 16 pratipatya praNipaya 1 varSa 31 32 camaka vevaka 11 prIye 35 7 bhogIna bhogI 14 che 35 8 zrete drinAM teMdrInA 15 % 35 30 sparzazedri dri 15 apUrva 36 4 Adara 16 sAthe sAkhe 38 : 3 mahApratIrUpa mahAvratIrUpa 1 21 saMganI saMdhanI 38 6 ayapurANa ayapurANa 2 34 ane vilI. 38 30 cita citta 3 6 dazana darzana 38 33 maNicaMdrahuta maNicaMdrakRta 4 5 kahyA : kahyA 40 12 kyAMthI karyAthI 5 25 jANavuM te jANavuM 40 18 je 5 28 murAvAdI mRSAvAda 42 10 nivAraNa niravANa 6 1 dulabha durlabha 43 31 vadhArI 6 1 dazana darzana 44 2 jama jema 6 22 cAMda cAda, 41 3 tA 7 10 anartha anartha 44 32 aaiN ako 7 13 mudata 44 32 sArAne ArovaNe 7 24 pravara prahara 45 7 saMsemaNa sa seimAM 8 3 naMache. jasake 47 20 UMNane uNAne 8 32 sidha siddha 48 3 bala 6 bala 10 3 prazna : 3 pralAha prasAda 10 4 0 48 4 bhadra bhaka 10 13 rahA rahyA 48 5 naMdana naMda 10 18 punamua 48 5 evuM 11 2 avazya sarvavyartha 51 34 AkAstikAya AkAzAstikA 13 19 janadharma jainadharma para 8 arahA araha 14 18 dulabha para 11 vyavahAre A- 0 14 25 paccakhANa paccakhANa daravA yogya che 15 20 sparza vAmakaye 52 28 TirA draSTi 16 7 tema nathI te manathI para 33 guna guNa 16 8 mAlagA mUlagA 53 10 avasthA anAvasthA 20 10 kAstikAya AkAzAstikAya | 53 23 bahu 21 17 sidha siddha 54 1 baba bAhya 21 26 arUka caLahe aSkamaLa pa4 18 kAyane kAyaje 22 14 paramAni paramati 55 2 AvyAbAdha avyAbAdha 23 11 dravyadhI dravyathI 26 8 gAmane - gAmane 28 4 vIsa vAsa pa7 8 aMgavele aMge velo 28 24 kevalajJAnI kevalajJAnIne 57 16 Arate ArAne aMte 28 16 vasaMvAdI visa vAdI 57 16 phulaganI kulagaranI 58 4 jANI 30 24 ApaNo ArthipaNo | 58 4 ese = = - - - 4 4 x ba ba ha cha cha - da9 Ta - ba ja dura dulabha e bhaNuM For Private and Personal Use Only
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (2) pRSTha. paMkti. azuddha, | pRSTha. paMkti. azuddha. 58 24 vacane 66 34 yA diyA 58 25 yugavata yugapata 67 5 nAMg nAnAM 58 32 visathI covIsasthAthI 67 5 baMdhAvyuM baMdhAyuM 60 12 anuttaralAsI anuttaravAsI 67 24 dukadetAM dukkaDadetAM 60 21 garbhamuUma garbhajasamuIma valI kahyuM che ke 60 21 sajapayAmAM paryApta aparyAptA. | 70 6 kadaba kadaMba 60 28 404020 204020 70 26 ratnamayajI ratnamayane 60 33 chakAyanI chakAyajI 7.28 bhavatAnato bhavatIjatara 61 1 AcaraNa AcaraNa 71 23 seMdre seMdra 61 2 zrAvakane zrAvake 71 24 jJAnayayastha jJAnayaraya 61 7 atyaMta atyaMta 72 10 zuddha prabhAve zuddha bhAve 61 28 sacitA sacita 72 32 vyaya vyayA 61 30 bhUjaladi bhUjalAdi 72 32 narA nara': 62 23 evI sajIva thAya trevIsa jIna thAya 72 32 saMmadasyaH saMpa:stha: 62 26 phalyuzrI 73 4 tIrthane tIrthane 62 27 sAdI guIsAThI 73 15 eke eka 62 27 nagIla nAgIla 73 19 devAnuM devanuM 62 32 guNe guNe 74 21 sAdhAraNa sAdhAraNa 63 15 jasapiNi UtsapiNine 75 23 nava sahesuUvae 63 15 A rIte Arate 75 34 prakarane prakalpa zuddhAdaka 76 10 rAvI varAvI 63 18 phulada 76 30 satya saMya 63 18 AdanupUrva pachInuM pUrvi 'ka6 33 lavI levI 63 18 tenI sarvajJAna u. tene sarvabhAva- 77 5 guNo guNI laTI samajavuM. laTI rIte samajavA 77 6 guNo guNa 78 11 vastu sahita vastu 63 28 khAra daSTi khAra vRSTi 78 17 thavAya che. thavA pache 64 3 apramAdA apamAda 78 18 rathavIra thI vIra 64 8 prazna111 pramANe 0 78 18 kSudrane strIne jANavI 78 4 siddhAne siddhAMta 64 rara suryabiMba sUryAbiMba 74 14 lahIe lahae 65 27 taNa taNa 78 17 AcaraNanA AcaraNanA 64 31 jJAna jJAnavAM 78 28 pUjA 64 64 tyavaMdana cityavaMdana 78 30 jI- pUjanathI 65 1 mayurAtata mayurAvartana 80 3 eTage eTale 65 11 pAyatanuM pApataNu 80 15 pajavaNa pajavaNa 65 11 Utsarga Utsarga 80 16 aMdara aMdara 65 14 asaMkhya asaMkhya 80 18 vayamAM vIryamAM 65 18 niraMtara niraMtara 80 18 vIryanAM vIryamAM 65 22 dIpakA dIpIkA 80 20 saMjAgamAM saMjogamAM 65 23 vara karaNe 82 11 zrAvakane zrAvakane 65 28 evA evuM 83 4 saMta 65 24 vaLI vaDI 83 17 hAtha hADa 65 36 atha artha 83 24 mAma mAne P YrjanayA nathI. For Private and Personal Use Only
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pRSTha. paMkti. azuddha. 83 31 jIte 84 3. rAvane 84 8 gaNAM che 84 10 te 84 16 eTala 84 18 84 28 payASane 84 33 84 35 caritramAM 84 35 parimuAma che 85 13 kha taNAM kuMDa 8 18 zya bhAgaNa 86 24 87 11 sArAddhra 87 25 karIe 87 33 kenA 87 34 sAkhI 87 37 ta e 88 30 Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra azuddha pRSTa pakti. 109 1 akhaDa 109 10 cAdA rAta je 110 2 samAna 111 4 dekhAtA 111 7 kImAsoi 111 10 111 13 111 17 zAtA 111 22 guna 111 26 caritrane 111 28 zAstra 112 7 mokSabhilAkhI 112 22 je 112 22 jegu 112 33 cehaNI 113 adhaka muni kI 3 3 4 13 6 113 9 113 12 113 12 vaja 113 17 vate 113 22 sanata 113 23 gaNuchtA zarira chu cho mAMh 23 sAmAbAra 114 16 114 19 114 19 te 114 20 vie 114 22 madhya 114 je prabhAva zakti viSaya kaSAyare 24 tapasvAnI nakacIta 114 114 28 114 28 sabhya 114 33 temaja 114 35 jaDIbyuTI 115 3 mRgAvatasAde 115 4 mATe gayelA 15 1 115 + bhAva zu. akhaMDa caiA dArAta je samAna dekhatA kIDA loha gaNata zarIrI azAtA gupyu cAritrane zastra 6 AMgalIne 113 25 nadIviSNumuni 113 27 nadISi muni rUSinI 11 sAme vinAzaya sAme vinAza rUpInI 114 jema rAvaNI khadhaka muti kA chatA www.kobatirth.org meAkSAbhilAkhI | 115 mAMhe sanata AMgalIte ( 4 ) sADAbAra laDAvatAM vaNa 116 tapate 116 viNa rAsamadhye TAlyA viSaya kaSAyare tapasvInI kArcita svalpa O mAhe jaDI? mRgAvatI sADhi gayelA bhAthI pRSTa pati. azud 115 6 ApaNu 115 7 pavadai 115 8 naviha 115 111 10 115 12 215 17 15 21 vIdavA 111 22 eve 115 24 pAthInA temane 115 25 26 115 29 bhAvamA 115 OM arthAt 115 30 ane,yama 116 3 taNI anekarata 16 3 116 116 e 116 13 116 116 11 117 117 16 16 keAnI sabhate pachI paDe saddha ya jema bhAvatapa 117 zakti anusAre | 118 118 4 padmapAtI 118 10 kAne 118 11 garbhavAsamAM 118 13 nAM 119 10 badhAvyA 119 23 ama 19 32 kAlakeDI 120 1 dakatA 120 7. acchAdanane 120 14 heDA 120 18 gavata 120 30 tI 121 14 je 122 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sakItanuM 5 zAstra For Private and Personal Use Only 116 18 21 25. tethI 36 te 16 anupUrve 22 kartana zAstrI ekAMta anukaMpa' heva bhAyakhAta asa'pyA 24 che 4 asaO zu Ama gA pavahuD nITai tho jA sAte prade sAdi vAMdavA ehave pANInA temane samakitanuM bhAvanA arthAt atApama tApanathI anekAta zastra zAstra ekAMta nahI anukaMpA karatAM kapAya pAtale asa khyAtA tethI tere nuM ra anupurvi kAne asamartha pakSa pAtI hatA te gabhAvasamAM bAMkuraH badhAya adhya kADA DI dikanA AcchAdana te heDa ghaTavata tri 7 agnizarastrAdike aziArka
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir traNa drava bhada zreNi puriSa paSTa. paMkti. azuddha. zuddha. | pRSTha. paMkti. azuddha, 122 8 dharatA dharatAM 137 23 kana 122 8 aMtarAyane AMtararAyaje. | 137 24 manuSyahI hAya hAya manuSyaNahAya 122 8 aApANI annapANuM 137 25 trasR. 122 34 virAdhatA vidha 137 25 teNuM 124 2 satya salya. 138 2 thakI kA 125 5 vipAkA vipAka 138 25 dravya 126 18 jalavAra, jalavata 138 30 kuMva2 uddhaMvaJca 126 21 sapratikA saptatikA 138 33 mahadhika mahardhika 126 25 kramane karmano 138 2 mahadhika mahardhika 127 3 he 138 6 jJAna jJAna8 127 12 buddhivAla buddhivAlA 138 27 miTara miSTa 127 28 kaSAyogye kaSAyodaye 140 4 kSepaka 128 3 lAbhe lAbhe 140 15 ane te ane te 128 3 jANavA 141 30 kela komala 128 17 adhyavasAye adhyavasAya 142 24 sudhAsAdi. sudhAtrasAdi 128 17 gaNuThANuM guNaThANuM 142 28 cama came 128 8 143 muhUrta muhuta 8 zIra zarIra guNaThANe 144 2 sidhAMta che 128 26 guNaTANe siddhAMta che. 130 23 niSe 144 11 sarSa sarva 130 23 zreNika ] 144 20 pAlaka , vAlo 131 5 ki . 144 23 bhUja5dI bhUja parI 131 6 samavA samavAye 144 31 puna bhavAMtare punaHbhavAMtare 171 27 lAge lAge 145 2 bhava bhAva 131 28 gaye gayA 145 8 chavaThA evaThA 173 13 mahAdhika mahardhika 146 13 tapelune talune 133 28 sattAMtara. saMjJAMtara 146 13 viSecaNanI vicaNAnI 133 28 kevalaganma kevalIgamya 147 ra7 bhANavadarA 133 32 soheMdranenI vA 148 7 merUthI paNa halaku merethI pI. ApavAnuM pAla zarIra ke vimAna aM. 148 7 jethI jala kaMTaka vicAra. upara muni cAlI , 133 33 Uku UDu zake paNa kilAmaNA 134 6 janyathI jaganyathI na thAya 134 23 caka caMdra 148 10 mAnI zake. cAlI zake 136 7 aM 148 18 yonI yenInuM 136 8 sAMta sAta [ 148 22 jANI jeNI 136 25 DasaddhI che sAdI che [ 148 22 jANI jeNI 176 23 sAtheja hoya che giranAra mahA. 148 31 kurmonanata , kurmAnanata mamAM sAthe kahyA | 148 33 vasIyata. vasIpattA che ane stutimAM | 148 8 Atmaka judA kahyA te | 148 10 sekanDa jJAnIgamya che. { 148 13 ulAsa 127 22 praNamAve prabhumAve 1417 vajAti jajJAtti bhANavaka meTuM rUpa 4 la = 8 - 4 Atma sekana UlArA For Private and Personal Use Only
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pitA Uttara pRSTha. paMkti. azuddha, zuddha, pRSTha. paMkti, azuddha. 148 21 tejasa ane tejasa | 158 31 oda Ade 150 14 ati agni 160 4 akAyatti agnikAya 150 18 vya.jana vyaMjana 160 17 yuktimAM yuktimAM 150 34 Utpatti Utpatti 160 24 chAya chAyA 151 4 gahaNa grahaNa 160 25 agni cho avinA 151 7 ItyAdiya ityAdika 161 1 yathAvatanA yathAthatanA 151 12 vyaMjana 7 vyaMjana 161 18 jAMtithI bhrAMtithI 151 24 IdravajA iMdravajI 161 25 sannayA sannapA 151 25 svAmI svastika 161 18 za 151 28 taLIe hoya taLIe tathA za- 162 8 te || 162 8 pADAne pADAnA 15ra 22 tA 162 14 bhASAmAM bhAgyama 15ra 23 mira midaM 162 zailo zaile 15ra 25 manAI managhaM 26 thoDA moDA 15ra 31 (najIva (najIka 162 27 che. 153 18 dhanane dhana te 193 7 yakSe pakSa 153 31 taje rAgadeSa 164 1 maraNAMtara maraNAMta 154 1 viSayane viSayane viSe 163 16 mUlattara 154 6 manoyogI maneyoga 114 5 vinA chinA 154 11 phula rasa 194 4 yazamaMgata pazamagataH 154 11 savAra lapaTAya 165 26 vanayathI vinayathI 154 14 lavatanuM lavratanuM 15 27 jIva 154 15 savAra saMvara 165 28 arthata 155 17 che. 165 30 vaSathati pazyati 155 3 lokatara 165 31 varSathI pazya 155 11 AdhakAra che adhikAra che 166 18 je 155 16 vRkSo 167 21 bane banne 155 30 TaThaNa bhASA kaThaNa bhASA | 197 27 jayaMcIre jayaMciThe 156 13 pradhAnanA pradhAnatA. 167 30. Iti vacanAt 156 20 aderasa Aderasa 170 26 sukA yukA 156 21 yathA 170 32 anu.me anukrame 156 26 sazasthA tayathA 170 34 jete jeyato 156 34 ANyakAdikanI AvazyakAdikanI 171 16 ANI tANuM 157 2 kaye. 171 28 vasene vastune 157 26 nathI 173 1 khAdAve dAve 157 31 guranuM gurUmAM 173 13 jhAlA golA 158 18 svayaM svayaM prabha 173 22 jIve jIvane 150 4 kahyA 173 23 asaIyo asaI pioSaNayA 158 4 svAti svAtI 173 23 dAsI , 0 158 9 le che, I levo I. 177 25 karmadAna. kazmadAna 158 12 amula aNagala 173 30 maMgavyA che mAM lAvyA che. 158 20 paNe 173 31 rasavatIne rasavatIje 158 30 gAve gAte | 173 31 AgnaArama aniAraMbha arthAta lakAttara vRkSe For Private and Personal Use Only
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra pa pati. 15 epavA 174 174 34 jANAM 175 7 sAhita 176 26 janeU 178 7 caritra 178 178 16 21 178 2 1 guNArahita 178 23 nistitha magarI 178 26 178 26 harSoSotkarSa zunya zUnyate - 178 178 11 vA 16 vIdhIvAra 14 kare tA 180 180 20 grupanA 180 21 dravyastavane 180 28 ne 18 33 prate 181 15 Agara azuddha. evA jAmAM sahita aMte Uge cItra zunya: zUnya guNAsahita nisitha maujarI harSotkarSa paiThA vidhivAda karatAM rUpanA dravyastavata ne te AgAra jInavara pUjA cauvi ThivaNa jiNaMda paDimAo dagvajiNA bhAvajiNA 181 15 jInavara 30 cauviha 181 181 33 cavaNa 181 33 jiNaMdara 33 pattimAku 181 151 34 davyajiNa 181 34 bhAvajiNa 182 7 jInanIta jInanIja 182 16 jIna paDImAnuM jaina paDimAnI 183 2 devagA 183 4 te 183 15 jInapaDImamAM jInapaDimA kai ' 183 17 yataH 183 19 mAyAbhavana 183 21 caitye 183 25 jgyA 184 3 prabhagaka 184 4 arihaMte 184 e 184 e 124 11 samayanuM 184 13 tAM 184 14 nhAyAkala 184 21 devatA devatA te www.kobatirth.org ghaNAM nhAyAkaya devanA ( 7 ) zuddha / pRSTha. paMkti. 184 21 vA 184 21 tyAgI te 184 29 vaikANika 16 suhitA 2 bhASagaNaM 185 186 186 11 186 187 187 11 187 15 anata 13 UlakSaNathI UpalakSaNathI 1 gADhADakhare prADhADa khare bhaktirAne nahI tA 187 33 187 34 189 21 189 27 197 20 150 34 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhaktirAge nahI vaMdana jIvarghoDa aDake che pramALavAstu pramALAne vAta jIaaai akeke 191 34 prabhunI 192 24 trIkAya 25 pApanI karI che 192 26 sAnya 192 33 Avidhie 193 'oke 193 11 pUjata 193 21 uggaraNa 193 29 AAragI 194 12 pagAdikane 27 kahe che. 154 For Private and Personal Use Only azudh vadanA tyAgI che vaikAlika mahitA bhASagANaM anata 197 6 pA 197 19 viSe 197 25 za 154 28 e zreSTa 194 31 paura 194 32 caura 195 23 pariNamata 196 12 vI ataH bhAvIappaNI caitya ehAyA prabhAvika arihaMta jIte jIta 191 15 saMsAra sasAra sAdhu zrAvaka sAdhu pAsAtI zrAvaka 196 28 ke taMtrane huM cetana tujhane sebhayavaM 197 2 pragaTa pragaTe pAmyA viSa za ha kare che prabhunI pUjA karavI trIkAla saptajanma avidhie ke, tIvidha zrAvaka snAna,karI karadharI ! pa caMgerI jaI ka suma vanamAM OM pUjana ugAraNa zuddha. ANuArgI SagAdikanA kahe che te mana vaca kAyAthI ghara sabaMdhI vyApAranA niSedha kruravA race che. che e paNa ThIka che ane nAzaH sau parizumana vaMdanA #
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pRSTha. paMkita. azuddha, zuddha. | pRSTha. paMkti. azuddha. zuddha. 187 28 eja saraNa che eja trANa saraNa che : 208 27 abAjI aMbAjI thI 208 28 ardha karIza arpaNa karIza 187 33 samyaga jema samyaga 204 31 vedyAvadati vaidyAvadaMti 148 4 taNuM tathA 210 18 adhamukha adhomukha 188 4 hiMsAnuM hiMsA te hiMsAnuM 211 5 paNabhAve che aNumAve che 188 31 rUTona muThThA 0 211 24 che 108 33 sababa sababa te svajAtI 212 20 kAya kAga ekaja che 213 1 saMgha saMdha 148 34 vaLI dahIM 213 4 upakalakI upakalaMkI 148 10 jIna pApanA na thApanA 213 4 hita zANita 148 12 bhAva bhAva 213 15 phuvaMti havaMti 108 14 mArganuMsArIne mArganuMsArIte 213 30 keTalAka keTalA 148 14 pUNAnaMdanA pUrNatAnaMdatA 214 28 sAstrInA zAstranA 200 3 sahita rahita 216 30 tejanItita tejAtI gIta 200 6 strIdharma svadharma 216 24 gIvArtha gItArtha 200 8 zuddhati zuddhani 217 12 zAsanohatI zAsanatI 200 10 bhAna bhAsana 218 20 jenA jana 200 21 sta 218 24 sadeha che sadeha che 200 23 idataMcakitaM iMdataMcavittaM 220 27 maramatuM marama 200 23 surakSA hamassa 222 1 jInezvara jInezvare 200 33 akhaDatva akhaMDava 222 17 te chedha ne cheva 201 22 rUcIne rUcIje 224 25 utAvalA UtAvelo 201 1 ruyAme hapAme 225 28 ajIvate jIvana 202 31 gama che gamana che 226 16 upabhogapaNe bhogapabhogapaNe 203 4 anAjane anAjate 227 2 siddhabhya: siddhebhyaH 203 32 sasArami saMsAraMmi 227 8 jalsa ja95 204 4 rahavAtha rahevAthI 227 14 ja o 204 20 syAzApiDaM tyAzApiMDaM 227 22 ArA ukAra 204 32 hena jJAna 228 2 3 keDa 205 12 utAnArita pitAnA 228 11 karAve jIUrApAvaM 206 1 AbhA AtmA 228 16 kahe che 206 8 bhAna che bhIMna che 228 23 duhuravata 66ravata 206 20 saganI saMganI 228 8 sasthAna saMsthAna 206 25 khata khasatA 224 25 e evA 207 1 nidhivanuM nihavddhapay | 224 28 Attha Atma 207 10 TAMkI DhAMkI 228 32 azvasane aksAsana. 207 11 munihAre munivahAre 231 15 de 207 12 vRtti varti 231 22 udveSaNa ulleSaNa 207 21 sezaya saMzaya 231 33 aNavI jANavI 207 31 aSTAdeko aSTApadeko 232 12 pIta - pItta 208 2 ja 232 31 baMba baMdha 208 8 raDhIAlo raDhIle 233 22 yAyAri yApAti 208 10 matI ratIlAmatI 234 5 kSaNa traNa ***** cakI For Private and Personal Use Only
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir , to zizirarUtu DerI zubha pRSTha. paMkti. azuddha, zuddha. pRSTha. paMkti. azuddha, zuddha. 234 5 kArva kArya 252 11 bhIkSukane bhIkSuka 235 2 cAla ! cAlatAM 252 30 to 235 3 sUche 253 28 nahI 235 15 daza 254 8 vrata vata 235 26 jena jana 254 14 vAsakanIpurA- vAsaka purAdikathI 236 4 5gAvI lagAvI dikathI 236 18 kamAna kamAM na 254 31 vadeva 238 24 Apa Ava 255 8 paNa ja vaNaja 242 7 khadha baMdha 255 10 vihAra nakArayeta 244 4 pApa piSa 255 13 gheDe 244 5 zizirUta 256 1 saMpata saMpatae 244 11 dIvase dIvasa 256 23 pharI 244 13 umA svAmInA umAsvAti 256 25 kaI koInI 245 18 sakRzya saMdrazya 256 28 buTa buddha 244 1 vArijai vArajhai 256 28 vatarAne vaitarAne 245 18 rahelAne rahelA 256 33 bhavikAle. bhaviSyakAle 245 26 sAMbalavAnI sAMbhaLavAnI 260 18 paNe paNa 245 31 pavatIthInuM parvatIthInuM 260 26 anAdi anAdi 245 zreSTa che 261 14 nice ni 245 34 banemAM baMnemAM 261 28 Agatine A gatI 246 2 aMkurI aMkurA, 262 8 zubhaya 246 34 pAle che cAle che 262 18 sAkSAdika sAyAdikanuM. 247 3 kAlane kAlanA 262 28 ane 247 14 aMtA aMta 262 28 coreMdrine cAre dri je 247 35 roLei rogINAM 263 21 mAlIkhAdI julIkhAdi 248 1 mInu mAgu 263 23 tIDa5 tIDa 248 4 bhAminI bhAvinI 263 28 bhagavAnanI bhagavAnaja 248 18 sarSanIbIbI lITI 14 vadhAre | 264 4 papAsana padamAsana be vAra chapAyAthI 264 14 guma phuma : kADhI che. 264 18 vanyo nirukSe nisTa 245 22 jiNaNaMANaM jiNANaMANaM 264 27 tathA tadyathA 248 32 sevAvAdika sevAlAdika 264 27 nava naMca 248 33 karavuM karavuM nahI 294 28 nagraho nagraho 250 1 snAnanakera snAna kare 264 28 bAyAlajJa chAyAlajhaM 250 2 snAna kare snAna na kare 264 30 tenI 250 6 AnucaraNa AcaraNa 265 14 kula 250 22 vorA bahyonarA 266 14 lAkha dakSaNa 250 22 mumairava muyaizya 266 , 15 thavA zravaNA 251 3 bImAM 266 15 mArA saraNA 251 8 jULa 261 17 vyAkarI vyApharA 251 8 tAmi tadAvormi | 297 4 vaDave paDave 251 25 mAthuMti mAThuti 267 4 nAma 251 28 jUvevilhA cUchA . 267 8 kuLa kue 252 3 dhamanAM kANuche dharmanAM kAraNa che ! 267 8 sImA pUrNA nauma sIhAtuM For Private and Personal Use Only
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 9 4, viSe chANuM - 0 8 8 pRdapaMkti, azuddha, 1 atha kavitAnu zuddhipatra, 267 13 bAdhAdhaka bodhAdika | pRSTha. paMkti. azuddha, zuddha 267 16 vanaspatine vanaspati 1 10 DukAmAM TuMkAmAM 67 16 ekedrine ekedri 1 21 hAzaka dAyaka 267 18 anata asta 1 30 sugama yugama 267 22 karyo che karyo che 1 30 bhUAna bhUvana 267 26 niNartha nivANA 2 1 aprate aSTate 267 33 apahANu apaharaNa 2 2 gatIyAma tIvAma 268 13 svadharmanuM svadharmanuM 1 5 citamuratI cinasuratI 268 14 A 2 18 vita 268 16 chANa 2 20 deza 268 20 dANAnA dAbhanA 2 21 zaTha trayazake. 268 21 saDelI saDelu 2 21 deva 268 21 bhumio bhUmie 3 2 zobhIta 268 24zuM zuM 3 4 vivArIe nivArIe 268 27 jIvonuM chAnuM hIta 3 5 ane ane 268 28 AcaraNa AcaraNa 3 7 pravacana abhakSa pravacana pragaTa 268 28 lAbhalAbha lAbhAlAbha abhakSa 268 30 vAla 4 6 pAla khAla 268 34 saMga saMjoga 4 6 vAhIe nivArIe 268 16 sumavALA sukSmavALa 4 7 asaMkha asaMkhya 268 27 uMTala ghUMTaNa 4 20 pyArA che. mArA che, pyArASTra 268 36 kAne 4 12 lachane laMchane 270 2 tIsa tIla 4 25 pAra 5 11 adhyAtama te adhyAtma 270 2 tIlaka tIla 4 5 12 sukhanI 270 a. sukha 270 14 AMgalIyAucI AMgalIo uMcI 5 26 vaMdaNa vadana kahIe ta karIe te. 5 27 karIejI karIe 5 30 pIAde pakhI Ade 270 24 adhogatImAM adhogatImAMthI 6 7 lAhALI lAhalI je ra70 33 keja 6 26 eka eka eka ra71 2 stavanapara stanapara 271 10 raDAya raMDAya 7 16 kepe che 271 15 parApabAdana parApavAdena 7 18 gayA ga 271 15 topa doSaM 7 25 TAlavA TAla 271 21 parNa raMgoparave 28 rAjanagaramAM rAjanagaramAMthI 271 22 vidhavA kiyada 7 37 to 271 25 mAmAna , haramAtmAnA 8 2 kamAIne kamAI te 271 25 cena yenaM 8 10 mehaka meha 271 27 AbhAratna AmAnAratna 8 26 ThavaNa ThavaNa ra7ra 17 dimadhuM dianvaM 8 28 tahare tAharU kAna vAra For Private and Personal Use Only
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Serving JinShasan 008709 oyanmandir@kobatirth.org For Private and Personal Use Only