Book Title: Bruhat Sangrahani
Author(s): Chandrasuri
Publisher: Umedchand Raichand Master
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023435/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyAdayAdavagaMta maMjanAdiva // zrIvarddhamAnasvAmine namaH // zrImAn maladhArIgacchanA zrI hemacaMdrasUrinA bAlaziSya caMdrasUri viracita. bRhatsaMgrahaNI // prAtaH smaraNIya tapogacchanA pUjyapAda guruNIjI mahArAja zrI saubhAgyazrIjInA sadupadezathI. upAvI prasiddha karanAra khaMbhAta nivAsI. mAstara umedacaMda rAyacaMda. su. amadAvAda, The. pAMjarApola AvRtti pahelI 91 7000 kImata 1-8-0 1000000ole Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrI baddhamAna svAmine nmH|| My TION zrImAn malladhArIgacchanA thI hemacaMdrasUrinA bAla ziSya caMdrasUri viracita. bRhtsNgrhnnii|| CLEAN En prAtaH smaraNIya tapagacchanA pUjyapAda guruNIjI zrIzrI-108 vIjakora zrIjI mahArAjazrInA suvihita ziSyA guruNIjI devazrIjI temanA ziSyA. guruNIjI mahArAja zrI saubhAgya zrIjI ___ nA sadupadezathI. +((1-9 caturvidha saMghanA upayoga sAru. chapAvI prasiddha karanAra. khaMbhAta nivAsI. mAstara umedacaMda rAyacaMda. muM. amadAvAda. The. pAMjarApola. saMvata. 1980 // vIra nirvANa saM. 2450 // san 1924. AvRtti 1 lI. prata 1000. zrI vivekAnaMda mudraNAlayamAMmahatAbasAilAla zaMkaralAle chApyu. satikI amadAvA kImata Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. sujJa jainabaMdhuo ne vheno. - A eka ati uttama prakArano graMtha che ke jenuM nAma zrI bRhatsaMgrahaNI arthAt moTI saMgrahaNInA nAme prasiddha che. tenuM bIjuM nAma tralokadIpIkA paNa kahevAya che ane te nAma paNa sArthakaja che. eno artha e thAya che ke A graMtha traNa lokanA dIvA samAna che. kAraNa ke A graMthanI aMdara devatA- manuSya- titheca ane nArakI ema cAre gatInA jovonA - zarIra - AyuSya. saMghayaNa saMsthAnabhuvana vimAna-gati Agati - vigere jANavAnI icchA karanArAne A saMgrahaNI nAmanuM pUstaka uttama sAdhana rUpa che. devatA ane nArakI jIva ajJAnanA balathI bIjI gatImAM rahelA jIvonA AyuSya pramANa tathA sukha dukhane jANI zake paNa manuSya to avadhi jJAnanA abhAvane lIye hamaNAM pUrvAcAryAnA racelA graMthonA AdhArathIja bIjI gatInA jIvonAM AyuSya tathA sukha duHkhAdi jANavA samartha thAya che. jo ke dareka jIva uMcI gatImAM javAnI tathA vizeSa sukha meLavAnI IcchA kare che parantu nArakI tica ane devatA potAnI gatIthI vizeSe uMcI eTale mokSa sukha meLavavAnI IcchA chatAM paNa cAritranA abhAve manuSya gati pAmyA vinA te meLavI zakAeM nathI. Ama hovAthI pAMca jJAnanA dhAraka pUrva mahA puruSoeM manuSya gatInA jIvonA upakArane mATe anya gatimAM rahelA jInA zarIra AyuSya saMtraNa saMsthAna vigerenuM temaja sukha duHkha AdinuM aneka graMthonI aMdara varNana karelaM che paNa te bahu graMthonI aMdara bhinna bhinna rupe varga hovAthI jANavAnI IcchA karanArane va duSkara thAya che. A kAraNathI malladhArIgacchanA zrI hemacaMdrasUrinA bAla ziSya zrImAn caMdrasUrie aneka bhavya jIvonA upakAra mATe A saMgrahaNI nAmano graMtha racyo che. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 Agreya bahu jIvone upakAraka hovAthI tenuM bhASAMtara gujarAtImAM vaDhavANavAlA zAstrI harizaMkara kAlIdAse karI jainI bhAionI madadI chapAnI bahAra pADelu hatuM. paNa hAla te malatu nahIM hovAthI ane ghaNA - jainI bhAione tathA - sAdhu sAdhvIone bhaNavA vAMcavAnuM sugama hovAthI prAtaHsmaraNIya tapagacchanA pUjyapAda guruNIjI mahArAjazrI saubhAgyazrIjInA sadupadezathI ane temanI khAsa preraNAthIja koinI kAMi paNa madada nahIM chatAM tenI yogya kIMmata rAkhI A pUstaka bahAra pADavAmAM AvyuM che. jeo sAhebanA upakAra sAthai temanuM TuMka vRttAMta ahIM ApavAmAM AvyuM che. Apane suvidita cheke A jaina zAsananA prarupaka mahAn vitarAga tIrthaMkara bhagavAna hoya che temanA abhAve sAsana calAvanAra AcArya mahArAjA hoya che. jema kone vizeSa upakAraka AcArya mahArAjA hoya che temaja zrAvikAo tathA bAlIkAone vizeSa upakAraka guruNIjI mahArAjA hoya che. teja nyAye A pUjyapAda pavitra cAritra bhUSaNa guruNIjI mahArAjazrI saubhAgyazrIjI mahArAja sAheba paNa hiMdustAnanA ghaNA zahero ane gAmomAM vihAra karavA pUrvaka-zrAvikAo ane vAlIkAone dharma mArgamAM joDavAmAM hamezAM udhyamavaMta ane ghaNAja khaMta dharAbanArA mahApavitra sAdhvIjIomAMnA eka uttama cAritravaMta guruNIjI mahArAja che. eTaluMja nahIM paNa temano samudAya paNa gAmo gAma vihAra karavA pUrvaka aneka upakAra karI rahyo che te nIce mujaba che. tapa gacchanA mukhya prAtaH smaraNIya parama pUjya guruNIjI mahArAjazrI je zrIjInI ziSyAo. gurugIjI zrI vijakora zrIjI. temanI ziSyAo. vinayazrI jI. deva zrIjI. hemazrIjI uttama zrIjI umedazrIjI. ane riddhIzrIjI guruNIjI sAheba zrI devazrIjInI ziSyAo. bhAva * Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjI. saubhAgyazrIjI AnaMda zrIjI harakhazrIjI. guruNIjImahArA jazrI saubhAgyazrIjInI ziSyAo. caMpAzrIjI. hIrazrIjI dAnazrIjI. lAvaNya zrIjI. gulAbazrIjI dolata zrIjI kanakazrIjI viddhAzrIjI maNIzrIjI sunaMdAzrIjI. sAdhvI ANadazrIjInI ziSyAo. anopIjI kamala bhIjI zAMtI zrIjI caMdrazrIjI. sAdhvI harakhazrIjInI ziSyAo. prasanazrIjI. sAdhvI caMpAzrIjInI ziSyAo. darasanazrIjI zivazrIjI hIrA zrIjI khImAzrIjI prabhAzrIjI sAdhvIdAna zrIjInI ziSyAo. dIpazrIjI valabhabhIjI. mAMgarolavAlA sAdhvIjI gulAbazrIjInI ziSyAo. punyazrIjI guNazrIjI pradhAnazrIjI. upara batAvelo parIvAra tathA praziSyAono ghaNo samudAya vigere hAlamAM vicare che. ane ghaNI zrAvIkAo tathA vAlIkAone dharma mArgamAM josvAmAM ghaNo upakAra karI rahyA che, eTaluMja nahI paraMtu prAcIna stavano jInazataka daMDaka prakaraNa 49 dvArakhAMluM temaja nItya smaraNIya zetruMjA prakaraNo Adi nAnA moTA pustako paNa temanA sadupadezathI chapAnI bahAra pADavAmAM AvelA che ane te eTalA badhA lokaprIya thayelA che ke tenI baje cAra cAra Attio kADavI paDI che. teja pramANe A moTI saMgrahaNInuM paNa pustaka lokaprIya thaze temAM kAMDa saMdaha jevuM nathI. 8 " * uparanI hakIkata jaNAvyA bAda have A bRhatsaMgrahaNInI prata yaMtro sahita ukta guruNIjI mahArAja taraphatho barAvara suddha karAvI chapAvavAmAM AvI che chatAM paNa dRSTI dopathI temaja presa doSathI- je kAMi bhula cuka rahI gai hoya agara jInAjJA viruddha kAMha lakhA gayuM hoya tenI kSamAyAcI mIcchAmi kaDe devA pUrvaka A prastAvanA samApta karavAmAM Ave che. eja sujJezukIM bahunAM. saMvata 1980 nA ' mahA zuda5 ravIvAra. lI0 prasiddhakartA. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrIvarddhamAnasvAmine namaH // Q l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l // zrI bRhatsaMgrahaNI prArabhyate // 000000000000000000 l l zrI paramapadadAyakASTakarmArighAtakatrilokAdhArakacaturdazarajyAtmakaprakaTakAraka dharmadIpakA diprarUpakaparamapuruSottamAya namonamaH // zrIdAnAdicatuSkasya zaktyA dhArakazAsanAdhiSThAyakadevebhyo namonamaH // zrImahAvIrasvAmine namonamaH // ve graMthakarttA prathama ziSTAcAra pAlavAne arthe tathA vighna nivAravAne artha doDha gAthAthI maMgalAcaraNa ane abhidheya, prayojana, sambandha tathA adhikArI e cAra vastunuM pratipAdana kareche / namiuM arihaMtAI, TiDbhavaNo gAhaNA ya patteyaM // suranArayANa vucchaM, naratiriyANaM viNA bhavaNaM // 1 // 1 uvavAya cavaNa virahaM, saMkhaM igasamaiyaM gamAgamaNe // artha - ( arihaMtAI) ke0 arihaMtAdika pAMca parameSThine-tyAM sakala traNa bhuvananA janane camatkAra upajAvanAra, uttama arihaMtama Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ himAne vistAranAra, azokavRkSAdika ATha prAtihArya dhAraka, cotrIza atizayathI suzomita, rAgAdika zatrune haNanAra ane bAra guNa sahita te arihaMta kahevAya. tathA jJAnAvaraNIyAdika ATha karma rahita, Au guNanA dhAraka ane siddhakSetrane viSe nirAkArapada dhAraka te siddha kahevAya. tathA jJAnAdika pAMca AcArane pote pAlanAra, bIjAne palAvanAra pAlatAMne anumodanA karanAra, dhamano upadeza Apa nAra ane chatrIza guNa sahita te AcArya kahevAya. tathA paccIza guNanA dhAraka, bIjAone bhagAvanAra ane zuddha vAcanA AphnAra te upAdhyAya kahevAya. tathA sattAvIza guNanA dhAraka, sattara prakAre saMyama pAlanAra, pAMca mahAvratanA dhAraka, bAvIsa parisahane jItanAra, dazavidha yati dharmanA dhAraka, pAMca sumati traNa guptinA AdhAra, SaTkAyanA rakSaka, mana vacana kAya yogane gopavanAra ane beMtAlIza doSa rahita AhAranI gaveSaNA karanAra te sAdhu kahevAya. te pUrva kahelA pAMca parameSThIne ( namiuM) ke0 trikaraNa zuddhithI namaskAra karIne (suranArayANa) ke devatA tathA nArakInI (Thii) ke0 sthiti eTale AyuSya (bhavaga) ke0 nivAsa karavAnAM ghara ane (ogAhaNAya) ke0 zarIranu pramANa, ahiM mUlagAthAmAM ya zabdanu grahaNa karyuche tethI e devatAnAM cihna, saMsthAna, zarIra, avadhijJAna, avadhijJAnano AkAra, vimAna, viSaya, lezyA e (patteyaM) ke0 anukrame pratyeka (buccha) ke0 kahIzuM, parantu (naratiriyANa) ke0 manuSya ane tiryacanA (bhavaNa viNA) ke0 bhAno zAzvatAM na hovAthI bhuvana vinA AyuSya tathA avagAhanA kahIzuM. e 3 dvAra thayAM // 1 // tathA (uvavAyaviraha) ke eka deva ujyA pachI bIjo deva keTalA kAlane AMtare upaje ? te upapAta virahakAla 4, tathA (cavaNavirahaM) ke0 eka deva cavyA pachI bIjo deva keTalA kAlane AMtare cave ? te ca Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 vana virahakAla 5, tathA (igasamaiyaM) ke0 eka samaye (saMbaM) ke0 saMkhyAe gaNatAM keTalA upaje ? te upapAta saMkhyA 6, tathA eka samaye saMkhyAe gaNatAM keTalA cave ? te cavana saMkhyA 7, tathA (gamaNa) ke0 marIne keTalI gatimAM jAya ? te gati 8, tathA (AgamaNe) ke0 keTalI gatinA AvyA jIvo devapaNe upaje ? te Agati 9 // ema devatA tathA nArakInAM nava nava dvAra maLI aDhAra dvAra thAya. ane manuSya tathA tiryaMcanAM bhavana vinA ATha ATha dvAra malI zola thAya, ema sarva malI cotrIza dvAra thAya. e cotrIza dvAra kahIzuM, e abhidheya kA. granthakartAne grantha racatAM je zubha Azrava ane azubhanI nijarA thAya te anantara prayojana ane tethI paraMparAe mokSaprAptI te paraMparA prayojana jANavU. e ve prayojana granthakartAnAM jANavAM. tathA zrotAne devAdikanuM svarUpa jANavU te zrotA- anaMtara prayojana ane tethI paraMparAe mokSaprAptI te zrotA, paraMparA prayojana, e ve prayojana zrotAnAM jANavAM. saMbaMdha be prakArano che. gahalo upAyopeya lakSaga ane bIjo guruparvakrama lakSaNa. temAM saMgrahaNI graMtha te upAya ane tenu tatvajJAna te upeya ema banne malIne Ayopeya lakSaNa saMbaMdha jANavo. tathA gurupavakramalakSaNa te e saMgrahaNIno artha zrIvIraprabhue vakhANyo, tyAra pachI sudharmA svAmIe dvAdazAMgImAM guMthyo. tyAMthI zyAmAcAryAdike pannavaNA pramukhamAM guMthyo. tyAMthI jinabhadra gaNi kSamAzramage A sagrahahaNImAM utAryo. e guruvaryakrama lakSaNa jANavu. e saMbaMdha. kahyo. valI A saMgrahaNI grantha bhaNavAnA adhikArI sAdhu sAdhvI zrAvaka ane zrAvikA che. te adhikArIpaNuM jANavU. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have jebI rIte anukrame karIne cotrIza dvAra kayA, tevoja rIte anukrame karIne devatAnI sthiti pramukha nava dvAra kahe che, temAM prathama 1 bhuvanapati, 2 vyaMtara, 3 jyotiSI ane 4 vaimAnika. e cAra prakAranA devomAMthI bhuvanapati devonIjavanya AyuSyanI sthiti arddhagAthAe karIne kahe che dasa vAsasahassAI, bhavaNavaINaM jahannaThiI // 2 // ' - artha-(bhavaNavaINaM)ke0 asurakumArAdika daza prakAranA bhuvanAti devonI ane bhuvanAtinI devIonI sAmAnyapaNe (dasa vAsasahassAI) ke0 daza hajAra varSanI (jahannaThiI) ke0 jaghanyathI AyuSyanI sthiti hoya, paNa tethI ochI na hoya. ___ ahiM devatAonA AyuSyanuM pramANa palorama tayA sAgaropamathI kaheze, mATe palyopama tathA sAgaropamanuM svarUpa dekhADe che. devakuru tathA uttarakurunA umajelA sAta divasanA gheTAnA eka utsevAMgula pramANa romakhaNDanA sAta vAra ATha ATha khaNDa karatAM te sarva malIne vIsa lAkha sattANuM hajAra eka so bAvana khaMDa thAya. tevA khaMDathI cAra gAuno ghanavRtta (cAra gAu viSkaMbha ane cAra gAu uMDAIvALo) kUvo ThAMsIne kAMThA sudhI bharI temAMthI samaye samaye eka eka romakhaMDa kADhatAM jyAre kUvo khAlI thAya tyAre eka uddhAra palyopama kahevAya, ane so so varSe eka eka romakhaNDa kADhatAM addhA palyopama kahevAya che. tevA daza koDAkoDI palyopame eka sAgaropama thAya che. ahiM cha prakAranA palyopamarnu vizeSa svarUpa kSetrasamAsAdi granthothI jANI levu // ____have bhuvanapati devonI utkRSTI AyuSyasthiti be gAthAe karI kahe che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ camarabali sAramahiyaM, taddevINaM tu tinni cattArI // paliyAI saDhAI, sesANaM nava nikAyAgaM // 3 // dAhiNa divaDhDha paliyaM, uttarao hu~ti dunni desuunnaa|| tadevImaddhapaliyaM, desRNaM AumukkosaM // 4 // artha-bhuvanapati devonA daza nikAya (jAti vizeSa athavA nivAsa sthAna ) che. te dareka nikAyamA dakSiNa ane uttara ema babe khaNDa che. dareka khaNDano eka eka indra che tethI bhuvanapati devonA sarva malIne vIza iMdro che. temAM pahelA nikAyane viSe dakSiNa dizAnA khaNDamAM rahenArA asurakumArono rAjA (camara) ke0 camareMdra che, tenuMutkRSTa AyuSya (sAraM) ke0 eka sAgaropamarnu che. tathA uttara dizAnA khaNDamAM rahenArA asurakumArono rAjA (bali ) ke0 balIndra che. tenuM utkRSTa AyuSya ( ahiyaM) ke0 eka sAgaropamathI kAMika adhika che. (tu) ke0 valI (taddevINaM) ke0 te camarendranI devI, utkRSTa AyuSya ( saTTAI tini paliyAI) ke0 sADAtraNa palyopamanuM che. tathA balIndranI devI, utkRSTa AyuSya (sahAI cattAri paliyAI) ke0 sADAcAra palyopamanuM che. tathA (sesANaM nava nikAyANaM) ke0 e camarendra tathA balIndra vinA bAkInA je nava nikAyanA iMdro che. // 3 // temAM (dAhiNa) ke0 dakSiNa dizAnA nava nikAyanA dharaNeMdra pramukha nava indro che temanuM utkRSTa AyuSya (divaTTha paliyaM) ke0 doDha palyopamanuM jANavU, ane (uttarao) ke0 uttara dizAnA nava nikAyanA bhUtAneMdra pramukha nava iMdro che temanuM utkRSTa AyuSya (duni desUNA) ke0 deze jaNu be palyopamarnu eTale be palyopamamAM kAMika ochu jANavu. tathA (taddevImaddha ) ke0 te dharaNendra pramukha Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nava iMdronI devIornu arddhA palyopamarnu ane bhUtAnendra pramukha nava iMdronI devIok (desUrNa paliya) ke0 deze jaNuM eka palyopamanuM (AumukkosaM) ke0 utkRSTa AyuSya jANavU ahiM indranA upalakSaNathI sAmAnya bhuvanapati devornu tathA temanI devIonuM utkRSTa AyuSya paNa pUrvokta prakAre jANavU // 4 // have vyaMtaradevatA tathA temanI devIonuM jaghanya ane utkRSTa AyuSya gAthAnA traNa pade ka ne kahe che, vaMtariyANa,jahannaM, dasavAsasahassa pliymukkos|| devINaM paliyaddhaMartha-(vaMtariyANa) ke0 vyaMtaradevatA tathA temanI devIornu (jahanna) ke0 jaghanya AyuSya (dasavAsasahassa) ke0 daza hajAra varSanu hoya che. ane vyaMtaradevornu (paliya) ke0 eka palyopamanuM tathA (devINaM) ke0 temanI devIona (paliyaddhaM) ke0 apilyopamanu. (ukosa) ke0 utkaSTa AyuSya jANavu. . have cadra sUrya graha nakSatra ane tArA e pAMca jAtanA jyotiSI devatA tathA temanI devIonu jaghanya tathA utkRSTa AyuSya eka pada ane be gAthAe karIne kahe che. 1 bhavanapatinI peThe ahiM vyantaranA indra indrANiornu AyuSya kA nathI to paNa vyantarendra ane indrANInuM AyuSya utkRSTa palyopama ane ardha palyopama anukrame jANavu. indra indrANIonu jaghanya AyuSya saMbhave nahi. 2 zrI DIdhRti vigere devIok AyuSya 1 palyopama che te vyantara nikAyanI nahi paNa bhavanapati nikAyanI hovAthI (1) palyApamanuM AyuSya che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paliyaM ahiyaM sasirakhINaM // 5 // lakkheNa sahasseNa ya, vAsANa gahANa paliyamee siM // Thii arddha devINaM, kameNa nakkhatta tArANaM // 6 // ( paliaddhaM caubhAgo, cauaDabhAgAhigA u devINaM // caujule caubhAgo, jahannamaDabhAga paMcama // 7 // ( artha - jyotiSI devatAnA ve bheda che. cara ane sthira. temAM aDhI dvIpanI mAMhelA cara che ane aDhI dvIpanI bAheranA sthira che. te sarva jyotiSI mAMhenA je ( sasi) ke0 caMdramA indra ane candramAnA vimAnavAsI devo che, temanuM utkRSTa AyuSya ( vAsANa lakkheNa ahiyaM paliyaM ) ke0 eka lAkha va adhika eka palyopama, arthAt eka palyopama ane eka lAkha varSaM hoya che. (ya) ke0 tathA (ravINaM) ke0 sUya indra ane sUryanA vimAnavAsI devonuM utkaSTa AyuSya ( vAsAga sahasseNa ahiyaM paliyaM ) ke0 eka hajAra varSa adhika eka palyopamaM arthAta eka palyopama ane eka hajAra varSanuM hoya che. tathA (gahANa) ke0 graha vimAnAdhipati ane grahanA vimAnavAsI devonuM utkRSTa AyuSya ( paliyaM ) ke0 eka palyopamanuM hoya che. valI (eesiM) ke0 e pUrve kahelA. candra sUrya ane graho tathA temanA vimAnavAsadevo e sarvanI (devINaM) ke0 devIonI ( Thii) ke0 AyuSya (arddha) ke0 arddha jANavu. eTale caMdranI devInuM tathA caMdranA vimAnavAsI devonI devIonuM utkaSTa AyuSya ardha palyopama ane pacAsa hajAra varSa upara hoya che. tathA sUryanI devInuM ane sUryanA vimAnavAsI devonI devIonuM utkaSTa AyuSya ardha palyopama ane Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcaso varSatuM upara hoya che. tathA grahanI devInuM tathA grahanA vimA. navAsI devonI devIona utkRSTha AyuSya ardhaM palayopamanuM hoya che. have (nakSattatArANaM) ke nakSatra tathA tArAnuM utkRSTha AyuSya (kameNa) ke0 anukrame karIne kahe che. // 6 // nakSatra adhipati ane nakSatranA vimAnavAsI devonuM utkRSTha AyuSaya (paliyaddhaM) ke0 ardA palyopamarnu hoya che. tathA tArA avirAti ane tArAnA vimAnavAsI devonuM utkRSTha AyuSya (caubhAgo) ke0 palyopamanA cothAbhAga hoya che. tathA (devINa) ke0 nakSatranau devInuM tathA nakSa nA vimAnavAsI devonI devIo- (Au ) ke0 utkRSTha AyuSya (caubhAgAhiga) ke0 palayopamano cotho bhAga vizeSAdhika eTale palyopamano cothA bhAga ane kAika vadhAre hoya che. tathA tArAnI devIornu ane tArAnA vimAnavAsI devonI devIornu utkRSTha AyuSya ( aDa bhAgAhiga) ke0 palyogamano AThamo bhAga vizeSAdhika eMTale patyopamano AThamo bhAga ane kAMika vadhAre hoya cha: ema e jyotiSI devonAM pAMce yugalanu utkRSTa AyuSya ka. have jyotiSI devornu jayanya AyuSya kahe che. pAMca jAtanA jyotiSImAM caMdra ane sUrya e be iMdra che ane bAkInA traNa vimAnanA adhipatio cha, tethI temanu jaghanya tathA madhyama AyuSaya nathI, mATeM temanA vinA (caujuale) ke0 cAra jugala-te caMdranA vimAnabAsI deva ane devIo 1, sUryanA vimAnavAsI deva ane devIA 2, grahanA vimAnavAsI deva ane devIo 3, nakSatranA vimAnavAsI deve ane devIo 4, e cAre jugalajeM (jahanna) ke jaghanya AyuSya (cauM bhAgI) ke0 palyApamano cotho bhAga hoya ane (paMcamae) ke0 tArAnA vimAnavAsI deva ane devIo e pAMcamA yugalanu jayanya Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aman AyuSya aDa bhAga ke0 palayopamanA AThamA bhAganuM jANavu. e jyotiSI deva tathA devIonI jaghanya tathA utkRSTa AyuSya sthiti kahI // 7 // have vaimAnika devonuM utkRSTa AyuSya doDha gAthAvaDe kahe cha.. 81 sArA do sAhi satta sAhiya, dasa caudasa saMtara ayara jA sukko // ikki mahiyamitto, jA igatIsuvari / gevijje ||maa tittIsaNuttaresu, sohammAisu imA 13. ThiI jiThA // ___ arthaH-pahelA saudharma devalokane viSe devatArnu utkRSTa AyuSya (do ) ke0 be sAgaropamarnu hoya che. A AyuSya saudharma devalokanA challA teramA prataramAM nivAsa karanArA devatArnu jANavu. bIjA IzAna devaloke paNa teramA pratare be sAgaropama ane ( sAhi ) ke0 palyopamano asaMkhyAtamo bhAga adhika hoya che. trIjA sanatkumAra devaloke devatArnu utkRSTa AyuSya ( satta ) ke0 sAta sAgaropamarnu chelle pratare hoya che. e pramANe cothA mAhendra devaloke sAta sAgaropama ane ( sAhi ) ke0 palyopamano asaMkhyAtamI bhAga adhika hoya che. pAMcame brahmadevaloke devatA, utkRSTa AyuSya (dasa) ke0 daza sAgaropamanu, chaThe lAMtaka devaloke ( caudasa) ke0 cauda sAgaropamanu, ane sAtame zukra devaloke devatArnu ukRSTa AyuSya (satara ayara) ke0 sattara sAgaropamanuM hoya che. ema (jA suko) ke0 yAvat khA zukra devaloka sudhI jANavu. ( itto ) ke0 tyAra pachI (ikkikamahiyaM ) ke0 eka eka sAgaropamanI vRddhi karavI te (jA) ke0 jyAM sudhI ( uvari gevije) ke0 uparanA navamA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avayake ( igatIsa ) ke0 ekatrIza sAgaropamanuM AyuSya thAya te kahI dekhADe che. AThamA sahasrAra devaloke ahAra sAgaropama, navamA Anata devaloke ogagIza sAgaropama, dazamA prANata devaloke vIza sAgaropama, agyAramA Araga devaloke ekavIza sAgaropama, ane bAramA acyuta devaloke bAvIza sAgaropamarnu ukRSTa AyuSya hoya che. valI traNa traNa graiveyakanA traNa joDalAM malI nava graiveyaka uparA uparI rahelA che. temAM nIcenA tragamAMnA nIcenA sudarzana veyake vIza, baccenA (bIjA) supratiSTa graineyake covIza ane uparanA trIjA manorama greveyake paccIza sAgaropamanuM AyuSya hoya che, vaccenA tragamAMnA nIcenA., eTale cothA sababhadra aveyake chavIza, vaccenA eTale pAMcamA suvizAla veyake satyAvIza ane uparanA eTale chaThA somanasa graiveyake ahAvIza sAgaropamanuM AyuSya hoya che. tathA uparanA traNamAnAM nIcenA eTale sAtamA sumanasa graiveyake ogaNatrIza, vaccenA eTale AThamA pIyaMkara deyake trIza ane uparanA navamA Aditya graiveyake ekatrIza sAgaropamarnu utkRSTa AyuSya hoya che // 8 // ehathI uparanA vijaya vaijayaMta jayaMta aparAjita ane sarvArthasiddha e pAMce anuttara vimAnane viSe devatA- (tittisa ) ke0 tetrIza sAgaropamanuM utkRSTa AyuSya jANavU. ( sohammAisu ) ke0 saudharma devalokathI mAMDI pAMca anuttara vimAna sudhInA vaimAnika devatAnI (imA ) ke0 A (jihA Thii) ke0 utkRSTa sthiti kahI. have vaimAnika devonuM jayanya AyuSya be gAthAthI kahe che:sohamme IsANe, jahannahiI paliyamahiyaM ca // 9 // do sAhi satta dasa cau-dasa sattara ayarAiM jA sahassAro // tapparao ikikaM, ahiyaM jANuttara Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... 16. jA caukke // 10 // igatIsa sAgarAI, sabaDhe puNa jahannaThii natthi // ___ arthaH-(sohamme ) ke0 saudharma devalokane viSe devatAonI (jahannahiI) ke. jaghanya AyuSya (paliyaM ) ke eka palyopamarnu hoya che. A AyuSya saudharma devalokanA tere prataramAM nivAsa karanArAnuM jANavU. (ca) ke0 ane (IsANe) ke0 IzAna devalokane viSe eka palyopama tathA (ahiyaM ) ke0 eka palyopamanI asaM.. khyAtamo bhAga adhika hoya che // 9 // trIjA sanatkumAra devaloke (do) ke0 be sAgaropamarnu ane cothA mAhendradevaloke be sAgaropama ane ( sAhi ) ke0 kAika adhika hoya che. pAMcamA brahma devaloke ( satta) ke0 sAta sAgaropamanu, chaThA lAMtaka devaloke dasa ke0 daza sAgaropamanu, sAtamA zukra devaloke ( caudasa ) ke0 cauda sAgaropamarnu, ema ( jA sahassAro) ke0 yAvat AThamA sahasrAra devalokane viSe ( sattara ayarAI) ke0 sattara sAgaropamarnu jaghanya AyuSya hoya che. (tapparao) ke0 tethI upara AnatAdi devalokane viSe (ikvikaM ahiyaM ) ke eka eka sAgaropama vadhAratA javu. te ( jA Nuttaracaukke) ke. jyAM sudhI cothA anuttara vimAnane viSe ekatrIza sAgaropamanuM jaghanya AyuSya thAya che. te A pramANe-Anata devaloke. aDhAra sAgaropamanu, prANata devaloke ogaNIza sAgaropamanu, AraNa devaloke vIza sAgaropamarnu, ane acyuta devaloke ekavIza sogaropamarnu jaghanya AyuSya thAya che. tyArapachI nave graiveyake eka eka sAgaropama vadhAratAM navame graiveyake trIza sAgaropamarnu jaghanya AyuSya hoya. tyAra pachI vijaya vaijayaMta jayaMta ane aparAjita e cAra anuttara vimaane-|| 10 // (iga Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 tIsasAgarAI ) ke0 ekatrIza sAgaropamanuM jaghanya AyuSya hoya. ( puga) ke0 valI ( sabaThThe ) ke0 sarvArthasiddha nAmanA pAMcamA anuttara vimAnane viSe ( jahannaThi natthi ) ke0 jaghanya AyuSya nathI // vaimAnika devIo kelA devaloka suvI hoya che ? tathA kelA prakAranI hoya che ? te ardhI gAthA vaDe kahe che. parigahiyANiyarANi ya, sohammIsANa devI || 11 || arthaH- (devI) ke0 vaimAnika devInI utpatti ( sohammIsANa ) 0 saudharma tathA IzAna e ve devalokane viSe hoya che. ane te devIo be prakAranI che. ( parigahiyANiiyarANi ya ) ke0 eka parigrahitA te paraNelI kulAMganA sarakhI ane bIjI aparigrahitA te sAdhAraNa gaNikA sarakhI jANavI // 11 // have eka iMdranAbhavamAM keTalI devIo utpanna thai maraNa pAme ? te ve gAthAvaDe kahe che. dokoDAkoDIo, paMcAsI koDI lakkha igasayarI | koTisahassa caukoDi - sayANa aDavIsakoDINaM / / 12 / / sattAvannaM lakkhA caudasasahassAya dusa 1 devomAM manuSyavat paraNavAnI vidhI nathI parantu amuka eka patidevanIja te devI gaNAtI hovAthI pativratApazuM hoya che. prathama patideva cavI gayAthI bIjo teja sthAne upajelA devane punaH pati tarIke aMgIkAra kare to paNa pativratApaNuM lopAya mahi evI devalokanI maryAdA che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 paMcAsI // iya saMkhA devIo, cavaMti iMdassa jammaMmi // 13 // arthaH- ( do koDAkIDIo ) ke0 ve kroDAkroDa, (paMcAsIkoDIlakkha ) ke0 paMcAzI kroDa lAkha, ( igasayari koDI sahassa ) ke0 ekotera kroDa hajAra, ( caukoDi sayANa ) ke0 cAra so kroDa ane ( aDavIsa koDINaM ) ke0 aThAvIsa kroDa // 12 // ( sattAvannaM lakkhA ) ke0 saMttAvana lAkha, ( caudasa sahassA ) ke0 cauda hajAra ( ya ) ke0 ane ( dusaya paMcAsI ) ke0 baso paMcAzI. 285714285714285 ( iya saMkhA devIo) ke0 eTalI devIonI saMkhyA iMdassa jammaMmi ke0 // eka iMdranA bhavamAM ( cavaMti ) ke0 maraNa pAme che. // 13 // ed vaimAnika devIonuM jaghanya tathA utkRSTa AyuSya eka gAthAthI kahe che. paliyaM ahiyaM ca kamA, ThiI jahannA io ya ukkosA // paliyAI sattapannAsa, tahaya nava paMcavannAya // 14 // 1. arthaH- saudharma devalokane viSe ( io) ke0 e parigrahItA tathA aparigrahItA devIonI ( jahannA Thii ) ke0 jaghanya AyuSya (paliyaM ) ke0 eka palyo manuM, (ca) ke0 IzAna devalokane viSe parigrahItA tathA aparigRhItA devIonuM javanya AyuSya ( ahiyaM ) ke0 eka palyopathI kAMka adhika ( kamA ) ke0 anukrame karIne jANavu. tathA saudharma devaloke parigrahItA devIonuM (ukosA ) ke0 utkRSTa AyuSya (paliyAI satta) ke0 sAta Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 palyopamanI ane aparigrahItA devIonI ( pannAsa ) ke0 pacAsa palyopamanI Ayusthiti hoya che. ( taha ) ke0 tathA IzAna devaloke parigrahItA devIonuM ( nava ) ke0 nava palyopama ane aparigrahItA devIonuM ( paMcavannA ) ke0 paMcAvana palyopamarnu AyuSya hoya che // 14 // saudharma tathA IzAna devalokanA devatAne bhogya evI je pativratA devIo che te parigrahItA devIo kahevAya che. saudharma devaloke aparigrahItA devIonAM cha lAkha vimAna che. te aparigrahItA devIo gaNikA jAti che. te aparigrahItA devIo vIjA pAMcabhA sAtamA navamA ane agyAramA devalokanA devone bhogya che, tethI je devIo je devalokane bhogya che te tyAM jAya che. tathA IzAna devaloke aparigrahItA devIonAM cAra lAkha vimAna che. e aparigrahItA devIo cothA chaThThA AThamA dazamA ane bAramA devalokanA devane bhogya che, tethI je devIo je devalokane bhogya che te tyAM jAya che. have asura kumArAdika iMdronI agramahiSIonI saMkhyA kahe che. paNa cha cau cau aThTha ya, kameNa patteyamaggamahisIo // asurA nAgAi vaMtara - joIsa kappa dugiMdANaM // 15 // 4 arthaH- je pradhAna paTarANI hoya te agramahiSI kahevAya che. temAM bhuvanapatinI pahelI nikAyanI be dizAmAM rahenArA ( asuro ) ke 0 0 asurakumAranA camarendra tathA balIndra nAmanA be iMdra che. temane eka ekane ( paNa ) ke0 pAMca pAMca ( aggamahisIo ) ke0 agramahiSIo hoya che. tathA ( nAgAi ) ke0 nAgakumAra vigere bAkInA bhuvanapatinI nava nikAya che tenA dharaNeMdra tabhUtathA neiMdra vigere Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 aDhAra iMdra che, temane darekane (cha) ke0 cha cha agramahiSIo che. tathA (naMtara ) ke0 vyaMtara devatAnI sola nikAyanA kAla mahAkAla vigere batrIza iMdra che. temane darekane ( u ) ke0 cAra cAra agramahiSIo hoya che, tathA ( joIsa) ke0 jyotiSInA caMdra tathA sUrya e ve indrane ( u ) ke0 cAra agramahiSIo hoya che. tathA (kappadurgidANaM ) ke0 saudharma tathA IzAna e ve devalokanA be indra che temane darekane ( aTTha ) ke0 ATha ATha agramahiSIo hoya che. saudharma tathA IzAna devalokathI uparanA devalokane viSe devInuM upajavaM nathI, tethI tyAM parigrahItA devIo paNa nathI. paraMtu te devalokanA iMdra tathA devone jyAre viSaya sevavAnI icchA thAya tyAre temane yathAyogya saudharma tathA IzAna devalokanI aparigrahItA devIo upabhogane artha thAya che, mATe tyAM agramahiSIono saMbhava nathI // 15 // have devalokanA prataranI saMkhyA eka gAthAvaDe kahe che:dusu terasa dusu bArasa, cha paNa cau cau duge duge ya ca // vijjaNuttare dasa, bisI patharA uvari loe || 16 || 18 athaH -- jema dharane uparAupara mAla hoya che, tema devalokamAM uparAupara pratara hoya che. paNa mALanI peThe eka pratarathI bIjA prataranI bacce TekArUpa kai na hoya. devalokanAM dareka prataro AkAzamAM nirAdhAra hoya. mAM (dusu ) ke0 saudharma ane izAna e be devalokanA malIne ( terasa ) ke0 tera pratara valayAkAre che. temAM pUrva mahAvideha ane pazcima mahAvidehanI vacamAM arddhavalayAkAra khaMDathI arddha arddha khaMDa karavA, jemAM eka dakSiNa dizAno khaNDa, ane Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 bIjo uttara dizAneo khaNDa temAM dakSiNa dizAnA arddhavalaya khaNDanA tera pratara saudharmendranA jANavA ane uttara dizAnA arddhavalaya khaNDanA tera pratara IzAneMdranA jANavA.' temaja (dusu ) ke0 sanatkumAra ne maheMdrane viSe malelA valayAkAra ( bArasa ) ke0 bAra pratara che, ahiM paga arddhaarddha karI dakSiNa dizAnA sanatkumArendranA ane uttara dizAnA mAhendranA pratara jANavA. brahma devaloke (cha) ke0 cha pratara, lAMtaka devaloke ( paNa ) ke0 pAMca tara, zukra devaloke ( u ) ke0 cAra matara, sahasrAre ( u ) ke0 cAra pratara, tathA Anata ane prANata e ( duge ) ke0 ve devalokanA malIne ( u ) ke0 cAra pratara, tathA AraNa ane acyuta e ( duge ya) ke0 ve devalokanA malIne cAra pratara jANavA. e sarva malIne bAvana pratara thayA. valI ( gevija ) ke0 nava graiveyake eka eka pratara gaNatAM nava pratara thAya, ane ( aNutare ) ke0 pAMce anuttara vimAne eka pratara e (dasa) ke0 daza pratara thayA. te pUrve kalA bAvana sAthai melavatAM ( uvIra loe ) ke0 aranA lokane viSe ( bisahi payaga ) ke0 bAsa pratara thAya che // 16 // have pratare pratare jUnuM jUDhuM utkRSTa tathA jananya AyuSya jANavA mATe prathama sauma devaloke upAya kahe che. sohammukosa, niyapayara vihatta iccha saMguNio | 1 saudharmanA 13 pratara ane izAnanA 13 pratara maLI 26 pratara na gaNAya, paNa 13 prataraja gaNAya. kAraNa ke saudharmane tAMbe dakSiNa bAjunA 13 ardhA pratara ane izAna indrane tAbe uttara bAjunA 13 ardhA pratara maLI 13 AkhA pratara thAba. e pramANe trIjA cothA AThamA navamA dazamA ane agIAra bAramA devaloke paNa jANavuM. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 payaruko sahiio, savvattha jahannao paliyaM // 17 // 18 " artha: - ( sohammukosa ) ke0 pahelA saudharma devalokane viSe je utkRSTa sthiti be sAgaropamanI che tene ( niyapayara ) ke0 potAnA tera pratara sAthe (vitta ) ke0 varhecIne pachI ( iccha saMguNio ) ke0 ahiM je trIjA pAMcamA athavA sAtamA prataranuM AyuSya kADhavAne iccheluM hoya te prataranI sAthe jyAre guNAkAra karIra tyAre (payara) ke0 te prataranI (ukosahio ) ke0 utkRSTa sthiti thAya. te A pramANe- saudharma devalokanA teramA pratare utkRSTa AyuSya sthiti meM sAgaropamanI che, temAMthI eka eka sAgaropamanA tera tera bhAga karoye tyAre ve sAgaropamanA terIyA chavIza bhAga thAya, tene tera bhAge becatAM eka sAgaropamanA terIyA be bhAganuM AyuSya pahele pratare hoya. evIja rIte bIjA prataranuM AyuSya kADhavu hoya to tene te sAthe guNIye to eka palyopamanA terIyA cAra bhAga Ave. tebIja rIte trIje pratare cha bhAga, cothe ATha bhAga, pAMcave daza bhAga, chaThThe bAra bhAga, sAtame cauda bhAga ele eka sAgaropama ane para terIo eka bhAga, AThame eka sAgaropama ne RNa bhAga, navame eka sAgaropama ne pAMca bhAga; dazame eka sAgaropama ne sAta bhAga, agyArame eka sAgaropama ne navabhAga, bArame eka sAgaropama ne agyAra bhAga ane terame pratare be sAgaropama saMpUrNa AyuSya hoya. eja pramANe IzAna devalokane viSe paNa pratyeka prataramAM AyuSya kADhavAno Aya jANavo, parantu eTalaM vizeSa che ke-e devalokanA pahele pratare sAgaropamanA terIyA bebhAgathI kAMka adhika AyuSya kahevu. ema dareka pratare adhika AyuSya kahetAM terame pratare ve sAgaropama sAdhika AyuSya sthiti thAya, ane ( savvattha ) ke0 saudharma devalokanA sarvatra eTale tere Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratarane vive ( jahannao) ke0 jayanyathI (paliya) ke eka palyopamanI AyuSya sthiti hoya. tathA IzAna devalokanA tere pratarane vijayanyathI eka palyogama adhika AyuSya sthiti hoya che. // 17 // ., have saudhandranA cAra lokapAlonuM utkRSTa AyuSya kahe che. somajamANaM satibhAga-paliyaM varuNassa dunni desuunnaa|| vesamaNe do paliyA, esa Tii logapAlANaM // 18 // . arthaH-pUrva dizAno lokapAla ( soma ) ke0 soma che ane dakSiNa dizAno lokapAla (jama) ke0 yama che. te bannenuM utkRSTa AyuSya ( satibhAgAliyaM ) ke eka palyopamanA trIjA bhAga sahita eka palyopamanuM che. pazrima dizAno (varuNassa) ke0 varuNa nAmano lokapAla che, tenuM utkRSTa AyuSya ( dunni desUNA ) ke0 deze uNA ve palyopamanuM che. tathA uttara dizAnA (vesamaNe ) ke0 vaizramaNa nAmanA lokapAlana utkRSTa AyuSya ( dopaliyA ) ke be palyopamanuM che. e pramANe ( logapAlANaM ) ke. saudharmendranA cAre lokapAlanI ( esa Thii ) ke0 e utkRSTa AyuSyanI sthiti vahI // 18 // . e lokapAlonAM vimAna kevaDAM hoya che ? ne eka gAthAthI kahe che:addhaterasalakkhA, vimAgamAgaM ca logapAlAgaM // bhaNIyaM ca paMcamaMge, buhehiM nicaM muNeyavyaM // 19 // athaH-ca) ke0 valI (logapAlANaM) ke0 e lokapAlanAM' (vimANamANaM) ke0 vimAnonuM pramANa eTale vimAnonI 1 indranA moTA adhikArIo. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 laMbAI tathA pahalAI (addhaterasalakkhA ) ke0 sADA bAra lAkha yojananI ( paMcamaMga ) ke0 bhagavatI sUtramAM ( bhaNIyaM ) ke0 kahI che. te ( buhehiM ) ke0 vidvAnoe ( nicca ) ke0 nitya ( muNeyavvaM ) ke0 jAgaM // 19 // ed art devalokanA indrone rahevAnAM sthAnaka kahe che:kappassa aMtapayare, niyakappavaDiMsayA vimANAo // iMdanivAsA tesiM, caUdisi logapAlANaM // 20 // 5 arthaH- ( kappasa ) ke0 dareka devalokanA ( aMtapayare ) ke0 challA prataranA madhyabhAgane viSe ( niyakappavarDisayA ) ke0 potapotAnA kalpane nAme avataMsaka nAmanA (vimANAo ) ke0 vimAno che. jemake - saudharma devalokanA uparanA teramA pratarane viSe dakSiNa dizAe madhyabhAge sudharmAvartaka nAmanuM vimAna che temaja IzAna devalokanA uparanA teramA pratarane viSe uttara dizAe madhya bhAge IzAnaraine nAmanuM vimAna hai. evI rIte sarva devalokane viSe jANaM. paraMtu navamA tathA dazamA devalokano eka indra che tyAM cothA pratare prANAvataMsaka nAmanuM vimAna che ane agyAramA tathA bAramA devalokano eka indra che, tyAM paNa cothA pratare acyutAvataMsaka nAmanuM vimAna che. te avataMsaka nAmanA vimAnAne viSe ( iMdanivAsA) ke0 iMdrono nivAsa che ane ( tersi) ke0 te vimAnanI ( caUdisi ) ke0 cAre dizAne viSe ( logapAlANaM ) 0 te soma vigere cAra lokapAlono nivAsa che. ema sarva devalokane viSe jANavuM // 20 // 1 potapotAnA tAbAnA ardhavalaya prataranA vA pUrNa prataranA madhya bhAge. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sanatkumArAdika devalokanA pratyeka pratarone viSe jayanya tathA utkRSTa AyuSyanI sthiti jANavAno upAya kahe chaH surakappaThiiviseso, sagapayaravihatta iccha sNgunnio|| hichillaThiisahio, icchiyapayaraMmi ukkosA // 21 // 2-2. ___ arthaH-( surakapa ) ke0 devonA kala eTale devatAone nivAsa karavAnA bAra devaloka te kalpa kahevAya che ane nava graiveyaka tathA pAMca anuttara vimAna te kallAtIta kahevAya che. te surakalpanA utkRza AyuSyanI je ( Thii ) ke0 sthiti che teno (viseso ) ke0 vizleSa karavo, arthAt adhika sthitimAMthI ochI sthiti kAhI nAkhavI. ema karyA pachI je vadhe tene ( sagapayaravihatta ) ke0 pota potAnA pratare karIne yeheMcIe. pachI ( icchasaMguNio) ke0 e sthAne vAMchita pratara sAthe gugI. teno je AMka Ave tene (hiDillaThiisahio) ke0 heThalI utkRSTa sthiti sAthe ekaTho karIe tyAre ( icchiyapayaraMmi ) ke0 icchita pratarane vive ( ukkosA ) ke0 utkRSTa sthiti Ave.. te vAtane ahiM udAharaNa sahita samajAve che keH-helA saudharma devalokanA terame pratare utkRSTa AyuSyanI sthiti be sAgaropamanI che ane sanatkumAra devalokanuM utkRSTa AyuSya sAta sAgaropamarnu cha, mATe sAta sAgaropamamAMthI be sAgaropamanI sthiti vAda karIra tyAre pAMca sAgaropama sanakumAranA bAkI rahe. pachI te pAMca sAgaropamane sanatkumAranA bAra pratare karIne vheMcIe. te evI rIte ke-eka sAgaropamanA bAra bAra bhAga karavA, jethI pAMce sAgaropamanA bArIyA sATha bhAga thAya ane te sAThe bhAgane bAre pratare veheMcIe tyAre eka eka pratare sAgaropamanA bArIyA pAMca pAMca Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga Ahe. pachI nIcenA saudharma devalokanI utkRSTa sthiti be sAgaropamanI che te tenI sAthe bhelIe tyAre trIjA sanatkumAra devalokanA pahelA prataranI be sAgaropama ane eka sAgaropamanA bArIyA pAMca bhAga upara eTalI utkRSTa AyuSya sthiti thAya. vIja rIte bIjA pratare be sAgaropama ane upara bArIyA daza bhAga thAya. trIje pratare traNa sAgaropama ne upara bArIyA traNa bhAga 'thAya. e pramANe pratare pratare bArIyA pAMca pAMca bhAga vadhAravA, jethI chellA bAramA pratare barAbara sAta sAgaropamanuM utkRSTa AyuSya thAya. e te mAhendre sAvika sAta sAgaropamanI utkRSTa sthiti kahevI. e pramANe aranA sarva devalokanA pratarane viSe AyuSya sthiti kADhavI. AyuSyanI sthiti yaMtramAM ApI che temAMthI joi levI // 21 // ahiM devatAnA AyuSyanuM prathama dvAra sampUrNa thayuM // have devagatine viSe bhuvana sambandhI bIjuM dvAra kahe che:asurA nAga suvannA, vijju aggI ya dIva udahI a // disi pavaNa thaNiya dasaviha, bhavaNavaI tesu dudu iMdA // 22 // 4 arthaH- cAra nikAyanA devatAmA prathama bhuvanapati devatAnAM bhuvana kahevAne mATe bhuvanapatinI daza jAtinAM nAma kahe che. 1 ( asurA) ke0 asura kumAra, 2 ( nAga ) ke0 nAga kumAra, ( sunnA) ke0 suvarNa kumAra 4 ( vijju ) ke0 vidyutkumAra, 5 ( aggIya ) ke0 agni kumAra, 6 ( diva) ke0 dvIpa kumAra, 7 ( ya ) ke0 ane ( udahI ) ke0 udadhi kumAra, 8 ( disi ) ke0 dizi kumAra, 9 ( patraNa ) ke0 vAyu kumAra, ane 10 ( thaNiya ) Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke0 stanita kumAra. e ( dasa viha bhavaNavai ) ke0 daza prakAranA bhuvanapati devatA cha. (tesu ) ke0 te eka eka nikAyane viSe eka dakSiNa zreNino ane eka uttara zreNino ema ( dudu iMdA) ke0 be be indro che. e daze nikAyanA devo kumAra eTale bAlakanI peThe krIDA karanArA che, mATe dareka nAmanI sAthe kumAra zabda joDyo che. // 22 // have bhuvanapatinI daza nikAyanA vIza indronAM nAma kahe hai:camare balI ya dharaNe, bhUyANaMde ya veNudeve ya // tatto ya veNudAlI, harikaMte harissahe ceva // 23 // aggisiha aggimANava, punavisiDhe taheva jlkNte|| jalapaha taha ami agaI, miyavAhaNa dAhi guttarao // 24 // velaMbe ya pabhaMjaNa, ghosa mahAghosa esimnnyro|| jaMbuddI chattaM, meraM daMDaM pahu kAuM // 25 // 40 __ artha:-ahiM (dAhiNuttarao ) ke0 dakSiNa aMgIno indra ane uttara aMgInA indra ema dareka nikAyanA bane indro kahevA. temanA anukrame karIne nAma kahe che. pahelI asurakumAra nikAyanI dakSiNa dizAno (camare ) ke0 camarendra (ya) ke0 ane uttara dizAno (balI ) ke0 baLIndra, bIjI nAgakumAra nikAyanI dakSiNa dizAno ( dharaNe ) ke0 dharaNendra ( ya ) ke0 ane uttara dizAno (bhUyANaMde ) ke0 bhUtAnaMdra. ( ya ) ke0 vaLI trIjI suvarNa kumAra nikAyanI dakSiNa dizAno (veNudeve ) ke0 veNudevendra ane uttara Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dizAno (deNudAlI ) ke. veNudAlindra. ( tatto) ke0 mArapachI cothI vidyutkumAra nikAyanI dakSiNa dizAne pe vi( harikate ) ke0 harikaMtendra ane uttara dizAne viSe ( harissaha ) ke0 harisahendra (ceva ) ke0 nizcayathI jANavA. // 23 // pAMcamI agni kumAra nikAyanI dakSiNa dizAne viSe ( aggisiha ) ke0 agnizikhendra ane uttara dizAne viSe ( aggimANava ) ke0 agnimAnaveMdra. chaThI dvIpakumAra nikAyanI dakSiNa dizAne viSe (pugna ) ke0 pUrNendra ane uttara dizAne viSa (visiTTe ) ke0 viziSTendra. ( taheva ) ke0 temaja sAtamI udadhikumAra nikAyanI dakSiNa dizAne viSe (jalakaMte ) ke0 jalakaMtendra ane uttara dizAne viSe ( jalapaha) ke0 jalapramendra ( taha) ke0 temaja AThamI dizikumAra nikAyanI dakSiNa dizAne viSe ( amiagaI ) ke0 amitagatIndra ane uttara dizAne viSe ( amiyavAhaNa ) ke0 amitvaahnendr-||24|| (ya) ke. valI navamI vAyukumAra nikAyanI dakSiNa dizAne viSe ( laMbe ) ke0 laMbendra ane uttara dizAne viSe (pabhajaNa) ke0 prabhaMjanendra. dazamI stanitakumAra nikAyanI dakSiNa dizAne viSe ( ghosa ) ke0 ghopeMdra ane uttara dizAne viSe ( mahAghosa ) ke0 mahAghoSendra. ( esiM ) ke0 e vIza iMdramAMthI ( annayaro) ke0 koi iMdra jo potAnI zakti phorave to te (jaMbuddIva) ke0 jaMbudvIpane (chattaM ) ke0 chatrAkAra karavAne tathA ( meruM ) ke0 merupavatane ( daMDaM kAuM) ke0 daMDa karavAne ( pahu) ke0 samartha thAya che. arthAt te indra pRthvInuM chatra karI ane meruparvatano daMDa karI DAbA hAthe dhAraNa kare to paNa tenA zarIrane kAMI prayAsa jaNAya nahIM. chatAM koi vakhata evI zakti phoravI jaMbuddhIpane chatrAkAra karyu nathI, karatA nathI ne karaze paNa nahiM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 have asura kumArAdika nikAyonI dakSiNa zreNonI bhuvana saMkhyA kahe che: catIsA cacattA, aThThattIsAya catta paMcanhaM // pannA cattA kamaso, lakkhA bhavaNANa dAhiNao ||25|| 3 artha:- asura kumAranAM (cautIsA ) ke0 cotrIza lAkha, nAga kumAranAM ( caucattA ) ke0 cumAlIza lAkha, suvarNa kumAranAM ( atIsAya) ke0 ADatrIza lAkha, valI vidyutkumAra agnikumAra dIpakumAra, udadhikumAra ane dizikumAra e ( paMcahe ) ke0 pAMce nikAyanAM ( catta) ke0 cAlIza cAlIsa lAkha bhuvana ke. tathA pavanakumAranai (pannA) ke0 pacAsa lAkha ane stanitakumAranAM ( cattA ) ke0 cAlIza lAkha bhuvana che, e ( kamaso) ke0 anukrame karIne (dAhiNao ) ke0 dakSiNa zreNInA ( bhavaNANa ) ke0 bhuvanonA ( lakkhA ) ke0 lAkhonI saMkhyA kahI. // 26 // have uttara zreNInA bhuvananI saMkhyA kahe che: ca ca lakkha vihUNA, tAvaiyA caiva uttara disAe || savvevi satta koDI, bAvattari huti lakkhA ya ||27|| 3 arthaH-daze nikAyanI dakSiNa bhegIra je bhuvana saMkhyA kahI che. temAM eka ekamAMthI ( cau caDa lakkha vihUNA ) ke0 cAra cAra lAkha ochAM karyA thakAM zeSa je je nikAyanAM jeTalI jeTalI bhuvana rahe ( tAvaiyA) ke0 teTalAM teTalAM (uttara disAe ) ke0 uttara dizAnI nikAyane viSe ( caiva ) ke0 nizve hoya che. te A Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe asurakumAranAM trIza lAkha, nAgakumAranAM cAlIza lAkha, suvarNakumAranAM cotrIza lAkha, pacho vidyatkumAra agnikumAra dvipakumAra udadhikumAra ane dizikumAra e pAMcenAM chatrIsa chatrIsa lAkha, pavanakumAranAM chatAlIsa lAkha, ane stanitakumAranAM chatrIsalAkha bhuvana uttara dizAe che, ( savvevi ) ke0 e dakSiNa tathA uttare banne zreNinA maLI ne ( sattakoDI) ke0 sAta kroDa yake0 ane (bAvattarI lakkhA) ke0 bahoMtera lAkha bhuvana huMti ke0 hoya che // 27 // have eja daza nikAyanI dakSiNa tathA uttara zreNInI judI judI bhuvana saMkhyA kahe chaH- . cattAriya koDIo, lakkhA chaceva dAhiNe bhavaNA, tinneva ya koDIo, lakkhA chAvaThI uttarao // 28 // arthaH-(cattAri koDIo) ke0 cAra kroDa, yake0 ane (cha lakkhA) ke0 cha lAkha, (dAhiNe) ke0 dakSiNa dizAmAM, (bhavaNa) ke0 bhuvano, (ceva) ke0 nizce thAya che, tathA (tinneva koDIo) ke0 traNa kroDa, yake0 (chAvahI lakkhA) ke0 chAsaThalAkha bhuvano, (uttarao) ke0 uttara dizA tarapha hoya che // 28 // have e pUrvokta bhuvana kyA cha ? te sthAnaka kahe che:rayaNAe hiThuvariM, joyaNa sahassaM vimutta te bhavaNA // jaMbuddIpa samA taha, saMkhamasaMkhijjavitthArA // 29 // ___ arthaH-rayaNAe ke0 ratnaprabhA pRthvIno pIMDa eka lAkha ane aisIhajAra yojana jADapaNe che, temAMthI, (hiThuvari) ke0 heThe ne upara, (joyaNa sahassaM vimu-tu) ke0 eka eka hajAra yojana Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukIne vacamAMnA eka lAkha aThotera hajAra yojanAMhe, te ke te bhuvanAti devonA, (bhavaNA) ke0 bhuvano che. temAM nAnA bhuvano (jaMbuddIva samA) ke0 jaMbuddhiA sarakhA che. (taha) ke0 tathA madhyama bhuvano te, (saMkha) ke0 saMkhyAta koTI yojana pramANa che, tathA utkRSTAte (asaMkhija) ke0 asaMkhyAtA koTA koTI yojana pramANa, (vitthArA) ke0 vistAravaMta hoya che // 29 // have dhaNA devomAM potayotAnI nikAya jANI zakAya mATe asurAdika daza nikAyanA devonAM mukunadika AbhUSaNane viSe cinho hoya che te kahe che:cUDAmaNi phaNi garuDe, vajje taha kalasa sIha asseya, // gaya magara vaddhamANe asurAigaM muNasu ciNhaM // 30 // 3 ___ arthaH-asurakumAranA mukuTane viSe, (cUDAmaNi) ke0 cUDAmaNirnu cinha che. nAgakumAranA AbhUSagane vidhe, (phaNi] ke0 saparnu cinha che sUvarNakumAranA AbhUSaNane viSe, (garuDa) ke0 garuDarnu cinha che. vidyutkumAranA mukuTamAM, (vajje) ke0 vajranu cinha che. (taha) ke0 tathA agnikumAranA AbhUSaNamAM, (kalasa) ke0 kalasarnu cinha che dvimakumAranA AbhUSaNamAM (soha) ke0 siharnu cinha che, udadhikumAranA mukaTane viSe ke0 (asseya0) azvanu cinha che, dizikumAranAM mukuTa viSe, (gaya) ke0 hAthInu cinha che, vAyukumAranA AbhUSaNane viSe, (magara) ke0 magaranu cinha che stanitakumAranA AbhUSaNane vive, (baddhamANe0) ke0sarAva saMpUTarnu cinha che. e pramANe (amarAINaM) ke0 asurAdika daza bhuvana patinAM (ciNDaM) ke0 cinha (mugasu) ke0 jANavA. // 30 // ___ have eja asurAdika daza prakAranA bhuvanapati devonA zarIrano varNa kaha che: Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 asurA kAlA nAgu, dahipaMDurA taha suvanna disi thaNiyAkaNagAbha vijju sihi dIva, aruNA vAu piraMgu nibhA // 31 // 44 arthaH- amurAkAlA ke0 asurakumAranAM zarIra kAlA varNe hoya che, (nAgudahi ) ke0 nAgakumAra ane udadhikumAra (e bannenAM zarIra, (paMDurA) ke0 gaura varNe che taha ke0 temaja, suvana ke0 suvarNakumAra (dasa) ke0 dizikumAra tathA (thaNiyA) ke0 stanitakumAra e traNanAM zarIra ( kaNagAbha) ke0 suvarNakAMti samAna hoya che. (vijju) ke0 vidyutkumAra (sihi) ke0 agnikumAra (dIva) ke0 dIpakumAra e traNanAM zarIra ( uvaruNA ) ke0 rAtA varNe che tathA (vAu) ke0 vAyukumAranA zarIranI kAMti (piyaMgu ) nibhA ke0 priyaMgu vRkSanA varNa samAna hoya ke nIla hoya che. // 31 // have asurakumArAdikanAM vastrono varga kahe che:asurANa vattharattA, nAgodahi vijju dIva sihi nIlA // disi thaNiya suvannAgaM, dhavalA vAuga saMjharui / / 32 / / 45 arthaH - asurANa ke0 asurakumAranAM vattha ke0 vastra, (rattA) ke0 rAtAM hoya che, (nAgodahi) ke0 nAgakumAra ane udadhikumAra tathA (vijju) ke0 vidyutkumAra (dIva ) ke0 dvipakumAra (sihi ) ke0 agnikumAra e pAMcenAM vastro nilA ke0 nIla varNe hoya che, disi ke0 dizikumAra (thaNiya) ke 0 stanitakumAra ane (suvannANaM) ke 0 (suvarNa) kumAra e adri aat (dhavalA) ke0 ujvala hoya che. tathA (vAuNa) ke0 vAyukumAranAM vasra (saMjharui) ke0 saMdhyAnA raMga sarakhA che. have bhuvanapati vigere daze nikAyanA iMdronA sAmAnika devonI tathA AtmarakSaka devonI saMkhyA kahe che: Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAsaThi sahi asure, chaccasahassA dharaiMNa mAiNaM / / sAmAgiyA imesi, caugguNA Aya rakkhAya // 33 // 8 ___ arthaH-asure ke asurakumAra nikAyanA be indra che temAM pahelA camarendrane (causahi)ke0 cosaTha hajAra ane balidrane(sahi)ke0 sATha hajAra tathA (gharaNamAI) ke0 dharagendra vigere aDhArahajAra indrane (chacca sahassAI) ke0 cha hajAra (sAmANiyA) ke0 sAmAnika devatA che, (ya) ke0 ane ( isiM) ke0 e sAmAnika devothI (caugguNA ) ke0 cAra guNA (AyarakkhA ) ke0 AtmarakSaka devo hoya che. // 33 // ema bhuvanapatinI daze nikAyanAM nAma, indra, bhuvanasaMkhyA, cinha, varNa, vastra, sAmAnika deva ane AtmarakSaka vigerenI vaktavyatA kahI. hane vyaMtaradevonI vaktavyatA kahetA thakA prathama vyaMtara devonAM bhuvana kahe cha:rayaNAe paDhama joyaNa-sahase hivari saya saya vihuunne|| vaMtariyANaM rammA, bhomA nagarA asaMkhijjA // 34 // 51 ___ arthaH-( rayaNAe ) ke0 ratnaprabhA pRthvInA piMDanA (paDhama) ke0 prathama uparanA joyaNa ( sahase ) ke0 je eka hajAra yojana mukyA che, temAMthI ( hidvari saya saya vihUNe ) ke0 heThe ane upara so so yojana mUkIe. vacamAM AThaso yojana rahyA, temAM (vaMtariyANaM) ke0 vyaMtara devonAM ( bhomA) ke0 pRthvokAya saMbaMdhI (rammA) ke0 ramaNika (asaMkhijjA) ke0 asaMkhyAtA (nagarA) ke0 nagaro che. // 34 // have vyaMtara devonA gharanA AkAra kahe cha: Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhiM vaTTA aMto, cauraMsa aho akaNNiyAyArA // bhavaNavaIgaM taha vaMtarANa, iMda bhavaNAo nAyavvA // 35 // arthaH-vyaMtaradevonAM gharo (bAhiM ) ke0 bAheranA bhAge ( vaTTA) ke0 vRtta eTale gola AkAravAlA che, ane (o ) ke0 mAMhelA bhAge ( cauraMsa ) ke0 cokhUNA che. (a) ke0 valI ( aho ) ke0 adhobhAge eTale nIcenA bhAge (kaNNiyAyArA) ke0 kamalanI karNikAnA AkAra che. e upara kahelI AkRtIvAlA (bhavaNavaINaM ) ke0 bhavanapatinAM ( taha) ke0 tathA (vaMtarANa) ke0 vyaMtaradekhonA ( IdabhavaNAo ) ke0 indranA bhuvano (nAyabA) ke0 jANavA. // 35 // tahiM devA vaMtariyA, varataruNIgIyavAiyaraveNaM // 550 nicaM suhiyA pamuiyA, gayaMpi kAlaM na yAgaMti // 36 // 5 ___arthaH- (tahiM ) ke0 te bhuvanomAM (devA tariyA) ke0 vyatarika devatAo (varataruNI) ke0 ati sundara devAMganAonA (gIyavAiyara veNaM) ke0 madhura gIta ane batrIzabaddha nATaka sahita mRdaMgAdika vAjiMtranA zabdathI (niccaM) ke0 nitya (suhiyA) ke0 sukhI chatA ane (pamuiyA) ke0 harSavaMta chatA ( gayaMpi kAlaM) ke0 gayelA kAlane (na yANaMti ) ke0 nathI jANatA // 35 // have te vyatara devonAM nagaronuM pramANa tathA nikAyanAM nAma kahe che:te jaMbudIva bhAraha-videha sama guru jahanna mjjhimgaa| vaMtara puNa aThavihA, pisAya bhUyA tahA jakkhA // 3 // para Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rakkhasa kiMnara kiMpurisA, mahoragA aSThamA ya gNdhvaa|| dAhiNa uttara bheyA, solasa tersi ime iMdA // 38 // 58 __ arthaH te vyaMtara devonAM (nagaro) je (guru) ke0 mahoTAM che te (jaMbudIva) ke. jaMbudvIpa jevaDAM eka lAkha yojana pramANa gola AkAravAlAM che. tathA je ( jahanna) ke0 jaghanya nagaro che te ( bhAraha ) ke0 bharatakSetra jevaDAM eTale 526 yojana tathA eka yojananA ogaNIyA cha bhAga upara che, ane (majjhimagA) ke0 madhyama bhuvano che te (videhasama) ke0 mahAvideha kSetra samAna eTale 33684 yojana ane eka yojananA ogaNIyA cAra bhAga upara evaDAM mahoTAM che. (puNa) ke0 * valI te nagaromAM rahenArA (vaMtara) ke vyaMtara devo ( aha.. vihA) ke0 ATha prakAranA che. temanAM nAma kahe che. 1 (pisAya) ke0 pizAca, 2 (bhUyA ) ke0 bhUta, (tahA) ke0 tathA 3 ( jakkhA ) ke0 yakSa. // 37 // 4 ( rakkhasa) ke0 rAkSasa, 5 (kiMnara ) ke0 kinnara, 6 (kiMpurisA) ke0 kiMpuruSa, 7 (mahoraMgA) ke0 mahoraga, (ya) ke0 ane 8 (aTTamA) ke0 AThamA (gaMdhavvA) ke0 gaMdharva. (dAhiNa uttara bheyA) ke0 dakSiNa ane uttara evA babe bhedathI (tesiM ) ke0 temanA (ime ) ke0 AgalI gAthAmAM kahevAze te nAmanA solasa iMdA ke0 zola indro che. // 38 // ahiM e AThenA pratibheda kahe che: sundara AkRtivAlA, jonArane AnaMda upajAvanArA, hAtha tathA kaMThamAM ratnanAM AbhUSaNone dhAraNa karanArA kuSmAMDa, paTaka, joSa, Anhika, kAla, mahAkAla, cokSa, acokSa, tAlapizAca, Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukharapizAca, adhastAraka, deha, mahAdeha, tUdaznIka ane vanapi* zAca e paMdara prakAranA pizAca devo che. // 1 // rUpavaMta, sundara mukhavAlA ane vividha lepanane dhAraNa karanArA svarUpa, pratirUpa, atirUpa, bhUtottama, skaMdika, mahAskadika, mahAvega, pratichatrA kAzagA e nava prakAranA bhUtadevo che. // 2 // gaMbhIra svabhAvavAlA, dekhAvavAlA, zarIranAM mAnonmAna pramANavAlA, hAthapaganA talIyA, nakha, tAlu, jIbha, hoTha e jemanA rAtAM che evA, sundara mukuTa tathA vicitra AbhUSaNone dhAraNa karanArA evA pUrNabhadra, mANibhadra, zvetabhadra, haribhadra, sumanobhadra, vyatipAkabhadra, subhadra, sarvatobhadra, manuSyayakSa, dhanAdhipa, dhanAhAra, rUpayakSa ane yakSottama e tera bheda yakSa devonA che. // 3 // bhayaMkara svabhAvavAlA, bhayaMkara dekhAvavAlA, vikarAla rAtA lAMbA hoThavAlA, jhalahalatAM AbhUSaNavAlA, nAnA prakAranA vilepanavAlA evA bhIma, mahAbhIma, vighna, vinAyaka, jalarAkSasa, yakSarAkSasa ane brahmarAkSasa e sAta prakAranA rAkSasa devo che. // 4 // ___ zAMta AkRtivAlA, sundara mukhavAlA ane mastaka upara mukuTane dhAraNa karanArA evA kiMnara, kiMpuruSa, kiMpuruSotama, hRdayaMgama, rUpazAlina, aniMdita, kiMnarottama, manorama, ratipriya ane ratizreSTa e daza prakAranA kiMnara devo che. // 5 // jemanA sAthala ane bhujAo rUpavaMta cha, sundara mukha zobhAvAlA tathA nAnA prakAranA AbhUSaNone dhAraNa karanArA evA puruSa, satpuruSa, mahApuruSa, puruSavRSabha, puruSottama, atipuruSa, mahAdeva, maruta, meruprabha ane yazasvaMta e daza prakAranA kiM puruSa che. // 6 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 ati vegavAlA, sundara AkRtivAlA, mahoTA zarIravAlA, puSTa vistAravaMta skaMdha grIvAvAlA ane vicitra AbhUSaNone dhAraNa karanArA evA bhujaMga, bhogazAlina, mahAkAya, atikAya, skaMdha sAkhina, manorama, mahAdega, mahezvakSa, merukAMta ane bhAravaMta e daza prakAranA mahoraMga devo che. // 7 // sundara AkRtivAlA, zreSTha mukhavAlA, prIya zabdavAlA, mastaviSe mukuTa ane kaMThane viSe hArane dhAraNa karanAra evA hAhA, hUhU, baru, nArada, ruSivAdaka, bhUtavAdaka, kAdaMba, mahAkAdaMba, revata vizvAvasu, gItarati ane gItayaza e bAra prakAranA gaMdharva devo che, e vyaMtaradevonA pratibheda kathA. have vyaMtara devonA zola indronAM nAma ve gAthAvaDe kahe che:kAle ya mahAkAle, surU paDirUva punnabhadde ya // taha caiva mANibhadde, bhIme ya tahA mahAbhIme // 39 // 48 kiMnara kiMpurise sappu - risA mahapurisa tahaya aikAe || mahakAe gIyaraI, gIyaja se dunni dunni kamA // 40 // 50 arthaH- pizAca nikAyamAM dakSiNa dizAe ( kAle ) ke0 kAleMdra ane (ya) ke0 vaLI uttara dizAe ( mahAkAle ) ke0 mahAkAlendra, bhUtanikAyamAM dakSiNa dizAe ( surUva ) ke0 svarUpeMdra ane uttara dizAe ( paDiva ) ke0 pratirUpendra (ya) ke0 ane yakSanikAyamA dakSiNa dizAe ( punnabhadde ) ke0 pUrNabhadra ane uttara dizAe ( taha caiva ) ke0 tevIja rIte nizce ( mANibhadde ) ke0 mANibhadra, ya ke0 valI tahA ke0 ( tathA ) rAkSasa nikAyamA dakSiNa dizAe ( bhI ) ke0 bhImendra ane uttara dizAe ( mahAbhIme ) Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke0 mahAbhImendra. // 39 // kiMnara nikAyamAM dakSiNa dizAe ( kiMnara ) ke0 kiMnarendra ane uttara dizAe (kiMpurise ) ke0 kiMpuruSendra, tathA kiMpuriva nikAyamAM dakSiNa dizAe ( sappurisA) ke0 satpuruSendra ane uttara dizAe ( mahapurisa ) ke0 mahApuruSendra, ( tahaya ) ke0 temaja mahoraga nikAyamAM dakSiNa dizAne viSe ( aikAe ) ke0 atikAyendra ane uttara dizAne viSe (mahakAe) ke0 mahAkAyendra, gaMdharva nikAyamA dakSiNa dizAne viSe (gIyaraI ) ke0 gItaratIMdra ane uttara dizAne viSa (gIyajase ) ke0 gItayazeMdra. e pramANe ATha nikAyamAM (kamA ) ke0 anukrame karIne ( dunni duni) ke0 babe iMdro hoya che. // 40 // ___ have e pizAcAdika ATha nikAyanA vyaMtara devonI dhvajAmAM cinha hoya te kahe che:ciMdhaM kalaMba sulase, vaDa khaTuMge asoga cNpye| nAge tuMbaru ajhae, khaTraMgavivajjiyA rukkhA // 41 // 61 __ artha:-pizAcana (kalaMba ) ke0 kadaMba vRkSanu cinha, bhUtane ( sulase) ke0 sulasa vRkSatuM cinha, yakSane ( vaDa ) ke0 vaDavRkSay cinha rAkSasane (khaTuMge.) ke0 tApasanA pAtranuM cinha, kiMnarane ( asoga ) ke0 azoka vRkSay cinha, kiMpuruSane (caMpayae) ke caMpaka vRkSatuM cinha, mahoragane (nAge) ke0 nAga vRkSay cinha, gaMdharvane (tuMbaru a ) ke0 vaLI tuMbarAnA vRkSanu cinha hoya che. e sarve (ciMdha) ke0 cinha ( jhae) ke0 dhvajAmAM hoya che. temAM (khaTuMgavivajjiyA) ke0 khadAMgane varjIne bAkInA sarve cinho rukkhA ke0 vRkSo che. ane khaTavAMga e tApasarnu upakaraNa hai. // 41 // have e vyaMtara devonA zarIrano varNa kahe cha: Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 jakkha pisAya mahoraga, gaMdhavvA sAma kinarA nIlA || rakkhasa kiMpurisA vi ya, dhavalA bhUyA puNo kAlA // 42 // . arthaH-(jakkha ) ke0 yakSa, ( pisAya ) ke0 pizAca, ( mahoraga) ke0 mahoraga, (gaMdhavyA ) ke0 gaMdharva e cArano varNa ( sAma ) ke zyAma eTala kiMcit kRSNavarNa jANavo. ( kiMnarA) ke0 kiMnaro (nIlA ) ke0 zyAma paNa kiMcit nIla varNavAlA jANavA. ( rakkhasa) ke0 rAkSasa ane (kiMpurisAviya) ke0 kiMpuruSa paNa (dhavalA) ke ujvala varNavAlA hoya che. (pugo) ke0 valI (bhUyA ) ke0 bhUtadevo ( kAlA) ke0 kRSNavarNavAlA hoya che. // 42 // ___ have bInA ATha jAtinA vyaMtara devo che, te kahe cha:rayaNAe joyaNasae, hivari dasa dasa ThAie ceva // vaMtariyANa nikAyA, bhavaNAsaMkhA sue bhnniyaa||43 // .. artha:-( rayaNAe.) ke0 ratnaprabhA pRthvInA piMDa mAMhelA (joyaNasae) ke0 pahelA so yojanamAM (hichuvari ) ke0 nIce ane upara ( dasa dasa ThAie ceva ) ke0 nizcaya daza daza yojana mRkIye. vAkInA esI yojanamAM vatariyANa ( nikAyA) ke0 vyaMtara devatAnI ATha nikAyo che. temAM (bhavaNAsaMkhA) ke0 vyaMtara devonA asaMkhya bhuvano (sue bhaNiyA) ke0 sUtramA kayAM che' // 4 // aNapannI paNapannI, isivAI bhUyavAie ceva // kaMdI ya mahAkaMdI, kohaMDe ceva payae. ya // 44 // arthaH-1 ( aNapannI) ke0 aNapannI nikAya, 2 (paNa Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 pannI ) ke0 paNapannI nikAya, 3 ( isivAI) ke0 RSivAdI nikAya, 4 ( bhUyavAie ) ke0 bhUtavAdI nikAya, ( caiva ) ke0 nive, 5 ( kaMdIya) ke0 vaLI kaMdita nikAya, 6 ( mahAkaMdI ) ke0 mahAkaMdita nikAya. 7 ( kohaMDe ) ke0 koiMDika nikAya, ( caiva ) ke0 nizcaya 8 ( payae ya ) ke0 baLI pataMga nikAya e vyaMtara devonI ATha nikAya jANavI // 44 // iya paDhamajoyaNasae, rayaNAe aThTha vaMtarA avare || tesu iha solasiMdA, ruagaaho dAhiguttarao // 45 // arthaH- ( iya) ke0 e ATha nikAya te ( rayaNAe ) ke0 ratnaprabhA pRthvInA ( paDhamajoyaNasae) ke0 pahelA so yojana mAlAM vacalA esI yojanamAM vasanArA ( aha vaMtarA ) ke0 ATha jAtinA vyaMtara te pUrvI kahelA vyaMtahothI ( avare ) ke0 bIjA arthAt vANavyaMtara devo jANavA. ( iha ) ke0 ahiM ( tesu ) ke0 te vyaMtara devatAne viSe ATha nikAyanA (solasiMhA ) ke0 zola iMdro ( ruagaaho ) ke0 rucaka pradezathI daza yojana nIce aisI yojanamA dAhiNuttarao ke0 dakSiNa ane uttara dizAnA bhede karIne jANavA. // 45 // vyaMtara have ve gAthAvaDe zola iMdronA nAma kahe che:sannihie sAmANe, dhAi vihAe isI ya isivAle // Isara mahesare viya, havai suvatthe visAle ya // 46 // hA hAsaraI viya, seya bhave tahA mahAsee // payage payagavaI viya, solasa iMdANa nAmANi // 47 // artha: - 1 ( sannihie ) ke0 saMnihiteMdra, 2 ( sAmANe ) Ye Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke0 sAmAneMdra, 3 (dhAi) ke0 dhAtA iMdra, 4 (vihAe ) ke0 vidhAtA iMdra, 5 ( isI ya ) ke0 vaLI RSi iMdra, 6 (isivAle) ke0 RSipAleMdra, 7 ( Isara ) ke0 Izvarendra, 8 ( mahesare) ke0 mahezvarendra, (vi ya) ke0 nizcaya ( havai ) ke0 hoya. 9 (subatye) ke0 subatseMdra, (ya) ke0 ane 10 (visAle) ke0 vizAlendra. // 46 // 11 ( hAse ) ke0 hAsya iMdra, 12 (hAsaraI ) ke0 hAsyarati iMdra, (vi ya ) ke0 vaLI 13 (sera ) ke0 zvetaiMdra, ( bhave ) ke0 hoya. (tahA ) ke0 temana 14 ( mahAsee) ke0 mahAzveta iMdra, 15 ( payage ) ke pataMga iMdra, 16 ( payagavai ) ke pataMgapati iMdra. e vi ya ke0 nidhaya (solasaiMdANa) ke0 sola iMdronAM ( nAmANi ) ke nAma kayAM. // 47 // ___ A vANavyaMtara devonA sola iMdra kayA. tenI pahelA vyaMtara devonA paNa sola iMdro kayA che. sarva malI batrIsa indra thayA. temanI sAye bhuvanAtinA vIza, sUrya caMdranA be ane vaimaanikn| daza malI cosaTha iMdro gaNAya che. ____ have vyaMtara tathA jyotiSi devonA sAmAnika ane AtmarakSaka devo sarakhA che, mATe sAthe saMkhyA kahe che:sAmANiyANa cauro, sahassa solasa ya AyarakkhANaM // patteyaM savvesi, vaMtakhai sasikhINaM ca // 48 // 52, ___ arthaH-(savvesi ) ke0 sarva eTale batrIza (vaMtaravai ) ke0 vyaMtara indrone (ca) ke0 ane (sasiravINaM) ke0 sUrya ane caMdrane te ( patteyaM ) ke0 darekane ( sAmANiyANa) ke0 sAmAnika devo ( cauhosahassa ) ke cAra hajAra ane ( AyarakkhANaM ) ke0 aMgarakSaka devo te ( solasaya ) ke0 zola hajAra hoya che. // 48 // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 - have dareka indranI pAse keTalI jAtanA devo hoya che ? te kahe che:iMdasAmANiyANa tA-yatIsA parisA ya aMgarakkhA y|| logapAlA aNikA, painna abhioga kibbi sIyA // 49|| 4 ___artha:-( iMda ) ke0 indra, ( sAmANiyAga ) ke0 sAmAnika devo, ( tAyatIsA ) ke0 trAyatriMzaka devo, (pahisA) ke0 parSadAnA devo, ( aMgararakA ) ke0 aMgarakSaka devo, (logapAlA) ke0 lokAla devo, ( aNikA) ke0 anika te kaTakanA devo, ( painna ) ke0 prakIrNa eTale prajArUpa devo, ( abhioga) ke0 Abhiyogika te cAkara devo, ( kibbisIyA ) ke0 kilbiSika devo. e daza jAtinA devo hoya che. // 49 // ____ have kaTakanA sAta prakAra kahe che:gaMdhava naTTa haya gaya, raha bhaDa aNiyANi savvaiMdANaM // vemANiyANa vasahA, mahisA ya ahonivAsANaM // 50 // ____ arthaH-(gaMdhavva ) ke0 mRdaMgadhara gaMdharvanu, ( naTTa ) ke0 natya karanAra nATakIyAnu, ( haya ) ke0 ghoDAnu, ( gaya ) ke hAthInu, . ( raha ) ke0 ratharnu ane ( bhaDa ) ke0 subhaTanu. e cha prakaranAM ( aNiyANi ) ke0 kaTako ( sabaiMdANaM ) ke0 sarve indrone hoya che, paraMtu (vemANiyANa ) ke0 vaimAdhika indrone sAtamu kaTaka (vasahA ) ke0 vRSabharnu hoya che. (ya) ke0 ane (ahonivAsINaM) ke0 bhuvanAti tathA vyaMtara indrone sAtamuM kaTaka (mahisA) ke0 mahiSa eTale pADAnuM hoya che. // 50 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have pratyeka indrane trAyatriMzakAdika devonI saMkhyA kahe cha:tittisa tAyatIsA, parisatiyA logapAla cattAri // aNiyANi satta satta ya, aNiyAhiba savvaiMdANaM // 51 // ___ arthaH-( tittisa tAyatisA) ke0 tetrIsa trAyatrizaka eTale gurusthAnIyA salAha pUchavA yogya devo. (paiisatiyA ) ke0 bAhyamadhya ane abhyaMtara evI traNa parSadA, ( logapAla cattAhi) ke0 soma yama varuNa ane kubera e nAmanA cAra lokapAla, ( aNiyANi satta satta ya) ke0 vaLI sAta sAta prakAraceM kaTaka, ane ( aNiyAhiva) ke0 kaTakanA adhipati, e savvaiMdANaM) ke0 sarve indrone hoya che. // 51 // navaraM vaMtara.joisa, iMdANa na hu~ti logpaalaao|| tAyattIsabhihANA, tiyasAviya tersi nahu huMti // 52 // 54 ___ arthaH-paraMtu ( navaraM ) ke0 eTalaM vizeSa che ke-(vaMtara) ke0 vyaMtara devonA batrIza iMdrone tathA ( joisa) ke0 jyotiSInA be iMdrone ( logapAlAo) ke0 cAra logapAla (na hu~ti ) ke0 na hoya. temaja (tAyattIsamihANA) ke0 trAyatriMzaka nAmanA (tiya sAviya ) ke0 te devatA paNa ( tesi ) ke0 vyaMtara tathA jyotiSInA indrone (nahu huMti ) ke0 na hoya. // 52 // have jyotiSI devonA vimAnonI vaktavyatA kahe che. jyotiSI tiryak lokamAM che. ane tiryak loka meru madhyarucakathI navaso yojana upara ane navaso yojana nIce ema aDhAraso yojana pramANa che, temAM uparanA je tiryak lokanA navaso yojana che. temAM jyotiSInA vimAna keTalA uMcA cha ? te kahe cha: Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samabhUtalAo ahiM, dasUNa joyaNasaehiM Arambha // uvari dasUtara joyaNa-sayaMmi ciThaMti joisiyA // 53 // 1 arthaH-merUpavatanA madhya bhAgamA je ATha rucakapradeza che, te samabhUtalA kahevAya. te (samabhUtalAo) ke0 samabhUtalA thakI ( dasUNa) ke0 daza yojana ochA evA ( aTTahIM joyaNasaehIM) ke0 AThaso yojana arthAt sAtaso ne nevu yojana, tyAMcI ( Arabhma ) ke0 AraMbhIne (ari ) ke0 uparanA bhAgane viSe (dasUttara joyaNasayaMmi) ke0 ekaso daza yojanamAMhe (joisiyA) ke0 jyotiSI devo (ciThaMti ) ke0 rahe che // 53 // have ekaso daza yojanamA jyotiSi devo kevI hIta rahyA cha ? te kahe che:tattha rakhI dasajoyaNa, asIi taduvari sasI ya rikkhesu|| aha bharaNi sAi uvari, bahi mUlo bhiMtare abhiI // 54 // 101 ___ arthaH- (tatya ) ke0 tyAM eTale ekaso daza yojanamAM ( dasa joyaNa) ke0 prathama daza yojananI upara ( ravI) ke0 sUrya che. (taduvari ) ke0 tenA upara ( asIi) ke0 esI yojana ( sasI) ke0 caMdramA che. (ya) ke0 valI te thakI cAra yojana uMcA (rikkhesu) ke0 aThThAvIza nakSatro che temAM (bharaNi) ke0 bharaNI nakSatra sarva nakSatrothI ( aha ) ke nIce cAle che, tathA (sAi) ke0 svAti nakSatra sarva nakSatrothI ( uvahi ) ke0 upara cAle che. valI ( mUlo ) ke0 mUla nakSatra sarva nakSatrothI ( bahi ) ke0 bahAranA maMDale cAle che ane ( abhii ) ke0 abhijit nakSatra sarva nakSatronI (bhiMtare ) ke0 aMdara cAle che. // 54 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 tAra ravi caMda rikkhA, buha sukkA jIva maMgala saNiyA | saga saya naya dasa asii, cau cau kamaso tiyA causu / / 55 / / arthaH - samabhUtalA pRthvIthI sAtaso ne netuM yojana sudhIja jyotiSi vinAnuM kevaLa AkAza che. ( saga saya nauya ) ke0 te sAtaso ne nevuM yojana upara (tAra) ke0 tArA maMDala che, te upara (dasa) ke0 daza yojana uMco (ravi) ke0 sUrya che, te thakI (asii) ke0 eMzI yojana upara (caMda) ke0 caMdramA che, te thakI ( cau ) ke0 cAra yojana upara ( rikkhA ) ke0 nakSatra che, te thakI ( cau) ke0 cAra yojana uMco ( buha ) ke0 budha che, te thakI ( kamaso) ke0 anukrame (tiyA) ke0 traNa traNa yojanane aMtare ( zukkA) ke0 zukra, (jIva ) ke0 bRhaspati, (maMgala) ke maMgala ane (saNiyA) ke0 zanI e ( causu ) ke0 cAra graha che. e pramANe samabhUtalA pRthvIthI sAtaso nevuM yojana upara ekaso daza yojanamAM sarva jyotiSa cakra cAle che. samabhUtalA pRthvIthI navaso yojana sarvathI uMco zanIzvara che. ahiM yojananuM pramANa pramANAMgule karAne jANavu. // 55 // have manuSyakSetramAM cara jyotiSI meruparvatathI keTalA yojana dUra cAle ? tathA alokathI aMdara keTalI abAdhAe jyotiSI rahe che ? te kahe che: ww w ikArasa joyaNa saya, igavIsikkAra sAhiyA kamaso // meru alogAvAhiM, joisacakaM ca // 56 // 105 ThAi arthaH- (ikArasa joyaNa saya) ke0 agIyAraso yojana ane te upara ( igavIsa ) ke0 ekavIsa yojana. valI ( ikkArasa joyaNa Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saya) ke0 agIyAraso yojana ane te upara ( ikkArasAhiyA) ke0 agIyAra yojana adhika. ema (kamaso) ke anukrame karIne (meru alo gAbAhiM) ke0 meruparvatathI alokane abAdhA karatuM (joisacakaM ) ke0 jyotiSacakra (carai) ke0 cAle che. ane (hAi) ke0 sthira rahe che. arthAt beruparvatathI agIyAraso ne ekavIsa yojana dUra jyotiSacakra manuSya kSetramA cAle che ane lokanA cheDAthakI agIyAraso ne agIyAra yojana cAra dizAmA mAMhelI kore lokanI abAdhAe eTale aMtare jyotiSa cakra sthIra che. tAtpaya manuSyakSetramA cara jyotiSI ane bahAramA kSetramA sthIra jyotiSI che. // 56 // addhakaviThThAgArA, phalihamayA ramna joisavimANA 16 vaMtaranayarehito, saMkhijjaguNA ime huMti / / 57 // ____ arthaH- ( addhakavidyAgArA) ke0 arddhA koTha phalanA AkArakhAlA, ( phalihamayA.) ke0 sphaTikaratnamaya ane ( ramma ) ke0 ramaNika evA ( joisavimANA) ke jyotipi devonA vimAno che. ane ( ime ) ke0 e vimAno (vaitaranayahiMto) ke0 pUrve kahelA vyataranA nagarothakI (saMkhijaguNA) ke0 saMkhyAtaguNA moTAM (hUMti ) ke0 hoya che // 57 // joisiyavibhAgAI, savAI hu~ti phAlihayAI / dagaphAlihamayA puNa, lavaNe je joisavimANA // 50 // ' arthaH-( savAI ) ke pUrva kahelA sarve (joisiyavimANAI) ke0 jyotiSi vimAno (phAlihamayAI) ke0 sphaTikaratna maya (huti ) ke0 che. puNa ke0 ( valI lavaNe ) ke0 lavaNasamudrane viSe (je joisavimANA) ke0 je jyotiSinA vimAno che te sarve Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 ( dagaphAlihamayA ) ke0 udakasphaTikaratnamaya che. lavaNa samudranI zikhA daza hajAra yojana paholI ane soLa hajAra yojana uMcI che, ane jyotiSi vimAno to navaso yojana uMcAimAM che, tethI te vimAno pANInI zikhAmAM cAle che, paraMtu sphaTikaratnanA prabhAvathI pANI phATIne mokalaM thai jAya che, tethI vimAnAne vAghA thatI nathI. tema vimAnomAM pANI bharAtuM nathI. AvA kAraNothI sUryaprajJapti vigeremAM jyotiSi vimAno sphaTikamaya, paNa lavaNa samudramAM pharatA jyotiSi vimAno udakasphaTikamaya kAM che. valI te vimAnonA tejanI pANIthI kAMDa hAnI thatI nathI // 58 // have caMdrAdika jyotiSi devonA vimAnonuM pramANa kahe che:joyaNigasaThThi bhAgA, chappanna'DayAla gAu du iga ddhaM // caMdAivimANAyAma, vitthaDA addhamucataM // 59 // k arthaH- ( joyaNigasadvi bhAgA ) ke0 eka yojananA ekasaTha bhAga karIye, tevA (chappanna ) ke0 chappanna bhAgarnu candra vimAna lAMbu che ane ( aDayAla ) ke0 aDatAlIza bhAganu sUrya vimAna lAMbu che. valI (gAu du ) ke0 be gAuna graha vimAno lAMbA che, tathA ( iga ) ke0 eka gAuna nakSatra vimAno lAMbA che, ane (arddha) ke0 arddhA gAunA tArAnA vimAno lAMbA che. e ( caMdAi vimANAyAma ) ke0 candra vigerenA vimAnonI laMbAI kahI, valI ( vitthaDA ) ke0 vistAra eTale paholAi paNa teTalI jANavI. ane jeTalA lAMbAM paholAM kahAM. tethI (arddha uccataM ) ke0 arddhAM uMcapaNe jANavAM // 59 // hane manuSyalokanu pramANa tathA manuSyalokathI bAheranA sthira candrAdi pAMce jyotiSionA vimAnonuM svarUpa kahe che: Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNayAla lakkha joyaNa, narakhitaM tatthime sayA bhamirA // narakhittAo bahi puNa, addhapamANA ThiyA nicaM // 60 // ' ____ arthaH-(paNayAla lakkha joyaNa ) ke0 pistAlIza lAkha yojana- ( narakkhittaM ) ke0 manuSyakSetra che. ( tattha ) ke0 te manuSya kSetramA ( ime ) ke0 e cara jyotiSi (sayA) ke niraMtara (bhamirA ) ke phare che. (puNa) ke0 balI ( narakhittAo bahi) ke0 manuSya kSetranI vAhera ( addhapamANA) ke0 je cara jyotiSinA vimAnonuM pramANa kathu che, tethI ardA pramANavAlA jyotiSi vimAno (nicaM ) ke0 niraMtara (ThiyA ) ke0 sthira rahyA che. arthAt cara jyotiSinA vimAnothI sthira jyotiSinA vimAnornu pramANa laMbAi paholAi ane uMcAimAM adhuM che. // 60 // ____ ahiM pistAloza lAkha yojana- manuSya kSetranuM pramANa kahe cha ke-jaMbudrIpathI pUrva dizAmAM be lAkha yojanano lavaNa samudra, cAralAkha yojanano dhAtakI khaNDa, ATha lAkha yojanano kolodadhi samudra, ane ATha lAkha yojanano puSkarAI. e sarve malI bAvIza lAkha yojana thayA. tevAja bAvIza lAkha yojana pazcima dizAmAM thAya. banne malI cumAlIza lAkha yojana thAya, tenI sAthe eka lAkha yojanano jaMbUdIpa melavatAM pistAlIsa lAkha yojana thAya, teja pramANe uttara dakSiNamAM gaNatAM paNa pistAlIza lAkha yojana thAya che, e pistAlIza lAkha yojananA manuSya kSetrane vIMTIne sattaraso ekavIsa yojana uMco mAnuSottara parvata rahyo che. tenI aMdaraja manuSyonA janma maraNa thavAthI te. manuSya kSetra kahevAya che. e manuSya kSetramA cara jyotipinAM vimAno meru parvatane pradakSiNA detAM niraMtara phare che. // Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 hane manuSya kSetramA candra vigere jyotiSi devatAnI gati tathA temanA vimAnane vahana karanArA devatAnI saMkhyA vigere kahe cha:sasi ravi gaha nakkhatA, tArAo hu~ti jahuttaraM sigdhA // vivarIyA u mahaTia, vimAnavahatA kameNesiM // 61 // ____ arthaH-(sasi ) ke0 candra, ( ravi ) ke sUrya, (gaha ) ke0 graha, ( naravattA ) ke nakSatra ane ( tArAo) ke tArA temanI gati ( jahuttaraM ) ke0 yathotarapaNAye karIne (sigdhA ) ke0 utAvalI ( hUMti ) ke0 hoya che. (u) ke0 valI (mahaDia) ke0 mahaddhike karone (vivarIyA) ke0 pUrva kahelA anukramathI viparIta krama jANavo. ane ( kameNesiM) ke0 anukrame karIne ( vimANavahagA ) ke0 vimAne vahana karanArA devatA e sarva AgalI gAthAothI kahe che. // 61 // caMdehiM khI sigghA, raviNo bhave u gahA ya sigghyraa|| tatto nakkhattAo, nakkhatte iMti tArAo // 62 // 110 arthaH-(caMdehiM ) ke0 candrathI (ravI ) ke0 sUrya (sigyA) ke0 utAvalI gativAlo che. (u) ke0 valI ( ravigo ke0 sUryathI (gahA ya ) ke0 graho (sigdhayarA ) ke0 utAvalI gativAlA ( bhave ) ke0 hoya che. ( tatto ) ke0 grahothI ( nakvattAo) ke0 nakSatro, ane ( nakvatte) ke0 nakSatrothI ( tArAo) ke0 tArA utAvalI gativAlA ( hUMti ) ke0 hoya che. // 62 // appaTThIyAo tArA, nakkhattA khalu tao mahaDhIyA // nakkhatte hu~ti gahA, gahehiM sUrA tao candA // 63 // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha:-sarvathI ( appaDhIyAo) ke0 thoDI rUddhivAlA (tArA) ke0 tArAo che, (teo) ke0 tethI ( mahaDDIyA) ke0 vadhAre rUddhivAlA ( nakkhatA ) ke0 nakSatro (khalu ) ke0 nizce hoya che. ane ( nakvatte ) ke0 nakSatrothI (gahA ) ke0 graho vadhAre rUddhivAlA (huti ) ke0 hoya che. valI (gahehiM ) ke0 grahothI vadhAre rUddhivAlA (sUrA ) ke0 sUrya hoya che, ane (tao ) ke0 sUryathI vadhAre rUddhivAlA ( caMdA ) ke0 candra hoya che. tArA pAMca varNanA hoya che ane bIjA sarve jyotiSi devo agnitapta suvarNa samAna che. pAMce jyotiSi devone pota potAnI nAmAkRti sarakhAM mukuTamAM cinha hoya che. // 63 // solasa solasa aDa cau, do surasahassA puro ya daahinno||1 pacchima uttara sohA, hatthI vasahA hayA kmso||64 // arthaH-( solasa sura sahassA) ke0 sola hajAra devo candra vimAnane vahana karanArA ane (solasa ) ke0 sola hajAra devo sUryanA vimAnane vahana karanArA hoya che. valI ( aDa) ke0 ATha hajAra devo grahanA vimAnane vahana karanArA, ( cau ) ke0 cAra hajAra devo nakSanA vimAnane vahana karanArA, tathA (do ) ke be hajAra devo tArAnA vimAnane vahana karanArA hoya che. jo ke candrAdikanA vimAno svAbhAvika rIte AkAzamAM AlaMbana rahita 'pharyA kare che. paraMtu AjJAkArI devo bhakti dekhADavAne mATe bimAnanI nIce siMhAdikanAM rUpa dhAraNa karI rahyA che. tethI teo paNa vimAnanI sAthe bhramaNa karyA kare che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . e pAMce jyotiSi vimAnone calAvanArA devo cAra dizAmAM sarakhe bhAge rahyA che te kahe che. ( puro) ke0 pUrvadizA ( sIhA ) ke0 siMhanAM rUpe, (dAhiNao ) ke0 dakSiNa dizAye ( hatthI) ke0 hAthInAM rUpe, (pacchima ) ke0 pazcima dizAye ( vasahA ) ke0 vRSabhane so ane (uttara) ke0 uttara dizAye ( hayA) ke0 ghoDAne rUpe ( kamaso) ke0 anukrame karone jAgavA. // 64 // teja vAta dRDha karavAne bIjI gAthAthI kahe che:puro ya huMti siMhA, dAhiNe kuMjaro mahAkAe // pacchimeNa ya vasahA, turagA puNa uttare pAse // 65 // ___arthaH-candranA vimAnane vahana karanArA sola hajAra devo che. temAM (puro) ke0 pUrva dizAmAM (siMhA ) ke0 siMhanAM rUpane dhAraNa karanArA cAra hajAra devo hoya che, (dAhiNe ) ke0 dakSiNa dizAmAM kuMjaro ( mahAkAe ) ke0 moTA zarIravAlA hAthInAM rUpane dhAraNa karanArA cAra hajAra devo hoya che, (pacchimeNa 5) ke0 pazcima dizAmAM (vasahA ) ke0 vRSabhanAM rUpane dhAraNa karanArA cAra hajAra devo hoya che, (puNa ) ke0 valI ( uttare pAse) ke0 uttara dizAmAM (turagA) ke0 ghoDAnAM rUpane dhAraNa karanArA cAra hajAra devo hoya che. eja pramANe sUrya vigerenA vimAnone vahana karanArA devonI je saMkhyA kahI hoya tenA cothe bhAge dareka dizAmAM siMhAdi rUpane dhAraNa karanArA devo hoya che ema jANavU. // 65 // __ sarva jyotiSi devomAM candra adhika RddhivaMta che, mATe caMdrano parivAra kahe che: Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 gaha aThAsI nakkhatta, aDavIsaM tAra koDi koDINaM // chAsahi sahassa nava saya, paNahattari egasasisinnaM // 66 / / ____ arthaH-( gaha ) ke0 maMgala vigere graho te ( aTThAsI) ke0 aThyAsI che, ane ( nakkhatta) ke0 abhijit vigere nakSatro ( aDavIsaM ) ke0 aThAdhIza che, valI (chAsaSThi sahassa) ke0 chAsaTha hajAra, ( nava saya ) ke0 navaso ane (paNahattari ) ke0 paMcotera eTalI ( koDi koDINaM) ke0 koDA koDI-arthAt chAsaTha hajAra koDA koDI ane paMcotera koDA koDI eTalA ( tAra ) ke0 tArA e sarva ( egasasisinnaM ) ke0 eka candranuM sainya eTale parivAra che. // 66 // __ahiM koine zaMkA thAya ke-manuSyakSetra pistAlIza lAkha yojana che ane tArAnI saMkhyA vadhAre che to teTalA kSetramA samAveza thAya nahI. A zaMkAnI AgalI gAthAthI niti kare chaHkoDAkoDI sannaM-taraM tu mantraMti khittathovatayA // kei anne usse-haMgulamANeNa tArANaM // 67 // __arthaH-ahiM be mata che. (kei ) ke0 koIka AcArya (koDA koDI) ke0 koDA koDInI saMkhyAne (sannataraM) ke0 nAmAMtara ( mannaMti ) ke0 mAne che. jema vIzane koDI kahevAya che tema koDAkoDI paNa tevuja bhInna nAma che. kAraNa ke (khittayoratayA ) ke0 manuSyakSetrana thoDApaNuM che mATe. valI ( anne) ke0 bIjA keTalAka AcArya ( tArANaM ) ke0 tArAnA vimAnanu pramANa (ussehaMgulamANeNa ) ke0 utsevAMgulapramANe karIne mAne che. ahiM keTalAka granthomAM cAraso utsedhAMgule eka pramANAMgula kayuM che ane keTalAka granthomA eka hajAra utseghAMgule eka pramANAMgula kayu che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI kSetrana alpatva hovA chatAM utsevAMgulanA mAnathI tArAnAM vimAnanuM pramANa karI zakAya che. // 67 // ___ have rAhunu svarupa ane tenI gati kahe che:AyAma virabhaM, joyaNamegaM tu tiguNao parihI // aDhAijja dhaNusayA, rAhuvimANANa bAhalaM // 68 // // ___ arthaH-(rAhu vimANANa ) ke0 rAhunA vimAnanI (AyAma virakaMbhaM) ke0 laMbAi tathA paholAi (joyaNaga) ke0 eka yojananI hoya che. tu ke0 valI (parihI) ke0 paridhi te (tiguNao) ke0 traNa guNo eTale traNa yojanathI adhika che. ane (bAhallaM ) ke0 jADAi te ( aDDAijjadhaNusayA ) ke0 aDhIso dhanuSyanI che. // 68 // kaNhaM rAhu vimANaM, nicaM candeNa hoi avirahiyaM // caturaMgulamappattaM, hichA candassa taM carai // 69 // 119 __ arthaH- (kaNhaM ) ke0 kAlA varNavAla (rAhuvimANaM) ke0 rAhunuM vimAna (nicca ) ke0 niraMtara (candeNa) ke0 candranA vimAnathI ( avirahiyaM hoi ) ke0 abhinna hoya che. arthAt dUra thAtuM nathI. (taM ) ke0 te rAhunu vimAna (caMdassa ) ke0 candranA vimAnathI (caturaMgulamappattaM ) ke0 cAra aMgula dUra (hiSThA ) ke0 nIce ( carai) ke0 cAle che. // 69 // __ rAhu ve prakAranA che. eka nityarAhu bIjo parvarAhu. parvarAhu jadhanyathI cha mAse candrane ane sUryane grahaNa kare cha arthAt potAnA vimAnathI DhAMke che. tathA utkRSTathI candrane beMtAlIza mAse ane sUryane aDatAlIza varSe grahaNa kare che. nityarAhunuM vimAna kAlA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 varNanuM che. te sarvadA candranI sAdhe paNa candranA vimAnathI cAra aMgula nIcuM cAle che. temAM kRSNapakSabhAM candramaMDalanA paMdara bhAga karIye tevA eka eka bhAgane vadhAre DhAMke che. ane zuklapakSamAM eka eka bhAgane ke che. jethI lokamAM candramaMDalanA tejanI hAnI vRddhi dekhAya che. have jaMbUdvIpamA tathA bIjA paNa manuSyakSetramAM eka tArAthI vIjA tArAnA vimAnonuM parvatAdikanA vyAghAte ( AMtare ) athavA vyAghAta vinA ( AMtarA vinA ) jaghanyotkRSTa aMtara keTalaM hoya ? te kahe che: Burud tArassa ya tArassa ya, jaMbuddIvaMmi aMtaraM gurUyaM // bArasa joyaNa sahassA, dunnisayA ceva bAyAlA // 70 // 1 arthaH - ( jaMbuddIvaMmi ) ke0 jaMbUdvIpane viSe ( tArassa ya tArasya ) ke0 eka tArAthI bojA tArAnuM (guruyaM aMtaraM) ke0 utkRSTa aMtara ( bArasa joyaNa sahassA ) ke0 bAra hajAra yojana, ( duniyA ) ke0 baso yojana ane ( bAyAlA ) ke0 beMtAlIza yojana arthAta ( 12242) yojana ( caiva ) ke0 nizce hoya che. A aMtara meru parvatanA vyAyAtathI eTale AMtarAthI jANavuM. kAraNa meru parvata samabhUtalAnI nIce daza hajAra yojana jADo che, tathA merune ane eka bAjunA tArAne agIyAraso ekavIza yojananuM aMtara che. ane bIjI bAjue paNa merune ane tArAne teTaluMja aMtara che, e traNa aMtaranI saMkhyAne ekaThI karIye tA eka tArAthI bIjA vArAnuM utkRSTa aMtara ( 12242 ) yojana thAya che. // 70 // ed meru parvata vinA bIjA parvatonAM AMtare athavA AMtarA vinA tArA tathA nakSatronuM jaghanya tathA utkRSTa aMtara kahe che: Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nisaDho ya nIlavaMto, cattArisa ucca paMca saya kUDA // . addhaM uvari rikkhA, caraMti ubhaya Tha bAhAe / 71 // 117 ____ artha:-( nisaDho ya nIlavato ) ke0 niSadha ane nIlavaMta e banne parvata (cattAri saya ucca ) ke0 bhUmithI cAraso yojana uMcA che ane te parvatanAM (paMca saya ) ke0 pAMcaso yojana uMcA (kUDA ) ke0 nava nava kUTa eTale zikharo che. te kUTo ( uvari) ke0 uparanA bhAge ( addha ) ke ahIso yojana paholA che. parvata ane zikharanu malI navaso yojana uccapaNuM thayuM. te kUTanA (ubhaya ) ke0 banne bAjue ( a ) ke0 ATha yojananI ( abAhAe) ke0 avAdhAe (rikkhA ) ke0 nakSatro (caraMti ) ke0 phare che. eTale ke-aDhIso yojana zikharanI paholAi tathA banne bAjue ATha yojananI abAdhA mliine-||71 // chAvaThThA dunisayA, jahannameyaM tu hoi vaaghaae|| nivAdhAe gurulahu, do gAu,ya dhagusayA paMca // 72 / / arthaH-(chAvahA dunnisayA ) ke0 baso ne chAsaTha yojana (e) ke0 e (jahanna) ke0 javanyathI tArA tArAne tathA nakSatra nakSatrane ( vAghAe) ke0 pavatAdikanA vyAdhAte eTale AMtare aMtara che. ane (nivvAdhAe ) ke0 parvatAdikanA AMtarA vinA to (guru) ke0 utkRSTa aMtara ( do gAu ) ke0 be gAunu cha, (ya ) ke0 ane ( lahu ) ke0 jayanya aMtara (dhaNusayA paMca) ke0 pAMcaso dhanuSyanuM che // 72 // . have manuSya kSetranI bahAra ghaMTAkAre sthira rahelA candra bhUryanuM mAMhomAMhe aMtarapramANa kahe che: Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANusanagAo bAhiM, caMdA sUraste sudAma vArDa joyaNa sahassa pannAsa, gUNagA aMtaraM diThThe // 7 // arthaH- ( mANusa nagAo ) ke0 manuSyakSetranI maryAdA rUpa mAnuSottara parvatathI (bAhiM ) ke0 bahAra ( caMdA ) ke0 candrathI ( sUrassa) ke0 sUryanuM ane ( sUra ) ke0 sUryathI ( caMdassa ) ke0 candranuM ( joyaNa sahassa pannAsa ) ke0 pacAza hajAra yojananuM ( aNUNagA) ke0 paripUrNa ( aMtaraM ) ke0 aMtara ( diu~ ) ke0 tIrthakaroe kahuM che. // 73 // uparanI gAthAmAM sUryathI candranuM ane candrathI sUryanuM aMtara kaM have sUryathI sUryanuM ane candrathI candranuM aMtara kahe che:sasi sasi ravi ravi sAhiya, joyaNa lakkheNa aMtaraM hoI || ravi aMtariyA sasiNo, sasi aMtariyA khI dittA // 74 // 11 arthaH- ( sasi sasi ) ke0 eka candrathI bIjA candranuM ane P ( ravi ravi ) ke eka sUryathI bIjA sUryanuM ( sAhiya joyaNa larakeNa ) ke0 eka lAkha yojana adhika aMtaraM ( hoi ) ke 0 aMtara hoya che. kAraNa ke ( ravi aMtariyA sasiNo ) ke0 sUrya sUryane AMtare candra che. ane ( sasi aMtariyA ravI ) ke0 caMdra caMdrane AMtare sUrya ( dittA ) ke0 prakAze che. arthAt eka candrathI bIjA candranuM aMtara eka lAkha yojana upara sUryanA maMDala jeTalaM eTale eka yojanA ekasaThIyA aDatAlIza bhAga jeTaluM che ane eka sUryathI bIjA sUryanuM aMtara eka lAkha yojana tathA eka yojanA ekasaThIyA chappanna bhAga jeTalaM ke. // 74 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 bahiyA maNusuttarao, caMdA sUrA avauijjoyA || candA abhiijuttA, sUrA puNa huMti pussehiM // 75 // 5 artha : - ( maNumuttarao) ke0 mAnuSottara parvatathakI (bahiyA ) ke0 bahAra ( candA sUrA) ke0 caMdra ane sUrya ( avadhiujjIyA ) ke0 nivala rahyA chatA prakAza kare che. temAM ( caMdA ) ke0 caMdra ( abhijuttA ) abhijit nakSatra yukta che. puNa ke0 valI (mUrA ) ke0 sUrya ( pussehiM ) ke0 puSpa nakSatra yukta (huti ) ke0 hoya che. ahiM sUrya sUryanI bacce caMdra, ane caMdra caMdranI vacca sUrya hovAthI caMdra bahu zItalatA karatA nathI ane sUrya bahu tapatA nathI. // 75 // sUkSma ane bAdara evA bhedathI uddhAra sAgaronama ve prakArano che. jaM joyaNavicchinnaM taM tIuNaM parirayaNasavisesaM // tAvaiyaM ucci, palli palionaM nAma // 76 // 58arthaH--( jaM joyaNavicchinnaM ) ke0 je eka yojana vistAkhAlo, (taMtI parirayaNasavisesaM ) ke0 te traNaguNAthI adhika paridhi sahita, ( tAvaiyaM ucci ) ke0 teTalI eTale eka yojana uMDo te (palli ) ke0 pAlo arthAta kUvo tenuM (paliovamaM ) nAma ke0 palyopama nAma kahevAya. kAraNa ethI palyopamanuM pramANa thAya che mATe. // 76 // gAhiya behayA, tehIyANa ukkosa sattarattANaM // samaggaM sa niciyaM, bhariyaM vAlAggakoDigaM // 77 // artha : - ( gAhiya) ke0 eka divasanA, ( behIyA ) ke0 divasanA, (tehIyANa) ke0 traNa divasanA, ema ukkosa (sattarattANaM ) ke0 utkRSTathI sAta divasa sudhInA gheTAnA ( vAlAgga Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koDiNaM) ke0 eka utsedhAMgula pramANa vAlanA (2097152 kakaDA thAya, evA kakaDAthI (sa ) ke0 te pAlo ( samaggaM ke0 saghalo (niciya) ke0 ThAMsI ThAMsIne (bhariyaM ) ke0 bharavo. // 77 // tatto samae sapae, ikike avahimi jo kaalo| saMkhijjA khalu samayA, bAyara uddhAra paliyaMmi // 78 // ___ arthaH- ( tatto) ke0 tyAra pachI te kUvAmAMthI ( samae samae ) ke0 eka eka samaye ( ikike ) eka eka vAlAgra ( avahiyami) ke0 kADhavo. ema karatAM ( jo kAlo ) ke0 jeTalo kAla kUvI khAlI karatAM thAya. temAM ( saMkhijjA samayA ) ke0 saMkhyAtA samaya ( khalu) ke0 nizce thAya che. te ( bAyara uddhArapaliyaMmi ) ke0 bAdara uddhAra palyopama kahevAya. // 78 // ikkIkamao lomaM, kaTTamasaMkhijjakhaMDamadIsa / / samaccheyANatayae, siyAgapalaM bharijjAhiM // 79 // 5 // ___ arthaH-( ao) ke0 tyAsachI ( ikika lobhaM ) ke0 pUrva kahelA (2097152) lomakhaMDa mAMhelA ekeka lomakhaMDanA ( addIsa ) ke0 manakalpIta adRzya ( asaMkhijjarakhaMDa kaTu ) ke0 asaMkhyAtA kakaDA karIne (samaccheyANatayae) ke0 zikhAgra sahita ( siyANapallaM ) ke zilAkapalyane (bharijAhiM ) ke0 bharavo. // 79 // tatto samae samae, ikkike avahiyaMmi jo kaalo|| saMkhijjavAsakoDI suhume uddhArapalIyaMbhi // 0 // 5. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthaH- (tatto ) ke0 tyAra pachI ( samae samae) ke0 eka eka samaye (ikike ) ke0 eka eka romakhaMDa kADhatAM (jo kAlo) ke0 jeTale kAle ( avahiyami ) ke0 te palsa khAlI thAya. temAM (saMkhijavAsakoDI ) ke0 saMkhyAtA varSakoTi thAya. te ( suhume uddhArasaliyaMmi) ke0 sUkSma uddhAra palyoyama kahevAya. // 80 // jAvaiyA uddhAra, aDhAijjANa sAgarANa bhave tAvaiyA khalU loe, evaM divA samudAya // 1 // ____ arthaH-( aDDAijANa ) ke0 aDhI ( uddhAra sAgarANa) ke0 uddhAra sAgaropamanA ( jAvaiyA ) ke0 jeTalA samaya ( bhave ) ke0 thAya. ( tAvaiyA ) ke0 teTalA ( loe ) ke0 lokane viSe ( evaM ) ke0 e pramANe (dIvA ) ke dvIpa ( ya ) ke0 ane ( samuddA ) ke0 samudra (khalu ) ke0 nizce jANavA. // 81 // uddhArasAgara duge saDhe samaehiM tuladIvudahi duguNAdugaNa pavitthara, valayAgArA paDhamavajjaM // 2 // 8 ____ arthaH- ( uddhArasAgara ) ke0 uddhAra sAgaropama te (duge sahe ) ke0 aDhI eTale aDhI uddhArasAgaropamanA jeTalA (samarahiM) ke0 samaya thAya tehane (tulla ) ke0 barAbara arthAt teTalA (dIvudahi ) ke0 DIpa ane samudra che. temAM (paDhamavajja) ke0 pahelA jaMbuddhIpane varjIne bAkInA sarve ( duguNAdugupayavitthara ) ke0 eka bIjAthI bamaNA vistAravAlA ane ( valayAgArA) ke0 valaya eTale cUDInA AkAre che. ane prathamanA jaMbUdvIpa vRttAkAre che. // 82 // __ahIM prastAve cha prakAranA palyopama ane 6 prakAranA sAgaropamarnu svarupa jaNAve che te A pramANeH Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ? sAta bAra ATha ATha khaNDa karIne bharelA vanavRta kuvAmAMyI ekeka samaye ekeka sthUla vAlAgra kADhatA jeTalo kALa lAge teTalo kALa bAdara uddhAra palyopama. ane evA 10 koDAkoDi palyogame eka bAdara uddhAra sAgaropama thAya. - 2 prathama bharelA saMkhyAta roma khaNDamAMthI dareka romakhaNDanA punaH asakhya asaMkhya romakhaNDa karIe te sUkSma romakhaNDa kahevAya evA sama roma khaNDathI bharelA te ghanavRta kUvAmAMyI ekeka samaye ekeka vAlAgra kADhatAM jeTale kALe te kUyo khAlI thAya teTalo kALa sUkSma uddhAra palyopama, ane evA 10 koDAkoDi palyopame eka sUkSma uddhAra sAgaropama thAya. 3 sthUla vAlAgrathI bharelA kUvAmAMthI dara so so varSe ekeka sthUla vAlAgra kADhatAM jeTalo kALa lAge teTalo kALa bAdara addhA palyopama ane evA 10 koDAkoDi palyopame eka bAdara addhA sAgaropama. . 4 sUkSma vAlAgrathI bharalA kUvAmAMthI dara so so varSe ekeka mUkSma vAlAgra kAhatAM jeTalo kALa lAge jeTalo kALa sUkSma addhA palyopama ane evA 10 koDAkoDi palyopame 1 sUkSma addhA sAgaropama. 5 sthUla vAlAgrathI bharelA kUvAmAM jeTalA AkAza pradezo sthUla vAlAgrone sparzelA che temAMthI dareka sparzelA AkAza prazane ekeka samaye kADhatAM jeTalo kALa lAge teTalo kALa vAdara kSetra palyopama, ane evA 10 koDAkoDi palyopame 1 bAdara kSetra sAgaropama. 6 sUkSama romakhaNDathI bharalA kUvAmAMthI te sUkSama roma vaNDone sparzalA ane nahi sarzalA AkAza pradezone ekeka samaye kADhatAM Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 jeTalo kALa lAge teTalo kALa sUkSama kSetra pasyopama, ane evA 10 koDAkoDi palyopame 1 sUkSama kSetra sAgaropama. A 'paDhamo joyaNalakkhaM, baTTo taM vediuM ThiyA sesA paDhamo jaMbudIvo, sayaMbhUramaNodahI caramo || 3 || arthaH- ( paDhamo) ke0 pahelo jaMbudvIpa (baTTo ) ke0 thALInI peThe goLa AkAre ( joyaNalakkhaM ) ke0 eka lAkha yojanano che. ane ( taM ) ke0 te jaMbudvIpane ( veTiMDaM ) ke0 vIMTIne ( sesA ) ke0 bIjA sarva dvIpo ( ThiyA ) ke0 rahyA che. (paDhamo) ke0 sarvethI pahelo (jaMbUdIvA ) ke0 jaMbuvRkSathI prasiddha thayelo jaMbudvIpa che, ane ( caramo ) ke0 sarvethI chelo ( sayaMbhUramaNodahI ) ke0 svayaMbhUramaNa nAmano samudra che. // 83 // --- have. keTalAka dvIpa ane samudranAM nAma kahe che:jaMbu ghAyaipukkhara, vAruNivara khIra dhaya khoya naMdisarA // aruNa ruNavAya kuMDala, saMkha rupaga bhuyaga kusa kuMcA // 84 // arthaH- 1 (jaMbu ) ke0 jaMbudvIpa, 2 dhAyai ) ke0 dhAtakI - khaMDa dvIpa, 3 ( pukkhara ) ke0 puSkaravara dvIpa, 4 ( vAruNivara ) ke0 vAruNivara dvIpa, 5 (khIra) ke0 kSIravara dvIpa, 6 (gha) ke0 ghRtavara dvIpa, 7 ( khoya) ke0 ikSuvara dvIpa, 8 ( naMdisarA ) ho nandIzvara dvIpa, 9 ( aruNa ) ke0 aruNa dvIpa, 10 ( aruNavAya) ke0 ( aruNopapAta ) dvIpa, 11 ( kuMDala ) ke0 kuMDala dvIpa, 12 ( saMkha) ke0 zaMkha dvIpa, 13 ( ruyaga ) ke0 rucaka 15 ( kusa ) ke0 kusa - dvIpa, 14 ( bhuyaga ) ke0 bhuyaMga dvIpa, dvIpa, 16 ( kuMcA ) ke0 krauMca dvIpa. // 84 // Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___have saba dii| ekeka samudrathI vITayA che te samudronAM nAma kahe che:paDhame lavaNo jalahi. bIe kAlo ya pukkharAisu / / dIvesu hu~ti jalahi, dIva samANehiM nAmehiM / / 85||80 ___arthaH- (pahame ) ke0 pahelo ( lavaNo jalahi ) ke0 lavaNa nAmano samuiche, (bIra ) ke0 bIjo kAlo ke kAlodadhi nAmano samudra che. (ya) ke0 ane (pukkharAisu ) ke0 trIjA puSkaravara samudrathI mAMDIne (dI.su .) ke0 sarva dvI ne viSe ( dIvasamANehi nAhiM ) ke0 dvInA sarakhA nAmavAlA ( jalahI) ke0 samudo (huti ) ke0 hoya che. jema vAruNivara dvI ane vAruNivara samudra. e pramAge vIjA paga jANavA. / / 85 // . e sarve DIpa samudra vajramaya jagatIthI vITAyalA che. jagatI ATha yojana uMcI che. mUlamAM bAra yojana paholI, cho pradeze pradeze hIna thatAM upara cAra yojana paholI che. te upara be gAu ane pAMcaso dhanuSya uMcI padmavara bedikA che. te upara vana che. ___ have lavaNa samudranA cAra dvArarnu paraspara aMsara kahe che. dunni sayA ya asiyA, paNanaui sahassa tinniM lakkhA ya / / kosA aMtara lavaNe, dArassa dArANI vineyA // 86 // arthaH-( tini lakkhA ya ) ke0 vaLI traNa lAkha, ( paNanaui sahassa) ke0 paMcANu hajAra, ( dunni sayA) ke0 baso, (ya) ke0 ane ( asiyA) ke0 ezI eTalA yojana, tathA ( koso) ke eka gAu upara, eTalaM ( lavaNe ) ke0 lavaNasamudramA (dArassa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 dArANI ) ke0 eka dvArathI bIjA dvAra sudhInu ( aMtara) ke0 aMtara ( vineyA ) ke0 jANavuM // lavaNa samudrano paridhi ( 1581139 ) yojanamAM kAMika ocho che. ane lavaNa samudranI cAra dizAmAM cAra daravAjA che. te dareka daravAjo cAra cAra yojana paholo che. tethI cAra daravAjAnA sola yojana thAya. ane dareka daravAjAnI banne vAjue eka eka gAunA vistAravAlI dvArazAkha pradezanI bhIMta che. tethI cAra daravAjAnA ATha dvArazAkha pradezanA be yojana melavatAM ahAra yojana thAya, te aDhAra yojana kADhI nAkhIne bAkInI lavaNa samuhanI paridhinA cAra bhAga karatAM ( 395280 ) yojana ane eka gAu eTalaM dvAra dvAranuM aMtara thAya // 86 // ve moTA pAtAla kalazAnuM svarUpa ane tenI saMkhyA kahe che:joyaNa sahassa dasagaM, mUle uvari ya hoMti vicchINNA || majhe ya saya sahassaM, tIttiyamittaM ca ugADhA // 87 // arthaH - lavaNa samudranI cAre dizAmAM pUrva dizAthI AraMbhIne 1 vaDavAva, 2 keyUpa, 3 yUpa, ane 4 Izvara e nAmanA ane eka hajAra yojananI jADI ThIkarIvAlA cAra moTA pAtAlakalazA che. te kalazA (mUle ) ke0 nIce mUlamAM (ya) ke0 ane ( uvari ) ke0 upara mukha Agala ( joyaNa sahassa dasagaM ) ke0 daza hajAra yojana ( bicchINA ) ke0 vistAravAlA hoMti ke0 che. (ya) ke0 ane (majjha ) ke0 madhyabhAgane vive ( saya sahassaM ) ke0 eka lAkha yojana vistAravAlA che. (ca) ke0 valI tittiyamittaM ke0 teTalAja eTale eka lAkha yojana ( ugADhA ) ke0 pRthvImAM uMDA che. // 87 // Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ho nAnA pAtAla kalazAnuM svarUpa ane tenI saMkhyA kahe che:joyaNa sayavicchiNNA, mUle uvari dasasayANa majjhamiM / ugADA ya sahasse, dasajoyaNa vAyasi tuMDA // 88 // anne lahupAyAlA, khuDDAliM jara saMThiyA lavaNe asayA cUlasIyA, satta sahastAya saveSi // 82 // arthaH- ( mule) ke0 mUlamAM nIce ane ( uvari ) ke0 upara ( joyaNasaya vicchiNNA ) ke0 so yojana vistAravAlA, ( majjhami ) ke0 madhya bhAgamAM ( dasasayANa ) ke0 daza hajAra yojanA, (ya) ke0 ane ( sahasse ) ke0 eka hajAra yojana ( ugADDA ) ke0 uMDA, tathA ( dasa joyaNa ) ke0 dasa yojana ( vAyasi tuMDA ) ke0 jADI ThIkarIvAlA // 88 // evA (anne lahu pAyAlA ) ke0 bIjA nAnA pAtAla kalazA tenI ( khuDDAli ) ke0 nAnI nava paMkti te ( jaraga saMThiyA ) ke0 gara vAne AkAre ( lavaNe ) ke0 lavaNa samudramAM rahI che moTA cAra pAtAla kalazAnI vacamAM vacamAM nAnA pAtAla kalazAnI nava paMktio che. pahelI paMktimA ( 215 ) kalazA che, vIjI paMktimAM ( 216 ) kalazA ke. ema vavatAM vavatAM navamI paMktimA (223 ) kalazA che. eka bhAganA sarva malIne ( 1971 ) kalazA che. cAre bhAganA ekA gaNatai ( 7884 ) kalazA thAya che. // 89 // pAyAlA lavaNa vibhAge, savvANa vi tinni bhAga vinneyA // hemabhAge vAU, majjhe vAU ya udagaM ca // 90 // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthaH-( lavaNa ) ke0 lavaNa samudramA (pAyAlA ) ke0 pAtAla kalazAnA nAnA ane moTA evA ( vibhAge ) ke0 be bhAga che. te ( savvANAvi ) ke0 sarva kalazAnA eka ekanA ( tini bhAga ) ke traga bhAga ( vinneyA) ke0 jANavA. temA (heThIbhAge ) ke0 nIcenA bhAgamAM ( vAU ) ke0 vAyu che. (majJa ) ke0 madhyanA bhAgamAM ( vAUM ) ke0 vAyu (ya) ke0 ane ( udagaM) ke0 pANI bheguM che. tathA uparanA bhAgamAM pANIja che. // 9 // have bIjA dIpa samudronAM keAM kevAM nAma che ? te kaheM che:AbharaNa vattha gaMdhe, uppala tilae ya pauma nihi rayage vAsahara daha naIo, vijy| vakkhAra kapiMdA // 91 // kuru maMdara AAptA, kuDA nakkhata canda surA ya annevi epanAI, pasatthavatthUga je nAmA // 92 / / ___ arthaH- (AbharaNa ) ke0 hAra vigere AbhUSaga, (vatha ) ke0 vastra, (gaMdha ) ke kasturo kore sugaMdhiprastu, ( uppala ) ke0 candravikAzI kamala, (tilae ya) ke0 vRtta tilA athavA tilakavRkSa, (pauma ) ke0 zApatra puMDarikAdika sUvikAzI kamala, (nihi ) ke0 mahAsamAhi nara nidhi, ( rayage ) ke0 kAnAdi ratna. ( vAsahara ) ke himavaMtAdika varSadhara parvata, (daha ) ke panAdika draha, ( naio ) ke0 gaMgA vigere nadoo, (vijayA ) ke0 kacchAdika vijaya, ( vakvAra ) ke0 mAlayavaMta vigere vakSaskAra parvata, (kapa ) ke saudharmAdika dezloka, (iMdA) ke0 zada vigere iMdro // 91 // (kuru ) ke0 devakuru uttarakuru ( maMdara ) ke0 meru parvata, ( AvAptA ) ke0 indrAdikanA nivAsabhuvana, (kUDA) ke0 kUTaparvata, ( nakkhatta ) ke kRtikAdi nakSatra, (canda ) ke0 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ candra, jane sUrA ya ke sUrya, (evamAI ) ke0 e vigere (annevi) ke0 bIjo paNa ( pasatyavatyUga ) ke0 zreSTa vastunAM (jai nAmA) ke0 je nAmo che. // 92 // tannAmA dIvudahI, tipaDAyAyAra huMti aruNAI (15 jaMbulavaNAiyA, pattayaM te asaMkhijjA // 93 // 6 tAgaMtipa sUravarA-babhAsajalahA paraMtu ikikA deve nAge jakkhe. bhae ya sayaMbharamaNe ya // 94 // 8 ___ arthaH-( tannAmA ) ke0 te nAmanA (dIvudahI) ke0 dvIpa ane samuha che, nemAM ( aruNAI ) ke0 aruNa dvIpathI AraMbhIne sarve dvIpa samudra (tipaDAyAyAra ) ke0 tripratyAvatAra eTale traNa dvIpasamudanA eka sarakhA nAma (hUti ) ke0 che. temaja AbharaNAdika vastunAM nAmabAlA sarve dvIpasamudra tripratyayAvatAra hoya che. jemake aruNa dvIpa, aruNasamuha, aruNavaradvIpa, aruNavarasamudra, aruNavarAvabhAsa dvIpa, arugavarAvabhAsa samuha. hAra dvIpa, hAra samudra, hAravara dvIta, hAra ra samuha, hArarAvabhAsa dvIpa, hAravarAvabhAsa samuda vigere. valI ( jaMbU lapaNAIyA ) ke0 jaMbUdIpa ane lavaNa samuda vigere je (patteya . ke0 daraka dvIpa samuda che. (te ) ke0 te nAmanA bolA ( asavijA ) ke0 asaMkhyAtA DIpa samudro che. // 93 / / ( tANetima / ka0 temAM chelo (sUravarAvabhAsa ) ke0 sUryavarAvabhAsa nAmanA samudra che, tyAMsudhI tripratyayAvatAra jANavA. (paraM tu ) ke0 ane tyAMthA AgaLa to chelA ( deve ) ke0 deva dIra ane deva samuha, ( nAge ) ke0 nAga dIpa ane nAga samudra, ( jakkhe ) ke0 yakSa dIpa ane yakSa samudra, (bhUra ya ) ke0 vaLI bhUA dora ane bhUA samudra, tathA (sayaMbhUramaNe ya) ke0 svayaMbhUramaNa dIpa Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane svayaMbhUramaga samudra e pAMca dIpasamudro ( ikkikA ) ke0 eka eka che. te tripratyayAvatAra nayI // 94 // have sarve samudronAM pANI vigerenuM vizeSa svarUpa kaheche. vAruNivara khIra varo, ghayavara lavaNo ya huMti bhinnrsaa|| kAlo ya pukkharodahi, sayaMbhUramago ya udgrsaaH||95|| ikakhurasa sesajalahI, lavaNe kAloya carima bhumcchaa| paNa saga dasa joyaNa saya,taNu kamA thova sesesu||9|| - arthaH-(vAruNivara) ke0 vAruNivara samudranu pANI madirAsarakhaM, (khIravaro) ke0 kSIra samudranuM pANI dudha sarakhaM, (ghayavara) ke0 ghRtavara samudranuM pANI gAyanA ghI sarakhaM, (ya) ke0 ane (lavaNo) ke0 lavaNa samudranuM pANI khAlaM. ema e cAre samudro (bhinnarasA) ke0 jUdA jUdA rasavAlA ( huMti ) ke. che. arthAt nAma sarakhA pANInA svAdavAlA che. temaja (kAlo) ya ke0 kAlodadhi, (pukkhara) ke0 (puSkaravara ya) ke0 ane (saMyaMbhUramaNo) ke0 svayaMbhUramaNa. e traNa (udahi ) ke0 samudro (udagarasA) ke0 varSAdanA pANI jevA svAdavAlA che. // 95 // (sesa jalahi) ke0 bAkInA naMdIzvara samudrathI AraMbhI bhUtasamuha paryaMtanA sarva samudranA pANI(ikhurasa) ke0 zeraDInA rasa samAna moSTa pANIvAlA che. valI ( lavaNa) ke0 lavagasamudra, (kAlo) ke0 kAlodadhi samudra, (ya) ke0 ane (carima) ke0 svayaMbhUramaNa samuha e traNa samudramA (bahumacchA) ke0 ghaNA mAchalAMnI jAtI che. ane te mAchalAM (paNa saga daza yojaNasayataNu ke0 pAMca so, sAta so ane hajAra yojananA zarIravAlA (kamA) ke0 anukrame karIne jANavA. arthAt lavaNa samudramA utkRSTA pAMcaso yojanA, kAlodadhimAM sAta so yoja Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63 nanA ane svayaMbhuramaNamAM eka hajAra yojananA zarIravAlA maccha *. (tho sesemu ) ke0 vAkInA samudromAM thoDA ane nhAnA maccha hai. // 96 // ye dareka dvIpe ane samudre caMdra bhUryanI saMkhyA kahe che. do sasi do ravi paDhame, duguNA lavaNaMmi dhAyaIsaMDe | bArasa sasi bArasa ravi, tappabhii nidiThTha sasiraviNo // 97 // tigugA puvvilajuyA, agaMtarAnaMtaraMmi khitaMmi // 95 kAloe bAyAlA, bisattarI pukhkhararddhami // 98 // 16 arthaH- ( paDhame ) ke0 pahelA jaMbudvIpane viSe ( do sasi do ravi ) ke0 ve caMdra ane ve sUrya che. ( lavaNaMmi ) ke0 lavaNa samudrane tethI (duguNA ) ke0 bamaNA eTale cAra caMdra ane cAra sUrya chaM tathA ( ghAyasaMDe ) ke0 dhAtako khaMDane viSe ( vArasa sasi bArasa rA ) ke0 bAra caMdra ane bAra sUrya che. valI (tappabhii ) ke te dhAtakI khaMDa pramukhane viSe ( nidiTTha sasiraviNo ) ke0 caMdra sUryanI je saMkhyA kahI che tene // 97 // ( tiguNA ) ke0 traNa guNI karope ane liyA ) ke0 prathamanA dvIpa samudranA caMdra sUryanI saMkhyA temAM eTale (anaMtarAnaMtaraMbhi khittami) ke0 pAchala 3 ( pAlanAdAna samudanA kSetrane viva caMdra sUryanI saMkhyA thAya. jemake dhAtakI khaM nA bAra caMdra ane bAra sUrya che tene traNa guNA karIye tyAre chatrI sUrya ane chatrIza caMdra thAya, temAM jaMbuddhIpanA ane lavaNa samunA malI cha caMdra ane cha sUrya melavIye tyAre (kAlo) ho kAlo viSe ( bAyAlA ) ke0 betAlIza caMdra ane batAlIza sUrya thAya. AgalanA dvIpa samuhane viSe paNa eja pramANe karaNa karavAyo caMdra sUryanI saMkhyAthAya che. jemake kAlodadhinA vetAlI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zane traNa guNA karatA eka so chavIza thAya, temAM dhAtakI vaMdanA bAra, lavaNa samudranA cAra, ane jaMbudvopanA be. eaDhAra melavatAM ekaso cumAlIza thAya, paraMtu puSkarabaradvIpamAM ardhaM manuSya kSetra che mATe (pukkharaddhaMmi) ke0 aryA puSkaravara dvIpamAM (visattaro) ke0 bahotera bahotera caMdra mUrya che, bAkInA bahotei caMdra surya samazreNIra. nathI ane sthIra cha mATe gaNyA nathI. valI puSapharavara dvIpanA eka so cumAlIzane traNa guNA karatAM cAra so batrIza thAya, temAM jaMbudvIpanA be, lavaNa samudranA cAra, dhAtakI khaMDanA vAra, ane. kAlodadhInA betAlIza melavatAM puSkaravara samudraM cAraso bANu caMdra ane cAraso vANu sUrya thAya che. eja pramANe AgalanA dii| samudrane vidhe paNa 'jANavU. // 98 // ___have manuSya lokamAM paMktine vive caMdra suryanI saMkhyA kahe che. do sasi do ravi paMtI, egaMtariyA chasahi saMkhAyA / / meru payAhigaMtA, mANusakhitte paribhamaMti // 99 // ___artha-jaMbudvIpamA ( do sasi) ke0 be caMdra ane (do vi) ke0 be sUrya temanI (paMtI ) ke0 paMkti eTale zreNi che. te paMkti (egaMtariyA ) ke0 eka ekane AMtare che. eTale sUryanI paMktine AMtare caMdrapaMkti ane caMdrapaMktine AMtare sUyapaMkti che. ahI dvI:rUpa manuSya kSetramA eka paMktine vive chasaThisaMkhAyA ke0 chAsaTha chAsaTha caMdra sUrya hoya che. tevI te cAra paMkti che. te cAre paktio (mANusakhitte ) ke0 manuSya kSetrane vive ( meru payAhiNaMtA ) ke0 1 e saMbaMdhamAM matAMtara ghaNo che, te moTA graMthAtho jAgavo A cAlu prakaraNanIja 106-107 ne 108 mI gAthA dekhavAthI A karaNano matAMtara samajAya che, teopaNa vyAmoha karavA yogya nathI. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 meruparvata pradakSiNA deto chato (paribhamaMti) ke phare che. eTale jaMbudvIpamAM jyAre eka sUrya meruparvatathI dakSiNa dizAe pharato hoya tyAre bIjo sUrya uttara dizAe pharato hoya che, tevIja rIte lavaNa samudramAM eka eka dizAe bace sUrya, dhAtakI khaMDamAM eka eka dizAe cha cha sUrya, kAlodadhiyAM eka eka dizAe ekavIza ekavIza sUrya, ane puSkarArddhamAM eka eka dizAe chatrIza chatrIza sUrya. ema sarva malI, chAsaTha sUrya dakSiNa dizAe ane chAsaTha sUrya uttara dizAe e ve samazreNinA sarva malI ekaso vatrIza sUrya ane tevIja rIte ekaso vatrIza caMdra manuSyakSetramAM phare che. // 99 // have manuSyakSetramAM grahanI paMkti kahe che. evaM gahAiNovi hu, navaraM dhuvaposavattigo tArA // taM ciya payAhigaMtA, tattheva sayA paribhamaMti // 100 // artha - ( evaM ) ke0 e pUrva kahelI caMdra sUryanI paMktinI peThe ( gahAiNovi hu ) ke0 graha tathA nakSatranI paMktio paNa jANavI. te A pramANe eka eka caMdranI pAchala aThAvIza nakSatranI eka paMkti evI chAsaTha chAunI ve paMkti malI eka so vatrIza paMkti caMdranI pAchala jANavI. temaja aThAzI grahanI eka paMkti, evI chAsaTha chAunI ve paMkti jANavI. temAM (navaraM ) ke0 eTalaM vizeSa che ke ( dhuvapAsavattiNo tArA ) ke0 dhruvanA tArAnI pAse rahelA tArAo ( taMciya payA hitA) ke0 pravanA tArAneja pradakSiNA karatA (tatva) ke0 tyAMja (sayA ) ke0 niraMtara ( paribhamaMti ) ke0 bhramaNa kare che. // 100 // battIsasayaM caMdA, battIsasayaM ca sUriyA sayayaM // samaseNIe savve, mANusakhitte paribhamaMti / / 101 / / 104 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-(vattIsasaya) ke0 ekaso batrIza (caMdA) ke0 caMdra, (ca) ke0 ane (battisasayaM) ke eka so baroza (sUriyA ) ke0 sUrya ( sabe ) ke0 te sarve ( samaseNIe ) ke0 samazreNira rayA chatA ( sayayaM ) ke niraMtara ( mANusavitta ) ke. manuSSa kSetrane vive (paribhamaMti ) ke0 phara che // 10 // catAri ya paMtIo, caMdAibAga maNuyalogaMmi // hAr3I kAvaDI yu. hoi ikikayA pNtii|| 102 // chappanna paMtIo, nakkhattAgaM ca maNuyalogaMmi // chAvaThI chAvaThI ya, hoi ikikayA paMtI / / 103 // 88 ___artha-(maNuyalogaMmi ) ke0 manuSya lokamAM ( nakkhatANaM) ke0 nakSatronI (chappanna paMtIo ) ke0 chappana paMkti cha. valI chappana patAsIna kesa bane. aginA chuAsaTha chAsaTa caMdra sUryachAvaThI chAvaThI ya, hoi ikikayA paMtI // 103 // 88 ___ artha-(maNuyalogaMmi ) ke0 manuSya lokamAM ( nakkhatANaM) ke nakSatronI (chappanna paMtIo ) ke0 chappana paMkti cha. valI (chAvaTThI chAvaThI ya) ke vane aginA chAsaTha chAsaTha caMdra sUrya. . athAnI hAla, (. rakikayA paMtI ) ke0 aThAvIza . chAvaThA~ chAvaThA ya, hAi kakayA / / / . ' ' artha-( gahANaM ) ke0 grahonI ( chAvattarI paMtIsayaM ) ke Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekasI ne choMtera paMkti (maNualoyaMmi) ke0 manuSya lokamAM (hoi ) ke0 hoya che. (chAvaTThI chAvahI ya) ke0 banne zreNinA chAsaTha chAsa caMdra sUryamAnA dareka caMdra sUryanI pAchala ( ikkikayA paMtI ) ke0 aThAzI grahonI eka eka paMkti ( hoi ) ke0 hoya che. 104 te merupariaDatA, payAhigA vata maMDalA savve // agavaDiyajoge gaM, caMdA sUrA gagaNA ya // 105 // 2 atha - ( te sacce ) ke0 te sarva (caMdA sUrA gaha gaNAya) ke0 caMdra sUrya ane grahago ( aNavadviyajogeNaM) ke0 anavasthitayoge karIne (merupariaDatA) ke0 meru parvatanI samIpe ( vattamaMDalA ) ke0 gola maMDale karIne ( payAhiNA ) ke0 pradakSiNA kare che. // 105 // caupAlasayaM paDhama-bhUyA paMtie caMdasUrAgaM // teNaM paritIo, cauruttariyA buDhI // 106 // artha - aDhI dvIpanI bahAranA arddhA puSkaravara dInamAM ( pahamabhUyApaMtI ) ke0 mAlAnI peThe gola rahelI prathama paMktine vive ( caMdrasurANaM) ke0 eka bIjAne AMtare rahelA bahoMtera caMdra tathA bahatara sUrya malIne (cauyAla sayaM ) ke0 eka so cumAlIza caMdra sUrya hoya che. ( teNaM) ke0 tyAra pachI kSetravRddhinA kAraNe asaMkhyAtA dvIpa samudra mudhI (paripaMtIo) ke0 dareka paMktimAM (cauruttariyAra buTTIe) ke0 ve caMdra ane ve sUrya malI cAra cAranI vRddhi karavI // 106 // bAva tari caMdAgaM, bAvattari sUriyANa paMttie || paDhamAe aMtaraM puNa, caMdA caMdasma lakkhadugaM // 107 // 3 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 artha - ( paDhamAra paMttie) ke0 pahelI paMktimAM (bAvattari caMdA) ke0 bahoMtera caMdra ane ( bAbattari sUriyANa) ke0 bahoMnera sUrya hoya che. (puNa) ke0 valI (caMdA caMdassa) ke0 caMdra caMdranuM ( aMtara ) ke0 aMtara ( lakkhadugaM) ke0 ve lAkha yojananuM jANa // 107 // jo jAvaI lakkhAi, vitthAro sAgaro ya dIvo vA // tAvaiAo ya tahiM, caMdAsUrANa patIo // 108 // artha - ( jo ) ke0 je ( sAgaro ) ke0 samudra (vA) ke0 athavA ( dIvo) ke0 dvIpa ( jAvai lakkhAI) ke0 jeTalA lAkha yojanano ( vitthAro ) ke0 vistAravAlo hoya, ( tarhi ) ke0 tyAM ( tAvaiAo ) ke0 teTalI ( caMdAsUrANa) ke0 caMdra sUryanI ( paMtIo) ke0 paMktio jANavI. eTale jema bAhya puSkarArddha ATha lAkha yojanano che to temAM lAkha lAkha yojanane aMtare caMdra sUryanI ATha paMkti che. ema bojA bahAranA sarva dvIpa samudrone viSe jANavu. // 108 // hade jaMbudvIpane viSe caMdrasUryanAM mAMDalAM kahe che. pannarasa cUlasIisayaM, iha sasiravimaMDalAI takkhitaM // joyaNa paNasayada sahiya, bhAgA aDayAla igasaTrA ||109 // artha - ( iha ) ke 0 A jaMbudvIpamAM (sasi) ke0 caMdranA ( pannarasa ) paMdara mAMDalA che, ane (ravimaMDalAI ) ke0 sUryanA mAMDalA cUlasIisayaM) ke0 ekaso corAsI che. tathA (takkhitaM ) ke0 te mAMDalaM kSetra ( joyaNapaNasayadasahiya ) ke0 pAMca so daza Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yojana ane ( bhAgA aDayAla iga sahA) ke0 eka yojananA ekasau bhAga karo tevA aDatAloza bhAga jANavA. // 109 // ___ have gagatothI enu parimANa kahe che. tisi igasAThA cauro, isasasa satta bhaiyassa // pagatItaM ca dujoSaNa, sasi ravigo maMDalaMtara // 110 // ___ artha-eka yojananA (igasahA ) ke0 ekasaTha bhAga karoye, tevA (si) ke trIza bhAga, ane (iga) ke0 eka evA (igasahassa) ke0 ekasaThIyA bhAganA ( satta bhaiyassa) ke sAta bhAga karIye tevA (cauro) ke0 cAra bhAga, tathA (paNIsaM joyaga) ke0 pAMtrIza yojana eTalaM (sasi) ke0 caMdranA mAMDalAnu aMtara che. ane (dunoyaNa) ke0 be yojana- (raviNo) ke sUryanA mAMDalAnuM aMtara che, // 110 // __ eja vAta AgalanI gAthAvaDe kahe che. do joyaNANi sUrasta, maDalANi hoti iyarassa // paNahIsa jopagIgasa-hitIsa cau bhAga stthiyaa||111|| ___ artha-(sUrassa) ke0 sUyanAM (mAMDalANi) ke mAMDalA (do joyaNANi ) ke0 bebe yojanane AMtare ( havaMti) ke0 hoya che. ane (iyarassa ) ke0 caMdranAM mAMDalA mAMDalAnuM aMtara (paNatIsa joyaNa) ke0 pAMtrIza yojana, tathA (igasahI ) ke0 eka yojananA ekasaTha bhAga karIye tevA (tIsa) ke0 trIza bhAga ane (sattahiyA) ke te ekasaThI eka bhAganA sAta bhAga karIye tevA ( cau bhAgA ) ke cAra bhAga upara eTalaM aMtara caMdranA mAMDalAna .jANavU // 111 // Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenI gaNatI A pramANe-sUryanA eka so corAzI mAMDalAnA eka sau tryAzI AMtarA thAya. te eka eka AMtagarnu parimANa be yojana che. mATe ekaso tyAzIne vamaNA. kariye eTale sarva malI traNa soM chAsaTha yojana thAya. have mUryanA eka eka vimAnanuM jADapaNuM yojananA ekasaThIyA aDatAlIza bhAganuM che. te aDatAlIza bhAgane eka so corAzI mAMDale guNIye tyAre ( 8832 ) bhAga thAya. te bhAgano ekasaThe bhAgAkAra karIye tyAre eka so cumAlAza yojana, ane upara eka yojananA ekasaThIyA aDatAlIza bhAga vadhe, te pUrva kahelA AMtarAnA traNa so chAsaTha yojanamA melavIye tyAre sarva malI pAMca so daza yojana ane eka yojananA ekasaThIyA aDatAlIza bhAga eTalaM sUryane vicaravAnuM kSetra hoya / have caMdranA mAMDalA paMdara che ane tenA AMtarA cauda che. te eka mAMDalAthI bIjA mAMDalA sudhI- aMtara pAMtrIza yojana, te upara eka yojananA ekasaThIyA trIza bhAga, tathA eka ekasaThIyA bhAganA sAta bhAga karIye tevA cAra bhAga eTalaM aMtara che.tevA AMtarA cauda che mATe AMtarAnA yojanane cauda guNA karIye tyAre cAraso sattANuM yojana. ane te upara ekasaThIyo eka bhAga vadhe. hane caMdranA eka eka maMDalanu jADapaNuM eka yojananA eka saThIyA chappana bhAgarnu che. tene paMdara guNA karatAM tera yojana ane eka saThIyA suDajAlIza bhAga Ave. tene cAra so sattANuM yojana sAthe melavIye tyAre pAMca so daza yojana ane eka yojananA eka saThIMyA aDatAlIza bhAga upara thAya. eTalaM caMdranA maMDalane vicaravAnuM kSetra jANavU. have sUrya caMdranAM keTalAM mAMDalA jaMbuddhIpamAM ane keTalAM lavaNa samudramA che ? te kahe che. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMDaladasaga lavage, paNagaM nisaTami hoi caMdassa // maMDalaaMtaramANaM, jANapamANaM purA kahiyaM // 112 // ___ artha-( caMdasma ) ke0 caMdranAM (maMDaladasagaM ) ke0 daza mAMDalAM ( lavaNe ) ke0 lavaNa samudramAMche. ane (paNagaM) ke0 pAMca mAMDalA ( nisahami ) ke0 niSadhaparvata upara ( hoi ) ke0 che. valI ( maMDala aMtaramANaM ) ke0 maMDalanA AMtarAnuM pragANa "pAMtrIza yojana, eka yojananA eka saThIyA trIzabhAga ane eka saThIyA eka bhAganA sAta bhAga karIye tevA cAra bhAga e aranI gAthAmAM kaDaMche te, " tathA ( jANa pamANaM ) ke0 vimAnanuM pramANa "eka yojananA chapanna bhAga-" te ( purA kahiyaM ) ke0 prathama kartuM che nema jANavU / 112 // paNasI nisaTumi ya, duniya bAhA dujoya gaMtariyA // IguNapIsaMtu saraM, sUrassa ya maMDalA lavaNe // 113 // 5 artha-(ya) ke0 valI ( sUrassa) ke0 sUryanAM (paNasahI) ke0 pauMsaTha mAMDalAM (nisahami ) ke0 niSadha parvata upara che. paNa temAMnAM (duni ya bAhA) ke0 ve mAMDalAM niSadhayavatanI bAhera irivaSa parvatanI jihAnA agrabhAgaupara che. ane (iguMgavIsaM tu sayaM) ke0 ekaso ogaNIsa mAMDalA ( lavaNe ) ke0 lavaNa samudramA che. tathA te mAMDalA ( dujoyaNaMtariyA ) ke0 bave yojanane AMtare rahelA che. 113 // have jaMbudrIpamAM tathA lavagasamuhamAM caMdramUryane pharavArnu kSetra ke TalA yojana che ? te kahe che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 sasiraviNo lavaNaMtriya, joya gatini tIsa ahiyAI || asiyaM, tu joyaNasayaM, jaMbuddImi pavisaMti ||114|| artha - ( lavaNaMmi) ke0 lavaNasamudramA~ (sasiraviNo ) ke0 caMdra ane sUryanuM cArakSetra eTale pharavAnuM kSetra ( joyaNasayatinni) ke0 traNa so yojana ane (tosa ahiyAI ) ke 0 trIza adhika arthAt traNa so trIza yojana ane ekasaThIyA asarata bhAga adhika che. ane tyAMthI pAcho pharatAM (asiyaM tu joyaNasayaM ) ke0 eka so eMzI yojana jaMbuddI mi ) ke0 jaMbudvIpamA ( pavisaMti) ke0 praveza kare che / / 114 // graha, nakSatra ane tArAone eka ekaja mAMDalaM hoya che, tethI o pota potAne mAMDaleja phare che, paNa dakSiNa uttara tarapha jatA nathI. caMdrane tathA ve sUryane sarvathI aMdaranA mAMDale ane bahAranA mAMDale aMtara keTalaM hoya ? te kahe che. sasisasi raviravi atara, majjhe iga lakkha tisayasahimAuNo // sAhiya dusayaricaya, bahi lakkho chasaya saTrihio // 115 // artha - ( majjhe ) ke0 savathI aMdaranA mAMDalAne viSe eTale eka caMdra niSadha parvata uparanA abhyaMtara mAMDale Ave ane bIjo caMdra nIlavaMta parvata uparanAabhyaMtara mAMDale Ave tyAre (sasi - sasi) 0 caMdra caMdrane tathA ravi ravi) ke sUrya sUryane (aMtara) ke0 AMtaraM te Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 (igalakkha ) ke0 eka lAkha yojananI madhye ( tisayasahimAuNo) ke0 traNa so sATha yojana orcha arthAt ( 99640 ) yojanahoya che. kemake eka sUrya niSadha parvA upara eka so eMzI yojana jaMbuddhIpamAM Ave tyAre vIjo sUrya nIlavaMta parvata upara eka so eMzI yojana jaMbuddhIpamAM Ane tyAre banne malIne traNa so sATha yojana thAya.te traNaso sATha yojana jaMbuddIpanA eka lAkha yojananA AyAma viSkabhamAMthI bAda karIye tyAre (99640)yojana rahe.eTalaM aMdaranA maMDale AMtaraM jANavU. tyAra pachI (sAhiyadu) ke0 sUrya sUryane dareka mAMDale be yojana vadhArayu ane caMdra caMdrane ( sayaricaya ) ke0 dareka mAMDale sIttera yojana vadhAra. jethI (bahi ) ke0 sarvathI bahAranA maMDale ( lakkho ) ke0 eka lAkha, ( chasaya ) ke0 cha so ane (sahihio) ke0 sAu adhika eTalA yojana aaNtrNthaay.||115|| tinneva sayasahassA, pannarasa hAMti joyaNa shssaa|| eguNanauyA parihI, abhitara maMDale tesiM // 116 // ___ artha-tinneva ya sayasahassA) ke0 traNa lAkha, (pannarasa joyaNa sahassA ) ke0 paMdara hajAra, ane ( eguNanauyA ) ke0 nevyAzI yojananI ( parihI ) ke0 paridhI ( tersi ) ke0 sa - yanA ( abhitara maMDale ) ke0 aMdaranA mAMDalAnI ( havaMti ) ke0 hoya che // 116 // lakSa tigaM aThArasa.sahasA tinni saya paMcadasa ahiyaa|| parihI ya joyaNAI, bAhirae maMDale huMti // 117 / / ___ artha-( lakkha tigaM) ke0 traNa lAkha, ( aTThArasa sahassA) ke0 aDhAra hajAra, ( tinni saya ) ke0 traNa so, ane (paMcadasa Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 ahiyA) ke0 paMdara ara eTalA ( joyaNAI ) ke0 yojananI (parihI.) ke paridhi te ( bAhirae maMDale ) ke. sUryanA savayI bAheranA maMDale ( huMti ) ke0 hoya che. // 117 // ho dii| samudane vize graha nakSatra tathA tArAnI saMkhyA jANavAno Aya kahe che. gaharikkhatArasaMvaM, jatyecchasi nAu mudahi dIve vaa|| tastasihi egalatigo, guga saMkhaM hoi savagaM / / 118 // - artha-(jattha) ke0 je (udahi) ke samudane vio (vA) ke0 athavA (dIbe ) ke0 dvIpane viSe ( gaharikvatArasaMkha) ke0 graha nakSatra ane tArAnI saMkhyAne (nAuM) ke0 jANavAne (icchasi) ke0 icchA kare che, to (tassasi hi) ke0 te dvIpa samudranA caMdranI saMkhyAne mAMDIne ( egasasigo) ke0 eka caMdranA graha nakSatra ane tArAnA parivAra sAthe ( guNa ) ke0 guNAkAra kara-ke jethI ( savvaggaM saMkha hAi ) ke0 sarva saMkhyA thAya che. dRSTAMta-jema lavaNa samudramA cAra caMdra che, ane eka eka caMdrane aTThAzI grahano parivAra hovAthI aThAzIne cAra guNA karatAMtraNaso bAra graha thAya. tevIja rIte aTThAvIza nakSatrane cAra guNA karIye to ekaso bAra nakSatra thAya, tathA tArAnI saMkhyA koDA koDI jeTalI je prathama kaMhI che tene cAra guNI karIye tyAre be lAkha koDAkoDI, saDasara hajAra koDAkoDI ane nava so koDA koDI thAya. evI rIte sarva hIpa samudane viSe jANavU. // 118 // eja vAta be gAthAthI kaDe che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 canAri ceva caMdA, catAri ya sUriyA lavaNatoe // bArasa nakkhattasayaM, gahANa tinnetra bAvannA // 119 / / do ceva saya sahassA, satavI khalu bhave sahasA ya // navayasapA labaNajale, tArAgaM koDikoDINaM / / 120 // __ artha-( lavaNatoe ) ke0 lavaNa samudrane viSe (catAri caMdA) ke0 cAra caMdra, (cattAri bhUriyA) ke0 cAra sUrya, ( vArasa nakkhatasayaM ) ke0 ekaso vAra nakSatra, ane ( gahANa tinneva bAnA) ke0 traNa so vAvana graha ( cepa) ke0 nizce hoya che. // 119 // ___(ya) ke0 valI ( do ceva sayasahassA) ke0 be lA va.( satahI saharasA ) ke0 sahasaTha hajAra ane (navaya sayA) ke0 nava so e. lI (tArANaM koDikoDINaM ) ke0 tArAonI koDAkoDI (lakSaNajale ) ke0 lavaga samudrane viSe ( khalu ) ke0 nizce ( bhave ) ke0 hoya che. // 120 // ___have vaimAnika devonAM vimAnanI saMkhyA kahe che. battIsa hAvAMsA, bArasa aDa cau vimANa lkkhaaii|| pannAsa cata cha sahasta, kameNa sohammAIsu // 121 // dusu saya cau,dusu saya tiga,migArasahiyaM sayaM tigehisstthaa| majjhe satattara saya, muvaritige saya muvari paMca // 122|| ___artha-saudhama devaloke (battIsa ) ke0 vatrIza lAkha, IzAna devaloke ( aTThAvIsA) ke0 aThAdhIza lAkha, sanatkumAre (bArasa ) ke0 bAra lAkha, mAheMdre (aDa) ke0 ATha lAkha, brahmadevaloke (cau) Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 ke cAra lAkha (vivANa) ke vimAna che. e sarve (lakavAI ) ke0 lA vanI saMkhyAye karone jANavA. lAMtake ( pannAsa ) ke pacAsa hajAra, zukra (catta ) ke0 cAlIza hajAra, sahasrAre ( cha ) ke cha hajAra, e sa (sahassa) ke0 hajAranI saMkhyAye jANavA. e (kameNa) ke0 anukrame karIne ( sohammAIsu ) ke saudharmAdika devalokanA vimAnanI saMkhyA jAgI // 121 // tathA AnA ane prANata e (dusu ) ke0 be lokane viSe ( saya cau) ke0 cAra so vimAna, tathA AraNa ane acyuta e (dumu) ke0 ve devalokane viSa (sayatiga) ke0 ga so vimAna jANavA. (nigehiTThA) ke nIcenA traNa goyake ( igArasahiyaM ) ke. goyAra sahita ( sayaM ) ke0 so athAt eka so agiyAra vimAna che. (majjhe ) ke0 vacalA traNa graivaya / (. sattuttarasayaM) ke0 eka so sAta vimAna che, ane ( uvaritige ) ke0 uparanA traNa graizya ke ( saya ) ke0 eka so vimAna che. valI ( uvIra ) ke0 uparanA pAMca anuttara zmiAne (paMca) ke0 pAMca vimAna che. // 122 // have erpa kahelA vimAnonI sarva saMkhyA tathA vimAnAdikanuM svarUpa kahe che. culasIi lakkha sattANa, vaisahassA vimANa tevIsa // sabbaggamuTThAlAgaMmi, iMdaya bisaTi payaresu // 123 // artha-(sabagaM ) ke0 sarva saMkhyAye (culasIi lakkha ) ke0 corAsI lAkha, ( sattANavai sahassA) ke sattANu hajAra, ane ( tevIsaM ) ke0 tevoza upara eTalA (uThalogami ) ke0 urvalokane vidha (vimANa) ke0 vimAno che. ane te bAra devalokanA ( bisahi Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 payaresu) ke0 bAsaThe pratarane ve madhya bhAgamAM (iMdaya) ke0 eka eka iMdraka vimAna che. saba malIne iMdraka vimAna bAsaTha che. // 123 // caudisi caupaMtIA, bAsa vimANayA paDhanapayare // uvari ikkikahINA, aguttare jAva ikvikaM // 124 // 2 atha - ( pamapayare ) ke0 pahelA pratarane bive madhyanA iMdraka vimAnayakI ( caudisi ) ke0 cAre dizAe ( vAsavitrimANiyA ) ke0 vAsa vAsa vimAnano ( cauttIo) ke cAra paMktio che, tenA ( uvari ) ke upara dareka pratare (ikikahINA ) ke0 eka eka vimAna cAre dizAyA ochu kara, jethI ( aNuttare ) ke0 anuttara vimAne jAva (ikarka) ke0 yAvat eka eka vimAna cAre dizAe rahe / / 124 | iMdaya vA paMnisu, to kamaso taMsa caurasA vaTTa | | vivahA pukakinnA, tayaMtare mulaM putradisiM // 125 // 2 atha - sarvanau vacamAM (iMdaya ) ke0 iMdraka vimAna (baTTA) ke0 vATalaM ele golAkRtivAluM che. (to) ke0 tyAra pachI ( paMtisu ) 0 paMkti (maso) ke0 anukrame karIne prathama ( sa ) ke0 trIkhU gAvAlA, pachA (caurasA ) ke0 cAra khUNAvAlA, ane chelA ( baTTA ) ke0 golAkRtivAlA vimAno che. ane ( tayaMta re ) ke te cAre paMktionI vacamAM eka ( puvvadisiM sutuM ) ke0 pUrvadizA mUkIne bAkInI sarvadizAmAM (vivihA ) ke0 vividhaprakAranA ( punnA ) 0 bhinna bhinna puSpAvakIrNa vimAno che. // 125 // have pahelA prataranI eka eka paMktinA vAsaTha bAsaTha vimAna kaye kaye sthAnake che ? te kahe che. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 egaM deve dIve, duve ya nAgodahIsu bodhavve // cattAri jakkhadIve, bhUyasamuddesu aTheva // 126 // 40 solasa sayaMbhuramaNe, dIvesu paiThiyA ya surabhavagA // igatIsaM ca vimANA, sayaMbhuramaNe samudde ya // 127 / / / __ artha-helA prataranI cAre dizAnuM (egaM ) ke0 pahelaM eka eka vimAna ( deve dIve ) ke0 devadvIpamAM che, (ya) ke0 ane (du.) ke be be vimAna ( nAgodahosu ) ke0 nAgasamudamA (vAyavye) ke0 jANavAM. tyAra pachAnAM (cattAri)o cAra cAra vimAna (janavadI) ke0 yA dropamA che. ane (bhUpasamude tu ) ke bhutasamuhamA( aTheva ) ke0 ATha Au vimAno che. // 126 // valI (sayaMbhuramage dIvesu) ke0 sayaMbhUramaga dvIpane vi| ( solasa ) ke0 zola ( surabhANA ) ke0 vimAno ( paiDiyA ) ke rahyAM che (ca) ke0 ane ( isase vinAgA) ke ekavI vimAno ( sayaMbhuramage samuda) ke * svayebhUramaNa samudramA che. // 127 // ___have bIjA prataramA cAre dizAye ekasaTha vimAnono paMkti zI rIte che, te kahe che. vaTuM vaTTassuvariM, taMsaM taMsasta upari hoi / cauraMse cauraMsa, udvaM tu vibhAgaseDIe // 128 // artha:-(vassuvariM) ke0 vATalA eTale golapimAnanI upara (varTa) ke0 gola vimAna che. ( taMsassa ) arimaM) ke0 traNa khuNAnI upara ( taMsaM ) ke0 trikhUNI vimAna (hoi ) ke0 hoya che. (tu) ke0 valI (caurase ) ke0 cAra khUNA vimAnanI upara Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 ( caurasaM ) ke0 cAra khUNAM vimAna hoya che. ema (uDha ) ke0 uara (vimANaThI ) ke0 vimAnonI paMkti jANavI. sarve prataramAM madhyabhAge Ika vimAna vATaluM che. tyAra pachI cAre dizAeM cAre paMkti anukrame eka eka vimAna trikhuNAvAlAM. pachI cAra khUNAMvAlAM, pachI vATalI ema anukrame paMkti pUrI thAya tyAM subI jArai. dareka pratare chenuM eka eka vimAna ochu karavuM jethI sarvAsiddhe eka eka vimAna trikhUM rahe || 128 // savve vibhAgA, egavArA hAMti nAyavvA // tiNga ya taMsatrimANe, cattAri ya huti cauraMse // 129 // athaH - ( sacce vaTTatrimANA ) ke0 sarva vATalAM vimAno (ega - duvArA ) ke0 eka vAraNAvAlAM ( havaMti ) ke0 hoya che. ema (nAyavtrA ) ke0 jANavAM. ( taMsavimANe ) ke0 trikhUNAM vimAnane viSe ( tiNiya ) ke0 traNa vAraNA hoya che: (ya) ke0 ane ( cauraMse) ke0 cAra khUgA vimAnane viSe ( cattAri ) ke0 cAra bAraNA ( hu~ti ) ke0 hoya che // 129 // pAgAraparikkhittA, vaTTavimANA hAMti savvevi // cauraMsa vibhAgAgaM, cauddisiM veipA hoI // 130 // 50:5 arthaH - ( savdevi ) ke0 cAre dizAmA rahelA sarva ( vaTTavi mANA ) ke0 vATalai eTale golavimAno ( pAgAra parikkhitA) ke0 gaDI viTalAyalA ( havaMti ) ke0 hoya che. ane ( cauraMsa vi mANA ) ke0 cAra khuNAvAlA rimAnane ( cauddisiM ) ke0 cAre dizAe ( veiyA hoI ) ke0 vedikA hoya che, kAMgarA vinAnA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 gaDhane vedikA jAgavI, arthAt vA vimAna kAMgarAvAlo gaDha ane cokhUNA vimAna kAMgarA vinAno gaDha che. // 130 // jatto vaTTavimANA, tatto taMsassa veiyA hoI || pAgAro bodhavvo, avaseseNa vimANANaM / / 131 / / 9 arthaH- ( jatto ) ke0 je dizAe ( vaTTavimANA ) ke0 gola vimAno (tatto ) ke te divAra (sahasa ) ke0 trikhUNiyA vimAnane ( veiyA) ke0 dedikA egle kAMgarA vinAno gaDha ( hoi) ke0 che, ane ( avase Na ) ke0 vA honI dizAye ( vimANAnaM ) kaM0 vimAnone (pAgAro ) ke0 kAgarAvAlo gaDha ( bodhavvo ) ke0 jANatrAM. // 131 // savvesu payaDe, majjhaM vaTTaM agaMtaraM tasaM // tayaNaMtara cauraMsaM, puNovi vaddhuM tasaM // 132 // arthaH- ( savvesu payaDesu ) ke0 devalokanA sarva eTale bAsaThe prataromAM (majjhaM ) ke0 madhyanuM iMdraka vimAna (baI ) ke0 golAkAra che. ane ( anaMtaraM ) ke0 tyAra pachI cAre dizAye eka eka vimAna (taMsaM ) ke0 traNa khUNAvAluM che, ( tayaNaMtaraM ) ke0 tyAra pachI cAre dizAye eka eka vimAna ( cauraMsaM ) ke0 cAra khUNA - vAluM che, ema (puNovi ) ke0 pharIne paNa (vaTTa) ke0 golavimAna ane (tao ) ke0 tyAra pachI (taMsaM ) ke0 traNa khuNAvAluM. ema chelA vAsaTamA vimAna sudhI jANavu, ane dareka pratare eka eka vimAna o kara / / 132 // have vimAnonuM aMtara kahe che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvaliyaviprANANaM, aMtaraM niyamaso asaMkhijjaM // saMkhijjamasaMkhijja bhaNiyaM puSphAvakinnANaM // 133 // ____ artha-( AvaliyavimANANaM) ke0 cAre dizAnI paMktimA rahelA vimAnonuM ( aMtaraM ) ke0 aMtara ( niyamaso) ke0) nizcayathI ( asaMkhijaM) ke0 asaMkhyAtA yojana- hoya che. ane (pu. 'phAvakinnANaM) ke0 cAre dizAnI vacamA rahelA puSpAvakIrNa vimAnornu aMtara ( saMkhijjamasaMkhijjaM) ke0 saMkhyAtA athavA asaMkhyAtA yojanay ( bhaNiyaM) ke0 kayuM che. // 133 // have vimAnonI AkRti dRSTAMtathI kahe che. vaTTaM tu valagaMpiva, taMsaM siMghADagaMpiva vimAgaM // cauraMsa vimANaM puNa, arakADagasaMThiyaM bhaNiyaM // 13 // ____ artha-(vaDhe ) ke0 je vATalAM vimAna che te ( valagaMpiva) ke0 valayAkAra hoya che, ane ( taMsaM vimANaM ) ke0 trikhUNAM vimAna (siMghADagaMpiva ) ke. siMghoDAnA AkAre hoya che. (puNa) ke0 valI ( caturaMsa bimANaM ) ke0 cokhUNAM bimAna ( akhADagasaMThiyaM ) ke0 nATakanA akhADAnA AkAre cokhUNA ( bhaNiyaM) ke0 kahyAM che. // 134 // have nimAnonA gaMdha ane sparza varNave che. accaMtasurahigaMdhA, phAse navaNIyamauyasuhaphAsA // 12 niccujjoyA rammA, saMyaMpahA te virAyaMti // 135 // artha-te vimAna ( aJcatasurahigaMdhA ) ke0 atyanta sugaMdha Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAlA, temaja ( phAse ) ke0 spasamAM (navaNIyamauyasuhaphAsA) ke. mAkhaNa sarakhA komala ane sukhakArI sparzavAlA, (niccujjoyA) ke0 nitya prakAzAlA, ( rammA ) ke0 ramaNika ane ( sayaMhA ) ke0 potAnI maile prakAzIta evA (te) ke0 te vimAno ( virAyaMti ) ke0 zobhe che. // 135 // je dakviNega iMdA, dAhigao AvalI muyanA // je puNa uttara iMdA,uttarao AvalI muNe tesiM // 136 // 5 // artha-(je dakSiNeNa iMdA ) ke0 je dakSiNa dizAe saudhamaiMdra tathA sanatkumAdra che, temanA ( dAhiNao ) ke dakSiNa dizAnI ( AvalI ) ke0 paMktimA rahelAM vimAno (muNeyavyA ) ke jANavAM. puNa ke0 valI (je uttaraiMza ) ke0 je uttaradizAe ishaameN| tathA mAheMdra che. (tesiM ) ke0 temanAM ( uttarao ) ke0 uttaradizAnI ( AvalI) ke0 paMktimA rahelAM vimAno ( muNe ) ke0 jANavAM // 136 // puvveNa pacchimeNa ya, sAmaNNA AvalI muNeyabA // je puga vaTTavimANA, majhillA dAhiNillAgaM // 137 // " - artha-( pureNa pacchimeNa ya ) ke pUrva dizA ane pazcima dizAnI ( AvalI) ke0 vimAnonI paMkti te saudharmeda tathA IzAnaMdra banne iMdronI ( sAmaNNA ) ke0 sAdhAraNa sAmAnyapaNe jANavI. (puNa) ke0 valI je ( majjhillA) ke0 je madhyabhAganA ( vaTTavimANA) ke0 vATalAM vimAna che, te (dAhigillAga ) ke0 dakSiNa dizAnA sAdhabhadranAM jANavAM. // 137 // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pubveNa pacchimeNa ya, je vaTTA tevi dAhiNilassa // taMsa cauraMsagA puNa, sAmannA huMti duNhaMpi // 138 // 5 ___ artha-( pubveNa pacchimeNa ya ) ke0 pUrvadizA ane pazcimadizAnA kimAnanI paMktine viSe (je vaTTA) ke0 je vATalAM vimAna che. ( tevi) ke0 te vimAno paNa ( dAhiNillassa ) ke0 dakSiNadizAnA saudharmeMdranAM che. (puNa ) ke0 valI taMsa ke0 traNa khUNavAlA ane ( cauraMsagA ) ke0 cAra khUNavAlA je vimAna che. te (sAmannA ke0 sAmAnyapaNAthI ( duhapi ) ke0 saudharmeMdra tathA. IzAneMdra e bannenA ( huMti ) ke0 che. eTale banne iMdro te vimAnonA aauMarddha mAlIka che. 1 138 // paDhamapayaraMmi paDhame, kappe uDunAma iMdayavimANaM // paNayAlalakkhajoyaNa, lakkhaM savvuvari sabaDheM // 139 // artha-(paDhame kappe ) ke0 pahelA devalokanA ( paDhamapayaraMmi) ke0 pahelA pranarane vive ( uDunAma ) ke0 uDunAmanuM ( iMdayavimANaM ) ke0 iMdraka vimAna che. te ( paNayAlalakkhajoyaNa) ke0 mAlAkAre pistAlIza lAkha yojananA pramANavAlaM che. ane ( sabbu ri) ke0 sarvanA Upara vAsaThamA pratare ( sabaDha) ke0 sarvArthasiddha nAmarnu vimAna ( lakkha ) ke0 eka lAkha yojana- golAkAra che. // 139 // hale bAsaTha prataranA madhyabhAgamA rahelA iMdraka vimAnanA nAma kahe che. uDu caMda rayaNa vaggu, vIriya varuNe tahaya ANaMde // baMbhe kaMcaga ruibhe, baMbe aruNe ya varuNe ya // 14 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 artha-1 (uDu) ke0 uDu vimAna, 2 (caMda) caMdraka vimAna, 3 ( rayaNa) ke0 rajata vimAna, 4 ( vaggu ) ke0 valguvimAna, 5 (vIriya) ke0 vIrya vimAna, 6 (varuNe ) ke0 varuNa vimAna ( taheva) ke0 temaja, 7 (ANaMde) ke0 Ananda vimAna, 8 (vabhe) ke0 brahma vimAna, 9 ( kaMcaNa ) ke0 kAMcana vimAna, 10 (ruibhe) ke0 ruviSabha vimAna, 11 (bI) ke maMtra vimAna, 12 ( aruNa ya) ke0 aruNa vimAna, 13 (varuNe ya) ke0 varuNa vimAna, e vera vimAna. e tera vimAna pahelA tathA bIjA devaloke che. // 140 // veruliya syaga ruire, aMke phalihe taheva tavaNijje // mehe agdha halide, naliNe taha lohiyakkhe ya // 14 // - artha-14 (veruliya ) ke0 vaiDuya vimAna, 15 ( ruyaga ) ke0 rucaka vimAna, 16 ( ruire) ke0 rucira vimAna, 17 (aMke) ke0 aMkavimAna, 18 ( phalihe ) ke0 sphaTika vimAna, (taheba ) ke0 temaja 19 ( tavaNijje ) ke0 tapanIya vimAna, 20 ( mehe ) ke0 meghavimAna 21 ( agdha ) ke0 argha vimAna, 22 ( halidde ) ke0 halidra vimAna, 23 ( naliNe) ke0 nalina vimAna, ( taha) ke0 temaja 24 ) lohiyakakhe ya ) ke0 lohitAkSa vimAna // 14 // vaire aMjaga varapAla, riThTha deve ya soma maMgalae // balabhadde cakka gayA, sovacchiya NaMdiyAvate // 142 // artha-25 ( vaire ) ke0 vajra. e bAra vimAna trAje tathA cothe devaloke cha // 26 ( aMjana ) ke0 aMjana vimAna, 27 ( varamAla ) ke0 varamAla vimAna, 28 ( riTha) ke0 riSTa vimAna, 29 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( deveya ) ke0 deva vimAna, 30 ( soma ) ke0 saumya vimAna, 31 (maMgalae ) ke0 maMgala vimAna // e cha vimAna pAMcamA devaloka cha. 32 ( balabho ) ke0 balabhadra vimAna, 33 ( cakka ) ke0 naka vimAna, 34 (gamA) ke0 gaga vimAna, 35 ( sovacchiya) ke0 svastika vimAna, 36 ( gaMdiyAvatte ) naMdAvarta. e pAMca vimAna chaThA devalo che. // 141 // AbhaMkare ya giddhI, keU garule ya hoi bodhabbe // baMbhe mahie puNa, baMbhuttara laM.e deva // 143 // ___ artha-7 ( AbhaMkare ) ya. AbhaMkara vimAna. 38 (gidrI ) ke gRthA vivAna, 39 ( keU ) ke ketu vimAna, 40 (garale ya ) 0 garu simAna. e cAra vimAna sAtamA devalo (hoi ) ke0 che ne (vodhabbe ) ke0 jANavA, 41 ( ba ) ke0 brama vimAna, 42 (baMbhahie ) ke0 brahmahita vimAna. (puNa) ke calI 43 (baMbhuttara) ke0 brahmottara vimAna, 44 (laMtae) ke0 la ka bimAna. e cAra vimAna AThamA devalokanA (ceva) ke0 nizce jANavA. // 143 // mahAka saharasAre, ANaya taha pAN eya bodhabdhe // purolaMkAra Ara ga, tahAviya accue ceva // 144 // 5 ___ atha-45 ( mahAmuka ke mahAzukra vimAna, 46. ( sahassAre) ke0 sahastrAra vimAna, 47 (ANaya) ke0 Anata vimAna, ( taha ) ke temaja 48 ( pANae ya) ke0 prANata vimAna, e cAra vimAna navame tathA dazame devaloke ( bodhavye ) ke0 jANavAM. 49 (pupphe ) ke0 pupa vimAna, 50 ( alaMkAra ) ke0 alakAra ki Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAna, 51 ( AraNa ) ke0 AraNa vimAna, (tahAviya ) ke0 temaja 52 ( accue ) ke0 acyuta vimAna. e cAra vimAna agIyArame tathA bAgme devaloke ( ceva ) ke0 nizce jANavA // 144 // sudaMsaNa supaDibaddhe, maNorame ceva hoi paDhamatige // tatto ya sababhadde, visAlae supraNe ceva // 145 // ___ artha-53 ( sudaMsaNe ) ke0 sudarzana vimAna, 54 ( supaDivaddhe ) ke0 supratibaddha vimAna, 55 (maNorame ) ke0 manorama vimAna, e traNa vimAna nava graiveyakanA ( paDhamanige) ke0 prathama trikane viSe ( ceva ) ke0 nizce ( hoi) ke0 che. (tatto ya ) ke0 ane tyAra pachI 56 ( sadhabhade ) ke0 sarvabhadra, 57 (visAlae) ke0 vizAla, 58 (sumaNe ) ke0 sumanasa-e traNa vimAna nava adeyakanA bIjA trikane viSe ( ceva ) ke nizce che. // 145 // somaNase pIikare, Aive cetra hoi taiyatige // saghaTTasiddhinAme, dayA eva bAsaTThI // 146 // 1% ___ artha-59 ( somaNase ) ke0 somanasa vimAna, 60 ( pIikare ) ka0 prItikara vimAna, 61 ( Aicce ) ke0 Aditya vimAna. e traga vimAna nava praveyakanA bojA trIkane viSe ( cava ) ke0 nizce ( hoi ) ke0 che. ane pAMca anuttA vimAnane viSe 62 (mavasiddhinAme ) ke eka sarvArtha siddhi nAmanuM vimAna che. (iMdayA eva bAsahI)ke0 e bAsaTha iMdraka vimAnanA nAma kahyA. 146 have dareka devaloke zreNInA vimAnanI saMkhyA lAvavA mATe upAya kahe che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDhamaMtimapayarAvalI, vimAgamuhabhUmi tassa gosaddhaM // payaragugamiTThakappe, sabagaM puSphakaniyare // 147 // 12 // __ artha-saudharma ane IzAna devalokanA ( paDhama ) ka. pahelA ( payarAvalo vimANa ) ke0 prataranA vimAnanI paMkti te ( muha ) ka0 mukha kahevAya, ane ( aMtima ) ke0 chelA prataranA zmiAnanI paMkti te (bhUti ) kA bhUmi kahavAya. ( tassamAsaddhaM ) ka0 te muba ane bhUminA vimAnone ekaThA karone tenA arddha karavA. pacho ( iThapayaragugaM) ke * vaaNchi| valokanA pratara guNavA. tetho ( kappe ) ke0 vAMchita deva Thoke ( pupphaka niyare ) ke0 AvalikAnA vimAnonI (sabaggaM ) ke0 sarva saMkhyA Ave. // 147 // . __ ahiM te Ata dRSTAMta sahita samajAve che ke-saudharma tathA IzAna, e bane devalokane citra pahelA prataranA ( 249 ) vimAna te mukha kAya, ane chellA garamA prataranA (201) vimAna te bhUmi kahevAya. e banna saMkhyAne ekaThI karI tyAra ( 450 ) thAya. enuM addhe karI tyAra ( 225 ) thAya. nene e banne devalokanAja tera pratare guNI tyAre saudharma tathA IzAna devalokanA vimAnanI paktinA sarva vimAnonI saMkhyA ( 2925 ) thAya. ___ have e banne devalokanA sarva malI sATha lAkha vimAno che, temAMthI (2925) zreNInA vimAna kADhIye tyAre (5997075) e lA puSAkINaM himAna bAkI rahe. e rIte AgalanA devaloka paNa jANI levu. // 150 // teja vAta AgalI gAthAvaDe kahe che. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ urdha devaloke vimAnonA mukha-bhUmi vigere gagita- koSTaka. pratara saM kayA devaloke |vimAna. vinAnasamA samAsa. samAsana ardha. (guNAkAra VthayelAM) paM-1 mATe) prataranA khyApa guNa-puppAvakINa sarva vimAna saMkhyA vAtho labdha vimAna. kti vimAna. 225 450 350 . 175 248 197 148 125 201 153 129 108 278 . 139 117 105 83 sAdharma-izAna sanat-mAhendra brahma lAMtaka . zukra sahasrAra Anata-prANata AraNa-acyuta adhaH graiveyaka 3 madhya pravedhaka 3 urdhva graidheyaka 3 anuttara urva devaloka 234 198 166 134 102 74 225 2100 834 585 368 332 268 204 111 75 39 5887071/1000000 1887800 2000000 388166 400000 48415 50000 38104 40000 5118 400 300 111 109 61 100 132 73 57 41 51 37 25 13 N07 248 254 127 7874 84881488487023/ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aTThaNaNhI sayasahassA, sattANavaI bhave sahassAI // paNahattari ya vimANA, havaMti pupphAvakiNNANaM // 14 // artha-( aTTaNaNhI sayasahassA ) ke0 ogaNasATha lAkha, ( sattANavaI sahassAI ) ke0 sattANu hajAra, ( ya ) ke0 ane (paNahattari ) ke0 paMcottara eTalA ( pupphAvakINNANaM ) ke0 puppA kIrNa ( vimANA ) ke0 vimAno (havaMti) ke0 hoya che. // 14 // tevaNNe cauvaNNe, paMcAvaNNe taheva bAsaTTe // eesu payaresu a, na huMti pupphaavkiinnnnaai|| 149. // artha-( tevaNNe ) ke0 trepanamuM, ( cauvaNNe ) ke0 copanamu. (paMcAvaNNe ) ke0 paMcAvanamuM ( taheva ) ke0 temaja (bAsaDhe ) ke0 bAsaThamuM. ( eesu payaresu) ke0 eTalA pratarone viSe (pupphAvakINNAi ) ke0 puSpAvakIrNa vimAno (na hu~ti) ke0 nthii.||149|| have bAsaThe prataramAMnAM koipaNa pratarane viSa trikhUNA cokhUNA : ane vATalA vimAnA jANavAnA upoya kahe che. igadisi paMtivimANA, tivibhattA taMsa cauraMsA vttttaa|| taMsesu sesamegaM, khiva sesa dugassa ikvikaM // 150 // 2 taMsesu cauraMmesu ya, to rAsitigaMpi cauguNaM kAu // vaTTesu iMdayaM khiva, payaradhaNaM mIliyaM kappe // 151 // ___artha-(igadisi paMtivimANA) ke0 eka dizAnA paMktinA vimAnAne (tivibhattA ) ke0 traNa bhAge vaheMcIye eTale anukrame (taMsa cauraMsA vaTTA) ke0 trikhUNA cArakhUNA ane vATalA evA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 traNa bhAga thAya, ane ema karatA (sesamegaM ) ke0 jo eka zepa vadhe to ( tasesu ) ke0 trikhUNAmAMhe (viva ) ke0 bhela. ane ( sesadugassa ) ke0 zeSa ve badhe to ( ikkikaM ) ke0 eka eka melavaj. / / 150 / / eTale ( taMsesu ya cauraMsesa ) ke0 eka traNa khUNAma ane eka cAra khUNAmAM bhelavavuM. ( to ) ke0 tyAra pachI ( rAsitigaMdhi) ke0 e traNe rAzomAMhelI eka eka rAzAne paNa ( cauguNaM kAu ) ke0 cAraguNA karane pachI (baTTesu) kelA vimAnamait (sai faa ) ke0 iMdraka vimAna bhelavAvu pachI (payaraNaM ) ke prataranA cAre dizAnA vimAnA ekaThA karavAthI (kappe ) 0 saudharmAdika devaloke vimAnAnI sarva saMkhyA thAya. 151 ahiM eja vAta dRSTAMta sahita samajAye ke ke saudharma tathA IzAna devalokanA pahelA prataramAM eka dizAe bAsaTha vimAna che, tene traNa bhAge heMcI to vIza vIzanA eka eka bhAga thAya. upara ve vimAna badhe. mAMhelaM eka vimAna trikhUNAmAM ane bIjuM vimAna cokhaNAmAM melavatAM ekaara vimAna trikhUNAvAlA, ekavIza vimAna cokhUNAvAlA ane vIza vimAna vATalA thAya. pachI e traNe rAzInA vimAnane cAraguNA karIne vATalAmAMhe eka iMdraka vimAna melavIye eTale pahelA prataranI cAre dizAno cAre paMkti malIne corAzI trikhUNA, corAzI co khUNA ane ekAzI vATalI. ema sarva malIne basa ogaNapacAsa vimAna thAya // e pramANe bIjA pratarone viSe paNa jANI leM. e saudharmAdika bAra devalokanA devonAM cinha kahe che. kappe yamaya mahiso, varAha siMhA ya chagala sAlUrA | "haya gapa bhuvaMga khaggI, vasahA viDimAI ciMdhAI // 152 // 1 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-( kappesu ya ) ke0 bAra devaloka mahilA pahelA saudharma devalokanA devone ( miya ) ke0 mRgarnu cinha, bIjA IzAna devalokanA-devone (mahiso ) ke0 pADAnu cinha, bAjA sanatkumAra devalokanA devone ( varAha ) ke0 bhUaranu cinha. cothA mAhadra devalokanA devone ( siMhA ya) ke. siMharnu cinha pAMcamA brahma devalokanA devone ( chagala) ke0 bokaDA, cinha. chaTA lAMtaka devalokanA devone ( sAlUrA) ke0 deDakArnu cinha, sAMtamA zukra devalokanA devone ( haya ) ke0 ghADA, cinha, AThamA sahasrAra devalokanA devone ( gaya) ke0 hAthInuM cinha, navamA Anata devalokanA devone ( bhuyaMga ) ke0 sarpacinha dazamo prANata devalokanA devone (khaggI) ke0 geMDAnuM cinha, agIyAramA AraNa devalokanA devone (vasahA) ke0 vaSabharnu cinha, ane vAramA acyuta devalokanA devone ( viDimAI ) ke0 mRga vizeSanuM cinha che. e ( cidhAiM) ke0 cinho kahyAM // 152 // ___ have daza vaimAnika iMdronA sAmAnika devatA tathA AtmarakSaka devatAonI saMkhyA kahe che. culasI asii bAvattari, sattari saTThI ya pana cttaalaa|| 'tulasura)tIsa vIsA, dasasahassa Ayarakkha cauguNiyA // 153 // artha-saudharmeMdranA ( culasI) ke corAzI hajAra, IzAnedranA ( asii) ke0 eMzI hajAra, sanatkumAreMdranA (bAvattari ) ke0 bahoMtera hajAra, mAheMdranA ( sattari) ke0 sIttera hajAra, brahmedanA ( sahI ya ) ke0 sATha hajAra, lAMtakeMdranA ) patra ) ke0 pa Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 cAsa hajAra, zukanA ( cattAlA ) ke0 cAlIza hajAra, sahasrArenA (tIsa) ke0 trIza hajAra, AnataprANateMdranA ( vIsA ) ke vIza hajAra, AraNaacyuteMdranA ( dasasahassa ) ke0 daza hajAra ( tullasura ) ke0 sAmAnika devatA jANavA, ane ( Ayarakkha ) to AtmarakSaka devo ( cauguNiyA ) ke sAmAnika devatAthI cAra guNAM dareka iMdrone jANavAM // 153 // uparanA vimAnA kone AdhAre rahyAM che ? te kahe che. dusu tisu tisu kappesu, ghagudahi ghaNavAya tadubhayaM sura bhavaNapadvANaM, AgAsapaTTiyA uvariM / / 154 || cakamA // 12 artha - ( dusu ) ke0 pahelA ane vIjA devalokane (dahi ) hor AdhAra che. (tisu ) ke0 trIjA cothA ane pAMcamA devalokane ( ghaNavAya) ke0 ghanavAtaneo AdhAra che, (ca) ho valI (tisu kappe ) ke0 chaTThA sAtamA ane AThamA devalo - kane (taduna) ke0 ghanavi ane ghnvaatne| AdhAra che te (kamA) ke0 anukrame jANavu. ( uvariM) ke0 tenA upara (surabhaNapaTTA ) ke0 devalokane AdhAra te ( AgAsapaiTTiyA ) ke0 AkAzane AdhAre che. // 154 // ve vimAnAnA pRthvIpiMDanuM ane vimAnanuM ucapaNuM traNa gAthAthI kahe che. sattAvIsasayAI, puDhavIpiMDo vimANauccattaM // paMcasayA kappaduge, paDhame tatto ya ikkikaM / / 155 / / 12/ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / hAyai puDhavIsu sayaM, vaDhi bhavaNesu dududu kappe // cauge navage paNage, taheva jA Nuttaresu bhave // 156 // igavIsasayA puDhavI, vimANamikkA ra seva ya sayAI // battIsa joyaNasayA, miliyA savattha nAyavA / / 157 // artha - ( paDhame ) ke0 pahelA (kappaduge ) ke0 ve : devalokane viSe ( puDhavIpiMDo ) ke0 pRthvInA piMDanuM jADapaNaM pramANAMgulanA pramANI ( sattAvIsasayAiM ) ke0 sattAvIsa so yojananuM che ane ( vimANauccattaM ) ke0 vimAnanuM ucapaNuM ( paMcasayA ) ke0 pAMca so yojananuM che. (tatto ya) ke0 tyAra pachI (puDhavIsu) ke0 pRthvIrishi (ikikaM sayaM ) ke eka eka so yojana // 155 // ( hAyai ) ke0 ochA karavA ane ( bhavaNesu ) ke0 vidhAnane viSe ( baDhai ) ke0 eka eka so yojana vadhAravA. ebI rIte (du ) ke0 trIjA ne cothA devalokamAM ( ) he pAMcamA ane chaDA devalokamAM (da kappe ke0 sAtamA ane AThamAM devalokamAM, ( caure) ke0 natramA dazanA agIyAramA ane vArasA devalokama, ( navage) ke0 navatraiveyakamAM, ( taheva ) ke 0 temaja (pago) ke0 pAMca anuttara vimAnamA ( jA Nuttaresu bha ) ke0 yAvat vAMcamu anutara vimAna hoya tyAM sudhIyAM // 156 // ( iganIsa yA ) ke0 ephasI yojana jADapaNe (puDhavI ) ke0 pRthvIviMDa hoya ane (mAmikAra va ya sayAI 30 vimAnanuM uMcANuM agIvAra sAyojana ho. pAra paDanA ane vimAnanAM uvaNAne (videza) ke eka do (satya) ke0 sa matrIne (vata jIvaNa sayA bAza so yojana ( nAyajA ) ke0 > jANa // 157 // Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 te A pramANe - pahelA ane bIjA devaloke pRthvIpiMDa (2700) yAjana tathA vimAna (500) yojana // trIjAM ane cothA devaloke pRthvIpiMDa [ 2600 ] yojana tathA vimAna ( 600 ) yojana || pAMcamA ane chaTTA devaloke pRthvIpiMDa (2500) yojana tathA vimAna [ 700 ] yojana || sAtamA ane AThamA devaloke pRthvIpiMDa ( 2400 ) yojana tathA vimAna (800 ) yAjana | navame dazame agiyArame ane bArame devaloke pRthvIpiMDa ( 2300 ) yojana tathA vimAna (900 ) yojana || nava graiveyake pRthvIpiMDa (2200) yojana tathA vimAna (1000 ) yojana || pAMca anuttara vimAne pRthvIpiMDa ( 2100 ) yojana tathA vimAna (1100) yojana // nene bhegA karIye tyAre (3200 ) yojana thAya // saudharmAdika vimAnAnA varNa kahe che. paNa cauti du vaNNavimANA, sadhaya dusu dusu ya jI sahassAro // Jan uvari siya bhavaNavaMtara - joisiyANaM vivihavaNNA // 158 // 23 artha - pahelA devalokayI ( jA sahassAro ) ke0 AThamA sahabAra devaloka sudhInA ( dusu dusu ya ) ke0 babe babe devalokanA ( paNa cautiduvaNNa vimANA ) ke0 anukrame pAMca cAra RNa ane varNanA vimAnA hoya che. tathA ( samaya ) ke0 dhajA sahita hoya che. te A pramANe- pahelA tathA bIjA devalokanA vimAnA kAlA nIlA rAtA pilA ane dholA hoya che, trIjA tathA cothA devalokanA vimAnA nIlA rAtA pilA ane dholA moya che. pAMcamA tathA chaThThA devaloke rAtA pIlA ane dholA hoya che. sAtamA tathA AmA devaloke pIlA ane gholA hoya che, uvari ke0 tenA uparanA Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAno (siya) ke0 dholA hAya che. tathA ( bhavaNavaMtara joisiyANa) ke0 bhavanAti vyaMtara tathA jyotasI devonA nino (vihavaNNA ) ke0 vividhavarNavAlA hoya che. // 158 // ___ have dareka deva lokanA trikhUNA cAkhUNA ane vATalA vimAnAnI saMkhyA kahe che. pannaTTha aTThasIyA, dusattariyA ya nava nava syaao| sohamnaga isAge, vaTTA taMsA ya cauraMsA / / 159 // 5 // ___ artha-(sohammagaisANe ) ke0 saudharma ane IzAna devalokamAM ( vaTTA taMsA ya cauraMsA) ke0 vATalA trikhUNA ane caukhUNA-vimAno sAthe gaNatAM (nava nava sayAo) ke0 nava so nava so upara (pannaha)ke pAMsaTha,(aTThasIyA)ke0 aTThayAzI ane (dusattariyA ya) ke0 bahAtera che. arthAt saudharma ane IzAna devalokanA sAthe malI vATalA timAna 965 trikhUNA vimAna 988 ane caukhUNa vimAna 972 che. // 159 // chacca sayA bANauyA, sattasayA bArasuttarA haMti // chacca sayA channauyA, vaTTAi sagaMkumAra mAhiMde // 160 // artha-(saNaMkumAra mAhide ) ke0 sanatkumAra ane :mAheMdra e be devalokamAM sAthe gaNatAM (chacca sayA bANauyA ) ke0 chaso ane bANu vATalA vimAna, ( sattasayA bArasuttarA) ke0 sAta so bAra trikhUNA vimAna ane (chacca sayA channauyA) ke0 chaso channu caukhUNA ema ( vaTTAi) ke0 vATalA vigerenI saMkhyA (iMti) ke0 hoya che. // 160 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 covattari culasIyA, chamuttarayA, duveduvIsayAo // kappaMmi baMbhalAe, vaDDA taMsA ya ca sA / / 161 || artha -- baMbhaloe kappaMmi ) ke0 brahma devalokane viSe ( vaTTA) ke0 vATalA vimAna, (tasA ) ke0 trikhuNA vimAna, (ya) ke 0 ane ( cauraMlA ) ke0 cArakhUNA vimAna te ( duveduvIsayAo ) to baso vaso upara ( cottarI) ke0 cumotara vimAna, (culasIyA) ke0 corAzI vimAna, ane [ chasuttarayA ] ke0 chotera vimAna che. arthAt vATalA ( 274 ) trikhUNa [ 284 ] ane caukhuNA [ 276 ] vimAna che. // 169 // des caiva sayaM, do ceva sayA sayaM ca bANauyaM // kappaMmi laMtagaMmi, vaTTA taMsA ya cauraMsA / / 162 / / 556 artha - ( latagaMmi kappaMmi ) ke0 lAMtaka devalokane viSe [ teNauya caiva sayaM ] ke0 eka so trANu vimAna [ vaTTA ] ke0 vATalA, ( do caiva sayA ) ke0 baso vimAna (taMsA ) ke0 tri'khuNA, ane [sayaM ca cANajayaM] ka0 ekaso vANu vimAna [cauraMsA ] ke0 cokhuNA anukrame jANavA // 162 // aTThAvIsaM ca sayaM, chattIsasayaM sayaM ca battIsaM // kami mahAsu, vaTTA tasA ya cauraMsA // 163 // 49 artha - ( mahAmuke kami) ke0 zukra devalokane viSe (aTThAvIsaM ca sa ) ke0 ekaso aTThAvIza ( vaTTA ) ke0 vATalA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vimAna, ( chattIsa sayaM ) ke. eka so chatrIza ( taMsA ) ke0 trikhuNA vimAna (ca) ke0 ane ( sayaM ca battIsaM ) ke0 eka so batrIsa (cauraMsA) ke0 cokhuNA vimAna che.|| 163 // aTTattarasaya soDasa-saya puNa aThThattaraM sayaM puNNaM // kami sahassAre, vaTTA taMsA ya cauraMsA / / 164 // 505 ___ artha-( sahassAre kappami ) ke0 sahasrAra devalokane viSe ( attara saya ) ke0 ekaso ATha ( vaTTA ) ke0 vATalA vimAna, (soDasa saya ) ke0 ekaso sola (taMsA) ke0 trikhUNA himAna ane (puNa ) ke0 valI ( ataraM sayaM puNNaM ) ke0 barobara ekaso ATha vimAna ( cauraMsA ) ke0 cokhUgA jANavA. // 164 // aDasIi bANauI, aTThAlIi ya hoi bodhavA // ANayapANayakappe, vaTTA taMsA ya cauraMsA // 165 // 545 ___ artha-( ANayapANayakappe ) ke0 Anata ane prANata devalokamAM ( aDasIi) ke0 aThayAsI ) vaTTA ) ke0 vATalA vimAna, (bANaI ) ke0 bANuM ( taMsA ) ke0 trikhUgA vimAna, (ya ) ke0 ane ( aThAsIi ) ke aThayAzI ( cauraMsA) ke cokhUNA vimAna ( hoi ) ke0 che te ( bodhavA ) ke0 jANavA // 165 // causaThThI bAvattari, aDasahI ceva hoi nAyabbA // AraNa anuyaM kappe, vaTTA taMsA ya cauraMsA // 166 // 5.5 artha-( AraNaaccuya kappe ) ke0 AraNa ane acyuta devalokamAM ( causaThI ) ke0 cosaTha ( vaTTA ) ke0 vATalA kmiAna, Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 ( vAvattari ) ke0 bahatara ( taMsA ) ke0 trikhUgA vimAna, ya ke0 ane ( aDasaThThI ) ke0 aDasaTha ( cauraMsA ) ke0 coNA vizana (caitra) ke0 nizce ( hoi) ke che te (nAyabbA) ke 0 jANavA // 166 // 7 paNatIsA cattAlA chattIsA hemiMmi vijje || tevIsA aTThAsA, covIsA ceva majhie || 167 // 4145 artha - ( hehimaMmi gevijje) ke0 nIcenA traNa kama ( paNatIsA ) ke0 pAMtrIza vATalA vimAna, ( cattAlA ) ke0 cAlIza triNA vimAna, ane ( chattIsA ) ke0 chatrIza cokhUgA vimAna che. tathA ( majjhimae) ke0 madhyanA traNa graiveyakamAM (te sA ke0 vI vATalA vimAna, (aTThAvisA) ke0 ayyAnAza trigvUNA vimAna, ane ( covIsA ) ke0 covIza co vRNA vimAna (ceva ) ke0 nizca che. // 967 // ikArasa solasa bAra - seva gevijje uvari huti || ekaM vaGkaM taMsA, cauro ya agutaravimA || 168 // 58 artha - ( uvarime gevijje ) ke0 uparanA traNa graiveyake ( ikArasa ) ke0 agIyAra vATalA vimAna, ( solasa ) ke0 sola trisUNA vimAna ane (bAraseva) ke0 bAra cokhaNA vimAna (huti ) ke0 che. tathA ( aNuttara vimANe ) ke0 pAMca anuttara vimAnane viSe ( ekaM va ) ke0 eka vATalaM vimAna (ya) ke0 ane ( cauro sA) ke cAra trikhUNA vimAna che. // / 168 / / paNavIsA vAsIyA, chavIsaM ceva aTThavIyA ya // chabIsaM caurAhiyA, vaTTAIyANa savagaM / / 169 / / Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-( paNavIsA ghAsAyA ) ke0 paccIsa so ane byAsI vATalA vimAna, (chavisaM aTThasIyA ya) ke. chavIza so ane aThayAzI trikhUgA vimAna, tathA (chabIsaM caurahiyA) ke. chavIza so ane cAra adhika cokhaNA vimAna, e urddha lokamAM (vaTTAIyANa ) ke0 vATalA vigere vimAnAnI ( sabaggaM) ke0 sarva ekaThI saMkhyA kahI. // 169 // have dareka devaloke traNe jAtinA vimAnAnI sarva saMkhyA kahe che. satta saya sattavIsA, cattAri sayA yahuti cunnuyaa|| cattArisaya chAsiyA, sohamme hu~ti vaTTAI // 170 // 585 ___ artha-( sohamme ) ke0 saudharma devaloke ( satta saya sattavIsA ) ke0 sAta sA sattAvIsa vimAna vATalAM (ya ) ke0 ane ( cattArisayA cauNauyA) ke cAra so corANu vimAna trikhUNAvAlA (huti ) ke0 hoya che. valI (cattAri saya chAsiyA) ke0 cAra so chayAsI vimAna cokhUNAvAlA. ema ( vaTTAI ) ke0 vATalA vigere sarve malIne sattara so sAta vimAna cAra paMktinA (huti ) ke0 che. // 170 // igatosa saya sahassA, aTThAgaI mave sahassA ya // doyasayA teNauyA, sohamme pupphakinnANaM // 171 // 4 // __ artha-( igatIsa saya sahassA) ke0 ekatrIsa lAkha (aTThAgaui sahassA) ke0 aThANuM hajAra (doyasayA) ke0 vaso ane teNauyA) ke. vANu adhika eTalA ( sohamme ) ke0 saudharma Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 devalokane vive ( puSphakinnANaM) ke0 puSpAkkI ge nimAnI cha. e sarve malI batrIza lAkha vimAna soMdharma devalokamAM jAgavAM // 17 // emevaya IsANe, navaraM vaTTAga hoi nANattaM // do saya aThThattosA, sesA jahaceva sohamme // 172 // 5 artha-( IsANe ) ke0 IzAna devalokane vive ( emezya ) ke eja pramANe eTale saudharma devalokanI peThe jANavU, paraMtu (navaraM) ke0 eTalaM vizeSa che ke-( vaTTAga) ke0 vAralA vimAnanI ( do saya aDhatIsA) ke0 beso ADatrIza ( 'nANattaM hoi) ke0 e judA prakAranI saMkhyA che. ( sesA ) ke0 bAkInA vimAnAnI saMkhyA (jahaceva sohamme ) ke0 jema saudharma devalokamAM kahI che nema jANavI // 172 // sattarasaptayA sattu-ttarA ya sAhammi aavlivipaannaa|| bArasa aTThArahiyA, IsANe Avali vivANA // 173 / 5 / / ___ artha-(sohammi ) ke0 saudharma devalokane vive cAre dizAnA saba malIne ( sattarasasayA satutarA ya ) ke0 sattara so ane sAta ( Avali vimANA ) ke0 paMktimA rahelAM vimAno che. ane ( IsANe ) ke0 IzAna devalokane viSe cAre dizAnA cAra paMktinA malIne ( vArasa aTThArahiyA) ke0 bAra so ane aDhAra adhika ( Avali vimANA ) ke0 paMktimA rahelAM vimAno cha / 373 // sattAvIsaM lakkhA, aThANaui bhave sahassA ya // sattasayA bAsIyA, IsAge puSphakinnANaM // 174 / 058 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-( sattAvIsa lakkhA ) ke0 satyAvIza lAkha, ( aTThANaui sahassA ya ) ke0 aThANuM hajAra ane upara ( sattasayA bAsIyA ) ke0 sAtaso ne byAzI eTalAM (puSphakinANaM) ke0 puSpAvakIrNa vimAno (IsANe) ke0 IzAna devaloke che. // 174 // paMcasayA bAvIsA, tinneva sayA u hu~ti chappanA // tini sayA aDayAlA, sagaMkumArassa baTTAI // 175 // __artha-(paMcasayA bAvIsA ) ke0 pAMca so bAvIza vATalAM vimAna, (tinneva sayA chappannA) ke0 traNa so chappanna tripUNA vimAna, ane (tinisayA aDayAlA ) ke0 traga so aDatAlIza cokhU gA vimAna, e ( saNaMkumArassa ) ke0 sanakumAra devalokanA (vaTTAI) ke0 vATalA vigere vimAno (huMti) ke0 hoya che. // 175 / / sattarimayamaNUgaM, tinneva sayA hAMti chappannA // tini sayA aDayAlA, vaTTAi mahiMda sagassa // 176 // ____ artha- sattarisayamagUNaM ) ke0 purepurA eka so sIttera vATalA vimAna, (tinnava sayA chappannA) ke0 traNa so chappana trikhUNA rimAna, (tini sayA aDayAlA ) ke0 traNa so aDatAlIsa cokhUNA vimAna e pramANe (mahiMdasaggassa) ke0 mAheMdra devalokanA (baTTAi ) ke0 vATalA vigere vimAno ( havaMti ) ke0 hoya che. // 176 // bArasayA chaJcIsA, kappaMtri sagaMkuzAra aaliyaa| ahalayA covattara, vimANa mAhida aavli| // 177 // Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 artha - ( saNakumAra kaSpaMmi ) ke0 sanatkumAra devalokamAM (AliyA) ke0 paMktimA rahelA sarve vimAno (bArasayA chabbIsA) ke0 60 bAra so ane chatrIsa che, ane ( mAhiMda ) ke0 mAheMdra devalo - kamAM ( AvaliyA ) ke0 paMktimA rahelA sarve ( vimANa) ke0 vimAno (asayA cottara) ke0 ATha so ane cumotera che. // 177 // ekkArasa lakkhAI, aTThANauI bhave sahassA ya // sattA vittarAM puSphAvakinnANaM / / 178 // Vifo artha - ( ekArasa lavakhAI ) ke0 agIyAra lAkha, ( aTThANauI sahassA ya) ke0 aThANu hajAra ( bhave ) ke0 hoya. valI te upara ( sattasayA covattara ) ke0 sAta so cumotera adhika eTalA ( pupphAvakinnANaM ) ke0 puSpAvakIrNa vimAno sanatkumAra devalokamI (havaMti ) ke0 hoya che. // 178 // satteva sayasahassA, navanavaI khalu bhave sahassAI || sayamegaM chavIsaM, hAMti pupphAvakinnANaM / / 179 / / mahiMda 50 artha -- ( satteva sayasahassA ) ke0 sAta lAkha, ( navanavaI ) ke0 navANuM hajAra ( bhave ) ke0 hoya, valI ( sayamegaM chabbIsaM ) ke0 eka so chavIsa upara eTalA (pupphAvakinnANaM ) ke0 puSpAvakIrNa mAno maheMdra devalokamAM ( havaMti ) ke0 hoya che. // 179 // ve saudharmAdika vimAnanuM lAMbaNu, paholapaM, tathA dimA aat aMdarano paridhi ane bahArano paridhi mApavAno upAya kahele. raviNo udayatthaMtara, cauNavai sahassa chavIsA // vAyAla saThThi bhAgA, kakkaDa saMkaMti diyahami ||10|| B4-BY 23 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-( raviNo) ke0 sUryanA (udayatthaMtara ) ke0 udaya ane astanA kSetranuM aMtara ( cauNavai sahassa ) ke0 corANu hajAra (paNasaya ) ke0 pAMca so ane ( chatrIsA ) ke0 chavIza yojana tathA ( vAyAla sahi bhAgA ) ke0 eka yojananA sATha bhAga karIye tevA betAlIza bhAga eTalaM ( kakkaDasaMkaMti diyahami ) ke0 karka saMkrAMtinA pahalA divasane viSe sUrya cAle che. // 180 // eyaMmi puNo gugae,ti paMca saga navahi hoi kamamANaM // tiguNami ya dolakkhA,tesIi sahassa paMca syaa||18||1 artha-(pugo ) ke0 valI ( eyaMmi ) ke0 e pUrva kahelA udaya astanA AranA yojanane (ti paMca saga navahi) ke0 traNa pAMca sAta ane nAthI (guNae) ke0 guNIye arthAt udaya astanA aMtarane traNa guNA, pAMca guNA sAta guNA ane nava guNA yojana karIye tyAre ( kamamANaM) ke0 anukrame je pramAge (hoi ) ke0 yAya che. te kahe che. jyAre ( tiguNami ya ) ke0 traNagaNuM karIye tyAre (dolakavA ke be --7, (tesoi sahamsa) ke0 vyAsI hajAra, (paMca) sayA) ke0 pAMca so tthaa-|| 181 // apira chasaTThi bhAgA, joyaga caulakkha vipattari sahassA // chacca sayA tettIsA, tIsa kalA paMcaguNiyaMmi // 182|| -( asiI ) ke0 eMzI yojana. ane ( chasaDhi bhAgA) ke0 sAThIyA cha bhAga thAya, tathA ( paMcaguNiyami) ke0 pAMca guNA kariye tyAre ( caulakkha ) ke0 cAra lAkha, Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 ( bisari sahassA ) ke0 eka yojananA sAThIyA trIsa bhAga upara thAya / / 182 // sattaguNe chalakkhA, igasaDi sahassa chasaya chAtIyA // caupannakalA taha nava, guNaMmi aDalakkha sddhaao|||183|| 0 artha - ( sattaguNe ) ke aMtara pramANane sAta gaNuM karatAM ( chalakkhA ) ke0 che lAkha, ( igasaTThi sahassa ) ke0 ekasaTha hajAra ane (chasaya ) chAsIyA) ke0 cha so ne chayAsI yojana tathA ( caupannakalA ) ke0 eka yojananA sAThIyA copana bhAga thAya. ( taha ) ke0 temaja ( nava guNaMmi ) ke0 aMtara pramANane nava gaNuM karoye tyAre ( aDalakkha saDhAo ) ke0 sADA ATha lAkha, tathA // 183 // sattasayA cattAlA aTThArasa kalA ya iya kamA cauro // caMDA cavalA jayaNA, vegA ya tahA gaI cauro || 184 // 13 artha - - ( sattasayA cattAlA ) ke0 sAtaso cAlIza yojana ane ( aTThArasa kalA ya) ke0 eka thojananA sAThIyA aDhAra bhAga. ( iya) ke0 e pramANe (kamA) ke0 cAlavAnI gatino krama ( cauro ) ke0 cAra prakArano che. kAraNa ke - ( caMDA cavalA jayaNA ) ke0 caMDA cavalA yavanA ( tahAya ) ke0 ane temaja (vegA ) ke0 vegA e nAmanI ( gaI cauro ) ke0 cAra gati che. e cAre gati eka ekathI vadhAre utAvalI che // 184 // Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ittha ya gaI cAthi, jayaNayariM nAma kei mannaMti // ehiM kamehi mimAhiM,gaihiM cauro surA kmse||185|| ... artha-( ittha ya ) ke0 ahiM (kei ) ke0 koika 'AcArya ( cautthi maI ) ke0 cauthI degA gatine ( jayaNayariM nAma) ke0 yavanAMtarA e nAmathI ( mannaMti ) ke0 mAne che. ( ehiM ko hiM ) ke0 e pUrvokta krame karIne (cauro surA) ke0 cAra devatA (imAhiM) gaIhiM ) ke0 e caMDAdika cAra gatiye karIne ( kamaso ) ke0 anukrame vimAnone mApe, te evI rote ke-|| 185 // vikkhaMbhaM AyAmaM, parihiM apmitaraM ca bAhiriyaM // juga miNaMti chammAsa, jAva na lahaMti te pAraM // 186 // ___ artha-koi eka devatA traNaguNI caMDA gatiye kI vimAnanA (vikhaMbhaM ) ke0 paholapaNane mAai. bIjo devatA pAMca guNI capalA gatiye karI vimAnanA ( AyAma ) ke0 lAMbapaNAne mApe. trIjo devatA sAtaguNI yavanAgatiye karI vimAnanI ( abhitaraM parihiM) ke0 mAMhelI paridhine mApe. ane cotho devatA navaguNI ( vegAgatiye ) karIne vimAnanI (bAhiriyaM ) ke bahAranI paridhine mAai. ema e cAre devatAo ( jAva ) ke0 yAvat (chamAsa ) ke0 chamAsasudhI ( jugavaM ) ke0 ekI sAthe ( miNaMti ) ke0 vimAnane mApe, to paNa ( te ) ke0 te devatA keTalAka vimAnAnA (pAraM ) ke0 pArane ( na lahaMti ) ke0 na pAme. // 186 / / joyaNalakkhapamAgaM, nimesamitteNa jAI jo devo / chammAseNa ya gamagaM, evaM rajjaM jiNA viti // 187 // Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-(jo devo ) ke0 je koi devatA (nimesamitteNa ) ke. eka nimeSa mAtre karIne ('joyaNa lakkhapamANaM ) ke0 eka lAkha yojana pramANa ( jAI ) ke0 cAle to ( chammAseNa ya gamaNaM ) ke chamAsa sudhI cAlatAM je pramANa thAya ( evaM ) ke0 e pramANane ( raja) ke eka rAja pramANa kahevAya, ema (jigA viti ) ke0 jinezvaro kahe che. // 187 // pAti vibhAgANaM, kasipi hu ahava tiguNiyAIe / / kama cauge patteyaM, caMDAI gaI u joi jjA // 188 / / tiguNeNa kappa cauge,paMcaguNeNaM tu aTThasu mugijjA / / gevijje sattaguNeNa, navaguNeguttaracaukke // 189 // 5-6 ___artha-( ahava) ke0 athavA (kesipi vimANANaM) ke0 kaTalAka vimAnoMnA ( tiguNiyAIe) ke triguNAdika gativaDe pArane ( pAvaMti ) ke0 pAme che. te evI rIte ke ( kama cauge ) ke0 triguNAdi cAra kramane vive (patteyaM) ke dareka pratye (caMDAi gaiu)ke0 (caMDAdika gati joijjA) ke0 joDavI.te evA gate ke-koi devatA (kapacaume) ke0 pahelA cAra devalokamAM (tiguNeNa) ke0 triguNI evI caMDA cAlA yavanA ane vegavatI gativaDe vimAnanI paholAi laMbAi abhyaMtasaridhi ane vAhya paridhine mApe to pAra pAme. bAkInA ( aTTha) ke0 uparanA ATha devalokane vive (paMcagugegaM) ke0 pAMcaguNA caMDAdika gati vaDe vimAnonI paholAi vigerene mApe tA pAra pAme. ema ( muNijjA ) ke0 jANavu. ( gevije ) ke0 nava graiyakane viSe sAta guNI caMDAdika cAre gati vaDe vimAnanI paholAi vigerene mApe ane ( aNuttaracauke ) ke0 savArtha siddha vimAna vinA vAkInA cAra vimA Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 nanI paholAi vigerene ( navaguNa) ke0 navaguNI caMDAdika gatithI mApe to pAra pAbhe // 88 // 189 // paNayAlIsaM lakkhA, sImaMtaya mANusaM uDu si ca // apaiThANo sabaTTa, jaMbuddIvA imaM lakkhaM // 190 // ____ artha-(sI taya ) ke0 sImaMta nAmano narakAvAsa, mANusa ke0 manuSyakSetra, uDu ke0 uDu nAma, vimAna, ca ke0 ane sivaM ke0 siddhazilA e cAra padArthoM pratyeka (paNayAlIsaM lakavA) ke0 pIstAlIza lAkha yojananA pramANavAlA che, tathA (apaiTANo) ke0 sAtamA narakanA apaiTThANa narakAvAsa, (sabaha ) ke0 sarvArtha siddha vimAna ane ( jaMbuddIvA) ke0 jaMbuddhApa ( imaM ) ke0 e traNa padArthoM pratyeka ( lakkhaM ) ke0 eka lAkha yojananA che. // 190 // aha bhAgA saga puDhavisu, rajju ikika tahaya seohamme / / mAhida laMta sahasAra-accuya gevijja lAgate / / 191 / / ___ artha-merunA madhya bhAge rahelA rucaka pradezathakI ( aha ) ke. nIce ( puDhavisu ) ke0 pRthvIne viSe [ bhAgA saga ] ke0 sAta bhAga karIye to [ rajju ikika ] ke0 eka eka bhAganA eka eka rAja pramANa thAya che. [ tahaya ] ke0 temaja (sohamme ) ke0 saudharma devaloka, ( mAhida ) ke0 ( mAheMdra devaloka, ( laMta ) ke0 lAMtaka devaloka, ( sahasAra ) ke0 sahabAra devaloka, ( accuya ) ke0 acyuta devaloka, (gevija ) ke nava graiveyaka ane (lAgate ) ke0 lokAMtane viSe ema anukrame sAte rAjaloka jANavA. nIcenA ane uparanA malI cauda rAjaloka thAya // 191 // vaisAhaThANaThiyapaya-kaDisthakarajuga narAgiI logo|| uppattinAsAvaguNa-dhammAdichadavapaDipuNNA // 192 / / Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 artha-(vaisAhaThAgaThiyapaya) ke be paga paholA karone ubhelA, [kaDityakarajuga ] ke0 keDa uara ke hAtha mUkelA ravA (narAgiI ) ke0 puruSanI AkRti samAna ( logo ) ke0 cauda rAjaloka che. te (utpattinAsadhuvaguNa) ke0 utpatti nAza ane dhruva e guNothI tathA [dhammAdichadacha ) ke0 dharmAstikAyAdi cha dravyothI ( paDipuNNo) ke0 bharapUra bharelo che. // 192 // keNavina kaona dhao,gAhArogahaDio stidvo|| ahamuhamahamalagaThiA, lahumala gasaMpuDasarikhA // 19 // ___ artha-calI (kaNavi na kao ) ke0 koithI nahiM karAyelo, na (dhao) ke0 koithI nahiM dhAraNa karAyelo, (aNAhAro) ke. AdhAra vinAnA, (NahaThio ke0 AkAzamAM rahelo, (sayaMsiddho) ke0 potAnI meleja siddha ane ( ahamuhamallagaThio ) ke0 nIcA mukhavAlA moTA sarAva sarakhI AkRtivAlo tathA upara (lahumallagasaMpuDasarikho ) ke0 nAnA sarAva saMpuTa sarakho caudarAja loka che. // 193 // . payatali saga majjhego, paNa kuSpari siratalegarajju pihu|| so caudasarajjucco,mAghavaitalAo jA siddhi / / 194 / / ____ artha-(payatali) ke. lokanA pagataliyAnI nIce arthAt sAtamI naraka nIce (saga) ke0 sAta rAja pramANa paholo (majjhego ke0 madhya bhAge eka rAja pahoLo, (kuppari ) ke0 koNInA bhAgane viSe [paNa ] ke0 pAMca rAja pramANa paholo, ane (siratalegarajju ) ke0 mastakane vive ekarAja ( pihu ) ke0 paholo, (so) ke0 te rAjaloka (caudasa rajjucco ) ke0 cauda rAjaloga uMcI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 che. ane te uMcAi (mAghavaitalAo ) ke0 sAtamI naraka pRthvInA liyAthI ( jA siddhi) ke0 siddhazIlA sudhI jANavI // 194 // sagavaNNa reha tiriyaM, uvaM puNa paMca rajju cauaMse || imarajju vitrAyaya, caudasarajjucca tasanADI || 195 // artha - ( sagavaNNa reha ) ke0 sattAvana rekhA ( tiriyaM ) ke0 tichIM eTale ADI lakhatrI ( puNe ) ke0 ane (paMca) ke0 pAMca rekhA (ucca) ke0 ubhI lakhavI, tathA ( rajju ) ke0 eka rAjanA ( cause ) ke0 pA pA bhAganA cAra vibhAga eTale khAMDavA karavA, caurAnI ( tasa nADI ) ke0 tranADo eTale madhyanADI ( igarajju vittharAyaya) ke0 ekarAja lAMbI paholI che. ane ( caudasa rajjucca ) ke0 caudarAja pramANa uMcI che. // tAtparya eche ke sattAvana rekhA ticchIM karavI ane pAMca rekhA ubhI karI, eTale sattAvana rekhAnA caudarojanA chappanna khAMDavA thAya, ane pAMca rekhAnI eka rAja paholI trasanADI che. tenA pA pA bhAga karatA cAra khAMDavA thAya, temaja ucAimAM paNa eka rAjanA cAra khAMDavAnA pramANe caudarAjanA chappanna khAMDavA thAya. 195 ye cauda rAjalokanA khAMDavA kahevAnI icchAthI prathama Urdhva lokanA sAta rAjanA khAMDavA kahe che. uDhe tiriyaM cauro, dusu ccha dusu aTTha dasa ya ikkike || vArasa dosa solasa, dosu vIsA ya causu punne| // / 196 // artha - ( uDhe ) ke0 aranA tIccha lokane viSe ve paMktimAM ( tiriyaM ) ke0 tIccha cauro ke cAra khAMDavAM che. tenI upara 0 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 ( dusu ) ka0 ve paMktimAM (ccha ) ke0 cha khAMDavAM che, tenI ara (dusu ) ke0 be paMkti mAMhelI ( ikkike ) ke0 eka paMktimAM [aTTha] ke0 ATha khAMDavA che ane bIjAmAM (dasa ya ) ke0 daza khAMDavA che. tenA uparanI (do) ke0 ve paMktimA ( vArasa ) ke0 bAra bAra khAMDavA che. tenI upara (dAsu ) ke ve paMktimA ( solasa ) ke0 zola zola khAMDavA che, (puNo ) ke0 valI tenI upara (ca) ke0 cAra paM. mAM ( vIsA ya ) ke0 vAza vIza khAMDavA che, tenI samajutI A pramANe che ke tAccha sattAvana rekhA mAMhelI ogaNatrIzamI rekhAthI uparanA sAta rAjaloka zaru thAya che, ane caudarAja lokamAM pApA rAjano eka eka khAMDavo karelo hovAthI eka rAjanA cAra khAMDavA thAya che. evA caude rAja lokanA uparA uparI chappanna khAMDavA thAya che, temAM ogaNatrIzamI rekhAnI upara paMkti viSe nADImAMja cAra cAra khAMDavA che. paNa bAhera eke khAMDavo nathI. te upara ve paMktine viSe cha cha khAMDavA che temAM cAra cAra trasa nADImAM che ane eka eka khAMDavo sanADInI bahAra banne bAjue che, tenI upara eka paMktine viSe ATha khAMDavA che, temAM cAra khAMDavA trasanADImAM che ane baje khAMDavA trasanADInI bahAra vanne bAjue che, tenI upara eka paMktine viSe daza khAMDavA che, mAM cArA khAMDavA sanADImAM ane traNa traNa khAMDavA trasanADIthI bahAra banne bAjue che. tenI upara ve paMktine vive bAra bAra khAMDavA che, temAM cAra khAMDavA trasanADImAM ane cAra cAra khAMDavA trasanADInI bahAra banne bAjue che, tenI upara ve paMktine viSe zola zola khAMDavA che, mAM cAra cAra trasanADImAM ane cha cha khAMDavA nADInI bahAra banne bAjue che, tenI upara cAra paMktine viSe ata vIsa khAMDavA che, temAM cAra cAra trasanADImAM ane ATha Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 ATha khAMDavA trasanADInI bahAra banne bAjue che. // 196 // puNaravi dosu sAlapta,bArasa dosu ya tisu dasa tisutttth|| cha dusu dusu cau khaMDya,save cauruttarA tisyaa||19|| __artha --( pugaravi ) ke0 valI paNa uparanI (dosu ) ke0 ve paMktio viSa ( solasa ) ke zola khAMDavA che, tenI uparanI (dAsu) ke0 be paMktine vive ( vArasa) ke0 bAra khAMDavA che. ( ya ) ke0 ane tenI upara ( tisu ) ke0 traNa paMktine viSe ( dasa ) ke0 daza khAMDavA che, ane tenI upara (tisu) ke0 traNa paMktine viSe [aTTa] ke0 ATha khAMDavA che. tenI upara (dusu) ke ve paMktine viSa (cha) ke0 cha khAMDavA che ane tenI upara ( dusu) ke0 be paMktine viSe (ca) ke0 cAra khAMDavA che, ( so) ke0 sarva malI (calaruttarA tisayA ) ke0 traNa so cAra (khaDayA) ke0 khAMDavA thAya che, tenI samajutI ra che ke-pUrvanI gAthAmAM vIza khAMDavAnI cAra paMkti kahI gayAM che tenI upara be paMktine viSe zola zola khAMDavA che, temAM cAra cAra khAMDavA trasanADImAM ane cha cha khAMDavA trasanADInI vahAra banne vAjue che. tenI upara be paMktine viSe bAra vAra khAMDavA che, temAM cAra cAra khAMDavA trasanADImAM ane cAra cAra khAMDavA sanADInI bahAra banne bAjue che, tenI upara traga paMktine viSe daza daza khAMDavA che. temAM cAra cAra khAMDavA trasanADImAM che, ane traNa traga khAMDavA trasanADInI bahAra banne vAjura che, tenI upara traNa paMktine viSe ATha ATha khAMDavA che, temAM cAra khAMDavA sanADImAM che, ane ve be khAMDavA trasanADInI bahAra banne bAjue che, tenI upara be paMktine viSe cha cha khAMDavA che, temAM cAra cAra khAMDavA trasanADImA che ane Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka eka khAMDayo sanADInA bahAra vanne bAjue che, tenI upara be paMktine vive cAra cAra khAMDavA che te cAre trasanADomAMja che, ema urva lokane viSe sAta rAja pramANamAM sarva malAne traNa so cAra khAMDavA thAya che. // 197 // ___ have nIcenA sAta rAjalokanA khAMDavA kahe che. uvarova logamajjhA, cauTThANe sattapuDhavisu cau dasa / / sAla vosA cavIsa,chabIsA tahaya aDabosA / / 19 / / ____ artha-( upariva ) ke0 uparanA sAta rAjanI peThe ( sattapuDhavisu ) ke nAcenA sAte naraka pRthvIne viSe ( logamajjhA ) ke0 trasanADImAM eka rAjalokanA ( cauThANe ) ke0 cAra cAra khAMDavA che. ratnaprabhAdi sAte narakarUpa sAta rAjalokamAM anukrame ( cau ) ke0 cAra cAra, (dasa ) ke0 daza daza, ( sola ) ke0 zola zola, (vIsA) ke vIsa vIsa, ( cavIsa ) ke0 covIza covIza, ( chabbIsA ) ke0 chavIza chavIza, (tahaya ) ke0 temaja (aDavIsA) ke0 aThThAvIsa aTThAvIza khAMDavA che. ___samajUtI ema che ke-adho lokanI sAta pRthvI sAta rAjapramANa uMcI che. eTale eka eka pRthvI eka eka rAja pramANa uMcI che. ane temAM pA pA rAja pramANanI cAra cAra paMkti che. tathA sAte pRthvImAM madhyanADI eka rAja pramANa paholI che. ratnaprabhA pRthvI eka rAja pramANa paholI hovAthI temAM phakta madhya nADInI cAre lAinamAM pA pA rAjanA cAra cAra je khAMDavA che. tenI bahAra eka paNa khAMDavo nathI. tenI nIce bIjI zarkarA prabhA aDhIrAja pramANa paholI hovothI tenI cAre paMktine viSe daza daza khAMDavA che, temAM cArA cAra khAMDavA trasanADomAM che, ane traNa traNa khAMDavA trasanA Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DInI bahAra banne bAjue che, tenI nIce trIjI vAlakA prabhA cAra rAja paholI hovAthI tenI cAre paMktine viSe zola zola khAMDavA che, temAM cAra cAra khAMDavA trasa nADImAM che, ane cha cha khAMDavA sa nADInI bahAra banne bAjue che. tenI nIce cothI paMkaprabhA pAMca rAja pramANa pahAlI hovAthI tenI cAre paMktine viSe vIza vIza khAMDavA che, temAM cAracAra khAMDavA trasanADImA che ane ATha ATha khAMDavA sanADInI bahAra banne bAjue che. tenI nIce pAMcamo ghamaprabhA cha rAja pramANa paholI hovAthI tenI cAre paMktine viSe covIza covIza khAMDavA che, temAM cAra cAra khAMDavA sanADImAM che. ane daza daza khAMDavA trasa nADInI bahAra banne cAjue che. tenI nIce chaTThI tamaprabhA sADA cha rAja pramANa paholI hovAthI tenI cAre paMktine viSe chavIza chavIza khAMDavA che, temAM cAra cAra khAMDavA sanADImAM che, ane agIyAra agIyAra khAMDavA sanADInI bahAra banne bAjue che. nenI nIce sAtamI tamastamaprabhA sAta rAjapramANa paholI hovAthI tenI cAre paMktine viSe aTThAvIza aTThAvIza khAMDavA che, temAM cAra cAra khAMDavA trasanADImAM che, ane bAra vAra khAMDavA trasanADonI bahAra banne bAjue che, // 198 // aha paNasaya bAruttara, khaMDaya solahiya aTThasaya smve|| vammAi logamajjhaM, joyaNa asaMkhakoDIhi // 199 // ___ artha-( aha.) ke0 have (paNasaya bAruttara ) ke0 pAMca so ane bAra nIcenI sAta pRthvIrUpa sAtarAjanA (khaMDaya) ke. khAMDavA thayA. tathA uparanAM sAtarAjanA traNa so ane cAra khAMDavA pahelA kayA che. te sabve ke0 sarva malI ( solahiya aTThasaya ) Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke0 ATha so ane sola thAya. (ghammAi ) ke0 ratnaprabhA pRthvImAM ( logamajjhaM) ke0 cauda rAjalokano madhya bhAga (jAyaNa asaMkha koDIhiM ) ke0 asaMkhyAtA kADI yojana nIce che. ___ bhAvArtha e che ke-ratnaprabhA nAmanI pahelI pRthvIne vive cau. darAja lokanA madhyabhAga.che. paNa te kaye ThekANe cha ? te kahe che. rucaka samabhUtalayako nIce asaMkhyAtA koDI yojana jaiye tyAM cauda rAjalokanA madhyabhAga che. eTale tyAMthI loka sAta rAja uMco ane sAta rAja noco cha. . ___uktaM ca paMcamAMge trayodazazatacaturthodezake // praznaH / kaha pa bhaMte logassa AyAmamajjhe paNNattaM / he bhagavan / lokanA madhyabhAg2a kyAM che ? uttaraH-goyamA imIse rayaNappabhAe puDhavIe uvAsaMtarassa khejatibhAgaM ogAhittA, etya NaM logassa AyAmamajjhe paNNatte // bhAvArtha e che ke-he gautama ! ratnaprabhA pRthvInA pIMDa eka lAkha eMzIhajAra yojanA che teno nIce vIza hajAra yojanano ghanAdadhinA pIMDa che. tenI nIce asaMkhyAtA yojananA ghanavAtanA pIDa che. tenI nIce asaMkhyAtA yojanano tanavAtanA pIMDa che. e sarva avagAhIne nIce jaiye tyAM asaMkhyAtA yojanano AkAza pradeza che. paNa te AkAza pradeza ghanavAta tathA tanavAtaMnA pIDathakI asaMkhyAta guNo che. te AkAza pradezanA asaMkhyAtamo bhAga avagAhIne nIce jaiye tyAM cauda rAjalokanA madhyabhAga che tenI nIce sAta rAja pramANa adholoka che ane para sAta rAjapramANa urddhaloka che. praznaH // kaha NaM bhaMte ahelogassa AyAmamaJjhe paNNatte ? he bhagavan ! abolokanA sAta rAjanA madhyabhAga kyAM che. uttaraH / / goyamA ! cautthIe paMkappabhAe puDhabIe uvAsaMtarassa sAiregaM addhaM ogAhittA tatva NaM ahologassa AyAmamajjhe paNNatte // bhAvArtha Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 e che ke -- he gautama! cothI paMkaprabhA pRthvIno pIMDa eka bIsa hajAra yojanano che, tenI nIce vIza hajAra yojanano ghanodadhi pIMDa che, tenI nIce asaMkhyAtA yojanA banavAta pIMDa che, tenI nIce asaMkhyAtA yojananA tanavAta pIMDa che. e sarva avagA - hIne nIce jaiye tyAM asaMkhyAtA yojana pramANa AkAza pradeza ke. ret AkAza pradeza ghanavAta tanavAtakI asaMkhyAMta guNo che. te AkAza pradezane arddhathI jhAjherA bhAga avagAhIne nIce jaiye tyAM nIcenA sAta rAjalokanA madhya bhAga che eTale te sthAnathI nIce ane uMce sADA traNa sADA traNa rAjaloka adholokanA che. // tathA coktaM paMcamAMge // praznaH kaha NaM bhaMte uDhalogassa AyAmamajhe paNNatte ? // he bhagavan ! urddhaloka sAta rAja pramANa che teneA madhyabhAga kyAM che ? // uttaraH goyamA ! udhiM saNakumAra mAhiMdANaM kappANaM baMbhaloe kappe rivimANapatthaDe ettha NaM uDalogassa AyAmamajjhe paNNatte || bhAvArtha eche ke rucaka pradezanI upara nava so yojanamAM jyotISacatra che, te jyotISacakrane ullaMghana karI uparanA bhAga uddhaloka kahevAya che, te upara lokAMtika sudhI sAta rAja kAMika uNA che, ane ogaNatrIzamI rekhA upara sAta rAja purA che. te aranA sAta rAjaneA madhyabhAga te cAra devalokane ullaMgI pAMcamA brahmalokanA riSTanAmA trIjA prataranI pAse lokAMtika devatAnAM vimAna che, tenI pAse urddhalokanA madhyabhAga che. tyAMthI sADA traNa rAja nIce tathA soDA traNa rAja upara urddhaloka che. e pramANe sarva lokanA madhyabhAga tathA adholoka ane urddhalokanA madhya bhAga kayA. 199 // ? magarajju joyaNasayA, aTThAra UNa sagarajjumANAi // ahatiriyauDDaloyA, nirayanarasurAi bhAvilA ||200 || Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 artha-( ahatiriyauTTaloyA ) ke0 nocenA sAta rAjaloka, madhyano tiryaMcaloka ane uparanA sota rAjaloka e traNe loka anukrame ( sagarajju ) ke0 sAta gaja pramANa (jAyaNa sayA aTThAra) ke0 aThAraso yojana, ane (UgasagarajjUmANAi) ke0 kAika ochA sAtarAja pramANavAlA che. eTale nIceno adholoka sAtarAja pramANathI kAMika jhAjhero UMco ke. madhyaloka advAra so yojanano UMco che; ane uparanA loka sAta rAja pramANathI kAMika ocho eTale asaMkhyAtA yojana ocho uMco che. valI te traNa loka (nirayanarasurAi bhAvillA ) ke nArakI manuSya ane devatA vigerethI bharelA che. // 20 // ikkikkarajju ikika-niraya saga puDhavI asura paDhame // taha vaMtara taduvari nara-tiriyAiya joisA gynne||201|| ___ artha (ikikarajju ) ke0 eka eka rAjapramANa (ikikaniraya ) ke0 eka eka naraka pRthvI che, tevI ( saga puDhavI) ke0 sAta naraka pRthvInA sAta rAjaloka che. temAM (asura ) ke0 asura kumArAdika bhuvanapati devo (paDhame) ke0pahelI ratnaprabhA narakapRthvIne viSe raheche,eTale pahelI ratnaprabhA naraka pRthvInA pIMDa eka lAkha eMzI hajAra yojanano che, temAMthI eka hajAra yojana nIcenA mUkI devA ane eka hajAra yojana aranA mUkI devA. bAkInA eka lAkha aThotera hajAra yojanamAM bhuvanapati devo rahe che. naha ke0 tathA vaMtara ke0 vyaMtara devo tenA upara rahe che eTale ratnaprabhA pRthvInA je uparanA eka hajAra yojana mUkyA che temAMthI eka so yojana upara mUkI devA ane eka so yojana nIce mUkI devA, vAkInA baccenA ATha so yojanamAM vyaMtara devo rahe che. ane ( taduvari ) ke0 te Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnaprabhAnA uparanA bhAgane viSe ( naratiriyAiya ) ke0 manuSya tiryaMca vigere rahe che. tathA tenI uparanA (gayaNe ) ke0 AkAzamAM (joisA ) ke0 jyotasI devatA rahe che // 201 // have uparanA sAta rAjalokanA aTThAvIza khAMDavAnA vibhAga kahe che ane jeTalA khAMDave jeTalA devaloka thAya che te kahe che. chasu khaMDagesu ya dugaM,causu dugaM chasuya kappa cttaari|| causu cau sesesu ya,givijjaNuttara ya siddhaM te||202|| ____ artha-ogaNatrIzamI rekhA uparanA ( chasu khaMDagesu) ke0 cha khAMDavAne viSe ( durga) ke0 saudharma ane IzAna e be devaloka che, tenA uparanA ( causu ) ke0 cAra khAMDavAne viSe (dugaM) ke. sanatkumAra ane mAheMdra e be devaloka che. tenA uparanA (chasu ) ke0 cha khAMDavAne viSe ( kappacattAri) ke0 brahma lAMtaka zukra ane sahasAra e cAra devaloka che, tenA upara ( causu ) ke0 cAra khAMDavAne viSa ( cau) ke0 Anata pANata AraNa ane acyuta e cAra devaloka che. e vIza khAMDavA thayA. ane pAMca rAjapramANa urddhaloka thayo. tenA upara (sesesu) ke0 bAkInA ATha khAMDavA rahA cha temAM nIcenA cAra khAMDavAne viSe ( givijja ) ke0 nava graiveyaka che ane uparanA cAra khAMDavAne viSe ( aNuttara ) ke0 pAMca anuttara che. ane tenA (aMte ) ke0 upara eTale cauda rAjanA upara (siddha) ke0 siddha bhagavaMta sahita siddhazilA che. ahiM sUcirajju pratararajju ane dhanarajju e traNa rAja che. tenI saMkhyA graMthAMtarayI athavA lokanAlathI jANavI // 202 // have lokAMtika devatA kayA devaloke ane kayA vimAne rahe che ? te ahiM prasaMgathI kahe che ke-A jaMbuddhIpathI tIrchA asaM Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 khyAtA dvIpa samudra jaiye tyAre aruNavara nAmano dvIpa Ave che, te dvIpanI vedikAnA cheDAthI aruNavara nAmanA samudramA Agala beMtAloza hajAra yoja jaiye tyAM pANAnA uparanAM talIyAthI uMco apkAyamaya mahAMdhakArarUpa tamaskAya nIkalayo che, te agIyAra so yojana sudhI bhIna sarakho thaine pachIM tIchau~ vistAra pAmato pAmato saudharma IzAna sanatkumAra ane mAhaMdra e cAra devalokane AvarI uco brahma devalokanA ariSTa nAmanA trIje pratare jaI rahyo. e tamaskAya nIce bhoMtane AkAre, zarAvalAnA taloyAne AkAre ane upara kUkaDAnA pAMjarAnA AkAre. e, enuM saMsthAna che. te dhurathI saMkhyAtA yojana uMco che ane nIcenA vistAre saMkhyAtA yojana che, tyAMcI AgalanA vistAre asaMkhyAtA yojana pramANa che. ahiMthI e tamaskAya asaMkhyAtame dvIpa samudre uThayo che mATe e tamaskAyano paridhi asaMkhyAtA yojana pramANa jANayo. . e tamaskAyanA mahatvapaNAne mATe pUrvanA gItArtha puruSoe ema kaDaM che ke koI mahardika devatA traNa capaTI vagADIye teTalA vakhatamAM ekavIza vAra jaMbuddIpane pradakSiNA karI Ave teja devatA chamahine tamaskAyanA yojana vistArane ullaMghe, paraMtu upara asaMkhyAtA yojananA vistAravAlI tamaskAyanI jagati ullaMghe nahIM. // 202 // paMcamakappe riTThami, patthaDe aTTha knnhraaio|| sama cauraMsakkhADaya,TThiio dodo disi caukke // 203 / / ... artha-(paMcamakappe ) ke0 pAMcamA devalokane ki (rilumi patthaDe ) ke0 vIjA riSTa nAmanA pratarane vive ( aTakaNharAio) ke0 ATha kRSNarAjIo che. te kRSNarAjI ( samacauraMsakkhADayadiio ) ke0 samacaturastra nATakanI raMgabhUmi sarakhI che, tathA Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (disi cauke ) ke0 cAre dizAmAM ( do do) ke0 ve be kRSNarAjI che. // 203 // e kRSNa rAjInI samajutI ema che ke-pAMcamA devalokanA trIjA ariSTa nAmanA pratarane viSe ariSTa vimAnanI cAre dizAye sacitta acitta pRthvImaya ve be kRSNarAjI che. temAM uttara dizAnI be kRSNarAjI pUrva pazcima dizAye lAMbI che, ane dakSiNa dizAnI be kRSNarAjI paNa pUrva pazcima dizAye lAMcI che. tyAM bane kRSNarAjIpAMhe pahelI pUrva dizAnI abhyaMtara kRSNarAjI te dakSiNa dizAnI bAheranI kRSNarAjIne pharase che, teja vIjI dakSiNa dizAnI abhyaMtara kRSNarAjI te pazcima dizAnI bAheranI kRSNarAjI ne pharase che, tathA trojI pazcima dizAnI abhyaMtara kRSNarAjI te uttara dizAnI bAhya kRSNarAjIne pharase che, ane cothI uttara dizAnI abhyaMtara kRSNarAjo te pUrva dizAnI bAhya kRSNarAjIne pharase che. e pramANe cAre dizAnI sarva malI ATha kRSNarAjI che. teja arthane kahenArI nIcenI gAthA che. puvAvara uttara dA-hiNA hi majjhalliyAhi puvAo // dAhiNauttara puvA, varAo bahi kaNharAIo // 204 // ____ artha-( dAhiNauttarapuvAvarAo) ke0 dakSiNa uttara pUrva ane pazcima dizA taraphanI ( bahikaNharAIo) ke0 bAheranI kRSNarAjIoM ( palAo ) ke0 pUrvathI ( pUchAvarauttaradAhiNAhi ) ke0 pUrva patrima uttara- ane dakSiNa dizA taraphanI ( majjhalliyAhi ) ke0 aMdaranI kama joonI sAthe joDAyalI che. // 204 // pubArA TalaMgA, taMsA puNa dAhiguttarA bajjhA // . abhi para umA, savvAvi ya kaNharAIo // 205 // Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 artha-(punvAvarA ) ke0 pUrva ane pazcima dizAmI (bajhA) ke0 bAheranI be kRSNarAjI ( chalasA) ke cha khUNAvAlI che. (puNa ) ke0 valI ( dAhiNuttarA) ke0' dakSiga ane uttara dizAnI bAheranI be kRSNarAjI ( tasA) ke traNa khuNAvAlI che. tathA (abhitara ) ke0 aMdaranI (savvAbi ya kaNharAIo) ke0 cAre kRSNarAjIo cauraMsA ke0 cAra khUNAvAlI che. // 205 // AyAmaparikkhehi, tANa asaMkkhajAyaNa sahassA / / saMkhejjasahassA puNa, vikkhame kaNharAINaM // 206 / / artha-tANa kaNharAINaM ) 30 te AThe kRSNarAjI (AyAmaparikkhehiM ) ke0 laMboI ane paridhiye karIne ( asaMkkhajoyaNasahassA ) ke0 asaMkhyAtA hajAro yojana che ( puNa) ke0 valI (vikkhaMbhe ) ke0 jADAie karIne (saMkheja sahassA) ke0 saMkhyAtA hajAro yojana che. // 206 // IsANadisAIsu, eyANaM aMtaresu aTThasuvi / / aTThavimANAi tahA, tammajjhe ikkagavimANaM // 207 / / artha-(IsANadisAIsu) ke0 IzAnAdika dizAne biye . ( eyANaM) ke0 e kRSNarAjInA ( aMtaresu asubi ) ke0 ATha AMtarAne viSe ( aTThavimANAi) ke0 ATha vimAna tathA te vimA nanA adhipati devo tathA temano parivAra che. ( tahA ) ke0 tathA ( tammajjhe) ke0 te vimAnonA madhyabhAgane viSe ( ikkagavimANaM ) ke0 eka vimAna che. // 207 // te vimAnonAM nAma kahe che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 aci tahaccimAlI, vairoyaNa pabhaMkara ya caMdAmaM // sUrAbhaM sukkAmaM, supaiTThAbhaM ca riTThAbhaM // 208 // ___ artha-IzAna khUNAmAM ( aghi ) ke aci nAmarnu vimAna che, ( taha ) ke0 tathA pUrva dizAmAM ( accimAlI) ke0 arcimAlI nAmanuM vimAna che, agni khUNAmAM ( vairoyaNa ) ke0 vairocana nAmanuM vimAna che, dakSiNa dizAmAM (pabhaMkara ) ke0 prabhaMkara nAmarnu vimAna che,(ya) ke0 ane nairutya khUNAne viSe (caMdAbha)ke caMdrAma nAmarnu vimAna che, pazcima dizAne viSe (bhUrAbhaM ) ke0 mUryAbha nAmanuM vimAna che, vAvya khUNAne viSe ( sukkAbhaM) ke0 zukrAma nAmarnu vimAna che, uttara dizAne viSe ( supaiTTAbhaM ) ke0 supratiSThAbha nAmanuM vimAna che, (ca) ke. ane madhyabhAgane viSe (rihArbha) ke0 riSTAbha nAmanuM vimAna che. // 208 // have te vimAnomAM basanArA adhiSThAyaka devonAM pUrva kahelA - anukrama pramANe nAma kahe che. sArassaya mAi-cA, vanhI varuNA ya gahatoyA ya // tusiyA avvAbAhA, agi taha ceva riTThA y||209|| ___ artha-arci vimAnamAM (sArassaya ) ke0 sArasvata devatA vase che, acimAli vimAnamAM ( AiccA ) ke0 Aditya devatA vase che, vairocana vimAnamAM ( vanhI ) ke0 canhi devatA vase che, prabhaMkara vimAnamAM ( varuNA ya) ke0 varuNa devatA base che, caMdrAma vimAnamAM (gadda toyA ya ) ke0 gardatoya devatA vase che, sUryAbha vi. mAnamA ( tusiyA ) ke0 tuSita nAmanA devatA vase che, zukrAma vimAnamAM ( abvAbAhA ) ke0 avyAbAdha devatA vase che, supratiSThAma Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 // 122 vimAnamA ( aggi ) ke0 agnidevatA vase che, [ taha ceva ] ke0 temaja riSTAbha vimAnamA (rihA ya) ke0riSTAbha devatA vase che.||209|| have te devatAono anukrame parivAra kahe che. paDhamajualaMmi satao-sayANi bIyaMmi caudaha sahassA // taie satta sahassA, nava ceva sayANi sese ___ artha-(paDhamajualaMmi ke pahelA yugala te sArasvata tathA Aditya devatAne ( sattao sayANi ) ke0 sAta so sAta so devatAnA parivAra che, ane (bIyaMmi ) ke0 bIjA yugala te vanhi tathA varuNa devatAne ( caudaha sahassA ) ke0 cauda cauda hajAra devatAnA parivAra che. temaja ( taie ) ke0 trIjA yugala te gardatoya tathA tuSita devatAne ( sattasahassA) ke0 sAta sAta hajAra devatAnA parivAra che, ane ( sesesu ) ke0 bAkInA devatAnA (nava sayANi) ke0 nA so natra so devatAno parivAra (ceva ) ke0 nizce hoya che, // 210 // e devatAnuM bIjuM bhavanadvAra saMpUrNa thayu. have trIju devatAnA zarIranI avagAhanAnuM dvAra kahe che. bhavaNavaNajoisoha-mosANe satta hattha tagumAgaM // dududu caukka gevi-jjaNuttare hANi ikvikaM // 211 // ____ artha-(bhavaNavaNajoisohammIsANe ke bhavanapati, vyaMtara, jyotaSI tathA saudharma ane IzAna devaloka tyAM sudhInA devatAornu ( satta hattha taNumANaM) ke zarIra pramANa sAta hAtharnu utkRSTathI jANavU. tyAra pachI (du) ke0 trIjo ane cotho devaloka, (du) Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 ke pAMcamA ane chaTTo devaloka. (du ) ke0 sAtamo ane AThamo devaloka, ( cauka ) ke0 navamo, dazamo agIyAramo bAramo devaloka, tathA (gevija ) ke0 nava graiveyaka ane ( aNuttare ) ke0 pAMca anuttara e cha ThekANe anukrame [ hANi ikvikaM ] ke0 eka eka hAthanI hAnI karavA. eTale trIjA cothA devaloke cha hAtharnu, pAMcamA chaTe devaloke pAMca hAtharnu, sAtamAM AThamA devaloke cAra hAtharnu, navamA dazamA agIyAramA vAramA devaloke traNa hAthaY. nava graiveyake be hAthay ane pAMca anuttara vimAne eka hAtharnu zarIra jANavU. // 211 // ___ have vizeSa sAgaropamanA AyuSyanI vRddhiye karI sanatkumArAdikane viSe zarIranuM mAna kahe che. kappa dugadududu cauge, navage paNage ya jiThii ayraa|| do satta cauda dvArasa, bAvIsigatIsatittIsA // 212 // 1 vivare tANikkuNe, ikkArasagA u pADie sesA // hatthikArasa bhAgA, ayare ayare samahiyaMmi // 213) // 1 caya puvasarArAo, kameNa IguttarAi vudvIe // evaM ThiI visesA, sagaMkumArAi taNumANaM // 214 // ___ artha-(kappaduga ) ke0 pahelA ane bojA devalokamAM, (da) ke0 trIjA ane cothA devalokamAM (du ) ke0 pAMcamAM ane chaTThA devalokamAM (du) ke0 sAtamA ane AThamA devalokamAM, (cauge) ke0 navamA dazamA agIyAramA ane bAramA devalokamAM, (navage) ke0 nava graiveyakamAM ( ya ) ke0 ane (paNage ) ke0 pAMca anuttara Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 vimAnamAM, ( jiThii ) ke0 utkRSTa sthiti A pramAge-pahelA ve devaloke, (do ayarA) ke0 be sAgaropamanI, bIjA ve deva loke ( satta) ke sAta sAgaropamanI, trIjA be devaloke ( cauda ) ke0 cauda sAgaropamanI, cothA be devaloke ( aTThArasa ) ke0 aDhAra sAgaropamanI, navamAthI bAramA sudhInA cAra devaloke ( bAvIsa ) ke0 bAvIsa sAgaropamanI, nava graiyake ( igatIsa ) ke0 ekatrIza sAgaropamanI, ane pAMca anuttara vimAnane viSe ( tittIsA ) ke0 tetrIza sAgaropamanI utkRSTa sthiti che. // 212 // [ vivare ] ke. adhika sthitimAhethI ochI sthiti kAhI nAkhIye. pachI bAkI rahe temAthI ( tANiNe ) ke0 ekarUpa ocho karIye, valI (ikkArasagA u pADie ) ke eka hAtha nA pADelA agIyArIyA bhAgane sthAnake je ( sesA ) ke0 bAkI rahelA ( hasthikArasabhAgA) ke. eka hAthanA agIyArIyA bhAga tene devatAnA AyuSyamAM ( ayare ayare samahiyaMmi) ke0 eka eka sAgaropama adhika thayu thakuM // 213 // (caya punasarIrAo) ke0 pUrva pUrvanA zarIramAMthI eka eka bhAga ocho karavo ane ( kameNa ) ke0 anukrame karIne ( iguttarAi vuTThIe) ke0 eka eka sAgaropama AyuSya sthitimA vadhAravo. ( evaM hii visesA) ke0 evIrIte AyuSyanI sthitinA vizeSapaNAye eTale sAgaropamanI vRddhiye karI (saNaMkumorAi taNumANa) ke0 sanatkumArAdika devalokanA devatAnuM zarIrapramANa thAya // 214 // ..samajUtI ema che ke pUrvAcAryoe devatAnA zarIracaM pramANa temanA sAgaropamanA AyuSya pramANa uparathI ochu adhikuM kartuM che. joke IzAna tathA mAheMdra devaloke je kAMi adhika AyuSya kayuM che te ahiM na gaNavU. saudharma tathA IzAna devalokanA devatA- dehamAna Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 sAta hAthanuM kathuM che. have sanatkumAra devalokanA devatAnuM dehamAna kahe che. tyAM, vivare eTale vizleSa karavo. arthAt adhika AyuSya sthitimAMthI AchI sthiti kAThI nAkhavI. vAkI je rahe mAMthI eka ocho karavo. pachI eka hAthanA agIyAra bhAga karavA termAthI vizleSakarI eka ocho karatAM je AMka Ave te pramANe hAthanA zeSa vadhelA bhAga ghaTADavA ane eka eka sAgaropamanuM AyuSya vadhArakhaM. ema karatAM sanatkumArAdika devatAnuM zarIra pramANa thAya che. ahiM eja vAtane dRSTAMta sahita samajAve che ke jema saudharma tathA IzAna devaloke utkRSTa sthiti ve sAgaropamanI ke ane sanatkumAra tathA mAheMdre sAta sAgaropamanI sthiti che, have sAta sAgaropamamAMthI ve sAgaropama kADhI nAkhavA, kemake ve sAgaro pamatrAlA AyuSyavAlA devatAnA zarIranuM pramANa sAta hAtha ka che, te ve sAgaropama kADhatAM bAkI pAMca sAgaropama rahe. temAMthI eka ocho karIye tyAre cAra rahe. have saudharma tathA IzAna devalokanA devatAnuM sAta hAthanuM zarIra pramANa che. te mAMhethI cha purA rAkhIye ane sAtamA hAthanA agIyAra bhAga karavA, temAMthI cAra bhAga kADhI levA. bAkI sAta bhAga rahe te paDatA mUkavA. ele sanakumAra tathA maheMdra devalokanA traNa sAgaropamanA AyuvyavAlA devatAnuM zarIra pramANa chahAtha ane eka hAthanAM amIyAra bhAva karIye tevA cAra bhAga upara eTalaM zarIra pramANa jANavuM. ema e eka sAgaropama vadhAratAM ane eka eka bhAga ghaTADatAM jaba cAra sAgaropamanA AyuSyavAlA devatAnuM zarIra pramANa ko agIyArayA traNa bhAganu pAMvasAra rApamanA AyutanuM zarIra pramANa cha hAtha ane yArIyA be bhA chaha vya Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garnu, cha sAgaropamanA AyuSyavAlA devatA, zarIra pramANa cha hAtha ane agIyArIyA eka bhAganuM, tathA sAta sAgaropamanA AyuSyavAlA devatA, zarIra pramANa barAbara cha hAthanu jANavU. __ valI bojuM dRSTAMta kahI samajAve che ke jema brahma tathA lAMtaka devaloke cauda sAgaropamanI utkRSTa AyuSya sthiti cha, temAMthI sanatkumAra tathA maheMdra devalokanA sAta sAgaropamanA sAta AMka kADhI nAkhavA vAkI sAta rahe temAMthI eka ocho karabo, bAkI cha rahe. pachI eka hAthanA agIyArIyA bhAga mAMhelA pAMca paDatA mUko bAkI cha bhAga rahe te ane pAMca hAtha. eTalaM ATha sAgaropama AyuSyavAlA devatArnu zarIra pramANa jANavU, erIte eka eka sAgaropamanuM AyuSya vadhatAM eka eka agIyArIo bhAga zarIra nA pramANamAMthI ghaTADavo, e sarva yaMtra uparathI jANI levU, / / eja vAta nIcenI mAyAthI kahe che Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 koSTaka naM. 1 urdhva devaloke AyuSyane anusAre deha pramANa- koSTaka. 4 . . sAgaro hAtha pame hAthanA agIArIA bhAga hAtha hAthanA agIArIA bhAga . >> bh s h h ` ` ` 22Rone ka * * * * * * * * * ' H H H H H / / || ! | | / / / / / / / / No PM Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 devatAnA zarIranuM pramANa ( kama ) ke0 anukrame karIne ( kkhikareNaM puvvaMge) ke0 pUrvanA bhAgamAMyI orcha karavAthI thAya che. // 215 // koSTaka naM. 2 . urdhva devalokamAM dareka pratare AyuSya- koSTaka. saudharma izAne. sanat0 mAhendre. pratare. sAgaro terIyA pama... bhAga. | pama, bhAga. | pratare, | sAgarI vA Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 sahasrAre. brahma devaloke pratare | sAgaro0-chaThIyA bhAga Anata, prANate. - 0 lAMta ke sAga0 pAMcIyA bhAga. 12. - 2 13 - AraNa acyute pratara. zukra devaloke. sAga0 cArIyA bhAga. 14 - 3 ly >> >> Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 koSTaka naM. 3 nava aveyake. pAMca anuttare. sAgaropama. pratare bhavadhAraNijja esA, uttaraveuvi joyaNA lakkhaM // gevijjaguttaresu, uttara veubbiyA nasthi // 216 / / 14 artha-(esA) ke0 e pUrva kahelaM zarIranuM pramANa te (bhavadhAraNijja ) ke0 bhA dhAraNIya zarIra saMbaMdhA jANavU. ( devatA jIve tyAM sudhI je zarIra dhAraNa kare te bhavadhAraNIya zarIra kahevAya che.) valI ( uttaraveuvi) ke0 devatA uttara vaikriya zarIra kare tA (jAyaNA lakavaM ) ke eka lAkha yojana- kare. paraMtu (gevijja Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nuttaresu) ke0 nava graiTeyaka tathA pAMca anuttara nivAsI devAne ( uttaraveunciyA nasthi ) ke0 uttara vaikriya zarIra nathI, paraMtu bhavadhAraNIya zarIra che. te devatAone uttaravaikriya zarIra dhAraNakaravAnI zakti che, paraMtu te zarIra karavAnuM kAMi kAma paDatuM nathI, tethI te uttara vaikriya zIra karatA nathI. // 216 // have bhavadhAraNIya tathA uttara vaikriya zarIranI jaghanya avagAhanA kahe che, sAhAviya veuviya, tagU jahannA kameNa pAraMbhe // aMgula asaMkhabhAgo, aMgulamaMkhijjabhAgo ya // 217 // 1 ___artha-(sAhAviya ) ke0 svAbhAvika te bhavadhAraNIya ane ( veubiya ) ke0 vaikriya e vane ( taNU) ke0 zarIra ( jahannA) ke0 jaghanyathI ( koNa ) ke0 anukrame (pAraMbhe ) ke0 AraMbhatI vakhate ( aMgula asaMkhvabhAgo) ke0 aMgulanA asaMkhyAtamA bhAge ( ya ) 0 ane ( aMgulasaMkhijabhAgo ) ke0 aMgulanA saMkhyAtamA bhAge eTale bhavadhAraNIya zarIra aMgulanA asaMkhyAtamA bhAge tathA vaikriya zarIra aMgulanA saMkhyAtame bhAge hoya che. // 217 // e devatAne viSe avagAhanA sabaMdhI trIju dvAra saMpUrNa thyu.|| have devatAne utpAtavirahakAlanu tathA cavana virahakAlanu e be dvAra sAthe kahe che. sAmaneNaM cauviha, suresu bArasa muhutta ukkomA // upavAyavirahakAlo, aha bhavaNAIsu patteyaM // 18 // ___artha-( sAmaneNaM) ke0 sAmAnyathI ( cauviha suresu ) ke0 cAra nikAyanA devatAne viSe ( uvavAyavirehakAlo ) ke0 upaja Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAno virahakAla ( ukkosA ) ke0 utkRSTathI ( pArasa muhutta ) ke0 bAra muhUrttano jANavo. tyAra pachI avazya upaje. paMcasaMgraha granthamAM kayu cha ke-garbhaja tiryaMca manuSya devatA ane nArakI e cArene utkRSTathI upapAta virahakAla bAra muhartano,(saMmUcchima manuSyane covIza muhUrtano bhane vikaleMdriya tathA saMmUrchima jIvone aMtara muhartanA hoya che. ( aha) ke0 have bhavaNAIsu ke0 bhavanAti vigaire cAre nikAyane viSe ( pateyaM ) ke0 pratyekanuM virahakAlanu pramANa kahe che. // 218 // bhavaNa vaNa joi sohammI-sANesu muhutta cauvIsaM // 11 to nava diNa vIsa muhU,bArasa diNa dasa muhuttA ya / 219 // bAvIsa saDha diyahA,paNayAla asIi diNa sayaM tatto // saMkhijjA dusumAsA,dusu vAsA tisu tigesu kmaa||220|| vAsANa sayasahassAra,lakkha taha causu vijymaaiisu|| paliyA asaMkhabhAgo, sabaDhe saMkhabhAgo ya // 221 // . artha-(bhavaNa vaNa joi sohammIsANemu ) ke0 bhuvanapati, vyaMtara, jyotaSI, saudharma ane IzAnavAsI devatAne pratyeke (muhutta cau vIsaM ) ke0 covIsa muhUttano utkRSTathI upajavAno virahakAla che. (to) ke0 tyAra pachI bIjo devatA upaje. sanatkumAra devaloke (nava diNa vIsa muhU ) ke0 nA divasa ane vIza muhUrta, mAheMdra devaloke ( vArasa diNa dasa muhuttAya ) ke0 bAra divasa ane daza muhUrta // 219 // brahma devaloke [bAvIsa saDhadiyahA ] ke0 sADA vAvIsa divasa. lAMtaka devaloke (paNayAla ) ke0 pistAlIza divasa. zukra devaloke ( asIi ) ke0 eMzI divasa, sahasrAra devaloke Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 ( sa ) ke0 sA divasa, ( tatto ) ke0 tyAra pachI ( dusu ) ke 0 Anata ane prANA e ve devaloke pratyake ( saMkhijjamAsA) ke 0 saMkhyAtA mAsa, ( dunu ) ke0 AraNa ane acyuta e ve devalAke (vAsA) ke saMkhyAtA varSa, have nava graiveyakanA ( tisu tigesu ) ke0 traNa trikane viSe (kamA) ke0 anukrame karIne upajavAno virahakAla kahe che. // 220 // pahelA trIke ( vAsANasayA ) ke 0 saMkhyAtavarSazata, bIjA trIke ( sahassA ) ke0 saMkhyAtA hajAra varSa, anetrIjA trIke (lakkha ) ke0 saMkhyAtA lAkha varSa upaja - vAno kAla jANo. (taha ) ke0 temaja (catu vijayamAIsu ke0 pahelA cAra vijaya te vijaya vijayaMta jayaMta ane aparAjita e cAra vimAnane ve (paliyA asaMkha bhAgo ) ke0 addhA palyopamano asaMkhyAtamo bhAga, ane ( saTTe ) ke0 sarvArtha siddhane viSe ( saMbhAgIya) ke0 addhA palyo mano saMkhyAtamo bhAga upapAta virahakAla hoya che. // 221 // d hare devatAAno jayanya virahakAla ane pachI cavana virahakAla saMkSepathI kahe che. savvesiMpi jahanno, samao emeva cavaNaviraho'vi // 1 iga duti saMkhamasaMkhA, iga samae huMti ya cati // 222 // Y artha - ( savvesiMpi ) ke0 bhuvanapatithI AraMbhI sarvArtha siddha sudhInA sarva sthAnake ( jahanno ) ke0 jaghanyathI ( samao) ke 0 eka samaya upajavAno virahakAla hoya. ( emeva ) ke0 e upapAta virahanI peThe (cavaNaviraho'vi ) ke0 cavanaviraha paNa utkRSTa tathA janyathI jANavo. ( iga) ke0 eka, (du) ke0 be, (ti) ke traNa ema yAvat (saMvaM) ke0 saMkhyAtA ane (asaMkhya ) ke0 asaMkhyAtA devatA Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 ( iga samae ) ke0 eka samayane viSe (huMti ) ke0 upaje cha, (ya) ke. ane ( cavaMti ) ke0 cave che. tAtparya echa ke-bhuvanapatithI AraMbhIne sahasrAra devaloka :sudhI jaghanyathI eka samayamAM jo upaje to eka be athavA traNa upaje tathA care. ane utkRSTayI saMkhyAtA athavA asaMkhyAtA upaje tathA cave. kAraNa ke-sahasrAra devaloka sudhI to tiryaca paNa jAya che mATe asaMkhyAtA upaje ane cave. e AThamA sahasrAra devalokathI uparanA devatA eka samaye saMkhyAtA upaje ane saMkhyAtA care. kAraNa ke-tyAM manuSyaja jAya che, ane tyAMthI cavelo devatA paNa manuSyaja thAya che. mATe manuSya saMkhyAtAja che, tethI AnatAdi devatA saMkhyAtA upaje ane saMkhyAtA cave // 222 // e upapAta tathA cavana saMkhyA dvAra kahyu. // - have devagatimAM kai kai gatinA jIvo Ave che ? te Agati dvAra kahe che. nara paMciMdiya tiriyA, NuppattI surabhave pajattANaM // ajjhavasAya visesA, tesiM gai tAratammaM tu // 223 // 18 artha-(pajattANaM ) ke0 paryAptA evA ( nara) ke0 manuSya tathA paryAptA (paMciMdiyatiriyANa) ke0 paMceMdriya tiryaMca e be gatinA jIva (surabhave ) ke0 devagatimAMhe ( uSpattI ) ke0 upaje che. temAM paNa vizeSa kAraNa kahe che ke-koi jIva bhuvanapati, koi vyaMtara, koi jyotaSI, koi vaimAnika thAya, temAM paNa koi RddhivaMta, koi maharddhika, koi alA RddhivaMta, koi bahu AyuSyavAlo, koi thoDA AyuSyavAlo ityAdika vizeSapaNAnuM kAraNa potAnA ( ajjhavasAyavisesA ) ke0 adhyavasAyanA vizeSapaNAye karIne (tesiM) ke0 te devatAnI ( gaitAratamma ) ke0 gatirnu Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 bhinnabhinnapaNuM che. adhyavasAya e manano vyApAra che, te vyA pAra totra, tIvratara tIvratama ema jUdo jUdA hovAthI jUdI jUdI devagati pAne che / / 223 // valI kayAkayA jIvo devagati pAme te kahe che. naratiri asaMkhajIvI, savve niyameNa jaMti devesu // niyaAuya samahINA - upasu IsANa aMtesu || 224 || 1 artha - ( asaMkhajIvI) ke0 asaMkhyAtA AyuSyavAlA ( nara tiri ) ke0 yugaliyA manuSya ane tiryeca ( savve ) ke0 te sarve ( niyameNa ) ke0 nizreyI ( devesu jaMti ) ke0 devatAmAM jAya che. te ( niyaAya) ke0 potAnA yugalika bhavamAM jeTa AyuSya hoya tenA ( sama ) ke0 tulya AyuSye athavA ( hINAuesa ) ke0 ochA Aye (IsAsu) ke0 eTalA AyuSyavAlA IzAnadevalokInA devatAmA upaje, paNa adhika AyuSye nahIM. kAraNa ke yugalIyA manuSyane utkRSTa AyuSya traNa palyopamanu hoyache ane te AyuSya IzAnadeva loka sudhI hoya che mATe // 224 // ahiM vizeSa samajavAnuM eche ke palyopamane asaMkhyAtame bhAge asaMkhyAtA AyuSyavAlA yugaliyA, paMciMdriya tiryaMca, paMkhI, chappanna aMtara dvIpavAlA tiryaMca, manuSya yugaliyA e sarve marIne bhuvanapati tathA vyaMtarane viSe upaje, paNa jyotasI pramukhane viSe upaje nahIM. kAraNa ke - jyotaSImAMhe palyopamano AThamo bhAgA AyuSyache mATe, ane bIjA yugaliyA yathAyogyapaNe pota potAnA AyuSya pramANe athavA Ache AyuSye IzAna devalokI upaje, tethI uparanA devalokamAM upajavAno niSedha hai. // Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaMti samucchimatiriyA, bhavaNavaNemu na joimAIsu / / jaM tesiM uvavAo, paliyAsaMkhaMsaAUsu // 225 // 15 // ___artha-( samucchimatiriyA) ke0 samUcchimatiryaMca marIne (bhavaNavaNesu ) ke0 bhavanapatine viSe tathA vyaMtarane vio (jaMti) ke0 jAya che, paNa (joimAIsu) ke0 jyotaSI vigeremAM (na) ke0 na jAya. ( jaM) ke0 kAraNake (tesiM) ke0 te samUcchimatirthaca utkRSTathI (paliyAsaMkhaMsaAusu) ke0 palyopamanA asaMkhyAtamA bhAganA AyuSyavAlA devatAmAMja ( upavAo) ke0 upaje che, paga tethI vadhAre AyuSya vAlAmAM upaje nahIM. // 225 // ___have adhyavasAya vizeSe gatirnu taratamapaNuM kahe che. bAlatave paDibaddhA, ukkaDarosA taveNa gAraviyA // vereNa ya paDibaddhA, mari asuresu jAyaMti // 226 // 160 __artha-(vAlatave) ke0 ajJAnatapane viSe (paDibaddhA) ke Asakta thayelA, (ukkaDarosA) ke0 utkRSTa roSa dharanArA, (tabeNa gAraviyA) ke tapathI ahaMkAra karanArA, (ya) ke0 ane (reNa paDibaddhA) ke0 vairathI pratibaMdha karanArA evA jIyo (mariuM) ke0 mRtyu pAmIne (asuresu jAyaMti) ke0 asurakumAramA upaje che. // 226 // rajjuggaha vIsabhakkhaNa,jalajalaNapavesa tnnhhduho|| girisirapaDaNAu muyA, suhabhAvA huMti vaMtariyA // 227 / 191 ___ artha-( rajjuggaha ) ke0 gale doraDAno phAMso khAI maranArA, (vIsabhakSaNa ) ke0 viSa khoi maranArA, (jalajalaNAvesa) ke0 pANi athavA agnimAM pravezakarI maranArA, ( taNhachuhahaodu) Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 ke0 tarasa athavA bhUkhanA duHkhathI maranArA, ane (girisirapaDagAu muyA) ke0 parvatanA zikharauparathI paDIne maranArA jIvo (suhabhAvA) ke0 jo zUlapANInI peThe zubha bhAvathI mare to (vaMtariyA huMti ) ke0 vyaMtara devatA thAya che. // 227 // tAvasa jA joisipA, caragaparivAya baMbhalogo jaa|| jA sahasAro paMciMdi-tiriya jo anuosaTTA // 228 - 15 ___ artha-( tAvasa ) ke0 kaMdamUlanuM bhakSaNa karanArA vanavAsI tapasvIo marIne (jA joisiyA ) ke0 bhuvanapatithI AraMbhI jyotaSI devatA sudhI jAya. tathA caragaparivAya) ke0 cAra pAMca bhegA thaI bhikSA mAge te caraka ane kapilamati parivrAjaka tridaMDiyA te marIne (baMbhalogo jA) ke0 bhuvanapatithI AraMbhI utkRSTA brahmadeva loka sudhI jAya. tathA (paMciMditiriya ) ke0 garbhaja paryAptA paMceMdriya tiryaMca te hAthI balada vigere jIvo kaMbala sabalanI peThe samyaktva dezAvarati sahita marIne utkRSTathI ( jA sahasAro) ke0 sahasrAra devaloka sudhI jAya ane ( saTThA ) ke0 zrAvaka manuSya marIne utkRSTathI (jA accuo) ke0 bAramA acyuta devaloka sudhI jAya // 228 // jailiMga micchadiTThI, gevijjA jAva jaMti ukkosaM // 1. payamavi asadahato, sutatthaM micchadichIo // 229 // artha (jailiMga micchadiTThI ) ke0 sAdhunA veSane dhAraNa karanAro mithyAdRSTi jIva kriyAnA balekarI aMgAramardakAcAryanI peThe (ukosaM ) ke0 utkRSTathI (gevijjA jAva jaMti ) ke0 navagreveyaka sudhI utpanna thAya. valI te mithyAdRSTi kone kahevAya Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 to ke je (sutatthaM ) ke0 sutra tathA arthanA ( payamavi ) ke eka padane paNa (asato ) ke0 saddahe nahIM to te (micchdittttiio)| ke0 mithyA dRSTi jANavo. // 229 // ahiM sUtranuM lakSaNa kahe cha. . suta gagahararaiyaM, taheva patteyabuddharaiyaM ca // muyakevaliNA raiyaM, abhinnadasapuviNA raiyaM // 230 / / 198 ___ artha-( gagahararaiyaM ) ke0 saudharma svAmI pramukha gaNadharanAM rakhelA AcArAMgAdika, ( taTheva ) ke0 temaja (patteyabuddharaiyaM ) ke0 nemirAjA vigere pratyeka buddhanA racelA nemipravrajyAdika, valI (mukkevaliNAraiyaM ) ke0 cauda pUrvadhara zrutakevalI zayyaMbhavasari pramukhanAM racelAM daza. kAlikAdika, ane ( abhinnadasapuviNA raiyaM ) ke0 saMpUrNa daza pUrvadharanAM racelAM graMthA te sarva (muttaM ) ke0 mUtra kahevAya // 230 // atyaM bhAsai arihA, sutaM gutthaMti gaNaharA niuNA // sAsagassa hiyaTThAe, tao sutaM pavattai // 231 / / artha-( arihA ) ke0 arihaMta prabhu ( atyaM ) ke0 arthane kahe. te arathI (niugA ) ke catura evA (gagaharA) ke0 gaNagharo (suttaM ) ke0 mUtrane (gutthaMti ) ke guMthe che. (tao) ke0 tyAra pachI ( sAsaNasa hiyaTThAe ) ke0 zAsana hitArthe ( suttaM pavattai ) ke0 mUtra pravarte // 231 // ... payamakkharaMpi egaM, jo navi roei muttaniddiSTuM // sesaM royai aba, micchAdiTThI muNeya vo // 232 // 16 artha-jo ke0 jene ( muttanihiTa ) ke0 mUtramAM kahelu Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 ( yamakkharaMpi egaM) ke0 eka pada athavA eka akSara ( naroera ) ke0 na ruce. ( a ) ke0 ane (sesaM ) ke0 te zivAyanuM bIjuM (bahu royai) ke0 bahu ruve. te (micchAdiTThi) ke0 mithyA dRSTi jIva (muNeyo ) ke0 jANavo. // 232 // chaumatthasaMjayANaM, uAvAo ukkosa saTTe ! Ait. q siM saDDApi ya, janao hoi soham || 233 || 2 artha - (chau-ttha saMjayANaM ) ke chadmasthasAdhuonuM (uvavAo) ke0 upajatuM (ukosa ) ke0 utkRSTathI ( sa ) ke0 savArtha - siddha vimAna sudhI hoya che. ane ( tesiM) ke0 te sAdhuonuM tathA (savANaM piya) ke0 zrAvakanuM ( jahannao) ke0 jatranyathI ( sohara me ) ke0 sauvama devalokane viSe upaja ( hoi ) ke0 hoya che. // 233 // 286 laMtaMbhi caudapuvissa, tAvasAINa aMtare tahA // 112 emo uvavAyavihi, niyakiriyaThiyANa savvovi // 234 // artha - ( udapuvissa) ke caur3a pUrvadhara sAdhunuM (laMtaMmi ) ke0 lAMka devaloka sudhI upajatruM hoya. ( tahA ) ke temaja (tAbasAINa) ke 0 tApasa sanyAsI zAkyAdikanuM jaghanyathI (vaMtaresu ) ke0 vyaMtara devalokane viSe upaja hoya. ( eso ) ke0 A pUrva kahelo (sovi ) ke0 sarva paNa ( uvavAyavihi ) ke0 upajavAno vidhi te ( niyakiriyaThiyANa) ke0 potapotAnI kriyAne varSa sAvadhAna rahelAno jANavo ane prajJApanA sUtramAM teA tApasane jabanyathI bhavanapatimAM ujavaM kayuM che. // 234 // aNuvaya mahavvaehi ya, bAlanavAkAmanijjarAe ya // devAuyaM nibaMdha, sammadiTThI ya jo jIvo || 235 // Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 artha-( aNuvaya mahatvaehi ya ) ke0 aNuvrata athavA mahAvratane pAlanAro, ( vAlatavAkAmanijjarAe ya ) ke bAlatapa tathA akAma nirjarAno karanAra, evo (jo ) ke0 je (sampadIhI ya ) jIvo ke0 samyak dRSTi jIva che te devAuyaM nibaMdhai ) ke0 devatAnuM AyuSya bAMdhe che. // 236 // uktam / / nANassa kevalANaM, dhammAyariyassa savasAhUNaM // mAI avaNNavAI, kibisiyabhAvagaM kuNai // 236 // artha- nANassa ) ke0 jJAnanA, (kevalINa) ke0 kevalonA, (dhammAyariyassa) ke0 dharmAcAryanA ane ( savvasAhUNaM) ke0 sarva sAdhunA (avaNNavAI) avarNavAdane bolanAro ane (mAI) ke0 kapaTa karanAro jIva (kibbisiyabhAvaNaM) ke0 kilabIzika eTale pApI bhAvanAne (kuNai ) ke0 kare che, eTale kilviSika devapaNe utpanna thAya che. // 236 // koUya bhUikambhe, pasiNApasiNe nimittamAjIve // iDhirasasAyagaruo, abhiogaM bhAvaNaM kuNaI // 237 // artha-(kouyabhUikambhe) ke0 kautuka athavA snAnAdika bhUtikarma karanAra, (pasiNApasiNe ) ke0 praznathI nimitta kahenAra athavA prazna vinA nimitta kahenAra, ( nimittamAjIve ) ke nimi ttiyAnA karmathI AjIvikA karanAra, temaja ( iDirasasAyagaruo) ke0 RddhigArava. rasagArakha ane zAtAgArava karanArI jIva ( abhi ogaM bhAvaNaM ) ke0 abhiyogika bhAvanAne (kuNaI ) ke0 kare che. eMTale sevaka devapaNe utpanna thAya che. // 237 // have abhiyogika bhAvanAnuM svarUpa kahe che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duviho khalu abhiogo, dave bhAve ya hoi naaybo|| davvaMmi hoi jogA, vijjA maMto ya bhAmi // 238 // _____ artha-[ abhiogo] ke0 abhiyoga (duviho) ke0 ve prakArano che. ( khallu) ke nizce, te ( davve bhAve ) ke0 dravya abhiyoga ane bhAva abhiyoga ( nAyabo) ke0 jANavA yogya [ hoi ] ke0 hoya che. temAM (davbaMmi ) ke0 dravya abhiyogane viSe (jogA hoi) ke0 manAdi nimitta joga hoya che (ya) ke0 ane (bhAvaMmi) ke0 bhAva abhiyogane viSe ( vijjA maMtA ) ke0 AgamAdi vidyA ane maMtro hoya che. // 238 // ive saMghayaNanA vizeSapaNAthI devatAnI gati vizeSa hoya che, mATe saMghayaNarnu svarUpa kahe che. vajjarisahanArAyaM, paDhamaM bIyaM ca risahanArAyaM // nArAyamaddhanArAya-kIliyA tahaya chevaDhe // 239 // 17 ee cha saMghaSaNA, risaho paTTo ya kIliyA vajjaM // ubhaA makkaDabaMdho, nArAo hoi vineo // 240 // artha-je zarIranAM hADakAno ati majabuta baMdha te saMghayaNa . kahevAya. tenA cha bheda che, (paDhamaM ) ke0 pahelo (vajjarisahanArAyaM) ke0 vaRSabha nArAca 1, (bIyaM ) ke bIjo (risahanArAyaM) ke0 RSabha nArAca 2, trIjo (nArAyaM ) ke0 nArAca 3, cotho ( addhanArAya) ke0 arddha nArAcaH 4, pAMcamo (kIliyA) ke0 kIlikA 5, ( tahaya ) ke0 temana chaThA (chevar3ha) ke0 sevAta // 6 // 239 // (ee) ke0 e pUrva kahelA (cha saMghayaNA) ke. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha saMghayaNa jANavA. temAM (risaho) ke0 RSabha te ( paTTo) ke0 pATo jANavA. (ya) ke0 ane (kIliyA) ke0 khIlo te (vajja) ke vajra kahevAya. tathA. ( ubhao makaDabaMdho ) ke0 banne bAjue makaMTabaMdha eTale hADakAnA makaTAkAre baMdha ( nArAo ) ke0 te nArAca ( vinneo ) ke0 jANavA yogya ( hoi ) ke hoya che. // 24 // . kIlikA rahita te bIjo RSabhanArAca, phakta markaTabaMdha te trIjo nArAca, eka bAjue makaTabaMdha ane eka bAjue kIlikA te arddha nArAca. jemA hADakAno sabadha ekalI khIlI sarakhA te kIlikA, ase jemAM ve hADakAnA cheDA paraspara phakta aDelA paNa khIlI vigere kAI na hoya te sevAta athavA chetrahuM saMghayaNa jaina zAstramA kayaM che. have kayA jIvone keTalA saMghayaNa hoya ? te kahe cha. cha gambha tirinarANaM, samucchimapaNiMdi vigala chevaTuM / muraneraiyA egi-diyA ya mave asaMghayaNA // 241 // 1 ____ artha-(gamabhiri narANaM) ke garbhaja tiryaMca tathA manu pane (cha ) ke0 cha saMghayaga hoya. valI ( samucchimapaNidi ) ke0 samUchima paMceMdri nirthaca, tathA samUcchima manuSya ane (vigala ke be iMdriya teiMdriya tathA caurindriyahA biAladriyane eru (chebaTTa) ke sevAta erale chevaLaM sAyaNa hoya. valo (sura) ke0 devatA, (neraiyA) ke nArako ao (sane egidiyA ) ke. sarva ekedriya jIvo ( ataMtrayaNA) ke saMghayaga rahi na hoya che, kAraNa hADakAnI racanA te saMghaNaya kahevAya. te devatA nArakI tathA ekeMdriyamAM nathI, Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143. to paNa devatAmAM asthirUpa saMvayaNa vinA je zakti che tene paNa upacArathI saMghayaNa kahevAya. kAraNa devatAmAM cakradharathI paNa adhika zakti hoya che, tethI devatAmAM vajraRSabhanArAca saMghayaNa hoya che temaja alpazakti ekeMdriyamAM paNa hoya che, tethI ekeMdriyane cheva saMvayaNa kahevAya. paraMtu mUla bhAMge to devatAmAM saMghayaNa nathI / / 249 // have saMvayaNathakI gati kahe che. chevaTTheNa u gammai, cauro jA kappa kIliyAi // causu dudukampa vuDhI, paDhame gaM jAva siddhIvi // 242 // artha - ( chevaTTeNa) ke0 chetraThThe saMghayaNe karI adhyavasAyanA vizeSapagAthako jIva ( cauro jAkappa ) ke0 bhuvanapati vyaMtara jyotiSI ane vaimAnikanA cothA devaloka sudhI ( u gammai ) ke0jAya che. tyAra pachI ( kIliyAIsu causu ) ke0 kilikAdika cAra saMghayaNane pAchalathI gaNatAM cAre saMghayaNe karI (dudukappabuDDhI) ke 0 bebe devalokanI caDatI caDatI upaje. te A pramANe - kolikA saMghayaNavAlo jIva pAMcamA tathA chaThThA devalAka sudhI jAya, arddhanArAca saMghaNavAla zukra ane sahasrAra devaloka jAya. nArAca saMghayaNavAlo jIva Anata ane prANata devaloka sudhI jAya. RSabhanArAca saMghayaNavAlo jIva AraNa ane acyuta devaloka sudhI jAya, ane ( paDhameNaM) ke0 vajraRSabhanArAca saMdhayaNavAlo jIva ( jAvasiddhI vi) ke0 bhuvanapatithI ArambhI mokSa sudhI jAya // 242 // have zarIranI AkRtine saMsthAna kahevAya che. ne saMsthAna cha prakAranA che. tenAM nAma tathA lakSaNa kahe che. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 ch samacauraMsa naggoha, sAI vAmaNa ya khujja huMDe ya // jIvANa cha saMThANA, savattha sulakkhaNaM paDhamaM || 243 // nAhIe uvari bIyaM, taiyamahoM piTThi uyara ukhajjaM // siragIva pANi pAe, sulakkhaNaM taM cautthaM tu // 244 // vivarIyaM paMcamagaM, savattha alakkhagaM bhave cha / gambhayanaratiriSa chahA, surA samA huMDayA sesA // 245 // artha - 1 ( samacauraMsa ) ke0 samacaturasra, 2 ( nagoha ) ho nyagrodhaparimaNDala, 3 ( sAi ) ke0 sAdi, 4 ( vAmaNa ) ke0 vAmana 5 (khujja) ke0 kubja, 6 ( huMDe ya ) ke0 huMDaka. e (jIvANa) ke0 jIvonA ( cha saMThANA ) ke0 cha saMsthAna jANavA. mAM ( savattha ) ke0 e cha saMsthAnamA ( sulakkhaNaM paDhamaM ) ke0 sArA lakSaNavAlu paheluM saMsthAna jANavu, padmAsane besavAthI cAre bAjue sarakhI AkRtivAluM hoya te paheluM samacaturasra saMsthAna kahevAya. // 243 // je vaDavRkSanI peThe ( nAhIe uvari ) ke0 nAbhinI upara sArA lakSaNatrAlu ane nIce hona hoya te (bIyaM ) ke0 bIjuM nyagrodhapari maMDala saMsthAna kahevAya. (taiyaM) ke0 trIjuM sAdi saMsthAna te (aho ) ke0 nAbhinI nIce sArA lakSaNavAluM ane nAbhinI upara hona lakSavAluM jANavu. (piThi ) ke0 pRSTha, ( uyara) ke0 udara ane ( uravajjaM ) ke0 chAti tene barjIne bAkInA ( sira ) ke0 mastaka, [gIva ] ke0 kaMTha, ( pANi) ke0 hAtha ane ( pAe ) ke0 paga eTalA ( sulakkhaNaM) ke0 sArAlakSaNavAlA hoya ( taM ) ke0 te ( cautthaM ) ke0 cothuM vAmana saMsthAna jANavu // 244 // Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 145 ( vivarIyaM ) ke0 cothA saMsthAna thakI viparIta lakSaNavAluM eTale pRSTa udara hRdaya e sArA lakSaNavAlA ane mastaka kaMTha hAtha paga lakSaNa hIna hoya te ( paMcamarga ) ke0 pAMcamuM kubja saMsthAna jAorg ne satya ke sarva prakAre ( alakkhaNaM ) ke0 lakSaNa rahita hoya te (chahaM bhave ) ke0 chaThu huDaka saMsthAna jANaM. ( gapbhayanaratiriya ) ke0 garbhaja manuSya ane garbhaja tirthaca ( chahA ) ke0 cha saMsthAnavAlA hoya . ( surA samA ) ke0 devatA samacaturasra saMsthAnavAlA hoya che, ane (sesA ) ke0 vAkInA jIvo ( huMDayA ) ke0 huMDaka saMsthAnavAlA hoya che / / 245 // have devatA cavIne kai gatimAM aje ? te Agati kahe che. jaMti surA saMkhAjya, gapbhaya pajjatta maNuyatiriesu // pajjate ya bAyara, bhUdagapatteyagavaNesu // 246 // artha -- sAmAnyathI cAre nikAyanA (surA) ke0 devatA cavIne yugaliyA manuSya vinA ( saMkhAuya ) ke0 saMkhyAtA AyuSyavAlA ( gapbhaya) ke0 garbhaja ane ( pajjatta ) ke0 paryAptA evA ( maNuyatiriesa) ke0 manuSya ane tiryacane viSe tathA (pajjatesu) ke0 paryAptA ( bAyara ) ke0 bAdara evA (bhRdagapatteyagavaNesu) ke0 pRthvIkAya apkAya ane pratyeka vanaspatikAyama ( jaMti) ke0 jAya che. arthAta e pAMca gatimAM upaje. bIjI eke gatimAM upaje nahIM. // 246 // tatthavi kumAra - bhii egidiesu no jaMti | oNayapamuhA caviraM, maNuesu caiva gacchaMti || 247|| artha - ( tatthavi ) ke0 temAM paNa ( saNakumArappabhii ) ke0 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanatkumArathI AraMbhI sahasrAra devaloka sudhInA devatA cavIne ( egi diesu ) ke0 ekeMdiyane viSe (no jaMti) ke0 upaje nahIM. valI ( AgayapamuhA) ke0 Anata devalokathI AraMbhI pAMca anutara vimAna sudhInA devatA ( caviu~ ) ke0 cavIne (maNuesu) ke. saMkhyAtA AyuSyAlA paryAptA manuSyamAMhe (cetra ) ke0 nizve - cchaMti ke0 jAya che. / / 247 // ho je devatAne jevI rIte devAMganA sAthe saMbhoga che ane je devatAne sarvathA saMbhoga nathI te kahe che. kAmavedanAthI manuSyanI peThe viSaya sukha bhogave. te uparanA (do) ke0 sanatkumAra tathA mAheMdra devalokanA devatA devAMganAnAM (karisa) ke0 stana bhuja vigere aMgasparzathI bhogasukha pAme che. te uparanA [do] - athe-(dokapa kAyasevI ) 0 bhuvanati vyatara jyAtaSI tathA saudharma ane IzAna e be devaloka suyonA devatA ati utkRSTa kAmavedanAthI manuSyanI peThe viSaya sukha bhogaye. te uparanA (do) ke0 sanatkumAra tathA mAheMdra devalokanA devatA devAMganAnAM (pharisa) ke0 stana bhuja vigere aMgasparzathI bhogasukha pAme che. te uparanA [do ke0 brahma ane lAMtaka devalokanA devatA devAMganAnAM (rUba) ke0 rUpa devIne viSaya sukha pAme che. te uparanA (do) ke0 zukra ane sahastrAra devalokanA devatA devAMganAnAM (saddehiM ) ke0 gItahAsya vilAsAdinA zabda sAMbhalavAthI saMbhoga sukhanI tRpti pAme che. te uparanA ( cauro ) ke0 AnatAdi cAra devalokanA devatAo (maNeNa) ke0 (appviyaar|) ke0 alpavikAropaNAne lIdhe viSaya sukhathI rahita hovAthI ( aNaMtasuhA ) ke. anaMta mukhavAlA che. // 248 // Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 -kathu che kejaM ca kAmasuhaM loe, jaM ca divvaM mahAsuhaM // vIyarAyasuhasseya-NaMtabhAgaMpi nagdhai // 249 // 187 .. artha- (loe ) ke0 lokamAM (jaM kAmasuhaM ) ke je kAmamukha che. (ca) ke0 ane (ja) ke je (divvaM mahAsuha) ke0 deva saMbaMdhI mahAsukha che. te sukha ( voyarAyasuhasseya ) ke0 vItarAga eTale rogadveSa rahita evA prabhunA sukhanA (gaMtabhAgaMpi ) ke0 anaMtA bhAgane paNa ( nagdhai ) ke0 pAmatA natho. arthAt prabhune je sukha che tenA anaMtamA bhAgarnu sukha devatAne paNa nathI // 249. // ___ive devoonI utpattinuM sthAna kahe che.. uvavAo devINaM, kappadugaM jA paro sahassArA // gamaNAgamaNaM natthI, a aparao surAgapi // 25 // artha- ( devINaM ) ke. devIo- ( uvavAo) ke upajavu te ( kappadugaM jA) ke0 bhuvanapatithI AraMbhI IzAna devaloka sudhA che. tethI uparanA devalokamAM devIornu upajavU nayI. parantu devatAnA upabhega mATe saudharma tathA IzAna devalokanI aprigRhit| devIo aranA devalokamAM jAya to ( paro sahassArA ) ke0 uparanA sahasrAra devaloka sudhI jAya. tyAMthIH uparanA deklokamAM (gamaNAgamaNaM natthI ) ke0 devIo- javu Avaq nathI. ane ( accuapa. rao surANaMpi) ke0 acyuta devalokathI upara to devatAornu paNa javu AvaQ nathI. temaja nava gaireyaka tathA pAMca anuttara vimAnavAso devatAone nIce AvAnu prayojana nathI. tIrthakaranA kalyANika avasare paNa potAnA sthAnake rahyA chatA namaskArAdika kare che. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 kadApi koi saMdeha thAya to mana vargaNAthI prazna kare. kevalI kevalajJAnathI jANI teno uttara Ape-tene te devatA avadhijJAnathI jANe parantu aMhiM Ave nahI // 250 // ___ have kilabiSiyA devAnAM sthAnaka kaheche. tipaliya tisAra terasa,sArA kappaduga taiya laMta aho|| kibisi nahu~ti uvariM,accua pro'bhiaagaaii|251|18 artha-devatAomAM paNa azubha karmanA udayathI caMDAla sarakhA kala biSiyA devatA thAya che. te (kappaduga ) ke0 pahelA be devalokanA talIye ( tipaliya ) ke0 traNa palyopamanA AyuSyavAlA vase che. temaja ( taiya ) ke0 trIjA sanatkumAranA taliye [tisAra] ke0 traNa sAgaropamanA AyuSye vase che. valI (serasa sArA ) ke0 tera sAgaropamanA AyuSyavAlA (laMta aho ) ke0 lAMtaka devalokanI nIce vase che. ( uvariM) ke0 lAMtaka devalokathI uparanA devalokamAM ( kibbisi ) ke0 kilabiSiyA devatA (na hutiH) ke0 nathI. valI ( accuaparao) ke0 bAramA acyuta devalokathI uparanA devalokamAM ( abhiogAi) ke0 abhiyogika tathA sAmAnikAdi devo nathI. kAraNa greveyaka tathA anuttaramA vasanArA sarve devA svayova iMdra sarakhA che // 251 // __have saudharma tathA IzAna devalokamAM aparigrahitA devIonA vimAnanI saMkhyA, tathA devIonuM AyuSya, ane kayA vimAna vAsI devatAone kai devIo bhoga yogya che ? te kahe che. apariggahadevINaM, vimANa lakkhA cha hu~ti sohamme // 148 paliyAI samayAhiya,Tii jAsiM jAva dspliyaa||252||17 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 tAo saNaMkumArA-nevaM vaTuMti paliyadasagehiM // 1 . jA baMbha sukka ANaya, AraNa devANa pannAsA // 253 // IsANe cau lakkhA,sAhiya paliyAi samaya ahiaThii / / jA panara paliya jAsiM, tAo mAhiMda devaann||254|| eeNa kameNa bhave, samayAhiya paliya dasagavuDhoe // laMtasahasArapANaya, accua devANa paNapannA // 255 // 14 ___ artha-( sohamme ) ke0 saudharma devalokane viSe [ apariggaha devINaM ] ke0 aparigrahitA devIonA ( vimANa ) ke0 vimAna te (cha lakkhA) ke0 cha lAkha (huti ) ke0 che. temAM je devIonuM eka palyopamarnu pUrNa AyuSya che. te devIosaudharma devalokavAsI devatAne bhoga yogya jANavI. ane ( jAsiM ) ke0 je devI ogeM (Thii) 0 AyuSya (paliyAI samayAhiya) ke0 eka palyApamathI AraMbhI samaya samaya adhika vadhatAM (jAva dasapaliyA) ke0 daza palyAvamanuM AyuSya hoya // 252 // (tAo) ka0 te devIo ( saNaMkumArA) ke0 sanatkumAra devatAne bhoga yogya jANavI, paNa uparanA devatAne (na) ke0 bhoga yogya nathI. ( evaM ) ke0 valI eja... pramANe ( paliyadasagehiM ) ke0 daza palyApamathI eka eka samaya (vaTThati ) ke0 vadhAratAM (jA) ke0 jeTalAmAM vIzapalyApamarnu AyuSya pUrNa thAya teTalA AyuSyavAlI devIo (baMbha ) ke0 brahmadeva lokanA devatAne bhAga yogya jANavI. tyAra pachI samaya samaya vadhAratA trIzapalyopama thAya teTalA AyuSyavAlI devIo (zukra) ke0zukra devalokanA devatAne bhoga yogya jANavI. tyAra pachI samaya samaya vadhAratA jyAMsudhImA cAlIza palpoyama thAya. teTalA AyuSya Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 vAlI devIo (ANaya) ke Anata devalokanA devatAne bhAga yogya jANavI. tyAra pachI samaya samaya vadhAratA jeTalAmAM ( pannosA) ke0 pacAsa palyApama thAya teTalA AyuSyavAlI devIo ( Araga devANa) ke0 AraNa devalokanA devatAne bhAga yogya jANavI // 253 // ( IsANe ) ke0 IzAna devalokamAM aparigrahitA devI onA (cau lakavA ) ke0 cAra lAkha vimAna che. temAM ( sAhiya paliyAi ) ke0 je devIonuM sAdhika eka palyApamanuM AyuSya che te IzAna devalokanA devatAneja bhAga yogya jANavI. tyAra pachI (samaya ahiya ) ke0 samaya samaya adhika vadhAratAM (jAsiM ) ke0je devIornu ( jA panara pAlaya Tii) ke0 jyAM sudhI panara palyopamanI AyuSya sthiti thAya, ( tAo ) ke0 teTalA AyuSyavAlI devIo (mAhiMda devANaM ) ke0 mAheMdra devalokanA devatAone bhIga yogya jANavI // 254 // ( eeNa kameNa ) ke0 e anukrame karIne ( samayAhiyapaliyadasagavuTThIe) ke0 eka eka samayathI AraMbhIne daza daza palyApamanI vRddhi ( bhave ) ke0 hoya. jethI paJcIsa palyopama sudhInA AyuSyavAlI devIo ( laMta ) ke0 lAMtaka devalo. kanA devatAne bhoga yogya jANavI. pAMtrIza palyApama sudhInA AyuSyavAlI devIo ( sahassAra ) ke0 sahasrAra devalokanA devatAone bhoga yogya jANavI. postAloza palyApama sudhInA AyuSyavAlI devIo (pANaya ) ke0 prANata devalokanA devatAne bhAga yogya jANavI. ane (paNapannA ) ke0 paMcAvana palyApama sudhInA AyuSyavAlI devIo ( accuadevANa ) ke0 acyuta devalokanA devatAne bhAga yogya jANavI. // 255 // have cha lezyAnu svarUpa tathA devatAne keTalo lezyA hoya te kahache. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 paMthAo paribhaThThA, cha purisA aDavimajjhayAraMmi | jaMbUtarussa hiThThA, paroparaM te viciMtaMti // 256 // artha - ( thAo ) ke0 mArgathI ( paribhaTThA ) ke0 bhUlA paDelA ( cha purisA) ke0 cha puruvA ( aDavimajjhayAraMmi ) ke0 araNyanA madhye (jaMbUtarussa hiTTA ) ke0 jaMbuvRkSanI nIce ubhA rahyA ane (te) ke0 te puruSo ( paroparaM ) ke0 paraspara ( vicitaMti ) ke vicAra karavA lAgyA. / / 256 / 7 nimmUlakhaMdhasAlo-gucchepa ke paDiyasaDiyAI // jaha eesaM bhAvA, taha lesAo jAyantrA / / 257 // artha - temAM eka puruSa jAMbunAM phalanI icchAthI jAMbunA vRkSa ( nimmUla ) ke0 mUlamAMdhI ukhADI nAkhavAne vicAra karavA lAgyo, cIjo puruSa ( khaMdha ) ke0 thaDane toDI pADavAnI icchA karavA lAgyo, trIjo puruSa ( sAlo ) ke0 nAnI DAlone chedI nAkhavAnI icchA karavA lAgyo, cotho puruSa ( gucche ) ke0 kAcA pAkA phala lAgelA gucchAne chedavAno vicAra karavA lAgtho, pAMcamo puruSa vRkSa, upara lAgelA ( pakke ) ke0 pAkAM phaleAneja toDavAnI ichA karavA lAgyo, ane chaTTo puruSa to ( paDiya saDiyAI ) ke 0 nIce kharI paDelAM phalAne levAnI icchA karavA lAgyo. (jaha ) ke0 jevI rIte (eesa) ke0 e cha puruSanA (bhAvA) ke0 kaSAya bhAvo kA . ( taha ) ke0 tevA (lesAo) ke0 cha lezyAnA bhAvI ( nAyavA ) ke0 jANavA // 257 // dvijimutavaNNAbhA, gavarayaroTTha samappabhA // khaMjaNa vaNNa saMkAsA, lesAo kaNha vaNNao // 258 // Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 artha-(NiddhajimutavaNNAbhA ) ke. snigdha meghasamAna varNavAlI, (gavarayarITThasamappabhA) ke0 bheMsanA zIMga athavA ariSTarananA samAna kAMtivAlI, (khaMjaNa vaNNa saMkAsA ) ke0 gADAnA paiMDAnI mesanA varNa sarakhI ( kaNhavaNNao ) ke0 kRSNavarNanI pahelI (lesAo) ke0 kRSNa lezyA jANavI // 258 // pallavAsoya saMkAsA, caaspicchsmppbhaa|| verulIyarayaNAbhA, vaNNAo, niillesaao|| 259 / / artha-(pallavAsoyasaMkAsA ) ke0 azoka vRkSanA :pallava samAna kAMtivAlI. ( cAsapicchasamappabhA ) ke0 cAsa pakSInA pIjanA samAna varNavAlI, ane (derulIyarayaNAbhA) ke0 vaDutharalezyA samAna kAMtivAlI varNathI nIlalesAo ke vIjI nIla lezyA jANavI // 259 // alsiikusumaaivnnnnaabhaa,jaarisiikoiltlpiicchcchdaa|| pArAvayagIvasamA, vaNNAo kAulesAo // 260 // artha-( alasIkusumAI vaNNAbhA ) ke alasI puSpa vigerenA sarakhI kAMtivAlI, (jArisIkoilatulapIcchacchadA) ke0 jarasI athavA koyalanA pIcchanA samAna varNavAlI. valI (pArAvayagIvasamA ) ke0 pArevAnA kaMTha samAna kAMtivAlI vaNNAo ke0 varNathI ( kAulesAo ) ke0 trIjI kApota lezyA jANavI // 260 // teulesA bhave vaNNA, hiMgularAgasannibhA // taruNAicasamAkaMtI, dIvasamA hoi suatuMDA // 261 // ____ artha-(hiMgularAgasanimA) ke0 hiMgalAnA raMga sarakhI, (talaNAica samAkaMti ) ke0 ugatA bhUryanA sarakhI kAMtivAlI, (dIva Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 samA) ke0 dIvA sarakhI, (muatuMDA ) ke0 popaTanI cAMca samAna ( vaNNA ) ke0 varNathI ( teulesA ) ke cothI tejolezyA ( bhave) ke0 zreSTha ( hoi ) ke0 hoya che. // 269 // 0 hariyAlamajjharAgA. harihAyasamappabhA // saNAsaNa kusuma samA, vaNNAo pAlemAo ||26|| artha - (hariyAla majjharAgA ) ke0 haratAlanA madhyaraMga samAna, ( haridAya samayabhA ) ke0 haladaranA raMga samAna kAMtivAlI, (saNAsaNa kusuma samA ) ke 0 saraMgavAnA phula samAna ( vaNNAo ) ke varNathI pAMcamI (padmalesAo ) ke0 padmalezyA jANavI || 262 // 7 hai sukalesA bhave vaNNA, saMkhakuMda samappA || khIvaradudhadhavalA, muttAhalahArasyayasamA / / 263 || artha - ( saMkhakundasamappabhA) ke0 zaMkha athavA mogarAnA puSpa samAna ujjvala, ( vIravaradudhadhavalA ) ke0 kSIra samudranA dudha sa mAna ujjvala, tathA ( muttAhalahArarayayamasA ) ke0 muktAphalanA hAra athavA rupya samAna ( vaNNA ) ke0 varNathI ( sukalesA ) ke0 chaDI zukralezyA ( bhave ) ke0 hoya che. // 263 // jaha kaDuo tuMbarase, niMbaraso kaDuya rohiNIyaraseA // ettova anaMtaguNo, raso u kaNhAe nAyava || 264 || artha - ( jaha ) ke0 jevo ( kaDuotuMbaraso ) ke0 kaDavI - bInA rasa hoya, (nivaraso) ke0 lIMbaDAneo rasa hoya, ( kaDuyarohiNI yaraso) ke0 kaDavI gaMlAnA rasa hoya. ( ettovi ) ke0 enAthI paNa ( anaMtaguNo ) ke0 anaMtaguNo ( raso) ke0 kaDavo Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 rasa (kavhAe) ke0 kRSNa lezyAnA (nAyavo) ke0 jANo // 264 || jaha tiyagaDassa ya raso, tikkho jaha hatthipIppalIe ya // ettova ya NaMtaguNo, raso u nIlalessAe // 265 // artha - ( jaha ) ke0 jevo ( niyagaDassa) raso ke0 muMDa poMpara ane marIrUpa trikaTunA ( tikkho ) ke0 tIkho rasa hoya, ( jaha ) ke0 jevo ( hatthipIppalIe ) ke0 gajapIparaneA tIkho rasa hoya. etoSi) ke0 ethI paNa ( anaMtaguNo ) ke anaMtaguNo ( raso) ke0 tIkho ( nIlalessAe ) ke0 nIlalezyAnA jANavo. // 265 // kaccassa vAvi jAva raso | jaha taruNa cUyaraso, kavi etAvi anaMtaguNo, raso ya kAoya lesAo || 266 || artha - (jaha ) ke0 ( taruNacUyaraso) ke0 kAcA AMbAnA phalanA rasa hoya, (vAvi ) ke0 athavA paNa ( kavi kaccAsa) ke0 0 kAcA koTha phalano ( jAba raso) ke0 jevo rasa hoya, (etova) ke0 enAthI paNa ( anaMtaguNo ) ke0 anaMtaguNA ) ke0 anaM taguNA ( raso) ke0 kaSAyaleA rasa ( kAoya ) lesAo ) ke0 kApota lezyAnA jANavo. // 266 // jaha pariNayaaMbaraso, pakkakaviTThassa vAvi jArisao | ettovi anaMtaguNo, rasoya teUe nAyavo // 267 // artha - ( jaha ) ke0 jevo ( pariNaya aMbaraso ) ke0 pAkelA AMbAnA phalanA rasa hoya, (vAvi ) ke0 athavA ( pakkaka viTThassa ) ke0 pAkelA ka phalanA ( jArisao) ke 0 jevo rasa hoya. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 ( ettovi ) ke0 enAthI paNa ( aAMtaguNo ) ke 0 anaMtaguNo (raso) ke0 mISTarasa ( teUe ) ke0 tejolezyAno ( nAmaho ) ke0 jANavo // 267 // pahAe erisaraso, varavAruNi AsavANa jArisao // mahumeragassaba raso, tattoviya hoi paMtaguNo // 268 // artha - ( pahAe ) ke0 padmalezyAno (erisaraso) ke0 evo rasa che. keva ? te kahe che. ( varavAruNi) ke0 zreSTha madirAno tathA ( AsavANa ) ke0 vividha AsavAno ( jArisao) ke0 rasa hoya . valI (mahumeragassava raso) ke0 magha tathA mairemadirAno jevo rasa che, (tattotriya ) tenAthI paNa (paMtaguMgA) ke0 anaMtaguNo ( padmalezyAno rasa hoi) ke 0 hoya. / / 268 / / khajjUra mudIyaraso, khIraraso khaMDasakararaso vA // ettovi anaMtaguNo, raso sukkAo nAvo // 269 // artha - jevo [ khajjUramudIyaraso ] ke0 khajUra ane drAkhano rasaM hoya, temaja jevo ( khIraraso ke0 dudhano rasa hoya, vA ke0 athavA jevar (khaMDasakararaso) ke0 khAMDa ane sAkarano rasa hoya, ( etto vi ) ke0 enAthI paNa (anaMtaguNa) ke0 anaMtaguNA (raso) ke0 mITho rasa ( sukAo) ke0 zukkalezyAno ( nAyantro ) ke0 jANo // 269 // have lezyAno sparza kevo hoya ? te kahe che. kiNhA na lA kAU, tinnivi phAso ya appasatthAo || gojibhakaravaya tao, taguNA hoi phAso ya // 270 // Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 artha-(kiNhA nIlA kAU) ke0 kRSNalezyA, nIlalezyA ane kApotalezyA, (tinivi phAsoya ) ke0 e traNe lezyAno paNa sparza [ appasasthAo ke mATho jANavo. jevo( gojipbha kAvaya ) ke0 gAyanI jibha ane karavata, ( tao) ke tethI ( aNaMnagugo ) ke0 anaMtaguNo ( phAso ) ke e traNe lezyAno samarza [ hoi ] ke0 hoya che. // // teU pamhA sukkA pasatthalesAo eriso phAso // buranavaNIyasirIso, NaMtaguNo hoi tattovi // 271 // ___ artha-(teU pamhA sukA ) ke tejolezyA, padmalezyA ane zuklalezyA, e traNa sArI lezyA che. teneA ( eriso phAso ) ke0 evo sparza hoya che. kevo hoya che! tA ke0 ( buranavaNIyaso) ke0 bUgnAmanI vanaspati tathA mAkhaNa ane zirISanA phula sarakhI je sparza che. ( tattovi ) ke0 tenAthI paNa e traNa lezyAno ( aNaMtaguNo ) ke0 anaMtaguNo zreSTha sparza ('hoi.)ka0 che. // 27 // have devatAne kai kai lezyA hoya ? te doha gothAthI kahe che. kiNNA nIlA kAU, teU pamhA ya suklesaao|| bhavaNavaNa paDhamacaulesa, joisakappaduge teuu.||272 // 1 // kaSpatiya pamhalesA, laMnAisu sukkalesa hu~ti surA // 140 ____ artha-(kiNhA ) ke0 kRSNalezyA, (nIlA ) ke0 nIlalazyA, ( kAU) ke0 kApotalezyA, ( teU ) ke tejolezyA, (pamhA ) ke0 padmalezyA, ya ke0 ane ( sukka) ke0 zuklalezyA. e cha (lessAo) ke0 lezyA jANavI. jIva tathA kamano jeNe karI saMbaMdha thAya te lezyA kahevAya che. tenA dravyalezyA ane bhAva Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 157 lezyA evA ve bheda che. AtmAne kRSNa pIta vigere dravyapudgala saMyoga te dravyalezyA, tathA zubhAzubha pariNAma te bhAvalezyA. e adhikAra Agala nArakInA adhikAramA kaheze. (bhavaNavaNa) ke0 bhavanapati tathA vyaMtara devatAne ( paDhama caulesa ) ke0 pahelI cAra eTale kRSNa nola kApota ane tejo e cAra lezyA hoya che. tyAM paramAdhAmIne eka kRSNalezyo hoya che, ane ( joisakapaduge) ke0 jyotapo tathA pahelA be devalokane viSe (neU) ke0 tejolezyA hoya che. // 272 // te uparanA ( kapatiya ) ke0 sanatkumAra mAheMdra ane brahma e traNa devalokane viSe ( pamha lesA ) ke0 eka padmalalyA hoya che. tathA (laMtAisu ) ke0 lAMtaka devalokathI AraMbhI usaranA sarva lokane viSe ( surA) ke0 devatA ( sukalesa ) ke0. zuklalezyAvAlA (huti ) ke0 hoya che. ___ bhavanapati vyaMtara ane jyotaSI devonA zarIrano varNa prathama devonA adhikAramA kayA che. ahiM vaimAnika devonA zarIrano varNa ajhai gAthAthI kahe che. kaNagAbha paumakesara-cannA dusutisu uvari dhaalaa||273|| artha-saudharma ane IzAna e ( dusu ) ke devalokamAM devatAnAM zarIra (kaNagAbha) ke0 rAtA suvarNa samAna kAMtivAlA jANavA. tathA sanatkumAra mAheMdra ane brahma e (tisu ) ke0 ga devalokanA devatAnAM zarIra ( paumakesara vannA ) ke0 kamalanA kesAnA jevA varNavAlA jAgavA. ane ( uvari ) ke0 te uparanA sarva devalokanA devatAnAM zarIra (ghavalA ) ke0 ujvala varNavAlA jANavA. // 273 // ho devatAnA AhAranuM tathA zvAsozvAsanuM svarUpa kaDe che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 dasavAsasahassAI, jahannamAuM dharati je devA || tesiM utthAhAro, sattahiM thovehiM UsAso // 274 // artha - bhavanapati tathA vyaMtara devomAM ( je devA) ke0 je devatA ( dasavAsasahassAI ) ke0 daza hajAra varSAnuM ( jahannamAuM ) ke0 jaghanya AyuSya ( dharaMti ) ke0 dhAraNa kare che. ( tersi ) kaM0 te devatAne ( utthAhAro ) ke0 cotha pachI eTale eka ahorAtrIneM AMtare AhAranI icchA hoya. ane te icchA manohara pudgalothI pUrNa kare. tathA temane ( sattarhi ) thovehiM ) ke0 sAta stoke karIne (UsAsI) ke eka zvAsozvAsa hoya. // 274 // 0 have pUrve kalA stokanuM pramANa kahe che. AhivAhivimukkassa, nIsAsUssAsa egago // pANu satta imo thovo, sovi sattaguNo lavo // 275 // artha - ( Ahi ) ke0 Adhi te mananI pIDA ane ( vAhi ) ke0 vyAdhi te zarIranI pIDA . te banne pIDAthI ( vimukassa ) ke0 mukta thayelA evA puruSanA ( egago) ke0 eka evo ( nIsAsUssAsa) ke0 zvAsozvAsa te ( pANu) ke0 eka prANa kahIye. ane ( satta imo ) ke0 evA sAta prANe ( thovo ) ke0 eka stoka kahIye. ( sovi sattaguNo ) ke0 tevA sAta stoke ( lavo ) ke 0 eka lava thAya // 275 // 20deg haTThassa aNavagalassa, nirutrakassa jaMtuNo // mRge usAsanissAse, eso pANutti vuccai // 276 // artha - (hassa) ke0 harSavaMta, [ aNavagallassa ] ke0 udvega Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 : rahita a ( nirussa ) ke0 rAga rahita evA (jaMtuNo) ke0 prANIno (ega usAsanisAse ) ke0 eka zvAsozvAsa ( eso ) ke0 e (pANutti vuccara ) kahevAya che. // 276 // egA koDi sataMsaTThI, lakkhA satahattarI sahassA ya // doya sayA solahiyA, AvaliyA igamuhutteNa // 277 // artha - ( egA ! koDI ) ke0 eka kroDa, ( satasaTThI lakkhA ) ke 0 0 sasa lAkha ( satahattarI sahassAya ) ke satyotera hajAra, ( doya sayA ) ke0 ane ( solahiyA ) ke0 zola adhika eTalI ( AvaliyA ) ke0 AvalikA ( igamuhutteNa ) ke0 ekamuhUrtamAM thAya che. // 277 // lavasattahattarIe, hoi muhutto imi UsAsA // 20 6; sagatIsasayatihuttara, tIsaguNA te ahorate // 278 // artha - baso paMcoteramI gAthAmAM ogaNapacAsa zvAsozvAse eka lava ko che tevA ( lavasatahattarIe ) ke0 satyotera lave (muhutto hoi ) ke0 eka muhurta thAya che. ane ( imi ) ke0 eka muhUrtAM [ sagaMtIsa tihuttara ] ke0 sAtrIsa so ane tahotera ( UsAsA) ke0 zvAsozvAsa thAya. have trIsa muhUrte ahorAtrI thAya che mATe sADatrIsa so ane tahoterane (tIsaguNA ) ke0 trIzaguNA karI tyAre (ahorate ) ke0 eka ahorAtrAma (te) ke0 te zvAsozvAsa kelA thAya ! to ke- // 278 // evaM ca sayasahassaM, UsAsANaM tera sahassA ya // nauyasaraNaM ahiyA, divasanisi hu~ti vinneyA // 279 // | Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-(ega sayasahassaM ) ke0 eka lAkha. (terasahasA) ke0 tera hajAra ( ya ) ke0 ane (nauyasaeNaM AhayA ) ke0 eka so nevU adhika eTalA ( usAsANaM) ke0 zvAsozvAsanI saMkhyA ( divasanisi ) ke0 rAtri ane divasa malIne ( huMti ) ke0 thAya cha, ema ( vinneyA ) ke0 jANavU. // 279 // mAsevi ya UsAsA, lakkhA titIsa sahasa paganaI // sattasayAiM jANaha, kahiyAiM puvasUrIhiM // 280 // 211 * artha-(ya) ke0 valI ( mAsevi ) ke0 eka mAsane viSe (usAsA ) ke0 te zvAsozvAsa (lakkhAtittIsa) ke0 tetrIza lAkha (sahasapaNanaui ) ke0 paMcANuM hajAra, ane ( satta sayAiM ) ke0 sAta so thAya. ema (pUvamUrihiM ) ke0 pUrvanA AcAryoe ( kahiyAI ) ke0 kayu che. te ( jANaha) ke0 jANavU. // 280 // cattArI ya koDio, lakkhA satteva hu~ti nAyavA / / aDayAlIsa sahassyA, cArisayA ega variseNaM // 28 // 11 ___ artha-(ya ke0 valI (cattArI koDio ) ke0 cAra karoDa (lakkhA satteva ) ke0 sAta lAkha ( aDayAlIsa sahassA ) ke0 aDatAlIsa hajAra ane ( cArisayA ) ke0 cAra so upara eTalA zvAsozvAsa ( ega variseNaM) ke0 eka varSe (huti ) ke0 thAya che. ema ( nAyabA ) ke0 jANavu. // 281 // cattArI koDisayA, koDIo satta lakkha aDayAlA // cattAlIsa sahassA, vAsasae huMti nAyabbA // 282 // 2 // artha-(cattArI koDi sayA) ke cAra so kroDa, (ko Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DIo satta) ke sAta kroDa, (lakkha aDayAlA ) ke0 ara tAlIsa lAkha, ( ca tAlIsa sahassA ) ke0 cAlIsa hajAra eTalA zvAsozvAsa ( vAsasae) ke0 so varSe huMti ke0 thAya che. te (nAyatvA ) ke0 jANavA. // 282 // lakkhaM tera sahassA, nauyasayaM ayrsNkhyaadeve|| pakkhehiM UsAso, vAsanahassehiM aahaaro|| 283 // 3 / ___ artha-manuSyane eka ahorAtrimA ( lakkhaM ) ke0 eka lokha (tera sahassA ) ke0 tera hajAra ane ( nauyasayaM ) ke0 eka so nevaM, eTalA zvAsozvAsa hoya, paraMtu ( deve ) ke0 devatAne viSe ( ayarasaMkhayA ke0 sAgaropamanI saMkhyAye karIne eTale je devatAne jeTalA sAgaropamarnu AyuSya hoya te devatAne teTalA ( pakkhehiM )ke. pakSavaDe karIne ( UsAso) ke0 zvAsozvAsa hoya che. ane (vAsasahassahiM ) ke0 teTalA hajAra varSe ( AhAro ) ke0 AhAra hoya che. dRSTAMta jema sarvArthasiddhinA devatAne tetrIza sAgaropamarnu AyuSya cha to temane tetrIza pakhavADIye eka zvAsozvAsa thAya ane tetrIza hajAra varSe AhAranI icchA thAya che // 283 // .. je devatArnu daza hajAra varSathI upara ane eka sAgaropamathI kAMika orcha AyuSaya hoya te devatAnA AhAra ane zvAsozvAsanuM kAlamAna kahe che. dasavAsa sahassuvariM, samayAI jAvasAgaraM UNaM // divasa muhattapahuttA, AhArUsAsa sesANaM // 284 // 31 __artha-je devatArnu ( dasavAsa sahassuvari ) ke0 daza hajAra varSa uparAMta ( samayAI ) ke eka samayathI vadhAratAM ( jAvasAgaraM Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 UNaM ) ke0 yAvat eka sAgaropamamAM kAMika orcha AyuSya hoya te devatAne ( divasa muhuttapattA ) ke0 divasa pRthaktve ane muhUrtapRthakle ( AhArUsAsa ) ke0 AhAra ane zvAsozvAsa hoya che. bhAvArtha e che ke-daza hajAra varSathI uparAMta eka samayAdikanI vRddhiye anukrame divasa pRthaktve AhAra ane muhUrta pRthaktve uzvAsa vadhAratAM jaq te tyAMsudhA dhAravu ke-jyAMsudhI pUrNa sAgaropamAyu pratye pakSathI uzvAsa ane eka hajAra varSathI AhAra thAya. (sesANaM) ke0 bIjA devatArnu paNa eja pramANe jANavU. // 284 // ___ have AhAranA traNa bheda kahe che. sarireNoyAhAro, tayAya phAseNa lomaahaaro|| pakkhevAhAro puNa, kAvalio hoi nAyabbo // 285 // ___ artha-( sarireNa ) ke0 phakta zarIrathI je AhAra thAya te oyAhAro ke0 ojAhAra kahevAya. joke zarIra to pAMca jAtanA che topaNa jIva tejasa ane kArmaNa zarIre karI utpatti pradeze AvIne pUrvanA zarIrane tyajI de. vigraha athavA avigraha gativAlo jIva prathama samaye audArika zarIra yogya pudgalAhAra kare ane bIjA samayathI auraMbhI kArmaNa sAthe jyAMsudhI pUrNa nIpaje tyAM audArika mizra AhAra kare te sarva ojasU ketAM tejamU zarIra tege karI AhAra kare te prathama ojAhAra kahevAya. ( tayAyaphAseNa ) ke0 tvacA eTale cAmaDI dvArA sajeMdriye karIne karAto Ahora jemake zarIre tela copaDavAthI cokAza thAya, zarIre pANI chAMTavAtho tRSA zAMti thAya te (loma AhAro )ke0 lomAhAra kahevAya. (puNa)ke valI ( pakkhevAhAro ) ke0 prakSepAhAra te (kAvalio hoi)ke0koloyA muvamA nAkhavA rUpa kAlAhAra (nAyabo)ke jAgavo // 285 / / teja vAta A nIcenI gAthAthI kahe che. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 joeNakammaeNaM, AhAreI aNaMtaraM jiivo|| teNa paraM mauseNaM, jAva sarIrassa nippatti // 286 // ____ arya jIva (kammaraNaM joeNa ) ke0 kArmaNa kAyayoga vaDe ( aNaMtaraM ) ke0 prathama samaye audArika zarIra yogya pudgalane (AhAreI ) ke0 Ahare. (aNaMtaraM ) ke. tyAra pachI vIje samaye (teNa paraM mIsaNaM) ke0 te audArikanI sAthe mizra eTale audArika mizranA AhAra kare, te (jAvasarIrassa nipatti) ke. jyAM sudhImAM zarIranI pUrNa prAptI thAya tyAM sudhI audArikamizra AhAra kare // 286 // ___ have te traNe AhAra kai kai avasthAmAM hoya te kahe che oyAhArA save, apajatta pajatta lomaahaaro|| suraniraya igidi viNA, sesa bhavatthA sapakkhevA ||28nnaa ____ artha-( savye apajatta ) ke0 sarve ekeMdriyathI AraMbhI paMceMdriya sudhInA aparyAptA jIvo ( oyAhArA ) ke0 ojAhArI jANavA. ane ( pajatta ) ke0 paryAptA jIvone ( lomaAhAro) ke0 loma AhAra hoya che. valI (muranirayaigidi viNA ) ke0 devatA nArakI ane ekendri e traNa vinA (sesa) ke0 cAkInA ( bhavatthA ) ke0 beiMdri teMiMdri caureMdri paMceMdri tiryaMca ane manuSya e sarve jIvo ( sapakkhevA) ke0 kavalAhArI paNa jANavA. // 287 // sacittAcittobhaya-rUvo AhAra sabbatiriyANaM // savvanarANaM ca tahA, suraneraiyANa acitto // 288 // 20 artha-( sabatiriyANaM) ke0 sarve tiryacane ( sacittAcitto Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhayarUvo ) ke sacitta acitta ane sacittAcita eTale mizra ema traNa prakArano ( AhAra ) ke0 AhAra hoya che. (tahA ) ke0 temaja ( sabanarANaM) ke0 sarva-manuSyone paNe traNa prakArano AhAra hoya che. ( ca ) ke0 ane: ( suraneraiyANa ) ke0 devatA tathA nArakIne ( acitto ) ke0 acittaH AhAra hoya che. // 288 // AbhogANAbhogA. savvesi hoi lomaAhAro / / nirayANaM amaNuno, pariNamai surANa samaNuno // 289 // 20 ____ artha-jema varSAkAlamAM zItala pudgalano sparza thavAthI bahumatra prasave. tema sarva jIvone paryAptAvasthAmAM to ajANapaNe AhAra pariName, paraMtu paryAptAvasthAye ( savvesi ) ke0 sarve jIvone koi vakhate ( lomaAhAro ) ke0 lomAhAra ( Abhoga ) ke0 jANatAM ane koi vakhate ( aNAbhoga ) ke0 ajANatAM (hoi ) ke0 hoya che. temAM ekaMdriyane tathA samucchima manuSyane manarahitapaNAne lIdhe sarvathA ajANatAMja AhAra pariName che. balI (nirayANaM) ke0 nArakIne azubhakarmanA udayathI (aNuno) ke0 amanojJa eTale manane sAro na lAge tevo AhAra (pariNamai ) ke0 pariName che ane (surANaM) ke devatAone zubhakarmodayathI (samaNuno) ke0 manojJa eTale manane sAro lAge tevo AhAra pariName che. // 289 // ___ have nArakI tiryaMca tathA manuSyane AhAra- kAla mAna eTale aMtara kahe che. taha vigalanArayANaM, aMtamuhatto sa hoi ukkoso|| paMciMditirinarANaM, sAhAviya chaTha aTThamao // 290 // 20 artha-(taha) ke0 temana (vigala ) ke beiMdri teiMdri ane cau Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165 raMdri tathA ( nArayANaM) ke0 nArakI evaM aMtara jIvoMne eka bAra AhAra lIdhA pachI ( ukkoso ( ke0 utkRSTathI ( aMtamuhutto ) ke0 eka aMtamuhUrta gayA pachI ( sa ) ke0 AhAranI icchA (hoi ) 0 hAya che. (pRthvIkAyAdi ekeMdriya jIvone to AhAranI icchA niraMtara sadA rahe che. ) valI ( paMciditiri) ke0 paMceMdriya tiryacane - ( sAhAvio) ke svAbhAvika eTale rogAdikanA kAraNa vinA utkRSTathI (chaTTa) ke0 ve ahorAtrine aMtare AhAranI icchA thAya ane ( narANaM ) ke0 manuSyane utkRSTathI ( aTTamaA ) ke0 traNa ahorAtrine AMtare AhAranI icchA thAya. A AhAranuM aMtara devakuru uttarakuru bharata ane eravatamAM bhUSama mUsamAkAle traNa palyopamanA ApuSyavAlA tiryeca ane manuSya AzrI jANaM. // 290 // ye AhAraka tathA anAhAraka jIvo kayA ? te kahe che. viggahagaimAvannA, kevaliNo samuhayA ajogI y|| siddhA ya aNAhArA, sesA AhAragA jIvA / / 299 / / artha - je jIvo sama zreNImRkIne vidizAye utpanna thAya te ( viggahagahamAvannA ) ke0 vigrahagatine pAmelA jIvo cAra samaya sutrI, anAhArI hoya. ATha samaya pramANa kevalI samudghAta che. temAM trIje cothe ane pAMcame samaye kevala kArmaNa kAyayogI hoya tevA ( kevaliNA samuhayA ) ke0 kevala samudghAta karatA kevalI bhagavaMto RNa samaya suzrI, temaja ( ajogI ya) ke0 zaulezI karaNa karatAM ayogI nAmanA caudame guNa ThANe rahelA jIvo aMtara muhUrta sudhI, (ya) ke0 ane ( siddhA ) ke ATha karmano kSaya karI siddha thayelA jIvo anaMta kAla sudhI ( aNAhArA ) ke 0 anAhAraka joNavA. ane ( sesA ) ke0 te vinA bIjA ( jIvA ) Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 ke0 jIvo ( AhAragA ) ke0 AhAraka jANavA. // 291 // ___ have devatAnA svarUpanuM varNana kare che. kesaThi maMsa naha roma-ruhira vasa camma mutta purisehiM // rahiyA nimmaladehA, sugaMdhanissAsa gayalevA // 29 // 2 // ___ artha-sarve devatA pUrva bhavamAM karelAM zubhakarmanA udayathI (kesa) ke0 keza, ( ahi ) ke0 hADakA. ( maMsa ) ke0 mAMsa, (naha) ke0 nakha, ( roma) ke0 ruMbADA, ( ruhira ) ke0 rudhira, ( vasa) ke0 carabI, (camma ) ke0 cAmaDI, ( mutta) ke0 mutra ane (purisehiM) ke0 viSTA. eTalI vastuye karIne ( rahiyA ) ke0 rahita. tathA ( nimmaladehA ) ke0 nirmala zarIravAlA, (sugaMdha nissAsa ) ke0 kapUra tathA kasturInA samAna zvAsavAlA ane (gayalevA) ke0 raja parasevAdikanA leparahita hoya che. // 292 // aMta muhutteNaM ciya, pajjattA taruNapurisasaMkAsA / / savvaMgabhUsaNa dharA, ajarA nisyoM samA devA // 293 / / ___ artha-valI utpanna thayA pachI ( aMtamuhutteNaM ) ke0 eka aMtara muhUrtamA ( ciya ) ke0 nice (pajatA ) ke0 pUrNa paryAptivAlA thaine ( taruNapurisasaMkAsA ) ke0 yuvAna puruSa sarakhA, ( savvaMga bhUsaNadharA) ke0 sarvAMge AbhUSaNane dhAraNa karanArA, (ajarA ) ke0 nitya yuvAvasthAvAlA, (niruyA ) ke rogarahita, ane ( samA ) ke0 samacaturasra saMsthAna vAlA ( devA ) ke0 devatA che, zrIjIvAbhigamasUtranA abhiprAyathI koika ema kahe che ke-devatA AbharaNa tathA vastra rahita che, paraMtu te utpatti samayeja jANavA. kAraNa utpatti samaye utpanna thayA pachI abhiSeka sabhAye snAna Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 kare, alaMkAra sabhAye alaMkAra pahere, vyavasAya sabhAye pustaka vAMcI dhArmika upagaraNa lahe, pachI sudharmA sabhAye siddhAyatanane viSe jinapratimAne pUje che, mATe devatA utpattisamaeja vastrAbhUSaNa rahita hoya che. // 293 // aNimisanayaNA maNa-kajja sAhaNA pupphadAma amilaannaa|| cauraMguleNa bhUmi,na chibaMti surA jiNA biti // 294 // 22 artha-( aNimisanayaNA ) ke0 devazaktinA kAraNe animeSa netravAlA, ( maNakajasAhaNA ) ke0 manathI sarva kAryane karanArA. ( pupphadAmaamilANA ) ke0 kaMThamAM praphullita puSpamAlA jemanI karamAya nahi evA devatA koi kAraNe manuSya lokamAM AvyA chatAM (cauraMguleNa ) ke0 cAra aMgulavaDe (bhUmi) ke0 pRthvIne (na chibaMti ) ke0 sparza karatA nathI, arthAt pRthvIthI cAra AMgula uMcA ubhA rahe che. ema (jiNA biMti ) ke0 jinezvara kahe che. // 294 // have devatA manuSyalokamAM kayA kAraNe Ave te kahe che. paMcasu jiNakallANesu, ceva mhrisitvaannubhaavaao|| jammaMtaraneheNa ya, AgacchaMti surA ihayaM // 295 // 228 ____ artha--(paMcasu jiNakallANesu) ke tIrthakaranA janmAdika pAMca kalyANakane viSe, tathA (mahArIsitavANubhAvAo ) ke0 mahoTA RSionA tapanA prabhAkthI, (ya) ke0 valI ( jammaMtara neheNa ) ke0 janmAMtaranA snehe karIne, (jema snehathI zAlibhadranA Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 pitA athavA rISathI saMgama devatA Avyo hato tema ) evA kAraNathI ( surA) ke0 devatA ( ihayaM ) ke0 ahiyAM ( AgacchaMti ) ke0 Ave che. // 295 // - devatA kAraNa vinA manuSyalokamAM kema na Ave ? te kahe che. saMkaMtadivapemo, visayapasattA samattakattavvA // aNahANamaNuyakajjA,narabhavamasuhaM na iMti surA / / 296 / / 2 artha-utpanna thayA pachI turata devAMganAno jemanA hRdayamAM ( saMketa divya pemA ) ke0 divyaprema prasarI rahelo che evA, tathA ( visayapasattA ) ke0 devAMganAnI sAthe sparza gItAdika viSayamAM Asakta thayelA, valI ( samattakattavvA ) ke0 jemanA snAna vanavihAra nATaka vilokana vigere devakArya pUrA thayA nathI evA, ane (aNahINamaNuyakajjA ) ke0 devatAne manuSyAdhina kAMi kArya nathI evA kAraNane lIdhe ( surA) ke devatA ( asuhaM ) ke0 durgadhamaya evA ( narabhavaM ) ke0 manuSyalokane viSe ( na iMti ) ke0 AvatA nathI // 296 // cattAri paMca joyaNa, sayAi gaMdho ya maNuyalogassa // u8 vaccai jeNaM, na hu devA teNa AvaMti // 297 // 232. ___ artha-jeNaM ke0 kAraNamATe maNuyalogassa ke0 manuSyaloka saMbaMdhI mRtakazarIra tathA mUtra purisa vigereno (gaMdho ya) ke0 durgadha ( cattAri paMca joyaNa sayAi ) ke0 cAraso pAMcaso yojana (u8 vaccai ) ke0 uMce jAya che (teNa ) ke0 tekAraNamATe (devA) ke0 devatA (hu ) ke0 nice A manuSya lokamAM na AvaMti) ke0 AvatA nathI. 297 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 have devatAne bhavapratyayika avadhijJAna- kSetra kahe che. dokappa paDhamapuDhaviM, do do do bIya taiyagaM cauthiM // cau uvarima ohIe, pAsaMti paMcamaM puDhavi // 298 // - artha-( dokapa ) ke0 pehelA be devalokanA utkRSTaAyuSyacAlA devatA avadhijJAnathIM ( paDhamapuDhavi ) ke0 pahelI narakaM pRthvI sudhI dekhe che. teuparanA (do) ke0 sanatkumAra ane mAheMdra devalokanA utkRSTa AyuSyavAlA devatA ( bIya ke bIjI zarkarama bhAsudhI dekhe. te uparanA brahma ane lAMtaka e ve devalokanA utkRSTa AyuSyavAlA devatA ( taiyagaM) ke0 trIjI kAlukAprabhAsudhI dekhe. te uparanA zukra ane sahasrAra devalokanA devatA (cauthiM ) ke0 cothI paMkaprabhAsudhI dekhe. tenA ( uparima) ke0 uparanA (cau) ke0 Anata mANata AraNa ane acyuta e cAra devalokanA devatA (ohie ) ke0 avadhijJAnathI (paMcamaM puDhavi ) ke0 pAMcamI dhUmaprabhA naraka pRthvI sudhI (pAsaMti) ke0 dekhe che. ahiM eTalaM vizeSa ke Anata prANatanA devatAthI AraNa acyuta devalokanA devatA pAMcamI pRthvInA pratare ati vizuddha paryAyavaMta dekhe. evIrIte jyAM jyAM bebe joDalA che tyAM pahelAthakI bIjo suvizeSa dekhe ema jANavU // 298 // 30 chaThiM chagevijjA, sattamiIyare aNuttara surA u // kiMcUgaloganAliM, asaMkhadIvudahi tiriyaM tu // 299 // 0 ___ artha-traNa nIcenA ane traNe madhyanA ema (chagevijA) ke0 cha graiveyakanA devatA avadhijJAnathI (chaDiM) ke0 chaThI tamAmamA mudhI dekhe ane (Iyare) ke0 uparanA traNa graiveyakanA devatA (sattami) Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pati / ke sAtamI narakapRthvI sudhI dekhe. (u) ke0 valI ( aNuttara murA ke pAMca anuttara nivAsI devatAo ( kiMcUNaloganAliM) ke kauika UNI paMcAmtikAyarUpa caudarAjapramANa lokanAlane dekhe ane uMce potAnA vimAnanI dhvajA sudhI dekhe. (tu ) ke0 valI ( tigyiM ) ke0 tircha ( asaMkhadIvudAhi ) ke0 asaMkhyAtA dvIpa samudra sudhI dekhe // 299 // - vahuyayaraM uvarimagA, uDhaM sa vimANa cUliyadhayAI // 2 UNaddhasAgare saMkha-joyaNA tapparamasaMkhA / / 300 // 22 artha-( uvarimagA ) ke upara uparanA devalokanA devatA tircha ( bahuyayaraM) ke0 asaMkhyAtA asaMkhyAtA bhedekarI adhikuM adhikuM dekhe. ane ( u8 ) ke0 uccu ( savimANa cUliyaghayAI ) ke0 potAnA vimAnanI cUlikAnI dhvajA sudhI dekhe. athavA ( UNaddhasAgare ) ke0 arddhAsAgaropamathI ochA utkRSTA AyuSyavAlA devatA (saMkha joyaNAH) ke0 tircha saMkhyAtA yojana sudhI dekhe ane ( tatparaM ) ke0 arddhA sAgaropamathI adhika AyuSyavAlA devatA tircha (asaMkkhA)ke0 asaMkhyAtA yojana sudhI dekhe.||30|| pagavIsa joyaNa lahu,nAraya bhavaNa vaga joi kappANaM / / gevijjaNuttarANa ya, jahasaMkhaM ohi AgArA // 30 // 2 .. artha-dazahajAra varSanA AyuSyAlA bhuvanapati ane vyaMtara .... devatA ( lahu ) ke0 jaghanyathI (paNavIsaM joyaNa ) ke0 pacIsa yojana sudhI dekhe. ahiM tAtparya e che ke-daze bhuvanapati jayanyathI to pacIsa yojana dekhe ane utkRSTathI asura kumAra nikAyanA devatA asaMkhyAtA dvIpasamudra dekhe tathA nava nikAyanA devatA saMkhyAtA Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 yojanA avadhi kSetravAlA hovAthI saMkhyAtA dvIpasamudra subI dekhe. jyotI devatA janya ane utkRSTa saMkhyAtA yojananA avadhikSetra hovAthI saMkhyAtA dvIpasamudra dekhe, vyaMtaradevatA javanyathI pacIsa yojana dekhe ane utkRSTathI saMkhyAtA yojananA avadhikSetravAlA hovAthI saMkhyAtA zrIpasamudra dekhe. have gAthAnA pAchalA RNa pothI nArakI devatA tiryeca ane manuSyanA avadhijJAnanuM saMsthAna kahe che. 1 ( nAsya ) ke0 nArakI, 2 ( bhavaNa ) ke0 bhavanapati, 3 ( vaNa) ke0 vyaMtara, 4 ( joi ) ke0 jyotaSI, 5 ( kappANaM ) ke0 bAra devaloka, 6 (gevijja) ke0 navagraiveyaka, 7 ( aNuttarANaya) X ke0 pAMca anuttara e sAtanA ( jahasaMkhaM ) ke0 yathAsaMkhyAye karIne ( ohi AgArA ) ke0 avadhijJAnanA AkAra eTale saMsthAna kahe che. // 309 // tappAgAre palaga, paDahaga jhalari muhaMga puSpha jave || tiriyamaNusa ohI, nANAviha saMTThio bhaNio // 302|| artha - nArakInuM avadhijJAna ( tappAgAre ) ke0 pANI upara taravAnA trApAne AkAre, bhuvanapatinuM avadhijJAna (pallaga) ke0 pAlAne AkAre, vyaMtaranuM avavijJAna ( paDahaga ) ke0 Dholane AkAra, jyotaSIM avadhijJAna (jhallari) ke0 jhallarIne AkAre, vAra devalokanA devatAnuM avadhijJAna ( muhaMga ) ke0 mRdaMgane AkAre, graiveyakA devatA avadhijJAna (puppha) ke puSpathI bharelI caMgerInA AkAre, ane pAMca anuttara vimAnavAsI devonuM avadhijJAna ( jave ) ke0 kumArIkanyAnA galakaMcuvAne AkAre hoya che. valI. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. 172 (tiriyamaNusue ) ke0 tirthaca ane manuSyane viSe (ohI) ke0 avavijJAna (nANAviha saMTio) ke0 nAnAprakAranA saMsthAnavAlaM ( bhaNio ) ke0 kathu che. // 302 // ___ have upara kahelA saMsthAnonuM svarUpa kahe che. tappeNa samAgAro, tappAgAro, sa caaiyNtmso|| udghAyayao pallo, uvari rudohasaMkhitto // 303 // 22 // ____ artha-(tappeNa samAgAro ) ke0 vahANane AkAre je avavijJAna te (tappAgAro) ke0 tApAkAra avadhijJAna kahevAya. (sa) ke0 te avadhijJAna (cAiyaMtamaso) ke0 nArakInu che0 (uddhAyayao) ke0 urca laMbAivALo ( uvari rudo ) ke0 upara vistAra vAlo ane ahasaMkhitto ke0 nIce sAMkaDo evo (pallo ) ke0 palya hoya che. // 303 // savAyao samoviya, paDaho hiTThovari paivAso // cammAvaNaddha vicchanna, valayarUvA u jhallariyA // 30 // artha-(sabAyo samAviya ) ke0 sarva bAjuethI sarakho chatAM paNa (hiTThovari paivAso ) ke0 noce ane upara thAlIne AkAre pAgharo, valI (cammAvaNaddha ) ke0 cAmaDAthI DhAMkelo evo (paDaho) ke0 paDaha hoya che. (u) ke0 valI (valayarUvA) ke0 gola valayane AkAre (jhallariyA) ke0 jhAlara hoya che. // 304 // udghAyao muyaMgo, hiTTho ruddo tahovari tnnuo|| puSphasihAvalI rahiyA, caMgerI puSphacaMgerI // 305 // artha-(uddhAyao) ke0 uMcI AkRtibAlo, (hiTThoruddo) Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke0 nIce vistAravAlo, (tahovari taNuo ) ke0 temaja upara sAMkaDo evo (muyaMgo) ke0 mRdaMga hoya che. (pupphasihAvalI rahiyA)ke0 puSpa samUhathI racelI (caMgerI) ke0 eTale nIcenI paDagI sahita chAbaDI te (pupphacaMgerI)ke0 puSpacaMgerI kahevAya che. // 30 // javanAlautti bhannai, upabhosae kaMcuo kumArIe // 155 ee abaddhAkArA, devA jAgaMti jiNavucA // 306 // ... artha-(kumArIe) ke0 kumArikAnA (upabhosae) ke uMcI karelI be bAhuvAlA (kaMcuo) ke0 kaMcuvAne (javanAlautti bhannai ) ke0 javanAla ema kahevAya che. (ee avaddhAkArA ) ke0 e avadhijJAnanA AkArane (devA) ke0 devatA (jANati ) ke0 jANe che ane e avadhijJAnanA AkAro (jiNavuccA) ke0 jinezvare kahyA che. // 306 // have nArakI devatA manuSya ane tiryaca e carimAM kone kA dizAe avadhijJAna vadhAre ? te kahe che. u8 bhavaNavaNANaM, bahugo vemANiyANa ho ohI // nAraya joisa tiriyaM, naratiriyAga aNegaviho // 30 // __ artha-(bhavaNavaNANaM) ke0 bhuvanapati tathA vyaMtara devatAoMne avadhijJAna (u) ke0 ucu (bahugo) ke0 ghaNuM hoya che. tircha tathA nIcaM thoDaM hoya che. temaja (vemANiyANa) ke0 vaimAnika devatAne (ohI) ke0 avadhijJAna (aho) ke0 nIcuM ghaNuM hoya che uMcu tathA tiI thor3eM hoya che. valI (nAraya joisa ) ke0 nArakI ane jyotapAne avadhijJAna (tiriyaM) ke tircha dhagu hoya che. uMcaM nacuM thoDaM hoya che. tathA (naratiriyANaM) ke0 manuSya ane tiyecane Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 (aNegaviho ) ke0 aneka prakAraceM eTale koine uMcuM vadhAre koine nIcuM dhAre ane koine tircha vadhAre ema vicitra prkaarehoyche||307|| ___have devatArnu dvAra pUrNa karI nArakInuM dvAra kahe cha. . iya devANaM bhaNiyaM, ThiipamuhaM nArayANa vucchAmi // 2 iMga tini sattadasa satara,ayara bAvIsa tittAsA // 308 // mattaya puDhavIsu ThiI, jiTThovarimAi hiTThapuDhavIe / hoi kameNa kaNiTThA, dasa vAsa sahassa paDhamAe // 309 // ____ artha-(iya) ke0 e prakAre ( devANaM) ke0 devatAnAM (ThiipamuhaM) ke0 sthitipramukha eTale sthiti, bhuvana, zarIrapramANarUpa avagAhanA, upapAta virahakAla, cavanavirahakAla, eka samaya upapAta saMkhyA, eka samaya cavanasaMkhyA, gati ane AgatirUpa nava dvAra (bhaNiyaM ) ke0 kahyAM. have ( nArayANaM) ke0 nArakInA eja naba dvAra e pUrvokta anukrame (vucchAmi) ke0 kahIza. pahelI ratnaprabhA pRthvIne viSe utkRSTi sthiti (iga) ke0 eka sAgaropamanI, bIjI zarkarAprabhAne viSe ( tini) ke0 traNa sAgaropamanI,trIjI vAlukAprabhAne viSe (satta) ke0 sAta sAgaropamanI, cothI paMkaprabhAne viSe (dasa) ka0 daza sAgaropamanI, pAMcamI dhUmaprabhAne viSe (sattara) ke0 sattara sAgaropamanI, chaThI tamaprabhAne viSe (bAvIsa) ke0 bAvIza sAgaropamanI, ane sAtamI tamatamaprabhAne viSe (tittIsA) ke0 te trIza sAgaropamanI,e sarva (ayara) ke0 sAgaropamanI utkRSTI sthiti jANavI // 308 // ra pUrve kahelI ( sattaya puDhavIsu) ke0 sAte naraka pRthvIne vive (Thii) ke0 sthiti kahI. temAM ( uvaribhAi) ke upasthI AraMbhI je (niTTA) ke0 utkRSTa sthiti hoya arthAt uparanI nArakInI je utkRSTa sthiti hoya te ( hiTTa puDhavIe) ke0 nIcenI (pRthvInI kaNiTThA ) ke0 jaghanya sthiti ( karaNa) ke0 anukrame Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne ( hoi ) ke hoya che. jema ratnaprabhAnI utkRSTI eka sAgarIpamanI sthiti te zarkarAmabhAe kaniSTa eTale jayanya sthiti jANavI. ane ( paDhamAe) ke0 pahelI ratnaprabhAne viSa (dasa bosa sahassa) ke0 daza hajAra varSanI jaghanya sthiti jANavI. // 309 // navai sama sahassa lakkhA,puvANaM koDi ayara dapta bhAgA // ikkikabhogabuDhI, jA ayaraM terase payare // 310 // ( iya jiTTha jahaNNA puNa,dasa vAsa sahassa lakkha pyrge|/ sesesu uvarijiTThA, aho kaNiTThAo paiM puDhavI // 31 // aya-ratnaprabhA pRthvInA pahelA pratarane viSe utkRSTI sthiti ( navai sama sahassa ) ke0 nevu hajAra varSanI, vIjA pratarane viSe (lakAvA ) ke0 nevu lAkha varSanI, bojA pratarane viSe ( purANaM kADI ) ke0 eka pUrva koDInI, cothA pratarane vive (ayara dasa bhAgA) ke0 eka sAgaropamanA dazamA bhAganI, tyAra pachI dareka pratare ( ikvikabhAgavuDDI ) ke0 eka eka bhAganI vRddhI karavI ke (jA) ke0 jyAM sudhImAM (terase payare ) ke0 teramA pratare (ayaraM) ke. eka sAgaropamanI utkRSTI sthiti thAya // 310 // (iya jiha) ke0 e utkRSTI sthiti kahI, (puNa) ke. valI (jahaNNA) ke0 javanya sthiti te (payaraduge ) ke0 pahelA be pratarane viSe anukrame (dasa vAsa sahassa ) ke0 pahelA pratare daza hajAra varSanI ane bIjA pratare ( lakkha ) ke0 daza lAkha varSanI jANavI. ( sesesu) ke0 trIjAthI AraMbhIne vAkInA pratarone vidhe ( upari jihA ) ke0 aranA pratarone vio je utkRTI sthiti hoya te (aho kaNivAo) ke0 nIcenA pratarone vive jayanya sthiti jANavI. ema (paI puDhavI) ke0 dareka pRthvIne viSe samajavu. // 311 // Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 ratna prabhAmAM jaghanyotkRSTa AyuSya. jaghanya. - 12 - 10000 varSa / 80000 nepurayarSa / 10 lAkha varSa 50 lAkha varSa ... 31. 80 lAkha varSa ... 1 pUrvakroDa varSa gaye | 2 pUrvakroDa 3 . sAgaropama 4. sAgaro02 sAgarA0 * * * as sho r : * * * * 1 sAgaro have bIjI narakapRthvI AdikamA utkRSTI sthiti kahevAne artha / karaNa kahe che. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uvari khii Thii viseso,sagapayara vihattu iccha sNgunnio|| uvarimakhii Thii sahio,icchiyapayaraMmi ukkosaa||312|| ___ artha-(uvari khii) ke0 uparanI pRthvInI (Thii) ke0 utkRSTI sthitine (ittha) ke0 vAMchita narakapRthvInI utkRSTI sthiti sAthe (visso)ke0 vizleva karavo eTaleadhika sthitimAMtho ochIsthiti kAhI nAkhavI. pachI te vizleSa eTalevadhelA AMkane ( sagapayara) kevvAMchita pRthvInA pratare (vihatta)ke0veheMcIe. te vheMcatAM je AMka Ave tene (iccha) ke0 ISTa prataranI saMkhyAye (saMguNio) ke0 guNIye. te guNatAM je AMka Ave te (varimakhii) ke uparanI pRthvInI (Thiisa hio) ke0 utkRSTI sthitie sahita karIe tyAre (hacchiya. payarammi) ukkosA ke0 vAMchita pratare utkRSTI sthiti thAya. // 312 // teja vAta udAharaNa sahita samajAve che ke-vIjI zarkarA prabhAne viSe utkRSTI sthiti traNa sAgaropamanI che ane pahelI ratnaprabhAnI utkRSTI sthiti eka sAgaropamanI che te traNa sAgaropamamAMthI kADhI nAkhIye tyAre bAkI be rahe. te be sAgaropamane zarkarAmabhAnA agIyAra pratare bhAga ApIye. tyAre eka eka pratare eka eka sAgaropamanA agIyArIyA babe bhoga Ave. prathama pratare phakta beja bhAga kthe tene uparanI ratnaprabhAnI eka sAgaropamanI sthiti sAthe joDIye tyAre zarkarAmabhAnA prathama pratare eka sAgaropama ane eka sAgaropamanA agIyArIyA bhAga upara Abe, eTalI zarkarAmabhAnA prathama pratare utkRSTI sthiti jANavI. erIte dareka pratare bebe bhAga vadhAratA agIyArame pratare traNa sAgaropama pUrNAyu thAya. ane pahelA prataranI utkRSTI sthiti ne bIje pratare jaghanya sthiti jANavI. eja pramANe trIjI cothI pAMcamI ane chaThI naraka pRthvInuM karaNa karavU. e sarva naraka pRthvInuM AyuSya pramANa yantramA che. tyAMthI jANIleQ Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zarkarA prabhAmAM jaghanyotkRSTa AyuSya. pratare, jaghanya. utkRSTa. 1 sAgara. 13 sAgara. - 26, Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAlukA prabhAmAM jagha- | paMka prabhAmAM jagha nyotkRSTa AyuSya. nyotkRSTa AyuSya. pratare | jaghanya utkRSTa pratare jaghanya utkRSTha 3 sAga0 34 sAga0 4 , 8 , " " " Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 tamaHprabhAmAM dhUma prabhAmAM jaghanyo- | tkRSTa yuSya. ___10 113 12 12 1 se 17 18 37| 201 183 203 22 aich 15 . tamastamaprabhAmAM 13 22. 33 have nArakInI vedanAna svarupa kahe che. . sattasu khittajaveyaNA,aNguNNakayAvi paharaNehi vinnaa|| paharaNakayAvi paMcasu,tisu paramAhammiyakayAvi // 313||54 ___ artha-(sattasu) ke0 sAte naraka pRthvIne viSe (khittaja yaNA) ke0 kSetra vedanA cha, tathA (paharaNehi viNA ) ke0 zastra vinA (aNNuNNakayAvi) ke0 paraspara mAMhomAMhe karelI vedanA paNa hoya. ane (paMcasu) ke0 pahelI pAMca naraka pathvIne viSe (paharaNakayAvi) ke0 paraspara zastrathI karelI vedanA hoya. valA (tisu) ke0 pahelI traNa naraka pRthvIne viSe (paramAhammiyakayAvi) ke0 paramAvAminI karelI vedanA hoya che // 313 // Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narakane viSe kSetrasvabhAvathIja daza prakArano pudgalapariNAma duHkha ApanAro che, te kahe che. baMdhaNa gai saMThANo, bheyA vaNNA ya gaMdha rasa phAsA // agurulahu sadda dasahA,asuhA viya puggalA nire||31||' artha-1 (baMdhaNa) ke0 kSaNe kSaNe AhArAdika nAnA prakAranA pudgalanuM badhana madipta agnithakI paNa atyanta dAruNa hoya. 2 (gai) ke0 gati te uMTa sarakhI hoya. 3 (saMThANa) ke0 atyaMta tIbra huMDaka saMsthAna hoya. 4 ( bheyA ) ke0 bhedana thaq te jANavu 5 (vaSNA) ke0 narakAvAsAno varNa sarvatra aMdhakAramaya tathA apavitra vastuothI bharelo hoya, 6 (gaMdha) ke0 zvAnAdikanA mRta kalevarothI atyaMta durgaMdha hoya. 7 (rasa) ke0 rasa te kaDavI tuMbaDI karatAM paNa atyaMta kaDavo svAda hoya, 8 (phAsA) ke0 spaza te vIMchInA kAMTA sarakho athavA kaucanA roma karatAM paNa kharAba sparza hoya. 9 ( agurulahu ) ke0 agurulaghu pariNAma atyaMta duHkha ApanAro hoya. 10 (sadda) ke0 zabda te vilApAdika atyaMta bhayakArI hoya. ema (nirae) ke0 nArakIne vive (dasahA) ke0 daza prakAranA (asuhA puggalA ) ke0 azubha pudgalo (viya ) ke0 nizce hoya che. // 314 // nirayA dasaviha veyaNA,sI usigaM khuha pivAsa kNdduhi|| paravassaM jara dAhaM, bhaya sogaM ceva veyaMti // 315 // 5! artha-(nirayA) ke nArakInA jIvone (dasaviha veyaNA) ke0 dasa prakAranI vedanA che. temAM ? (sI) ke0 zItavedanA te poSa athavA mAghamahine himAcalamAM vastrarahita mANasane jevI zota lAge tethI anaMtaguNI zIta nArakInA jIvone hoya. 2 (usiNaM) ke0 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uSNavedanA te grISmaRtumAM madhyAha vakhate megha rahita AkAza chatAM ati pittaprakopathI vyAkula thayelA chatrarahita puruSane jevI uSNavedanA hoya tethI anaMta guNI vedanA nArakInA jIvone hoya. 3 (khuha) ke0 kSudho vedanA te aDhI dvIpanA sarva anna ghRtAdi padArthoM nArakInA jIvone khAvA ApIye topaNa temanI kSudhA zAMta thAya nahIM. 4 (pivAsa) ke0 tRSAvedanA te nArakInA jIvone sarve samudranA ane nadIonA pANI pAiye topaNa temanI tRSA zAMta thAya nahIM. 5 (kaMDuhiM ) ke0 nArakInA jIvone karavata athavA charIvatI khaNatAM paNa temanI khasanI kharaja maTe nahIM. 6 (paravasaM) ke0 nArakI jIva niraMtara paravaza hoya. 7 (jara) ke. nArakInA jIvane ahiMnA rahenArA puruSo karatA anaMta guNo jvara eTale tAva hoya. 8 (dAhaM ) ke0 nArakInA jIvone dAghajvara hoya, (9) bhaya ke0 nArakInA jIvone bhaya ane 10 (soga) ke0 zoka manuSyo karatAM anaMtaguNo hoya. nArakInA jIvone vibhaMga jJAnapaNa ati duHkha ApanAruM che. paramAdhAmI devopaNa taravAra vigere zastro dekhADI mahA duHkha Ape che. tethI nArakIjIvo sarvadA zoka karatA rahe che. e (yaMti) ke0 nArakInI kSetravedanA (ceva) ke0 nizce khii.||315|| neraiyANuppAo, ukkosaM paMcajoyaNasayAI // dukkheNa bhinnayANaM, veyaNasayapaccamANANaM // 316 // 5 // artha-( dukkheNa bhinnayANaM ) ke0 duHkhathI bhedAtA ane ( veyaNasayapaccamANANaM ) ke0 zekaDo vedanAthI pacAtA evA (neraiyANa ) ke0 nArakI jIvona ( ukkosaM ) ke0 utkRSTathI (paMcajoyaNasayAI) ke0 pAMca so yojana uMcAithI ( uppAo) ke0 paDavu thAya che. // 316 // e nArakInuM sthitidvAra kayu. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 183 have nArakIrnu bhavanadvAra kahe che. temAM prathama sAte naraka pRthvInA gotra tathA nAma kahe che, syaNappaha sakarapaha, vAluyapaha paMkapaha ya dhUmapahA / / tamapahA tamatamapahA, kameNa puDhavINa gottAI // 31 // __ artha-pahelo ( rayaNappaha ) ke0 ghaNAM ratno hovAthI ratnaprabhA, bIjI ( sakkarapaha ) ke0 ghaNAM kAMkarA hovAthI zarkarAmabhA, trIjI (vAluyapaha ) ke0 ghaNI retI hovAthI vAlukAmamA, cothI ( paMkapahaya ) ke0 ghaNo kAdava hovAthI paMkaprabhA, pAMcamI (dhUmapahA ) ke0 ghaNo dhUmADo hovAthI dhUmaprabhA, chaTThI ( tamapahA ) ke0 aMdhakAra hovAthI tamapramA, sAtamI ( tamatamapahA ) ke0 ghaNI gADha aMdhakAra hovAthI tamAtamapramA e kameNa ke0 anukrame (puDhavINa) ke0 sAte naraka pRthvInA (gottAI) ke0 gotra eTale artha sahita nAma kahyAM // 317 // have sAte naraka pRthvInAM nAma tathA saMsthAna kahe che. ghammA vaMsA selA, aMjaNa riTThA maghA ya mAghabaI / / nAmehiM puDhavIo, chattAIcchattasaMThANA // 318 // 230 0artha-1 (ghammA ) ke0 ghammA, 2 (vaMsA ) ke0 vaMzA, 3 (selA) ke0zelA 4 (aMjaNa) ke0aMjaNA, 5 (riTA) ke0riSTA, chaTI ( maghA) ke0 maghA, (ya) ke0 ane, 7 (mAyabaI ) ke. mAghavatI. e upara kahelAM (nAmehiM ) ke0 nAmavAlI (puDhavIo) ke0 sAte naraka pRthvI jANavI. te pRthvIo (chattAIcchattasaMThANA) ke0 chatrAti chatra saMsthAnA eTale uparA uparI chatrane AkAre che. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 arthAt sauthI upara nAnuM, tenI nIce mohuM, valI tenI nIce moDaM evI AkRtiye che. // 318 tattha sahassA solasa, kharakaMDaM paMkabahulakaMDaM tu // culasIi sahassAI, asIi jalabahulakaMDaM tu // 399 // cha 6 artha - pahelI ratnaprabhA pRthvIno pIMDa eka lAkha eMzI hajAra yojanano jADapaNe che. ( tattha ) ke0 temAM pahelo ( kharaDaM ) ke0 kharakAMDa (sahassA solasa ) ke0 solahajAra yojanano che, (tu) ke0 ane bIjo ( paMkabahulakaDe ) ke0 paeNkabahulakAMDa ( culasI sahassAI ) ke0 corAzI hajAra yojanano che. ( tu ) ke0 valI trIjI ( jalabahulakaMDe ) ke0 jalabahulakAMDa ( asAi ) ke0 eMzI hajAra yojanano che. // 319 // evaM asI u lakkhA, kharakaMDAi hi dhammaDhavI || sesA puDhavI saruvA, puDhavio huMti bAhule || 320|| artha - ( evaM ) ke0 e pramANe ( kharakaMDAi) ke0 kharakAMDa vigere ( dhammapuDhavIe) ke0 dharmA pRthvImAM anukrame traNe pRthvIkAMDa ekaThA karatA (asI lakkhA) ke0 eka lAkha aiMzI hajAra pRthvIpaDa thAya. (sesA puDhavI saruvA) ke0 bAkI zarkarA prabhAthI AraMbhIne pRthvInA svarUpa (bAhule) ke0 ghaNukarIne (puDhavio) ke0 gotra pramANeja huti ke0 hoya che. // 320 // have pRthvIno pIMDa tathA pRthvIno Azraya kahe che. asIi battisa aDavisa, vIsA aTThAra sola aDasahasA // lakkhuvari puDhavipiMDo, ghaNudahi ghaNavAya taNuvAyA || 321 || Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 gaNaM ca paTTA, vIsa sahassAI ghaNudahIpiMDo // 2 ghaNataNuvAyAgAsA, asaMkhajoyaNa juyA piMDo || 322||2 artha - pramANAMgule karI (lakkhuvari) ke0 eka lAkha yojana upara (asai) ke0 aisI, (battisa) ke0 batrIza, (aDavisa) ke0 aTThAvIsa (vIsA ) ke0 bIsa. ( aTThAra) ke0 aDhAra, ( sola ) ke0 sola, ane (aDa ) ke0 ATha e sarva yojananA ( sahasA ) ke0 sahasra eTale hajAra joDavA. eTale ratnaprabhAnuM eka lAkha eMzI hajAra yojananuM, zarkarAmabhAnuM eka lAkha vIsa hajAra yojananuM, vAlukA prabhAnuM eka lAkha aTThAvAza hajAra yojananuM, paMkaprabhAnuM epha lAkha vIsa hajAra yojananuM, dhUmaprabhAnuM eka lAkha aDhAra hajAra yojananuM, tamaprabhAnuM eka lAkha sola hajAra yojananuM, ane tamatamaprabhAnuM eka lAkha ATha hajAra yojananuM pRthvI pIMDa jANavu. valI (ghaNuhi ghaNavAya taNuvAyA ) ke0 dhanodadhi ghanavAta tanabAta- / / 321 / / ( gayaNaM ca ) ke0 ane AkAza e cAre eka eka pRthvInA nIce ( pahANaM ) ke0 Azraya eTale AdhArarUpa jANavA. eTale gharmmApRthvI ghanodadhi upara che, ghanodadhi ghanavAta upara che, ghanavAta tanuvAta upara che ane tanuvAta AkAza upara pratiSThata che, ema sarva pRthvInA talane viSe jANavuM (paraMtu eTalaM vizeSa le ke - sAtamI naraka pRthvInA tale ghanodadhiM ghanavAta tanuvAta ane tenI nIce alAkAkAza bahula hai // // have ghanodadhi vigere cArenuM madhyabhAge pIMDa sthUlapaNuM kahe che || ( ghaNudahIpiMDo ) ke0 ghanodafact fis madhyabhAge (vIsa sahassAI ) ke0 vIsa hajAra yojana jADapaNe che ane ( ghaNataNuvAyAgAsA ) ke0 ghanavAta tanuvAta ane AkAza ( asaMkhya joyaNajuyA piMDo ) ke0 e traNeno piMDa asaM khyAtA yojanano che. temAM ghanavAtathI asaMkhyAtA yojana tanuvAta, Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane tanuvAtathI asaMkhyAtA yojana AkAza jANavu // 322 / / na phusaMti alogaM cau-disaMpi puDhavI ya vlysNghiyaa|| __ artha-(valayasaMgahiyA ) ke0 ghanodadhi ghanavAta ane tanubAta sambandhI valayavaDe viMTalAyelI (puDhavI ) ke0 ratnaprabhAdika pRthvI ( caudisaMpi ) ke0. cAre dizAye paNa (alogaM) ke0 lokane (na phusaMti) phareMsa karatI nathI. sAte naraka pRthvAnA tale madhya bhAgamAM ghanodadhi vIzahajAra yojana che. ane ghanavAtAdika asaMkhyAtA yojana che.tyAra pachI pradeze ghaTatA ghaTatA Apa ApaNI pRthvIne cheDe thoDA thayA thakA valayAkAre pRthvIne vIMTI rahyA che. rayaNAe valayAgaM, chaddha paMcama joyaNa saDhe // 323 // 2 ___artha-( rayaNAe) ratnaprabhA pRthvInA ( valayANaM ) ke0 : traNe valayano viSkama eTale cheDe jADapaNuM anukrame kahe che. temAM ghanodadhi (cha) ke0 cha yojana jADo, ghanavAta ( addhapaMcama) ke0 sADA cAra yojana jADo, ane tanuvAta (joyaNasaI) ke0 doDha yojana jADo che. // 323 // vikkhaMbho ghaNaudahI, ghaNataNuvAyANa hoi jahasaMkhaM // satibhAga gAUyaM,gAUyaM ca taha gAuya tibhaago||324||2 paDhamamahIvalayesu, khivijja eyaMkameNa bIyAe / duticaupaMcachaguNaM, taiyAisu taMpi khiva kamaso // 325 // artha-(vikkhaMbho) ke e traNene sAthe joDatAM pahelI naraka pRthvInI cAre dizAe bAra yojana dUra aloka che. (paDhama mahIvalayesu) ke0 pahelI naraka pRthvInA traNa valayamA eTale (ghaNa Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 187 udahI) ke0 ghanodadhi, (ghaga) , ghanavAta ane ( taNuvAyANa) ke tanuvAta e traNa valayanI madhye (jahasaMkhaM ) ke0 yatho saMkhyAye karIne ( satibhAga gAUyaM ) ke0 ghanodadhimAM eka gAu, ane eka gAno trIjo bhAgadhanAta valayamAM (gAuyaM) ke eka gAu, (ca) ke0 ane (taha ) ke0 temaja tanuvAtamAM (gAuya tibhAgo) ke0 eka mAno trIjo bhAga (khivija ) ke0 nAkhIye tyAre bIjI zarkarAmabhAno valayaviSkaMbha ( hoi) ke0 hoya che, (eyaM koNa) ke* e anukrame (bIyAe ) ke0 bAjI naraka pRthvomAM sarvamalI bAra yojana, ve gAu, ane eka gaaunaa| karoye tev| ye bhAga eTalo bojI naraka pRthvIthI cAre dizAye aloka cha ho (taiyAisu) ke0 vAlukAprabhAdi pAMce naraka pRthvInA valayamAM (taMpi) ke0 je zarkarAmabhAvalayamAM nAkhelaM tene paNa kamaso ke0 anukrame karIne (duticaupacachaMgugaM) ke be guNu, traNa guNu, cAra guNu, pAMca guNu ane cha guNu karIne (khiva) ke0 melavavaM eTale vAlukAdikanA valayano viSkaMbha hoya, // 324 // 325 // chasatibhAgA paugAya-paMca valayANa jopaNapamAgaM // egaM bArasabhAgA, satta kamA bIya puDhavIe // 326 // ___ artha-bAjI zarkarAprabhAnA (valayANa ) ke0 valayonuM (joyaNapamANaM) ke0 yojanapramANa ghanodadhivalaya (cha sati bhAgA) ke0 cha yojana ane eka yojananAM traNa bhAga karIye tevo eka bhAga eTalaM jANavU, ane ghanavAtavalaya (pauNA paMca ) ke0 poNA pAMca yojana- jANavu. tathA tanuvAtanA valayanuM pramANa (egaM) ke0 eka yojana ane (bArasa bhAgA satta) ke0 eka yojananA bAra bhAga karIye tevA sAta bhAga (kamA) ke0 anukrame karIne jANavA. sarva Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... 188 ekaThA karatAM bAra yojana be gAu ane eka yojananA traNa bhAga karIye tevA be bhAga. eTalo bIjI narakapRthvIthI cAre dizAye aloka che // 326 // joyaNa sattatibhAguNa, paMca evaM ca valayaparimANaM // bArasa bhAgA aTThao, taiyAe jahakamaM neyaM // 327 artha-(evaM) ke0 evIrIte ( taiyAe ) ke0 trIjI vAlukA prabhAnA (valayaparimANaM) ke0 valayanuM parimANa te (jahakama) ke0 anukrame karIne (neyaM ) ke0 jANavU. temAM ghanodadhivalayanuM parimANa joyaNa (sattatibhAguNa ) ke0 cha yojana be gAu ane eka gAunA traNa bhAga karIye tevA be bhAga adhika eTalaM jANavU. ghanavAtanuM valaya (paMca) ke0 pAMca yojananuM jANavU. ane tanuvAtanuM valaya eka yojana ane (bArasa bhAgA aTTao) ke0 eka yojananA bAra bhAga karIye tevA ATha bhAganuM jANavU. e sarva malIne tera yojana eka gAu ane eka gAunA traNa bhAga karIye tevo eka bhAga upara eTalo vAlukAprabhAthakI cAre dizAye aloka che. // 327 // satta savAyA paMcao, pauNAdo joyaNA cutthiie|| ghaNaudahimAiyANaM, valayANaM mANameyaM tu // 328 // ___ artha-(cautthIe ) ke0 cothI paMkaprabhAnA (ghaNaudahimAiyAgaM ) ke0 ghanodadhi vigerenA (valayANa) ke0 valayonuM (mANaM) ke0 pramANa ( eyaM ) ke0 A Agala kahe che te pramANe jANavU. ghanAdadhinuM pramANa ( satta ) ke0 sAta yojanuM ghanavAtanuM pramANa ( savAyA paMcao ) ke0 savApAMca yojananu, ane tanuvAtanuM pramANa (pauNA do joyaNA) ke0 poNA be yojananu. sarvamalI paMkaprabhAthakI cauda yojana cAre dizAye aloka che. // 328 // Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 satibhAgasatta taha addha, chaTTha valayANamANameyaM tu // joyaNamegaM bArasa, bhAgA dasa paMcamII tahA // 329 // 22 ___ artha-( tahA ) ke0 temaja (paMcamoI ) ke0 pAMcamI dhUmaprabhA pRthvInA (valayANamANaM) ke0 valayonuM pramANa ( eyaM) ke0 A pramANe jANavU. ghanodapinuM pramANa ( satibhAgasatta ) ke0 trIjA bhAge sahita sAta yojananu, ( taha ) ke0 tathA ghanavAtanuM pramANa (adva chaha ) ke0 sADA pAMca yojananu, ane tanuvAtanuM pramANa (joyaNamegaM ) ke0 eka yojana ane eka yojananA ( bArasa bhAgA dasa ) ke0 eka yojananA bAra bhAga karIye tevA daza bhAgarnu, sarva malI cauda yojana be gAu ane eka gAunA traNa bhAga karoye tevA be bhAga eTalo dhUmaprabhAthI cAre dizAye aloka che. // 329 // aTThatibhAgUNAI, pauNAI chacca valayaparimANaM // chaTThIe joyaNa tahA, bArasa bhAgA ya ikkArA // 330 // 24 ___ artha-(sahA) ke0 temaja (chaThI ) ke0 chahI tamaprabhA naraka pRthvInAM ( valayaparimANaM ) ke0 valayonuM pramANa A pramANe( aTThatibhAgRNAI joyaNa ) ke0 trIje bhAge ochA ATha yojana eTale sAta yojana be gAu tathA eka gAunA traNa bhAga karIye tevA be bhAga eTalaM ghanodadhinuM valaya pramANa jANavU, tathA (pauNAI chacca ) ke0 poNA cha yojananuM dhanavAtanuM pramANa jANavU. ane (bArasa bhAgAya ikkArA ) ke0 eka yojananA bAra bhAga karIye tevA agIyAra bhAga eTalaM tanupAtana pramANa jANavU. sarva malA paMdara yojana eka gAu ane eka gAunA traga bhAga karIye tevo eka bhAga, eralaM tamamamAthako cAre dizAe antara che // 330 // Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -190 aTThaya chacciya dotriya, ghagodahimAiyAga mANaM tu // sattamamahie neyaM, jahasaMkheNaM ca tipi / / 331 / / 251 artha - ( sattamamahie ) ke0 sAtamI tamatamaprabhA pRthvInA ( ghaNoda himAiyANamANaM ) ke0 ghanodadhivigere valayonuM pramANa o pramANe-nAliyanuM pramANa ( aTThaya ) ke0 ATha yonajanuM, ghanavAtanuM pramANa (chacciya ke0 cha yojananuM, ane tanuvAtanuM pramANa ( dotriya) ke0 ve yojananuM. ema (tihaMpi ) ke0 traNa valayanuM pramANa ( jahasaM vaM ) ke0 yathA saMkhyAye karIne jANaM. e sarva malI sola yojanano tamatamaprabhAthI cAre dizAye aloka che. // 339 // ahiM kor3ane zaMkA yAya ke prathama to " bosa sahassAI ghaNudahipiMDo " eTale ghanodavino pIMDa vIsa hajAra yojanano che ema kadhuM che ane havaNAM " ( cha addhapaJcama joyaNa saGgha)" eTale ghanodadhinuM valaya cha yojana, ghanavAtanuM sADA cAra yojana ane tanuvAtanuM doDha yojana kema kaho cho? to tenuM graMthakAra samAdhAna kare che // majjheciya puDhaviahe, ghaNudahipamuhANa piMDaparimANaM // bhaNiyaM tao kameNaM, hAyai jA valaya parimANaM ||332|| artha - je " vIsa sahassAI ghaNudahi piMDo " e pATha ko che tetA ( puDhaviahe ) ke 0 naraka pRthvInI nIce (majjheciya) ke0 free madhyabhAge ( hipamuhANa) ke0 ghanAdadhi vigerenuM (piMDaparimANaM ) ke piMDa parimAga ( bhaNiyaM ) ke0 kathuM che. (tao ) ke0 tyArapachI (kameNa ) ke0 anukrame ( hAyai) ke0 ghaTa jAya te ( jAvalayaparimANaM ) ke0 jeTalaM valayanuM parimANa cha yojana Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ityAdika kayu che. teTalaM jANavu emAM virodha nathI // 332 // have pratyeka narakapRthvImAM narakAvAsAnI saMkhyA kahe che. tIsa paNavIsa panarasa, dasa tinni paNUNa eglkkhaaii|| paMca ya narayA kamaso, culasI lakkhAiM sattasuvi // 33 // - artha-je nArakI jIvone upajavAnA sthAnako te narakAvAsA kahevAya che. te pahelI narakapRthvImAM (tIsa) ke0 trIza lAkha, bIjImAM (paNavIsa) ke0 pacIza lAkha, trIjImAM (panarasa ) ke0 paMdara lAkha, cothImAM. (dasa) ke0 daza lAkha, pAMcamImAM (tini) ke0 traNa lAkha, chaThImAM (paNUNa ega lakkhAI) ke0 eka lAkhamA pAMca ochA, ane sAtamImAM (paMca ya) ke0 phakta pAMca ( narayA) ke0 narakAbAsA (kamaso) ke anukrameM jANavA. (sattasuvi) ke0 sAte naraka pRthvInA ekaThA karIye eTale (culasI lakkhAiM) ke0 corAsI lAkha narakAvAsA thAya che // 333 // ! ___ sAtamI naraka pRthvImAM pAMca narakAvAsA kyA ? te kaheM che. puvveNa hoi kAlo,avareNa apaiTTha o mahAkAlo // rudAhigapAse, uttarapAse mahAruruM / / 334 // 24 artha-(apaiTio) ke0 madhyamA rahelA apratiSThAna nomanA narakAvAsathI (puNa) ke0 sAtamI pRthvImAM pUrva dizAne viSe (kAlo) ke0 kAlanAmano narakAvAsa (hoi ) ke0 che. (avareNa) ke0 pazcima dizAmAM (mahakAlo) ke0. mahAkAla narakAvAsa che. (dAhiNapAse ) ke0 dakSiNa dizAmAM (ruro) ke0 ru ru nAmano narakAvAsa che, ane (uttarapAse ) ke uttara dizAmAM (mahAruru) ke0 mahAruru nAmano narakAvAsa che. // 334 // Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sAte narakanA prataronI jUdI jUdI saMkhyA kahe che. terikArasa nava saga, paNa tinniga payara savi gunnvnnaa|| sImaMtAI apai-ThANaMtA iMdayA maJjhe // 335 // 250 artha-pahelI naraka pRthvImAM (tera ) ke0 tera pratara, bIjImAM ( ikkArasa ) ke0 agIyAra, trIjImAM ( nava) ke0 nava, cothImAM (saga) ke0 sAta, pAMcamImAM (paNa) ke0 pAMca, chaThThImAM (tini) ke0 traNa,ane sAtamImAM (iga) ke0 eka. e (savvi) ke0 sarvamalI (guNavannA ) ke0 ogaNa pacAsa (payara ) ke0 pratara jANavA. e sarve prataranA ( majjhe ) ke0. madhye (sImaMtAI) ke. sImaMtathI AraMbhI ( appaiTThANaMtA) ke0 apratiSThAna sudhI eTale pahelA prataranA madhyamAM sImanta nAmano ane ogaNapacAsamA prataramAM apratiSThAna nAmano ( iMdayA ) ke0 indrakA eTale mukhya narakAvAsa che. // 335 // have sAte narakapRthvInA malI ogaNapacAsa prataranA madhyabhA: ganA iMdraka narakavAsanAM nAma kahe che. sImantaottha paDhamo, bIo puNa rokhyatti naaybbo|| raMbho tatthaya taio, cauttho puNa hoi ujjhNto||336|| saMbhaMtamasaMbhaMto, vibhaMto ceva sattamo neo|| aTThamao bhatto puNa, navamo sIutti naaybo||337|| vakaMtamavakato, vikalo taha ceva roruo niro|| paDhamAe puDhavIe, terasa nIrIMdayA ee / 338 // // Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-( attha) ke ho paDhamo) ke0 pahelo (sImaMtayo. ke0 sImanta, (puga ) ke0 valo (bIo) ke bIjo (rokhyatti) . ke roruo ( nAyayo ) ke0 jAgayo0 ( tatthaya ) ke0 te pahelI narakamAM ( taio) ke0 trIjo (raMge ) ke0 raMbha, (puNa) ke calI (cauttho) ke0 cotho ( ujjhatA) ke0 ujjatanAmano ( hoi ) ke0 hoya che-|| 336 // (saMbhaMtamasaMbhaMto) ke0 pAMcamo saMbhrAMta ane chaTho asaMbhrAMta, valI (sattamo) ke0 sAtamo (vipbhaMto) ke0 vibhrAMta (ceva) ke0 nizve (neo) ke0 jANavo. (puga) ke0 valI ( ahamao) ke AThamo ( bhatto ) ke. bhakta ane ( navamo) ke0 navamo (sIutti) ke0 zItanAmano (nAyavo) ke0 jaannvo-|| 337 // (vakaMna marakaMto) ke0 dazamo vakrAMta ane agIyAramo avakrAMta, bAramo (vikalo) ke0 vikala, (naha) ke0 tathA teramo ( roruo nirao) - roruka nAmano narakAvAsa (ceva ) ke0 nizce jANato. ( paDhamAe puDhavIe) ke0 pahelI narakapRthvInA (ee) ke0 e pUrve kahelA (terasa) ke0 (tera nIrIdayA ) ke0 madhyanA iMdraka narakAvAsa kahyA-|| 338 // thaNIe thaNakeya tahA,maNae caNake ya doi nAyave // ghaTTe taha saMghaTTe, jimbhe avajipbhIe ceva // 339 // lole lolAvavatte, taheba ghaNalolue ya bodhavve // bIyAe puDhabIe, ikkArasa iMdayA ee // 340 // // artha-pahelo (thaNIe ) ke0 stanika, (tahA) ke tathA bojo (thaNakeya) ke stanaketa, trIjI ( maNae ) ke0 maNaka, (ya) ke0 ane cotho (caNake ) ke0 caNaka, e (doi) ke0 be (nAyame) ke0 jANavA pAMcamo (baTTe) ke0 ghaTTa, ane ( taha) ke0 tathA chaTTho Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (saMghaTTe) ke0 saMghaTTa, sAtamo (jimbhe) ke0 jibha ane AThamoM ( avajipbhIra) ke0 avajipbha (ceva) ke0 nizce hoy-|| 339 / / navamo (lole) ke0 lola, dazamo (lolAvatte) ke0 lolAvata, ( taheva) ke0 temaja agoyAramo (ghaNalolu eya) ka0 ghaNaloluka (bodhavye) ke0 jANavo. (bIyAe puDhavIe) ke0 vIjI narakapRthvInA (ee) ke0 e pUrva kahelA ( ikkArasa ) ke0 agIyAra (iMdayA) ke iMdraka narakAvAsa che0 / / 340 // tatto taviA tavaNo, tAvaNo paMcamo nidiTThoya // cha8o puNa pajjalio, ujjalio sattamo nIrao // 341 // saMjalio aTThamao,saMpajjalioyanavamao bhnni|| taiyAe puDhavIe, ee nava hoti nIraiMdA // 342 // - artha-pahelo (tatto) ke tapta, bIjo (tavio) ke0 tapika, zrIjo (tavaNo) ke0 tapana, cotho (tAvaNo) ke0 tApana, (ya) ke0 ane (paMcamo ) ke0 pAMcamo (nidiTTho) ke. nidAgha, (puNa) ke0 valI (chaTTho) ke0 chaTTho (pajjalio) ke0 prajvalita, ane ( sattamo) ke0 sAtamo (ujjalio nIrao) ke0 ujvalita narakAvAsa. // 341 // (aTThamao) ke0 AThamo (saMjalio) ke0 saMjvalita, (ya) ke0 ane (navamao) ke0 navamo ( saMpanna lio) ke0 saMprajvalita (bhaNio ) ke0 kayo che. ( taiyAe puDhavIe ) ke0 trIjI naraka pRthvInA (ee) ke0 e pUrva kahelA (nava) ke0 natra (noraiMdA) ke0 moTA indraka narakAvAsa (hoti) ke che. // 342 // Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 Are sAre mAre, kave tapae ya hoi nAyave // khADakhaDe khaMDakhaDe, iMdayanirayA cautthIe // 343 // artha-pahelo (Are) ke0 Ara, bIjo (sAre ) ke0 sAra, cIjo ( mAre) ke0 mAra, cotho (vo) ke0 varva, pAMcamo (tamaeya) ke0 tama, (hoi ) ke che. chaTho (khADakhaDe ) kekhADakhaDa ane sAtamo (khaMDakhaDe ) ke0 (khaNDa khaDa) e sAta iMdayanirayA) ke0 indraka narakAvAsa ( cautthoe ) ke0 cothI naraka pRthvIne viSe jANavA. // 343 // khAe tamae ya tahA, Use aMdhe ya tahaba timise ya // ee paMcamapuDhayo, paMcayanIraiMdayA huMti // 344 // 55 ___ artha-helo (khAe) ke0 khAta, vIjo (tamaeya ) ke0 tamaka, (tahA) ke0 temaja trIjo (Use) ke0 Usa, cotho (aMdheya) ke0 andha, (tahaya ) ke0 temaja pAMcamo (timipya ) ke0 timisa. (ee) ke0 e nAmanA (paMcayanIraiMdayA) ke pAMca indraka narakAvAsa (paMcamapuDayo) ke. pAMcamI narakapRthvIne viSe (huti) ke0 che. 1 344 // hima vaddala lalakkhe, tiniu nauraiMdayA u chtttthiie|| eko ya sattamAe, apaiThANA ya bodhavo // 345 // ___ artha-pahelo ( hima) ke0 hima, bIjo ( baddala ) ke0 vadala, trIjo ( lalakkhe ) ke0 lalakha, (tiniu) ke0 e traNa ( nIraiMdayA ) ke0 indraka narakAvAsa (chaThIe) ke0 chaTThI narakapRthvIne viSe che. (ya) ke0 ane (satamAe ) ke0 sAtamI narakapRthvIne viSe Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (eko) ke eka (apaiTThANo) ke0 apratiSThAna nAmano narakAvAsa (bodhaco) ke0 jANako / / 345 // have darekapratare e madhyanA iMdraka narakAsAtho keTalI zraNio nikale che ? tathA te dareka zreNimAM keTalA narakAvAsA cha te kahe che. tehito disi vidisi,viNiggayA aTTha nisyaavliiyaa|| paDhamapayare disi guNa-vana vidisAsu aDayAlA / / 346 // 2 // artha-pratyeka pratare ( tehitA ) ke0 te madhyanA iMdraka narakAvAsothI (si.) ve0 cAre dizAmAM ane bidisi ) ke0 vidizAmAM (aTTha nirayAvalIyA ) ke0 ATha naraka paMktio (viNiggayA ) ke0 nikalelI che. temA ( paDhamapayare ) ke0 pahelA pratarane viSe ( disi ) ke cAre dizAmAM cAre paMktine viSe (uNavanna) ke0 ogaNapacAsa ane ( vidisAsu ) ke0 vidizAmAM (aDayAlA) ke0 aDatAlIsa narakAvAsA hoya che. // 346 // bIyAisu payaresu, iga iga hINA u huMti paMtIo // 24 jA sattamIyapayare, disi ikkiko vidisi ntthiaa||34|| ___ artha-(bIyAisu payaresu) ke0 bIjAthI AraMbhIne je pratara che temAM ( iga iga hINAu patIo) ke dareka pratare eka eka narakAvAse ochI paMktio ( huMti) ke0 hoya che. jethI ( jAsattamI5payare ) ke0 sAtamI naraka pRthvInA chellA ogaNapacAsamA pratarane viSe (disi ) ke cAre dizAmAM ( ikiko) ke0 eka eka, ane (vidisi ) ke0 vidisAmA (natthi) ke0 eka paNa nathI. // 347 // Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .197 hareka prata dizA tathA vidizAnI AvalInA malyA sarve narakAvAsAnI saMkhyA jANavA mATe karaNa kahe che. t iTThapayaregadisi saMkhA, aDaguNA cauviNA sadgasaMkhA // 258 jaha sImaMtayapayare, eguNanauyA sayA tinni // 348 // 28 apaTThANe paMca u, paDhamo muhamaMtimo havai bhUmi // 257muhabhUmisamAsaddhaM, payaraguNaM hoi sabadhaNaM // 349 // 26artha - ( ihapayara ) ke0 vAMchitaprataranI (ega disi ) ke0 eka dizAne viSe ( saMkhA ) ke0 je narakAvAsAnI saMkhyA che te Ava lIno apekSAye che. AvalI ATha che mATe te saMkhyAne ( aDaguNA ) ke0 AThaguNI karIye, paNa vidizAmAM eka eka narakAvAsa ochohovAthI (caDaviNA ) ke0 cAra ochA karIye. pachI ( sa ) ke0 eka iMdraka narakAvAsa sahita karIye eTale ( igasaMkhA ) ke0 eka pratare narakA vAsAnI saMkhyA thAya. (jaha ) ke0 jema ratnaprabhAnA ( sImaMtayapayare ) ke0 sImaMta nAmanA pahelA prataramA ekadizAnA narakAvAsAnI saMkhyA ogaNapacAsa che, tene AThaguNA karIye tyAre Naso bANuM thAya. temAMthI cAra ochA karatA traNa so ayAzI rahe. mAM eka iMdraka melavIye tyAre (eguNanauyA sayA tinni) ke0 traNa so ne nevyAzI thAya. evIjarIte vIje pratare eja pramANe gaNatAM traNa so ekyAzI AvalikA gata narakAvAsA hoya. // 348 // evIja rIte vellA ogaNapacAsamA (ahANe ) ke0 aiThANa pratare eka dizAye eka narakAvAso che, tene ATha guNo karatA ATha thAya temAMthI vidizAnA cAra kADhI nAkhIye. bAkI cAra rahe tenI sAthai eka iMdra melavatAM sAtamo narake AvalikA gata narakAvAsA (paMca) ke0 pAMca thAya // * Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 have eka eka pRthvIne viSe AvalikAgata narakAvAsA jANavAmATe pAchalI gAthAnA pAchalA traNa padekarI karaNAMtara kahe che, (paDhamo) ke0 pahelA sImaMtaka prataranA traNaso nevyAso AvalikAgata narakAvAsAne (muha) ke0 mukha kahIye ane (aMtimI) ke0 chellA ogaNapacAsamA apaiThANa prataranA pAMca narakAvAsA te (bhUmi havai ) ke bhUmI kahevAya. pachI ( muhabhUmi ) ke mukhanA traNa so ane nevyAsI tathA bhUminA pAMca tene (samAsa ) ke0 ekaThAkarIye tyAre traNa so ane coroj thAya. tenuM ( addhaM ) ke0 arddha karatAM eka so ane sattANuM thAya. tene (payaraguNaM) ke0 ogaNapacAsa pratare guNatAM (sabadhaNaM hoi) ke0 sarve ogaNapacAse prataranA AvalikAmA rahelA narakAvAsAnI saMkhyA nava hajAra cha so ane trepana thAya, eTalA sAte pRthvInA AvalikAgata narakAvAsA jANavA. bAkI vyAsI lAkha neQ hajAra traNa so ne saDatAlIza puSpAvakIrNa jANavo. // 349 // Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naM. 2 narakAvAsanu koSTaka. bult kaI narake ? adha. samAsana | mukhaM | bhUmi. samAsaH | samA | prataraH | paMktivedhaH / purA sarva saMkhyA . kINakaH 5 384 | 48 | 8653 838034784000000 293 13 | 4433 2485597 3000000 28 * sAte naraka : / 388 | ratnaprabhAyAH . 388 zarkarA prabhAyAH | vAlukA prabhAyAH 17 | paMka prabhAyAH 205 2685 2487305 2500000 133 1485 1488515/ 1500000 125 77 707 888243 1000000 | dhUma prabhAyAH 37 215 288735, 300000 tamaH prabhAyAH 88932 99985 tamastamaH prabhAyAH / Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 ahiM ejavAta graMthakAra kahe chechaNNavaisaya tivaNNA, sattasu puDhavIsu AvalonirayA // 2 sesa tiyAsI lakkhA,tisaya siyAlA navai shssaa|350/ ___ artha-(sattasu puDhavIsu) ke0 sAte naraka pRthvImAM ( AvalI nirayA) ke0 AvalikAmA rahelA narakAvAsA (chaNNavaisaya) ke0 channu so ane (tivaNNA ) ke0 trepana che. ane (zeSa) ke0 vAkI (tiyAsI lakkhA) ke0 vyAsI lAkha, (navai sahassA) ke0 nevU hajAra, (tisaya) ke0 traNa so ane (siyAlA) ke0 saDatAloza. eTalA puSpAkIrNa narakAvAsA jANavA. sarve malone corAsI lAkha narakAvAsA che. // 350 // tiNNi sayA auganauyA,dotiNauyA ya huMti puDhavIe / dosaya paMcAsIyA, paMcuttara dotti bIyAe // 351 // 55 ___ artha-(puDhavIe) ke0 pahelI narakapRthvIne viSe ( tiNNi sayA ) ke0 traNa so ane ( auNanauyA) ke0 nevyAsI narakAvAsArnu mukha tathA (dotiNauyAya ) ke0 baso ane trANu narakA* vAsAnI bhUmi (huMti) ke che. (boyAe) ke0 bIjI naraka pRthvIne viSe (dosaya paMcAsIyA) ke* basone paMcAsI narakAvAsArnu mukha ane ( paMcuttara dotti ) ke0 basone pAMca narakAvAsAnI bhUmi cha. // 351 // sattANuyaM sayaM ca, tittIsa sayaM sayaM ca paNavIsaM / / sattuttari auNattarI, sattattisA ya guNatIsA / / terasa muha bhuumio|| 352 // Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 artha-trIjI naraka pRthvIne vive ( sattANuyaM sayaM ca ) ke eka so sattANu narakAvAsArnu muva ane ( tittIsa sayaM ) ke eka so tetrIza narakAvAsAnI bhUmi che. cothI narakapRthvIne vive ( saya ca paNavIsaM) ke0 eka mo paccIsa narakAvAsAnu mukha ane ( sa tu. ttari) ke sityotera narakAvAsAnI bhUmi che. pAMcamo narakavIne viSe ( augattarI) ke0 og2agocara narakAvAsAnu mukha ane (satta ttisA) ke0 sADabosa narakAvAsAnI bhUmi che. chaTThI narakapRthvIne viSe (guNatIsA) ke0 ogaNIsa narakAvAsAnu mukha ane (terasa) ke0 tera narakAvAsAnI bhUmi che. e (muhUbhUmio) ke0 mukha ane bhUmi brahyA. paraMtu sAtamI narakane vi prataro nathI mATe mukha ane bhUmi na thI // 352 // sattahi paNasaya paNa-javai sahassa lakkha guNatIsaM // rayaNAe sedigayA,cauyAla sayA ya tittIsA // 353 // ___ artha-( rayaNAe) ke0 ratnaprabhA pRthvImA ( lakkha guNatIsaM ) ke ogaNatrIsa lAkha, ( paNa navai sahassa ) ke0 paMcANu hajAra, (paNasaya ) ke0 pAMca ane ( sattahiH) ke. saDasaTha eTalA puSpAvakIrNa narakAvAsA che. tathA (seDhigayA) ke0 zreNimAM rahelA ( cauyAlasayA ya tittIsA) ke0 cumAlIsa so ane tetrIsa narakAvAsA che. sarva maLA trIsa lAkha narakAvAsA ratnaprabhA pRthvImAM jANavA. // 353 // sattANavai sahasso, cauvIsaM lakkha tisaya pNchiyaa|| bIyAe seDhigayA, chabbIsasayA ya paNanauyA // 354 // 5 artha-( bIyAe ) ke0 bIjI narakapRthvImAM (cavIma Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 lakkha ) ke0 covIsalAkha, ( sattANavara sahassA ) ke0 sattANu hajAra, ( tisaya ) ke0 traNa so ane ( paMcahiyA ) ke0 pAMca adhika eMTalA puSpAkIrNa narakAvAsA hai. tathA ( seDhigayA ) ke0 zreNimA rahelA ( chavIsa sayA ) ke0 chavIsa so (ya) ke0 ane ( paNanayA ) ke paMcANu narakAvAsA che. sarva malI paccIsa lAkha antaran art zarkarAprabhA narakapRthvImAM jANavA. // 354 // paMcasayA pannarasA, aDanauya sahassa lakkha caudasa ya // tajhyAe seDhIgayA, paNasIyAo caudasayA / / 355 / / artha - ( taiyAe ) ke0 trIjI narakapRthvImAM (caudasa lakkha) ke0 cauda lAkha, ( aDanauya sahassa ) ke0 aThANu hajAra, ( paMcasayA ) ke0 pAMca so ane ( pannarasA ) ke0 panara eTalA puSpAvakIrNa narakAvAsA che. ane ( seDhIgayA ) ke0 zreNimAM rahelA ( caudasayA ) ke cauda so ane ( paNasIyAo ) ke0 paMcAzI narakAvAsA che. sarva salI panara lAkha narakAvAsA trIjI vAlukAprabhA narakapRthvImAM jANavA. // 355 // te jyA donnisayA, navanavaI sahassa nava ya lakkhA ya // paMkAe seDhIgayA, sattasayA huMti sattahiyA / / 356 / / | artha - ( paMkAe ) ke0 cothI paMkaprabhA narakapRthvImAM (nava ya lakkhA ) ke0 nava lAkha, ( navanavai sahassa ) ke0 navaguM hajAra, ( doniyA ) 0 baso ane ( teNaDayA ) ke0 trANu, reer gurranIrNa narakAvAsA che, ane (sehIgayA) ke0 zreNimAM rahelA ( sattasayA ) ke0 sAta so ane ( satahiyA ) ke0 sAta adhika eTalA narakAvAsA (huti ) ke0 hai. sarva malo daza lAkha narakAvAsA cothI paMkaprabhA narakapRthvImAM jANavA. // 356 // Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 sattasayA paNatIsA, nava navaI sahassa donnI lakkhA y|| dhUmAe seDhigayA, paNasaTThI dosayA hu~ti // 357 // artha-( dhUmAe) ke0 pAMcamI dhUmaprabhA narakapRthvImA (donnI lAvAya ) ke be lAkha ( nA naI sahassa) ke0 navANu hajAra, (sata sayA ) ke sAta so ane (paNa sosA) ke pAMtrIsa eTalA puSpAvakIrNa narakAvAsA che. tayA (seDinayA ) ke zreNimA rahelA ( do sayA) ke0 baso ane (pagasaTTI) ke pAMsara eTalA narakAvAsA ke. sarva malI traNa lAva narakAsA pAMcamI dhUmaprabhA narakapRthvImA che. // 357 // navanavaio sahassA, nava ceva sayA hAti bttiisaa|| puDhavIe chaTThIe, seDhIgayA huMti tesaTThA // 358 // 1 ____ artha-( puDhavIe chaTThIe) ke chaTThI tamaprabhA narakapRthvImA (navanavaio sahassA ) ke navANuM hajAra, ( nava sayA) ke nava so ane ( battIsA ) ke batrIza. eTalA puSpAvakIrNa narakAvAsA ( ceva ) ke0 niTa ( hati ) ke che. tathA [ sehIgayA ] ke0 zreNimA rahelA [ tesaTTA ] ke tresau narakAsA ( huMti ) ke che. sarva malI navANu hajAra nava so paMcANu narakavAsA chaTTI tamaprabhA narakapRthvImAM che. sAtamI narakapRthvImAM pAMcaja narakAvAsA che. puSpAvakIrNa nathI. // 358 // te NaM naragAvAsA, aMto vaTTA bahiM ca cauraMsA // hiTThA khUrappasaMThANa-saMThIyA para madugaMdhA // 359. // artha-[ neNaM naragAvAsA ] ke0 te pUrva varNavelA sarve narakA. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 vAso [aMto vaTTA] ke0 mahilA bhAgamAM golAkAra, (vahiM cauraMsA) ke0 bahAra corasa ane (hiTThA ) ke0 nIce ( khUrappasaMThANA ) ke0 khUsalA erale ghAsa kApavAna eka jAtanA hathIyAra sarakhA AkAkhAlA ane [ paramaduggaMdhA ] ke. atyaMta durgadhamaya [ saMThIyA ] ke rahelA che. te narakAvAsA devalokanA AvalikAgata vimAnano peThe vRtta trikhUNA ane cokhUNA anukrame jANaghA. ane puSpAvakIrNa narakAbAsA anekAkAranA saMsthAnavAlA jANavA. // 359 // have narakAvAsAnu lAvANu paholapaNuM ane uMcapaNu kahe che. tisahassunA savve, saMkhamasaMkhinja vitthaDAyAmA / paNayAlalakkha sI-taoya lakkhaM apaanno||360|| . artha-sAte narakayomA jeTalA narakAvAsA che te ( sanke) #. saba narakAvAsA [tisahassubA] ke traga hajAra yojana uMcA 2. tayA (vitthaDAyAmA) ke0 paholAijhage ane lambAipaNe [saMvamasaMkhija ] ke koika saMkhyAtA yojana ane koika asaMkhyAtA yojana che, paNa temAM [ sobhato ] ke. prathama sImanta nAmano indraka narakAvAso [paNayAlalaka va ke0 pItAloza lAkha yojana lAMbo ane paholo cha. [ ya ] ke. ane [ AiTThANo ] ke0 chelo apAtaSThAna indraka narakAvAsa [ lakvaM ] ke eka ; lA va yojana lAMbo ane paholo ke. e apaiThANAne pharatA kAla vigere cAra nara kAvAsA che te lAMbAge paholapage ane pharatA parIdhiye asaMkhyAtA koDAkoDA yojana jANavA. // 360 // hilo ghaNo sahassaM, uppise kuTuo sahassaM tu // majjhe sahassa susirA,tini sahassuccayA niryaa||361|| Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 205 artha-sarve narakAvAsA (hiho) ke0 nIce (ghaNo sahassa) ke* eka hajAra yojananI ghADha uMcI pIThikAvAlA, (tu) ke0 valI ( uppIMse ) ke0 uparanA bhAgamAM (kuTuo sahassaM ) ke0 eka hajAra yojananA zikharAkAre gomaTAvAlA ane (majjhe) ke0 madhyabhAgane vio ( sahassa musirA) ke0 eka hajAra yojananI polANavAlA che, ema sarva malIne (tini sahassa ) ke0 traNa hajAra yojana ( uccayA ) ke0 UMcA ( nirayA ) ke. narakAvAsA che. // 361 // chasu hichuvari joyaNa, sahassa bAvannasaha carimAe // puDhavInirayarahiyaM, nirayA sesaMbhi sabAsu // 362 / / 25 artha-ratnaprabhAdi sAte narakapRthvInA je eka lAkha eMzI hajAra yojana vigere pRthvIpiMDa kahyA che temAM (chasu ) ke0 pahelI ratnaprabhAdika cha pRthvImAM ( hivari ) ke0 nIce ane upara ( joyaNa sahassa ) ke0 eka eka hajAra yojana kSetra narakAvAsAthI rahita jANavU, ane ( carimANa ) ke0 sAtamI narakapRthvIne viSe nIce ane upara (bAvana saTTha ) ke0 sADIbAvana hajAra sADibA. vana hajAra yojana (puDhavInirayarahitaM ) ke0 kSetra narakAvAsAthI rahita jANavu. ( sesaMmi sanyAsu) ke0 bIjo samasta pRthvIne viSe ( nirayA ) ke0 narakAvAsA jANavA. // 362 // have dareka naraka pRthvImAM pratare pratare keTalaM aMtara che ? te kahe che. visahassuNA puDhavI,tisahassa guNiehiM niyypyrehi|| UgA niruvUNayapayara, bhAIyA patthaDaMtarayaM // 363 // 2 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 artha - ( puDhavI ) ke0 pahelI naraka pRthvInA DimAMthI (visahasNA) ke0 eka hajAra uparathI ane eka hajAra nIcethI ema ve hajAra yojana ochA karIye. pachI dareka pratara traNa traNa hajAra yojana uMcA che mATe ( tisahassa guNiehi ) ke0 traNa hajAravaDe guNelA ( niyayapayare hi ) ke0 potapotAnA prataronI je saMkhyA thAya te ( UNA ) ke0 ochI karavI. pacho ( rUvUNa ) ke0 eka rUpa karIne ( niyapayarabhAIyA ) ke0 pota potAnA prataranA jeTalA AMtarA hoya art bhAgAkAra karaat eTale (pattharayaM) ke0 matara prataranuM aMtara pramANa thAya che. // 363 // udAharaNathI spaSTa samajAve ke ke ratnaprabhA pRthvIno piMDa eka lAkha aiMzI hajAra yojanano che, temAMthI be hajAra yojana arora eTale bAkI eka lAkha aTThotera hajAra rahe. have e pRthvInA tera pratara che te dareka RNa RNa hajAra yojana uMcA che mATe terane traNa hajAre guNIye tyAre ogaNacAlIsa hajAra thAya. eTalA eka lAkha aTThotera hajAramAthI kADhIye bAkI eka lAkha ogaNacAlIza hajAra rahe, tene tera prataranI vacamAM vAra AMtarA che, mATe bAre bhAga ApIye eTale eka eka AMtare agIyAra hajAra pAMcaso ane vyAzI yojana, ane te upara eka yojananA RNa bhAga karIye tevo eka bhAga eTalaM ratnaprabhAnA prata pratara bacce antara jANavuM. evIja rIte bIjI naraka pRthvIone viSe paNa potapotAnA pratare bhAga dIdhAthI jeka Ave te pratyeke antara jANavuM. eja AgalI gAthAthI kahe che. tesIyA paMcasayA, ikArasa ceva joyaNasahassA // rayaNAe patthaDaMtara - mego ciya joya gatibhAgo // 364|| artha - ( rayaNAe ) ke0 pahelI ratnaprabhA pRthvImAM (ikArasa 9 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 0 joyaNasahassA) ke agIyAra hajAra, (paMcasayA ) ke0 pAMcaso ane (tesIyA ) ke0 tyAsI eTalA yojana, tathA ( ego joyaNatibhAgo) ke0 eka yojananA traNa bhAga karIye tetro eka bhAga. eTalaM ( patthaDetaraM ) ke0 pratare pratare antara ( ciya ) ke0 nizce jANavuM // 364 // sattANavaI sayAI, bIyAe patthaDetaraM hoi // paNahattari tiSNi sayA, bArasa sahassa taiyAe | | 365 // 5 artha - ( bIyAe ) ke0 bIjI narakapRthvIne viSe agIyAra prataranA daza AMtarAmAM ( sattANavaI sayAI ) ke0 natra hajAra ane sAta so yojananuM ( patthataraM hoi ) ke0 pratare pratare AMtaruM hoya. ( taiyAe ) ke0 trIjI narakapRthvIne viSe nava prataranA ATha AMta - rAma ( bArasa sahassa ) ke bAra hajAra, ( tiNNisayAM) ke0 traNa so ane (paNahattari ) ke0 paMcotera yojananuM pratare pratare aMtara hoya. // 365 // chAvasiya solasa, sahassa eMgo ya dA vibhAgAi // aDhAi sayAI, paNavIsa sahassa dhUmAe || 366 // C artha -- cothI narakapRthvInA sAta prataranA cha AMtarAmAM ( solasa sahassa ) ke0 sola hajAra ( chAvaTTisa ) ke0 eka so ne chAsa yojana (ya) ke0 ane ( ego do vibhAgAi ) ke0 eka yojanA traNa bhAga karIye tevA ve bhAga eTalaM pratare pratare aMtara hoya. pAMcamI ( dhUmAe ) ke0 dhUmaprabhA narakapRthvIne viSe pAMca prataranA cAra AMtarAmAM (paNavIsa sahassa) ke0 paccIsa hajAra ane ( aDhAi sayAI ) ke0 aDhIso arthAt vaso pacAsa yojananuM pratare pratare aMtara che. // 366 // Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 008 bAvanna sahassAI, paMceva havaMti joyaNasayAI / patthaDamaMtarameyaM, chaTThIpuDhabIe neyavvaM / 367 // artha-(chaThIpuDhavIe ) ke0 chaThI tamaprabhA narakapRthvIne vive traNa prataranA be AMtarAmA (bAvanna sahassAI) ke0 bAvana hajAra ane (paMceva jAyaNasayAI) ke0 pAMcaso yojana. ( eyaM ) ke0 eTalaM (patthaDamaMtaraM ) ke0 prataraM pratare aMtara ( neyavvaM ) ke0 jANavaM. // 367 // ( saptasyAM tveka eva pratara iti tatrAMtaraM na saMbhavati // uktaM nArakANAM prasaMgavazAdbhavanadvAram // artha-valI sAtamI tamatamaprabhA narakapRthvImA ekaja pratara hovAthI temAM AMtarA saMbhave nahIM.ema e prasaMgane anusarI nArakI jIvonuM bhavanadvAra kA. atha nArakANA bhavagAhanAdvAramArabhyate / have te nArakI jIvornu avagAhanA dvAra eTale zarIrapramANadvAra kahe che. pauNaThThaghaNu cha aMgula, rayaNAe dehamANamukkosaM // 23 sesAsu duguNadu guNaM,paNa dhaNusaya jAva crimaae||36|| artha-( rayaNAe ) ke0 pahelI ratnaprabhA narakapRthvImAM nArakIornu (ukosaM ) ke0 utkRSTuM ( dehamANaM ) ke0 zarIra pramANa (pauNadhaNu ) ke0 poNA ATha dhanuSya ane ( cha aMgula ) ke0 cha aMgulanu hoya che. ane (sesAsu ) ke0 vAkInI cha pRthvImAM (duguNaduguNaM ) ke0 prathamanI naraka karatAM bamaNuM bamaNu anukrame karavu. te ( jAva carimAe ) ke0 jeTalAmA chellI narakaTaH vIne vidhe Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 (paNa dhaNusaya) ke0 pAMca so dhanuSyanu utkRSTa zarIra pramANa hoy.|| jemakeeratnaprabhAmA sAta dhanuSya traNahAya cha AMgula, zarkaraprabhAmAM pannara dhanuSya ve hAtha bAra aMgula, vAlukA prabhAmAM ekatrIza dhanuSya eka hAtha. paMkamabhAmAM bAsaTha dhanuSya be hAtha, dhUmapabhAmAM eka so paccIza dhanuSya, tamaprabhAmA aDhI seo dhanuSya, ane tamatamaprabhAmAM pAMca so dhanuSyanu utkRSTa zarIra pramANa hoya. // 368 // ___ have ratnaprabhAnA pratare pratare jUtuM jUduM dehamAna kahe che. rayaNAepaDhamapaya re, hatthatiyaM dehamAgamagupayaraM // chappaNNaMgulasavA, vuTThI jA terase payare // 369 // 251____ artha-( rayaNAepaDhamapayare ) ke ratnaprabhA pRthvInA pahelA pratare ( hatthatiya dehamANaM) ke0 traNa hAtharnu utkRSTa zarIra pramANa che. tyAra pachI ( aNupayara ) ke0 pratare pratare (chappaNNaMgulasahA ) ke0 sADA chappanna aMgulanI (vuDDI) ke0 vRddhi karavI ke-jethI ( jA terase payare ) ke0 teramA pratare poNA ATha dhanuSya ane cha aMgulanu pramANa pUrNa thAya. // 369 // . have zarkarAdikanA patare pratare utkRSTuM dehamAna kahe che. (ins jaM dehapamANaM uvari-mAe puDhavIe aMtime payare // taM ciya hichimapuDhavI-paDhama payaraMmi bodhavvaM // 370 // .. artha-(uparimAe puDhavIe ) ke0 upara uparanI pRthvInA ( aMtime payare ) ke0 chellA pratarane viSe utkRSTuM (jaM dehapamANaM) ke0 je zarIra pramANa hoya (te) ke0 te pramANa (ciya) ke0 nizce (hiDimapuDhavIpaDhamapayaraMmi) ke0 nIcenI pRthvInA pahelA pratare (bodhavyaM) ke0 jAgaQ // 370 // Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 taM cegUgagasagapayara, bhaiyaM bIyAi payara vuTThibhave / / (tikara tiaMgula kassatta,aMgulA sahi gunnviis||371|12) paga dhagu aMgulavItaM, panarasaghagu dunni hattha sahA y|| ) bAsaThi dhaNuhasaDhA,paNa puDhavI payara vuddhi imA // 372 / / artha-taM ca ) ke0 te zakarAdika pRthvInA pahele pratare se dehamAna Aye tene ( egUgA) ke eka uge (sargamayara ) ke0 pota pAtAne pAre ( bhaiyaM) ke. bhAga Apako. tema karatA je AMka Are te zarkarAdika pRthvInA (boyAi payara) ke. bIjA prArAdikane vire (buDhibhave ) ke0 vRddhi hoya, paNa te vRddhi bojI narakapRthvIthI AraMbhI chaTThI pRthvI suvI eTale pAMca pRthvInA bojA pAre anukrame jANavI. haye zarkarAprabhAnA prathama patare sAta dhanuSya traNa hAtha ane cha aMgula dehamAna che, temAM (tikara tiaMgula ) ke0 traNa hAya ane traga aMgulano vRddhi karoye, tathA trIjA narake prathama pratare pannara dhanuSya be hAtha ane vAra aMzulanuM dehamAna che temAM (karasata aMgulA saDhi gugavIsa ) ke0 sAta hAtha ne sADo ogaNIza aMgulanI vRddhi kroye-|| 371 // coyA narakanA pahele pratare ekatrIza dhanuSya ane eka hAtharnu zarIra pramAga che. temAM (paga ghaNu aMgulapIsaM) ke0 pAMca dhanuSya ne vIza aMgulano vRddhi karoye. pAMcamA narakanA pahele pAre sADIbAsaTha dhanuSyanuM dehamAna che, temAM (panarasa ghaNu dunni hattha sahAya ) ke0 pannara dhanuSya ne ahIhAthanI vRddhi karIye. chaTA narakanA pahele pratare eka so paccIsa dhanuSyanuM dehamAna che, temAM (bAsahi dhaNuhasaTTA ) ke0 bAsara dhanunya ane be hAtha no vRddhi karoye. ema (paNa puDhavI payara vuDhi imA ) ke0 pAMca naraka pRthvInA pratarone viSe e pramANe vRddhi karavI. // 372 // Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja vAta vistAra sahita samajAve che ke-zarkarAmabhAnA pahelA patare sAta dhanuSya traNa hAtha ane cha aMgula dehamAna che. te sAta dhanuSyanA aTThAvIza hAtha thAya tenI sAthe uparanA traNa hAtha melavatAM ekatrIza hAtha thAya. tenA aMgula karavAmATe covIse guNIye to sAta so cumAloza aMgula thAya, temAM uparanA cha aMgula melayatAM sarva malo sAta sau pacAsa aMgula thAya. tene zarkarA prabhAnA agIyAra pratarane eke UNA karI daze bhAga ApIye to eka eka bhAge paMcotera aMgula Ave. tenA traNa hAtha ane traNa aMgula thAya. eTalI zarkarAprabhA pRthvInA pahelA pratarane vive dehamAnanI vRddhi thAya. ema vIjA pratarathI AraMbhI dareka pratare evIja rote vRddhi karavI. e pramANe vIjIthI chaTThI sudhI pratyeka naraka pRthvIne vi jANavU. samajaNamATe yaMtra sthApanA jovI. sAtamI narake ekaja pratara che mATe tyAM utkRSTa pAMcaso dhanuSyanuja dehamAna che. . have nArakI, utkRSTa tathA jayanya uttaravaikriya zarIra pramANa kahe che. iya sAhAviyadehA, uttaraveuvio ya tdugunno|| 21 ? duvihAvi jahannakamA, aMgula asaMkha saMkhaMso // 37 // 4 ___ artha-( iya ) ke0 e pUrve sAte narakanA nArakIoD (sA. hAviyadeho) ke0 svAbhAvika eTale bhavadhAraNIya zarIra pramANa ka[. (taduguNo) ke0 tenAthI bamaNuM (uttaraveuvioya) ke0 uttara vaikriyazarIra jANavU. jemake ratnaprabhAne vive pannara dhanuSya be hAtha ane bAra aMgula uttara vaikriya zarIra hoya. ane sAtamInarake eka hajAra dhanuSya uttara vaikriya zarIra hoya. e bhavadhAraNIya ane uttara vaikriya zarIranuM pramANa kayu. ho (duvihovi jahanna kamA ) ke0 anukrame be prakAre javanya zarIra pramANa kahe che. eka bhavadhAraNIya bIjeM Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 uttaravaikriya. e banne zarIra jayanyathI sAte narakamAM anukrame ( aMgula asaMkha saMkhaMsI ) ke0 aMgulano asaMkhyAtamo bhAga tathA saMkhyAtamo bhAga hoya. ahiM bhadhAraNIya zarIra utpatti velAye aMgulane asaMkhyAtame bhAge ane uttaravaikriya zarIra prAraMbhatI vakhate aMgulanA saMkhyAtame bhAge hoya ema jANavu: nArakIrnu avagAhanA dvAra pUrNa thayuM // haye nArakInA jIvonu utpativiraha tathA cavanavirahanuM dvAra doDha gAthAthI kahe che. sattasu cauvIsa muhU.saga panara diNega du cau chmaasaa||r uvavAya cavaNaviraho, ohe vArasa muhutta gurU // 374 // lahuoduhAvi samao,saMkhA puNa surasamA muNeyavvA / / ___ artha-- ( sattasu ) ke0 sAte narakamAM anukrame eTale pahelIe (cavIsa muhu ) ke covI muhUrta, bIjIe ( saga ) ke0 sAta divasa, trIjIe (panara diNa) ke0 pannara divasa, cothIe (ega) ke0 eka mAsa, pAMcamIe (du) ke0 ve mAsa, chaTTIe ( cau ) ke0 cAra mAsa, ane sAtamIe (cha mAsA) ke0 chamAsa sudhI (ubavAyacavaNaviraho) ke0 utpAta tathA cavanano virahakAla jANavo. jo ke sAte narakamAM mArakI jIvo ghaNuM karIne niraMtara upaje che ane cave che, paraMtu (ohe ) ke sAmAnyapaNe sAtemAM na upaje ane na cave to (lahuo ) ke0 jaghanyathI sAte narake (duhAvisamao) ke sAthe paNa eka samaya ane jUdo paNa eka samaya viraha paDe ane (gurU) ke0 utkRSTathI (bArasa muhutta) ke0 bAra muhUrtano virahakAla jANavo. (puNa) ke0 valI nArakInA jIvonI upajavAnI tathA cavavAnI (saMkhA) ke saMkhyA to ( surasamA) ke0 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 devatAnA sarakhI eTale eka samayamAM eka ve traNa chevaTa saMkhyAtA ane asaMkhyAtA sudhInI muNeyavA ke0 jANavI. e nArakInuMM upapAta virahadvAra tathA cavanavirahadvAra ka. have kayo jIva narake jAya te gatidvAra kahe che. saMkhAu pajasa pagiMdi-tirinarA jaMti niraNam // 375 || 2 artha - ( saMvAu ) ke0 saMkhyAtA AyuSpavAlA ( pajatta ) ke0 paryAptA (paNidi tirinarA) ke0 paMceMdriya tiryeca ane manuSya narakA bAMdhe to ( aMti niraesa) ke0 narakamAM jAya che. // 375 // have kayo jIvo narakAyu bAMdhe ? te kahe che. micchadiTTi mahAraMbha, pariggaho tibvakoha nissIlo // narayAUya nibaMdha, pAvamaI ruddapariNAmo // 376 // 28 artha - (micchadiTTi) ke0 mithyAtvI, ( mahAraMbha ) ke0 moTA AraMbha karanAro, (parigaho ) ke0 bahuparigrahadhArI, (tibba koha) ke0 AkarA krodhavAlo, (nissIlo) ke0 zIla rahita, (ya) ke0 valI (pAvamaI) ke0 pApabuddhivAlo ane ( rudda pariNAmo) to raudrapariNAma evo jIva ( narayAu ) ke0 narakanuM AyuSya (nibaMdha) ke0 bAMdhe che. // 376 // have vizeSapaNAthI jUdI jUdI narakagatie janArA jIvo kahe che. asanni sarisiva pakkhI, sIha uragi tthi jaMti jAchaTThi // kamaso ukkoseNaM, sattama puDhavI maNuyamacchA ||377 // / (m) artha - ( asanni) ke0 asaMjJI sammUcchima paMceMdriya paryApto 2 tiryeca jo narakAyu bAMdhe to pahelI narake jAya, tyAM te jaghanyathI Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 daza hajAra varSa ane utkRSTathI palyopamanA asaMkhyAtamA bhAganA AyuSye utpanna thAya tathA (sarisiva) ke0 bhUjaparisa te nolIyA dika jIvo bIjI naraka sudhI jAya, ( pakkhI ) ke0 gIdha sIcANAdika mAMsAhArI pakSIo raudra adhyavasAyane lodhe trIjI narakasudhI jAya, (sIha ) ke0 siMha citarA bIlADA vigere hiMsaka jIvo cothI narakasudhI jAya, ( uragi) ke0 uraparisarpa te dareka jAtinA sarpoM pAMcamI narakasudhI jAya, (tthi ) ke0 strIdede narakAyubaMdhanArA strIratna pramukha te ( jAchaTThi) ke0 chaThThI narakasudhI jaMti ke0 jAya che. valI garbhajaparyAptA ( maNuyamacchA ) ke0 manuSya ane maccha te (ukkAseNaM) ke0 utkRSTathI ( sattamapuDhavI ke0 sAtamI narakasudhI jAya. e ( kamaso ) ke0 anukrame utkRSTagati kahI, ane jaghanyathI ratnaprabhAnA pahelA pratarasudhI jAya. bAkInI sarva madhyamagati jANavI // 377 // havelA atikrUra ticanI prAye karIne gati kahe che. vAlA dADhI pakkhI, jalayara naragAgayA u akUrA || jaMti puNo naraesu, bAhuleNaM na uNa niyamA ||378|| 2 artha - ( vAlA ) ke0 vyAla eTale sarpa vigere, dADhI ) 0 dADhavAlA te siMha vigere, ( pakkhI ) ke0 pakSI te gIdha vigere ane (jalayara) ke0 jalacara te matsya vigere. eTalI jAtanA jIvo ( naragogayA ) ke 0 narakathI AvyA hoya to paNa (akrUrA) ho ati krUrapaNAne lIye ( bAhUlleNaM ) ke0 ghaNuMkarIne ( puNo ) ke0 paNa (naraesa) ke0 narakane viSe ( jaMti ) ke0 jAya che. parantu ( nauNa niyamo ) ke0 teno nizcaya nathI. kAraNa koI jIva arrer AvI samyaktva pAmI sArA saMtrayaNane lIye mokSapaNa pAme le. // 378 // Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 ho nArakIne saMghayaNa ane lezyA kahe che. do paDhamapuDhavigamagaM, chevaDhe kIliyAi saMghayaNe // ikikkapuDhavivuDhI, AitilessA u naraesu // 379 // 29 ___artha-(chevaDhe ) ke chevaTThA saMghayaNavAlo jIva (do paDhamapuDhavigamaNaM ) ke0 pahelI be narakapRthvI sudhI jAya, ane (kIliyAi saMghayage ) ke0 kIlikAdika saMghayaNavAlAjIvonI (ivikkapuDhavivuDDI ) ke0 eka eka narakapRthvInI vRddhi karavI. jema kIlikA saMbayaNavAlA trIjI narakapRthvI sudhI jAya. arddhanArAcavAlA cothI sudhI, nArAcavAlA pAMcamI sudhI, RSabhanArAcavAlA chaThI sudhI ane vajraRSabhanArAcavAlA sAtamI narakapRthvI sudhI jAya. e utkRSTI gati jANavI. jaghanyathI to sarve saMghayaNavAlA jIvo ratnaprabhAnA pahelA pratara sudhI jAya. // have nArakIne lezyA kaheM che. // (u) ke0 valI (naraesu) ke nArakIne viSe (AitilessA ) ke0 kRSaNa nIla ane kApota e prathamanI traNa lesyA hoya. // 379 // have e lezyAone vizeSe vivarIne kahe che. dusu kAU taiyAe, kAU, nIlA ya nIla paMkAe / dhUpoe nIlakiNhA,dusu kiNhA huMti lessaao||380|| ___ artha-(dusu) ke0 pahelI be narakamAM (kAU) ke0 eka kApotalezpA hoya. parantu pahelI karatAM bojImAM atimalIna lezyA hoya. (taiyAe ) ke0 trIjI narakamAM (kAUnIlA ya) ke0 kApota ane nIla lezyA hoya. temAM palyopamanA asaMkhyAtamA bhoge adhika evA traNa palyopamanA AyuSyavAlAne kAyota ane tethI adhika AyuSyavAlAne nIla lezyA hoya che. ane (paMkAi) ke0 paMkaprabhAmAM Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (nIla) ke0 nIla lezyA ekaja hoya che. (dhUmAe) ke0 dhUmaprabhAmAM (nIlakilA) ke0 nIla ane kRSNa lezyA hoya che. temAM je jovornu palyopamanA asaMkhyAtamA bhAge adhika daza palyopamarnu utkRSTa AyuSya hoya temane nIla lezyA ane ethI vadhAre AyuSyavAlAne kRSNa lezyA hoya che. ane (dusu ) ke0 chaThI ane sAtamI narakane viSe (kiNhA ) ke0 kRSNalezyA che. temAM eTalaM vizeSa ke ke-prathamanI kRSNalezyA karatA chellI be nArakInI kRSNa lezyA vizeSe kRSNa lezya hoya che. (lessAo huti ) ke0 sAte narakamAM lezyAo hoya che te kahI. // 380. // ho upara kahelI nArakInI lezyA varNarUpa che ? athavA bhAva rupa che ? te mUtrakAra kahe che. suranArayANa tAo, davalessA avaTThiyA bhaNiyA // bhAvaparAvattIe, puNa esi huMti challessA // 381 // ___ artha-(suranArayANa ) ke0 devatA tathA nArakIne (tAo) ke0 te kahelI (davalessA) ke0 dravyalezyo (avaThiyA) ke kSetrasaMbaMdhI (bhaNiyA ) ke0 kahI che. kAMi varNarUpa na jANavI. (puNa) ke0 valI dravyakSetrakAlAdithI tevI tevI sAmagrI pAmIne ( bhAvaparAvattIe) ke0 pariNAmanA viparyAsa eTale pheraphAre karIne (esiM) ke0 e devatA tathA nArakIne ( challessA ) ke0 chalezyA ( iMti) ke. hoya che. // 381 // have narakathakI nikalelA jIvo kai gatimAM jAya ? te kahe che. nirauvaTTA gambhaya, pajattasaMkhAu laddhi eesi // 25 cakki harijuala aMrihA, jiNa jai disi samma puhavikamA // 382 // Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 artha-(nirauvaTTA ) ke0 narakathakI nikalelA jovo ( gapbhaya ) ke0 garbhaja (pajatta ) ke0 paryAptA tathA ( saMkhAu ) ke0 saMkhyAtA AyuSyavAlA thAya. ( hame ( eesiM) ke0 e sAte narakathI nikalelA jIvone (laddhi ) ke0 kevI kevI labdhI eTale parI prApta thAya ? te kahe che. pahelI narakapRthvotho nikalelo jIva ( cakki ) ke0 cakravati thAya, bojI pRthvI sudhIno nikalelo jIva ( harijuala ) ke. vAsudeva tathA baladeva thAya. trIjI naraka pRthvIsudhIno nikalelo jIva (arihA) ke arihaMta thAya, cAthI naraka pRthvI sudhIno nikalelo jIka ( jiNa ) ke0 sAmAnya kevalI thAya. pAMcamI naraka pRthvI sudhIno nikalelo jIva (jai) ke0 sarva virati sAdhu hoya, chaTThI naraka pRthvI sudhIno nikalelo jIva (disi ) ke0 dezavirati zrAvaka hoya ane sAtamI naraka pRthvothI nikalelo jIva ( samma ) ke0 samyaktvadhArI hoya. e ( puhavikamA ) ke0 naraka pRthvInI anukrame labdhI kahI. // 382 // have nArakA jIvo avadhijJAnathA keTalaM kSetra joizake ? te kahe che. rayaNAe ohi gAu a, cattAri adbhuTTha guru lahu kmenn|| paipuDhavi gAuyaddhaM, hAyai jA sattami igaddhaM // 383 // 3 ___ artha-( rayaNAe ) ke0 ratnaprabhA pRthvIne viSe nArakI jIvone ( ohi ) ke0 avadhijJAna ( gAua cattAri) ke0 cAra gAunu hoya che te guru ke0 utkRSTa jANavU. ane (adhuTha) ke0 sADAtraNa gAunu avadhijJAna ( laghu ) ke0 jaghanyathI hoya che. e ( kameNa ) ke0 anukrame jANavU. tyAra pachI (paipuDhavi) ke0 dareka pRthvIe ( gAuyaddhaM hAyai ) ke0 utkRSTamAMthA ane jaghanyamAMthI Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 315 218 ajhai ajhai mAu orcha karavU, jethI (jAsattami ) ke0 yAvat sAtamI narakane viSe ( igaddhaM ) ke0 utkRSTathI eka gAu ane jaghanyathI ajhai gAu avadhijJAna hoya che. // 383 // e narakadvAra - pUrNa thyu.|| have manuSyadvAra kahe cha / ahiM manuSyanA bhavana vinA ATha 2 dvAra kahe che, temAM sthitidvAra ane avagAhanA dvAra prathama kahe che. gambhanara tipaliyAU, tigAu ukosa te jahanneNaM // mucchipa duhAvi aMtamuhu,aMgula asaMkhabhAga tnn||384||31|| artha-gabbhanara ) ke0 garbhaja manuSya unkRSTathI ( tipali yAU ) ke traNa palyopamanA AyuSyavAlA jANavA. ane (te) ke0 te garbhaja manuSya (ukosa ) ke0 utkRSTathI ( tigAu ) ke0 traNa gAunA dehamAnavAlA jANavA. tathA ( jahanneNaM ) ke. jabanyathI garbhaja manuSyanuM ane (mucchima ) ke0 samUIma manuSyanu (duhAvi ) ke0 jayanya ane utkRSTathI ( aMtamuhu ) ke0 aMtarmuhUtenuM AyuSya hoya che. tatho garbhaja manupyanu jayanyathI ( aMgula asaMkhabhAga taNU) ke0 aMgulanA asaMkhyAtamA bhAganuM zarIra hoya che. 384 // ho usapAta udhvartanA virahakAla kahe che. * vArasa muhutta game, iyare cauvIsa viraha ukkoso||37 jammamaraNesu samao,jahaNNa/saMkhA surasamANA // 385 // ___ artha-(gabbhe ) ke0 garbhaja manuSyane janma AzraoM tathA maraNa AzrI virahakAla utkRSTathI (bArasa muhutta ) ke0 bAra muhatano hoya che. eTale eka garbhaja manuSya upanyA pachI bIjo utkRTathI bAra muhUrtane AMtare upaje. maraNa paNa eja pramANe jANavU. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 219 ane ( iyare ) ke0 samUrchima manuSyane ( ukkoso) ke0 utkRSTathI janmamaraNano viraha ) ke0 virahakAla (cauvIsa ) ke0 covIsa muhUrttano jANavo. valI garbhaja tathA samUrchima manuSyane ( janmamaraNesu ) ke0 janmamaraNane viSe virahakAla ( samao) ke eka samayano jANavo. tathA garbhaja ane samUcchima manuSyanI upajavAnI ( jahapNasaMkhA) ke0 jaghanya saMkhyA ( surasamANA) ke0 devatAnA sarakhI jANavI. eTale eka samaye eka betraNathI AraMbhI saMkhyAtA asaMkhyAtA upaje tathA maraNa pAme ema jANavU. // 385 // have kayo jIva marA manuSyagatimAM Ave ? te gatiddhAra kahe che. sattamamahineIe, teU vAU asaMkha nrtirie|| munUNa sesajAvA, uppajjaMti narabhavaMmi // 386 // 300 ____ artha-(sattamamahineraIe) ke0 sAtamI naraka pRthvInA nArakI, (teU) ke0 teukAyanA jIvo, (vAU) ke0 vAyunA jIvo temaja ( amaMkha naratirie) ke0 asaMkhyAtA AyuSyAlA yugalIyA manupya ane tiryaca. e pAMca jAtInA jIvone (mRttUNa ) ke0 mUkIne (sesa jIvA) ke0 vAkInA sarve jIvA (narabhavaMmi ) ke0 manuSya bhavane viSe ( uppajjati ) ke0 upaje che. // 386 // suraneraiehiM ciya, havaMti hari ariha cakki bldevaa|| cauvihasura cakkibalA,vemANiya huMti hari arihA // 38 // ___artha-(hari) ke0 vAsudeva, (ariha) ke0 arihaMta, (caki) ke0 cakravartI ane (baladevA ) ke0 baladeva e cAra (suraneraiehiM) ke0 devatA ane nArakInI gatithI AvelA (ciya ) ke0 nizre ( havaMti ) ke0 hoya che. valI ( cakkibalA ) ke0 cakravartI tathA Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 baladeva ( cavihasura ) ke0 cAra nikAyanA devatAnI gatithI AvelA hoya che. temaja ( hari arihA ) ke0 vAsudeva ane arihaMta ( vaimANiya) ke0 vaimAnika devagatinA AvelA (huti ) ke0 hoya che. // 387 // hariNo maNussa rayaNAI, huti nANuttarehiM devehiM || jahasaMbhavamuvAo, hayagayae giMdirayaNANaM // 388 // artha - valI ( hariNA ) ke0 vAsudeva ane cakravatIMnA ( maNussa rayaNAI ) ke0 manuSyarUpa pAMca ratna te ( aNuttarehiM devehiM ) ke0 pAMca anuttaranA cabelA devo ( na hu~ ta ) ke0 na hoya. tAtparya eche ke - vAsudeva vaimAnika devatAthI tathA narakathI AvelA hoya che. temAM jA vaimAnikathI AvyA hoya tA pAMca anuttara vinA bIjA sthAnathI AvelA hoya che. valI cakravartInAM cauda ratna che, temAM catrAdi sAta ekeMdriya che ane purohitAdi sAta paMcadriya che. temAM paNa hastI ane azva e be tiryaMca che. bAkInA pAMca manuSya che. te pAMca ratna sAtamI naraka, te kAya, vAukAya, titheca ane manuSyagatithI AvelA na hoya, parantu jo devaga timAMthI AvelA hoya to pAMca anuttara vinA bIjA deva sthAnakathI AvelA jANavA. tathA (hayagayae giMdizyaNANaM) ke0 hastI, azva ane ekeMdriya sAta ratna e sarvano ( jahasaMbhavamuvavAoM) ke0 yathA saMbhave utpatti jANavI. eTale je sthAnakathI AvelA tica thatA hoya te sthAnakathI AvelA ahiM ratna paNa hoya. valI nArakA saMkhyAtA AyuSyavAlA tica tathA manuSya ane sahasrAMta devalAka sudhInA devatA eTalA sthAnakathI AvelA jIvo hastI tathA azva ratna hoya. temaja saMkhyAtA AyuSyavAlA tiryeca ane manuSya tathA 4 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 221 IzAna devaloka sudhInA devatA ekeMdri ratno hoya. // 388 // e uparanA tAtparya arthavAlI traNa gAthA kahe che. maMDaliya maNuarayaNaM, aha sattama teuvAuvajjehiM // vAsudeva maNuarayaNA, aguttaravimANavajjehiM // 389 // 2 // artha-( aha sattama teuvAubajehiM ) ke0 nIcenI sAtamI narakapRthvI tathA teukAya ane vAukAyanA jIvAne varjI vAkInI jIvo (maMDaliyamaNuarayaNaM) ke0 maMDalika rAjA tathA pAMca manuSyaratnapaNe utpanna thAya che. valI (aNuttaravimANavajjehiM ) ke0 pAMca anuttara vimAnanA jIbo varjIne bIjA jIvo vAsudeva ( maNuarayaNA ) ke0 vAsudeva ane pAMca manuSyaratnapaNe utpanna thAya che. // 389 // tiristhi maNu asaMkhAu-ehiM kappAo jaashssaaro|| hayagayarayaNuvavAo, neraiehiM ca savvesiM // 390 // 20 artha-(tiri) ke0 hastA ane azvarUpa tiryaMcaratna tathA (tthi) ke0 strIratna te ( maNuasaMkhAuehiM ) ke0 saMkhyAtA AyuSyavAlA manuSya ane ( kappAo jAsahassAro ) ke0 sahasrAra devaloka sudhInA devatAo thAya che. ( ca ) ke0 balA ( neraiehiM savvesiM ) ke0 sAte nArakonA jIvo ( hayagayarayaNuvavAbhA) ke azva ane hastI ratnapaNe utpanna thAya che. // 390 // egidiya rayaNAI, asurakumArehiM jAvaIsANe // uvavajjati ya niyamA, sesaTThANesu paDiseho // 391 // Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 artha-(ya) ke valI (egidiyarayaNAI ) ke0 sAta ekedriya ratno te ( asurakumArehiM jAvaIsANe ) ke0 asurakumArathA AraMbhI IzAna devalokanA devatA sudhInA jIvo (niyamA ) ke0 nizcethI ( uvavajjati ) ke0 upaje che. ( sesaTTANesu paDiseho ) ke0 vAkInA jIvo na upaje. // 391 // have cauda ratnAnAM nAma tathA pramANa be gAthAthI kahe che. vAmapamANaM cakaM, chattaM daMDaM duhatthayaM cammaM // battIsaMgulakhaggA,suvaNNukAgiNi cauraMguliyA // 392 / / 2 cauraMgulA duaMgula-piThulo amnnipurohiygyturyaa||3 "seNAvai gAhAvai, vahI thI cakirayaNAI // 393 // 3 un " artha-(cakaM ) ke0 cakraratna (chattaM ) ke0 chatraratna tathA (daMDa ) ke daMDaratna e traNa ( vAmapamANaM ) ke eka vAma eTale behAthane lAMbA karavAthI je pramANa thAya tevaDAM hoya che. (camma ) ke0 carmaratna (duhatyayaM ) ke0 ve hAthapramANa hoya che. (battIsaMgulakhaggo ) ke0 khaDgaratna batrIza aMgula pramANa lAMbu hoya che. ( suvaNNakAgiNi cauraMguliyA) ke0 suvarNamaya kAgiNiratna cAra aMgula pramANa lAMbu hoya che. // 392 // ( cauraMgulA) ke0 cAra aMgula lAMbu ane (duaMgulapihalo ) ke0 be aMgula paholu (maNi) ke0 maNiratna hoya che. e sAta ekaMdriratno cakravartInA aMgulathI jANavA. ane (purAhiya gaya turayA ) ke0 purohita, hastA azva, tathA ( seNAvai gAhAvai baDhI tthI) ke0 senApati, gAthApati, vArddhakI ane strI e sAta paMcedriratna. sarva malo ( cakirayaNAI) ke0 cakravartInAM cauda ratna hoya che. // 393 // . Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakAsichattadaMDA, AyurghasAlAI huMti cttaari|| kAgiNicammamaNio, sirigehe cakiNo haMti // 394|| artha-( cakkigo) ke0 cakravartInI ( AyudhasAlAiM) ke0 AyudhazAlAne viSe ( cakkAsichattadaMDA ) ke0 cakra khaDga chatra ane daMDa e ( cattAri ) ke cAra ratno (huMti ) ke0 utpanna thayelA hoya che. tathA ( kAgiNi cammamaNio ) ke0 kAgiNi carma ane maNi e traNa ratno ( siriMgehe huti ) ke0 lakSmInA gharane viSe arthAt bhaMDArane vive utpanna thayelAM hoya che. // 394 // seNAvai gAhAvai, purohia vaDhai ya niyanayare // tthariyagaM rAyakule, viyadvatale u kariturayA // 395 // ___ artha-(segAvai ) ke0 senApati, (gAhAvai ) ke0 gAthApati, ( purohia ) ke0 purohita ane ( vaDhaiya ) ke0 vAddhaki ra cAra ratno ( niyanayare) ke0 potAnAM nagarane viSe utpanna thayelA hoya che. ( tyorayaNaM ) ke0 stroratna (royakule ) ke0 rAjakulamAM utpanna thapelaM hoya che ane (kariturayA ) ke0 hastI ane azva e be ratna (viyaDDatale ) ke0 caitADhaya parvatane viSe utpanna thayelAM hoya che. // 395 // cakkidugaM haripaNagaM, paNagaM cakI ya kesavo cakkI // kesava cakkI kesava, ducakI kesava cakkI ya // 396 // 5 ___ artha-pahelA (cakidugaM) ke be cakravartI, tyAra pachI (haripaNagaM) ke pAMca vAsudeva, tyAra pachI ( paNagaM cakkI ) ke0 pAMca cakravartI, tyAra pachI (kesava) ke0 eka vAsudeva, tyAra pachI (cako) ke0 eka cakravartI, tyAra pachI ( kesava ) ke0 eka vAsudeva, tyAra Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 pachI (cakkI) ke0 eka cakravartI, tyAra pachI ( kesava ) ke0 eka vAsudeva, tyAra pachI (ducakkI) ke0 ve cakravartI, tyAra pachI, ( kesava ) ke0 eka vAsudeva, tyAra pachI (cakkI) ke0 eka cakra - vartI ema anukrame thayA che. tenI vizeSa samajutI yantramAM jovI // 396 // usa bharaho ajoe, sagaro maghavaM saNakumAro ya // dhammassa ya saMtissa ya, jiNantare cakkavaTTIyugaM // 397|| saMtikuMthu jinavaro, arihaMtA ceva cakavaDI ya // asmaliaMtare puNa, hoi subhumo ya koro // 398 // muNisuvvayamijiNe, huMti duve paramanAma hariseNA || naminemi ya jayanAmA, nemipAsaMtare baMbho // 399 // artha - ( usa ) ke0 RSabhadevanA vakhate (bharaho ) ke0 bharata cakravartI ane ( ajIe) ke0 ajitanAthanA vakhate ( sagaro ) ke0 sagara cakravartI thayela che. (ya) ke0 valI (maghavaM ) ke0 maghavA tathA (sakumAro ) ke0 sanatkumAra (cakavaTTIyugaM ) ke0 e be cakravartI (dhammamsa ya saMtissa ya jiNantare ) ke0 dharmanAtha ane zAMtinAthanI vacamAM thayA hai. // 397 // valI ( saMti ) ke0 zAMtinAtha, (kuMthu ) ke0 kuMthunAtha tathA ( arihaM ) ke0 aranAtha (tA) ke0 te traNe (jinavaro ) ke0 jinezvara tathA (cakkI) ke0 cakravartI (deva) ke0 nice thayA che. (puNa) ke0 valI aramalli aMtare ke0 aranAtha tathA mallInAthanA vacamAM (subhumo koravo ) ke0 suma cakravartI hoi ke0 thayo che. // 398 // temaja ( muNisubbayamijiNa) ke0 munisuvrata prabhu naminAtha emanA vakhate ( paDamanAma hariseNo ) ke0 mahApadma ane hariSeNa e (duve) ke0 ve cakra Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 . anukrame (huti ) ke0 thayA che. tathA ( naminemiya) ke0 naminAtha ane nemanAthanA vacamAM ( jayanAmA) ke0 jaya nAmano cakravartI thayo che. ane (nemipAsaMtare ) ke0 nemanAtha tathA pArzvanAthanA vacamAM (baMbho ) ke0 brahmadatta cakravartI thayo che. // 399 // ___ have vAsudevanAM sAta ratna kahe che. cakaM dhaNuhaM khaggo, maNI gayA tahaya hoi vaNamAlA // saMkho satta imAI, rayaNAI vAsudevassa // 400 // 30? artha-(cakaM ) ke0 cakra, (dhaNuhaM ) ke0 dhanuSya, (khaggo) ke0 khaDga, (maNI) ke0 maNi, (gayA) ke0 gadA, (tahaya) ke0 temaja (vaNamAlA) ke vanamAlA ane ( saMkho) ke0 saMkha-(imAI) ke0 e (sattarayaNAI) ke0 sAta ratna (vAsudevassa ) ke0 vAsudevanAM (hoi) ke0 hoya che. // 400 // .... jaMbuddhIpamA utkRSTathI ane jaghanyathI eka vakhate keTalAM ratna hoya te kahe che. jaMbUdIve cauro, sayAI vIsuttarAI ukkosaM // rayaNAI jahannaM puNa, huMti videhami chappannA // 401 // . artha-(jaMbUddIve) ke0 jaMbuddhIpane viSe (ukkosaM) ke0 utkRpRthI (cauro sayAI) ke pAraso ane (vIsutarAI ) ke0 vIza adhika eTale cAraso vIza ( rayaNAI ) ke0 ratno hoya che. (puNa) ke0 valI ( jahana) ke0 jaghanyathI (videhami ) ke0 mahAvideha kSetramA (chappannA) ke0 chappanaratna huMti ke hoya che.(utkRSTA trIza cakravartI hoya tyAre cAraso vIza ane jaghanyathI cAra hoya tyAre chappana ratna hoya che. // 401 // manuSyanuM gatidvAra pUrNa thayu. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 have manuSya marIne kyAM jAya ? te Agati dvAra kahe hai. saMkha narA causu gaIsu, jaMti paMcasuvi pddhmsNghynne|| igaduti jA aTThasayaM, igatapae jati te siddhiM // 402 // ____ artha-saMkha) ke* saMkhyAtA AyuSyavAlA (narA) ke0 manuSya te (causu gaIsu) ke0 cAra gatimAM aMti) ke0 jAya che. temAM je manuSya (paDhamasaMvayaNe ) ke0 pahelA saMvayaNavAlA hoya te (paMcamuvi) ke mokSa sahita pAMce gatine viSe paNa jAya che. mokSamA keTalA jAya ? te kahe che. (te) ke0 te manuSya ( igasamae )ke eka samayamAM jayanyathI ( igaduti ) ke0 eka be traNa ane utkRSTathI (jAaTThasayaM)ke0 yAvat eka so ATha sudhI ( siddhiM )ke0 mokSapratye (jaMti ) ke0jAya che. // 402 // have traNa bedaAzrI siddhigati kahe che. vIsitthi dasa napuMsaga, purisaTThasayaM tu egasamaeNaM // sijjhai gihi anna saliMga,caudasa aTThAhiya sayaM c|403| ____ artha-(itthi ) ke0 strIvede utkRSTathI (vIsa) ke0 vIsa mokSe jAya. (napuMsaga ) ke0 napuMsakavede (dasa) ke0 daza makSi jAya. (tu) ke0 ane (purisa) ke0 puruSavede utkRSthI (egasamaeNaM) ke0 eka samaye (aTThasayaM ) ke0 ekaso ATha (sijjhai) ke0 mokSe jAya. valI (gihi ) ke0 gRhastha liMge (cau ) ke0 cAra, (anna) ke. tApasAdikaliMge (dasa) ke0 daza, (ca) ke0. ane (saliMga ) ke sAdhuliMge (aTThAhiya sayaM ke ekaso ATha mokSajAya che.||403|| gurulahumajjhima docau-aTThasayaM ugRho tiriyaloe / caubAvIsakRpayaM, dusamudde tini sesajale // 404 // Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 227 - artha-(guru ) ke0 utkRSTa avagAhanAthI eTale pAMcaso dhanuSa pramANa zarIravAlA ane (lahu ) ke0 jayanya avagAhanAthI eTale be hAtha pramANa zarIrabAlA, tathA (majhima) ke0 madhyama AgAhanAthI eTale be hAthathI upara ane pAMcaso dhanuSyathI ochA zarIra pramANavAlA utkRSTathI (do cau aTThasayaM) ke0 cAra ane eka so ATha mokSane vive jAya. valI (uTThaho tirIyaloe) ke * urddhaloke ayoloke ane tirchAloke (cau bAvIsaTThasayaM) ke0 cAra bAvIsa ane eka so ATha anukrame utkRSTathI mokSa jAya. ahiM urddhaloka merucUlikA te nadanavana jANavu. adholoka te ayogrAma vigere jANavA ane ticchau~ loka prasiddha che. valI (samuMdde ) ke0 samudamAM (du ke0 be tathA ( sesajale ) ke0 gaMgAdika nadInA tathA drahanAM jala vigeremA ( tinni) ke0 traNa utkRSTathI mokSe jAya che. // 404 // adhogrAma kyA cha ? te kahe che. joyaNasayadasagaMte, samadharaNIe ahe ahogAmA // bAyAlIsasahassehiM, gaMtu merussa pacchimao // 405 // artha-( merussa pacchimao) ke0 meruparvatanI pazcima dizA tarapha (bAyAlIsasahassehiM gaMtu) ke0 baiMtAlIsa hajAra yojana jaiye tyAre ( samadharaNIe ahe ) ke0 samabhUtalA pRthvIthI nIce (joyaNasayadasagate ) ke0 eka hajAra yojanane AMtare te ( ahogAmA ) ke0 adhogrAma che. // 45 // have cAre gatimAhethI AvelA kelA keTalA jIvo mokSa jAya te kahe che. narayatiriyA gayA dasa, naradeva gaIo vIsa aTThasayaM // dasa rayaNA sakkara vA-luyAo cau paMka bhuudgo||406|| Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 artha - ( narayatiriyAgayA ) ke0 naraka ane tiryeca gatithI nIkalIne manuSyagati pAmelA ( dasa ) ke0 dasa jIvo utkRSTathI eka samaye mokSe jAya, ( naradeva ) ke0 manuSya marIne pharI manuSya thayelA athavA devagatithI cavIne manuSya thayelA jIvo (bIsa asayaM ) ke0 bIsa ane eka so ATha jIvo mokSe jAya. arthAt manuSya marIne manuSya thayelA vIsa, ane devagatithI cavIne manuSya yelA eka so ATha jIvo mokSe jAya che. valI ( rayaNA sakkaravAyAo ) ke0 ratnaprabhA zarkarAprabhA ane vAlukAprabhA etraNa narakathI nIkalIne manuSya thayelA jIvo utkRSTathI eka samaye (dasa) ke0 daza mokSe jAya, tathA ( paMkabhUdagao ) ke0 paMkaprabhA pRthvIkAya ane akAyathI nIkalIne manuSya thayelA jIvo ( cau ) ke0 cAra mokSa jAya che. // 406 // chaba va gassai dasa tiri tiritthi dasa maNuya vIsa nArIo asurAi vaMtarA dasa, paNa taddevI u patteyaM // 407 // joi dasa devi vIsaM, vimANiyadvasya vIsa devIo // 0 artha - ( vaNassai) ke vanaspatikAyathakI manuSya thayelA (chacca) ke0 cha, ( tiri ) ke0 paMceMdriya tirthacathI manuSya thayelA (dasa) ke0 daza, ( tiritthi ) ke0 tiryacanI khothI manuSya gati pAmelA jIvo paNa daza mokSa jAya. ( maNuya dasa ) ke0 manuSyagatithI pharI manuSya thayelA dasa ke0 daza ane ( nArIo ) ke 0 manuSyanI strIthI pharI manuSya gati pAmelA ( vIsa ) ke0 vIza jIvo mokSe jAya che. valI (asurAi ) ke0 asurAdi darzanikAyathI ane (vaMtarA) ke vyaMtaranI sarva jAtithI manuSya thayelA jIvA (dasa) ke0 daza mokSe jAya, temaja ( taddevIu ) ke0 asurAdika Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 daza nikAyanI ane vyaMtaradevonI devIothI manuSya thayelA (patteyaM) ke0 dareka (paNa ) ke0 pAMca pAMca mokSe jAya. // 407 // (joi) ke0 jyotaSI devothI manuSya thayelA jIvo ( dasa ) ke0 daza mAkSe jAya, ane ( devi ) ke0 jyotaSinI devIothI manuSya thayelA jIvo ( vIsaM ) ke vIza mokSe jAya. valI (vemANiyaTThasaya) ke0 vaimAnika devathakI manuSya thayelA jIvo ekaso ATha tathA (devI o) ke0 vaimAnika devIthI manuSya thayelA jIvo (vIsa) ke0 vIza mokSe jAya // ___have vedaAzrI siddhi kahe che, tathA siddhigatino upapAta virahAkAla kahe che. taha puvveehito, puriso hoUNa aTThasayaM // 408 // sesaTThabhaMgaesu, dasa dasa sijhaMti samaeNaM // viraho chapAsa guruo,lahu samaocavaNamiha ntthiaa||409|| artha-( taha ) ke0 tathA (puvveehitI ) ke0 puruSayI pharI ( puriso) ke0 puruSa ( houNa) ke0 thayA hoya to eka samaye utkRSTathI ( aThasayaM) ke0 eka so ATha jIvo mokSe jAya. tAtparya e che je-puruSavedavAlo deva manuSya athavA tiryacathI nIkalelo koI jIva puruSa thAya koI strI thAya ane koi napuMsaka paNa thAya. evIja rIte strI vedavAlI devI vigerethI nIkalelo koi jIva strI thAya koI puruSa thAya ane koi napuMsaka paNa thAya. emana napuMsaka vedavAlA nArakI vigerethI nikalelo koi jIva napuMsaka thAya koi strI thAya ane koi puruSa paNa thAya. ema e nava bhAMgA. mAMthI pahelA bhAMgAvAlA eTale puruSa vedathI puruSadede thayelA manuSyo Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka samaye eka so ATha mokSe jAya. // 408 // ane ( sesaTTabhaMgaemu ) ke0 bAkInA ATha bhAMgAmAM to ( samaeNaM ) ke eka samayamAM ( dasa dasa sijhaMti ) ke0 daza daza jIvo mokSa pAme che. have pAchalI be pade karIne siddha gatino upapAta virahakAla kahe che. mokSa javAno (guruo) ke0 utkRSTo ( viraho ) ke0 rihakAla (chamAsa ) ke0 chamahinAno jANavo. ane ( lahu ) ke0 jaghanya virahakAla ( samao ) ke0 eka samayano jANavo, parantu ( iha ) ke0 e mokSathakI ( cavaNa) ke0 cavaq ( natthi ) ke0 nathI tuM. arthAt mokSe gayelAne pharI saMsAramA Avaq nathI. // 409 // aDa saga cha paMca cau, tinni dunni ikoya sijjhmaannesu|| battIsAisusamayA, niraMtaraM aMtaraM uvari // 410 // 58 battIsA aDayolA, saTThI bAvattarI ya bodhavvA // culasII channavai, durahiya mahuttarasayaM ca // 411 // 4 ___ artha-(battIsAisu sijjhamANesu ke0 batrIzane Adi daine mokSe jatAM jIvone ( aDa saga cha paMca cau tinni duni ikoya ) ke0 anukrame ATha sota cha pAMca cAra traNa be ane eka ( samayA) ke0 samaya (niraMtaraM )ke0 AMtarA vinA mokSe jAya. ethI (uvari) ke0 upara ( aMtaraM ) ke0 aMtarapaDe. bhAvArtha e che ke-eka samaye eka bethI AraMbhI batrIza sudhI mAkSe jAya to ATha samaya sudhI mokSe jAya, pachI aMtara paDe. // 410 // te batrIza vigerenI saMkhyA kahe che. ( battIsA ) ke0 batrIza, ( aTayAlA ) ke. aDatAlIza, ( sahI ) ke0 sATha, (bAvattarI ) ke vahoMtera, (culasIi ] ke0 corozI, (channavai ) ke0 channu, (durahiya) ke eka so be ane Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 ( attarayaM ca ) ke0 eka so ATha ema anukrame jANavA. bhA - vArtha ra che ke ekathI AraMbhI vatrIsa jIvo sudhI samaye samaye mokSe jAya to oTha samaya sudhI jAya. pachI ekAdi samayanuM aMtara paDe. tetrIzathI AraMbhI aDatAlIsa sudhI samaye samaye mokSe jAya to sAMta samaya sudhI jAya. pachI aMtara paDe. ogaNapacAsathI AraMbhI sATha sudhI samaye samaye mokSe jAya to cha samaya sudhI jAya, pachI aMtara paDe. ekasaThathI AraMbhI bahoMtara sudhI samaye samaye mokSe jAya to pAMca samaya sudhI jAya, pachI aMtara paDe. tahuterathI AraMbhI corAsI sudhI samaye samaye mokSe jAya to cAra samaya sudhI pachI aMtara paDe paMcAzIthI AraMbhI channu sudhI samaye sama mokSe jAya to RNa samaya sudhI, pachI aMtara paDe. sattAget AraMbhI eka so ve sudhI samaye samaye mokSe jAya to be samaya sudhI, ane eka so traNathI AraMbhI eka so ATha sudhI mokSe jAya to eka samaye mokSe jAya. bIje samaye aMtara paDe. // 411 // siddhakSetra svarUpa kahe che. paNayAla lakkha joyaNa - vikkhaMbhA siddhisila phalihavimalA // taduvarigajoyate, logaMto tattha siddhaI || 412 / / artha -- sarvArthasiddha vimAnatha bAra yojana upara ( paNayAlalakkha joyaNavivakhaMbhA ) ke pIstAlIza lAkha yojana vistAravAlI ane (phalihavimalA) ke0 sphaTikaratna samAna nirmala (siddhi sila) ke0 siddhazIlA che. (taduvarigajAyate ) ke0te siddhazIlAnA upara eka yojanane aMte (logaMto ) ke0 lokAMta che. (tattha ) ke0 tyAM (siddhaTii ) kaM0 siddhano nivAsa . // 492 // Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahumajjhadesabhAe, aTheva joyaNAI bAhulaM // caramaMte suitaNui, aMgulasaMkhIjjai bhAgaM // 413 // ___ artha te siddhazIlA (bahumajjhadesabhAe ) ke0 madhyabhAgane viSe (aTheva jAyaNAI ) ke0 ATha yojana (bAhullaM) ke0 jADI che. ane (caramaMte ) ke0 cheDe ( suitaNui) ke0 atipAtalI thatAM ( aMgulasaMkhIjaibhAga) ke* aMgulanA saMkhyAtame bhAge arthAt mokhInI pAMkha samAna pAtalI che. // 413 // aMjaNa suvaNNavaNNA, sA puDhavI nimmalA sahAvegaM // uttANachattasaMThANa-saMThiya bhaNiyA jiNavarehi // 414 // ___ artha-(aMjaNasuvaNNavaNNA ) ke0 svetAMjana samAna suvarNa-.. vAlI (sA puDhavI) ke0 te siddhazolA (sahAveNaM ) ke0 svAbhAvika rIte nimmalA) ke0 nirmala che. valI te siddhazIlA (uttANachattasaMhANasaMThiya) ke0 uMdhA ughADelA chatranA sarakhA saMsthAne rahelI (jiNavarehiM ) ke0 jinezvaroe ( bhaNiyA ) ke0 kahI che. : // IsIpanbhArAe, uvari khalu joyaNami jo koso|| kosassa ya chabbhAe, siddhANogAhaNA bhaNiyA // 415 // ___ artha-(IsIpabhArAe) ke0 e iSatpAgbhAra nAmanI siddhazIlAnA ( uvari ) ke0 uparanA (joyaNaMmi ) ke0 eka yojananA uparano ( jo koso ) ke0 je eka gAu che. ( kosassa chanmAe ) ke0 te gAunA uparanA chaTThA bhAgamAM (siddhANogAhaNA) ke0 siddha jIvonI avagAhanA (bhaNiyA) ke0 kahI che. // 415 // Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 233 tinIsayA tittIsA, dyaguhatibhAgoya kosacha bhAgo esA khalu siddhANaM, majjhima ogAhagA bhaNiyA ||416 // // , artha - ( kosabhAgA ) ke0 uparano eka gAuno chaTTo bhAga te ( tinasayA tittIsA ) ke0 traNa so tetrIza dhanuSya ane upara ( dhaNutibhAgo ) eka dhanuSyano trIjeA bhAga ( esA ) ke0 eTalaM pramANa kSetra ( khalu ) ke0 nice ( siddhANaM ) ke0 siddhonI ( majjhimA ogAhaNA ) ke0 madhyama avagAhanA (bhaNiyA ) ke0 kahI che. // 496 // ega hoI rayaNI, avaya aMgulAI sAhiyA // nchanda esA khalu siddhANaM, jahanna ogAhagA bhaNiyA ||417 // rA ( artha - ( egA rayaNI ) ke0 eka hAtha ane ( aTThevaya aMgulAI sAhiyA ) ke0 upara ATha AMgula adhika. ( esA ) ke0 ' eTalI (siddhANaM ) ke0 siddhonI ( jahanna ogAhaNA ) ke0 ja ghanya avagAhanA (khalu) ke0 nive (bhaNiyA hoI) ke0 kahIche // 417 // siddhanA ATha guNo kahe che. sammatta nANa daMsaNa, viriyaM suhuma taheva avagAhaNA || aguru avvAbAhaM, aTThagugA huMti siddhANaM / / 498 / / artha - ( sammatta ) ke0 samyaktva, (nANa) ke0 jJAna, (daMsaNa ) ke0 darzana, viriyaM ke0 vIrya, (muhuma) ke0 sUkSmatva, (taheba) 0 temaja ( avagAhaNA ) ke0 avagAhanA, ( aguru ) ke0 alaghuguru, ( avvAbAhaM ) ke0 anyAbAdhapaNuM. e ( aThTha guNA ) ke0 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha gugo ( siddhANaM ) ke0 siddhanA (huMti) ke hoya che.||41|| e manuSyadvAra pUrNa thayu. .. . have tithacanA bhuvana vinA ATha dvAra kahe che.ahiM ekeMdrI beM iMdrI te iMdrI ane caureMdrI ane paMceMdrI e pAMca prakAranA tiryaMca jANavA. temo pRthvIkAya akAya teukAya vAukAya ane vanaspatikAya e pAMca ekeMdrI jANavA. sarve malI nava bheda thAya. temAM paNa paMceMdrInA samuchima ane garbhaja malI agIyAra bheda thAya. paraMtu ahiM sAmAnyathI tiryacanA nava bhedanuM sthiti dvAra kahe che. bAvIsa saga ti dasa vAsa, sahassa gaNitidiNa bediyAisu / / vArasa vAsuNu paNadiNa,chammAsa tipaliya Thii jitttthaa|419|| artha-pRthvIkAyanI ( bAvIsa ) ke0 bAvIza hajAra varSanI, aphAyanI ( saga ) ke0 sAta hajAra varSanI, vAukAyanI (ti) ke0 traNa hajAra varSanI, vanaspatikAyanI (dasa vAsasa hamsa) kendaza hajAra varSanI, ( agaNi) ke0 teukAyanI ( tidiNa ) ke0 traNa divasanI, (beMdiyAIsu) ke0 be iMdriya vigerenI eTale be iMdriyanI ( bArasa vAsa ) ke0 bAra varSanI, teiMdriyanI ( uNupaNadiNa ) ke0 ogaNa pacAsa divasanI, cauridriyanI (chammAsa ) ke0 chamAsanI, ane paMceMdriyanI (tipaliya) ke0 traNa palyopamanI. e (Thii jihA) ke0 utkRSTa sthiti eTale AyuSya jANavU. e sAmAnyathI tiryacanI sthiti kahI. // 419 // have ahiM pRthvIkAyanA bheda ane AyuSya kahe che... Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 235 sahAya suddha vAluya, maNosilA sakarA ya khrpuddhvii|| ima bAra cauda solasa,TThArasa bAvIsa sama shssaa||420||3ar artha-( sahAya ) ke0 mArabADa dezanI sukumola mATInI ( iga) ke eka hajAra varSanI, ( suddha) ke0 gopIcaMdanAdika sukumola mATInI (cAra) ke0 vAra hajAra varSanI, (vAluya ) ke0 nadI pramukha velunI (cauda) ke0 cauda hajAra varSanI, (maNosilA) ke0 manasIlanI ( solasa) ke sola hajAra varSanI, ( sakarAya ) ke0 zarkarA haratAla suramAdikanI ( ahArasa.) ke0 aDhAra hajAra varSanI, ane (kharapuDhavI ) ke0 zIlA . pASANa tathA ratna vigerenI ( bAvIsa samasahamsA) ke vAvIza hajAra varSanI utkRSTa sthiti jANavI. // 420 // have paMceMdritiryacanA jUdA jUdA bhedanI sthiti kahe che. gambha bhuya jalayarobhaya,gambhoraga puvakoDi ukkosaa|| gambhacauppaya pakkhisu,tipaliya paliyA asNkhNso||421||311 ___ artha-(gambha ) ke0 garbhaja evA ( bhuya ) ke0 bhujaparisarpa nolIyA vigere tathA ( jalayarobhaya ) ke0 garbhaja ane samUrchima evA jalacara, valI ( gambhoraga ) ke0 garbhaja uraparisarA. e sarvenI (ukosA ) ke0 utkRSTa AyuSya sthiti (puvakoDi ) ke0 eka pUrva koDI varSanI jANavI. tathA ( gambha cauppaya ) ke garbhajacatuSpada te gAya bhaisa vigerenI (tipaliya) ke0 traNa palyopamanI, ane (pakkhisu ) ke0 mora sArasa vigaire pakSinI (paliyA asaM khaMso ) ke0 palyopamanA asaMkhyAtamA bhAganI AyuSya sthiti jANavI. // 421 // Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have eka pUrvanu pramANa kahe che. puvassa u parimANaM,sayyarikhalu vAsa koddilkkhaao| chappanaM ca sahasso, bodhavvA vAsakoDINaM // 422 // 315 ___ artha-corAsI lAkha varSanu eka pUrvAMga thAya ane te pUrvIgane bIjA pUrvAMga sAthe guNAkAra karIye tyAre (puvassa ) ke eka pUrva- (parimANaM) ke pramANa (bodhavA ) ke0 jANavU. te eka pUrvamAM keTalA varSa thAya ? to kahe che ke-( sayyaribAsa koDilakkhAo) ke0 sIttera lAkha kroDa varSa ane ( chappannaM sahassA vAsakoDINaM) ke0 chappanna hajAra koDa varSa ( 705600000000000) eTalI saMkhyAnA varSe eka pUrva pramANa thAya. // 422 // ____ have saMmUcchima paMceMdriya thalacara vigerenI utkRSTa Ayusthiti kahe che. samucchipaNiMdithalakhayara,uragabhuyagANa jiTTa chii kmso|| vAsa sahassA culasI,visattari tipaNNa bAyAlA // 423 // 3 artha-( samucchi ) ke0 samUcchima evA (paNidithala khayarauragabhuyagANa ) ke0 paMceMdri thalacara te gAya bhaisa, vigere, khecara te bagalA cakalA vigere, uraparisarpa te ajagara vigere, ane bhujapari sarpa te nolIyA vigere. te sarva jIvonI ( kamaso) ke0 anukrame karIne (jiTa Tii) ke ukRSTi AyuSya sthiti (vAsasahassA culasI ) ke0 corAzI hajAra varSa, ( visattari ) ke0 bahotera hajAra varSa, (tipaNNa) ke0 opana hajAra varSa ane ( bAyAlA ) ke0 meM tAlIza hajAra varSanI, eTale saMmUcchima paMceMdriya gAya vigerenI Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 corAzI hajAra varSanI, saMsTima pakSInI bahotera hajAra varSanI, saMmUcchima , vigerena trepana hajAra varSanI, ane saMmRcchima noloyA vigerenI beMtAlI hajAra varSanI utkRSTI Ayu sthiti hoya che. // 423 // ____ have e jIvono kAyasthiti kahe che. esA puDhavAINaM, bhavaTiI saMpayaM tu kAyaThiI // cauegidisu NeyA, usappiNIo asaMkhijjA // 424 // 3 ___ artha-( puDhavAINaM ) ke0 pRthvIkAyAdika jIvonI (esA) ke0 e pUrva kahelI AyuSyarUpa ( bhavaMchii ) ke0 bhavasthiti kahI. (tu ) ke0 valI eja jIvonI (saMpayaM ) ke. haraNAM (kAyaTiI) ke pharI pharI maraNa pAmI tejakAyAmAM upaje te kAyasthiti kahe. che. ( cau egidisu) ke0 vanaspati vinA bAkInA pRthvIkAyAdi cAra eke dinIvonI utkRSTI kAyasthiti (asaMkhijA usappiNIo) ke. asakhyAtA utsarpiNI avasarpigI kAlanI ( NeyA ) ke0 jANavI. // daza koDA koDI sAgaropame eka utsANI ane daza koDA koDI sAgaroyame eka avasarpiNo thAya che. e kAlamona bharata tathA eravatanI apekSAtho jANavU. e kAla pramANathI kAyasthiti kahI, kSetrathI to jeTalA caudarAjanA : AkAza * pradeza che teTalI saMkhyAe asaMkhyAtA loka kalIne te lokanA eka eka pradeze samaya samaya kADhatAM asaMkhyAtI urpigI ane avasarpiNI thAya che. // 424 // tA u varNami aNaMtA,saMkhijjA vAsasahassa vigalesu // nA paMciMditirinaresu, sattaTTha bhavA u ukkosA // 425 // : Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 artha-(vaNaMmi ) ke0 vanaspatikAyane viSe ( tAu ) ke0 te pUrva kahelI utsarpiNI tathA avasarpiNI ( aNaMtA) ke0 anaMtA kAyasthiti kAle karI jANavI. ane kSetrathako anaMtA lokAMkAza pradeza pramANa asaMkhyAtA pudgala parAvarta hoya.. ___ A kAyasthiti vyavahArarAsI jIvane saMbhave che. kAraNa vyavahArarAsI jIva maraNa pAmI nigodamAM jAya to anaMtI utsArpaNI avasarpiNI kAla rahI pachI vyavahAra rAsImAM Ave che mATe. valo ( vigalelu ) ke vikaleMdriyane ( saMkhijjA vAsasahassa) ke saMkhyAtA varSa sahasrano kAyasthiti jANavI. tathA (paciMditirinaresu ) ke0 paMceMdriyatiyeca ane manuSyane viSe (ukkosA) ke0 utkRSTathI ( sattabhavA ) ke0 sAta athavA ATha bhava sudhI hoya che. eTale saMkhyAte AyuSye sAta bhava kare ane AThame bhave yugalika thAya to ATha bhave traNa palyopama tathA ,sAta pUrva koTI utkRSTI jANavI. // 425 // ___ have arkIgAthA vaDe jayanyathI bhavasthiti ane kAyasthiti kaheche. savvesipi jahannA, aMtamuhuttaM bhaveya kAeya // .. artha-( savvesi ) ke0 pUrve kahelA pRthvIkAyAdi sarve jI. vonI ( jahannA) ke0 jaghanyathI ( bhoya kAeya ) ke0 bhavasthiti ane kAyasthiti ( aMtamuhuttaM ) ke0 eka aMtamuharta pramANa hoya. / / - have tiryacanuM avagAhanA dvAra kahe che... (joyaNasahassamahiyaM, egidiydehmukkosN)|| 426 / / 301 biticauriMdisarIraM, bArasa joyaNa tikosa caukosaM // 3 joyaNasahassa paNidiya,ohe vucchaM visesaM tu||427|| Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . artha-(egidiyadehaM ) ke0. eke diyaH jIvonu zarIra ( u. kosaM ) ke0 utkRSTathI ( jAyaNasahassamahiyaM ) ke0eka hajAra yojanathI adhika hoya che. // 426 // vali (bi) ke0 beMdrIya zaMkhA. dika jIvonuM zarIra (bArasa jAyaNa) ke bAra yojananu, (ti) ke0 teMdrI kIDI koDAdika jIvonuM zarIra (.tikosa) ke0 traNa gAunu, (caridisarIraM ) ke0 cauriMdinIvonuM zarIra (caukosaM) ke0 cAra gAunu hoya che. ane (paNidiya) ke paMceMdriya jovornu zarora ( joyaNasahassa) ke0 eka hajAra yojana- utkRSTathI hoya che, e (ohe vucchaM ) ke0 sAmAnyathI zarIramamANa kayu. ( visesaM tu) ke0 vizeSayI zarIrapramANa AgalanI gAthAothI kheche.||427|| aMgulaasaMkhabhAgo, suhamanigoo asaMkhaguNa vAU // to agaNi tao AU,tatto suhamA bhave puDhavI // 42 // 11 to bAyara vAu~gagI, ALe puDhavI nigoya: agukmso|| patteyavaNasarIraM, ahiyaM joyaNasahassaM tu // 429 // 2010 artha-vanaspatikAyanA sAdhAraNaM ane pratyeka evA be bheda che. temAM sAdhAraNa zabdathI nigAda anaMtakAya kahevAya che. te (suhamanigoo) ke0 sUkSmanigodIyAMnuM zarIra (aMgulaasaMkhabhAgo) ke0 AMgulanA asaMkhyAtamAM bhAganuM hoya che, tethI ( asaM vaguNabAU ) ke0 asaMkhyAtagaNu sUkSma vAyukAyarnu jANavu. (to ) ke. tethI asaMkhyAtagaNu ( agaNi) ke0 sUkSma agnikAyana zarIra jANavU. ( tao ) ke0 tethI asaMkhyAtagaNu (AU) ke0 sUkSma aphAyana jANavU. ane (tatto) ke0 tethI asaMkhyAtagaNu (suhamA puTavI bhave ) ke sUkSma pRthvI kAya, hoya ema jAgavU // 428 // Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 (to) ke0 tethI asaMkhyAtagaNu ( bAyara vAu ) ke0 bAdara vAyukAya, hoya, teyI asaMkhyAtagaNu (agaNI) ke0 bAdara agnikAyatuM zarIra jANavU, tethI asaMkhyAtagaNu cAdara ( Au ) ke0 bAdara akoyana zarIra jANavU, teyo asaMkhyAtagaNu (puhavI) ke bAdara pRthvIkAyanuM zarIra jANavaM, ane tethI asaMkhyAtagaNu ( nigoya ) ke bAdara nigodanuM zarIra jAgavU. ema e daze zarIra eka bIjAthI asaMkhyaguNA che. to paga te dareka zarIra AMgulanA asaMkhyAtamA bhAganuM jANavu. (tu) ke0 valI (patteyavaNasarIraM) ke0 pratyeka vanaspatikAyana zarIra ( ahiyaM joyaNa sahassaM ) ke0 eka hajAra yojanathI adhika hoya che. // 429 // .. ahiM koine zaMkA thAya ke-pUrve kahelA jIvonAM zarIra utsedhAMgulapramANathI kayAM che ane samudra draha vigerenuM pramANa pramANAMgulathI che. to eka hajAra yojananA uMDA drahAdikamAM padmanAla vigerenuM zarIra kema ghaTe ? tyAM graMthakAra uttara kahe che keussehaMgulajAyaNa-sahassamANe jalAsae yaM / / taM vallipaumapamuhaM, ao paraM puDhavikhvaM tu // 430 / / ___artha- ( ussehagula ) ke0 utsevAMgulekarI (joyaNasahassamANe ) ke0 eka hajAra yojananA pramANavAlAM (jalAsae) ke0 jalAzaya (neyaM) ke0 jANavAM. (taM ) ke0 te (vallipaumapamuhaM ) ke0 vela tathA kama pramukha eka hajAra yojanathI adhika hoya che. ( ao paraM) ke0 eyo adhika uMDA jalAzayomA ghaNAM moTAM kamalo vigare ne (puDhavirUvaM ) ke0 pRthvIkAyarUpa jANavAM. // 430 // joyaNasahassamahiyaM, vaNassaidehamAgamuddiSTuM // taM ca kila samuddagayaM, jalaruhanAlaM havai nanaM // 431 // 44, 12 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-(joyaNasahassamahiyaM) ke0 eka hajAra yojanatho adhika (vaNassaidehamANaM) ke pratyeka vanaspatikAyanuM zarIrapramANa ( udiha) ke0 kayu che. ( taM) ke0 te (kila) ke0 nizce (samuhagayaM) ke0 samuimA rahelA (jalaruhanAlaM) ke0 kamalanAla (havai) ke0 hoya che. (nane) ke0 te vinA bonI vanAtinuM zarIra tevU na hoya. // 431 // have beiMdriyAdika jIvonA vizeSa nAmagrahaNapUrvaka utkRSTathI zarIramamANa kahe cha. // bArasa joyaNa saMkho, tikosa gumbhI ya joyaNaM bhmro|| mucchima caupaya bhaya uraga.gAU ghagu joyaNa pahattaM 432| ____artha-(saMkho ) ke0 zaMkhavigere bendrIyajIvonuM zarIra (bArasa joyaNa) ke0 bAra yojana- hoya che. ( gummIya ) ke0 kAnakhajurAdika teindriyajIvonuM zarIra (tikosa) ke0 traNa gAunuM jANavU (bhamaro ) ke bhramara vigere carindriyajIvonuM zarIra (joyaNaM) ke0 eka yojana- hoya che. valI (mucchimaca upaya ) ke. saMmUchima cAra pagavAlA gAya vigere jIvonuM (gAUpahutaM ) ke0 ve gAuyo nava gAUsudhI,, (muya) ke0 saMmUcchima nolIyAdi bhUjaparisaparnu (dhaNupahuttaM ) ke. be dhanuSyathI navadhanuSya sudhInu, ane ( uraga) ke0 uraparisaparnu (joyaNapahuttaM ) ke0 ve yojanathI navayojana sudhI, utkRSTathI zarIra jANavU. // 432 // gabbhacauppaya chagAu-yAi bhuyagA u gAuyapuhuttaM // 30 // (joyaNasahassamuragA, macchA UbhayAvi ya sahassaM // 433 // 3 pakkhiduga dhagupuhutaM, sabAgaMgula asaMkhabhAgalahu // 2.71 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 . artha-( gambhacauppaya ) ke0 garbhaja catuSpada hAthI vagerernu zarIra (chagAuyAi) ke0 chagAunuM hoya che. (u) ke0 valI ( bhuyagA ) ke0 garbhaja bhujaparisArnu zarIra ( gAuyapahuttaM ) ke. begAuthI nava gAu sudhI- hoya che. ( uragA ) ke0 garbhaja uraparisarpa, zarIra ( joyaNasahassaM ) ke0 eka hajAra yojana- hoya che. nathA ( ubhayAvi ) ke0 garbhaja ane saMmUcchima (macchA ) ke0 matsonuM zarIra ( sahassaM ) ke0 eka hajAra yojana- hoya che. // 433 // valI (duga) ke0 garbhaja ane samUcchima evA (pakvi) ke0 pakSIonuM zarIrapramANa (dhaNuppahuttaM ) ke0 be dhanuSyathI nava dhanuSya sudhI- hoya che. ane ( savvANaM) ke0 ekeMdriyathI ArambhI paMceMdritiryaMca sudhInA sarve jIvona ( lahu ) ke0 jaghanya zarIra (aMgulaasaMkhabhAga) ke0 aMgulanA asaMkhyAtamA bhAganu hoyache. // ___ have bendrI vigere jIvono upapAta cakna virahakAla kahe che. viraho vigalAsannINa, jammamaraNesu aMtamU hu // 434 // gambhe muhutta bArasaM, guruo lahu samaya saMkha suratullA // . artha-(viMgala ) ke veMdrI teMdrI ane caureMdrI tathA (asannINa ) ke0 sammuchima paMceMdritiryaca e dareka jovonI (jamma maraNesu) ke0 janmamaraNa AzrI virahakAla (aMtamUhu ) ke0 eka antarmuhUrttano (gurUo) ke0 utkRSTathI jANavo. // 434 // ane ( gambhe ) ke0 garbhaja paMceMdritiryaMcano upapAta cavana virahakAla (guruo) ke0 utkRSTathI (muhuttabArasa) ke0 bAramuhUrtano jANavo, tathA sarvano (lahu ) ke. jayanyathI virahakAla ( samaya ) ke0 eka samayano jANavo. valI e bendrI vigere jIvonI eka samaye utpatti ( suratullA ) ke0 detAnI peThe eka be gayI saMkhyAtA asaMkhyAtA sudhInI jANavI. // Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have eke driyane usajavA tathA cavAnI saMkhyA kahe che. / aNusamaya prasaMkhijjA, egidiya hu~ti ya cati // 435 // vaNakAio aNaMtA, ikikAovi jaM nigoyaao|| nicamasaMkho bhAgo, aNaMtajIvo cayai ei / / 436 // 58. . artha-( egidiya ) ke0 ekendriya jIvo (aNusamayaM ) ke0 samaya samaya pratye ( asaMkhijjA ) ke0 asaMkhyAtA ( huMti ) ke0 upaje. ya ke0 ane ( cavaMti ) ke0 care. // 435 // valI (vaNakAio) ke. vanaspatikAya jIvo pratisamaye ( aNaMtA ) ke0 anaMtA upaje ane anaMnA cahe. bhAvArtha e che ke vanaspatikAyamAMthI vanaspatikAya upaje to anaMtA, ane bAkInA pRthvyAdi cAra sthAvaramAMyI vanasatimAM. upaje to asaMkhyAtA upaje ema jANavu. (ja) ke je kAraNa mATe (ikvikAovi nigoyAo) ke0 eka eka evA nigodamAMthI (nicca ) ke0 nirantara (asaMkho bhAgo) ke0 asaMkhyAtamo bhAga je ( agaMtajIvo ) ke0 anaMta jIvAtmaka te (vayaMi ) ke0 cave che. ane (ei) ke0 upaje che. ahiM nigoda te anaMtA jIvonu eka sAdhAraNa audArika zarIra stikAkAra eTale pANInA parapoTA sarakhaM te nigoda jANavU. te nigodIyA anetA jIvo sAthe zvAsozvAsa lahe . athavA AhAra kare che. tevA asaMkhyAtA nigoda samudAyane golo kahevAya, tevA golA caudarAja loka asaMkhyAtA cha. / / 436 // golA ya asaMkhijjA, asaMkha nigoyao havai golo|| ikimi nigoe, agaMtajIvA muNeyavvA // 437 // 58 artha saMsAramA ( asaMkhijjA golA) ke0 asaMkhyAtA le pANInA mA zvAsozvAsa golo kahevAra Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 golA hai. valI ( asaMkhaniggoyao) ke0 asaMkhyAtA niMgode golo (havai ) ke0 eka golo thAya che tathA (ikikaMmi nigoe) ke OM eka eka nigodane viSe ( anaMtajIvA muNeyavyA ) ke0 anaMtA jIvo jANavA // ahiM nigodiyA jIvonA ve bheda che. eka saMvyavahAriyA bIjA asaMvyavahAriyA. temAM je anAdi nigodathI freat pRthvIkAyAmAM jAya te saMvyavahAriyA kahevAya. kadApi te jIva pharI pAcho nigodamAM jAya to paNa saMvyavahArIkaja kaThevAya paNa je jIvo sUkSma tathA bAdara nigodamAMthI nikalyAja nathI te asaMvyavahAriyA kahevAya che. // 437 // asthi agaMtA jIvA, jehiM na patto tasAi pariNAmo // uppajjaMti cayaMti ya, puNovi tattheva tattheva // 438 // artha - ( anaMtA jIvA asthi ) ke0 tevA anaMtAjIvo ke ke ( jehiM ) ke0 je jIvo ( tasAipariNAmo ) ke0 trasa vigerenA pariNAmane ( na pattA ) ke0 pAmyA nathI, te jovo ( puNovi ) ke0 pharIpharIne ( tattheva tattheva ) ke0 tyAMne tyAMja (upajjati cayaMti ya) ke0 upaje che ane cave che || 438 // sAmaggI abhAvAo. vavahArarAsimma apattAo // savvAva te anaMtA, je muttisuhaM na paviMti // 439 // artha - (sAmagI abhAvAo ) ke0 sakAma nirjarA tathA akAmanirjarArUpa sAmagrInA abhAvathI ( vavahAra rAsimmi ) ke0 vyavahArarAzImAM ( apattAo ) ke0 na pAmelA (sahAvi te anaMtA) kaM0 tevA sarva jIvo paNa anaMtA che ke (je) ke0 je jIvo (muttisuhaM na pArvati ) ke0 muktisukhane pAmatA nathI // 439 // Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 . sabbovi kisalao khalu,uggamamANo agaMtaobhaNio soceva vivar3hato, hoi paritto aNaMto vA // 440 // , artha-( savvovi kisalao) ke sarve evA paNa kizalaya je kuMralAM (uggamamANo) ke0 udayapAmatAM (arNatao bhaNio) ke0 anaMtakAya kayAM che. paraMtu (soMce vivato) ke teja kisalaya vRddhi pAmatAM (paritto ) ke0 pratyeka vanaspatikAyanA kizalaya pratyeka ane ( aNaMtA) ke0 sAdhAraNa vanaspatikAyanA kizalaya anaMta vanasatikAya ( hoi) ke0 hoya che. // 440 ) jaM narae neraIyA, dukh pAvaMti goyamA tivvaM // taM puNa nigoyapajjhe, agaMtagugaM muNeyadhaM // 441 // ___artha-zrIvIra prabhue kahyu cha ke-(goyamAM) ke0 he gautama ! ( narae ) ke0 narakane viSe (neraIyA) ke0 nArakI jIvo (jaM) ke jevA ( tivvaM ) ke0 AkarA (durukaM ) ke0 duHkhane (pArvati) ke0 pAme che. (taM puNa) ke0 tethI paNa ( aNaMtaguNaM) ke0 anaMtagaNu duHkha (nigoyamajjhe) ke0 nigodanImadhye (muNeyavaM) ke0 jANavU // 441 // have jIvane kayA karmathI ekeMdriyapaNu prApta thAya te kahe the. jayA mohodao tivvo, annANaM khu mahanmayaM pelavaM veyaNIyaM tu, tayA egiMdiyattaNaM // 442 / / 333 artha-(jayA) ke. jyAre (tibo) ke0 Akaro evo ( mohodao ) ke0 viSayAbhilASarUpa mohano udaya hoya, (khu Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 ke0 nizve (mahabbhayaM ) ke0 mahAbhayakArI ( annANaM ) ke0 ajJAna hoya, (tu) ke0 valI ( pelavaM ) ke0 asAra evaM ( veyaNIyaM ) ke0 asAtAvedanIya karma udaya AvyuM hoya, ( tayA ) ke0 tyAre jIvane ( egiMdiyattagaM) ke0 ekendriyapaNuM prApta thAya che. // 442 // have ticI gatimAM yA jIvo Ave ? te AgatidvAra kache. tiriesu jaMti saMkhA - utirinarA jAdukaSpadevAo // pajjattasaMkha gabrbhaya, bAyara bhUdagaparitsu // 443 // to sahasAraMtasurA, nirayA pajjata saMkha ganbhesu // 6 artha - ekeMdrI badrI taMdrI cauriMdrI tathA ( saMkhAutirinarA ) ke0 saMkhyAtA AyuSyavAlA paMcadrI tiryeca ane manuSya eTalA jIvo maraNa pAmI ( tiriesa) ke0 ekeMdrI beMdrI taMdrI cauriMdrI ane paMceMdrI tiryacane viSe ( jaMti) ke0 jAya le. valI bhuvanapati vyaMtara jyotaSI ane ( jAdukaSpadevAo ) ke0 saudharma tathA IzAna ebe devalokanA devatAo maraNa pAmIne ( pajjattasaMkhaganbhaya ) ke0 paryAptA saMkhyAtA AyuSyavAlA garbhaja tiryacamAM tathA ( bAyara bhRdagaparitesu) ke0 paryAptA bAdara pRthvIkAya aSkAya ane pratyekavanaspatikAyama upaje // 443 // valI ( to sahasAraMtasurA) ke0 sanatkumArathI mAMDIne sahasrAra devaloka sudhInA devatA tathA (nirayA) ke0 nArakI e jIvo mRtyu pAmIne ( pajjattasaMkhagabhesu) ke0 paryAptA saMkhyAtA AyuSyavAlA garbhaja tiryacamAM jAya // e tirya canu AgatidvAra ka. have tiryacanA bhavathI maraNa pAmI kyAM jAya ? te gatidvAra kahe che. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 saMkhapagidiya tiriyA, mariuM causuvi gaIsu jaMti // 444 // thAvara vigalA niyamA, saMkhAuyatirinaresu gacchaMti // vigalA labhijja viraI,sammaMpi na teuvaaucuyaa||445|| artha-(saMkhapaNidiyatiriyA ) ke0 saMkhyAtA AyuSyavAlA paMceMdriya tiryaMca jIvo (mariuM) ke0 maraNa pAmIne (causuvi gaisu ) ke cAre gatimAM (jaMti ) jAya che. // 444 // valI ( thAvara ) ke. ekeMdrI jIvo ane (vigalA ) ke0 vikaleMdrI jIvo (niyamA ) ke nizcathI (saMkhAuyatirinaresu) ke0 saMkhyAtA AyuSyAlA tiryaca ane manuSyane viSe (gacchaMti ) ke0 jAya che. (vigalA) ke0. vikaleMdrI jIvo maraNa pAmI manuSya gatine pAme tema (labhijja viraI ) ke0 sarva sAvadhaviratirupa cAritra pAme, paga mokSa pAme nahIM. valI (teuvAucuyA ) ke0 teukAya ane vAuphAyanA jIvo maraNa pAmI manuSya to na thAya, paraMtu tiryaMca bhava pAme to paNa ( sammapi na ) ke samakIta pAme nahIM // 445 // . ... __have tiryaMcane tathA manuSyane lezyA kahe che. puDhavi daga parittavaNA, bAyarapajjata hu~ti caulesA // gabbhayatiriyanarANaM, challessA tini sesANaM // 446 // 3 artha-(vAyarapajjatta) ke0 bAdara ane paryAptA evA (puDhavidagaparittavaNA ) ke0 pRthvIkAya akAya ane pratyeka vanaspatikAya jIvAne ( caulesA) ke0 kRSNa nIla kApota ane tejo e cAra lezyA (huti ) ke0 hoya che. tathA (ganmayaniriyanarANaM) ke0 garbhaja tiryaca ane manuSyane (challasA) ke0 chalezyA Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 hAya che. tathA ( sesANaM ) ke bAkInA saMjIvone ( tini )ke0 traNa lezyA hoya che. // 446 // aMtamuhattaMmi gae, aMtamuhattaMbhi sesae ceva // lesohi pariNayAhiM, jIvA vacaMti paraloyaM // 447 / / ___ artha-(jovA ) ke0 manuSya tathA tiryaMca ( lesAhi pariNayAhiM ) ke0 parabhavano lezyA AvyA pacho ( aMtamuhuttami gae ) ke* eka aMtarmuhurta gaye thake maraNa pAme che ane devatA tathA nArakI (aMtamuhuttaMmi sesae ceca ) ke0 eka atarmuhUrta potAnI lezyA bAkI rahI hoya tyAreja (paraloyaM vaccati ) ke0 maraNa pAme che. // 447 // teja vAta AgalI gAthAthI kahe chetirinara AgAmibhave, lessoe aigae surAnirayA // puvvabhava lessasese, aMtamuhutte maraNamiti // 448 // . artha-( tirinara ) ke0 tiryaMca tathA manuSya te ( AgAmi bhave ) ke0 AvatA bhavanI ( lessAe aigae ) ke0 lezyA AvyAne aMtarmuhUrta gayA pachI maraNa pAme che. tathA ( surAnirayA ) ke0 devatA ane nArako te ( pucabhava le sasese aMtamuhutte ) ke. potAnA pUrvanA eTale cAlatA bhavanI lezyA eka aMtarmuhUrta bAkI hoya tyAreja ( maraNamiti) ke0 maraNa pAme che. eTale tejo lezyAvAlA devatA pRthvI apa ane pratyekavanaspatikAyamAM AvyAne aMtamuharta thAya tyAMsudhI temane tejo lezyA hoya che. A kAraNathI pRthvI apa ane pratyeka vanaspatikAyane cAra lezyA kahIche. // 448 // Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 249 have manuSya tathA tiryacane lezyAnI sthiti kahe che. aMtamuhuttaTThiio, tiriyanarAgaM hAMti lessAo // carimA narANa puNa nava, vAsUgA putra koDIvi // 449 // artha - ( tiriyanarANaM ) ke0 pRthvIkAyAdi tiryeca tathA manuSyane (lessAo ) ke0 potapotAne saMbhavatI lezyAo (aMtamuhuttaiio) ke0 eka aMtarmuhUrttanI sthitivAlI ( havaMti ) ke0 hoya che. ( puNe ) ke0 valI ( narANaM) ke0 manuSyane (carimA ) ke0 chellI zuklalezyA ( navavAsUNA puvtrakoDIvi ) ke 0 nava varSa ugI eka pUrva koDI varSa sudhI rehe che. te evI rIte ke - garbhakAlanA navamAsa rahita ATha varSamAM cAritra na hoya, mATe koika jIva navame varSe cAritra lai kevalajJAna pAme ane tyAra pachI nava varSa ugI eva eka pUrvakoDI varSa paryaMta jovato rahe tyAM sudhI kevalIne eka zukla lezyAja hoya. ane vIjA manuSyane to zukla lezyA aMtarmuhUrta subIja hoya che. // 449 // tiriyANavi muhaM bhaNiyama se saMpi saMpaI kucchaM | abhihiyadAkhbhahiyaM, caugai jIvANa sAmannaM // 450 // artha - ( tiriyANavi ) ke0 ekeMdriyathI AraMbhI paMceMdrI sudhInA sarva cinI (viipamuha ) ke0 sthitipramukha ( ase saMpi ) ke0 sarva AThe dvAra ( bhaNiyaM ) ke0 kadyA. ( saMpai ) ke0 havaNa ( abhihiyadArambhahiyaM ) ke0 je dvAra pUrve kA nayI te ( caugai jIvANa) ke0 cAre gatinA jovonA ( sAmannaM ) ke0 sAmAnyapaNe dvAra (vucchaM) ke0 kahIza. // 450 // devA asaMkhanaratiri-itthIpuMveya ganbhanaratiriyA || saMkhAuyA tiveyA, napuMsagA nAragAIyA // 459 / / Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 artha-(devA ) ke0 devatA tathA ( asaMkha naratiri ) ke0 asaMkhyAtA AyuSyavAlA yugaliyA manuSya ane tiryaMca e jIvomAM ( itthI puMveya ) ke0 strIveda ane puruSaveda evA deda hoya che. calo ( saMkhAuyA ) ke0 saMkhyAtA AyuSyavAlA (gabbhanaratiriyA ) ke0 garbhaja manuSya ane garbhaja tiryaca te jIvomAM (tibeyA) ke0 puruSa strI tathA napuMsaka evA traNa veda hoya che. ane (nAragAIyA ) ke0 nArakI Adi eTale nArakI, ekaMdrI, beMdrI, teMdrI caureMdrI, saMmuzchima manuSya tathA saMmuchima tiryaca e jIvo ( napuMsagA ) ke0 eka napuMsaka vedavAlA jANavA. // 451 // ho pUrve kahelA vimAnAdika je aMgulapramANathI mapAya te kaheche. AyaMguleNa vatthu, sarIra musseha aMguleNa thaa|| nagapuDhavivimANAI, miNasu pamANaMguleNaM tu // 452 // 30 artha-AMgulanAM traNa bheda che, AtmAMgula, utseddhAMgula ane pramANAMgula. temAM ( AyaMguleNa) ke0 AtmAMgule karI (vatthu ) ke0 vAstu je ghara kUvA talAva vigere mapAya.. ( tahA) ke0 tathA ( usseha aMguleNa ) ke0 utseddhAMgule karIne ( sarIraM) ke0 devatA vigerenuM zarIra mapAya. (tu) ke0 valI (pramANaMguleNaM ) ke0 pramANAMgule karIne ( nagapuDhavivimANAI ) ke0 parvata, narakapRthvI, ane deva vimAna vigere miNasu) ke0 mapAya che. // 452 // je kAle je prANIo potAnA hAthanA AMgulathI mApa kare te AtmAMgula kahevAya che. have utseddhAMgulanuM svarUpa kahe che. sattheNa sutikheNavi, chittaM mittuM ca jaMkira na skaa| taM paramANuM siddhA, vayaMti AiM pamANANaM // 453 / / Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ artha-(mutivakheNavi ) ke0 atyanta tIkSNa evA (sattheNa) ke0 zastrekarIne (jaM) ke. je vastu ( kira ) ke0 nizce (chittuM bhittuM na sakA ) ke0 chedI bhedI na zakAya. ( siddhA ) ke0 siddha eTale kevalajJAnI puruSo ( taM ) ke0 te vastune ( paramANu vayaMti ) ke0 paramANu kahe che. ane te paramANu ( pamANANaM ) ke0 sarva pramANonI madhye ( AI ) ke0 Adi pramANa che. // 453 // paramANU tasareNU rahareNU, vAlaagga likkhA y|| jUya java aTThaguNo, kameNa usseha aMgulayaM // 45 // aMgula chakaM pAo,so duguNa vihatthi sA duguNa httho|| cauhatthaM dhaNudusahassa,koso te joyaNaM curo||455|| ____artha-(paramANU ) ke0 ATha vyavahAra paramANue (tasareNU) ke0 eka tasareNu thAya. ATha tasareNue ( rahareNu ) ke eka sthareNu thAya. ATha rathareNue ( bAlaagga ) ke0 eka bAlAgra thAya. ATha vAlAgre ( likkhAya) ke0 eka lIkha thAya. ATha lIkhe ( jUya ) ke0 eka jU thAya. ATha jUye (java) ke0 eka java thAya. ane ( aThaguNo ) ke. javane AThaguNo karIye tyAre ( kameNa ) ke0 anukrame karIne (usseha aMgulayaM) ke0 eka utseddhAMgula thoya. // 464 // (aMgulachakaM ) ke0 tevA cha utseddhAMgule ( pAo) ke0 eka paga thAya. ( so duguNa) ke0 pagane bamaNo karIye tyAre ( vihatthi ) ke0 eka veMta thAya, ( sA duguNa )ke0 be te (hattho) ke0 eka hAtha. (cauhatthe ) ke0 cAra hAthe (dhaNu) ke0 eka dhanuSya thAya, ( dusahassa) ke0 tevA be hajAra dhanuSye (koso) ke0 eka koza thAya. (te cauro) ke0 te cArakoze (joyaNaM) ke0 eka yojana thAya che. // 455 // Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 . have pramANAMgulanu svarUpa kahe che. "cau~sayaguNaM pamANaM-gulamussehaMgulAu bodhavvaM // ussehaMgula-duguNaM, vIrassAyaMgulaM bhaNiyaM // 456 // 35, artha-(causayaguNaM ) ke0 cAra so gaNu (ussehu~gulAu) ke0 utseddhAMgula karIye arthAt cAraso utseddhAMgule (pamANaMgulaM ) ke0 eka pramANAMgula (bodhavvaM ) ke0 jAgavU A pramANAMgule zrIRSabhadeva bharatacakravartInuM zarIra ekaso vIsa aMgula lAMbu jANavU, te ekaso vIsa aMgulane cAraso gaNuM karIye tyAre aDatAlIza hajAra aMgula thAya. ahiM channu aMgule dhanuSya thAya che mATe aDatAlIza hajArane channue bhAgIe tyAre pAMcaso dhanuSyanuM dehamAna thAya. valI (ussehaMguladuguNaM) ke0 usseddhAMgulane bamaNAM karIye tyAre (vIrassa ) ke0 vIraprabhunuM ( AyaMgule ) ke0 eka AtmAMgula (bhaNiyaM) ke0 kayuM che. evA corAzI aMgulapramANa zrImahAvIra prabhunuM zarIra hatuM. corAzIne bamaNA karIye tyAre eka so aDasaTha thAya. eka hAthanA covIsa aMgula gaNatAM ekaso aDasaThane covIse bhAMgatA zrImahAbIra prabhunu sAta hAya pramANa zarIra hAya. ekAraNe be. usseddhAMgule zrImahAvIranA eka AtmAMgula kayo che. // 456 // have corAzI lAkha jIvAyonInA bheda kahe che. puDhavAisu patteya, saga vaNa patteya NaMta dasa cauda // 351. vigale dudu suranAraya,tiri caucau caudasa nresu||457|| artha-(puDhavAisu ) ke0 pRthivyAdikane vive eTale pRthvI, apa, te u. ane vAyu e cArane viSe ( patteyaM ) ke0 darekane (saga) Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 253 ke0 sAta sAta lAkha yoni hoya che. tathA ( vaNa patteya ) ke0 pratyeka vanaspatikAyane (daza ) dazalAkha yoni hoya che. ane (aNaMta) ke. sAdhAraNa vanaspatikAyane (cauda) ke0 cauda lAkha yoni hoya che. valI (vigale) ke0 beMdrI teMdrI ane caureMdrIne darekane (duda) ke0 bebe lAkha yoni hoya che. tathA (suranAraya tiri) ke devatA nArakI ane paMceMdrI niryacane (cau cau.) ke0 cAra cAra lAkha yoni hAya che. ane (naresu) ke0 manuSyane viSe (caudasa) ke0 cauda lAkha yoni hoya che. // 457 // ahiM corAzI lAkha yoni saMkhyAnI gaNatI karato sAmAnyapaNe yoni jAtiye karI eka jIva nikAyamA jeno varNa, gaMdha rasa ane sparza sarakho hoya te eka jAtiyonimAM grahaNa karAya. tevA sarva malI corAzI lAkha bheda thAya che.|| ___ have eka eka yonimAM kula hoya te kahe che. egidiesu paMcasu, bAra sagati satta aTThavIsA ya // vigalesu satta aDa navAjala khaha caupaya urgbhuyge||458 addhaterasa bArasa, dasa dasa navagaMnarAmare nirae / bArasa chavIsa paNavIsa,huMti kulakoDi lakkhAiM // 459 // 3 igakoDi satta navaI, lakkhA sahA kulANa koDINaM // 35 ___ artha-(paMcasu egidiesu )ke0 pAMca ekeMdriya eTale pRthvI apa teu vAu ane vanaspatikAyane viSe anukrame karIne (bAra) ke0 bAra lAkha, ( saga) ke0 sAta lAkha, (ti )ke0 traNa lAkha, ( satta) ke0 sAta lAkha ane ( aTThAvIsA ) ke0 ahovIza lAkha kula koTI jANavI. ( vigalesu) ke0 vikaleMdrIM eTale beMdrI teMdrI Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 ane cauraMdrIne viSe anukrame (satta) ke sAta lAkha,) (aDa) ke0 ATha lAkha, ane (nava )ke0 nava lAkha kulakoTI jANavI. valI (jala) ke0 jalacara, (khaha) ke0 khecara, (cauppaya) ke0 catuSpada, ( uraga) ke0 urapari sarpa ane ( bhuyage ) ke0 bhujaparisarpa e pAMcene anukrame // 458 // (addhaterasa ) ke0 sADAvAra lAkha, (vArasa) ke0 bAra lAkha, (dasa) ke0 daza lAkha, (dasa) ke0 daza lAkha, ane ( navagaM ) ke0 nava lAkha kulakoTI jANavI. emaja (narAmare niraye) ke0 manuSya, devatA ane nArakIne viSe anukrame (bArasa) ke0 bAra lAkha, (chavIsa) ke0 chavIza lAkha ane ( paNavIsa ) ke pacIsa lAkha (hUMti kulakoDi lakkhAI ) ke0 kulakADI jANavI. // 459 // e sarva saMkhyA ekaThI karIya tyAre ( igakoDi ) ke0 eka koDA kADI, ane ( sAnavai lakavA sahA ) ke0 sADosa. ttANu lAkha koDI eTalI (kulANa koDIga) ke0 kulakoTI eTale eTalI jIvone upajavAnI yonimAMhe kulakoDo che. have bIje prakAre yonI kahe che. saMvuDajoNi suregidi-nArayA viyaDa vigala gabhu ___ bhayA / / 460 // .. artha-(sura ) ke cAra prakAranA devatA, (egidi ) ke0 ekaMdrI te pRthvI Adi pAMca sthAvara, ane ( nArayA ) ke0 nArakI e sarve ( saMvuDajoNi ) ke0 DhAMkelI yonivAlA hoya che. tyAM devatAnA devaduSye DhAMkelA devazayanIya hoya, ekaMdriya jIvonI yoni spaSTa jANAM zakoya nahIM, nArakIne DhAkelA gokhane AkAre AlA che. valA ( vigala ) ke0 vikaleMdrIne tathA saMmUcchima tiryaMca ane saMmUcchima manuSyane (vayaDa ) ke0 pragaTa jalAzaya sarovara vigere Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 255 dekhAya che. tathA ( gamubhayA) ke0 garbhaja paMceMdrItiryaca ane garbhaja paMceMdrI manuSya e bannene saMtRta ane vivRta eTale DhAMkelI ane pragaTa ema prakAre yonI hoya che. // 460 // valI paNa yonInA bheda kahe che. acittajoNi suraniraya, mIsa gabbhe tibheya sesANaM // 3 sI usiNa niraya suragabbha,mIsatte usINa sesa tihaa461||3 ____artha-(sura ) ke0 devatA ane (niraya ) ke0 nArakI temanI (acittajoNi ) ke0 acittayonI hoya che. joke sUkSma jIva to sarvaloka vyApI che to paNa sUkSma ekeMdrI jIvane pradeze te kSetra saMbaMdha nathI. tathA ( gambhe ) ke0 garbhaja tiryaca ane garbhaja manupyane (mosa ) ke0 mIzra eTale sacita acita hoya che. zukra Rtu rudhira saMgrAhya sacitta ane bIjI acita jANavI. ( sesANaM ) ke0 ekeMdrI, beMdrI, teMdrI, caureMdrI,samUcchima paMceMdrI tiryaca ane saMmUchima paMceMdrI manuSya eTalAnI (tibheya ) ke0 sacina acitta ane mizra yonI hoya che. jIvatI gAya vigerenA zarIre kramI upaje te sacitta yonI jANavI, sUkA lAkaDAmAM ghuNa vigere upaje.te acitta yonI jANavI, arddha sUkA lAkaDA tathA gAya vigere zarIranA kSattAdikamAM ghuNa krami vigere upaje te mizra yonI jANavI. ( niraya ) ke0 nArakIjIvone keTalAkane (sI) ke0 zItayonI ane keTalAkane ( usiNa ) ke0 uSNa yonI hoya che. ( sura ) ke0 devanAne tayA ( gambha ) ke0 garbhaja tiryaMca ane garbhaja manuSyane ( mIsa) ke0 zIta ane uSNa ema mizrayonI hoya che. ( te ) ke0 teukAya jIvone eka uSNa yonI hoya che. (sesa) ke0 bAkI rahelA je pRthvI, A, vAu, vanaspati, saMmUcchima tiryaMca ane saMmUcchima Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 manuSya e chapane ( tihA ) ke0 zIta, uSNa ane zItoSNa yonI hoya . // 461 // have ekalA manuSyanI yonInA bheda kahe che. . hayaganbha saMkhavattA, joNI kummunnayAi jAyaMti || arihahari cakkarAmA, vaMsI pattAi sesa narA ||462|| 39 artha - manuSyanI yonI traNa prakAre he eka zaMkhAvartI, bIjI kurmonnatA, trIjI vaMzIpatrA temAM ( saMkhavattA) ke0 zaMkhAvarttA ( joNI ) ke0 yonI ( hayagavbha ) ke0 hatagarbhA hoya che. kAraNa emAM upajelo garbha atyaMta agnitApathI maraNa pAne che. tevI yonI cakravartInI khIne hoya che. bIjI ( kummunnayAi ) ke0 kurmonatA te kAcavAnI pITha sarakhI uMcI hoya. te mAMhe arihahari cAkarAmA ke0 arihaMta, vAsudeva, cakravartI ane baladeva ( jAyaMti) ke0 utpanna thAya che. trotrI (vaMsIpattAI ) ke0 sIpatrA te bAMsanA patrAkAra yonI hoya temAM ( sesanarA ) ke0 bAkInA sarva manuSyano janma thAya che. // / 462 // ve AyuSyabaMdha saMbaMdhI kAMi vizeSa kahe che. Aussa baMdhakAlo, avAhakAlo ya aMtasamao ya // apavattaNa NapavattaNa, uvakama NuvakamA bhaNiyA / / 463 // artha -- cAlatA bhavanuM AyuSya pUrNa thavAnA pahelA parabhavanuM AyuSya bAMdhe te ( Aussa) ke0 AyuSyano ( baMdhakAlo ) ke0 baMdhakAla kahevAya 1, AyuSya bAMdhyA pachI jeTalo kAla gaye thake AyuSya udaya Ave tenA vacamAno je kAla te ( avAhakAlo ) ke0 avAvAkAla kahavAya 2, bhogavAtuM AyuSya je samaye pUrNa thAya Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 te ( aMtasamaya ) ke aMtasamaya kahIye 3, ghaNA kAle vedavA yogya AyuSyane thoDA samayamAM vedIye te ( apavattaNa) ke0 apavartana kahIye 4, je AyuSya jeTale kAle vedavAnu che te AyuSya teTaleja kAle vedAya te ( NapatrattaNa) ke0 apavartana kahIye 5, jeNe karI AyuSya ochu karIye te ( utrakama) ke0 sopakrama kahIye 6, kAraNa malyAM chatAM paNa AyuSya ghaMTe nahIM te ( NutrakamA ) ke 0 anupakrama kahIye 7, etrI rIte AyuSyanA sAta bheda ( bhaNiyA ) ke0 kA che. // 463 // have te sAte dvAra anukrame vistArathI vakhANe che. baMdhati deva nAraya, asaMkha naratiri chapAsa sesAU // parabhaviyAU sesA, niruvakkama tibhAga sesAU ||464 || 3 sovakkamAjyA puNa, sesa tibhAge he navama bhAge // sattAvIsaime vA, aMtamuhurttatime vAva // 465 / / 33 je artha - (deva) ke0 cAra nikAyanA devatA, (nAzya ) ke0 nArakI tathA ( asaMkha naratiri ) ke0 asaMkhyAtA AyuSyavAlA yugaliyA manuSya ane tiryeca te sarva (chamAsa sesAU ) ke0 potAnA cAlatA bhavanuM AyuSya cha mAsa vAkI hoya. tyA re ( parabhaviyAU ) ke0 para bhavanuM AyuSya ( baMdhaMti ) ke0 bAMdhe che. ane ( sesA ) ke0 bIjA saMkhyAtA AyuSyavAlA tiryaMca, manuSya, ekaMdrI, beMdrI, teMdrI, caureMdrI ane paMceMdrI jIvo ( nirutrakamatibhAgasesAU ) ke 0 nirupakrama evAM potAnAM bhogavAtAM AyuSyano trIjo bhAga bAkI hoya tyAre parabhavanuM AyuSya bAMdhe cheH // 464 // ( puNe ) ke0 valI ( sovakamAyA ) ke0 sopakrama AyuSyavAlA manuSya, tiryaca, Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 ekeMdrI, badrI, teMdrI, caureMdrI ane paMceMdrI jIvo (sesatibhAge) ke0 potAnA. bhogavAtA AyuSyano trIjo bhAga bAkI hoya tyAre, ( ahava ) ke0 athavA (navamabhAge)ke0 navamo bhAga bAkI hoya tyAre, athavA ( sattAvIsaime vA ) ke sattAvIsamo bhAga bAko hoya tyAre, athavA ( aMtamuhuttaMtimevAvi )ke challe aMtarmuhUrta AyuSya bAko hoya tyAre parabhavanuM AyuSya bAMdhe che. / / 465 // e baMdhakAlanuM prathamadvAra kA. have abAdhAkAlAdikanA vIjA dvAro kahe che. jaime bhAge baMdho, Aussa bhave abAhakoloso // 32 aMte ujjugai iga-samaya vakka caupaMca samayaMtA // 466 // ___ artha-( jaime bhAge ) ke je jIva pUrva kahelA je bhAge ( Aussa baMdho ) ke. parabhavanAM AyuSyano baMdha kare (so abAhakAlo) ke0 te abAdhAkAla eTale AyuSyano baMdha karyA pachI parabhavanA AyuSyanI udaya pahelAMno arthAt vacceno samaya te abAdhAkAla ( bhave ) ke0 hoya che. valI ( aMte ) ke0 aMtasamaye jIvane parabhave jAtAM be gati hoya che. eka Rjugati, bIjI vakragati. temAM je.( ujjugai ) ke0 RjugAta che te ( igasamaya ) ke0 eka samaya pramANa hoya che ane ( vakta ) ke0 vakragati che te ( caupaMca samayaMtA) ke0 cAra pAMca samayanI hoya che. // 466 // ujjugai paDhAsamae, parabhaviyaM AuyaM thaahaaro|| vakkAi bIyasamae, parabhaviyAuM udayameI // 467 // 5. artha-( ujjugai) ke0 Rjugatiye ( paDhamasamae ) ke0 pahelA samayane viSe (parabhaviyaM AuyaM ) ke0 parabhavatuM AyuSya udaya Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 Ave, tahA ke0 temaja ( AhAro ) ke0 AhAra paNa paheleja samaye udaya Aye. ( bakAi ) ke0 vakragatiye ( bIyasamae) ke0 bIjA samaye ( parabhaviyArDa) ke0 parabhavanuM AyuSya tathA AhAra (udayameI ) ke0 udaya Ave che. te eka samayanI vakragati jANavI. bojI vakrAeM traNa samaya lAge trIjI, vanAe cAra samaya lAge. ane cothI cakrAe pAMca samaya lAge. ahiM prathama samaye ane aMta samaye jIvane AhAraka jANavo. vacalA eka ve RNa samaye anAhAraka hoya che. // 467 || ez2a bAta AgalanI gAthAthI kahe che. igaduti ca vakAsu, dugAisama esu parabhavAhAro // dugavakkAisa samayA, igadotinniya agAhArA ||468 // 328 artha - ( igaduti vakAsu ) ke0 eka ve RNa ane cAra samayanI vakragatiye jIva ( dugAi samae) ke0 ve Adi samayane viSe ( parabhavAhAro ) ke0 parabhavano AhAra kare che. eTale eka samayanI vakragatiye vIje samaye, samayanI vakragatiye vAje samaye, traNa samayanI vakragatiye cothe samaye, ane cAra samayanI vakragaviye pAMcameM samaye parabhavano AhAra kare che. (dugavakAi ) ke0 besamayAdika vakragatimAM ( igadotiniya ) ke0 eka, be, traNa vigere samaya sudhI jIva (aNAhArA ) ke0 anAhAraka hoya. // 468 // bahukAlaveyaNijjaM, kampaM appeNa jamiha kAleNaM // veijjai juga ciya, unna savappaesaMgaM // 469 / / 32 apavattaNijjameyaM, AuM ahavA asesakammapi // baMdhasamavi baddhaM, siDhilaM ciya taM jahA jogaM || 470 // 32 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-(iha ) ke0 ahiM (bahukAlayANajjaM ) ke0 bahukAle vedavA yogya (jaM kammaM ) ke0 je. AyuSya karma ( appaNa kAleNaM ) ke0 thoDA kAlamAM ( sabapparasaggaM ) ke0 AtmAnA sarva pradezanA agrabhAge ( uinna ) ke0 udaya ANI (ciya ) ke0 nizce ( jugavaM ) ke0 samakAle (veijjai) ke0 dede // 46 // (eyaM) ke0 e ( AuM) ke. AyuSya karma (apavantaNija) ke apavartana kahIye. ( ahavA ) ke* athavA AyuSyanI . (asesakammaMpi ) ke0 bIjAM sarva karma paNa bahukAle dedavA yogya chatAM thoDe kAle vedAya te apavarttana kahIye. ahiM koine zaMkA thAya ke-jevI rIte karma bAMdhyu hoya tevI rIte na vedAya to pachI yAMdhyA na bAMdhyAmAM vizeSa zuM ? tyAM uttara kahe che ke-( baMdhasamaravi ) ke baMdhanA avasare paNa (taM) ke0 te karma (jahA jogaM) ke0 yathAyogya malelA kAraNe karI (ciya) ke0 nizce ( siDhilaM baddhaM ) ke zithila eTale DhIlu karma bAMdhyu hoya jethI dezakAlAdika kAraga malabAthI thoDA samaye te karma vedAya te sopakrama kahevAya che. // 477 / jaM puNa gAdanikAyaNa-baMdhega puvameva kila baddhaM // taM hoi aNapavattaNa, jugaM kama veynnijjphlN||471|| ... 'artha- puNa ) ke valI . ja ) ke je karma ( gADhanikAyagadhega ) ke0 gAha nikAcita badhekarIne (puvameva ) ke0 prathamathoja (kila ) ke nizca ( baddhaM ) ke. bAMdhyu che. (te ) ke0 te ( aNapavattaNa ) ke. anapavartana ( hoi ) ke hoya. te ( juggaM ) ke0 yogya rIteja ( kama ) ke0 anukro karI (veyaNijamalaM ) ke. ghedavA yogya phalavAluM hoya che. // 471 // have kayA jovo sopakramI ane kayA jIvo nirupakramI te kahache. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 261 uttama caramasarIrA, suraneraiyA asaMkhanara tiriyA || huti nirukamAo, duhAvi sesA muNeyavA // 472 // artha - covIsa tIrthakara, bAra cakravartI, nava vAsudeva, nava prativAsudeva ne nava baladeva eTalA ( uttama ) ke0 uttama puruSo kavAyate, tathA ( carama sarIrA ) ke0 teja bhave mokSe janArA carama zarIravAlA, tathA ( sura ) ke0 cAra prakAranA devatA, tathA ( neraiyA ) ke0 sAte narakanA jIvo, tathA ( asaMkhanaratiriyA ) ke0 asaMkhyAtA AyuSyavAlA yugaliyA manuSya ane tiryaca eTalA jIvo (freekamAo ) ke0 nirupakrama AyuSyavAlA (huti ) ke0 hoya . ane ( sesA ) ke te vinAnA bIjA jIvo ( duhAvi ) ke0 sopakrana AyuSyavAlA tathA nirUpa kama AyuSyavAlA ema ve prakAranA (mugeyavyA ) ke0 jANavA. // 472 // mukamijjai, appasamuttheNa iyarageNAvi // so asANAI, kavakamo iyaro || 473 // - artha - ( jeNa ) ke 0 . je ( appasamuttheNa ) ke0 AtmAthI utpanna thayelA adhyavasAyAdike karIne athavA ( iyarageNAvi ) ke0 ahar zastraviSAdi karIne (Au unakamijjai ) ke0 potAnuM AyuSma oche karIye. ( so ajjhavasANAI ) ke0 te adhyavasAya vigere ( uvakama) ke unakrama kahIye. ane ( iyaro ) ke0 bIjA te aNuvakamo ) ke anupakrama kahIye. // / 473 // have upakramanA Ata bheda kahe che. d ajjhavasANa nimitte, AhAre veyaNA parAdhAe // phAse ANAvA, sattavihaM jhijjhara AuM // 474 || Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 artha - ( ajjhatrasANa ) ke0 rAga sneha bhaya vigere manano vikalpa, ( nimitte ) ke0 zatru vigere kAraNa, ( AhAre ) ke0 AhAra, (vepaNA) ke0 zIghra vinAzI zUlAdi vedanA, (parAvAe ) ke0 khADA kutrAmAM tathA vRkSa vigerethI paDavu. ( phAle) ke0 sarpa agni viSa vagereno sparza, ane ( ANApANU ) ke0 zvAsatuM nyUnAvika cAlavU. ( sattavihaM ) ke0 e sAta prakAre ( AI ) ke AyuSya ( jhajjhara ke0 nAza pAne che. // 474 // e sAta prakAranA bAlamaraNa krodhAdika cAra kaSAyanA kArathI thAya che moTe krodhAdika cAra kapAyanuM svarUpa kahe che. jalareNu puDhavipavyaya - rAI sariso unho koho / tiNa salayA kaai - selatthaMbhomo mANo // 475 // artha - saMjalanano, pratyAkhyAnano apratyAkhyAnano, ane anaMtAnubaMdhIno ema (cachio koho ) ke0 cAra prakArano krodha te anukrame (jala) ke0 pANImAM karelI rekhA sarakho, (reNu ) ke0 retImAM karelI rekhA sarakho, ( puDhavi ) ke0 pRthvImAM paDelA rekhA sarakho, ane ( pavvayarAi sariso) ke0 parvatamA paDelI phATa sarakho jANavo. tathA saMjalanano, pratyAkhyAnano, apratyAkhyAnano, ane anaMtAnubaMdhIno ema cAra prakArano ( mANo ) ke0 mAna te anukrame ( tiNasalayA ) ke0 netaranA thAMbhalA sarakho, (kaDa ) ke0 lAkaDAnA thAMbhalA sarakho, ( aTThia ) ke0 hADakAnA thAMbhalA sarakho, ane (selatthaMbhovamo ) ke0 paththaranA thAMgalA sarakho jANavo. // 475 // mAyAvalehigomuttI, miDhasiMgaghaNavaMsamUlasamA // lohohaliddakhaMjaNa-kaddamakimirAgasAricchoM // / 476 / / Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 263 artha-saMjalananI, pratyAkhyAnanI, apratyAkhyAnanI ane anaMtAnubaMdhI ema cAra prakAranI ( mAyo ) ke0 mAyA te anukrame ( avalehi ) ke0 vAMsanI chAla sarakhI, (gomuttI ) ke0 gomutrasarakhI, ( misiMga ) ke0 meMDhAnA ziMgaDA sarakhI, ane (ghaNavaMsamUlasamA) ke0 kaThIna bAMsanA mUla sarakhI che. temaja saMjalanano, pratyAkhyAnano, apratyAkhyAnano ane anaMtAnubaMdhIno (loho) ke0 lobha te ( halidda ) ke0 haladaranA raMga sarakho, (khaMjaNa) ke0 sarAvalonA mela sarakho, ( kaddama ) ke0 . kAdavanA pAsa sarakho, ane ( kimirAgasAriccho ) ke0 karamajInA raMga sarakho hoya che. // 476 ) pakvaM caumAsa saMvacchara-jAvajIvANu bhave kmso|| deva naratiriya nAraya-gai sAhaNaheuA bhaNIyA // 477 // ___artha-te saMjalanAdika kaSAya ( kamaso) ke0 anukrame ( pakvaM ) ke0 paMdara divasa, (caumAsa) ke0 cAramAsa, (saMvacchara) ke0 eka varSa ane (jAvajIvANu ) ke0 yAvat jIvita sudhI ( bhave ) ke0 hoya, valI te saMjalanAdika kaSAya anukrame (deSanaratiriyanArayagai ) ke0 devatA, manuSya, tiryaca ane nArakInI gatinA ( sAhaNaheuA) ke0 bhelavabAnA kAraNa (bhaNiyA) ke0 kayAM che. // 477 // ho sarva jIvane paryApti kahe che. AhArasarIriMdiya, pajjattI AgapANa bhAsa maNe // caupaMcapaMcachappiya, iga vigalAsannisannINaM // 478 // ___ artha-pudgala pariNamana hetu je AtmazaktivizeSa te paryApti kahevAya. paryApti cha prakAre che. (AhAra) ke0 AhAraparyApti, ( sarIra) ke0 zarIraparyApti, (iMdiya pajjatI) ke0 iMdriyaparyAti, Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 (ANapANa) ke. zvAsozvAsaparyApti, (bhosa ) ke bhApAparyApti, (maNe) ke0 manaparyApti. temAM (iga) ke0 ekeMdriyajIvone (cau) ke0 cAra, (vigala) ke0 vikaleMdriyajIvone (paMca) ke0 pAMca, (asanni) ke0 asaMjJI paMceMdriyane (paMca) ke0 pAMca, ane (sannINaM) ke0 saMjJI paMceMdriyane ( chapiya) ke0 cha paryAti hoya che. // 478 // AhArasarIridia, UsAsavao maNobhi nibatti // hoijao daliyAo,karagaM pai sA u pajjattI // 479 // artha-(AhAra ) ke0 AhAraparyApti, ( sarIra) ke0 zarIraparyApti, (iMdia) ke0 iMdriyAryApti, (pai) ke0 pratye (UsAsa) ke0 zvAsozvAsaparyApti, (vao ) ke0 vacanaparyApti, ane (mago) ke0 manaparyApti, e cha paryAptinI ( abhinivvatti ) ke0 utpatti (jao daliAoM ) ke0 je pudgala dalathakI AhArAdikanI utpatipratye (karaNa) ke. jIva sambandhI zaktivizeSa ( hoi ) ke0 thAya ne (pajjattI) ke0 paryApti kahevAya che. // 47 // have jIvane daza prANa hoya te kahe che. paNa iMdiya tibalUsA,sAU dasa pANa cau cha saga atttth|| igaduticauriMdINaM, asannisannINa nava dasa ya // 480 // artha-sparzana, rasana, prANa, cakSu ane zrotra e (paNa iMdiya) ke0 pAMca iMdriya, manobala vacanavala ane kAyavalarUpa (tibala) ke0 traNa bala, (UsAsa) ke0 zvAsozvAsa, ane (AU) ke0 AyuSya e ( dasa pANa ) ke0 daza prANa jANavA. temAM ( iga) ke ekadriyane ( cau ) ke0 cAra, ( duticauridiNaM ) ke0 beMdrI teMdrI ane cariMdrIne anukrame ( cha saga aTTha) ke0 cha sAta ane ATha prANa hoya che. (ya) ke0 tathA ( asannisannINa ) ke0 asaMjJI paMceMdrIya Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA saMjJIpaMceMdrIyane ( nava dasa) ke0 nava ane daza prANa anukrame jANavA. // 480 // . egiMdiyassavi AhAra-bhayamehuNapariggahAi sannAi / kohe mANe mAyA-lohe ohe ya loge y|| 481 // ___ artha-(egidiyassavi ) ke0 ekeMdrIya jIvone ( AhAra) ke0 AhAra, ( bhaya ) ke0 bhaya, ( mehuNa ) ke0 maithuna, (pariggaha) ke0 parigraha, ( kohe ) ke0 krodha, (mANe ) ke0 mAna, (mAyo) ke0 mAyA, (lohe) ke0 lobha. (Aheya) ke0 ogha ane (logeya) ke. loka e daza (sannAi) ke0 saMjJA hoya che. // 481 // . have jIvone samudUghAta kahe che.. veyaNa kasAya maraNe, veuvvI teya hAra kevaliyA // saga paNa cau tinni kamA, nara sura neriytiriyaannN||48|| artha-(veyaNa) ke0 vedanA, (kasAya) ke0 kasAya, (marame) ke0 maraNa, (veuvvI) ke vaikiya, (teya) ke tejasa, (AhAra) ke0 AhAraka ane (kevaliyA) ke kevalI, e sAta samudUdhAta jANavAtemAM (nara) ke0 manuSyane (saga) ke0 sAta, (sura) ke0 dektAne (paNa) ke0 pAMca, niraiya) ke0 nArakIne (cau) ke0 cAra, ane (tiriyANaM) ke0 tiryacane (tini) ke0 traNa samudaghAta (kamA) ke0 anukame hoya che. // 482 // ___ have saMkSepe saMgrahaNInA covIsa dvAra kahe che. saMkhittayarI u imA, sarIramogAhaNA ya saMghayaNA // / sannA saMThANa kasAya,lesidiya du samugghAyA // 483 // / dichIdaMsaNanANe, joguvaogovavAyacavaNaTThii // pajjatti kimAhAre, sanni gaI AgaI vee // 484 // Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 artha-(imA ) ke0 A saMgrahaNI ( saMvittayarI ) ke0 ati saMkSepamAtra covIsadvAre karI kahe che, 1 ( sarIra ) ke0 zarIradvAra, 2, ogAhaNAya ) ke0 avagAhanA dvAra, 3 (saMghayaNA ) ke0 saMghayaNadvAra, 4 ( sannA) ke0 saMjJAdvAra, 5 (saMhANa) ke0 saMsthAmaddhAra, 6 ( kasAya ) ke0 kasAyajhara, 7 (lesa) ke0 lezyAdvAra, 8 ( iMdiya ) ke0 iMdriyahora, 9 ( dusamugghAyA) ke0 dvisamudaghAtadvAra, 10 (diTTI) ke0 dRSTidvAra, 11 (dasaNa) ke0 darzanadvAra, 12 (nANe) ke0 jJAnadvAra ane 13 ajJAnadvAra, 14 (joga) ke0 jogadvAra, 15 (uvaoga) ke0 upayogadvAra, 16 ( uvavAya ) ke0 upapAtahAra, 17 (cavaNa) ke0 canadvAra, 18 (Tii) ke0 sthitidvAra, 19 (pajjatti ) ke0 paryAptidvAra, 20 ( kimAhAre ) ke0 kimAhAradvAra. 21 (sanni) ke0 saMjJAdvAra, 22 (gaI) ke0 gatidvAra,23 (AgaI) ke0 AgatidvAra,24(vee) ke0 veddvaar||484|| malahArahemasurINa, sIsaleseNa sUriNA raiyaM // saMdhayaNirayaNameyaM, naMdau jAvIrajigatitthaM // 485 // ____ artha-(malahAra hemasurINa) ke0 maladhArI gacchanA hemacandramUrinA (sIsaleseNa) bAlaziSya evA (mUriNA) ke0 candramUrie (raiyaM) ke0 racelu (saMpayaNirayaNaM ) ke0 A saMgrahaNIratna ( jAvIrajiNatitthaM ) ke0 jyAM sudhI vIratIrthapravarte tyAM sudhI (naMdau) ke0 vRddhipAbho // iti candramUriracitA saMgrahaNI samAptA / / Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAhera khabara. 08-0 ... amAro pAsethI jainadharmanAM dareka jAtanA upayogI pustako malaze. 1 paMca pratikramaNa gujarAtI nava smaraNa tathA jIvavi cArAdi cAre prakaraNo artha sAthai AvRtti AThamI....2-8-0 2 devasIrAi artha sahita ....... ...0-80 3 jIvavicArAdi cAra pra. arva sAtha......... 4 sAmAyaka sUtra artha sAthe .. ... ... ... .. 0-1-0 5 chuTaka volo sIdhAMtanA zAstrI moTA rAipamA... 6 navANU prakAranI pUjA bhASAMtara sAthe ... ... 7 vividha pUjAsaMgraha bhAga 1-2-3-4 dareka AcAgaunI pUjAo tathA zAMtinAthanA moTA kalaza ... .....2-0-0 8 devavaMdanamAlA gujarAtI ......... ... ...2-40 9 stotra saMgraha tathA jaina vArSika poM...' 10 jIna zataka TIkA sahita saMskRta graMtha 0-12-0 11 nItya rasaraNIya zejA prakaraNa ...... 12 ratnAkara pacIsI ... ... ... ... ... -2-6 13 devasIrAi mala moTA akSara zAkhI TAipa... ...0-6-8 24 devasIrAi gujarAtI mUla moTA TAipamA ... ....04-8 15 daMDaka prakaraNa (1) dvAravAlu zAstrI ... .. ...0.6-8 16 dIvAlI kalpa bhASAMtara sahita gujarAtI... ... ...0-60 te sivAya dareka jAttanAM jainadharmanAM pustako temaja chApavA chapAvavAnA kAgalo paNa amArI pAMsethI malaze. malayAnuM ThekANu:mAstara umedacaMda rAyacaMda. hai. pAMjarApoLa-amadAvAda -2 000