________________
( ૪ )
દેદાશાહ એ જાણે બહુજ સામાન્ય કાટીને વણિક હાય તેમ દર્શાવવાના રાજાએ ડાળ કર્યાં. આસપાસનું ઇર્ષાખાર મંડળ પણ કૃત્રિમ ગાંભીર્ય અને ગ્લાની દર્શાવતું અંદર ને અંદર છૂપી વાતચીત કરી રહ્યું હતું.
“ તમને આ રાજ્યની સીમામાંથી અખૂટ નિધાન સાંપડયું છે અને તમે તે રાજાથી છૂપાવી મ્હેર ઉડાવી રહ્યા છે. એવા તમારી ઉપર આરાપ મુકવામાં આવ્યા છે. તેના તમારે સ ંતાષકારક ખુલાસા કરવા જોઇએ. જો તમે તે નિધાનની વાત સરળપણે કબુલ નહીં કરો તા આ રાજ્યની આકરામાં આકરી સજાને પાત્ર ઠરશે.” રાજાએ રાષના ભાવને દબાવ્યે. છતાં તેનાં લાલ નેત્રા અને ધ્વનિ ઉપરથી તેની સંતપ્તતા દેખાઇ આવતી હતી,
આત્મામાંથી ઉંડા અવાજ આવતા હોય તેમ દેદાશાહે નિશ્ચયપણે જવાબ વાળ્યેા:—“નિધાનની વાત સાવ મિથ્યા છે. મને એવું કાઈ નિધાન પ્રાપ્ત નથી થયું. રાજ્યના કાયદા હું સમજું છું. જો ગુપ્ત નિધાન સાંપડયું હોત તે હું પ્રથમ આપની પાસેજ આવીને નિવેદન કરી જાત. હવે જો નિધાનવાળી વાત છેક ગલત હાય તેા પછી તેના સંતાષકારક ખુલાસે બીજો હાઇજ ન શકે એમ કહેવાની જરૂર ન હેાય.”
રાજાજીના ક્રોધમાં ઘી હામાયુ` હાય તેમ તે સવિશેષ ઉત્તેજીત થયા. તેણે કહ્યું:— “ એ દિવસ પહેલાંના તું ભીખારી-મજુરી કરીને પેટ ભરનાર આજે હજારા યાચકાના વાંછિત
