________________
(૮૭) શોર્ય–વીર્ય અને પ્રતાપ વસે છે. પણ એને બદલે ઉલટું અહિંત ભયનું જ સામ્રાજ્ય પ્રવર્તતું હોય તેમ જણાય છે. દુશ્મન ના ભયને લીધે પ્રજાને નગરના દરવાજા આમ બંધ રાખવા પડે એના વૈભવ અને પ્રતાપમાં પણ ધૂળ પડી !
યુવક પ્રવાસી થાકના કંટાળાથી ઉશ્કેરાઈને બેલતો હોય એમ લાગ્યું,
સુખ અને વૈભવ હંમેશા સહીસલામતી જ શોધે છે. અને જ્યાં માત્ર સલામતીની જ વાહવાહ બોલાતી હોય ત્યાં અધ:પતન પણ ડોકીયાં જ કરતું હોય છે.” ઉત્તરમાં મૃદુસ્વર સંભળાયા. એટલામાં પડખામાં સૂતેલા બાળકે પાસું ફેરવ્યું. ટાઢ અને થાકને લીધે તે પણ ઘસઘસાટ ઉંઘવા છતાં વચમાં વચમાં જરા રડી લેતું. માતપિતાનાં સ્નેહ દુર્બળ હૈયાં એ રૂદન સ્વર સાંભળી અધિક વ્યથા પામતાં. પણ આજે તેઓ લાચાર હતા.
“મારા હાથમાં જે સત્તા આવે તો હું પહેલવહેલું કામ એ કરૂ કે નગરીના સઘળા દરવાજા તોડીને આગમાં બાળી નાખું ! થાક્યા પાકયા મુસાફરોને ભૂખ્યા તરસ્યા આખી રાત્રિ બહાર વીતાવવી પડે એના જેવી બીજી કૂરતા કઈ હોય! પુરૂષના કંટાળાને વાલે ભરચક ભરાઈ ગયે હતો.
એ તે આપનું અભિમાન આપની પાસે એમ બોલાવે છે. ઘરને બારણાની જેટલી જરૂર તેટલી જ નગરીને પણ દરવાજાની જરૂર રહેવાની. છતાં એટલું તો ચોક્કસ કે અતિથિન