________________
(૧૧૩) સામે જ અતિથિઓ જેવા લાગતા કાન્યકુજના વિચક્ષણ દ્રષ્ટિવાળા મુસદ્દીઓ બેઠા બેઠા મહારાજની પ્રત્યેક પ્રવૃત્તિ તરફ લક્ષ આપી રહ્યા છે. તેઓ ન્હાના ન્હાની પ્રવૃત્તિઓ ઉપરથી મનુષ્યનાં સ્વભાવ-ગુણ પારખવામાં કૂશળ ગણાય છે. એ કૂશળતાને લીધે જ કાન્યકુબ્સના મહારાજાએ, તેમને માંડવગઢ મોકલ્યા છે. કાન્યકુંજની રાજકુંવરી હવે લગ્નને યોગ્ય થઈ છે. પિતાએ કુંવરીને લગ્ન સંબંધ જવા ઘણે ઘણે સ્થળે તપાસ ચલાવી, પણ રાજકુંવરીએ પોતે જ માંડવગઢના મહારાજા શ્રી વિજયસિંહદેવની પસંદગી કરેલી હોવાથી, વસ્તુત: તેઓ રાજકુંવરીને એગ્ય છે કે કેમ તે નક્કી કરવા આ મહેમાને અહીં આવીને રહ્યા હતા.
મહારાજાનું મન એ વખતે કોઈ જૂદા જ વ્યાપારમાં રોકાયેલું હતું. અને મને જ્યારે શૂન્ય અથવા સ્વછંદ હોય ત્યારે માણસને પિતાની ભૂલ તત્કાળ સમજાતી નથી. વિજયસિંહદેવજીથી પણ અકસ્માત્ એવી એક ભૂલ થઈ ગઈ એ ભૂલ જોઈને કાન્યકુજના મહેમાનોનાં હે લેવાઈ ગયાં.
ભૂલ નજીવી હતી, પણ મહેમાનોએ એ એક જ ભૂલ ઉપર હોટું મહાભારત રચી કહાદયું. વાત એવી બની કે જે વખતે તેલ મર્દન કરનારા મલ્લ હાથમાં સુગંધી તેલ લઈ મહારાજાને શરીરે ચાળી રહ્યા હતા તે વખતે તેલનું એક ટીપુ મહારાજાના શરીર ઉપરથી નીતરીને ભેય ઉપર પડયું. મહારાજાએ શૂન્યચિત્તે એ ટીપું હાથની આંગળીવતી લુછી પાછું પગે
૫. ૮
