________________
(૨૦૮) ગઈ રાત સુધી હજારે નર-નારીઓ ઉપર સત્તા ચલાવનાર મંત્રીની આ દશા જોઈ, તેની સ્ત્રીની આંખમાં આંસુ ઉભરાયા. પેથડે તે હદબાવક દશ્ય જોયું. 'ઝાંઝણકુમારને બેલાવીને કહ્યું કે:–“કેઈ ગભરાશે નહીં. આ તો એક દુરસ્વત છે. કાલે સવારે એ સ્વમ ઉડી જશે અને પાછાં આપણે મળીશું. રાજખટપટમાં ભાગ લેનાર હંમેશા સુખ–શાંતિથી ન રહી શકે, એમ આપણું ગુરૂ મહારાજાએજ હેતું કહ્યું?”
રાજખટપટની ઉડતી વાતો પથડના પુત્ર તેમજ પવિનીએ ડી ડી સાંભળી હતી. પણ એ નોબત આટલેસુધી આવશે એમ કેઈએ જ ન્હોતું ધાર્યું. • પેથડકુમારને મધ્યમાં રાખી, શસ્ત્રબદ્ધ સૈનિકો ત્યાંથી ચાલી નીકળ્યાં, પદ્મિની, ઝાંઝણકુમાર અને ઘરના દાસ દાસીઓ દિમૂઢ બની આ દશા નીહાળી રહ્યા. શેક અને ગ્લાનીનું ઘમઘોર વાદળ છવાયું.
પ્રકરણ ૨૩ મું.
પ્રજાનું તેફાન. માંડવગઢના રાજમહેલ ઉપર સૂર્યનું પહેલું કીરણપડ્યું ત્યારે, રાત્રીની બેચિનીથી અસ્વસ્થ બનેલે રાજા વિજયસિંહ પિતાના નિત્યકર્મ પરવારી બૈઠે હતો. એટલામાં નીચે મનુષ્યનો કેળાહળ સંભળાયો.