________________
| ( ર૩૮) શંકા તમને પણ કુક્ષણે ઉદભવે એમાં કાંઈ આશ્ચર્ય નથી. ફેર માત્ર એટલે જ કે સાધારણ માણસ શંકાને ભેગ બને ત્યારે તે પોતાની અશક્તિ અનુભવે–આગળ પાછળ વિચાર કરે, કેઈની સલાહ લે અને પછી જ ડગલું ભરે. તમે સત્તાધીશ છે, છતાં એ સદ્ભાગ્યથી વંચિત રહે છે. તમને સારી સલાહ મળવી એ પણ અશક્ય થઈ પડે છે. તમારી આસપાસ ખુશામતનું એવું વાતાવરણ સદા જામેલું રહે છે કે તમને તમારી દુર્બળતાનું કઈં ભાન રહેતું નથી. માણસ પિતાની અપૂર્ણતા-નબળાઈને ભૂલી જાય એ કેટલું દુર્દેવ છે?” રાજાના મુખ ઉપર પલટાતા ભાવેને જેગિનીએ બરાબર અભ્યાસ કર્યો. તેને થયું કે રાજાના અંતરમાં જેમ એક તરફ પસ્તાવાને પવિત્ર હતાશ પ્રકટ્યો છે તેમ બીજી તરફ ભક્તિની ઘેરી હેરે તેના અંતર ઉપર પ્રભાવ જમાવી રહી છે. પિતાના એકે એક વાક્યની અત્યારે તેની પાસે કીમત છે એમ પણ તે જોઈ શકી. છતાં રાજાને ભક્તિભાવ સવિશેષ ઉસિત કરવા જેગિનીએ પોતાને પરિચય આપવાનું ઉચિત ધાર્યું –
“તમને એમ લાગશે કે એક રાજાધિરાજને આવો ઉપદેશ આપનાર આ એક નારી કેણ? ગાંડા હાથીને વશ કરવાથી શું એનામાં એટલું બધું અભિમાન આવી ગયું કે તે રાજા અને પ્રજાને ભેદ ભૂલી જવા માગે છે? હું મારી જીંદગીમાં આપને આ પહેલી જ વાર અને કદાચ છેલ્લીવાર